Jozef De Witte, directeur  van het Centrum voor Gelijke kansen over M-deceet in programma Hautekiet . Wat het Vlaams onderwijs per 1 september te wachten staat.

De Witte: “Vlaanderen en België komt de twijfelachtige eer toe wereldkampioen buitengewoon onderwijs te zijn. Nergens ter wereld  is dit het geval  (= leerlingen met bepaalde handicap in aparte en speciale klassen).  Er is in Vlaanderen heel veel energie geïnvesteerd in zorg voor kinderen met een handicap, maar op een totaal verkeerde en nefaste wijze. Ook volgens  de opstellers van het VN-verdrag is het verkeerd ‘die leerlingen te isoleren in prachtige kastelen in bosjes.’  Volgens het VN-verdrag en M-decreet hebben ook leerlingen met een handicap  recht op onderwijs in gewone scholen, recht op inclusief onderwijs.

Commentaar Raf Feys: Jozef De Witte situeert onze scholen buitengewoon onderwijs "In oude kastelen in de bossen". Hiermee toont hij zijn levensvreemdheid en zijn minachting voor ons  buitengewoon onderwijs. Hij wekt ook ten onrechte de indruk dat de meeste kinderen met een beperking in het buitenland gewone klassen bezoeken. Niets is minder waar. In een recent rapport in opdracht van de EU lazen we onlangs nog dat zelfs in de Scandinavische landen de leerlingen met een handicap die weinig profijt kunnen halen uit het bijwonen van de 'gewone lessen' meestal les volgen in aparte klassen/scholen. In het zgn. 'onderwijsparadijs' Finland volgen momenteel 8,5% leerlingen les in aparte settings, klassen of scholen. Daarnaast zijn er nog een aantal die heel wat lessen volgens in aparte klassen. In Denemarken is het aantal leerlingen in aparte b.o.-klasssen gevoelig toegenomen en dit niettegenstaande de inclusie-wet van 1993. In Noorwegen is inclusief onderwijs meer effectief doorgedrongen, maar daar neemt de kritiek sterk toe. Het laag niveau van het Noors onderwijs en het feit dat de zwakste leerlingen er internationaal gezien ook heel zwak scoren, wordt er in verband gebracht met de invoering van inclusief onderwijs  en van de noodzaak om in de sterk heterogene klassen in sterke mate individueel onderwijs te moeten geven.  

Aparte lessen en programma’s voor inclusieleerlingen?

De Witte: “Het M-decreet gaat volgens ons nog niet ver genoeg.  Het onredelijke wordt niet gevraagd aan de scholen, maar het VN-verdrag  en het M-decreet stellen  wel dat de scholen ook bereid moeten zijn om het curriculum aan te passen voor leerlingen met een beperking. Er is hier nog veel discussie over.”  

Commentaar:  Veel leerlingen met een beperking maar die voldoende profijt kunnen halen uit het volgen van de gewone lessen, zitten momenteel al in reguliere scholen. Hierover is weinig discussie. De scholen klagen er wel terecht over dat ze hiervoor te weinig steun krijgen.   Mieke Van Hecke –ex-kopstuk vsko – stelt dat volgens het M-decreet enkel leerlingen die de gewone lessen kunnen volgen toegang moeten krijgen tot het gewoon onderwijs. (Maar het Vlaams Verbond van het Katholiek  Buitengewoon Onderwijs heeft steeds een meer radicale inclusie verdedigt en het VSKO heeft toch ook het M-decreet vlotjes ondertekend.)

Casus: leerling Maxim met ernstige meervoudige handicap (en moeder Veronique))

Jan Hautekiet confronteert vervolgens De Witte met volgende inclusie-casus. Veronique, de moeder van Maxim, klaagt er over dat dé secundaire scholen in Sint-Niklaas  Maxime niet willen inschrijven in hun school. Maxime is meervoudig gehandicapt: grote motorische probleem (kan handen b.v.niet gebruiken), kan niet spreken, gehoorproblemen …  De moeder vindt dat de scholen uitpakken met uitvluchten als Maxime heeft te veel en gespecialiseerde ondersteuning nodig, onze leerkrachten zijn daar niet voor opgeleid, dat gaat de draagkracht van de school te boven, Zo’n kind eist te veel aandacht op …

De moeder van Maxim heeft vervolgens klacht ingediend bij het Centrum van gelijke kansen van De Witte.

