De Goede Week

Bronnen : www.nl.wikipedia.org

www.goedeweek.nl

www.katholieknederland.nl

www.klj.be

In het christendom is de Goede Week de naam voor de week die begint op Palmzondag en eindigt op Stille Zaterdag. Het zijn de laatste zeven dagen van de vasten of veertigdagentijd. In deze week worden alle gebeurtenissen herdacht die de kern van het christelijk geloof uitmaken: het lijden, sterven en verrijzen van Jezus Christus. De Goede Week en Pasen zijn het belangrijkste liturgische hoogfeest.

Het lijdensverhaal van Christus staat deze week centraal. Maar daarmee eindigt het niet. Jezus sterft vrijwillig op het kruis. Daarmee zal Hij de weg vrijmaken naar het eeuwig leven bij God, voor allen die in Hem geloven.

Al van in de vierde eeuw wordt deze week door de christen gemeenschap gevierd.

De belangrijkste periode in de Goede Week is het Tridüum: Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag.

Op Witte Donderdag wordt het Laatste Avondmaal van Jezus en Zijn apostelen herdacht. We vieren dan dat de eucharistie werd ingesteld.

Op Goede Vrijdag herdenken christenen de kruisiging en de dood van Jezus. De kruisweg wordt dan gebeden en er is een kruisverering.

Op Stille Zaterdag herdenken we de periode dat Jezus in het graf ligt. Er worden die dag ook geen klokken geluid. Het is de rustdag tussen de dood en de verrijzenis.

De Goede Week eindigt tijdens de Paaswake. Die wake vormt de overgang naar de blijde viering van de Verrijzenis op zondag: het eigenlijke Pasen.

Witte Donderdag

Bronnen : www.nl.wikipedia.org

www.goedeweek.nl

www.katholieknederland.nl

www.klj.be

Vandaag gedenken we het Laatste Avondmaal. Het is inderdaad de laatste maaltijd die Jezus met zijn apostelen heeft. In de liturgie staan de instelling van de eucharistie en het priesterschap door Jezus centraal.

Het is niet zomaar een maaltijd. Het is de vooravond van het joodse Paasfeest. Jezus en zijn vrienden gedenken hoe het joodse volk ooit door Mozes uit Egypte is bevrijd.

Vóór de maaltijd begint, maakt Jezus nogmaals duidelijk dat machtsverhoudingen, meesterschap en slavernij in zijn visie niet kunnen bestaan. Het gaat hem om dienstbaarheid aan elkaar, om broederschap, waarbij iedereen telt. Hij demonstreert dat op een bijzondere manier. Niet de slaven, maar Hijzelf wast de voeten van zijn leerlingen. Die kijken raar op, want Jezus was toch hun meester. Een meester die de dingen op z'n kop weet te zetten. Meesters worden helpers.

Tijdens deze maaltijd wordt het Jezus duidelijk dat er iemand onder zijn vrienden is die Hem zal verraden. Er zijn mensen die willen dat Jezus wordt opgepakt en gedood. Judas, één van de leerlingen zal hen daarbij helpen. Jezus vertelt dat allemaal tijdens de maaltijd.

Het is dus een bijzondere maaltijd: vooral als Jezus het brood breekt en ronddeelt terwijl Hij zegt dat het Zijn lichaam is. Hij doet dat ook met de beker wijn. Hij wil dat mensen Hem zo blijven herinneren. Tot op de dag van vandaag gebeurt dat, tijdens de Eucharistie. In de vorm van brood en wijn is Jezus dan aanwezig.

Na de maaltijd gaan Jezus en zijn leerlingen de stad uit naar de Olijfberg, waar Jezus tot God zal bidden. Vluchten doet hij niet. Die nacht wordt hij verraden, gevangen genomen en verhoord.

De term “Witte Donderdag” verwijst naar de gewoonte om alle kruisbeelden en andere beelden met een wit kleed te bedekken. De liturgische kleur van Witte Donderdag is dan ook wit. In de viering van die dag wordt de voetwassing vaak uitgebeeld. Daarbij symboliseren de priester  en twaalf gelovigen Jezus en de twaalf apostelen.

Het tabernakel is bij het begin van de H. Mis leeg en de godslamp gedoofd. Tijdens het Gloria luiden de klokken onophoudelijk. Daarna worden ze niet meer gebruikt tot Pasen. In plaats van de sacristiebel en de altaarschellen wordt een ratel gebruikt. Ook het orgel mag vanaf dat moment niet meer bespeeld worden. Na de communie wordt de ciborie naar een zijaltaar gebracht. Daarmee is de mis beëindigd. Gewoonlijk blijft men dan na de mis nog een tijd in de kerk om met Jezus te bidden en te waken. De hosties worden bewaard en gecommuniceerd op Goede Vrijdag, omdat er op die dag geen consecraties gedaan worden.

