3/1 Hoe willen jullie ervoor zorgen dat jullie
niet verhongeren?
Geliefde en Dierbare Kinderen, Ik verlang naar jullie
aandacht. Jullie stemmen zijn liederen in de Hemel wanneer jullie Mij aanroepen
in gebed. Jullie zijn Mijn Vreugde. Geloof in Mijn Liefde voor jullie, Liefste
Kinderen. Mijn Liefde vermindert niet, en Ik stel jullie niet teleur.
Ik ben jullie Heer God en Vader. Ik heb alle dingen
geschapen en daarom zeg Ik jullie, van alles in de Schepping zijn jullie Mijn
meest Ware Genot. Jullie zijn Mijn Kostbare Lichten en Mijn Hart verlangt naar
jullie. Mijn Hart dorst naar jullie Liefde.
Kinderen, kom nu naar Mij, zelfs temidden van jullie meest
zondige natuur. Ik zal jullie opnieuw heel maken. Ik ben de zalf van Heiligheid
dat de beschadigde ziel verzacht met tederheid en Liefde. Ik weiger geen enkel
kind, want het is Mijn grootste Verlangen om elk van jullie eeuwig bij Mij te
hebben.
Kinderen, als jullie de beker niet nemen dat jullie
aangeboden wordt, hoe zullen jullie dan jullie dorst lessen? Hoe zullen jullie
ervoor zorgen dat jullie niet verhongeren, als jullie het brood weigeren dat
jullie aangeboden wordt? Zo is het ook met Mijn Vergeving. Diepgaand en
compleet binnen de totaliteit van Mijn Liefde voor jullie (GROOT!). Ik hoop
voor jullie dat jullie naar Mij komen voor vergeving. Sta Mij toe om jullie
ziel opnieuw te verfrissen. Ik zal jullie reinigen van jullie zonden. Alleen,
jullie moeten naar Mij komen. Jullie moeten dringen van de beker om jullie
dorst te lessen. Jullie moeten eten wat jullie aangeboden wordt, en jullie zullen
niet sterven. Alleen kinderen, kom
naar Mij.
Aanroep Mij. Breng
jullie berouwvolle en verdrietige hart naar Mij. Ik kan een verdrietig hart
niet weerstaan. Mijn Liefde voor jullie is gevuld met Mijn Barmhartigheid. Het
is Mijn Gave voor jullie, omdat Mijn Liefde en verlangen naar jullie zo groot
zijn.
Twijfel niet, zelfs geen ogenblik, dat Mijn Heilige en
Goddelijke Ogen altijd op jullie gericht zijn. Daarom ween Ik wanneer jullie
leven in droefheid, woede of haat. Ik ween om de hebzucht in jullie hart of de
weerwraak die in jullie gedachten heerst. Jullie zijn bedoeld voor de Glorie
van de Hemel. Jullie zijn Mijn geliefde kinderen, en zonde komt niet van Mij.
Loop weg van zonde, Mijn kinderen en degenen die jullie ongehoorzaamheid
aanmoedigen. Het is beter dat de dode takken van een boom worden afgezaagd
zodat de boom kan leven en het goed doet.
Geliefde kinderen, Ik zeg jullie altijd te bidden en te
luisteren naar Mijn Liefdevolle stem. Ik beantwoord jullie gebeden. Ik
anticipeer op alles wat jullie nodig hebben, elke minuut van jullie leven. Hoe
kunnen jullie dan twijfelen aan Mijn grote Liefde voor jullie?
Al wat Ik wil voor jullie is jullie tot Mij te brengen. Ik
ben geen opdringerige God, maar Ik laat ook niet Mijn geliefde kinderen zomaar weglopen
van Mijn Heilig Hart. Daarom is hetgeen wat jullie van Mij verwijdert niet van
Mij.
Bid, Mijn kinderen. Wanneer jullie
voelen dat jullie het verst van Mij verwijderd zijn en jullie Kostbare ziel
bang is, aanroep Mij. Weet dat Ik bij jullie ben, in jullie wanhoop, in jullie
angst en in jullie verwarring. Vertrouw op Mij en neem Mijn Hand, want angst,
verdriet, hopeloosheid en verwarring zijn niet van Mij. Wanneer jullie de
Liefde kennen die Ik jullie geef, dan zal jullie hart zwellen van de ware
kennis en begrip van de eeuwige Liefde van jullie Heer God voor Zijn kinderen.
Geliefden, jullie zijn niet immuun
voor de beproevingen en tragedies van het Leven, noch creëer Ik deze dingen
voor jullie. De wanorde van deze wereld heeft de gezondheid van de aarde op de
helling gezet. Enkel Ik ben de genezende
zalving. Kinderen, kom naar Mij in jullie wanhoop en Ik zal jullie
moeilijkheden en beproevingen draaglijk maken. De zaken die jullie vreselijk
vinden door jullie zwakheid om ermee geconfronteerd te worden zullen lijken als
een zegen dat jullie verbindt met het Kruis dat jullie ziel geneest van zonde,
want boete wordt betaald door het lijden van Mijn kinderen.
Geliefden, kijk naar deze wereld, en deel
het Licht van Mijn Liefde in deze wereld. Deze wereld heeft groot licht nodig
in zijn duisternis, en waar Mijn Licht aanwezig is, wordt de duisternis
verdreven.
Kinderen, in deze tijd zijn er vele
duisternissen die zich verspreiden over de wereld, van land tot land. Ik ben
weggenomen van Mijn geliefde kleine Bloemen zodat ze Mij niet kennen. Ik wordt
uit het dagelijks leven weggenomen van degenen die Ik bemin. Jullie aandacht is
verwaterd, omdat Mijn Naam niet langer vrijelijk en met Liefde wordt
uitgesproken. Mijn Aanwezigheid in deze
wereld vermindert niet. Het is enkel de erkenning van de mens en zijn
acceptatie die verdwijnen of bekoelen.
Geliefde kinderen, wees niet bang om Mijn Naam uit
te spreken. Zie de Heer God die almachtig is en uiterst Toegewijd in Liefde.
Degenen die hun gezicht afkeren van Liefde, keren hun gezicht af van Mij.
Kinderen, bescherm het Heilige der Heiligste, Mijn Meest geliefde Zoon (in de
geconsacreerde hostie), omdat Zijn Zaligmakend Lichaam wordt misbruikt,
beledigd of veracht en behandeld met grote oneerbiedigheid. Bid en bescherm
deze Grootste van alle Heiligheden.
Geliefde kinderen, er komt een tijd van rouw voor
degenen die toegewijd zijn aan Mijn meest geliefde Zoon, de Christus Jezus.
Jullie zullen wenen omdat jullie naar Hem verlangen. Bid, Mijn geliefden en
bescherm de Genaden van de Meest Heilige Eucharistie, de Zoon van God en Mens.
Geliefde kinderen, jullie dagelijks doel moet zijn deel te
nemen aan de Eucharistie. Doe dit dagelijks en laat niet toe dat enige
tijdelijke taak of bezigheid jullie van Mij verwijderd. Ik ben de Heer God en
Mijn Adem gaf jullie Leven. Mijn Meest Geliefde Zoon, de Christus Jezus, verlost
het. Weiger deze Grootste Gave niet. Begrijp dit, Mijn kinderen. Er zijn grote
beloningen en grote straffen, volgens hoe jullie dit Leven hebben geleid. Dit
leven is maar een ogenblik in de Tijd, en als jullie dit zouden begrijpen, dan
zouden jullie de nood om Mij totaal en voortdurend lief te hebben niet in vraag
stellen.
Mijn kinderen zijn teveel overweldigd door rijkdom en macht, wat
aantrekkelijk is voor de mens, en wat zo dominerend is voor jullie ziel. Als
jullie Mijn Liefde zouden begrijpen en het Eeuwige, zouden jullie sprakeloos
zijn door jullie gebrek aan aandacht, jullie twijfel en de manier waarop jullie
je tijd doorbrengen.
Mijn Liefde is een schat. Het is geen
zware last of bedoeld om een hindernis te zijn. Mijn Liefde is perfect en
compleet. Waarom verwerpen zovelen zo gemakkelijk de rijkdom en schatten van
Liefde?
Kinderen, wees op jullie hoede voor wat deze wereld uitdraagt. De
aardse kostbaarheden zijn misleidend en leiden jullie tot wat schadelijk is
voor jullie ziel.
Kijk naar het Allerheiligste Hart,
de Liefde dat Mijn Zoon, de Christus Jezus, vervult. Kijk hoe het bloed van de
Christus stroomt door Zijn Liefde voor de Mensheid. Vertrouw enkel in jullie
Heer God, want deze wereld pleegt verraad! Aanbid Mijn geliefde Zoon. Behandel
Hem met Liefdevolle Eerbied, affectie en ontzag. Hij heeft jullie gered van
zonde en Zijn dood was de straf of prijs.
Kinderen, bid. Bid voor Mijn dienaren wiens
ziel lauw geworden zijn in hun Liefde voor Mij en dienstbaarheid voor Mijn
Kinderen. Bid en houd op om Mijn geliefde Kleine Bloemen te doden.
Dit is een zware, zware zonde en de straffen zullen navenant de zonde zijn. Bid
voor degenen die deze moorden mogelijk maken. Dat ze tot het begrip komen dat
het de dood is dat ze veroorzaken, en wat Ik schep mag niet weggenomen worden.
Bid, en leid Mijn kinderen die verdwaald zijn naar Mij.
Ik ben de Ene Ware God en degenen die
in Mij geloven zullen vrede, doorzettingsvermogen en kalmte ervaren waar
sterkte onmogelijk lijkt. Kinderen, Ik roep tot
elk van jullie. Luister naar Mijn Stem. Luister naar Mijn Liefdevolle
gefluister. Twijfel niet, maar vertrouw op Mij. Weet dat Ik niet meer
van Mijn geliefde kinderen vraag dan hetgeen Ik vroeg aan Mijn geliefde Zoon,
de Christus Jezus. (liefde en gehoorzaamheid)
Geliefden, Ik geef jullie Mijn Vrede.
Kwaadwillige
kinderen, bekeer jullie hart. Geef jullie hart aan Mij en Ik zal het verwarmen
en verzachten met Mijn immense Liefde. Wees niet bang om naar Mij te komen in
jullie angsten en zorgen. Ik ben een goede Vader, de Eeuwige Ouder, en Ik
weiger geen Kind van Mij. De Schepper vernietigd niet de schoonheid dat Hij
heeft geschapen met zoveel Liefde. Geliefde kinderen, ontdek het Mysterie van
de Verrezen Christus. Ga naar Hem met een open hart, en Zijn Liefde voor jullie
zal jullie ogen openen en jullie doen zien.
Geliefde kinderen, Ik zeg jullie
dat de beproeving komt, maar wanneer jullie hart veilig is in Mij hebben jullie
niets te vrezen, en twijfel er niet aan dat jullie Heer God en Vader jullie
last verlicht.
Kom naar Mij, kinderen, gedurende de
moeilijkste uren. Laat niets in deze wereld tussen jullie Liefde voor Mij
komen. De tijdelijke zaken van deze wereld zijn verspilling, en ze brengen
jullie niet de troost en blijmoedigheid dat Mijn Liefde voorziet. Laat niet toe
dat de wereldse waarden tussen jullie Liefde en de Mijne komt.
Het is al het tijdelijke dat jullie
verder van Mij verwijderd. Jullie hebzucht en trots leidt jullie tot zwaardere
zonden en duisternis dat ondraaglijk is. Kom naar Mij, Mijn kinderen.
[Hij vindt de situatie waarin je zo jezelf
plaatst ondraaglijk. Het
doet Hem pijn.]
Geliefden, jullie hebben vele
keren gehoord dat deze generatie er een van zonde en dood is en Mijn toorn
verdient. Er werd jullie verteld dat Ik zal reageren en dat er toorn zal
neerkomen op de hoofden van Mijn kinderen. Degenen die deze dingen vrezen zijn
niet veilig in Mij. Onthoud in alles dat Ik jullie bij Mij wil in Mijn
Liefdevolle armen die jullie niet in de steek laten. Jullie moeilijkheden,
zelfs de ergste, zullen jullie draaglijk vinden door Mijn Liefdevolle Genaden.
Daarom, vrees niet, maar kom dichter bij Mij met vurige gebeden.
Geliefde kinderen, Ik ben het
Mysterie van het Leven. Ik geef jullie Mijn Licht, het Licht van de H. Geest en
plaats het binnen de grenzen van jullie hart en ziel. Vertrouw op de Liefde van
jullie Schepper en laat het Licht van Liefde in jullie branden en naar buiten
stralen.
Geliefde kinderen, weet dat jullie
geconfronteerd zullen worden met grote moeilijkheden in de lente. Jullie zullen
geconfronteerd worden met beproevingen die zo intens of ontzettend zullen zijn
in moeilijkheid. Jullie zullen bekoord worden door mensen om jullie Liefde voor
Mij te verlaten. Jullie zullen je tegen Mij keren als jullie vertrouwen in
Christus zwak is. Jullie zullen misleid worden door de vele sofisten die zullen
beweren van Mij te komen en Mij te kennen, maar dat is niet het geval. Bid en word meer vertrouwd met Mijn Wil en Liefde voor
jullie. Ik geef jullie onderscheidingsvermogen door de Gees
ten Hij zal jullie wegvoeren van degenen die liegen over Mijn Liefde en
Barmhartigheid. Kinderen, jullie zullen op de proef gesteld worden. Jullie geloof
in Mij zal tot het uiterste uitgedaagd worden, en als jullie nu niet een
biddend leven leiden, zullen jullie gemakkelijk jullie Liefde en begrip over
Mij in de steek laten.
Bid,
Mijn kinderen. Bid altijd, elke dag en op elk moment van elk uur. Bid zoals
ademen, zodat het natuurlijk en constant wordt, omdat het zoals ademen het
jullie in leven houdt.
Kinderen van God, de leugen
manifesteert zichzelf als een vriend van Liefde. Het maskeert zich in de vorm
van vreugde en vriendelijkheid. Het is een zelfzuchtige zaak dat niet de
generositeit van het hart kan delen. Het is duisternis dat zoekt om Mijn
Kinderen te vernietigen. De vermomming zal zo treffend zijn dat de Kinderen van
Mijn Allerheiligste Liefde de leugen zullen herkennen voor wat ze is.
Daarom Mijn kinderen, zeg Ik jullie, BID. Met gebed komen jullie
dichter bij Mij. Jullie Liefde voor Mij groeit en jullie begrip van Mijn Wil
groeit ook. Wanneer jullie bidden geef Ik jullie de gave van onderscheid, van genezing
en van vrede. Kinderen, vrees niet voor moeilijkheden en zorgen, maar omarm
Mijn Liefde en leg jullie lasten aan Mijn Voeten. Ik zal jullie
doorzettingsvermogen en vrede geven. Vrede, Mijn kinderen, vrede.
In het eerste millennium van de Kerk, toen de meerderheid
van de gelovigen niet kon lezen, vormden de iconen "de boeken van de
ongeletterden." Recenter zijn ze ook wel "het Evangelie in
kleur" genoemd. Ze leverden beelden naast de verhalen van degenen die hen
voorgegaan waren in geloof. In veel Oosters Orthodoxe land, in het bijzonder in
Slavische landen, kan men oude kerken vinden met iconen die geschilderd zijn op
de buitenkant van het gebouw, met het doel de gelovigen te stichten.
Iconen zijn per definitie gestileerd en niet levensecht. Ze
zijn niet een natuurlijke afbeelding van het tafereel of de persoon zoals in
een portret of een foto. Ze zijn bedoeld voor gebed en geestelijke verdieping
en de eer die eraan betoond wordt is bedoeld voor de afgebeelde, uiteindelijk
Christus, en niet voor de afbeelding. Iconen van de Incarnatie of de
Opstanding, bij voorbeeld, worden gevuld met afbeeldingen die niet alleen de gebeurtenis
zelf illustreren maar ook de volle betekenis weergeven van wat er plaats vond. Iconen
dringen er constant bij de gelovige op aan om Jezus Christus te accepteren, hem
te vereren en in hem te geloven en wel op de manier waarop de Kerk het van den
beginne geleerd heeft zodat de theologische waarheid ervaarbaar
wordt overgedragen aan de toeschouwer. Iconen zijn "misschien wel de
succesvolste poging in de hele geschiedenis van het Christendom om het
onzichtbare zichtbaar te maken in de Christelijke eredienst."
De geliefde 19e eeuwse priester Johannes van Kronstadt, gaf
het belang van iconen voor de Oosters Orthodoxe kerk kort zo weer:
"Afbeeldingen of symbolen zijn een menselijke noodzaak
in de huidige geestelijke en zintuigelijke situatie; ze verklaren visueel veel
dingen van de geestelijke wereld die we niet zouden kunnen benaderen zonder
afbeeldingen en symbolen. Het was om deze reden dat de goddelijke leraar, de
persoonlijke Wijsheid door Wie alle dingen geschapen werden, de Zoon van God,
onze Heer Jezus Christus, mensen vaak leerde door middel van beelden of
gelijkenissen. Het is ook om deze reden dat in onze Orthodoxe kerken het de
gewoonte is om veel zaken af te beelden voor het gezicht van de Christen door
beeldvorming; bijvoorbeeld door de Heer zelf af te beelden, de onbevlekte
Moeder van God, de engelen en Heiligen, op afbeeldingen, opdat we onze levens,
al onze gedachten woorden en daden zullen richten naar het beeld van de
gedachten, woorden en daden van de Heer en zijn Heiligen. "
Het Byzantijnse Typicon
De orde van de dienst en de gebeden in de Oosters Orthodoxe
Kerk is vastgelegd in het Typicon, een boek dat de orde van dienst voor de
riten van alle diensten, speciale gebeden en kerkelijke vieringen voor het hele
jaar geeft. De twee belangrijkste bronnen voor het Typicon zijn de oude Ordo
van het Klooster van de H. Sabas in Palestina (de Jeruzalem Ordo), en van
het latere Klooster van Johannes de Doper van Studius te Constantinopel.
Deze monastieke centra waren plaatsen waar de bestaande praktijken werden
vastgelegd en samengevoegd in een gestandaardizeerde vorm.
De Ordo van de heilige Sabas is verbonden met vele bekende
monastieke heiligen in Palestina, en de kerken en kloosters bij de heilige
plaatsen in het gebied rond Jeruzalem. De Ordo van de heilige Sabas ontwikkelde
zich naarmate de Kerk zich ontwikkelde, het monnikendom bloeide en een
standaard onderdeel van het kerkelijk leven werd en een belangrijk wapen in de
strijd tegen de ketterijen bleek te zijn. Het werd de regel voor het gebed van
de hele Kerk en bereikte zijn uiteindelijke vorm in de 9e eeuw.
De heilige Sabas werd reeds op achtjarige leeftijd
monnik in de orde van de H. Basilius de Grote - Vader van het Oosterse
monastieke leven - in Cappadochië. Tien jaar later reisde hij naar het heilige
Land en werd er leerling van de heilige Euthymius de Grote.
Vanaf 469 leefde hij als kluizenaar aan de Dode Zee en
wijdde zijn leven aan gebed en handenarbeid. In 478 vestigde hij zich op de
plaats waar vijf jaar later het door hem gestichte Mar Saba klooster zou
verrijzen; deze plaats werd hem door een engel aangewezen.
De Heilige Lavra van de H. Sabas of Mar Saba is een Oosters
Orthodoxe Christelijke abdij die uitkijkt over de Kidron vallei halfweg tussen
de Oude Stad Jeruzalem en de Dode Zee. De monniken van Mar Saba en de andere
kloosters van hem zijn gekend als de Sabaieten.
Mar Saba
De legende wil dat Maria aan de heilige Sabas verscheen nog
voor het eerste gebouw voltooid was. Ze beloofde hem dat - wanneer de monniken
op deze plek, die een leven vol ontberingen met zich meebracht, geduldig hun
plicht zouden volbrengen - dit klooster op haar voorspraak onaangetast zou
blijven. Zo geschiedde het ook, tot op de huidige dag is het Mar Saba klooster
het oudst bewaarde christelijke klooster in Israël.
Behalve dit eerste klooster (laura) stichtte de heilige
Sabas nog zeven andere kloosters. In 494 werd hij benoemd tot patriarch van
Jerusalem en overste van alle monnikenkloosters in Israël.
Van hem stamt het gebruik van het in alle orthodoxe
erediensten gebruikte 'Typikon', dit hield o.a. in dat er iedere
zondag een nachtwake werd gehouden en dat de 150 psalmen in twintig stukken
werden onderverdeeld.
Na Sabas' dood op 5 december 532 kwam het monnikendom in de
woestijn van Judea tot volle bloei - ondanks de val van het rijk van de
Kruisvaarders en de doortochten van de Perzen en Arabieren - en bleef Mar Saba
het gezaghebbendste woestijnklooster.
De Studius Ordo lijkt in structuur erg op de Jeruzalem
Ordo, en is een latere synthese die plaats vond in de Byzantijnse hoofdstad.
Hij onderscheidt zich door zijn hymnografie (in het bijzonder de ontwikkeling
van het Triodion van de Lijdenstijd), en harmonizeert de oudere Ordo's, en
vanwege enige unieke structurele elementen. In de ontwikkeling van deze twee
Ordo's is het toppunt te zien van het proces van vastleggen en samenvoegen van
de liturgische vorm en praktijk in het midden van de Byzantijnse periode. De
ontwikkeling van de Ordo in de Oostelijke Kerk is minimaal geweest na deze
periode.
De Christelijke theologie van het getijdegebed komt
duidelijk tot uitdrukking in Vespers en Metten, waar vier thema's elkaar
opvolgen in een duidelijke reeks. In de Vespers is het het thema van de
Schepping als een begin (de voorbereidingspsalm"Zegen de Heer, o mijn
ziel"), het thema van zonde en afval ("Heer ik heb geroepen
..."), het thema van redding en de komst in de wereld van de Zoon van God
("Liefelijk Licht"), en het thema van het Einde ("Heer, nu laat
Gij uw knecht...").
De toon van kosmische dankzegging, het ontwaren van Gods
glorie in de Schepping, de bevestiging ervan als iets "zeer goeds,"
deze inzichten die komen aan het begin van de Vespers, gevolgd door het
gedenken van de val van de wereld, van het onuitwisbare teken van scheiding van
God dat ermee gepaard ging, de relatie van alle dingen tot het Licht van de
redding dat gekomen is in de wereld en de wereld verlicht heeft, en tenslotte,
het afsluitende "Uw Koninkrijk kome" van het Onze Vader hier is de
liturgische orde van de dagelijkse cyclus. Elke dag bidden Christenen dat in en
door de Kerk de tijd van deze wereld de nieuwe tijd mag worden voor de kinderen
van het Licht, gevuld mag worden met nieuw leven voor diegenen die zij tot
leven gebracht heeft. En zo "verwijst" zij naar dat wat haar eigen
leven uitmaakt, naar de werkelijkheid van de Aanwezigheid waarvan zij alleen in
deze wereld weet heeft, en die zij alleen kan openbaren.
