|
ALL THE SWEETEST WINDS,
THEY BLOW ACROSS THE SOUTH
( R Adams)
klik en maak kennis met de ' Creators of Jazz ' (?)
what's in a name...
Een interessante manier om een stad als New Orleans te benaderen bestaat erin om haar talrijke bijnamen (nicknames) onder de loep te nemen.
New York, Detroit, San Antonio en Chicago zijn onmiddellijk herkenbaar als BIG APPLE, MOTOWN, ALAMO CITY en WINDY CITY. San Francisco telt twaalf bijnamen w o GOLDEN GATE CITY. Voor New Orleans liggen de kaarten natuurlijk weer anders. AMERICA'S MOST INTERESTING CITY heeft maar liefst een dertigtal bijnamen en breekt dus alle records.
Die bijnamen zijn niet allemaal even belangrijk. Ik ga er dus een aantal kort voorbij. Zoals N'AWLINS, misschien ontworpen voor diegenen die over de 'exacte' uitspraak van Orleans twijfelen. Ofwel Or{liens} dat rijmt met dreams of means ofwel Or{liëns} waaraan Fats Domino de voorkeur geeft in 'I'm walking to New Orleans'.
Dan heb je ook NOLA dat door de toeristische dienst na Katrina succesvol werd gebruikt als makkelijk te schrijven en uit te spreken productnaam.
CRESCENT CITY, dat weten we, is een knipoogje naar de geografische ligging van de stad, aan een halvemaanvormige Mississippi-bocht (crescent=croissant=halvemaan).
En dan heb je nog PARIS OF THE SOUTH, CONVENTION CITY, CRAWFISH TOWN, GUMBO CITY, CREOLE CITY of CITY OF THE SAINTS waarbij zowel verwezen wordt naar de plaatselijke voetbalploeg (American football of course!)als naar het wereldberoemde standaardnummer 'When the Saints go marching in'.
van BIRTHPLACE OF JAZZ tot SIN CITY
Eigenlijk prijs ik mezelf gelukkig dat ik in 1991 voor de titel van mijn eerste boek voor New Orleans een nieuwe bijnaam heb bedacht nl PEARL OF THE DEEP SOUTH (Parel van het Diepe Zuiden).
Een aantal bijnamen van New Orleans stroken niet meer met de werkelijkheid zoals THE CITY THAT CARE FORGOT of BIG EASY. De geschiedenis heeft ons geleerd dat de zorgen helemaal niet aan de stad zijn voorbijgegaan en dat alles er niet zo makkelijk verloopt als men denkt. Tenzij je weigert om af en toe je roze bril af te zetten...
De muziek kon uiteraard niet ontbreken in een aantal bijnamen zoals BIRTHPLACE OF JAZZ of CRADLE OF RHYTHM & BLUES, twee markante domeinen waar ik later via deze blog meer aandacht zal aan besteden.
Een speciale vermelding verdient één van mijn favoriete klarinettisten Raymond Burke aan wie wij het prachtige CITY OF A MILLION DREAMS te danken hebben
" DREAMING IN THE EVENING
DOWN IN HAPPY NEW ORLEANS
NEAREST THING TO HEAVEN
A CITY OF A MILLION DREAMS"
Hierbij wil ik meteen ook HET boek van schrijver en filmproducent Jason Berry aanprijzen. Een onmisbaar meesterwerk dat in je boekenkast een ereplaats verdient. Het verscheen in november 2018 onder de titel CITY OF A MILLION DREAMS - A HISTORY OF NEW ORLEANS AT YEAR 300.