Bronnen : www.nl.wikipedia.org

www.goedeweek.nl

www.katholieknederland.nl

www.klj.be

Dit is de vrijdag voor Pasen. Christenen herdenken de kruisiging en dood van Jezus. op de heuvel Golgota nabij de stad Jeruzalem. Jezus stierf door de kruisdood, nadat Hij hiertoe was veroordeeld door de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus.

Piliatus laat het volk eerst nog kiezen: een moordenaar vrijlaten, of Jezus kruisigen. Pilatus laat Jezus eerst nog geselen. Romeinse soldaten nemen Hem mee naar de binnenplaats van het gerechtsgebouw, zetten Hem een doornenkroon op het hoofd en doen Hem een purperen mantel om. Ze lachen Hem uit en slaan Hem op het hoofd. Pilatus laat hierop Jezus aan het volk zien. Maar wat er met Jezus is gebeurd, is nog niet voldoende voor hen. Hij moet gekruisigd worden, roepen ze. Uiteindelijk geeft Pilatus toe aan de wens van het volk en ‘wast zijn handen in onschuld’.

Tussen acht en negen uur ’s morgens wordt Jezus gekruisigd. Naast Hem hangen twee criminelen. De ene heeft berouw over wat hij misdeed, de ander niet. Rond de middag wordt het donker in heel Israël, tot drie uur ’s middags. Jezus sterft. De aarde beeft, het voorhangsel in de tempel scheurt.

Tegen de avond gaat Jozef van Arimatea naar Pilatus en vraagt toestemming om Jezus te begraven. Hij wordt in een graf gelegd dicht bij Golgota.

Betekenis

De dood van Jezus en de betekenis van Goede Vrijdag ligt in het offer dat Jezus bracht. Door Zijn dood heeft Jezus de schuld van de zonde betaald en heeft Hij ook het kwade overwonnen.

Hoewel het lijden en de dood van Jezus centraal staan op Goede Vrijdag, spreekt de Kerk toch van Goede Vrijdag. Dat is om er op te wijzen dat Jezus zichzelf opgeofferd heeft ter verzoening van de zonden.

Op vele plaatsen vindt op Goede Vrijdag om drie uur ’s middags de kruisweg plaats. ’s Avonds is er een viering met de kruisverering. In de kerken is de godslamp gedoofd, omdat het Lichaam van Christus niet in het tabernakel aanwezig is. Het altaar is op deze dag niet versierd. Er staan geen kruis en kandelaars op en ook het  altaarkleed is verwijderd.

De liturgische kleur van Goede Vrijdag is rood. Dat verwijst naar het lijden en vergoten bloed van Christus. Goede Vrijdag en Stille Zaterdag zijn de enige twee dagen van het liturgisch jaar waarop geen eucharistie wordt gevierd. De gelovigen kunnen op Goede Vrijdag tijdens de viering met kruisverering wel ter communie gaan. Daarbij worden hosties gebruikt die tijdens de avondmis van Witte Donderdag speciaal voor deze communie op Goede Vrijdag werden geconsacreerd.

Goede Vrijdag is, net als Aswoensdag, een vastendag. Dit houdt in dat alle gedoopten tussen 18 en 60 jaar die dag maar en volle maaltijd mogen nemen. Wie kan, wordt ook op de andere vrijdagen tijdens de veertigdagentijd uitgenodigd om te vasten.

Goede Vrijdag is de droevigste dag van het kerkelijk jaar in het algemeen en van het Paasfeest in het bijzonder. Toch spreekt men van “Goede” Vrijdag. Dit is omdat de dood van Jezus niet het einde betekende. Op Goede Vrijdag volgt, na de stilte en de rouw van Stille Zaterdag, immers de Paasmorgen, wanneer Jezus verrezen blijkt te zijn. De dood is overwonnen. Niet de dood, maar God, het leven, heeft het laatste woord. Alleen vanuit Pasen gezien is deze vrijdag ‘goed’, en is er ook een beginnende vreugde bij alle rouw.

Deze dag gaat over lijden en sterven. Van Jezus, toen, maar ook van zovele anderen in onze tijd. Goede Vrijdag is daarom een dag van rouw en medeleven met al die mensen die lijden. Wie gelooft in de verrijzenis van Christus, kan uit deze dag(en) echter ook een ‘ongelooflijke’ hoeveelheid troost en bemoediging putten.

Paaszaterdag

Bronnen : www.nl.wikipedia.org

www.goedeweek.nl

www.katholieknederland.nl

www.klj.be

Deze dag wordt ook wel Stille Zaterdag genoemd. Het is de laatste dag van de vastentijd en lijdensweek die voorbereidt op het christelijk Paasfeest. Deze dag wordt Stille Zaterdag genoemd, omdat de hele dag de klokken niet luiden, tot aan de Paaswake.