VESPERS
Deze dienst is de
eerste van de liturgische dag en is bedoeld om ons aan de periode van het Oude
Testament, de schepping van de wereld, de eerste mensen die in zonde vervilen,
hun verdrijving uit het Paradijs, hun berouw en gebed voor redding, de hoop van
de mensheid in overeenstemming met de belofte van God voor een Redder en de
vervulling van die belofte.
De dienst begint met de opening van de Heilige of
Koninklijke deuren en het bewieroken van de Altaartafel en het hele heiligdom
zodat wolken van wierook het hele heiligdom vullen. Dit vertegenwoordigt het
begin van de schepping van de wereld. Zonder vorm en in leegte, dwaalde de
Geest van God over de oorspronkelijke materiele aarde, ademde een leven
scheppende kracht erover uit, maar het scheppende woord van God had nog niet
weerklonken.
Psalm 103 beschrijft de schepping van de wereld en
verheerlijkt de wijsheid van God. Terwijl het gezongen wordt, gaat de priester
van het heiligdom naar de hele kerk en bewierookt zowel de kerk als de
gelovigen. Deze heilige daad herinnert niet alleen aan de schepping van de
wereld, maar van het gezegend leven in het Paradijs van de eerst mensen, toen
de Heer God Zelf onder hen wandelde. De open Heilige deuren verwijzen naar de
tijd dat de poorten van het Paradijs open waren voor alle mensen.
Om te symboliseren hoe de mens werd bedrogen door de duivel
en tegen de wil van God inging en in zonde verviel, worden de Heilige deuren
gesloten.
10/1
Wanneer jullie hart veilig is in Mij, moeten jullie niets vrezen
Het voelt alsof de Hemel een vreugdevol feestje
heeft vandaag.
Geliefde kinderen, jullie zijn Mijn
Vreugde en Mijn Zaligheid. Kom naar Mij, jullie Heer God en Vader, zodat Ik van
jullie verder kan genieten. De hongerigen van deze wereld vergaan door hun
gebrek aan Liefde en toewijding aan de Christus Jezus, Mijn geliefde Zoon. Keer
jullie niet af van Zijn Liefde, Mijn kinderen, maar val vreugdevol in zijn
Liefdevolle armen en ken ware gelukzaligheid. Geliefde kinderen, leef verder als
Lichten van God en deel de zegen van Mijn Liefde met jullie broeders en
zusters. Ik verwelkom jullie gebeden, liefste Kinderen, en verlang naar de dag
dat alle kinderen bij Mij zijn. Kinderen, luister naar Mijn Hemelse verzuchtingen
en kom dichter in teder en minzaam naar Mijn Hart.
Geliefde kinderen, jullie kunnen geen
vrede kennen tot jullie verenigd zijn met Mij uit jullie vrije wil. Geliefden,
Ik ben geen opdringerige ouder. Ik verlang naar jullie Liefde en aandacht en
daarom doe Ik vele dingen om ze te krijgen. Open jullie ogen naar Mijn
Liefdevolle gebaren en Barmhartigheid die klaarstaat, kinderen. Wat moet Ik
doen om het feestelijk gevoel van Liefde in jullie ogen en hart te vullen?
O ontaarden, Mijn geliefde Zoon,
de Christus Jezus weent van verdriet en grote pijn. Hij, die jullie zo liefheeft,
Hij die het misprijzen van de mensen en een verschrikkelijke dood heeft
geaccepteerd zodat jullie zouden gered zijn, wordt verlaten. Hij weent bij de
lauwe kinderen die niet de grootte van Zijn Liefde kennen.
Kinderen, Mijn Regels zijn duidelijk,
en Ik ben geen last, en Mijn wetten zijn niet moeilijk voor degenen die Mij
kennen en zeer intiem liefhebben. Daarom zeg Ik, drink de beker van Mijn Liefde
en geniet nieuw Leven met Mijn geliefde Zoon, de Christus Jezus.
Kinderen, zovelen lachen Mij
uit, de Almachtige Heer. Ze voelen geen vrees voor de gevolgen en inderdaad
lachten met het Grote Offer van de Christus Jezus.
[Ik voel mij ziek als ik eraan denk en hoe Hij
lijdt omwille ervan.]
Ik word ontkend, veracht en opzij geschoven in het
Hart van de mens door het tijdelijke. Dit verlangen voor het wereldse en het
tijdelijke voert jullie weg van Mij en veroorzaakt zoveel pijn aan jullie
geliefde ziel.
Kinderen, wanneer jullie zoveel waarde hechten aan
de valstrikken van de wereld, kunnen jullie Mij niet intiem kennen. Wanneer
jullie dood komt, zullen deze rijkdommen en materiele zaken jullie geen
barmhartigheid voorzien die jullie nodig hebben voor jullie zonden.
Geliefde kinderen, erken de
waarheid van Mijn woorden. Mijn grote Barmhartigheid is een gave aan de
mensheid. Het mag niet zo licht worden opgevat. Ik verlang naar elk van jullie
om naar Mij te komen en naar Mijn Liefdevol en Allerbarmhartigste Hart.
Mijn kinderen, Barmhartigheid is
een troost bij het oordeel, want wat zullen jullie zeggen om een rechter te
verzachten die koud en objectief is voor jullie ongerechtigheden? Degenen die
vragen om Mijn Liefde en Barmhartigheid en deze accepteren zullen een grote
troost ontvangen gedurende hun beproeving. Degenen die niets dan afwijzing van
Mijn Liefde hebben getoond zullen lijden voor deze beslissing, die ze in alle
vrijheid en zo gemakkelijk hebben gemaakt.
Kinderen, keer naar Mij terug. Keer
terug naar de warmte van de kudde die de grote Herder volgt, die Christus Jezus
is. Hij heeft een Liefdevol pad voor elk van jullie gelegd. Vertrouw op Hem, en
Hij zal jullie naar Mij leiden, want het is enkel door Mijn geliefde Zoon dat
jullie gered zijn. Het is door de Christus Jezus dat jullie Nieuw Leven
krijgen. Loof Zijn Naam en geef jullie dagelijkse offers aan Hem. Bemin Hem met
minzaamheid en affectie. Kom naar Zijn Heilige en gewond Hart met eerbied en
ontzag. Kom naar Hem met Liefde in jullie hart en lofprijzing op jullie tong. Het
is enkel door Hem dat jullie gered zijn.
11/1 Elk kind moet kiezen om liefde of dood te
volgen
Vader, ik weet dat verwarring niet van U komt,
en ik vertrouw U. Het is ik dat niet vertrouw. (Het is moeilijk om bepaalde
aspecten van boodschappen te delen, vooral de tijdreferenties in de lente.
Alsjeblieft bid voor onderscheidingsvermogen betreffende dit gegeven en de
natuur van de beproevingen.)
Geliefde kinderen, jullie twijfelen
zo aan Mij. Heb Ik over jullie waarde voor Mij niet gesproken? Heb Ik jullie
Hart niet gekozen omdat het zo kostbaar is voor Mij, jullie wezen is niet
alleen noodzakelijk maar ook gewenst. Kinderen, wees niet ongehoorzaam. Jullie
kastijden jezelf en zoeken niet naar troost bij Mij.
Vader, dat is niet waar.
Ik verlang naar jullie aandacht,
op elk moment van elke dag. Met minder breekt het Mijn Hart. Ik verlang naar
jullie en jullie standvastigheid want Mijn Liefdevolle aandacht rust altijd op
jullie. Deze zondige wereld plaatst zich tussen ons, en jullie kiezen zo
gemakkelijk de zijde van de wereld.
O kinderen, hoe zullen jullie doorstaan wat moeilijk is als
jullie zo zwak zijn? verlaat het lawaai van deze Wereld en luister naar Mij.
Jullie zijn gezegend en jullie zijn Mijn Liefdevolle Schepselen. Jullie zijn
naar Mij gekomen voor Barmhartigheid en Liefde en Ik ben blij daardoor.
Kinderen, twijfel niet en laat geen vermoeidheid toe. Verwarring en angst komen
niet van Mij. Wat moet Ik doen om jullie waarde voor Mij te tonen? Geliefden,
luister naar Mij. Ik ben de Heer God en Ik heb alle dingen geschapen en al wat
Ik geschapen heb en nog zal scheppen zijn goed en geliefd door Mij.
Geliefde kinderen, jullie weten niet hoe verraden Ik ben
door zoveel van Mijn geliefde Kinderen. Zovelen lasteren Mijn Naam en zijn Mijn
Wetten ongehoorzaam. Deze Wetten werden in het leven geroepen voor deze Wereld
zodat jullie ziele zou veilig en rein zijn van de wereldse leerstellingen over
zonde. Kinderen, Mijn Wetten zijn geen last, maar er is buitensporige
gierigheid, nijd, haat, door en dieven wiens hart wordt afgestompt door zonde.
O kinderen, weten jullie Mijn Hartzeer niet uit Mijn
intense Liefde voor jullie? Ik ben jullie Heilige en Almachtige, Eeuwige Ouder,
en zoals een ouder heb Ik verdriet als Mijn kind zich tegen Mij keert. Ik doe
alles wat Ik moet doen om jullie terug naar jullie liefdevolle Thuis te
brengen. Wat moet Ik doen wanneer jullie je gezicht wegkeren van Mij, zelfs
temidden van Mijn Immense Liefde? Ik ben Liefde en jullie kunnen niet leven
zonder Liefde. Jullie zijn geschapen door Liefde, met Liefde en voor Liefde.
Toch zijn, in deze duisternis die
zovelen van jullie heeft overrompeld, jullie zonden erger geworden. Jullie zijn
sofisten geworden, antagonisten en moordenaars. Kinderen, jullie hebben een
wereld van dood gecreëerd en jullie zijn geschapen voor het Eeuwig Licht. Mijn
kinderen, net zoals een ouder doet, tuchtig Ik Mijn geliefde kinderen, zodat ze
de fouten beseffen en erkennen die ze hebben gepleegd en de ongerechtigheden
corrigeren die Ik zie in de mens. Ik wil dat alle kinderen bij Mij zijn, zo zal
Ik zoals een altijd liefdevolle ouder, alles in het werk stellen zodat jullie
naar Huis terugkeren.
Geliefde kinderen, velen zijn gevaarlijk dicht om
verteerd te worden door duisternis en dit leidt enkel naar kwaad en de hel, een
eeuwige straf die jullie zouden moeten verafschuwen. Als jullie maar 1 druppel
zouden kennen van zijn haat en woestheid, zouden zullen flauwvallen van angst
en Mijn onophoudelijke Liefde en bescherming voor jullie ziel, begrijpen.
O kinderen, wat moet Ik doen? Ik ben
Barmhartig en Liefdevol, niet enkel rechtvaardig en koud. Wanneer jullie naar
Mij komen met Liefde en een berouwvol hart, bedek Ik jullie met Mijn genaden en
vergeving. Barmhartigheid verzacht het oordeel waarmee jullie zullen
geconfronteerd worden. Zonder Mijn Barmhartigheid, zal het oordeel koud en
rechtvaardig zijn en plotseling komen.
Daarom zeg Ik, degenen die zo
gemakkelijk ongerechtigheid aanvaarden, degenen de Liefde van Mijn meest geliefde
Zoon, de Christus Jezus, verachten, degenen
die herhaaldelijk en zonder berouw elk van Mijn Wetten blijven overtreden, en
nog ernstiger of zwaarder jullie intens gebrek aan Liefde voor Mij en jullie totale
ontkenning van de Christus Jezus en de H. Geest dat van EEN God komt, zullen
vergaan.
Ik ben geen opdringerige Vader. Elk
kind moet zijn hart onderzoeken en beslissen om Liefde of Dood te volgen.
Jullie kunnen geen twee meesters dienen. Jullie kunnen niet jullie broeders
haten zonder Mij te haten. Jullie kunnen geen Liefde kennen als jullie je hart
afkeren van Mij.
Kinderen, Ik wil niets anders
dan jullie totale liefde. Liefde houdt zijn geliefden niet gegijzeld, noch
brengt Liefde zijn geliefden tot het kwaad en duisternis. Kinderen, waarom
lopen jullie zo gemakkelijk weg van Mij wanneer IK Liefde BEN?
Geliefden, jullie fouten zullen
binnenkort duidelijk gemaakt worden. In de lente, zullen jullie de natuur en de
gevolgen van jullie zonden begrijpen. Kijk niet naar jullie broeders en naar de
ernst van hun zonden. Kijk naar jullie eigen ziel en hart en kom vlug naar Mij
voor Mijn Liefde en Barmhartigheid.
Kinderen, word niet zelfgenoegzaam,
eenvoudigweg omdat het leven zijn gangetje gaat. Laat jullie niet bedriegen
door de stilte, want wat zal komen zal schrikwekkend, lang en moeilijk zijn.
Wat een seconde duurt zal aanvoelen als een leven voor jullie. Jullie pijn in
het begrijpen van jullie zonden zal ontzettend zijn. Jullie zullen weten hoe
zonde Mijn Liefdevol Hart treft. Daarom zeg Ik met grote vurigheid, kom naar
Mij. Kom en ken de vrede en vreugde van Mijn Barmhartigheid en Grote Liefde.
Geliefden, Ik schenk jullie Mijn Vrede. Let op Mijn Woorden. Deze generatie is
een tijd van dood en verschrikkelijke zonde. Jullie zijn bedoeld voor het
Leven. Wanneer jullie je naar de dood keren, is er geen Licht. Wanneer jullie
Barmhartigheid ontkennen en Liefde bespotten, is het in jullie zeer spijtige
nadeel.
O biddende Kinderen,
blijf voortdurend bidden en zonder ophouden. Het is door jullie Liefdevolle
gebeden dat jullie sterk worden. Ik ben altijd in jullie hart en Ik roep naar
elk van jullie met Mijn Liefde. Dank jullie voor jullie gebeden, Mijn
geliefden. Bid en jullie zullen doorzettingsvermogen, standvastigheid en
onderscheidingsvermogen kennen. Bid en Ik geef jullie Mijn Vrede. Vrede,
Kinderen, vrede.
Overeenkomstig het vroegste Christelijke geloof, zijn de
hemelse scharen betrokken bij de eredienst omdat Christelijke eredienst zich
afspeelt in het Koninkrijk van God voor de hemelse troon (zie, bij voorbeeld,
Jesaja 6: 1-8).
serafijnen
in de Hagia Sophia
Rond de troon hebben zich ook alle heiligen verzameld (ook
allen die nog in ere gehouden worden op aarde). Zij nemen ook deel aan de
eredienst. Christenen bidden voor degenen die deelnemen aan de Eucharistie, en
zeggen "Bovendien bieden wij u deze geestelijke eredienst voor degenen die
in geloof ons voorgegaan zijn: voorvaderen, vaderen, patriarchen, profeten,
apostelen, predikers, evangelisten, martelaren, belijders, asceten en iedere
rechtvaardige geest die vervolmaakt is door geloof, in het bijzonder onze
heiligste en puurste, gezegendste vrouwe, de Moeder van God en altijd maagd
Maria". Christenen door de eeuwen hebben de "grote wolk van
getuigen" (Heb. 12: 1) erkend, de heiligen ons voorgegaan. Veel Christenen
bidden voor de heiligen hen voorgegaan en verwachten dat die ook voor hen
bidden.
H. Olga
In de
eerste eeuwen waren vele van de grootste stichtende apostolische handelingen in
de Christelijke maatschappijen gedaan door vrouwen. We hebben het voorbeeld van
heilige apostolische vrouwen zoals de H. Helena in het Romeinse Keizerrijk, H.
Nina in Georgië, H. Clothilde in het vroege Frankrijk, Bertha in het vroege
Engeland, H. Ludmilla in het Orthodoxe Tsjechië, Dubrava in het Orthodoxe Polen
en in Rusland de H. Olga.
Als Christenen samenkomen voor de eredienst, in het
bijzonder om de Goddelijke Liturgie te vieren, dan erkennen zij dat zij die
niet alleen vieren met degenen die op aarde erbij zijn, maar samen met degenen
die samengekomen zijn als "voor de gemeenschap van eerstgeborenen, die in
de hemel ingeschreven zijn" (Heb. 12:23). De bijzondere heiligen zijn de
heiligen die een bijzonder geestelijk of voorbeeldig leven geleid hebben in
Christus. De kerk houdt hen in ere als geloofsvoorbeelden, voorbeelden voor
ieder die ernaar streeft Christus na te volgen.
Christenen vinden het gewoon om anderen te vragen voor hen
te bidden. Zo vragen ze ook de heiligen die hen voorgegaan zijn voor hen te
bidden. Per slot van rekening weten de bijzondere heiligen ons voorgegaan wat
bidden is, en ze houden daar niet mee op als ze bij de Heer zijn. De heiligen
delen in dezelfde geestelijke gemeenschap als de Orthodoxe Christenen; zij
vormen de gemeenschap der heiligen. Inzoverre is het dus niet anders hen om
voorbede te vragen dan een gelovige op aarde om voorbede te vragen.
Voor de Christen is de dood niet het einde, en ook niet een
eindpunt waarna niets verder gaat. Het leven gaat verder in het Koninkrijk van
God. Zoals Paulus zegt: "ons lichaam (..) verlaten om onze intrek bij de
Heer te nemen" (2 Kor. 5:8). Voor Oosters Orthodoxe Christenen is het
geloven dat het leven doorgaat na de fysieke dood en het contact opnemen met
heiligen die ons zijn voorgegaan voor voorbede iets dat in het verlengde van
elkaar ligt.
De Maagd Maria is, volgens de Griekse term
"Theotokos," de God drager, of Moeder van God. Mary bracht Jezus ter
wereld, van wie beleden wordt dat Hij de vleesgeworden God is. In 431 A.D.
gedurende de Nestoriaanse twisten, besloot het Concilie van Efeze tot de term
Theotokos als meest correcte term voor Maria, een term die ook het juiste
Christologische begrip van Jezus als de door God gezondene (Messias) waarborgt.
Twee grote leerstukken kwamen uit dit Concilie: het eerste, de Incarnatie,
wordt nog steeds aanvaard door vrijwel allen die belijden Christen te zijn; het
tweede, Maria als Theotokos, wordt (volgens Orthodoxe Christenen) alleen ten
volle in ere gehouden door Orthodoxe Christenen.
De beslissing van het Concilie over de Incarnatie ligt na
aan het hart van Christenen: dat Jezus Christus volledig mens en volledig God
is. De term Theotokos werd geïntroduceerd om dit begrip te bevestigen. Het woord
betekent God-drager en verklaart dat degene die Maria negen maanden droeg, God
was. Het Concilie besloot dat de twee begrippen hand in hand gaan en niet los
van elkaar genomen kunnen worden zonder het Christendom onrecht te doen. Zoals
Fr. Thomas Hopko zegt, "Jezus Christus, de Zoon, Woord, en beeld van God,
is fysiek en geestelijk gevormd in het lichaam van Maria opdat hij ook zo in
ons gevormd zou kunnen worden (zie Gal. 4:19)".
Deze ererol is duidelijk te zien in de laatste bede in de
litanieën in Orthodoxe diensten: "gedenkend onze heiligste, puurste en
meest glorieuze Vrouwe, de Moeder van God en altijd maagd Maria, met alle
heiligen, laat ons onszelf en elkaar en heel ons leven opdragen aan Christus
onze God." De nadruk is op de gedachtenis als aanleiding om zelf ons te
wijden aan Christus." Door Maria's leven te gedenken, door haar
"gezegend" te noemen, zoals het Nieuwe Testament dat ook doet, wijden
gelovigen zich iedere dag aan de navolging van Christus volgens het beeld en de
wil van God.
Maria en het kind Jezus
Omdat Heiligen een heilig leven leidden zijn zij
rolmodellen geworden, of iconen van hoe nederig, liefhebbend en geestelijk
Christelijk leven zou moeten zijn. De meeste van de vroege Heiligen waren
martelaars die hun leven gaven om hun geloof in Jezus Christus. Dit was niet
alleen een getuigenis van het geloof van de persoon die martelaar werd, maar
ook een getuigenis van Christus' overwinning op de dood. Daarom zijn zoveel
vroege kerken gebouwd met hun altaar over het graf van een martelaar; de dood
van de martelaar was een getuigenis van de opstanding van Jezus Christus, zoals
de Eucharistie die op dat altaar werd gevierd geestelijk voedsel was op de weg
van het eeuwige leven. De Heiligen waren dan wel fysiek dood gegaan, maar de
gelovigen wisten dat ze niet in een uiteindelijke zin dood waren gegaan; ze
leven met Christus in zijn Koninkrijk. Als het "leven na de dood"
deel is van het Christelijke geloof, dan is de grote gemeenschap der heiligen
daar deel van.
Dit geloof in de gemeenschap der heiligen gaat terug op de
vroege kerk. Athanasius spreekt erover in zijn tweede pastorale brief over het
Paasfeest uit 330 A.D.. Wat hij zegt is ongetwijfeld de neerslag van een veel
eerdere traditie in de kerk. Hij zegt, "Laat ons dan zo deze hemelse
vreugde vieren, samen met de Heiligen van ouds die hetzelfde feest vierden. Ja,
zij vieren het feest met ons en ze zijn voor ons voorbeelden van leven in
Christus." Let op het verschil in tijd: de Heiligen van ouds vierden het
feest, en nu "vieren zij het met ons." De Heiligen kunnen het feest
vieren omdat ze bij hun dood binnentraden in de gemeenschap van de Heer, die de
dood overstijgt en eeuwig is.
Dit begrip van de Heiligen als model of beeld van het
Christelijke leven en van Christus, kan een begrip helpen geven van het Oosters
Orthodoxe gebruik van iconen. De iconen zijn afbeeldingen, of modellen waardoor
de gelovige visueel contact kan krijgen met deze personen die geliefd, geëerd
en herinnerd zijn. Mensen worden sterk beïnvloed door hun zintuigen. Verder is
het Orthodoxe Christelijke geloof concreet en geworteld in de geschiedenis en
de ervaring en gericht op een historische heiland die God is; niet iets
abstracts. In Hebreeën 12, worden Christenen gezien als "ziende op
Jezus..." Zo is het gebruik van iconen niet alleen van praktisch belang,
maar ook een belijdenis van geloof in de incarnatie.