Aan SIN CITY hangt een wansmakelijk geurtje. Het doet me denken aan die onheilsprofeet die ik jaarlijks in Canal Street ontmoet. Met dreigende stem en zwaaiende bijbel herinnert hij de passanten eraan dat zonde en verderf steeds welig bloeiden in de schoot van de stad...Storyville, prostitutie, alcoholmisbruik, straatgeweld en drugsmisdaden...en dat het tijd is om ons te bekeren...waarvan nota.
in THE DEEP SOUTH way down yonder in DIXIELAND
Drie bijnamen van New Orleans zijn minder bekend en verdienen dus onze bijzondere aandacht. Ze refereren naar DEEP SOUTH en DIXIELAND en zelfs rassendiscriminatie is hier nooit veraf. Genoeg stof om uit te weiden over CHOCOLATE CITY, NORTHERNMOST CARIBBEAN CITY en HOLLYWOOD SOUTH.
een flater met fatale gevolgen
Ray Nagin was burgemeester van New Orleans toen de stad eind augustus 2005 geteisterd werd door de orkaan Katrina. Hij had zich ooit opgeworpen als de plaatselijke MR PROPER met een felle anti-corruptiecampagne.
Toen hij klaagde over de ergerlijke traagheid waarmee de hulpacties op gang kwamen beging hij een zware flater die voor hem catastrofale gevolgen zou hebben. Toen hij vanuit Washington D C werd uitgenodigd om voor het Congres de situatie van zijn stad te belichten zorgde zijn uitspraak voor een grootschalige, 'nationwide' consternatie. Voor hem was het overduidelijk dat het gebrek aan steun te wijten was aan rassendiscriminatie. De bevolking van New Orleans bestond toen uit 65 % Afro-Amerikanen. Voor de Congresleden waren Nagin's woorden onaanvaardbaar: " mijn stad is een CHOCOLATE CITY en onze afro-amerikaanse inwoners zijn op geen enkele manier actief bij het economisch gebeuren van de stad betrokken (?!) "
De democratische kleurling die ooit bekendheid had verworven met een 'propere handen-actie' werd iets later zèlf de speelbal van het noodlot. Na een langdurend proces werd hij schuldig bevonden aan corruptie, omkoperij en ontvangen van smeergeld. In 2014 werd hij veroordeeld tot 10 jaar effectieve celstraf. Hij zal ten vroegste de gevangenis verlaten op 25 mei 2023. Het is niet bewezen of er een verband bestaat tussen de rechterlijke uitspraak en Nagin's woorden voor het Congres.
wat bedoel je precies met 'down' ? zuidelijk of diep of neer ?
New Orleans, de belangrijkste stad van de Staat Louisiana, ligt in het Diepe Zuiden. 'We'll take the boat to the land of dreams, right down the river down to New Orleans' (uit Basin Street Blues).
Helemaal in het zuiden, daar waar de reusachtige Mississippi na een lange tocht van bijna 4000 km door of langs 10 verschillende Staten uitmondt in de Golf van Mexico. Ik herinner me een scène waarin de Blues Brothers het samen met B B King, Eric Clapton en Dr John uit volle borst zingen : 'down the Mississippi down to New Orleans'.
Helaas vind ik in DOWN ook twee andere interpretaties die beide voor New Orleans een handicap inhouden, de ene geografisch, de andere van sociale aard.
Het grootste gedeelte van de stad ligt gemiddeld anderhalve meter beneden de zeespiegel wat echt geen cadeau is. Bienville mocht in 1718 dan wel een visionair zijn...een totaalbeeld van de inplanting van zijn stad bezat hij helaas niet. Hij zou anders vastgesteld hebben dat zijn creatie de karakteristieken van een eiland vertoonde, volledig omringd door water...de Mississippi, het Pontchartrain meer, moerassen en talloze bayous. Een situatie die met de tijd nog zwaardere dimensies kreeg door het graven van het INDUSTRIAL CANAL en de GULF OUTLET.
Aan de term DOWN kleeft ook een bijna vernederende betekenis in de zin van 'neerkijken op'. Het Diepe Zuiden wordt weleens het 'vergeten zuiden' genoemd en wordt ook stiefmoederlijk behandeld.
Dit uit zich in de minachtende wijze waarop een aantal noorderlingen zich over het rurale zuiden van trappers, jagers en vissers ontfermen. Je zou bijwijlen gaan denken dat de Burgeroorlog (Civil War) tussen het 'ijverige' noorden en het 'luie' zuidelijke plantersleven nog sporen heeft nagelaten
is it true what they say about Dixie ?
