Openbare bibliotheken spelen in onze samenleving een belangrijke rol als cultuurbemiddelaars. Door boeken en andere cultuurproducten voor het grote publiek open te stellen, fungeren ze enerzijds als democratische kennis- en informatiecentra. Anderzijds maken ze cultuurparticipatie mogelijk door kennis en informatie voor het publiek te ontsluiten. De positie van openbare bibliotheken is dus belangrijk, maar niet onveranderlijk. Gezien de evolutie van onze kennismaatschappij naar een digitale kennismaatschappij staan bibliothecarissen voor de uitdaging om de rol van bibliotheken te herdenken conform met de noden van die digitale kennismaatschappij. Vele jongeren zijn immers niet langer geneigd om naar een bibliotheek te gaan, aangezien het net hen veel meer informatie geeft over veel meer verschillende onderwerpen. Daarnaast beschikken vele bibliotheken nog niet over voldoende financiële en materiële middelen om aan het digitaliseringsproces deel te kunnen nemen. Een grondige herdefiniëring dringt zich dus op.
Bibliotheken moeten ook in de digitale kennismaatschappij een belangrijke rol spelen als 'gateopener', zij het dus op een andere manier. Vele internetgebruiker kunnen momenteel immers nog onvoldoende overweg met nieuwe media en geraken niet wegwijs in het gigantische informatieaanbod. De participatie aan de digitale kennismaatschappij vraagt een zeker 'mediageletterdheid' en precies daarin is een belangrijke taak weggelegd voor bibliotheken: het ontwikkelen en stimuleren van die mediageletterdheid. Dit geldt trouwens ook voor het onderwijs.
Bij het kijken naar de mate waarin bibliotheken gebruik maken van een nieuw medium zoals de blog, kwamen we tot een aantal interessante vaststellingen. Opvallend is dat het gebruik van de zogenaamde 'biblioblogs' erg heterogeen is. Er zijn blogs zoals die van de bibliotheek in Kortrijk waarop je praktische informatie vindt over de bibliotheek, weetjes, en meer algemene informatie over bijvoorbeeld literatuurwedstrijden. Dergelijke blogs dienen om het comfort van de bezoekers te vergroten: ze kunnen van thuis uit informatie over de bib raadplegen. Daarnaast zijn er ook blogs waarop nagedacht wordt over diverse trends binnen de huidige digitalisering. Op sommige blogs wordt actief gereflecteerd over de rol van de bibliotheken in dat proces. We kunnen hier een onderscheid maken tussen gespecialiseerde blogs, waarop het digitaliseringsproces nauwkeurig onder de loep genomen wordt en blogs waarbij eerder vanaf de zijlijn commentaar gegeven wordt, zoals op de blog Netologie. Verder zijn er ook blogs waarop de digitalisering technisch wordt benaderd. Zo is er bijvoorbeeld de blog informatiebeheer.be. Dergelijke blogs zijn vooral geschikt voor specialisten. Tot slot bestaan er ook vele persoonlijke blogs van bibliothecarissen die vertellen over hun ervaringen met informatieonsluiting en digitalisering. Opmerkelijk is dat blogs van bibliotheken vaak gericht zijn op klantvriendelijkheid, terwijl de blogs van bibliothecarissen eerder gericht zijn op de positie van de bibliotheek in de digitale kennismaatschappij.
De digitalisering heeft zijn weg naar de openbare bibliotheken en naar de bibliothecarissen dus al voor een deel gevonden. Toch willen we benadrukken dat er in de nabije toekomst nood zal zijn aan middelen en inspanningen om van openbare bibliotheken ook in de digitale kennismaatschappij actuele cultuurbemiddelaars te maken.
(SV/PV)
Reacties op bericht (7)
11-04-2008
Persoonlijke bibliotheken en boekenruil.
Lien Van Achter vermeldde de website librarything
waar iedereen zijn eigen boekenverzameling kan inventariseren en zijn
eigen bibliotheek oprichten. Bibliofielen kunnen dus nu aan de hele
wereld hun volle boekenplanken tonen, en niet enkel meer aan de
bezoekers in hun huis.
