Inhoud blog
  • Waarom leerlingen steeds slechter presteren op Nederlandse scholen; en grotendeels ook toepasselijk op Vlaams onderwijs!?
  • Waarom leerlingen steeds slechter presteren op Nederlandse scholen; en grotendeels ook toepasselijk op Vlaams onderwijs!?
  • Inspectie in Engeland kiest ander spoor dan in VlaanderenI Klemtoon op kernopdracht i.p.v. 1001 wollige ROK-criteria!
  • Meer lln met ernstige gedragsproblemen in l.o. -Verraste en verontwaardigde beleidsmakers Crevits (CD&V) & Steve Vandenberghe (So.a) ... wassen handen in onschuld en pakken uit met ingrepen die geen oplossing bieden!
  • Schorsing probleemleerlingen in lager onderwijs: verraste en verontwaardigde beleidsmakers wassen handen in onschuld en pakken uit met niet-effective maatregelen
    Zoeken in blog

    Beoordeel dit blog
      Zeer goed
      Goed
      Voldoende
      Nog wat bijwerken
      Nog veel werk aan
     
    Onderwijskrant Vlaanderen
    Vernieuwen: ja, maar in continuïteit!
    05-01-2015
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Onderwijs. Kwart eeuw kwakkels over zittenblijvers
     
    Bijna kwart eeuw kwakkels over Vlaams onderwijs als ‘wereldkampioen zittenblijven’

    1.Kwakkel over zittenblijven in eerste graad s.o. gestart in 1991

    De publieke opinie – en zelfs veel beleidsmakers - zijn is er al sinds 1991 nog steeds van overtuigd dat Vlaanderen kampioen zittenblijven is en dat dus onze eerste graad dé probleemcyclus is die dringend en drastisch hervormd moet worden. Een rondvraag leert ons dat de meeste mensen ook vandaag nog steeds denken dat er zo’n 10% zittenblijvers zijn in het eerste jaar s.o. (Straks zal blijken dat er maar 2,89% zijn.)

    Het Leuvens OBPWO-(overheids)rapport over zittenblijven van 2012 versterkte nog die overtuiging. De Leuvenaars stelden dan ook voor om in Vlaanderen een gemeenschappelijke eerste graad in te voeren om alzo het zittenblijven drastisch te verminderen. Ze verwezen hierbij naar Zweden en fantaseerde dat de Zweedse 15-jarigen even sterk presteren voor PISA als de Vlaamse – en dit niettegenstaande zittenblijven in de eerste graad er weinig voorkomt. De Vlaamse 15-jarigen haalden voor PISA 2012-wiskunde 531 punten, de Europese topscore. De Zweedse 15-jarigen scoorden amper 478 punten, een dramatisch lage score. De Vlaamse 15-jarige hebben dus gemiddeld 1,3 jaar schoolse voorsprong op de Zweedse. We vermoeden dat de auteurs van het OBPWO-rapport (De Fraine en Co) dit wel wisten en dat hun uitspraak dus op geen vergissing of onwetendheid berust.

    In 2013 waren er welgeteld 2,89% zittenblijvers in het eerste jaar s.o.; in streken met weinig anderstalige leerlingen nog een stuk minder. Bij die 2,89% zijn er ook leerlingen die een B-attest krijgen, maar waarvan de ouders per se willen dat ze het jaar overzitten om in dezelfde optie te kunnen blijven. Het overzitten van het eerste jaar kan o.i. soms interessanter zijn dan het overstappen naar een minder abstracte optie - vooral voor leerlingen die wel een sterke optie aankunnen, maar om tal van redenen een te grote (taal)achterstand vertonen. In het 2de jaar s.o. zijn er 2,58% zittenblijvers. In de verguisde eerste graad zijn er dus gemiddeld 2,73% overzitters. Er zijn dus in de eerste graad s.o. al bij al weinig zittenblijvers – en dit is al vele decennia het geval. Er zijn landen waar er nog minder zijn, maar in die landen (b.v. Finland, Zweden ...) volgen de zwakke leerlingen na de lagere cyclus veelal nog een ‘complementair’ jaar om de grote lacunes na de gemeenschappelijke eerste graad weg te werken en in de hogere cyclus s.o. zijn er meer zittenblijvers dan in Vlaanderen.