Reactie van Jozef  De Witte op aanklacht van moeder: “We hebben de klacht i.v.m. Maxim  aanhoort en we hebben onmiddellijk contact opgenomen met de school.” (Hij vermeldt niet dat geen enkele secundaire school in Sint-Niklaas maxime wou opnemen.) De Witte: “Het gaat steeds om de vraag  om de vraag:  gaat het hier om een individueel probleem van een leerling of is het de schoolcontext die problemen veroorzaakt? Draagkracht en overlast worden al te gemakkelijk ingeroepen. “ (Commentaar: We hadden verwacht dat De Witte onmiddellijk zou geantwoord hebben dat het overduidelijk is dat Maxime niet thuishoort in een gewone klas.)

Hautekiet: Kan het Centrum voor gelijke kansen verder nog iets doen? De Witte: “We hebben als centrum ook de bevoegdheid om gerechtelijk op te treden. “

Bijlage:

(1 Reactie op Maxim-casus vanwege  directrice Karien Van Raemdonck. Ik vond de getuigenis van Véronique, mama van Maxim bijzonder pijnlijk en totaal niet relevant in het debat rond inclusie en/of het M-decreet. Ik meen te weten waarover ik spreek want ik was directeur van de school waar Maxim zijn kleuterschool doorbracht. Door de zeer complexe en meervoudige handicap van Maxim (waar tijdens het interview nogal oppervlakkig over werd gesproken) is het dan ook bij de kleuterschool gebleven.  (Maxime heeft er dus geen lager onderwijs mogen volgen.) Er werd ook nogal smalend gesproken over 'de draagkracht' van de school maar laat ons niet vergeten dat scholen nu eenmaal een onderwijsopdracht hebben. Mag ik er dan ook van uit gaan dat er een minimale 'leerbaarheid' moet aanwezig zijn om tot curriculumaanpassingen te kunnen komen? Of gaat het enkel over de "fysieke aanwezigheid" en daarmee de ouders het gevoel te geven dat zij hun strijd tegen de harde onbegripvolle wereld gewonnen hebben?

 Gelijke kansen! Geen twijfel, die moeten er zijn! Maar die beginnen bij realistische doelen stellen, bij openheid, begrip en zin voor realiteit vanwege alle partijen.  Inclusie? Het M-drecreet? Zeer zeker! Maar dan door het kind centraal te stellen, niet de (met alle begrip) hoogidealistische (onrealistische?) verlangens van  ouders.  En wees gerust, scholen staan al héél ver op vlak van differentiatie en laat ons daarin de tijd en de ruimte om nog meer te groeien op dit vlak. Scholen bedreigen (met klachten rond discriminatie) of emotioneel onder druk zetten, zal -neem het van mij aan- niet bijdragen tot die positieve ontwikkelen die aan de gang zijn, wel integendeel!!!

(2) Reactie van Marie op reactie van Karien Van Raemdonck

Jij geeft de scholen gelijk om kinderen te weigeren. Dit kan NIET volgens het VN-verdrag! Inclusie moet centraal staan en de interpretatie van inclusie moet ook op 1 lijn komen. Jij snijdt de hoekjes van de ideologie van scholen er prachtig af. zo kan iedereen excuses blijven geven. Het kan zijn dat ouders idealistisch zijn, maar scholen zijn dat vanuit een totaal andere hoek. scholen willen hun basisopdracht beschermen, maar zien niet in dat deze basisopdracht net inclusie inhoudt. ELKE leerling verdient een kans op optimale onderwijskansen in een school naar keuze. Het is de verantwoordelijkheid van scholen, de regering en van ouders om SAMEN oplossingen te zoeken. Ouders moeten toegelaten worden in dit proces en dit gebeurt veel te weinig. Ipv deze ouders te beoordelen, zouden zij beter als partner geacht worden in de ontwikkelingen binnen scholen. Deze ouders zouden een prachtige bijdrage kunnen leveren en zo zouden zij en hun kinderen zich veel beter begrepen voelen, denk ik.