De Oecumenische Concilies werden gehouden om de nature/ het
wezen van Jezus Christus duidelijk te omschrijven. Omdat hij niet alleen
helemaal God maar ook helemaal mens is, kan hij afgebeeld worden in iconen. Iconografie
en de Incarnatie gaan hand in hand.
De Bijbel leert dat God de mens schiep, zowel fysiek als
geestelijk. Het fysieke ontkennen is de schepping ontkennen. Het is een
uitdaging om dit fysieke aspect van de mens op zo'n manier verwoorden dat het
opbouwend is en de mens helpt naar het beeld van Christus te leven.
Verder is de Incarnatie van Jezus, het aannemen van
menselijk vlees en het hebben van zowel een menselijke als een goddelijke natuur,
de ultieme bevestiging van het feit dat de schepping goed geschapen is. De
fysieke kant van het menszijn ontkennen of denigreren, of de geestelijke kant
ophemelen ten koste van de fysieke kant, is simpelweg niet Christelijk. In de
Oosters Orthodoxe eredienst worden alle zintuigen ingeschakeld, door de geur
van wierook, de aanblik van kaarsen en iconen, het horen van gebeden en muziek,
en de smaak van de Eucharistie.
Ernst Benz is een Protestante Theoloog die over de Oosterse
Orthodoxie schrijft. Hij stelt dat je de Oosters Orthodoxe Kerk pas begrijpt
als je het gebruik van iconen begrijpt. Dit begint ermee de relatie tussen God
en mens te zien, want mensen werden naar het beeld en gelijkenis van God
geschapen en dragen de "icoon" van God in zichzelf. Benz gelooft dat
"dit beeld-concept ook de Christologie en de leer van de Drieëenheid
beheerst in de Oosters Orthodoxe kerk." Christus, het goddelijke Woord, is
het beeld van de Vader.
Christus Rex
Het verlossende werk van Jezus Christus, die de icoon van
de Vader is, bestaat uit het vernieuwen van het beeld van God dat verwrongen
was door de zonde. Verlossing is verbonden met dit concept van 'beeld of
gelijkenis'; de verlossing van de mensheid "bestaat erin dat de mensheid
wordt vernieuwd naar het beeld van Jezus Christus, opgenomen in het nieuwe
beeld van Christus en zo door Jezus Christus de vernieuwing van het beeld van
God zijn ervaart."
In het hart van alle iconografie staat Jezus Christus en
daarmee God de Vader. De Heilige die afgebeeld wordt in een icoon is 'beeld en
gelijkenis' van Jezus Christus. Door de Heiligen te vereren, vereren Oosters
Orthodoxe Christenen Jezus Christus ("als ze jullie ontvangen, ontvangen
ze mij" Matt. 10:40); dat wil zeggen: God, in wiens beeld en gelijkenis ze
gemaakt werden. Iconen dienen om uit te dagen en te motiveren, om aan te
moedigen en om te zegenen omdat men er Jezus Christus, de hoop op glorie in kan
zien en ervaren.
Oudere Joodse synagogen hadden vaak afbeeldingen van
Bijbelse taferelen, symbolen of verhalen. Archeologisch onderzoek heeft een
grote overeenkomst laten zien tussen de fresco's en mozaïeken die gebruikt
werden in synagogen en die in vroege Christelijke iconografie werden gebruikt.
De opgraving van zowel een synagoge als een Christelijke kerk in Dura-Europos
in Syrië laten dit zien. De oudere Joodse selectie van feiten en verhalen
werden door Christenen geïnterpreteerd in het licht van Christus. Het was het
martelaarschap van gelovigen dat de aanzet gaf tot het schilderen van bepaalde
heiligen. Die iconen getuigen van het eeuwige leven dat hun toeviel in Christus
en dat verkondigd wordt door hun dood.
Synagoge van Dura-Europos
Aanbidding van het volk Israel van het gouden kalf
De zalving van koning David door Samuel
Het splitsen van de Rode Zee door Mozes en de doortocht van de Israelieten
Herodus tempel en de consecratie van het tabernakel
Deze kerk verstaat onder 'geloof'
in de eerste plaats de biddende gerichtheid op het hemelse. De orthodoxe kerk
is daarom in de eerste plaats een liturgische en (aan)biddende kerk zoals
de orthodoxe theoloog George Florovsky het uitdrukte: 'Het
christendom is een liturgische religie. Eerst komt de aanbidding, vervolgens de
doctrine en discipline'.
De orthodoxe theologie baseert
zich op Gods openbaring. Deze openbaring kan men deelachtig worden door
geregenereerde rede en niet door piëtisme of theoretisering of overdreven
rationalisme. De 'wetenschappelijke methode' van de orthodoxe theologie zou door
het volgende vers uit de kerkhymnen kunnen worden uitgedrukt: Moge mijn hart
vrees en nederigheid omvatten, zodat ik niet door hoogmoed van U afval, O Gij
genadevolle.
Volgens de orthodoxe leer is
rijkdom van Gods kennis enkel toegankelijk langs de synergie tussen de genade
van de Heilige Geest en het vrije geweten van de gelovige. Dit betekent echter
niet dat de orthodoxie het menselijk verstand en de filosofie verwerpt. Ze
erkent hun belang, maar stelt dat deze alleen menselijke manifestaties zijn en daarmee
van relatieve waarde zijn.
Volgens de orthodoxen werd het
begrijpen van Gods kennis mogelijk door de leer van de kerkvaders die
voor de orthodoxe gelovigen gezaghebbend is. Maar ook het gebedsleven en de
persoonlijke ascese spelen een grote rol. Ascese, mysticisme en
spirituele beproeving zijn onmisbare elementen van de orthodoxie.
Ascese :
is het streven naar of het beoefenen van een reine levenswandel door de eigen
hartstochten en begeerten te beteugelen en zelftucht toe te passen zoals
vasten en seksuele onthouding. Ascese kan gepaard gaan met meditatie om de
geest stil te maken maar ook met lichamelijke zelfkastijding zoals in het
vroege Christendom die soms extreme vormen van ascese kende zoals het
kluizenaars- en kloosterbestaan, gebaseerd op geloften van armoede, kuisheid en
gehoorzaamheid. De doelen van een ascetische levenshouding kunnen verschillen.
Het kan een vorm van boetedoening zijn, zichzelf offeren aan een godheid, een
middel tot discipline voor het geestelijk leven, het verkrijgen van bovennatuurlijke
krachten of het verwerven van verdienste voor het hiernamaals. Ook kan het
zijn dat men het (eigen) lichaam of dit bestaan zelf slecht of waardeloos acht
en de versterving zoekt.
Orthodoxe theologie is volgens de
orthodoxe kerk het levende antwoord op de manifestatie van de Heilige Geest,
uitgedrukt in liturgie, gebed, heiliging en elk levensaspect. Het is de grond
waarin de gelovigen kunnen groeien om in staat te zijn met alle heiligen te
vatten wat de lengte en de breedte en diepte en hoogte is van Christus die
alle kennis te boven gaat en om de volheid te bereiken die de volheid van God
zelf is. (Efez. 3:18-19).
Kenmerken
1 De orthodoxe kerk definieert
zichzelf als trouw aan het onveranderlijk apostolisch geloof. Haar apostolische
'originaliteit' en katholiciteit garandeert haar verticale volheid van de
'Goddelijke waarheid'. De 'door God bestemde redding van alle volkeren' wil ze
nastreven door horizontale verspreiding van die waarheid over de wereld.
2 De orthodoxe kerk definieert
zichzelf eveneens als trouw aan de kerkelijke hiërarchische structuur. De
dogmatische beslissingen genomen door de eerste 7 oecumenische concilies
drukken volgens de Kerk de eeuwigdurende waarheid van de Heilige Geest uit.
Deze laatste wordt beschouwd als de 'Gever van de onfeilbaarheid' aan de 'Kerk
van Christus', terwijl het verenigde orthodoxe episcopaat als het kanaal voor
het doorgeven van deze onfeilbaarheid geldt. Nochtans wordt geen enkele
individuele bisschop noch het episcopaat in zijn geheel automatisch als
onfeilbaar beschouwd. In overeenstemming met de orthodoxe theologie is het
hoofd van de orthodoxe kerk haar eigen stichter Jezus Christus. De hoogste
autoriteit in de zichtbare kerk komt aan geen enkele patriarch of bisschop toe,
maar alleen aan het oecumenisch concilie van alle bisschoppen. De beslissingen
van een oecumenisch concilie zijn bindend voor de gehele kerk. De lokale kerken
kunnen dogmass, morele regels, liturgie of heilige canons die
door een oecumenisch concilie werden opgelegd niet veranderen.
De orthodoxe kerk ziet de
zichtbare eenheid als een wonder van vrijwillige eenstemmigheid van alle
gelovigen in de geest van vrijheid. De verificatie van getrouwheid gaat door
een proces van aanvaarding; dit is door vrije aanvaarding (of verwerping) van
ieder lid van de kerk, ongeacht zijn hiërarchische status. Volgens de kerk is
het alleen de getuigenis van de Heilige Geest in iedere bisschop, priester of
leek die de innerlijke overtuiging schenkt dat een bepaald concilie waarlijk
door God is bezield en daarmee oecumenisch waardig en aanvaardbaar is.
3 Het derde kenmerk van de
orthodoxe kerk is haar gedecentraliseerde structuur. Zij heeft geen geografisch
of administratief centrum in deze wereld, maar beschouwt als centrum het
Hemelse Jeruzalem en in het bijzonder de Heilige Drie-eenheid.
Wat is orthodoxie ? (www.scholieren.com)
Wat is orthodoxie?
Orthodoxie is een afsplitsing van het Christelijk geloof. Ze splitsten zich af
rond 1054 na Chr. nadat het tussen de Paus en een plaatselijk hoofd van de
geloofsgemeenschap tot een machtsstrijd kwam.
Het Griekse woord Orthodox betekent 'op de juiste wijze eer brengend'.
Orthodoxen beschouwen hun Kerk als niets minder dan de Kerk van Christus op
aarde
Grootste concentratie van orthodoxen? De Orthodoxe Kerk breidt zich uit in noordelijke richting. Het
verspreidingsgebied strekt zich tegenwoordig uit van Rusland tot Ethiopië en
van Tsjechië tot Japan. Er is daarnaast een grote Orthodoxe diaspora in
West-Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Australië. Het aantal Orthodoxen wordt
geschat op 300 miljoen.
Je kan de grootste concentratie orthodoxen terug vinden in Rusland, Griekenland,
en in het algemeen Oost-Europa.
Orthodoxen in België? In België zijn ook enkele orthodoxe gemeenschappen, bevinden zich vooral in
de steden. De orthodoxe gemeenschap bestaat vaak uit Russische inwijkelingen
die geïntegreerd zijn.
Wat zijn de pijlers van de orthodoxie? De centrale waarden zijn over het algemeen zowat hetzelfde als bij het
katholicisme, bijvoorbeeld: vergevingsgezindheid, solidariteit, enz. Ook hun
beeld van hemel en hel verschilt vrijwel niet van het onze.
Verschil tussen orthodoxen en gewone christenen? De Oosters-orthodoxe Kerk en de Rooms-katholieke Kerk hebben ongeveer
dezelfde geloofsleer.
1 De universele macht en onfeilbaarheid van de paus wordt door de orthodoxen
niet erkend.
2 De kwestie over de voorkomst van de Heilige Geest; de Rooms-katholieke Kerk
zegt dat de Heilige Geest niet alleen uit de Vader, maar ook uit de Zoon
voortkomt.
3 Kenmerkend is het gebruik van
de vele iconen, naast frescos en mozaïeken, in de Oosters-orthodoxe
Kerk.
4 De mensen staan in plaats van te zitten. Tussen altaar en gelovigen bevindt
zich een iconenwand of iconostasis. Deze vormt de scheiding tussen de
altaarruimte en het midden van de kerk.
5 De orthodoxe spiritualiteit is sterk beïnvloed door het monnikendom. Het
gebed is zeer kort en word door de monniken, maar ook door veel leken,
voortdurend herhaald.
6 Priesters kunnen gehuwd zijn. Enkel de bisschoppen niet, zij worden altijd
uit monniken gekozen en zijn niet getrouwd.
7 De orthodoxe gelovigen slaan het kruis andersom. Bij katholieken begint men
het slaan van het kruis van boven naar beneden en vervolgens van links naar
rechts, terwijl de orthodoxen van boven naar beneden en vervolgens van rechts
naar links hun kruis slaan.
Verschil tussen leiders van de Kerk
Orthodoxen en Christenen hebben ongeveer dezelfde geloofsleer. Ze maken wel een
duidelijk verschil tussen hun Kerkelijke leiders.
Orthodoxen volgen de paus niet, ze vinden de "rechtstreekse"
uitgeoefende rechtsmacht van de paus over het geheel van de gelovigen
onaanvaardbaar.
Bij de Orthodoxen staat de patriarch aan het hoofd van de Kerk, maar die kan
niet alleen beslissingen nemen. Hij is, in tegenstelling tot de paus, niet
onfeilbaar. Hij is dus net als iedereen een zondig mens.
Sacramenten Het aantal officiële sacramenten: is 7 maar vele gaan niet akkoord met de
monnikenwijding en de ziekenzalving (dood) als een sacrament binnen de
orthodoxe kerk.
1. Mysterie van de Eucharistie
2. Mysterie van het Doopsel of de onderdompeling
3. Mysterie van de Myronzalving, (vormsel)
4. Mysterie van de Vergeving van zonden (Biecht)
5. Mysterie van het Huwelijk
6. Wijding van geestelijkheid
7. Ziekenzalving
Doopsel/Vormsel: Het doopsel bij de orthodoxe kerk houdt eigenlijk 2 sacramenten in. Het is
de doop zelf maar ook het Mysterie der Heilige Myronzalving wordt reeds
gegeven. Orthodoxe kinderen mogen dus al van jongs af aan te communie
gaan.
Bij de Katholieken wordt dit gedaan tijdens hun vormsel. De orthodoxen doen dus
geen eerste en plechtige communie.
Het kind wordt altijd gedoopt met Heilig water, dat wordt voorgesteld als water
uit de Jordaan.
Bij hun doopsel krijgen de Orthodoxe gelovigen een kruisje van hun priester dat
ze altijd moeten dragen. Wanneer ze het verliezen moeten ze door hun priester
een nieuw laten zegenen.
Huwelijk: Het huwelijk wordt als een heilige verbintenis tussen man en vrouw gezien.
Er moet steeds een verlovingsplechtigheid aan vooraf gaan en de ring wordt
steeds gezegd door de priester.
Ze gaan nogal hard op in hun tradities en zijn vrij streng op hun regels.
De Orthodoxie beschouwt het huwelijk als enig en eeuwig. Zonder het expliciet
te verbieden zijn ze dus tegen weduwentrouw. Uit medelijden, aanvaardt zij wel
echtscheidingen en zegent (met boetegebeden) het huwelijk in van
gescheidenen.
Een orthodoxe gelovige moet altijd trouwen met een orthodoxe gelovige, wanneer
dit niet zo is, zal de ander zich moeten bekeren tot de orthodoxie om aanvaard
te worden.
Hoe staan ze tegenover de dood? Oosters-Orthodoxe Christenen geloven dat de dood een noodzakelijke consequentie
is van het menselijk leven dat veroorzaakt is door de oorspronkelijke zonde. De
dood is noodzakelijk om het eeuwige leven te verkrijgen.
De Oosters-Orthodoxe kerk houdt een speciale wake voor de doden, de parastais
of pankhida, als een moment van contemplatie van de dood. De uitvaartdienst
bevat hymnen, gezangen en lezen uit de Bijbel. Hoewel de voorkeur wordt gegeven
aan begraven, laat de Orthodoxe kerk crematie toe als de wetgeving van het land
dit verlangt.
Er zijn speciale gebeden voor de overleden waarin God wordt gevraagd om genade
te tonen voor de zielen.
Handelingen tijdens de misdienst?
Ze zijn tijdens hun misvieringen veel meer in beweging dan de meeste mensen
zouden denken: ze buigen vaak, maken dikwijls een kruisteken, knielen soms of
buigen zich naar de grond. Dit brengt ook met zich mee dat de meeste mensen
voortdurend rechtstaan. Veel plaats om te zitten is er dan vaak ook niet
voorzien. De diensten duren langer dan de doorsnee lengte van een katholieke
viering maar er wordt veel minder in gesproken. Het overgrote deel van de
dienst wordt dan ook gezongen.
Iconen Een icoon is een afbeelding van Jezus Christus, Maria, een heilige of van
een bijbelse gebeurtenis. Iconen zijn traditioneel op hout geschilderd.
Orthodoxen vereren de Iconen. Het vereren van een Icoon wordt bij de orthodoxe
kerk gezien als bidden. Hoe vaak je bid is niet bepaald. Ze doen wel vaak een
klein gebedje.
De verering gaat over de heilige persoon die op de icoon staat. Vereren is
eerbied betuigen en hulde brengen aan de afgebeelde heilige. Je dan dit doen
door een gebed te formuleren of op een andere manier tot de heilige te richten
vb. Zang, kussen van de Icoon.
Muziek? Hun muziek is meerstemming en bestaat vrijwel uitsluitend uit mannen. Er
wordt zeer vaak op zeer lage tonen gezongen. Ze gebruiken daarbij geen orgel
(zoals bij katholicisme) omdat ze dat als heidens beschouwen.
Kaarsen?
Kaarsen zijn een symbool van het licht van Jezus Christus en een teken van
vurig gebed. Ze worden bij een Icoon gezet waarbij gebeden wordt.
Hebben de orthodoxen ook een hostie?
De Orthodoxen zien te communie gaan ook als een van de sacramenten en het
geconsacreerd brood is dus ook een belangrijk element in hun misviering.
Kleding priester? In het Priesterkleed is veel goud verwerkt, net zoals de kerk is het zeer
druk versierd.
Symboliek van kleuren: ( vaak aanwezig bij het gewaad)
Zwart : dood
Groen : lente en zomer tussenperiodes
Rood : bloed - Pinksterfeest
Wit : Zuiverheid - Kerstmis+Pasen
Paars : Boetedoening en rouw - Advent en vastentijd
Zelfde feestdagen?
Over het algemeen hebben ze dezelfde feestdagen als de Katholieken maar ze
hebben er nog veel meer en vieren die uitgebreider.
Het belangrijkste feest van de Orthodoxen is het Pascha, dat overeen komt met het
katholieke Pasen. Men komt dan samen in de kerk en verlicht de kerk met
kaarsen.
Hoe zit het orthodoxe Kruisbeeld er uit?
Het Russisch-orthodox ziet er net iets anders uit dan het meest bekende
Christelijk kruisbeeld. De verticale balk staat voor de stamboom van de
mensheid vanaf Adam tot aan het einde der tijden. Het symboliseert ook dat de
mens vrij is om gered te worden: iemand kan ten Hemel opstijgen of kan afdalen
naar de hel. De kleine horizontale balk symboliseert de onzichtbare wereld, de
wereld der engelen. De grote balk verbeeldt de zichtbare wereld, de Aarde, en
daarmee ook de mensheid. De onderste balk is Jezus voetensteun, maar verwijst
ook naar de twee rovers die naast Hem gekruisigd waren. De ene rover lasterde
Christus, de ander vroeg Christus hem te gedenken in Zijn Koninkrijk en mocht
toch naar de hemel, daarom staat die balk scheef.
Orthodoxe Kruisteken.
Wanneer een orthodox gelovige het kruisteken maakt, brengt hij duim,
middelvinger en wijsvinger samen. Dit wijst op de heilige Drie-eenheid. God
(schepper), Christus (mens) en de heilige Geest zijn eigenlijk één geheel.
De gelovigen tikken eerst het hoofd, dan de hartstreek, vervolgens naar rechts
en dan pas naar links (andersom dan de katholieken). Men gaat eerst naar rechts,
omdat rechts het goede symboliseert. Het goede gaat boven het slechte.
Andere soorten kerken?
De orthodoxe kerken zijn in de plusvorm (+) gebouwd.
Ze zijn zeer druk en met vaak met goud overladen. In de kerk zelf zijn weinig
of geen stoelen aanwezig.
Er bestaan 2 verschillende soorten kerken Russische en Griekse. De Griekse
kerken zijn langs de buitenkant minder uitbundig versierd dan de
Russische.
Hoe zien ze god?
God is voor de orthodoxe christenen, Het Ongenaakbare.
Volgens hen kan de Oneindige God niet herleid worden tot een eigen,
verstandelijke constructie, tot een beeld dat wij ons van Hem zouden maken met
ons menselijk verstand. Wat wij ook als 'groot', 'machtig' en 'schoon' van
Hem zouden kunnen zeggen.
Toch blijft het steeds een louter menselijk begrip. Het beperkt zich tot een
menselijke voorstelling van God, tot een beeld dat door het menselijk
intellect werd gecreëerd.
God wordt voorgesteld als een 3-eenheid.
-Hij is de Vader de Schepper van de wereld, die hij uit het niet geschapen
heeft. Zijn schepping duurt voort in de natuur en bij de geboorte van ieder
nieuw mens.
- De Zoon is de persoon van de Drie-eenheid die onze menselijke natuur
aangenomen heeft en die ons herschapen heeft.
-De Heilige Geest is de Onzichtbare God die ons steeds vervult en versterkt.
Voortdurend straalt Hij naar ons uit en geeft Hij ons de kracht wanneer wij in
onze zwakmenselijkheid dreigen verloren te gaan.
Maar ze leggen er wel sterk de nadruk op dat het steeds om dezelfde God gaat.
Heilig schrift?
Het boek waarop de orthodoxe Kerk steunt is net als bij de katholieke Kerk de
Bijbel. Zowel Oud als Nieuw Testament worden aanvaard als heilige geschriften.
De orthodoxe Kerk neemt wel een eigen houding aan tegenover het Oude Testament.
Men gaat niet zoals moderne theologen proberen om wat de geschriften ons
vertellen te reconstrueren en de mogelijkheid en de geloofwaardigheid van de
verhalen in vraag stellen. Orthodoxen zoeken vooral op welke wijze de verhalen
betrekking hebben op Christus. Ze houden zich niet echt bezig met de waarheid
van de verhalen, maar vooral de diepere inhoud is van groot belang.
Aflaten?
Dat is in ieder geval niet meer van onze tijd. En zelfs toen kwamen de aflaten
er minder voor dan bij de Katholieken.
Kloosters?
Net zoals bij de Katholieken hebben de Orthodoxen ook Kloosters.