    De voorbije 23 jaar werden we voortdurend geconfronteerd met fabuleuze cijfers over zittenblijven en over het financieel verlies dat dit voor de schatkist zou betekenen – en dit op basis van een kwakkel van 1991. Eind 1991 lazen we al in een studierapport dat er 9% zitttenblijvers waren in het eerst jaar s.o. (Het educatief Bestel in België, OESO-voorrapport opgesteld o.l.v. topambtenaar Georges Monard). Op pagina 183 lezen we dat ons ‘eerste jaar secundair onderwijs een jaar is met veel valstrikken met een ontstellend hoog aantal leerlingen met achterstanden.” Uit de tabbel op p.182 kun je afleiden dat dit volgens het rapport 9% zou zijn. De eindconclusie op pagina 198 luidde: “Zittenblijven en schoolachterstand vormen één van de grootste problemen waarmee ons onderwijssysteem wordt geconfronteerd.” In werkelijkheid waren er maar 3,3% (en zelfs amper 1,6% in veel landelijke regio’s). Er waren er dus in 1991 dus ongeveer evenveel als in 2013. Onze eerste graad was en is dus geen probleemcyclus ‘vol valstrikken’, maar een succescylus met weinig zittenblijvers, een vlotte (her)oriëntering en weinig uitval.

    Sinds 1991 wordt dus ‘officieel’ en in de media de kwakkel verspreid dat Vlaanderen wereldkampioen zittenblijven is en die kwakkel evolueerde al vlug tot een standaardopvatting. Een aantal Leuvense professoren (Jan Van Damme, Roland Vandenberghe...) waren medeopstellers van het dit rapport en vooral ook de Leuvense assistent Johan Vanderhoeven had als eindredacteur een grote invloed op het rapport. Achteraf orakelde Vanderhoeven ook dat de kanker van het zittenblijven in de eerste graad vooral ook wees op het feit dat de leraars-regenten hun taak niet aankonden en slecht waren opgeleid. Het tegentaat moest afgeschaft worden, of minstens in sterke mate hervormd worden. De topmabtenaren Georges Monard en Jan Adé opteerden voor de academisering – en kregen hierbij ook de steun van de universitaire lerarenopleiders. De begeleidingscommissie van het OESO-voorrapport was samengesteld uit topambtenaren als Georges Monard en uit inspecteur-generaals. Achteraf hebben Georges Monard en andere beleidsmakers nooit deze kwakkel willen rechtzetten. Die kwakkels omtrent zittenblijven en het functioneren van onze eerste graad wezen er ook op dat de onderzoekers en de topambtenaren heel sterk vervreemd waren van de onderwijspraktijk.

    Voor het vrij onderwijs telde Gaby Feys, directeur college Torhout, in 1993 2,4% zittenblijvers in het eerste jaar. De mede-opsteller van het OESOrapport-hoofdstuk over het zittenblijven, Jan Van Damme, stelde achteraf bij een eigen telling (1994) vast dat er maar 3,3% zittenblijvers waren in alle onderwijsnetten samen, maar dit cijfer kreeg geen aandacht in de media. Van Damme spande zich ook al te weinig in om zijn blunder van 1991 recht te zetten. Naar verluidt was Georges Monard ook niet opgetogen met de blijkbaar voor hem tegenvallende uitslag van deze studie.

    In het Onderwijskrantinterview in 2000 met minister Marleen Vanderpoorten, beweerde ze nog dat er heel veel zittenblijvers waren bij de overgang naar het secundair en dat de eerste graad dé probleemcyclus was. Dit was ook de conclusie van de Rondetafelconferentie van 2002. We konden Vanderpoorten in het interview niet overtuigen van het feit dat de 9% in het rapport van Monard en co op een grote kwakkel berustte. “Mijn topambtenaren zullen het toch wel beter weten”, luidde haar antwoord.