Op deze dag herdenken we de tijd dat Christus dood in het graf lag en er als het ware een stilte in de wereld optrad. Het kruis is nu leeg en in veel kerken is het altaar leeggeruimd. Er liggen en staan geen bloemen, kaarsen of mooie doeken op het altaar.

Op Stille Zaterdag wordt er – net als op Goede Vrijdag – geen eucharistie gevierd. Het is een dag van stille bezinning die eindigt bij aanvang van de vreugdevolle Paaswake.

Pasen

Bronnen : www.nl.wikipedia.org

www.katholieknederland.nl

www.kindengeloof.nl

Pasen is het belangrijkste christelijke feest in het liturgisch jaar.

Pasen heeft zijn oorsprong in het joodse Pesach. Op dit feest herdenken de joden de uittocht uit Egypte. Christenen vieren met Pasen dat Jezus is opgestaan uit de dood, op de derde dag na Zijn kruisiging.

Pasen is niet zomaar een feest. Aan de dood en verrijzenis van Jezus Christus ontlenen alle Sacramenten en alle overige vormen van lofprijzing en heiliging hun kracht. Het hele Kerkelijk jaar kan gezien worden als ontplooiing van de verschillende aspecten van Pasen.

Gelovigen vieren de toegang tot een nieuw en eeuwig leven. In de viering van Pasen vallen twee belangrijke onderdelen te onderscheiden: de Paaswake in de duisternis van de paasnacht en de dagmis van Paaszondag. De Paaswake is het belangrijkst en wordt doorgaans ook het drukst bezocht.

De Paaswake is één van de oudste onderdelen van de christelijke paasviering. Al in de vroege christelijke Kerk brachten gelovigen de paasnacht wakend door ter ere van de Heer. Met hun wake gaven zij, en geven christenen ook nu nog, gehoor aan een Bijbelse oproep. In het evangelie van Lucas spoort Jezus zijn volgelingen namelijk aan om, tijdens zijn afwezigheid, de lampen brandend te houden en te zijn als mensen die wachten op de terugkomst van hun Heer. Degenen die de Heer bij zijn komst wakend aan tafel vindt, zal hij aan zijn tafel uitnodigen. (zie Lucas 12, vers 35 en verder)

De Paaswake bestaat uit vier onderdelen: de lichtritus, de dienst van het woord, de viering van het doopsel en de eucharistieviering. De Liturgische kleur bij de wake is wit. Wit is de kleur van het licht en zuiverheid, die gebruikt wordt voor alle feesten en gedachtenissen van Christus die niet in het teken van zijn lijden staan.

Wordt vervolgd …

In de Paaswake, die een nachtelijke plechtig viering is, nemen licht en water als symbolen van het nieuwe leven een grote plaats in.

Met Pasen wordt een nieuwe paaskaars aangestoken. Tijdens de paaswake wordt het licht van de paaskaars doorgegeven aan alle aanwezigen in de kerk, die allemaal een kaarsje hebben gekregen. Hierdoor wordt de ruimte langzaam maar zeker meer verlicht.

Daarna wordt het volgende lied gezongen: Laat juichen heel het hemelkoor van eng’len, laat juichen om die grote Koning, juichen om de overwinning! Laat de trompetten klinken in het rond!

In de lezingen die hierop volgen wordt het verband benadrukt tussen de bevrijding van het volk Israël uit Egypte en de bevrijding van zonden door Christus’ dood en verrijzenis. Daarbij ontbreekt nooit de lezing van Exodus 14, waarin wordt beschreven hoe God het volk Israël door het water van de Rode Zee leidt, en de Egyptische achtervolgers laat verdrinken.

De belangrijke rol van water tijdens het Paasfeest wordt in de liturgie onderstreept door de zegening van het water tijdens de viering van het Doopsel.

Door het sacrament van het Doopsel begint een mens een nieuw leven ‘in Christus', mogelijk gemaakt door diens overwinning op de dood. Door het doopsel worden nieuwe leden opgenomen in de Kerk en bekeert de Kerk als geheel zich opnieuw tot God. Dit laatste komt in de Paaswake onder meer tot uiting in het hernieuwen van de doopbeloften door alle gelovigen. Na de hernieuwing van de beloften besprenkelt de priester met behulp van een wijwaterkwast alle aanwezigen met gezegend water.

Na de viering van het doopsel wordt tijdens de Paaswake voor het eerst sinds de avondmis van Witte Donderdag de eucharistie weer gevierd. Na de eucharistie breekt Paaszondag aan, de dag die volledig in het teken staat van de verrijzenis, de hoogste waarheid van het christelijk geloof.

Wordt vervolgd …