Hun doel is om diep geluk te vinden in alle vrijheid.
Bedevaart?
Er bestaan ook bedevaartsplaatsen voor de Orthodoxen, maar die zijn voor ons
minder bekend.
Biechten?
De Orthodoxen gaan ook te biecht maar zij doen dit niet in Biechtkotjes zoals
de gewoonte is bij de katholieken.
Zelfde tijdlijn?
De orthodoxen maken gebruik van de Christelijke tijdlijn, ze beginnen dus ook
te tellen van af de geboorte van Jezus.
Verschil tussen man en vrouw?
Er is geen verschil tussen man en vrouw, ze zijn gelijkwaardig.
Mogen Priesters trouwen?
Orthodoxe priesters en diakens mogen weliswaar trouwen, maar alleen vóór ze
gewijd zijn. De bisschoppen worden meestal gekozen uit de groep van monniken,
die het celibaat beleven. De orthodoxe geestelijkheid is onderverdeeld in twee
groepen : de witte geestelijkheid, die gehuwd is, en de zwarte
geestelijkheid of de monniken. De wijdelingen moeten hun weg kiezen voor de
wijding, want na de wijding kan men niet meer huwen. Men moet dus huwen voor de
wijding. Zij die voor het celibaat kiezen worden eerst tot monnik gewijd voor
dat zij priester worden gewijd. Indien een priester weduwnaar wordt, kan hij
niet hertrouwen.
Huwelijk: in principe kan een orthodox enkel trouwen met een orthodox maar omwille
van de Diaspora is het toegestaan om met een niet-orthodox te trouwen mits deze
christelijk gedoopt is en beiden ernstig zullen samenwerken om een volmaakte
éénheid te vormen. Hostie: géééén hostie in de orthodoxe kerk: er wordt gebruik
gemaakt van brood, men communiceert altijd onder de gedaante van 'brood én
wijn'. Begrafenis: crematie is verboden!!! en dit omwille van de grote eerbied
tegenover het lichaam dat eens zal verrijzen.
Enkele verschilpunten tussen de
Rooms-Katholieke en de oosters-orthodoxe kerk (meer in detail)
De oosters-orthodoxe kerk en de
Rooms-Katholieke Kerk hebben overwegend dezelfde geloofsleer. Als
verschilpunten kunnen zonder in details te treden − vermeld worden:
De universele jurisdictie en onfeilbaarheid van
de paus wordt door de orthodoxen niet erkend. De pauselijke suprematie wordt
niet aanvaard, omdat deze tegen de conciliaire structuur van de kerk is.
Bisschoppen zijn enkel opvolgers van de
apostelen en niet van Christus. Vandaar dat de laat-middeleeuwse bewering
van de paus van Rome dat hij de plaatsvervanger van Christus zou zijn voor
de orthodoxen onaanvaardbaar is. Tijdens het eerste millenium van
de onverdeelde kerk werd hij canoniek enkel als de opvolger van de
apostel Petrus erkend, zijnde de eerste onder de gelijken.
Voornoemde bewering verdeelt de Hemelse en de aardse kerk in twee
entiteiten. Christus staat voor de orthodoxen aan het hoofd van beide.
Een historisch strijdpunt met de westerse
kerken is de theologische kwestie over het ontstaan van de Heilige
Geest; in het Westen heeft men in de achtste eeuw aan de geloofsbelijdenis
van Nicea-Constantinopel het zogenaamde Filioque toegevoegd:
vanaf dat moment leerde de Rooms-Katholieke Kerk dat de Heilige Geest niet
alleen uit de Vader, maar ook uit de Zoon voortkomt.
De Orthodoxe Kerk verwerpt de leer van
het Vagevuur, de doop met enkel besprenkeling (dus alleen
volledige onderdompeling), het niet toestaan van een scheiding tussen
man en vrouw (in de Orthodoxe Kerk tot twee keer toe toegestaan) en het gebruik
van ongezuurd brood bij de liturgie. De Onbevlekte Ontvangenis van Maria en
de Hemelvaart van Maria zijn geen dogma's in de orthodoxe kerk.
Kenmerkend is het gebruik van de vele iconen,
naast frescos en mozaïeken, in de oosters-orthodoxe kerk. In de kerk
van het Westen hebben afbeeldingen van Christus, Maria en heiligen een
functie in het religieuze onderricht en in het devotieleven, als
hulpmiddel om de meditatie en het gebed geconcentreerder en intenser te
maken. In de kerken van het Oosten vervullen ze samen met de overige
kunstwerken, zoals voornoemde mozaïeken en fresco's, ook in de liturgie
een functie die gelijkwaardig is aan het luisteren naar de H. Schrift. "Zoals
de waarheid van het geloof zich aan de oren openbaart, zo openbaart zij
zich aan de ogen via de icoon" (Heilige Basilius,
kerkvader uit de 4de eeuw).
De liturgie is anders en wordt als
onveranderlijk beschouwd. De mensen staan in plaats van te zitten. Tussen
altaar en gelovigen bevindt zich een iconostasis (wand). Deze vormt de
scheiding tussen de altaarruimte en het schip van de kerk.
In westerse kerken, met hun duidelijke
lengteas, worden de gebeurtenissen afgebeeld in hun chronologische
volgorde, van west naar oost. Zij vormen als het ware 'een boek aan de
wand'. In de grote Byzantijnse kerken zijn de afbeeldingen vanwege de
liturgische functie gerangschikt in een cirkel in de koepel.
De twaalf grote kerkelijke feestdagen,
afgebeeld in de koepel, staan voor een zich steeds herhalende cyclus in de
kosmos. De feestdagen komen in het Oosten deels overeen met die in het
Westen, maar er zijn ook verschillen in belangrijkheid. Opvallend is de
belangrijke rol van de gedachtenis aan Maria in het verlossingswerk van
haar zoon en het ontbreken van Witte Donderdag en Goede Vrijdag in
de rij van die oosterse twaalf belangrijkste hoogfeesten.
De oosterse spiritualiteit is sterk beïnvloed
door het monnikendom. Het Jezusgebed is een kort gebed dat door
de monniken, maar ook door veel leken, voortdurend herhaald wordt bij alle
bezigheden.
Jezusgebed : Het
bestaat uit het voortdurend innerlijk of hardop bidden van de naam Jezus. Het
ontwikkelde zich bij de woestijnvaders in de vierde eeuw, en heeft in de loop
van de geschiedenis verschillende perioden van opleving gekend.
Het Jezusgebed kan bestaan uit alleen de naam zelf, zoals
gepropageerd door de geestelijke schrijver Lev Gillet, maar meer
gebruikelijk zijn de formules "Heer Jezus, Zoon van God, ontferm U over
mij, zondaar" en "Heer Jezus, ontferm U over mij."
Priesters (en de lagere clerus) kunnen en mogen
gehuwd zijn. Hun priesterwijding bevestigt hun gehuwde of celibataire
levensstaat (vergelijkbaar met de diakens in de katholieke kerk).
Bisschoppen worden altijd uit monniken gekozen en zijn altijd ongehuwd.
De orthodoxe gelovigen slaan het kruis andersom.
Bij katholieken begint men het slaan van het kruis van boven naar beneden
en vervolgens van links naar rechts, terwijl de orthodoxen van boven naar
beneden en vervolgens van rechts naar links hun kruis slaan. Ook is het
verschil in het slaan van een kruis dat de orthodoxen daarbij hun duim,
wijs- en middelvinger tegen elkaar aandrukken.
Een aantal kerken gebruikt de Juliaanse
kalender.
De Rooms-Katholieke Kerk en de protestantse
kerken hebben een meer naar buiten gekeerd karakter dan de orthodoxe kerk,
die het accent meer legt op mystiek, spiritualiteit en inkeer. Uit deze
omstandigheid is de traditionele opvatting voortgekomen dat het
rooms-katholicisme en het protestantisme "dynamischer" zouden
zijn en de oosterse orthodoxie "statischer".
Iconografie en Eredienst
Het Oosters Orthodoxe begrip van de eredienst begint met
het bijbelse gegeven dat er andere hemelse of geestelijke wezens zijn: engelen
en aartsengelen, cherubijnen en serafijnen. De bijbel zegt (vgl Hebreeënbrief,
het boek Openbaring) dat in de eredienst gelovigen omgeven zijn door deze
hemelse legerscharen en samen met hen God loven. Zoals het Intredegebed het
verwoordt:"O Souvereine Heer, onze God, die in de hemel de orden en
heirscharen van engelen en aartsengelen aanwees voor de dienst aan uw glorie,
geef dat de heilige engelen zich bij ons voegen om samen met ons U te dienen en
uw goedheid te prijzen." Of, zoals het gebed gedurende de Dankzegging het
in dankbaarheid verwoordt, "voor deze liturgie die U goedgunstig uit onze
handen aanneemt, hoewel voor uw troon duizenden aartsengelen, cherubijnen en
serafijnen, zes-vleugelig, met vele ogen, zich hoog verheffen op hun vleugelen,
u prijzen, en het lied van de overwinning aanheffen."
In de oosters-orthodoxe
kerken en een aantal oosters-katholieke kerken is Goddelijke
Liturgie de term die gebruikt wordt voor de heilige eucharistiedienst
volgens het oosters gebruik.
De byzantijnse
kerkdiensten zijn gebaseerd op het geloof in de realiteit van de
liturgische symboliek. Hierin wordt een geestelijke realiteit tot
een zichtbare vorm gebracht, zodat het hemelse en het aardse,
het geestelijke en het stoffelijke daarin zijn verenigd. De heilige Liturgie is
het grootste mysterie. En zoals de mysteriën altijd in het verborgene
voltrokken werden, zo is ook het altaar in de Oosterse kerk verborgen en voor
de ogen van niet-ingewijden door de iconostasis afgescheiden van het overige deel van de kerk. Alleen op
bijzondere momenten gaan de deuren van de altaarruimte open en wordt het
visioen van de hemelse heerlijkheid zichtbaar. Voor het overige blijft het
altaar en ook de priester voor het grootste deel nagenoeg onzichtbaar. Men komt
niet in de kerk om te kijken, maar om te aanschouwen, om in
zichzelf te keren, en in de geest samen met de kerk te bidden.
Daarom kent men in de Oosterse kerk het individuele gebed
niet. De kerkdienst is volkomen gemeenschappelijk. Alles wordt gelezen en
gezongen op een bijzonder kerkelijke manier, als een waterstroom die de ziel
doorvloeit. Wie in de kerk komt, moet zijn bewuste gedachteleven uitschakelen
en zich aan de stroom overgeven: die stroom zal zijn ziel opnemen en voeren naar
een ander soort oever die niet van deze wereld, maar hemels is. De kerkdienst
is daarom een dienst van het innerlijk zwijgen, in het zwijgen
openbaart zich de adem van de eeuwigheid. Waar het zwijgen begint, daar wordt
de stem van de Geest hoorbaar. Het wezen van de kerkdienst ligt in de innerlijke
belevenis van de verborgen openbaring van God, die door de mysteriën
aan de mensen gegeven is.
Oorsprong
De geschiedenis van de
Goddelijke Liturgie gaat terug tot het Laatste Avondmaal. De Byzantijnse
Liturgieën in de huidige vorm kan men terugvinden tot in de 9e
eeuw, d.w.z. zoals we ze nú kennen: met de proskomedie vooraf en met
de Liturgie van de Catechumenen. De grondvorm, de Liturgie van de
Gelovigen stamt al uit de 4e eeuw.
Johannes Chrysostomus,
Basilius de Grote en Gregorius de Grote zijn niet de tekstschrijvers van de
verschillende Liturgieën zijn. Zij beschreven wat zij in de Kerk als praktijk
tegenkwamen.
Soorten
Er zijn vier soorten
Goddelijke Liturgie in gebruik:
De goddelijke Liturgie van de H. Johannes
Chrysostomus, gebruikt op de meeste zon- en feestdagen en op de zaterdagen
van de grote vasten.
De goddelijke Liturgie van de H. Basilius de Grote,
deze liturgie wordt 10 maal per jaar gevierd. Op 1 januari, de feestdag
van de H. Basilius, op de vooravond van Kerstmis en van
Theofanie: 24 december en 5 januari, op de 5 zondagen van de grote vasten,
op Witte Donderdag en zaterdag voor Pasen.
De Liturgie van de "voorafgewijde gaven"
van Gregorius de Grote. Deze communiedienst vindt plaats op de woensdagen
en vrijdagen van de grote vasten. In de 5e week ook op donderdag en in de
Goede Week op de eerste drie dagen van deze week.
De goddelijke liturgie van de H. Jakobus de
Mindere, één keer per jaar gevierd op 23 oktober en dan vooral in
Jeruzalem.
De goddelijke Liturgie van
de H. Johannes Chrysostomos is korter dan die van de H. Basilius de Grote. De
Liturgie van de voorafgewijde gaven is een vesperofficie (avonddienst) met
een communiedienst eraan toegevoegd. Het brood en de wijn werden geconsacreerd
in de dienst van de voorafgaande zondag.
Overzicht van de
Goddelijke Liturgie
Slavische traditie: Deuren
en gordijn dicht - Griekse traditie: Deuren en gordijn open
I. De voorbereiding op de
Liturgie
(Is in feite vóór de
liturgie, in de kerken van de Griekse traditie vindt hier de viering van
de Metten plaats. In de kerken van de Slavische traditie leest men
het 3e en 6e uur.)
a. Voorbereiding
van priester en diaken
Voorbereidingsgebeden van
priester en diaken voor de iconostasis - Gebed bij het binnentreden in het
altaar - Gebeden bij het aankleden - Handwassing.
b. Voorbereiding van
de offergaven (Proskomedie): ("Offerande 1e deel")
Vóór de dienst maakt de
priester op een snijtafel de gaven klaar van brood en wijn. Uit een gedesemd
broodje (prosfora) snijdt de priester een vierkant stuk, het Lam. Uit andere
prosfora's snijdt hij kleinere stukjes die hij groepeert rond het Lam, ter
gedachtenis van de Theotokos, de heiligen, de levenden en de overledenen: de
gehele kerk rond Christus verzameld. Hij bewierookt de gaven met
sluiers (velums) en bewierookt ze.
Voorbereiding van brood -
Voorbereiding van de wijn - Gedachtenissen van de Moeder Gods, de
heiligen, de levenden en overledenen bij de bereiding van de
"gedachtenisstukjes". De offergaven worden bedekt en bewierookt met
gebed. - Offerandegebed van de Proskomedie over de Offergaven - Bewieroking en
afdekken van de H. Gaven - Slotgebed van de proskomedie
II. Begin van de Liturgie
a.
Woorddienst-Liturgie van de catechumenen. (zo genoemd omdat in de eerste eeuwen van het christendom catechumenen
alleen dit deel mochten bijwonen; dit deel wordt ook de liturgie van het Woord
genoemd)
A Meerdere litanieën,
gebeden en psalmen door het koor, afgewisseld met diaken- en priestergebeden,
waarbij het koor telkens antwoordt: Heer, ontferm U.
Voorbereidingsriten:
Slavische traditie: Gordijn open
Onmiddellijke
voorbereiding voor de Goddelijke Liturgie.
Voorbereidingsriten.
1. Aanhef - 1e Grote
bewieroking van het altaar, de iconen, de kerk en alle aanwezige gelovigen -
gebeden voor het altaar - zegening van de diaken.
3. Grote Vredeslitanie:
Laat ons in vrede bidden tot de Heer en stil gebed.
4. Gebed van de
eerste Antifonen (Ps. 102 of Ps. 91 op weekdagen) (psalmverzen met
refrein of hele psalmen, met daartussenin telkens een kleine litanie).
5. Eerste kleine litanie
(facultatief) en stil gebed.
6. Gebed van de tweede
antifoon en Christus-hymne (Ps. 116 of 145 met Hymne Eniggeboren Zoon
van God, of Ps. 92 op weekdagen).
7. Tweede kleine litanie
(facultatief) en stil gebed -
8. Gebed van de derde
antifoon; de Zaligsprekingen (Math. 5:3-12 Makarismen (zaligsprekingen)
uit de Bergrede of Ps. 94 op weekdagen).
Liturgie van het Woord.
B. gebeden en gezangen.
Deuren open
I Kleine intocht (Isodos)
Processie met het
Evangelieboek
II Intochtslied
(Isodikon).
III Hymnen van de dag.
IV Gebeden en gezangen.
1. Troparion.
2. Kondakion.
Hymnen : (herdenkingen van heiligen of gebeurtenissen uit de
bijbel aangepast aan de liturgische kalender).
3. Gebed van het Trisagion.
4. Zegening van de troon.
Trisagion hymne
(driemaal heilig).
Op Kerstmis, Theophanie, zaterdag voor Palmzondag,
Paaszaterdag, Pasen, de Paasweek, Pinksteren, het feest van Kruisverheffing en
de derde zondag van de Grote vasten wordt in plaats van het Trisagion een ander
gezang gezongen.
V
Psalmlezingen Lezingen uit de H. Schrift -
De lezingen apostel en evangelie; vóór elke lezing is er een korte wisselzang
van lector en koor.
1. Prokimen (psalmverzen).
2. Lezing uit de Apostel
3. 2e Grote bewieroking
van het altaar en de gelovigen, diaken ontvangt de zegen van de priester.
4. Alleluia.
5. Gebed voor het
Evangelie.
6. Lezing uit het Evangelie.
VI Acclamatie-
verkondiging
Homilie (preek
en mededelingen, in de Grieks Orthodoxe Kerk) (In de Russisch
Orthodoxe Kerk aan het einde van de dienst).
Deuren dicht
VII
Gebeden voor de gehele kerk
1. Gebed van de "Dringende" of vurige
smeekbede Grote Litanie voor alle gelovigen. - gebed.
(In de Grieks-Orthodoxe
Kerk stopt men voor het gebed van de "dringende smeekbede" en gaat
verder in de Tweede litanie voor de gelovigen bij het Tweede gebed voor de
gelovigen).
2. Litanie voor de overledenen. (facultatief)
* Deuren open
3. Gebed voor de overledenen. (facultatief)
4. Gebed voor Rusland. (facultatief) * Deuren
dicht
5. Litanie van de catechumenen (doopleerlingen)
6. Gebed voor de catechumenen.
7. Wegzending van de catechumenen.
b. Voorbereiding op
de Offerande - Dienst van de Tafel-Liturgie van de gaven en van de gelovigen (liturgie van de gelovigen, zo genoemd omdat in de
eerste eeuwen alleen diegenen die gedoopt waren, werden toegelaten)
* de voorbeden: voor alle
mogelijke noden in de kerk en de wereld, voor de overledenen, voor de
doopleerlingen, voor de gelovigen in de kerk.
1. Gebed voor de gelovigen.
2. Eerste litanie voor de gelovigen. - gebed -
3. Tweede (Vredes)litanie voor de gelovigen en de
wereld. - gebed - (Hier gaat men verder na de Dringende litanie in de
Grieks-Orthodoxe Kerk).
4. Tweede gebed voor de gelovigen.
*
Overbrenging van de offergaven - met het eerste deel van het Cherubijnenlied -
voorbereidingsgebed - 3-e Grote bewieroking van altaar, iconostase, kerk en
gelovigen.
Deuren open
*Grote
intocht met de gaven en de Gedachtenissen: processie van brood en wijn naar het
altaar en gedachtenissen, tweede gedeelte van het Cherubijnenlied; een
offerande-processie met de reeds klaargemaakte gaven van brood en wijn.
* 3e
Grote bewieroking (van de offergaven) - gedachtenis van priester en diaken.
A Rite van de offerande:
1. Kleine vragende litanie van de offerande. -
offerandegebed -
2. Vredeskus (als er meerdere celebranten zijn).
3. Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel
Collecte.
B Het eucharistisch
offergebed. (Anafora of Canon) Na
de zang van het driemaal Heilig door het koor, zingt de priester aansluitend
luid de woorden van de consecratie: Aanroeping van de Heilige Geest over het
brood en de wijn.
1. Inleidingsdialoog op de Anafora.
2. Dankzegging (Eucharistisch Hooggebed) ("Het
is waardig en recht")
3. Anafora. (prefatie)
Oproep
om met Godsvrucht het Vredesoffer te vieren.
Sursum
corda.
4. Lofzang van de engelen (Sanctus/Benedictus, Hymne
van het driemaal heilig.)
5. Anamnese (Avondmaalsbericht met
instellingswoorden.) Verdere gedachtenis van Christus' verlossingswerk.
6. Aanbieding van de Offergaven aan God (Offergebed)
- 1e opheffing van de Offergaven.
7. Aanroeping van de H. Geest (Consecratie en
Epiklese, gebed om nederdaling van de H. Geest op de gaven van brood en
wijn).
8. Gedachtenissen (Voorbeden/diptieken) van de
overledenen. - Gedachtenissen - Doxologie - Herdenking/Lofprijzing van
de Theotokos (Moeder Gods) en gelijktijdige bewieroking van het
altaar, herdenking van de heiligen. Levenden en de gehele kerk (Memento):
- Voor bisschoppen, priesters..., de gehele kerk..., koning(in),
regering en (het leger)..., de patriarch, aartsbisschop..., bewoners
van dorp/stad..., noodlijdenden, zieken..., weldoeners van deze
kerk/klooster...voor allen en alles.
9. Afsluiting van de Anafora. - Slot van de canon en
slotzegen -
C Deelname van de
gelovigen aan de liturgie en de communie Na het hooggebed volgt een communie-litaniegebed,
besloten met het Onze Vader, en een gebed.
4. Inleidingsgebed en 2e opheffing van het Lam.
("Het Heilige voor de Heiligen!") met
5. Het breken van het H. Brood, en de vermenging van
het H. Bloed met het hete water (Zeon, dit verbeeldt de H. Geest).
5. Communie van priester en diaken -
gebeden.
6. De communie van de gelovigen met communielied
(Kinonikon). - gebeden -
Gezang
na de communie.
7. Sacramentale zegen - gebeden.
Bewieroking
van de Offergaven, teruggebracht naar de Prothesis, nogmaals bewierookt
8. Overbrenging van de kelk en nogmaals bewieroking
van de H. Spijzen.
9. Dankzegging: litanie - gebed.
D Slot van de liturgie -
Slotgebeden - Dankzegging, een
kort homilie, mededelingen (in de Russisch-Orthodoxe Kerk), slotgebed, zegen en
wegzending
1. Zegengebed "gebed achter de ambon" -
Homilie.
2. Zegen en wegzending.
3. Kruisverering en Uitdeling van het Antidoron
(Niet-geconsacreerde stukjes brood).