    Mede op basis van deze kwakkel van 1991 werd de eerste graad sindsdien ten onrechte als dé probleemcyclus bestempeld. Uit deze kwakkel werd ook afgeleid dat de opleiding van de regenten-leraars niet deugde en ook volgens minister Vanderpoorten moest de regentaatsopleiding dringend hervormd worden. We wierpen nog op dat uit PISA-2000 en uit TIMSS bleek dat onze regenten van de lagere cyclus Europese topscores behaalden, maar het mocht niet baten. De eerste graad s.o. en de regentaatsopleiding waren ook voor Vanderpoorten en later ook minister Vandenbroucke de grote kankers in ons onderwijs. Ook de de opstellers van het Masterplan (2013) gingen er nog steeds van uit dat de eerste graad dé probleemcyclus, tot veel mislukkingen leidt en dan ook hier dringend hervormd moest worden. Ook de kopstukken van de onderwijsnetten namen sinds 1991 nooit het initatief om die kwakkel met hun gezag de kop in te drukken. Ze namen ook geregeld de kwakkel over en zo reageerden ze vorig jaar ook niet op een aantal onterechte en beledigende uitspraken in het OBPWO-rapport.

    2 Kwakkel over zittenblijnen in lager onderwijs gestart in 1992

    2.1 Kwakkel in Unesco-rapport van 1992: niet gedeeld door aantal leerjaren

    Op basis van een ‘fout’ Unesco-rapport werd in 1992 ook ten onrechte gesteld dat ons lager onderwijs wereldkampioen zittenblijven was – samen met Trinidad-Tobago. In de commentaren bij die studie lazen we op 1 september 1992 dat in andere Europese landen het zittenblijven beperkt was tot 2 à 2,5 % en dat dit in Vlaanderen 5 à 6 maal meer was. We wisten dat dit absoluut niet het geval was en na wat speurwerk ontdekten we dat onze topambtenaren gewoon vergeten (?) waren het aantal leervertraagden eind zesde leerjaar te delen door heet aantal leerjaren, door zes dus. Die kwakkel werd in 1992 zomaar overgenomen door de beleidsverantwoordelijken, door professoren-pedagogen als Roland Vandenberghe (in Radio-uitzending) en Henk van daele in ‘Persoon en Gemeenschap’, door Guy Tegenbos in ‘De Standaard’...
    In Onderwijskrant besteedden we in 1994 een bijdrage aan de rechtzetting van deze kwakkel. We stuurden onze bevindingen ook naar de pers. Niemand werd bereid gevonden om die kwakkel officieel recht te zetten. Prof. Henk van daele erkende achteraf in ‘Persoon en Gemeenschap’ wel dat we inderdaad gelijk hadden en dat er dus een grove fout was binnengeslopen in het Unesco-rapport. (Hein De Belder besteede er in 1995 in De Standaard wel een klein berichtje aan onze rechtzetting.)

    Prof. Vandenberghe fantaseerde er in 1992 ook bij dat het minimale aantal zittenblijvers in landen als Nederland, een gevolg was van het opdoeken van het jaarklassensysteem. In de Nederlandse wet basisonderwijs van 1985 werd wel officieel het jaarklassensysteem geschrapt, maar in de praktijk werd het nog steeds toegepast. Ook het schrappen van het jaarklassensysteem in het Vlaams decreet basisonderwijs van 1997 bracht – zoals we destijds in Onderwijskrant voorspelden, geen verandering in de klaspraktijk.