Het zou zonde zijn om dit overzicht in duistere tinten af te sluiten. Er is ook zoveel positiefs te vertellen. Zoals bvb alles wat te maken heeft met 'Dixieland', een term die heel wat inkt heeft doen vloeien.
Eenvoudiger kan het nochtans niet. Dixieland muziek is afkomstig uit Dixieland. Rest dus enkel nog uit te leggen wat men onder Dixieland verstaat. Hiervoor bestaan verschillende versies waaronder die van tiendollarbiljetten de meest aannemelijke is.
De geschiedenis van het Diepe Zuiden leert ons dat halverwege de negentiende eeuw de Citizen's Bank van New Orleans (hoek Iberville en Royal), om haar talrijke creoolse klanten gunstig te stemmen, tweetalige tiendollarbiljetten drukte met aan de ene zijde het Engelse TEN, aan de andere het Franse DIX. Een briefje van tien dollar kreeg al vlug de naam 'dixie' mee en kort daarop stond New Orleans (en later heel de Mississippivallei) bekend als Dixieland.
In de muziek verwees de term 'dixieland' naar de streek waar die vandaan kwam, ongeacht of het om zwarte of blanke muziek ging. Tijdens een bezoek aan Preservation Hall hoorde ik de zwarte trompettist en orkestleider Percy Humphrey een optreden aldus inleiden: "...and now, ladies and gentlemen, we are going to play some nice dixieland music for you'.
Pas later zou men een onderscheid gaan maken tussen zwarte muziek uit New Orleans en de blanke dixieland-versie ervan.
Dankzij de ODJB (Original Dixieland Jassband-later Jazzband) maakten New York en Londen kennis met de oorspronkelijke jazz, zij het dan op een heel eigen manier. In 1917 schreven deze vijf blanke muzikanten uit New Orleans geschiedenis door het commercieel uitbrengen van de eerste jazzopnamen w o LIVERY STABLE BLUES en TIGER RAG, een prestatie die hen ertoe aanzette om zichzelf 'Creators of Jazz' te noemen. Maar dat is natuurlijk een ander paar mouwen waar ik later op terug zal komen !
is New Orleans ook een caribische stad ?
New Orleans mag dan wel in het Diepe Zuiden van de USA liggen, tóch is het evident dat ook haar bijnaam NORTHERNMOST CARIBBEAN CITY 'noordelijkste caribische stad) met de werkelijkheid strookt.
In het oude French Quarter geven de pastelkleurige gevels van laaggebouwde cottages de uitheemse rust weer van Havana, Cuba. Het caribisch gebied ligt tenslotte slechts 900 mijl van de Crescent City.
Duidelijke overeenkomsten zijn er niet alléén op architecturaal gebied. Ook de weelderige flora, rollende pianostijlen , de voodoo-cultus, de gekruide keuken en de exotische sterk alcoholische mengdrankjes...dat alles speelt mee.
Toen in Saint-Domaingue, het huidige Haïti, rond 1800 zware slavenrevoltes uitbraken ontvluchtten zowat 15.000 blanken en vrije zwarten de Franse kolonie en vestigden zij zich in Louisiana, meestal als planters. De strijd was hopeloos geworden door een overmacht van 15 maal zoveel slaven als kolonisten en kostte niet minder dan 300.000 mensenlevens. Hoogstwaarschijnlijk besloot Napoleon Bonaparte na deze rampzalige strijd zich ook te ontdoen van Louisiana. Wie hierover meer wenst te vernemen leze het goed gedocumenteerde werk van Nathalie Dessens 'From Saint-Domaingue to New Orleans'.
op zondag 17 maart verschijnt een volgende bijdrage
volledig gewijd aan NEW ORLEANS = HOLLYWOOD SOUTH
met o a een selectie van 20 films en TV-series om te zien
copyright JPDS
|