4. Consumptie (nacommunie) van de H. spijzen door de
diaken (priester) aan de prothesis (ablutie).
E Dankzegging (Valt eigenlijk buiten de liturgie)
1. Stille dankzegging van de priester bij het
uitkleden van zijn gewaden.
2. Communiedankgebeden door de lector.
In de praktijk is de
viering van de liturgie dikwijls zonder diaken. Alles wat de diaken zingt en
doet, neemt de priester dan over en een aantal gebeden worden dan weggelaten.
Pentarchie met de Patriarchen en het Grote Schisma
Al heel vroeg erkende de Kerk de speciale posities van 3
bisschoppen, die bekendstonden als patriarchen: de bisschop van Rome, de
bisschop van Alexandrië en de bisschop van Antiochië.
Later werden daar de bisschoppen van Constantinopel (als
bisschop van het toenmalige machtscentrum van het Romeinse Rijk) en van
Jeruzalem (als bisschop van de stad waar Jezus is gekruisigd en
verrezen) toegevoegd. Beiden werden tot patriarch gewijd op het Concilie van
Chaldecon in 451. De patriarchen genoten zowel autoriteit als prioriteit
over hun medebisschoppen in de Kerk.
Pentarchie : was een model van Kerkorganisatie die historisch in de Oosters Orthodoxe
Kerk heerste. Het vond zijn volle expressie in de wetten van Keizer Justinianus
I van het Byzantijnse Keizerrijk. In het model werd de Christelijke Kerk
geregeerd door de hoofden (patriarchen) van de vijf grote episcopale heilige
stoelen van het Romeinse Keizerrijk: Rome, Constantinopel, Alexandrië,
Antiochië en Jeruzalem.
Een
kaart van Keizer Justinianus Pentarchie. Bijna heel modern Griekenland valt
onder de jurisdictie van de H. Stoel van Rome. Keizer Leo III verplaatste de
grens van het Patriarchaat van Constantinopel naar het westen in de 8ste
eeuw.
Lange tijd beschouwde men de bisschop van Rome (de paus)
als degene met de hoogste status, vanwege zijn positie als opvolger van Petrus.
Wat ook meespeelde was het feit dat Rome tijdens de eerste eeuwen van het
christendom de hoofdstad van het Romeinse Rijk was.
Nadat Constantijn de Grote in 330 de hoofdstad
verhuisde van Rome naar Byzantium (Constantinopel), behield de paus
aanvankelijk zijn positie als Primus inter pares in de hiërarchie.
Primus inter pares :
eerste onder zijn gelijken of leider onder zijn gelijken,
betekent dat een lid van een groep dezelfde rechten heeft als alle anderen,
maar toch een verhoogd aanzien heeft. Deze positie heeft meestal een
representatief karakter en is niet verbonden met privileges. Een primus inter
pares heeft vaak wel extra taken, bijvoorbeeld als voorzitter of woordvoerder.
Diocletianus verdeelde het Romeinse Rijk bestuurlijk,
waardoor de feitelijke eenheid wegviel. Dit had een invloed op de eenheid
binnen de Kerk. Theodosius de Grote was de laatste keizer van het
verenigd Romeins keizerrijk. Na zijn dood in 395 werd het rijk definitief
opgedeeld in een westelijke helft en een oostelijke helft, met elk een eigen
keizer. Aan het eind van de 5de eeuw leidden de invallen
van vreemde volksstammen tijdens de Grote volksverhuizing tot de val van het
West-Romeinse Rijk.
Visigoten (Westgoten) Ostrogoten Angelen, Saksen, Juten en Friezen
Franken Vandalen, Sueven en Alemannen - Hunnen
Het Oost-Romeinse rijk (= Byzantijnse Keizerrijk) kende op
dat moment een grote bloei. Van een politieke eenheid binnen
het voormalig Romeinse Keizerrijk was geen sprake meer.
Andere factoren deden oost en west verder uiteendrijven. In
het westen was de dominante taal het Latijn; in het oosten was dit het
Grieks. De bestuurlijke en intellectuele elite van het Romeinse Rijk gebruikte
deze twee talen als lingua franca.
Een lingua franca : is een taal die als
gemeenschappelijk communicatiemiddel wordt gebruikt tussen mensen met
verschillende moedertalen. De term lingua
franca wordt met name gebruikt als geen van de betrokken sprekers
de betreffende taal zelf als moedertaal heeft.
Na de val van het West-Romeinse Rijk was een
gemeenschappelijke taal niet meer zo nodig en begon het aantal mensen dat zowel
Grieks als Latijn sprak af te nemen. Ook hierdoor werd de communicatie tussen
oost en west steeds moeilijker. Met het verdwijnen van de taaleenheid begon
ook de culturele eenheid af te nemen.
De Kerk van het Oosten en de Kerk van het Westen gingen elk
hun eigen weg: ze hadden een verschillende benadering van de religieuze
doctrines en gebruikten andere rituelen. Zelfs toen het Grote Schisma nog
eeuwen verwijderd was, tekenden de verschillen zich reeds duidelijk af.
In de 7de eeuw zorgden de Islamitische
veroveringen van Alexandrië, Jeruzalem en Antiochië ervoor dat Constantinopel
de enige praktische autoriteit in het Oosten was, en het concept van een
pentarchie had niets meer dan een symbolische betekenis.
Islamitische
veroveringen
In 1053 werd de eerste stap gezet dat leidde tot het
formele schisma: nadat een inval van de Normandiërs in Zuid-Italië een einde
had gemaakt aan de Byzantijnse heerschappij, maakte paus Leo IX van de gelegenheid
gebruik om zich met de kerkelijke aangelegenheden aldaar te bemoeien. Dit was
niet naar de zin van Michael I Cerularius, Oecumenisch Patriarch van
Constantinopel: hij waarschuwde de daar wonende Griekse christenen tegen
de ketterijen van de Latijnse kerk, en liet in 1053 de
Latijnse kloosters en kerken in Constantinopel sluiten.
Michael I Cerularius
De paus zond in 1054 een gezantschap onder leiding van
kardinaal Humbertus van Silva Candida naar Constantinopel bij Michael
I, dat zich zeer provocerend gedroeg. Ze wilden de kwestie van de recente
aanvallen van Leo van Ohrid (Byzantijnse aartsbisschop van Bulgarije) oplossen.
Hij had het over de religieuze vervreemding tussen Oost en West in verband met bepaalde
gebruiken binnen de kerk van Rome. Hij veroordeelde verschillende praktijken in
de Westerse Kerk zoals het vasten op zaterdagen en het Westers gebruik van
ongedesemd brood (azyma) voor het vieren van de Eucharistie. Ook andere
theologische en culturele kwesties kwamen aan bod, zoals de kwestie van de
pauselijke suprematie in de Kerk tot de filioque clausule en andere twistappels
tussen de Patriarchen. Het gezantschap had ook een ontmoeting met de
Byzantijnse Keizer Constantijn IX Monomachus om hulp te zoeken met het oog op
de toestand in Zuid Italië.
Cerularius verbood de gezanten echter de mis op te dragen
in Constantinopel, waarna kardinaal Humbert op 16 juli een excommunicatiebul tegen
de patriarch neerlegde op het hoofdaltaar van de Hagia Sophia Kerk. Vier dagen
later volgde ook de excommunicatie van Cerularius richting het gezantschap en
op 24 juli 1054 was het Grote Schisma een feit. Dit was het einde van de alliantie
tussen de Keizer en het Pausdom. Dit zorgde ook voor de opkomst van machtige en
grotendeels onafhankelijke metropolitaanse zetels en patriarchaten buiten het
Byzantijnse Keizerrijk, in Bulgarije, Servië en Rusland. Zo werd het belang van
de oude imperiale zetels minder belangrijk. Tegenwoordig zijn enkel de Stoel
van Rome en Constantinopel over die respectievelijk de hele Christelijke Kerk
vertegenwoordigen, de eerste die het hoofd is van de Rooms Katholieke Kerk en
de tweede die een symbolische hegemonie heeft over de Orthodoxe Kerk.
Het kan gezegd worden dat de twee kerken eigenlijk herenigd
werden in 1274 bij het Tweede concilie van Lyon of in 1439 bij
het Concilie van Florence, maar in beide gevallen werden de concilies door de
orthodoxe kerk tegengesproken. Er werd gesteld dat de prelaten door in te
stemmen met deze zogenaamde "herenigingen" hun autoriteit te buiten
waren gegaan.
Pas in 1965 werden de wederzijdse excommunicaties
van de kerkleiders ingetrokken, maar tot een hernieuwde vereniging leidde dit
niet en er mag derhalve niet veel meer in worden gezien dan een wederzijdse
geste van welwillendheid.
De Kerk spleet langs doctrinaire, theologische,
taalkundige, politieke en geografische lijnen en de breuk is nooit meer
optimaal geheeld.
Verdere pogingen de twee kerklichamen te verzoenen hebben
tot op heden nooit iets opgeleverd. Verscheidene kerkgemeenschappen die zich
eerst aangesloten hadden bij de Kerk van het Oosten, zijn in de loop van de
geschiedenis overgegaan naar Rome, evenwel met behoud van hun eigen
liturgieën. Ze worden nu de oosters-katholieke kerken genoemd.
De overgrote meerderheid van de westerse en oosterse kerken
is echter nog steeds gescheiden. Beide zijden zien zich als de ware "Ene
Heilige Katholieke en Apostolische Kerk", waarmee ze suggereren dat het de
andere groep is die tijdens het schisma de ware Kerk verlaten heeft. De
fundamentele breuk is nooit geheeld, al is het nu wel zo dat wederzijds de
sacramenten erkend worden.
Er zijn wel contacten wederzijds : elk jaar komt er een
delegatie van beiden in de viering van elk zijn patronale feest: de HH. Petrus
en Paulus (29 juni) voor Rome en H. Andreas (30 november) voor Constantinopel,
en er zijn een aantal bezoeken geweest door het hoofd van Kerk van beiden.
HOOGMOEDIGE SCHAPEN,
DE WOLF IS REEDS LOSGELATEN EN IS OP ZOEK NAAR JULLIE; LUISTER NAAR MIJN
LAATSTE OPROEPEN EN BLIJF NIET IN JULLIE OPSTANDIGHEID, OMDAT DEZE JULLIE
VERDOEMENIS IS! 8/1/2019
DRINGENDE OPROEP VAN JEZUS, DE
GOEDE HERDER AAN DE MENSHEID, BOODSCHAP AAN ENOCH
Schapen van Mijn Kudde, Mijn vrede is met jullie.
De nacht van Mijn Gerechtigheid komt eraan en vele zielen
keren Mij nog steeds de rug toe. Arme zielen die dit blijven doen, zij zullen
het licht van een Nieuwe Dageraad niet aanschouwen! Alles staat op het punt te
vergaan in zijn totaliteit en het overgrote deel van de mensheid is nog altijd
verdoofd door zonde. Miljoenen zielen zullen verloren gaan, sommigen uit gebrek
aan kennis, anderen door lauwheid en het overgrote deel omdat ze in zonde
leven.
Als de tijd van Barmhartigheid ten einde loopt, zullen het
lijden en de problemen voor de mensheid ook toenemen. Nooit tevoren was de
mensheid zo koppig, zoals de mensheid van deze eindtijd. Ze beseffen niet dat
door van Mij, die de Weg, de Waarheid en het Leven ben, verwijderd te leven, ze
het risico lopen eeuwig verloren te gaan. O mensheid, Ik roep jullie op door
Mijn Profeten en jullie willen niet naar Mij luisteren! Let op Mijn oproepen,
omdat het daarvan afhangt of jullie morgen kunnen blijven leven! Als een Goede
Herder roep Ik jullie op tot bekering door Mijn boodschappers. Luister naar hen
en twijfel niet aan Mijn oproepen. Zien in dat de dagen van lijden,
troosteloosheid en chaos eraan komen en als jullie blijven leven in jullie
zonde en kwaad jullie de eeuwige dood wacht.
Opstandige schapen, de wolf is reeds losgelaten en is op
zoek naar jullie. Luister naar Mijn laatste oproepen en blijf niet in jullie
opstandigheid leven, omdat deze jullie verdoemenis zal betekenen. De deur van
Mijn schaapskooi staat op het punt gesloten te worden en als jullie je niet
haasten, zullen jullie buiten blijven aan de genade van de wolf en zijn
trawanten overgelaten. Ik ben de Goede Herder die tot jullie spreekt, stel Mijn
Woorden niet in vraag, want ze zijn Woorden van Eeuwig Leven. Opnieuw zeg Ik
jullie, haast jullie opstandige schapen omdat de nacht is begonnen en de wereld
staat op het punt de duisternis in te gaan! Ik zoek naar jullie en roep jullie.
Ik heb de 99 schapen verlaten om te zoeken naar jou, Mijn verloren schaap. Ik
ben de Eeuwige Herder die nooit slaapt, omdat Hij de terugkeer van Zijn schapen
verwacht. Ik wijd Mij daaraan toe uit liefde voor hen allen en vooral voor
degenen die ondankbaar, opstandig en zondig zijn.
Kom naar Mij, mijn opstandige schapen, wees niet bang. Ik
zal jullie niet straffen of jullie verwijten maken, en nog veel minder jullie
herinneren aan jullie zonden. Ik hoop enkel op jullie berouw, dat is genoeg
voor Mij om op jullie allen Mijn Barmhartigheid te storten. Ren mijn opstandige
schapen, Mijn schaapskooi wacht op jullie. Stel het niet uit. De deur is aangepast,
raak ze aan en ze zal open gaan. Mijn Vader wacht op jullie en voor de
terugkeer van elk van jullie, we zullen een feest bouwen. De Hemel zal jullie
komst vieren. Ik houd van jullie en Ik wacht op jullie, mijn opstandige
schapen.
Jullie Eeuwige Priesterherder, Jezus de Goede Herder van
alle tijden.
Maak Mijn boodschappen kenbaar aan de hele mensheid,
schapen van Mijn kudde.
Een Iranese Moslima ziet Jezus in een droom. Zij en haar
gezin zijn nu fervente Christenen. Fatima Devanbeigi was nieuwsgiering over
God. Ze stelde zich vragen. Maar ze kon ze niet openlijk stellen. De Iranese
voelde zich verscheurd. In mijn binnenste voelde ik dat er een grote rotsblok
in mijn hart aanwezig was. Het was echt en het was pijnlijk. Het was alsof iets
mij naar beneden haalde en mij niet liet leven. Er was geen hoop. En er was geen hoop voor de
toekomst. Maar Fatima wilde niet eenvoudig een Moslima zijn omdat haar ouders
nu eenmaal moslims waren. Op zeer jonge leeftijd begon ik vragen te stellen of
er een God was of niet. Ik bracht uren en uren door in overwegen Hoe zou God zijn?
Waar zou Hij zich bevinden? Maar traditioneel in de Islam cultuur stel je deze
vragen niet. Ze zijn een taboe. Als je jezelf dergelijke vragen begint te
stellen, noemen ze je ongelovig.
Fatima wilde God zelf kennen. Ik herinner mij dat ik elke
dag weende, en vroeg of God zich aan mij zou tonen. Ik kon naar de zon kijken. Ben jij de zon? Waar
moet Ik zoeken? vroeg ze zich af. Fatimas interesse om de ene ware God te
kennen leidde haar naar Hem. Op een dag zag ze Jezus in een droom wandelen met
haar. En Hij zei Volg Mij
dan. Ik
vroeg Hmm. Hoe kan ik een persoon volgen die een profeet was lange tijd
geleden? Hoe zou je een persoon volgen en niet zijn instructies? Daarom was het verwarrend. Waarom vroeg Hij me dat?
Fatima zag kerken in haar dromen en ook haar gezin die
samen met haar naar de kerk ging. Dat was later in vervulling gegaan. Op haar
20ste verhuisde ze naar de VS waar een vriend haar over Jezus
vertelde. Ze wilde dezelfde vreugde en vrede ervaren zoals hem. Ze werd
uitgenodigd naar een Kerk als ze Jezus als haar redder aanvaardde. Die nacht, stak
de Heer zijn hand in mijn hart en nam die rots er voorgoed uit. Het
belangrijkste dat Jezus voor mij deed was hoop in mijn hart plaatsen. Een
permanente hoop. Fatimas moeder, broer en twee zusters hebben ook Jezus
aanvaard.
Aan de moslims die geinteresseerd zijn om de ene ware God
te vinden, raad ze aan: Al wat je nodig hebt is een open hart om Jezus toe te
laten binnen te komen, en dan zul je zelf ervaren dat Hij God is. Jezus
Christus is de Mensgeworden God Jezus zegt Je noemt Mij Leraar en Heer en
dit is correct, want dat ben Ik (Joh 13:13). Ieder die Mij heeft gezien heeft
God de Vader gezien (Joh 14:9). Ik en de Vader zijn één (Joh 10:30). Jezus
is veel veel meer dan enkel Gods boodschapper. Jezus Christus is Gods ene en
enige Zoon. (Joh 3:16-18). Verder is Hij de Tweede Persoon van de Drie-eenheid,
de Mensgeworden God God zelf (Joh 1:1,14;5:18).
Jezus beweerde zowel de Heer te zijn als God. Niemand kan
ontkennen dat moslims de bijbelse Jezus ontkennen. Toch was het Jezus Zelf die
alle mensen waarschuwde als jullie niet geloven dat Ik de ene ben dat Ik
beweer te zijn, zullen jullie sterven in jullie zonden (Joh 8:24). Christenen
en Joden aanbidden Yahweh, de God van Israel de God van Abraham, Jacob en
Isaac. Yahweh in het Hebreeuws betekent Hij bestaat. Yahweh is bestaand in
Zichzelf. De enige Ware Schoonheid komt van een leven dat volledig in overgave
is aan Jezus Christus.
De naam Allah werd gebruikt als de persoonlijke naam van de
Maangod, in toevoeging aan de andere titels die aan hem werden gegeven. De god
van de Koran en de God van de Bijbel zijn niet dezelfde. De Jezus van de Islam
en de Jezus Christus van de Christenheid zijn niet dezelfde. De Bijbel is niet
een boek dat God oplegt, zoals de Koran. De Bijbel is een boek over
geschiedenis, aardrijkskunde en gebeurtenissen die kunnen getest worden van
buiten de Bijbel in tegenstelling tot de Koran, die een boek is dat zichzelf
oplegt, wat betekent dat? Hoe kan je weten dat de Koran het woord van God is?
Mohammed zegt het, maar hoe weet je dat Mohammed correct
is? Omdat de Koran het zo zegt, noem je zoiets dat zichzelf oplegt. Dr Ravi
Zacharias. Onze Jezus Christus is hun antichrist, onze antichrist is hun
verlosser. Het is een satanisch bedrog dat compleet is omgekeerd. Zelfs in het
licht van onze zondige natuur, houdt God nog altijd zoveel van ons dat Hij ons
een Verlosser heeft gegeven Zijn Enige Perfecte Zoon Jezus Christus.
Degenen die Jezus Christus ontkennen zullen sterven met hun
zonden en voor Hem komen te staan in het Oordeel. Abrahams geestelijk zaad
zijn al degenen, Joden en heidenen, die hun vertrouwen in Jezus Christus
plaatsen als de beloofde Messias, als Gods enige weg van redding.
Naast de culturele en theologische veranderingen van de 4e
en 5deeeuw had nog een
belangrijke gebeurtenis invloed op de ontwikkeling van de Goddelijke Liturgie,
namelijk dat het Christelijk geloof ingeburgerd was geraakt in het Oostelijk
Romeinse Rijk, dat nu het Byzantijnse Rijk werd. Nadat hij keizer werd vestigde
Constantijn in 330 A.D. een nieuwe hoofdstad voor zijn rijk in Byzantium. Deze
oude vissersplaats aan de Bosporus die nu Istanbul heet in het huidige Turkije,
werd het centrum van het Byzantijnse Rijk en ontwikkelde zich tot een van de
toonaangevende centra van kunst en cultuur in de volgende 1000 jaar.
Constantijn concipieerde een theocratie waarin de keizer in
naam van God regeerde, de beschermer van het geloof was en zorgde voor het
welzijn van de gelovigen. Zijn theocratie deed de Kerk bloeien en leverde de
basis voor de vorm van regering die het Byzantijnse Rijk zou worden. Omdat het
Byzantijnse Rijk de smeltkroes was waarin de Oosters Orthodoxe Kerk vorm kreeg
is het belangrijk om de historische invloeden onder ogen te zien.
Het verenigde rijk van keizer Constantijn was geen lang
leven beschoren. Het functioneerde als twee helften van een geïntegreerd
geheel, die oorspronkelijk hetzelfde wereldbeeld deelden. Voor het einde van de
4e eeuw kwamen nieuwe (barbaarse) volken in de Grote Volksverhuizing naar het
Westen en veroverden dat gaandeweg. De meeste nieuwe bewoners werden
uiteindelijk gekerstend maar hun veroveringen vertraagden en beperkten
liturgische verandering in het Westen. De volgende 400 jaar zag deze strijd
plaats maken voor de opkomst van het rijk van Karel de Grote. Het
Ostrogothische Koninkrijk werd in 493 in Italië gevestigd, en wat nu Europa
heet werd beheerst door 'barbaarse' stammen. Dit was het begin van de periode
die wel de Donkere Middeleeuwen genoemd worden in het Westen. In het Oosten
ontbrak het niet aan moeilijkheden en oorlogen maar het rijk bleef cultureel
intact en functioneerde als een geheel.
In het Westen werd de Kerk vaak ingeschakeld om vroegere
taken van de burgerlijke overheid uit te oefenen en om stabiliteit te
bevorderen. Deze situatie gaf de Kerk een plaats in de politiek en richtte haar
op wereldlijke zaken, in het Westen werd zij een grote speler in deze arena.
Het theocratische concept van Constantijn hield stand in het Oosten en bereikte
een hoogtepunt in de regering van Justinianus in de 7de eeuw. Zijn
politiek-religieuze concept was "symfonie," een symbiotische relatie
waarin Kerk en Staat niet door wet of macht verbonden waren maar door het
Christelijk geloof. De keizer en zijn rijk waren gebonden door hun
geloofsbelijdenis om het geloof in zijn geheel te behouden.