    2.2 Kwakkels in Leuvense studie lager onderwijs van 2011

    Ook in een recente studie van zittenblijven in het eerste leerjaar lager onderwijs (2011) wekten Leuvense onderzoekers de indruk dat er veel zittenblijvers waren in ons lager onderwijs. Het aantal zittenblijvers in het tweede tot en met zesde leerjaar lager onderwijs bedroeg in 2013 gemiddeld 1,73%. De Vlaamse kinderen starten jonger dan in veel andere kinderen in het eerste leerjaar (meer dan een jaar in vergelijking met landen als Finland) en telde in 2013 5,4% zittenblijvers; bij autochtone leerlingen is dit nog een stuk minder. Als we de leerlingen een jaar later zouden laten starten, dan zou het aantal zittenblijvers ook laag zijn.
    Zittenblijven komt dus weinig voor - met uitzondering van het eerste leerjaar. In 2011 publiceerden de Leuvense onderzoekers M. Goos, P. Onghena, K. Petry, K., & J. de Bilde en Jan Van Damme, een studie over zittenblijven in het eerste leerjaar waarin het zittenblijven radicaal in vraag werd gesteld en waaruit veralgemenend geconcludeerd werd dat zittenblijven in hét lager onderwijs frequent voorkomt (Zittenblijven in het eerste leerjaar: zinvol of niet?) In Klasse van april 2011 werd deze studie voorgesteld onder de titel: “Zittenblijven: de pijn rendeert niet. Zittenblijven in ‘basisonderwijs’(!) heeft negatief effect op lange termijn.”
    Pas eind 2013 gaven de Leuvense onderzoekers toe dat hun studie veel methodologische tekorten vertoont en dat ze zelfs het lot van de duidelijke gevallen van zittenblijven NIET bekeken, maar zich beperkten tot de evolutie van de twijfelgevallen. Raar maar waar! De eindconclusie luidde nu: met wat we nu weten over zittenblijven, zouden we niet meer durven stellen dat zittenblijven niet zinvol is. In Onderwijskrant nr. 171 en op deze blog besteedden we een lijvige bijdrage aan deze studie: zie www.onderwijskrant.be.

    We voegen er nog aan toe dat de Leuvense onderzoekers - net als de Leuvense prof. Vandenberghe in 1992 - voorstelden om het jaarklassenprincipe af te schaffen en te werken met b.v. graadklassen. Ook hier herhaalt de geschiedenis zich.

    Net zoals de kwakkels over zittenblijven van 1991/1992 zullen ook de kwakkels in de recente Leuvense studies nog vele jaren worden doorverteld. De rechtzetting van de Leuvenaars verscheen in het tijdschrift ‘Pedagogische Studiën’ (2013, nr.6) dat praktisch door niemand gelezen wordt (maar dat gelukkig nog aanwezig is in de bibliotheek in Brugge). Aan de rechtzetting en schuldbekentenis van de Leuvense onderzoekers werd in Vlaanderen niet de minste aandacht besteed noch door de beleidsmakers, noch door de pers, noch door de koepels van de onderwijsnetten, noch door de onderwijsvakbonden ... De Leuvense onderzoekers M. Goos, P. Onghena, K. Petry, K., & J. de Bilde & Jan Van Damme spannen zich ook niet in om hun kwakkels over zittenblijven recht te zetten.




    Geef hier uw reactie door
    Uw naam *
    Uw e-mail *
    URL
    Titel *
    Reactie * Very Happy Smile Sad Surprised Shocked Confused Cool Laughing Mad Razz Embarassed Crying or Very sad Evil or Very Mad Twisted Evil Rolling Eyes Wink Exclamation Question Idea Arrow
      Persoonlijke gegevens onthouden?
    (* = verplicht!)
    Reacties op bericht (0)