Een gelijkaardig fenomeen is dat van de boekenruil of het wisselboek. De website wisselboek omschrijft zichzelf expliciet als een site waar mensen hun eigen bibliotheek kunnen uitbouwen:
"Welkom op Wisselboek, de website waar je snel je eigen online
bibliotheek uitbouwt. En de boeken die je kan missen, die wissel je
gewoon om!"
Op deze site kun je
dus niet alleen met trots je boekenverzameling tentoon stellen,
miskopen of dubbele exemplaren kan je ruilen tegen boeken die je graag
aan je collectie zou toevoegen.
11-04-2008 om 10:46
geschreven door Eveline Van Schandevijl
08-04-2008
Blog van een bibliotheekassistente
Op de website van de VDAB wordt er elke maand iemand aan het woord gelaten die over zijn job vertelt. Deze maand was het de beurt aan een bibliotheekassistente. Ze praat over het bloggen op zich en over haar job in de bibliotheek. Dat leverde interessante bijdragen op: je leert iets bij over het werken in een bibliotheek, maar meteen leren we ook bij over de evolutie van het bibliotheekwezen (o.a. de digitalisering). Je kan de blog lezen op http://joblog.vdab.be/bibliotheekassistente/2006/12/alles_op_zijn_p.html.
08-04-2008 om 13:13
geschreven door Vicky Smet
bibliotheek.be
Op 27 september 2006, nu al bijna twee jaar geleden, was http://bibman.blogspot.com/2006/09/bibliotheekbe.html te lezen dat er een nieuwe website voor de Vlaamse bibliotheken zou gelanceerd worden: "Bibliotheek.be wordt een dynamisch bibliotheekportaal dat een aantal
gekende diensten blijft aanbieden (zoals bibliotheekadressen, websites
en openingsuren) en daarnaast meer aandacht geeft aan
bibliotheekpromotie. De kern van bibliotheek.be wordt echter de
gloednieuwe zoekmachine van de Vlaamse Centrale Catalogus, die je nu al
rechtstreeks kan bereiken op Zoeken.bibliotheek.be. " Op www.bibliotheek.be vinden we allerlei links: naar verscheidene discussiefora, databanken, enz. De zoekmachine neemt uiteraard een centrale positie in op deze website. Mijns inziens illustreert deze vernieuwing de toenemende culturele digitalisering uitstekend.
Op de blog van een zeker Wouter, WoW!Wouter over het web, vinden we besprekingen van elke biblioblog die op het net werd/wordt geplaatst. à(http://www.wowter.nl/blog/labels/Biblioblogs.html)<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Wat zijn nu biblioblogs? Op de WoW!blog worden verschillende kenmerken genoemd:
-Een van de voornaamste elementen is dat ze worden geschreven door mensen verbonden aan bibliotheken, of zeer nauw betrokken zijn bij bibliotheken of mediatheken.
-Tweede element van biblioblogs is dat niet alles dat uit een digitale bibliotheek komt met een RSS feed ook meteen een biblioblog is. (wat hij precies met RSS feed bedoelt is niet echt duidelijk voor mij, een belangrijk punt hierbij is volgens mij dat met dit systeem geen interactie mogelijk is)
Interessant is ook dat hij de zogenaamde edu-bloggers onderscheidt. Zij maken een link tussen bibliotheken en onderwijs. Wat hij hier specifiek mee bedoelt is dan weer niet echt duidelijk. Ik bekeek enkel blogs van de zogenaamde edu-bloggers (http://www.leerbeleving.nl/; http://ict-en-onderwijs.blogspot.com/, ...) maar zag niet echt direct een link met bibliotheken. Misschien daarom ook dat WoW!ze net niet opneemt in zijn inventaris.
Toch zijn de edublogs wel erg interessant voor tips omtrent de toepassing van blogs in het onderwijs en ICT in het algemeen.
07-04-2008 om 17:49
geschreven door Nina Heesakkers
05-04-2008
Bibliotheekblogs
Het Vlaams Centrum voor Openbare bibliotheken (VCOB) heeft haar eigen website: http://www.vcob.be. Als je op 'Fora' klikt, kan je doorklikken op http://fora.bibliotheek.be, met "discussiefora voor openbare bibliotheken". Op deze site kan je onder andere de berichten onder 'ict' bekijken.