"In het Oostelijke concept, omarmde de Kerk de hele
wereld en was er de essentie van, norm en bron van de gave van de Geest die
erin verkeerd, maar de Kerk was niet het gezag in wereldlijke
politieke zaken, noch de bron van gezag. Dat gezag was gegeven aan keizers en
heersers, zij hoorden geleid te worden door de waarheid van de Kerk, maar zij
ontvingen geen gezag van de kerk." Het resultaat was dat de Kerk in de
Staat was en er deel van uitmaakte, maar er in feite aan onderworpen was. In
het Westen, was de Kerk binnen de Staat vaak in conflict ermee en leek er
buiten te staan, maar streefde de Kerk ook naar macht over de Staat. Zelfs met
Justinianus' concept van symfonie was er altijd de vraag van het arbitraire
gezag van de Staat (omdat de keizer alle macht had) en of de Kerk dat altijd
accepteerde vaak ten koste van zichzelf en ten koste van de waarheid van het
Koninkrijk van God.
"Zowel Oost als West weken af van het oorspronkelijke
Nieuw Testamentische idee van de rol van de Kerk met de Staat. Maar de unieke
positie van de Kerk in het Byzantijnse Rijk, gepaard aan de historische
omstandigheden van de volgende 1000 jaar, vormden een klimaat dat de cultuur
bevorderde, kunsten en wetenschappen bloeiden, maar veranderden niet
fundamenteel."
Alexander Schmemann stelt dat de theocratie in Byzantium
niet afgeschreven kan worden als de onderwerping van de Kerk aan de Staat. En
het was zeker niet de onderwerping van de Staat aan de Kerk, zoals vaak het
geval was in het Westen. De relatie van Kerk en Staat was veel complexer.
Tijdens de hele Byzantijnse periode was er interne strijd waar de Kerk op reageerde:
juiste morele waarden (de Trullische Concilies); de herontdekking van
geestelijke werkelijkheden (monasticisme - moniksgeest); het vastleggen van de
leer van het geloof (de latere Oecumenische Concilies en het werk van veel
grote theologen); de ervaring van de volheid van de Christelijke eredienst (de
Goddelijke Liturgie van Johannes Chrisostomos).
De ontwikkeling van de Christelijke rite moet gezien worden
in deze situatie van relatieve stabiliteit en acculturatie. De invloed van
Byzantium verspreidde zich over het hele Romeinse Rijk en groeide en taande
afhankelijke van de politieke situatie. Zo zien we koepelkerken in Italië, het
gebruik van Grieks in de Roomse Mis tot in de 10de eeuw en Byzantijnse
kloosters in Zuid Italië, tot op de dag van vandaag.
Deze cultuur met zijn gevoel voor schoonheid deed
geloofsuitdrukking en eredienst bloeien. En deze religieuze ontwikkelingen
waren niet beperkt tot vormen van eredienst. De Theologie bleef zich
ontwikkelen in de Oostelijke Kerk. En bovenal ontwikkelden het monasticisme en
de spiritualiteit zich tot grote hoogten in deze periode. "We hoeven
slechts de monastische literatuur van deze tijd op te slaan om een wereld aan
spiritualiteit te vinden -- zo'n verbazingwekkende verfijning van de menselijke
geest, zo'n inzicht en heiligheid, zo'n allesomvattend, prachtig concept van de
uiteindelijke betekenis van het leven."
De Oostelijke liturgische vorm die nu aangeduid wordt als
de Goddelijke Liturgie van Johannes Chrisostomos was een laat 6de eeuwse
vervolmaking die in Constantinopel plaats vond. Er was continuïteit met de
liturgische tradities van de vroege Kerk. Voor hij Bisschop van Constantinopel
werd was Johannes Bisschop van Antiochië geweest en zijn liturgische bijdragen
aan de Oosters Orthodoxe eredienst omvatten de liturgische tradities die hij
van Antiochië naar Constantinopel bracht en ook de verfijningen die hij
wellicht heeft aangebracht als Patriarch van Constantinopel. De Liturgie van
Johannes bereikte waarschijnlijk zijn eindvorm in de zesde eeuw en wordt
toegeschreven aan de Patriarch die duidelijk bijdroeg aan de eindvorm en
inhoud.
In de 7de eeuw was de Goddelijke Liturgie in feite
compleet. De meeste veranderingen die daarna aangebracht werden waren geen essentiële
veranderingen maar eerder kleine veranderingen in vorm en stijl. Kleine stilistische
veranderingen vonden plaats tot in de 9de eeuw, maar daarna enkel kleine
veranderingen in de bewoordingen van de gebeden van de Liturgie.
In de 7de eeuw was het bisdom Constantinopel gerezen tot de
het belangrijkste in de hele Oosters Orthodoxe Kerk en de liturgische vormen
die tot stand waren gekomen in de hoofdstad begonnen andere tradities te
beïnvloeden. Deze invloed vond plaats zowel vanwege de hoog ontwikkelde vorm
die de rite van Constantinopel had bereikt als vanwege het feit dat deze rite
werd voorgeschreven in het keizerrijk. Binnen honderd jaar werd de vorm die in
de hoofdstad gebruikt werd de enige vorm die in de hele Oosters Orthodoxe kerk
gebruikt werd, behalve op speciale dagen. Veel van de "standaardisatie"
van de rite van de Oosters Orthodoxe Kerk in de Liturgie van Johannes Chrisostomos
werd veroorzaakt door de keizer die de liturgische vorm wilde standaardiseren
als een manier om de onenigheid van de ketterijen binnen zijn rijk tegen te
gaan. Deze dynamiek van externe politieke druk om de liturgie te "standaardiseren"
kwam ook voor in de Westerse Kerk onder de regering van Karel de Grote.
Schmemann wijst erop dat "Byzantium, van zijn kant,
steeds meer het Westen de rug toekeerde en zijn centrum van aandacht naar het
Oosten richtte." Vanaf de 5de eeuw, "zien we duidelijk de
voortschrijdende oriëntalistiek van het keizerrijk en zijn cultuur,
psychologie, kunst en hofritueel." Hoewel het Oosten vanaf het begin
organisch verbonden was met het Westen als deel van het éne Romeinse Rijk,
hadden de barbaarse invasies het Westen dieper in de chaos van de Donkere
Middeleeuwen gedompeld en deelde het niet in de ontwikkeling van Byzantium.
Aan het begin van de 8ste eeuw was het Byzantijnse Rijk
niet langer een wereldrijk Het was een "betrekkelijk kleine staat geworden
waarin alles onderworpen was aan de noodzaak om druk te weerstaan, druk van de
Islam, druk uit het Oosten, van de Slavische volken in het Noorden, en al gauw
van de Noormannen uit het Westen." Vanaf de regering van Justinianus tot in
deze periode, was de Kerk steeds meer een onderdeel van de Staat geworden. Zo
werd de kerk gevormd en bepaald door de historische en politieke werkelijkheid
die het lot van het keizerrijk bepaalde.
Zowel de Kerk als de Staat begonnen een houding van afgezonderd
conservatisme bevorderen. Dat wil niet zeggen dat religieuze activiteit
ophield: maar vanaf de tiende eeuw was de nadruk op het behoud en de overdracht
van de traditie en de cultuur, ten koste van de creativiteit. Er werd van
uitgegaan dat de Katholieke waarheid van de Kerk eens en voor altijd
geformuleerd en vastgelegd was door de kerkvaders en de Oecumenische Concilies.
Deze "terugblikkende" tendens gepaard aan het defensieve culturele en
politieke wereldbeeld resulteerde in de ontwikkeling van een religieuze houding
die als enige orthodoxie beschouwde wat overgeleverd was.
Terwijl het vroege Byzantijnse Rijk een milieu leverde
waarin de Kerk zich natuurlijk kon ontwikkelen, werd het latere keizerrijk
gekenmerkt door conservatisme en de afwezigheid van verandering. Terwijl dit
sterk contrasteerde met de culturele ontwikkelingen die zich afspeelden in het
westen in de zelfde tijd, werd het toch een bepalend element in de Oosters
Orthodoxe Kerk. Dit gebrek aan verandering gedurende meer dan 800 jaar heeft de
Oosterse Rite de faam van onveranderlijkheid gegeven. De Kerk streefde ernaar
zich te houden aan wat Paulus aan Timotheüs schreef "Timotheüs, waak over
hetgeen je is toevertrouwd en mijd het goddeloze gepraat en de
tegenstrijdigheden van wat ten onrechte kennis wordt genoemd " (1 Tim.
6:20). Zo poogde men wat in de vroege Kerk gerealiseerd werd vast te houden.
Voor de vroege Kerk kwam de theologie voort uit de
ervaring. De ervaring van Jezus Christus en van de Heilige Geest leidden tot de
ontwikkeling van de leer van de Drieëenheid. De ervaring van de Joodse
eredienst en van de Eucharistie leidde tot nieuwe vormen van eredienst. Ten
tijde van het laatste Oecumenische Concilie was al deze ervaring vastgelegd. De
Gouden Eeuw van de Christelijke Theologie was voorbij; het werk was compleet.
Deze instelling samen met de omstandigheden en het wereldbeeld van Byzantium
resulteerden in het gebrek aan veranderingen in de Oostelijke Kerk.
Ondanks dit alles was er toch "een erg hoog niveau van
kerkelijke cultuur, van geestelijke en intellectuele interesse, en constant
streven naar verlichting, scholen en boeken. Het middeleeuwse Byzantium was het
culturele centrum van de wereld." En ondanks deze schijnbare tegenstelling
(of misschien wel dankzij deze), was het hier dat de top van de Oostelijke
spiritualiteit bereikt werd in de personen van Simeon de Nieuwe Theoloog en
Gregorius Palamas. Het probleem was dat de nadruk was op onderhoud en
versiering. In tegenstelling tot het Westen ondervond Byzantium in de eerste
paar honderd jaar een gestage en constante periode van ontwikkeling en daarna
in feite 1000 jaar zonder verandering. Het resultaat was een vrijwel
onveranderd reservoir aan eredienst praktijken die dicht bij de oorsprong van
het Christelijk geloof staan.
De meeste Christenen zijn zich bewust van de historische
gebeurtenis die de Oostelijke en de Westelijke Kerk scheidde, het Grote Schisma
van 1054. De scheiding gebeurde echter niet spontaan. Het was het gevolg van
eeuwen uiteengroeien en de ontwikkeling van verschillende wereldbeelden. Het
schisma was het resultaat van theologische, culturele en politieke twisten,
gecompliceerd door de extreme verschillen tussen de twee helften van de
Christelijke wereld.
Het lot van Byzantium, en van de Oostelijke Kerk, had
weinig van doen met het schisma van 1054. De twee waren begonnen als twee
helften van een geïntegreerd geheel: '"Het lot van Byzantium werd
uiteindelijk beslist in het Oosten en de opkomst van de Islam markeert de grens
die het vroege (Oostelijke) rijk scheidde van het latere Byzantium. De eenheid
van de Romeinse wereld werd niet vernietigd door een interne scheiding tussen
Oost en West, maar door een externe ramp..." Deze externe ramp werd in de
eerste plaats gevormd door de barbaarse invasies en veroveringen in het Westen,
die de communicatie met het Oosten verbraken. Dit werd verergerd door het
historische en culturele proces dat resulteerde in de het Latijn als voertaal
van het Westen en het Grieks als voertaal van het Oosten. De opkomst van de
Islam kwam daar nog bovenop toen de Patriarchaten van Jerusalem, Alexandrië en Antiochië
onder het juk van de Islam kwamen.
Het
Grote schisma van 1054 (wikipedia) : Het was het verbreken van
eenheid tussen wat nu de Katholieke Kerk is en de Oosters Orthodoxe Kerken, die
tot de 11de eeuw had geduurd. Het Schisma was het hoogtepunt van de
theologische en politieke verschillen tussen het Christelijke Oosten en Westen
die zich had ontwikkeld over de voorgaande eeuwen.
Een opeenvolging van kerkelijke verschillen en theologische
disputen tussen het Griekse Oosten en Latijnse Westen gingen de formele breuk
vooraf, die gebeurde in 1054.
Gebieden van de Rooms-katholieke kerk en de
Oosters-orthodoxe kerken ten tijde van het Oosters Schisma (1054)
Verschillen
tussen westers en oosters christendom
De
Kerk van het Westen beschouwde de patriarch van Rome (de paus)
als de hoogste van de vijf patriarchen. De Kerk van het Oosten
beschouwde de vijf als gelijkwaardig en zag Constantinopel als
het "nieuwe Rome".
Vanaf
een bepaalde periode claimde de paus autoriteit over de vier
oosterse patriarchen terwijl de patriarch van
Constantinopel stelde dat hij als de spirituele leider van het
"nieuwe Rome" het hoofd was van de christelijke Kerk. Het
aanwijzen van de patriarch van Constantinopel als oecumenisch patriarch
werd door Rome verkeerd begrepen als aanwijzing tot universeel
patriarch en derhalve bestreden.
De
"filioque"-doctrine werd een strijdpunt. Volgens de Latijnse
Kerk ging de H. Geest uit van God de Vader en Jezus Christus, Gods Zoon,
volgens de oosterse Kerken slechts van de Vader, via de Zoon. De oosterse
Kerken konden de aanvulling "en de Zoon" bij de tekst over de
oorsprong van de Heilige Geest in de Geloofsbelijdenis van
Nicea-Constantinopel (325 en 381) niet accepteren omdat deze
toevoeging niet was goedgekeurd door een oecumenisch concilie.
De
Latijnse Kerk bestreed priesterhuwelijken. De oosterse Kerk stond deze
evenwel toe en kende het celibaat alleen voor bisschoppen.
Er
was onenigheid betreffende de zeggenschap over de kerken in bepaalde delen
van de Balkan.
Het
gebruik van gegist of ongegist brood in de Eucharistie
(K.
op normale zondagen, wanneer geen andere tekst is voorzien)
Wij
hebben het ware Licht aanschouwd. Wij hebben de Hemelse Geest ontvangen. Wij
hebben het ware geloof gevonden. Wij aanbidden de ondeelbare drie-eenheid, want
t is zij die ons heeft gered.
P.
(doet de gedachtenissen van de Disk in de Kelk en dekt deze af, terwijl hij
bidt : )
Heer,
wis door Uw kostbaar Bloed de zonden uit van hen die wij op deze Disc hebben
herdacht.
(hij
dekt ook de Disk af, en bidt : )
P.
Wij danken U, menslievende Meester, weldoener van onze zielen, dat Gij ons ook
heden hebt laten deelnemen aan Uw hemelse, onsterfelijke Mysteriën. Maak onze
weg recht; bevestig ons in Uw vreze. Bewaak ons leven; maak onze wegen veilig.
Door
de gebeden van de roemrijke Moeder Gods en altijd Maagd Maria, en van alle
Heiligen.
D.
Verhef, Vader
P.
(wierookt kelk 3x)
Verhef
U boven de hemelen, God; over de gehele aarde zij Uw heerlijkheid.
(geeft
disk aan de diaken, die deze voor Altaar naar Proskomedie brengt; en zegt stil
: )
P.
Gezegend zij onze God, immer nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
(terwijl
hij de kelk naar het volk toont)
P
(brengt de Kelk naar de Proskomedie, voorafgegaan door de wierokende diaken. P.
wierookt de kelk; reinigt en vouwt antimension.)
K.
Amen. Moge Heer onze mond, zich nu vervullen met U lof, opdat wuw glorie
zouden bezingen, want Gij liet ons thans deelnemen, aan Uw heilige, goddelijke,
onsterfelijke en levendmakende Mysteries. Behoud ons in Uwe heiligheid, opdat
wij de ganse dag, uw gerechtigheid zouden beleven.
Alleluia,
alleluia, alleluia.
D.
(orarion los; naar gewone plaats voor : )
SLOTLITANIE
D.
Staat op. Nu wij deelgenomen hebben aan de goddelijke, heilige, vlekkeloze
Mysterieën van Christus, laat ons de Heer op waardige wijze danken.
(koor
zingt zacht door : )
K.
Kyrie eleison. Kyrie eleison. Aan U o Heer. Aan U o Heer. Amen. Amen.
D.
Help en red ons, wees barmhartig en bescherm ons, God, door Uw genade.
Smekend
dat heel deze dag heilig, vredig en zonder zonde moge zijn, bevelen wij aan
Christus God onszelf, elkaar en geheel ons leven aan.
P.
Wij danken U menslievende meester, Weldoener van onze zielen, dat Gij ons ook
heden hebt laten deelnemen aan Uw hemelse, onsterfelijke Mysteriën. Maak onze
weg recht, bevestig ons in Uw vreze. Bewaak ons leven, maak onze wegen veilig.
Want
Gij zijt onze heiliging, en tot U zenden wij onze lof : Vader, Zoon en Heilige
Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
P.
Laat ons in vrede heengaan. (naar Ambon)
K.
In de Naam des Heren.
D.
Laat ons de Heer bidden.
K.
Kyrie eleison
Ambon (ook Ambo of Amvon) : een verhoogd platform in
het midden van het kerkschip, van waar de H. Schrift werd gelezen gedurende de
Goddelijke Liturgie en waar de bisschop zich eerst aankleed voor de Goddelijke
Liturgie. Het is ook de plaats waar hij blijft tot de Kleine Intrede met het
Evangelie. Het laatste openbaar gebed van de Goddelijke Liturgie is het Gebed
voor het Ambo. Oorspronkelijk was he teen gebed van dankzegging dat gezegd
werd als de geestelijken van het ambo kwamen bij het einde van de dienst.
Tegenwoordig maakt het verhoogde platform dat zich
onmiddellijk voor de Heilige Deuren bevindt deel uit van de bema en vormt een
platform vanwaar de diaken de litanieën bidt, vanwaar het Evangelie gelezen wordt
en de preek en de wegzending wordt gegeven door de priester gedurende de
Goddelijke Diensten.
De ambon kan een of meer gebogen trappen hebben
tot de vloer van het kerkschip. De hele bema voor de Iconostasis wordt de solea
genoemd. Enkel de geestelijken en dienaren lopen op het ambo behalve wanner de
gelovigen de Heilige Mysteries ontvangen. Als de ambo in het midden van de kerk
niet nodig is, wordt een icoon daar op een standaard geplaatst voor verering.
Bema : een verhoogd platform in Orthodoxe kerken waar
het altaar met de altaartafel is gesitueerd. Bema is het Grieks voor platform, trap,
tribunaal of troon van het oordeel.
Over het algemeen loopt het platform tot het kerkschip vanuit het heiligdom en
is het gescheiden door een iconostasis. De plaats in het kerkschip wordt de
solea genoemd met de ambon. De Bema werd ook gebruikt als verwijzing naar het
verhoogde platform in de synagogen, waarop de Ark rustte met de Boekrollen van
de Tora, en is een prototype voor Christelijke Kerken waar het platform dient
om het altaar op te plaatsen en waarop het Heilig Evangelie zich bevind.
GEBED
ACHTER DE AMBON
Heer,
Die zegent wie U zegenen, en heiligt wie op U vertrouwen; red Uw volk en zegen
Uw erfdeel. Behoed de volheid van Uw Kerk. Heilig hen die de luister van Uw
huis liefhebben, en verheerlijk hen door Uw goddelijke kracht. Verlaat ons niet
die op U hopen. Schenk vrede aan Uw wereld, aan Uw Kerken, aan Uw priesters,
aan onze regeerders, en aan geheel Uw volk.
Want
elke goede gave, en iedere volmaakte gift komt van boven, en daalt tot ons neer
van U, Vader van het licht. Daarom zenden wij eer, dankzegging en aanbidding op
tot U : Vader, Zoon en Heilige Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen. De Naam des heren weze gezegend van nu af tot in de eeuwigheid. De Naam
des Heren weze geprezen van nu af tot in de eeuwigheid. De Naam des Heren weze
geprezen van nu af tot in de eeuwigheid.
P/D
DANKGEBED (Diaken
nuttigt eerbiedig de kelk)
Christus
onze God, Gij zijt de vervulling van de Wet en de Profeten. Gij hebt heel de
heilseconomie van de Vader volbracht. Vervul nu ook onze harten met vreugde en
geluk; immer, nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen .
K.
Amen.
P.
(zegent het volk : )
+
De zegen des Heren en Zijn barmhartigheid kome over U, door Zijn goddelijke
genade en menslievende; immer nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen
P.
(wendt zich weer naar het Altaar en zegt : )
Ere
zij U, Christus God, onze Hoop, ere zij U.
K.
Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest, nu en altijd en in de eeuwen
der eeuwen. Amen !
Kyrie
eleison, Kyrie eleison, Kyrie eleison.
VADER
ZEGEN ONS
SLOTZEGEN
P.
+ Dat Christus, onze ware God (die opgestaan is uit de doden) door de kracht
van het kostbare en levendmakend Kruis; door de gebeden van Zijn al- onbevlekte
Moeder; door de bijstand van de roemrijke, hemelse krachten der Engelen; door
de smeekbeden van de eerbiedwaardige, roemrijke Profeet, Voorloper en Doper
Johannes; van de heilige, roemrijke, alom geëerde Apostelen, van de heilige,
roemrijke overwinningdragende Martelaren; van de eerbiedwaardige,
Christusdragende Vaderen; van onze vader onder de Heiligen Johannes Chrysostomos,
wiens Liturgie wij gevierd hebben, van de heilige Andreas, patroon van deze
parochie en van de Heiligen Georgios en Serafim van Sarov en van alle heiligen,
zich over ons mogen ontfermen en redden, want Hij is goed en menslievend.
K.
Amen
P.
Door de gebeden van onze Heilige Vaderen, Heer Jezus Christus, ontferm U over
ons.
NOG
VELE JAREN
Schenk,
o Heer, aan Uw dienaar N. een welvarend en vredig leven, gezondheid,, heil en
voorspoed in al wat hij (zij) onderneemt, en schenk hem (haar) nog vele
jaren.
K.
Nog vele jaren, nog vele jaren, nog vele jaren.
De Liturgie van Basilius volgt dezelfde structurele vorm
als die van Johannes Chrysostomos en de andere West Syrische liturgische riten.
Alleen de gebeden van de priester verschillen en kenmerkend is een uitgebreider
gebruik van bijbelse beelden.
Veel van de liturgische veranderingen van de vierde en de 5de
eeuw werden in het Oosten ingevoerd en werden later in het Westen aangenomen.
De strijd tegen de belangrijkste ketterijen werd vooral in het Oosten
gestreden, daarom wekt het geen verbazing dat resultaten ervan opduiken in
Oostelijke riten. Het is echter opvallend dat zo veel ervan (de Monogenes hymne,
de trinitarische structuur van de gebeden, etc.) niet in gebruik kwamen in het
Westen.
"We zulllen niet ontkennen dat de West Syrische
eucharistie als ideaal gezien kan worden, ten minste in zoverre dat nergens
anders de hele traditionele inhoud van de Christelijke Eucharistie zo volledig
en in zo'n bevredigend raamwerk uitgedrukt is Er valt niet te twijfelen aan de
wettigheid of zelfs de uitmuntendheid van de theologie van de Griekse Vaders
van de 4de eeuw."