    Archief per week
  • 30/04-06/05 2018
  • 23/04-29/04 2018
  • 16/04-22/04 2018
  • 09/04-15/04 2018
  • 02/04-08/04 2018
  • 26/03-01/04 2018
  • 19/03-25/03 2018
  • 12/03-18/03 2018
  • 05/03-11/03 2018
  • 26/02-04/03 2018
  • 19/02-25/02 2018
  • 12/02-18/02 2018
  • 05/02-11/02 2018
  • 29/01-04/02 2018
  • 22/01-28/01 2018
  • 15/01-21/01 2018
  • 08/01-14/01 2018
  • 01/01-07/01 2018
  • 25/12-31/12 2017
  • 18/12-24/12 2017
  • 11/12-17/12 2017
  • 04/12-10/12 2017
  • 27/11-03/12 2017
  • 20/11-26/11 2017
  • 13/11-19/11 2017
  • 06/11-12/11 2017
  • 30/10-05/11 2017
  • 23/10-29/10 2017
  • 16/10-22/10 2017
  • 09/10-15/10 2017
  • 02/10-08/10 2017
  • 25/09-01/10 2017
  • 18/09-24/09 2017
  • 11/09-17/09 2017
  • 04/09-10/09 2017
  • 28/08-03/09 2017
  • 21/08-27/08 2017
  • 14/08-20/08 2017
  • 07/08-13/08 2017
  • 31/07-06/08 2017
  • 24/07-30/07 2017
  • 17/07-23/07 2017
  • 10/07-16/07 2017
  • 03/07-09/07 2017
  • 26/06-02/07 2017
  • 19/06-25/06 2017
  • 05/06-11/06 2017
  • 29/05-04/06 2017
  • 22/05-28/05 2017
  • 15/05-21/05 2017
  • 08/05-14/05 2017
  • 01/05-07/05 2017
  • 24/04-30/04 2017
  • 17/04-23/04 2017
  • 10/04-16/04 2017
  • 03/04-09/04 2017
  • 27/03-02/04 2017
  • 20/03-26/03 2017
  • 13/03-19/03 2017
  • 06/03-12/03 2017
  • 27/02-05/03 2017
  • 20/02-26/02 2017
  • 13/02-19/02 2017
  • 06/02-12/02 2017
  • 30/01-05/02 2017
  • 23/01-29/01 2017
  • 16/01-22/01 2017
  • 09/01-15/01 2017
  • 02/01-08/01 2017
  • 26/12-01/01 2017
  • 19/12-25/12 2016
  • 12/12-18/12 2016
  • 05/12-11/12 2016
  • 28/11-04/12 2016
  • 21/11-27/11 2016
  • 14/11-20/11 2016
  • 07/11-13/11 2016
  • 31/10-06/11 2016
  • 24/10-30/10 2016
  • 17/10-23/10 2016
  • 10/10-16/10 2016
  • 03/10-09/10 2016
  • 26/09-02/10 2016
  • 19/09-25/09 2016
  • 12/09-18/09 2016
  • 05/09-11/09 2016
  • 29/08-04/09 2016
  • 22/08-28/08 2016
  • 15/08-21/08 2016
  • 25/07-31/07 2016
  • 18/07-24/07 2016
  • 11/07-17/07 2016
  • 04/07-10/07 2016
  • 27/06-03/07 2016
  • 20/06-26/06 2016
  • 13/06-19/06 2016
  • 06/06-12/06 2016
  • 30/05-05/06 2016
  • 23/05-29/05 2016
  • 16/05-22/05 2016
  • 09/05-15/05 2016
  • 02/05-08/05 2016
  • 25/04-01/05 2016
  • 18/04-24/04 2016
  • 11/04-17/04 2016
  • 04/04-10/04 2016
  • 28/03-03/04 2016
  • 21/03-27/03 2016
  • 14/03-20/03 2016
  • 07/03-13/03 2016
  • 29/02-06/03 2016
  • 22/02-28/02 2016
  • 15/02-21/02 2016
  • 08/02-14/02 2016
  • 01/02-07/02 2016
  • 25/01-31/01 2016
  • 18/01-24/01 2016
  • 11/01-17/01 2016
  • 04/01-10/01 2016
  • 28/12-03/01 2016
  • 21/12-27/12 2015
  • 14/12-20/12 2015
  • 07/12-13/12 2015