Als je via google op zoek gaat naar specifieke informatie rond 'bibliotheekblogs', kom je al snel op een aantal interessante sites terecht. Op http://slideshare.net/jensjeppe/workshop-bibliotheekblogs/ kan je een slideshow bekijken rond dit thema.
Op http://bibliotheekr.org, "een blog over bibliotheken, media en technologie", kan je een interessant bericht, geplaatst door Johan Mijs op 19 maart 2008, lezen. Hij wijst erop dat er niet zo veel Vlaamse bibliotheekblogs bijkomen. Als mogelijke verklaring hiervoor stelt hij: "Een en ander zal te maken hebben met 'awareness' en er is altijd een technologische drempen, hoe laag die ook is."
Op 20 december 2007 plaatste Johan Mijs op dezelfde site een bericht over het concept 'Librarything': "een gratis online toepassing om je persoonlijke boekenkast te inventariseren en er een hele community van 300.000 boekenliefhebbers rond te ontdekken. Je kan gebruik maken van de bibliografische beschrijvingen van meer dan honderd bibliotheekcatalogi ter wereld." Mijs verwijst naar de site http://www.librarything.nl.
Over bibliotheekblogs is in 2004 een boek, Weblogs and Libraries, verschenen. De auteur ervan heet Laurel A. Clyde. Meer over dit boek vind je op http://www.moqub.com/?p=57. Op deze webpagina worden er tips opgesomd voor wie een bibliotheekblog wil opzetten.
05-04-2008 om 16:36
geschreven door Lien Van Achter
Bibliotheken en blogs
Op http://vvbad.typepad.com/ heeft iedereen toegang tot, ik citeer, "activiteiten en nieuws van en voor het Vlaamse bibliotheek-, archief- en documentatiewezen". De webpagina is getiteld 'VVBAD blog'. De berichten worden er ingedeeld in zeventien categorieën. Van 'algemeen nieuws' over 'schoolbibliotheken' tot 'wetgeving'.
Als je bijvoorbeeld op 'algemeen nieuws' klikt, dan kan je het volgende bericht lezen:
"Website voor jeugdbibliothecarissen
teenlibrarian.co.uk is een website voor bibliothecarissen die met tieners werken. Via de site kan je onder meer inschrijven op een maandelijkse nieuwsbrief."
Op elk bericht kan gereageerd worden, wat maar zelden gebeurt. De weinige reacties zijn nochtans zeer interessant, onder andere omdat er nuttige links worden doorgespeeld aan een groot publiek.
Bij de categorie 'schoolbibliotheken' staat er een bericht over de internationale dag van de Schoolbibliotheek, met een link naar de site van IASL (International Association of School Labrarianship): www.iasl-slo.org. Op deze site vind je opnieuw heel wat boeiende links, door bijvoorbeeld op 'School Library Happenings Worldwide Blog' te klikken kom je opnieuw op een webpagina, http://iasl.wordpress.com/, terecht waarin berichten onder de vorm van een blog worden gepresenteerd. De titel van één van de berichten luidt 'Children's and Young Adult Literature. German children's literature'. Dit laatste kunnen we rekenen tot de categorie van literaire blogs.
Als je op de webpagina http://iasl.wordpress.com/ onder het kopje 'categories' op 'blogs' klikt, krijg je opnieuw berichten te zien. In het tweede bericht kan je klikken op 'Information Literacy Weblog', een interessante link naar http://information-literacy.blogspot.com/. Daar kan je het volgende bericht lezen:
"Weblogs: I gave a presentation about blog use in libraries in December 2006: the pdf of the presentation is here: http://dis.shef.ac.uk/sheila/blogging2006.pdf"
Door op de bovenstaande link te klikken kan je de powerpointpresentatie 'Blogs and blogging in libraries' van Sheila Webber, University of Sheffield, bekijken. Hier vind je nog meer interessante links en verwijzingen naar informatie rond dit thema. Neem zeker een kijkje op http://www.information-literacy.blogspot.com/!
Tot slot nog eens een aantal interessante sites op een rijtje:
http://vvbad.typepad.com/
www.iasl-slo.org.
http://iasl.wordpress.com/,
http://information-literacy.blogspot.com/
http://dis.shef.ac.uk/sheila/blogging2006.pdf
05-04-2008 om 14:59
geschreven door Lien Van Achter