De meeste liturgische ontwikkeling in de 4de en
5de eeuw valt in twee hoofdcategorieën: rond het begin van de dienst
(dat is de meerderheid van de toevoegingen zowel in het Oosten als in het
Westen), en rond de afsluiting van de dienst. De meeste verandering kwam tot
stand als antwoord op de veranderde omstandigheden en behoeften van de Kerk en
leidde tot een nieuw en dieper begrip va de eredienst. De Eucharistische kern
bleef onveranderd:
"...Het is belangrijk te benadrukken dat wat werd
veranderd niet de eredienst zelf was in zijn objectieve inhoud en volgorde,
maar de receptie, de ervaring, het begrip van de eredienst. Zo kan de
historicus eenvoudig de continuïteit vaststellen in de ontwikkeling van
Eucharistische gebeden en de identiteit van de structuur. De samenkomst van de
gemeente, het lezen van de Schriften, de prediking, het aanbieden van de gaven,
het dankgebed (Anafora) en de Communie deze structuur van de Eucharistie
blijft dezelfde."
Byzantijnse liturgie (volgens wikipedia)
In de oosters-orthodoxe
kerken en een aantal oosters-katholieke kerken is Goddelijke
Liturgie de term die gebruikt wordt voor de heilige eucharistiedienst
volgens het oosters gebruik.
De byzantijnse
kerkdiensten zijn gebaseerd op het geloof in de realiteit van de
liturgische symboliek. Hierin wordt een geestelijke realiteit tot
een zichtbare vorm gebracht, zodat het hemelse en het aardse,
het geestelijke en het stoffelijke daarin zijn verenigd. De heilige Liturgie is
het grootste mysterie. En zoals de mysteriën altijd in het verborgene
voltrokken werden, zo is ook het altaar in de Oosterse kerk verborgen en voor
de ogen van niet-ingewijden door de iconostasis afgescheiden van het overige deel van de kerk. Alleen op
bijzondere momenten gaan de deuren van de altaarruimte open en wordt het
visioen van de hemelse heerlijkheid zichtbaar. Voor het overige blijft het
altaar en ook de priester voor het grootste deel nagenoeg onzichtbaar. Men komt
niet in de kerk om te kijken, maar om te aanschouwen, om in
zichzelf te keren, en in de geest samen met de kerk te bidden.
Daarom kent men in de Oosterse kerk het individuele gebed
niet. De kerkdienst is volkomen gemeenschappelijk. Alles wordt gelezen en
gezongen op een bijzonder kerkelijke manier, als een waterstroom die de ziel
doorvloeit. Wie in de kerk komt, moet zijn bewuste gedachteleven uitschakelen
en zich aan de stroom overgeven: die stroom zal zijn ziel opnemen en voeren
naar een ander soort oever die niet van deze wereld, maar hemels is. De
kerkdienst is daarom een dienst van het innerlijk zwijgen, in
het zwijgen openbaart zich de adem van de eeuwigheid. Waar het zwijgen begint,
daar wordt de stem van de Geest hoorbaar. Het wezen van de kerkdienst ligt in
de innerlijke belevenis van de verborgen openbaring van God,
die door de mysteriën aan de mensen gegeven is.
Oorsprong
De geschiedenis van de
Goddelijke Liturgie gaat terug tot het Laatste Avondmaal. De Byzantijnse
Liturgieën in de huidige vorm kan men terugvinden tot in de 9e
eeuw, d.w.z. zoals we ze nú kennen: met de proskomedie vooraf en met
de Liturgie van de Catechumenen. De grondvorm, de Liturgie van de
Gelovigen stamt al uit de 4e eeuw.
Johannes Chrysostomus,
Basilius de Grote en Gregorius de Grote zijn niet de tekstschrijvers van de
verschillende Liturgieën zijn. Zij beschreven wat zij in de Kerk als praktijk
tegenkwamen.
Soorten
Er zijn vier soorten
Goddelijke Liturgie in gebruik:
De goddelijke Liturgie van de H. Johannes
Chrysostomus, gebruikt op de meeste zon- en feestdagen en op de zaterdagen
van de grote vasten.
De goddelijke Liturgie van de H. Basilius de Grote,
deze liturgie wordt 10 maal per jaar gevierd. Op 1 januari, de feestdag
van de H. Basilius, op de vooravond van Kerstmis en van
Theofanie: 24 december en 5 januari, op de 5 zondagen van de grote vasten,
op Witte Donderdag en zaterdag voor Pasen.
De Liturgie van de "voorafgewijde gaven" van
Gregorius de Grote. Deze communiedienst vindt plaats op de woensdagen en
vrijdagen van de grote vasten. In de 5e week ook op donderdag en in de
Goede Week op de eerste drie dagen van deze week.
De goddelijke liturgie van de H. Jakobus de
Mindere, één keer per jaar gevierd op 23 oktober en dan vooral in
Jeruzalem.
De goddelijke Liturgie van
de H. Johannes Chrysostomos is korter dan die van de H. Basilius de Grote. De
Liturgie van de voorafgewijde gaven is een vesperofficie (avonddienst) met
een communiedienst eraan toegevoegd. Het brood en de wijn werden geconsacreerd
in de dienst van de voorafgaande zondag.
Overzicht van de Goddelijke Liturgie (in het kort)
Eerste deel
Slavische traditie: Deuren en gordijn dicht - Griekse
traditie: Deuren en gordijn open
I. De voorbereiding op de
Liturgie
(Is in feite vóór de
liturgie, in de kerken van de Griekse traditie vindt hier de viering van
de Metten plaats. In de kerken van de Slavische traditie leest men
het 3e en 6e uur.)
a. Voorbereiding
van priester en diaken
Voorbereidingsgebeden van
priester en diaken voor de iconostasis - Gebed bij het binnentreden in het
altaar - Gebeden bij het aankleden - Handwassing.
b. Voorbereiding van
de offergaven (Proskomedie): ("Offerande 1e deel")
Vóór de dienst maakt de
priester op een snijtafel de gaven klaar van brood en wijn. Uit een gedesemd
broodje (prosfora) snijdt de priester een vierkant stuk, het Lam. Uit andere
prosfora's snijdt hij kleinere stukjes die hij groepeert rond het Lam, ter
gedachtenis van de Theotokos, de heiligen, de levenden en de overledenen: de
gehele kerk rond Christus verzameld. Hij bewierookt de gaven met
sluiers (velums) en bewierookt ze.
Voorbereiding van brood -
Voorbereiding van de wijn - Gedachtenissen van de Moeder Gods, de
heiligen, de levenden en overledenen bij de bereiding van de
"gedachtenisstukjes". De offergaven worden bedekt en bewierookt met
gebed. - Offerandegebed van de Proskomedie over de Offergaven - Bewieroking en
afdekken van de H. Gaven - Slotgebed van de proskomedie
Tweede deel
II. Begin van de Liturgie
a. Liturgie van
de catechumenen of woorddienst. (zo genoemd omdat in de eerste eeuwen van het christendom catechumenen
alleen dit deel mochten bijwonen; dit deel wordt ook de liturgie van het Woord
genoemd)
Voorbereidingsriten:
Slavische traditie: Gordijn open
1. Aanhef - 1e Grote
bewieroking van het altaar, de iconen, de kerk en alle aanwezige gelovigen -
gebeden voor het altaar - zegening van de diaken.
3. Grote Vredeslitanie:
Laat ons in vrede bidden tot de Heer en stil gebed.
4. Gebed van de
eerste Antifonen (Ps. 102 of Ps. 91 op weekdagen) (psalmverzen met
refrein of hele psalmen, met daartussenin telkens een kleine litanie).
5. Eerste kleine litanie
(facultatief) en stil gebed.
6. Gebed van de tweede
antifoon en Christus-hymne (Ps. 116 of 145 met Hymne Eniggeboren Zoon
van God, of Ps. 92 op weekdagen).
7. Tweede kleine litanie
(facultatief) en stil gebed
8. Gebed van de derde
antifoon; de Zaligsprekingen (Math. 5:3-12 Makarismen (zaligheden) uit de Bergrede of Ps. 94 op
weekdagen).
Liturgie van het Woord.
B. gebeden en psalmen door
het koor, afgewisseld met diaken- en priestergebeden, waarbij het koor telkens
antwoordt: Heer, ontferm U.
Deuren open
Kleine intocht (Isodos)
Processie met het Evangelieboek
2. Intochtslied
(Isodikon).
3. Hymnen van de dag.
4. Gebeden en gezangen.
1. Troparion
2. Kondakion
Hymnen (herdenkingen van heiligen of gebeurtenissen uit de
bijbel aangepast aan de liturgische kalender).
3. Gebed van het Trisagion.
4. Zegening van de troon.
Trisagion hymne (driemaal heilig).
Op Kerstmis, Theophanie, zaterdag voor Palmzondag,
Paaszaterdag, Pasen, de Paasweek, Pinksteren, het feest van Kruisverheffing en
de derde zondag van de Grote vasten wordt in plaats van het Trisagion een ander
gezang gezongen.
5.
Psalmlezingen Lezingen uit de H. Schrift De
lezingen apostel en evangelie; vóór elke lezing is er een korte wisselzang van
lector en koor.
1.
Prokimen (psalmverzen).
2.
Lezing uit de Apostel
3.
2e Grote bewieroking van het altaar en de gelovigen, diaken ontvangt de zegen
van de priester.
4. Alleluia.
5.
Gebed voor het Evangelie.
6.
Lezing uit het Evangelie.
6. Acclamatie-
verkondiging.
Homilie (preek
en mededelingen, in de Grieks-orthodoxe Kerk) (In de Russisch-Orthodoxe
Kerk aan het einde van de dienst).
Deuren dicht
7.
Gebeden voor de gehele kerk
1. Gebed van de "Dringende" of vurige
smeekbede Grote Litanie voor alle gelovigen. - gebed.
(In de Grieks-Orthodoxe Kerk stopt men voor het gebed van
de "dringende smeekbede" en gaat verder in de Tweede litanie voor de
gelovigen bij het Tweede gebed voor de gelovigen).
2. Litanie voor de overledenen. (facultatief)
* Deuren open
3. Gebed voor de overledenen. (facultatief)
4. Gebed voor Rusland. (facultatief) * Deuren
dicht
5. Litanie van de catechumenen (doopleerlingen)
6. Gebed voor de catechumenen.
7. Wegzending van de catechumenen.
Derde deel
b. Voorbereiding op
de Offerande - Dienst van de Tafel-Liturgie van de gaven en van de gelovigen (de liturgie van de gelovigen, zo genoemd omdat in
de eerste eeuwen alleen diegenen die gedoopt waren, werden toegelaten) - de
voorbeden: voor alle mogelijke noden in de kerk en de wereld, voor de
overledenen, voor de doopleerlingen, voor de gelovigen in de kerk.
1. Gebed voor de gelovigen.
2. Eerste litanie voor de gelovigen. - gebed -
3. Tweede (Vredes)litanie voor de gelovigen en de
wereld. - gebed - (Hier gaat men verder na de Dringende litanie in de
Grieks-Orthodoxe Kerk).
4. Tweede gebed voor de gelovigen.
3. Overbrenging van de offergaven - met het eerste
deel van het Cherubijnenlied - voorbereidingsgebed - 3e Grote bewieroking
van altaar, iconostase, kerk en gelovigen.
Deuren open
Grote
intocht met de gaven en de Gedachtenissen: processie van brood en wijn naar het
altaar en gedachtenissen, tweede gedeelte van het Cherubijnenlied; een
offerande-processie met de reeds klaargemaakte gaven van brood en wijn.
3e
Grote bewieroking (van de offergaven) - gedachtenis van priester en diaken.
a.Rite van de offerande:
5. Kleine vragende litanie van de offerande. -
offerandegebed -
6. Vredeskus (als er meerdere celebranten zijn).
7. Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel)
Collecte.
b. Het eucharistisch
offergebed. (Anafora of Canon) Na
de zang van het driemaal Heilig door het koor, zingt de priester aansluitend
luid de woorden van de consecratie: Aanroeping van de Heilige Geest over het
brood en de wijn.
1. Inleidingsdialoog op de Anafora.
2. Dankzegging (Eucharistisch Hooggebed) ("Het
is waardig en recht")
3. Anafora. (praefatie)
Oproep
om met Godsvrucht het Vredesoffer te vieren.
Sursum
corda.
4. Lofzang van de engelen (Sanctus/Benedictus, Hymne
van het driemaal heilig.)
5. Anamnese (Avondmaalsbericht met
instellingswoorden.) Verdere gedachtenis van Christus' verlossingswerk.
6. Aanbieding van de Offergaven aan God (Offergebed)
- 1e opheffing van de Offergaven.
7. Aanroeping van de H. Geest (Consecratie en
Epiklese, gebed om nederdaling van de H. Geest op de gaven van brood en
wijn).
8. Gedachtenissen (Voorbeden/diptieken) van de
overledenen. - Gedachtenissen - Doxologie - Herdenking/Lofprijzing van
de Theotokos (Moeder Gods) en gelijktijdige bewieroking van het
altaar, herdenking van de heiligen. Levenden en de gehele kerk (Memento):
- Voor bisschoppen, priesters..., de gehele kerk..., koning(in), regering
en (het leger)..., de patriarch, aartsbisschop..., bewoners van
dorp/stad..., noodlijdenden, zieken..., weldoeners van deze
kerk/klooster...voor allen en alles.
9. Afsluiting van de Anafora. - Slot van de canon en
slotzegen -
c. Deelname van de
gelovigen aan de liturgie en de communie Na het hooggebed volgt een communie-litaniegebed,
besloten met het Onze Vader, en een gebed.
4. Inleidingsgebed en 2e opheffing van het Lam.
("Het Heilige voor de Heiligen!")
5. Het breken van het H. Brood, en de vermenging van
het H. Bloed met het hete water (Zeon, dit verbeeldt de H. Geest).
Men aanroept de Heilige Geest
over brood en wijn in de epiklese. Opdat de Heilige Geest de gaven vult met de
tegenwoordigheid van Christus. De komst van de heilige Geest wordt ook
afgeroepen als de priester tijdens de geloofsbelijdenis met het velum over de
gaven wappert , en door het toevoegen van heet water aan de kelk met
wijn.
5. Communie van priester en diaken -
gebeden.
Doping
brood in de kelk : Men ontvangt de communie met grote eerbied
terwijl de priester het gewijde brood in de kelk indoopt en in de mond van de
gelovige legt. Intussen wordt gezongen: ontvangt het lichaam van Christus,
drinkt uit de bron der onsterfelijkheid.
6. De communie van de gelovigen met communielied (Kinonikon).
- gebeden
Gezang
na de communie.
7. Sacramentale zegen - gebeden.
Bewieroking
van de Offergaven, teruggebracht naar de Prothesis, nogmaals bewierookt
8. Overbrenging van de kelk en nogmaals bewieroking
van de H. Spijzen.
9. Dankzegging: litanie - gebed.
d. Slot van de liturgie -
Slotgebeden - Dankzegging, een
kort homilie, mededelingen (in de Russisch-Orthodoxe Kerk), slotgebed, zegen en
wegzending
1. Zegengebed "gebed achter de ambon" -
Homilie.
2. Zegen en wegzending.
3. Kruisverering en Uitdeling van het Antidoron
(Niet-geconsacreerde stukjes brood).
Na de slotzegen kussen de
gelovigen het zegenkruis dat de priester hen voorhoudt en wordt brood
uitgedeeld dat niet het eucharistische brood zelf is, maar dat wel gezegend is
( het antidoron ).
4. Consumptie (nacommunie) van de H. spijzen door de
diaken (priester) aan de prothesis (ablutie).
e. Dankzegging (Valt eigenlijk buiten de liturgie)
1. Stille dankzegging van de priester bij het
uitkleden van zijn gewaden.
2. Communiedankgebeden door de lector.
In de praktijk is de
viering van de liturgie dikwijls zonder diaken. Alles wat de diaken zingt en
doet, neemt de priester dan over en een aantal gebeden worden dan weggelaten.
Luz de Maria : grove den tegen aandoeningen van de luchtwegen
Luz de
Maria :
Remedie tegen aandoeningen op de luchtwegen : Christus
vertelde mij dat de Pijnboom een boom is dat bijna in de heel de wereld
voorkomt. Het behoort tot de Pinaceae familie, Pinus sylvestris. Kook drie
eetlepels van gedroogde pijnboomblaren in ¼ liter water, neem een kopje 2 x per
dag. Gebruik het niet voor zeer kleine kinderen of voor zwangere vrouwen. De
wetenschappelijk naam is Pinus sylvestris, van de familie pinaceas (pinaceae).
De grove den (Pinus sylvestris) is een
soort van het geslacht Den uit de dennefamilie (Pinaceae). De
grove den wordt ook wel 'pijnboom' genoemd. Een vliegden is een door
natuurlijke uitzaaiing verspreide grove den. Vroeger werden deze bomen
mastbomen genoemd.
De bladen van de grove den zijn naaldvormig en
staan met twee tegelijk op korte loten. De den heeft ook lange
loten met verspreid staande naalden. De lange loten zorgen voor de
lengtegroei. De grijsgroene naalden zijn gedraaid en kunnen tot 8 cm lang
worden.
De den is van een spar en de zilverspar te
onderscheiden onder andere omdat de den korte loten heeft met de naalden bij
elkaar staand en bij de sparren verspreid op de lange loten. Ook heeft de den
ronde naalden en de spar platte, driehoekige of vierhoekige.
De grove den kan 25-35 m hoog worden en heeft een
penwortel, waarmee ook uit grotere diepte water opgenomen kan worden. Bij de
bosbouw wordt de grove den na 80 tot 120 jaar gekapt. De bomen kunnen echter
veel ouder worden. In Zweden staat een zevenhonderdjarige boom.
Jonge bomen hebben een kegelvormige kroon. Oudere bomen
hebben een meer schermvormige kroon en een hoge stam. De onderste
takken zijn afgestorven en zitten deels nog aan de stam vast. De jonge
schors aan de top van de boom is glad en grijsgeel van kleur. Op oudere
leeftijd wordt er een ruwe plaatvormige schors gevormd. De plaatjes van de
schors zijn vrij klein.
De jonge kegels zijn groen en kleuren later
donkergrijsbruin. De kegels kunnen tot 7 cm lang worden en zitten twee aan twee
of in groepjes aan kromme steeltjes. Bij beschadiging van de boombast komt er
kleverig hars met een karakteristieke geur uit, wat de wond beschermt
tegen infecties.
De grove den is algemeen in Europa. Met name in de koudere
regionen, zoals Scandinavië, gedijt de grove den goed. In het hooggebergte groeit
hij tot op een hoogte van ongeveer 2000 meter. De boom komt voor in vrijwel
geheel Europa; Engeland/Ierland en de westkust van Frankrijk uitgezonderd,
evenals Zuid-Spanje en ten zuiden van de Alpen. Vervolgens algemeen in
Centraal-Azië beneden de boomgrens tot aan het voorgebergte van
de Himalaya en Noord-China.
Orde van coniferen – Dennenfamilie – Geslacht : Pinus of
den
De Allerheiligste Maagd Maria verscheen
helemaal gekleed in het wit, stralend, glorieus, vol van liefde, vol van
hemelse schoonheid. Na het teken van het kruis te hebben gemaakt, heeft Zij
gezegd:
Geloofd zij Jezus Christus.
Lieve kinderen, Ik hou enorm van jullie en Ik geef jullie
Mijn Zegen en Mijn Vrede.
Roep onophoudelijk de naam van Jezus Goddelijke Redder aan
en jullie zullen behoed worden voor talrijke bekoringen. Overweeg de
Boodschappen van het Leven en vertrouw alleen op de goddelijke genade. Ik spoor
jullie allen aan om alleen van Mij en Jezus te zijn, blijf in de geopenbaarde
waarheid en bemin altijd."
De Heilige Moeder zegende ons allemaal, maakte
een buiging en verdween toen in het oneindige licht.
IK HOUD JULLIE IN DE PALM VAN MIJN HANDEN, ONDER DE SCHUILPLAATS VAN MIJN
LIEFDE KUNNEN JULLIE JE TOEVLUCHT NEMEN.
Jullie wegen zijn niet Mijn wegen, jullie begrijpen de
essentie van Mijn Oproep niet omdat jullie het bewustzijn van de werkelijkheid
niet bezitten waarin de mensheid leeft.
Zelfzucht kan de mens in zijn greep hebben en bij hem het
onderscheidingsvermogen, de gedachte en het hart doen wegkwijnen, zodat hij
niet verder kijkt dan zijn eigen belangen.
Mijn geliefde Volk:
Mijn
kerk lijdt tot het punt dat zij de effecten van zonde op de mens minimaliseert.
De verdeeldheid wordt geaccentueerd, de modernismen, de gevolgen van het door
de vingers zien van zonde, de verheerlijking van losbandigheid, wat ver van
Mijn wil is en mijn kinderen naar de verdoemenis leidt. De
heiligschennissen die worden gepleegd in sommige Tempels (kerken) waar resten
van Heiligen en Martelaren bewaard worden die hun leven voor dezelfde Kerk
gaven, veroorzaken grote pijn en Ik wordt opnieuw gegeseld en met doornen
gekroond. Ik zie rockgroepen en de jeugd die Mijn Tempels transformeert in
plaatsen van verdoemenis, en Ik voel een groot verdriet en angst bij de
toelating van deze daden van mijn geconsacreerde kinderen (priesters).
Mijn Kerk zal gezuiverd worden door dezelfde mens die in
zijn verlangen menselijke macht wil uitoefenen over Mijn Goddelijkheid.
De verdeeldheid in Mijn Kerk wordt verder geaccentueerd,
tot het gewicht van dwalingen het kwaad zal stoppen dat zich in Haar
ontwikkeld, en waarvan de mensheid getuige zal zijn, en met verbazing zal
kijken naar wat Mijn Volk negeert.
Mijn
werkelijke aanwezigheid in de Eucharistie wordt ontkend door degenen die niet
geloven in het mirakel van de transsubstantiatie (Mt
26,26-27; I Cor 11,24) en Mijn kinderen zullen ertoe komen te ontkennen
dat ze Mij ontvangen. Het zal zijn
wanneer de Mijnen zich verzamelen in Mijn Naam, verzameld door degenen die de
priesterlijke beloften vervullen, hen oproepen om Mij te ontvangen (dat dit zal
veranderen).
Het wachten heeft lang geduurd
omwille van de verzoeken van Mijn Moeder en Mijn kinderen die bidden voor de
hele mensheid.