  • 30/11-06/12 2015
  • 23/11-29/11 2015
  • 16/11-22/11 2015
  • 09/11-15/11 2015
  • 02/11-08/11 2015
  • 26/10-01/11 2015
  • 19/10-25/10 2015
  • 12/10-18/10 2015
  • 05/10-11/10 2015
  • 28/09-04/10 2015
  • 21/09-27/09 2015
  • 14/09-20/09 2015
  • 07/09-13/09 2015
  • 31/08-06/09 2015
  • 24/08-30/08 2015
  • 17/08-23/08 2015
  • 10/08-16/08 2015
  • 03/08-09/08 2015
  • 27/07-02/08 2015
  • 20/07-26/07 2015
  • 13/07-19/07 2015
  • 06/07-12/07 2015
  • 29/06-05/07 2015
  • 22/06-28/06 2015
  • 15/06-21/06 2015
  • 08/06-14/06 2015
  • 01/06-07/06 2015
  • 25/05-31/05 2015
  • 18/05-24/05 2015
  • 11/05-17/05 2015
  • 04/05-10/05 2015
  • 27/04-03/05 2015
  • 20/04-26/04 2015
  • 13/04-19/04 2015
  • 06/04-12/04 2015
  • 30/03-05/04 2015
  • 23/03-29/03 2015
  • 16/03-22/03 2015
  • 09/03-15/03 2015
  • 02/03-08/03 2015
  • 23/02-01/03 2015
  • 16/02-22/02 2015
  • 09/02-15/02 2015
  • 02/02-08/02 2015
  • 26/01-01/02 2015
  • 19/01-25/01 2015
  • 12/01-18/01 2015
  • 05/01-11/01 2015
  • 29/12-04/01 2015
  • 22/12-28/12 2014
  • 15/12-21/12 2014
  • 08/12-14/12 2014
  • 01/12-07/12 2014
  • 24/11-30/11 2014
  • 17/11-23/11 2014
  • 10/11-16/11 2014
  • 03/11-09/11 2014
  • 27/10-02/11 2014
  • 20/10-26/10 2014
  • 13/10-19/10 2014
  • 06/10-12/10 2014
  • 29/09-05/10 2014
  • 22/09-28/09 2014
  • 15/09-21/09 2014
  • 08/09-14/09 2014
  • 01/09-07/09 2014
  • 25/08-31/08 2014
  • 18/08-24/08 2014
  • 11/08-17/08 2014
  • 04/08-10/08 2014
  • 28/07-03/08 2014
  • 21/07-27/07 2014
  • 14/07-20/07 2014
  • 07/07-13/07 2014
  • 30/06-06/07 2014
  • 23/06-29/06 2014
  • 16/06-22/06 2014
  • 09/06-15/06 2014
  • 02/06-08/06 2014
  • 26/05-01/06 2014
  • 19/05-25/05 2014
  • 12/05-18/05 2014
  • 05/05-11/05 2014
  • 28/04-04/05 2014
  • 14/04-20/04 2014
  • 07/04-13/04 2014
  • 31/03-06/04 2014
  • 24/03-30/03 2014
  • 17/03-23/03 2014
  • 10/03-16/03 2014
  • 03/03-09/03 2014
  • 24/02-02/03 2014
  • 17/02-23/02 2014
  • 10/02-16/02 2014
  • 03/02-09/02 2014
  • 27/01-02/02 2014
  • 20/01-26/01 2014
  • 13/01-19/01 2014
  • 06/01-12/01 2014
  • 30/12-05/01 2014
  • 23/12-29/12 2013
  • 16/12-22/12 2013
  • 09/12-15/12 2013
  • 02/12-08/12 2013
  • 25/11-01/12 2013
  • 18/11-24/11 2013
  • 11/11-17/11 2013
  • 04/11-10/11 2013
  • 28/10-03/11 2013
  • 21/10-27/10 2013

    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.


    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek


    Blog als favoriet !

    Klik hier
    om dit blog bij uw favorieten te plaatsen!


    Blog tegen de wet? Klik hier.
    Gratis blog op https://www.bloggen.be - Meer blogs