Maastricht kent enkele bekende musea, waarvan de bekendste het Bonnefantenmuseum is. Dit museum werd gebouwd in 1995 naar een ontwerp van de architect Aldo Rossi. De collectie van het museum bestaat uit een vaste collectie oude kunst van zowel schilderkunst als beeldhouwkunst (beelden en schilderijen uit de periode 1200-1650) en hedendaagse kunst. Een ander belangrijk museum is het Natuurhistorisch Museum Maastricht. Dit museum heeft als topstuk een afgietsel van de in 1774 gevonden Mosasaurusschedel. Het origineel werd door Napoleon meegenomen en ligt nu in het Muséum National d'Histoire Naturelle in Parijs. Het derde belangrijke museum is het Spaans Gouvernement, een museum aan de zuidzijde van het Vrijthof. Het is een 16e-eeuws voormalig kapittelhuis, waarvan de naam is ontleend aan de Spaanse koning en tevens Rooms-Duitse keizerKarel V, die daar regelmatig tussen 1520 en 1550 verbleef. Kleinere musea in de stad zijn het Nederlands Architectuurinstituut Maastricht, Schuilen in Maastricht (een tentoonstelling over het gebruik van de 'Kazematten' als schuilkelder), het Sint-Pieters Museum op de Lichtenberg en museum De Historische Drukkerij.
Bezienswaardigheden
Maastricht telt vele honderden bezienswaardigheden en monumentale gebouwen:
Helpoort en stadsmuur met enkele muurtorens (middeleeuws)
De Hoge Fronten, ook wel Linie van Du Moulin genoemd. 17e/18e eeuwse vestingwerken met diverse bastions ter bescherming van de stadswallen. De Hoge Fronten worden gekenmerkt door de aanwezigheid van droge grachten en ondertunneling (ook wel aangeduid als kazematten)
Het Oud Gouvernement, gelegen op de kruising van de Bouillonstraat en de Papenstraat.
Het Gouvernement, een voorbeeld van modernere architectuur
Sint Pietersberg met de uitgestrekte onderaardse kalksteengroeves (ten onrechte aangeduid als de grotten), waarvan de Zonneberg en het Noordelijk Gangenstelsel voor toeristen te bezichtigen zijn. Hier ligt ook het Fort Sint Pieter
Maastricht telt meer dan 1500 rijksmonumenten, waarmee het de tweede plek inneemt qua aantal na Amsterdam.
Maastricht als bedevaartplaats
De verering van de "Sterre der Zee", in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek , is de meest populaire Maria-devotie in Limburg. Heel de dag door komen mensen in de kapel van de Sterre der Zee een moment bidden, en steken daarbij een kaars (een "bougie") op, als zichtbaar symbool voor hun gebed.
Een van de bekendste carnavalsvieringen in Nederlands Limburg vindt plaats in Maastricht. Daar werd in 1839 de sociëteit Momus opgericht. Deze sociëteit heeft het spontane volksfeest een iets meer georganiseerd karakter gegeven door naar Rijnlands voorbeeld zittingen en optochten te houden. Momus ging in 1939 ter ziele, maar na de Tweede Wereldoorlog werd deze rol overgenomen door de Carnavalsvereniging 'De Tempeleers'. In de Maastrichtse Carnaval wordt veel aandacht besteed aan de kostuums ('pekskes') en aan het schminken van het gezicht. Een groot deel van het feest speelt zich daar ook in de buitenlucht af; het zogenaamde straatcarnaval ('straotkarneval').
Een verhaal apart is de traditie van de Maastrichtse carnavalsmuziek. Werd er voor de Tweede Wereldoorlog nog gebruik gemaakt van 'Hollandse' garnizoensliederen om het feest cachet te geven, na de oorlog is er op instigatie van de Tempeleers het gebruik geïntroduceerd om voor de gelegenheid eigen liederen te schrijven, de "vastelaovendsleedsjes". Door een concours wordt ieder jaar een liedje van het jaar verkozen. Zo is er in de loop der decennia een repertoire van honderden liedjes ontstaan. Het eerste, in 1946 heette heel toepasselijk "Carneval in Mestreech". Op straat werden deze liedjes, aanvankelijk begeleid met accordeon en trompet. Vanaf de jaren zestig raakten de "Zaate Hermeniekes", ("Zatte Harmonieën") in zwang. Later kwamen daar nog eens tientallen sambabands bij.
Uitgaansleven
Maastricht staat bekend om zijn zeer rijke caféleven en zijn talrijke restaurants, waarvan vele van zeer hoog niveau (de stad met de meeste Michelinsterren in Nederland). In het centrum zijn de meeste cafés en restaurants te vinden, maar ook in sommige buitenwijken, en dan met name in de voormalige dorpen die in de loop der tijd aan Maastricht vastgegroeid zijn. De hoogste concentratie cafés ligt rond het Vrijthof de Markt, het Onze-Lieve-Vrouweplein en de Platielstraat. Van de grotere steden in Nederland heeft Maastricht de hoogste cafédichtheid.
Winkelen
De Maastrichtse binnenstad heeft een zeer ruim winkelaanbod. Naast de gebruikelijke winkelketens wordt Maastricht ook gekenmerkt door een aantal kleine exclusieve winkels. Een opvallende winkel is de boekhandel Selexyz Dominicanen, gevestigd in de Dominicanerkerk, een achthonderd jaar oude kerk van de paters Dominicanen. Volgens de Britse krant The Guardian is dit de mooiste boekhandel ter wereld. Het winkelaanbod trekt veel toeristen uit de omringende regio's aan, waaronder bezoekers uit België en Duitsland.
Maastricht heeft ook een aantal markten. De weekmarkt is op de Markt.
de vrijdagmarkt: dit is de grootste van de drie markten. Deze markt is tot in de wijde omgeving van Maastricht bekend en trekt ook veel Belgen.
de woensdagmarkt: deze markt vindt op woensdagochtend plaats, en is net als de vrijdagmarkt een reguliere markt, alleen kleiner van opzet.
de dagmarkt: iedere dag zijn er enkele marktkramen, die in dagelijkse behoeften voorzien.
Eveneens is er iedere donderdagmiddag een biologische-levensmiddelenmarkt in de Stationsstraat en iedere zaterdag een antiek- en curiosamarkt in dezelfde straat, direct voor het station.
Media
Maastricht kent verschillende lokale media, zoals huis-aan-huis-bladen (De Ster, De Maaspost en De Trompetter), een radiozender (Maastricht FM) en een televisiezender (TV Maastricht). De laatste twee kanalen zijn in handen van RTV Maastricht.
Ook bieden de provinciale media veel lokale informatie, zoals de dagbladen De Limburger en het Limburgs Dagblad, en de radio- en televisiezender L1. Evenementen en uitgaansmogelijkheden worden wekelijks gepubliceerd in de uitgaansagenda Week In Week Uit en op de website MaastrichtNet.
Op de grens van het oude Wyck en de nieuwe wijk Céramique ligt Centre Céramique aan plein 1992. Er is altijd wel iets te beleven! U kunt de bibliotheek bezoeken, een mooie tentoonstelling bekijken, een lekkere kop koffie drinken, de krant lezen, luisteren naar een concert of laten verrassen door een van de vele activiteiten. Dit is niet de enige reden voor een bezoek aan Centre Céramique. Ook het gebouw van de architect Jo Coenen met haar mooie uitzicht is de moeite waard. Daarbij wordt Centre Céramique omringd door het Bonnefantenmuseum, Theater Het Vervolg en NAi Maastricht (Nederlands Architectuur Instituut). Op deze plek in Maastricht vindt u een uitgebreid cultureel aanbod op nog geen 30 meter van elkaar vandaan. U bent van harte welkom!