Het firmament zal spoedig
verduisterd zijn, vrees niet Mijn kinderen, vrees niet.
Mijn Volk, Satan treft jullie om jullie
vrede te doen verliezen, jullie moeten bidden om de standvastigheid te bewaren in
wat Ik jullie heb gevraagd te doen en dat is: Mijn Wil dienen, niet de bekrompen
belangen van degenen die soms door geld gewetens sussen.
Op dit moment heerst arrogantie en trots in de mens, die
ontkent een schepsel van God te zijn. De mens draagt het ego op zijn
schouders die hem verheft en zorgt dat hij zijn broeder vertrapt, vooral de
nederigen en degenen de Mijn trouwe en gelovige instrumenten zijn. De duivel is
verheugd hen tot versterving te brengen door (het gedrag van) de mens. Daarom, zouden jullie, kinderen, degenen die
Mij dienen, rechtvaardig en respectvol moeten behandelen zodat met gebed en
broederlijkheid degenen die een grote verantwoordelijkheid hebben voor onze
Drie-eenheid overbrengers van onze Wil zouden zijn.
Onthoud dat een instrument een instrument is voor zover deze
trouw is aan Mij, anders zal dit niet het geval zijn, het is een menselijk
wezen zoals iedereen. Ik ben de Beheerder van alles wat ze overbrengen, zij
zijn niet de beheerders van de Waarheid, maar Ik ben die is (Ex 3:14).
Mijn geliefde Volk, de wateren van sommige oceanen maken
kenbaar wat in de diepten van de zee is onder gegaan. Wanneer de aarde beeft,
zullen nieuwe scheuren zich openen en zich bij andere tektonische breuken voegen,
wat zal bewegingen ontketenen van grote omvang die een ernstig gevaar zullen
vormen en de mens zwaar zullen doen lijden.
Bid,
Mijn kinderen, voedsel is schaars wegens de drastische veranderingen in het
klimaat.
Bid Mijn
kinderen, bid, want de koude bereikt de tropische gebieden.
Mijn Volk, ga niet door het leven zonder vrucht te dragen,
wees niet zoals de vijgenboom, bekering is dringend wanneer de duivel zich toe-eigent
wat van Mij is.
Blijf waakzaam, serieuze epidemieën zullen te voorschijn
komen voor de mensheid en de luchtwegen aanvallen, en daarom roep Ik jullie op
de blaren van de dennenboom te gebruiken, maar met extreme voorzichtigheid, in
dosissen maximaal 2 keer per dag in een aftreksel.
Mijn geliefde Volk, houd jullie ogen open, de economie is
fragiel en de mens zonder geldgod vergeet dat hij een mens is en hij wordt een
beest . Wees niet degenen die zich openbaren als een beest en wees niet degenen
wiens hebzucht ertoe leidt dat ze dwaas doen en in wanhoop vervallen als de
wereld aankondigingen doet over de economie. Alles kan vallen, maar niet het
geloof van Mijn Volk.
Verlies de wereldmachten niet uit het oog, een kleine vonk
kan het begin van oorlog voortbrengen. Voor de wereld is geen macht getoond
zoals ze is, met waarheid.
Bereid
jullie geestelijk voor, wees toegewijd, bid en handel zodat jullie broeders in
overeenstemming zijn met de goddelijke wet, wees zendelingen van Mijn Liefde.
Ik zegen jullie en Ik bedek jullie met Mijn Kostbaarste
Bloed.
Jullie Jezus
3 X WEES GEGROET ONBEVLEKTE MARIA, ZONDER ZONDE ONTVANGEN
Luz de Maria
Broeders:
Met deze oproep zien we opnieuw hoeveel de Heilige
Drie-eenheid van ons houdt.
We hebben een grote innerlijke rijkdom en de mens merkt dit
niet op, daarom roept Onze Heer op dit
in onszelf te ontdekken, om ons dichter te brengen tot een innige relatie met
Hem.
We worden opgeroepen om een ernstig na te denken over
onszelf met de dringende noodzaak van ware bekering in ons achterhoofd.
Laat ons de H. Schrift aanhalen waarin we de Heilige Naam
van Jezus vieren: 1 Johannes 3:1-6 :
Hoe groot is de liefde die de Vader ons betoond heeft! Wij
worden kinderen van God genoemd, en we zijn het ook. De wereld begrijpt ons
niet, en ze kent ons niet, omdat zij Hem niet heeft erkend. Vrienden,
nu reeds zijn wij kinderen van God, en wat wij zullen zijn is nog niet
geopenbaard; maar wij weten dat wanneer het geopenbaard wordt, wij aan Hem
gelijk zullen zijn, omdat wij Hem zullen zien zoals Hij is. Wie zulk een heil
van God verwacht, maakt zich rein, zoals Christus rein is. Wie zonde doet
bedrijft boosheid, want de zonde is de boosheid. En gij weet dat Christus
verschenen is om de zonden weg te nemen, en er is in Hem geen zonde. Wie
in Hem blijft zondigt niet; de zondaar heeft Hem niet gezien en kent Hem niet.
Om
te ontvangen de Koning van het heelal, onzichtbaar begeleid door de
Engelenkoren. Alleluia, alleluia, alleluia.
Of
: Om de Koning te ontvangen van het heelal, onzichtbaar begeleid door de
Engelenkoren, Alleluia, alleluia, alleluia.
(ondertussen
: D. komt rechts naast de priester staan : )
God
de Heer gedenke uw priesterschap in Zijn Koninkrijk.
P.
God de Heer gedenke uw diaconaat in Zijn Koninkrijk, nu en altijd en in de
eeuwen der eeuwen.
(zet
de kelk rechts op het antimension)
D.
knielt op één knie.
P.
neemt de disk, zet die links op het antimension :
DE
RECHTVAARDIGE JOZEF NAM UW ALZUIVERST LICHAAM VAN HET KRUIS. HIJ WIKKELDE
HET IN EEN ZUIVER LINNEN DOEK MET REUKWERK EN LEGDE HET IN EEN NIEUW GRAF.
P.
neemt velums weg van disk en kelk :
IN
HET GRAF WAART GIJ IN UW VLEES, IN DE ONDERWERELD MET UW ZIEL, MAAR ALS GOD IN
HET PARADIJS MET DE ROVER. EN OP DE TROON, O CHRISTUS, MET DE VADER EN DE
GEEST, VERVULT GIJ ALLES, O ONBESCHRIJFLIJKE.
Bewierookt
de aër en legt deze over de gaven :
LEVENBRENGEND
EN SCHONER DAN HET PARADIJS EN WAARLIJK STRALENDER DAN HET SCHOONSTE
KONINGSPALEIS : ZO IS VOOR ONS, CHRISTUS,UW GRAF, DE BRON ONZER OPSTANDING.
D.
Doe goed .., Vader.
P.
(wierookt driemaal de Gaven :
Doe
goed Heer in Uw welwillendheid aan Sion, laat de muren van Jeruzalem weer
opgebouwd worden. Dan hebt Gij behagen in offers van gerechtigheid, gaven en
brandoffers : dan zal men kalveren op Uw Altaar leggen.
P.
(tot D.) : GEDENK MIJNER, BROEDER EN MEDELITURG.
D.
God de Heer gedenke uw priesterschap in Zijn Koninkrijk.
Bid
voor mij, heilige Vader.
P.
Heilige Geest moge over U komen, Kracht des Allerhoogsten moge u overschaduwen.
D.
De H. Geest moge bij ons dienen alle dagen van ons leven.)
VRAGENDE
LITANIE
D.
Laten wij ons smeekgebed voor de Heer voleindigen.
K.
Kyrie eleison.
D.
Voor de hier neergelegde, kostbare Gaven, bidden wij de Heer.
Voor
dit Heilig Godshuis, en voor hen die er met geloof, eerbied en vreze Gods
binnentreden, bidden wij de Heer.
Om
bevrijding uit alle verdrukking, toorn, gevaar en nood, bidden wij de Heer.
Help
en red ons, wees barmhartig, en bescherm ons, God, door Uw genade.
Dat
de gehele dag volmaakt, heilig, vredig en zonder zonde moge zijn, vragen wij de
Heer.
K.
O geef het Heer
Om
een Engel van vrede, een getrouwe gids en behoeder van onze zielen en lichamen,
vragen wij de Heer.
Om
vergeving en kwijtschelding van onze zonden en fouten, vragen wij de Heer.
Om
al wat goed en nuttig is voor onze zielen, en om vrede voor de gehele wereld,
vragen wij de Heer.
Dat
wij de tijd van het leven die ons nog overblijft in vrede en boetvaardigheid
mogen voleindigen, vragen wij de Heer.
Dat
het einde van ons leven christelijk, smarteloos, zonder reden tot schaamte, en
vredig moge zijn; en om een goede verdediging voor de ontzagwekkende
rechterstoel van Christus, vragen wij (de Heer).
Onze
alheilige, ongeschonden, hooggezegende, roemrijke Koningin, Gods Moeder en
altijdmaagd Maria met alle Heiligen gedenkend, bevelen wij aan Christus
onszelf, elkaar en geheel ons leven aan.
K.
Aan U, o Heer
P.
Heer, God, Albeheerser, alleen Heilige; Gij aanvaardt het lofoffer van hen die
U aanroepen met geheel hun hart. Aanvaard ook het gebed van ons, zondaars, en
breng het op Uw heilig Altaar.
Stel
ons in staat om U Gaven en geestelijke Offeranden op te dragen : voor onze
zonden en voor de dwalingen van het volk. Doe ons genade vinden voor Uw
aangezicht opdat ons Offer U behage en de Geest Uwer genade moge rusten op ons
en op deze voor U neergelegde Gaven en op geheel Uw volk.
Door
de barmhartigheid van Uw eengeboren Zoon met Wie Gij gezegend zijt, tezamen met
al Uw alheilige, goede en lenendmakende Geest, nu en altijd en in de eeuwen der
eeuwen.
K.
Amen .
ZEGEN
P.
+ Vrede aan allen.
K.
En met Uw Geest.
D.
Laat ons elkander beminnen, om in éénheid te belijden :
K.
De Vader, de Zoon en de heilige Geest; Drie-eenheid, die éénwezenlijk en
ondeelbaar is.
(ondertussen
maakt de P. drie buigingen en zegt zacht :
Ik
wil U liefhebben, Heer mijn Kracht. De Heer is mijn steun, mijn Toevlucht en
mijn Bevrijder.
En
hij kust disk, kelk en Altaar.)
VREDESKUS
De
priesters kussen elkaar op de schouders :
P.
Christus is in ons midden.
P.
Hij is, en zal zijn.
D.
(staat voor de icoon, kust orarion, buigt en roept : )
De
deuren, de deuren : laat ons in wijsheid aandachtig zijn.
(De
Priester beweegt de uitgespreide aër boven de Gaven, en zingt met heel het volk
de Geloofsbelijdenis.)
GELOOFSBELIJDENIS
«
ik geloof in één God, de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde, van al
wat zichtbaar en onzichtbaar is. En in één Heer, Jezus Christus, eniggeboren
Zoon van God, voor alle tijden geboren uit de Vader. Licht uit Licht ware God
uit de ware God . Geboren, niet geschapen, één in wezen met de Vader, en door
wie alles geschapen is. Hij is voor ons, mensen, en omwille van ons heil, uit
de hemel neergedaald. Hij heeft het Vlees aangenomen, door de heilige Geest uit
de Maagd Maria, en is mens geworden. Hij werd voor ons gekruisigd. Hij heeft
geleden onder Pontius Pilatus en is begraven. Hij is verrezen op de derde dag,
volgens de schriften. Hij is opgevaren ten Hemel : zit aan de rechterhand van
de Vader. Hij zal wederkomen in heerlijkheid om te oordelen levenden en doden
en aan Zijn Rijk komt geen einde.
Ik
geloof in de Heilige Geest die Heer is en het leven geeft die voortkomt uit
de Vader. Die met de Vader en de Zoon tezamen wordt aanbeden en verheerlijkt.
Die gesproken heeft door de profeten. Ik geloof in de Ene, heilige, Katholieke
en Apostolische Kerk. Ik belijd één doopsel tot vergeving van de zonden. Ik
verwacht de opstanding van de doden en het leven van het komend Rijk.
ANAFORA
INLEIDING TOT DE CANON
D.
Laat ons eerbiedig staan, laat ons met vreze staan, laat ons aandachtig zijn,
om het heilig Offer in vrede op te dragen.
K.
Gift van vrede, een Offer van lof, van lof.
P.
+ De genade van onze Heer Jezus Christus, de liefde van God de Vader, en de
gemeenschap van de Heilige Geest, zij met U allen.
K.
En met uw Geest.
P.
Heft uw harten tot de Heer.
K.
Wij heffen zomhoog tot onze Heer.
P.
Laat ons de Heer de Eucharistie opdragen.
K.
Het is recht en waardig, recht en waardig, te aanbidden, de Vader en de Zoon en
de Heilige Geest. Drie-eenheid, éénwezenlijk en ondeelbaar, Drie-eenheid,
éénwezenlijk en ondeelbaar, en ondeelbaar !
DE
EUCHARISTISCHE CANON
P.
Waardig is het en recht, U de hymne te zingen, U te zegenen, U te loven, U de
Eucharistie op te dragen, en U te aanbidden op elke plaats van Uw heerschappij.
Want Gij zijt de onzegbare, onbegrijpelijke, onzichtbare, ondoorgrondelijke
God; de onveranderlijke Zijnde : Gij, en Uw eengeboren Zoon, en Uw Heilige
Geest.
Gij
hebt ons uit het niets tot het zijn gebracht, en nadat wij gevallen waren, hebt
Gij ons weer doen opstaan. Gij hebt onophoudelijk alles gedaan om ons in de
Hemel te leiden en ons Uw komend Koninkrijk te schenken.
Voor
dit alles danken wij U en Uw ééngeboren Zoon en Uw Heilige Geest : voor alle
aan ons bewezen weldaden, die wij kennen en die wij niet kennen, de zichtbare
en de onzichtbare.
Wij
danken U ook voor deze Eucharistie, die Gij uit onze handen wilt aanvaarden,
terwijl Gij toch beschikt over duizenden Aartsengelen en tienduizenden Engelen,
over Cherubijnen en Serafijnen met zes vleugels en vele ogen, hoog opwiekend,
het triomflied zinden, roepend, luid jubelend en zeggend :
K.
Heilig, Heilig, Heilig is de heer Sabaoth. De hemel en de aarde zijn vol van Uw
heerlijkheid. Hosanna, Hosanna in de Hoge. Gezegend Hij die komt in de naam van
de Heer.
Hosanna,
Hosanna in de Hoge.
Sabaoth (Latijn) : heer der heirscharen; van
daar: Heer God zebaoth, Heer aller heirscharen, God aller werelden.
P.
Met deze zalige krachten, menslievende Meester, roepen ook wij en zeggen :
Heilig zijt Gij, Alheilig : Gij en Uw eengeboren Zoon, en Uw Heilige Geest.
Heilig zijt Gij, Alheilig; en hoogverheven is Uw heerlijkheid.
Zozeer
hebt Gij Uw wereld liefgehad, dat Gij Uw ééngeboren Zoon gegeven hebt, opdat
ieder die in Hem gelooft, niet verloren ga maar eeuwig leven hebben. Hij is
gekomen en heeft heel die Heilseconomie voor ons voltooid.
In
die nacht, waarin Hij voor ons werd overgeleverd, of veeleer, waarin Hij zich zelf
overleverde voor het leven der wereld, nam Hij brood in Zijn heilige en
vlekkeloos reine handen, zegende , heiligde, brak het, en gaf het aan Zijn
heilige Leerlingen en Apostelen, zeggend :
(wijst
naar de gaven, D ook met orarion
NEEMT
EN EET, DIT IS MIJN LICHAAM
DAT
VOOR U GEBROKEN WORDT,
TOT
VERGEVING DER ZONDEN.
Koor
zingt zacht : Amen
P.
Evenzo de Kelk na het Avondmaal, zeggende :
DRINKT
ALLEN HIERUIT : DIT IS MIJN BLOED VAN HET NIEUW VERBOND, DAT VOOR U EN VOOR
VELEN VERGOTEN WORDT TOT VERGEVING DER ZONDEN.
k.
Amen
P.
Dit verlossend gebod indachtig, stellen wij nu tegenwoordig alles wat voor ons
geschied is : het Kruis, het Graf, de Opstanding op de derde dag, de
Hemelvaart, de Troon ter rechterzijde, en de Wederkomst in heerlijkheid en
(D.
heft met kruisgewijs over elkaar gelegde handen Kelk en disk op, zet ze
voorzichtig neer en buigt eerbiedig.)
P.
OFFEREN WIJ HET UWE, GENOMEN UIT HET UWE, NAMENS ALLES EN VOOR ALLES.
K.
Wij prijzen U, wij loven U, wij zeggen U dank, o Heer, en wij bidden U en wij
bidden U, o onze God, o onze God, o onze God.
D.
Heer, wees mij, zondaar, genadig en ontferm U mijner.
P.
Heer, die op het Derde Uur Uw Heilige Geest over Uw Apostelen gezonden hebt,
neem Hem niet van ons weg, Algoede, maar hernieuw Hem in ons die er U om
smeken. (3 X).
Epiklese : In de Orthodoxe traditie is de
epiklese het hoogtepunt en heiligste moment van de liturgie. In de
Rooms-Katholieke traditie is dat de consecratie (het verheffen van het brood en
de wijn). Ook in andere Orthodoxe tradities is de Epiklese het heiligste
moment. Zo wordt in sommige Orthodoxe liturgieën tijdens de Epiklese
met grote waaiers (ripidia) gezwaaid door de diaken om het zweven van de
Heilige Geest zichtbaar te maken. In de Orthodoxe liturgie wordt gewaaid met
een velum door de priester tijdens de geloofsbelijdenis om het waaien van de
Heilige Geest uit te beelden.
De epiklese is het gebed in de katholieke
eucharistieviering waarin de priester de Vader smeekt de Heilige
Geest te zenden, opdat de offergaven het lichaam en bloed van Christus
worden en de gelovigen, door ze te ontvangen, zelf een levende offerande aan
God worden.
De epiklese vormt de opmaat naar de consecratie en
samen vormen ze het hoogtepunt van het eucharistisch gebed waarin het
kruisoffer van Christus opnieuw tegenwoordig wordt gesteld en Hijzelf werkelijk
aanwezig komt in de gaven (de hostie en de wijn).
EPIKLESE
P.
Wij offeren U deze onbloedige Logosdienst, wij roepen Uw hulp in, wij bidden en
smeken U :
ZEND
UW HEILIGE GEEST NEER OVER ONS EN OVER DEZE VOOR U NEERGELEGDE GAVEN.
D.(
buigt het hoofd, wijst met orarion naar de Disk, en zegt STIL : )
Zegen
, Vader, het heilig Brood.
P.
+ EN MAAK DIT BROOD HET KOSTBAAR LICHAAM VAN UW CHRISTUS.
D.
Amen. Zegen, Vader, de heilige Kelk.
P
+ EN WAT IN DEZE KELK IS, HET KOSTBAAR BLOED VAN UW CHRISTUS.
D.
: Amen, Zegen vader beide.
P.
+ ZE HERSCHEPPEND DOOR UW HEILIGE GEEST.
D.
Amen, Amen, Amen.
P.
Opdat zij voor hen die ze ontvangen, worden tot reiniging van hun Ziel, tot
vergeving der zonden, tot gemeenschap met Uw Heilige Geest, tot volheid van het
Koninkrijk der Hemelen, tot vrijmoedigheid tegenover U, maar niet tot vonnis of
veroordeling.
Ook
offeren wij U deze Logosdienst voor hen die in het geloof ontslapen zijn :
Voorvaderen, Vaderen, Patriarchen, Profeten, Apostelen, Predikers,
Evangelisten, Martelaren, Belijders, Asketen, en voor elke gerechte geest, die
in het geloof tot volkomenheid gekomen is.
(hij
zegent het antidoron en zegt wierokend : )
VOORAL,
VOOR ONZE ALHEILIGE, ONGESCHONDEN, HOOGGEZEGENDE, ROEMRIJKE KONINGIN,
GODSMOEDER EN ALTIJD MAAGD MARIA
D.
(wierookt rond Altaar en leest de diptieken.)
K.
O waarlijk passend is het U zalig te prijzen o Moeder Gods.
Zaliggeprezen
en ongeschonden Moeder van God.
Gij
die eerbiedwaardiger zijt dan de Cherubijnen.
En
onvergelijkelijk glorierijker dan de Serafijnen.
Die
zonder smet, God, het woord hebt gebaard.
Gij
waarlijk Moeder van God. U roemen wij.
(Op
grote feesten wordt in plaats van voorgaande hymne het PRIJSLIED gezongen).
PRIJSLIED
De
Engel riep tot de gezegende : Reine Maagd verheug U.
En
nog eens zeg ik verheug U. Uw Zoon is opgestaan ten derde dag uit het graf.
Word
verlicht, word verlicht nieuw Jeruzalem. Want de heerlijkheid des Heren is over
U opgestaan. Dans nu, en juicht Sion. En gij, heilige Moeder Gods, verheug U in
de opstanding van Uw Kind.
P.
Ook voor de heilige Johannes, de Profeet, Voorloper en Doper; de heilige,
roemrijke, alomgeprezen Apostelen; de heilige van wie wij de gedachtenis
vieren; en al Uw Heiligen. Zie op ons neer, o God, omwille van hun gebeden.
D.
leest de diptieken van de overledenen.
P
Gedenk allen die ontslapen zijn, in de hoop op de Opstanding tot het eeuwig
Leven .. Schenk hun de rust, onze God, daar waar het licht van Uw aanschijn
straalt.
Verder
roepen wij tot U : gedenk Heer, alle Orthodoxe bisschoppen die het woord van Uw
Waarheid recht verkondigen; alle priesters en diakens in Christus; en allen die
tot Uw dienst gewijd zijn.
Deze
Logosdienst offeren wij U ook voor de gehele wereld; voor de heilige,
Katholieke en Apostolische Kerk ; voor hen die in een rein en heilig leven
volharden; en voor de regering van ons land.
Heer,
schenk ons een tijd van vrede, opdat wij in die vrede stil en rustig een
godsvruchtig en waardig leven mogen leiden.
Gedenk,
Heer, allereerst onze Oecumenische Patriarch N., Aartsbisschop van
Constantinopel, Metropoliet N. en onze Aartsbisschop N. van .. Geef dat zij
voor het welzijn van Uw heilige Kerken nog lang in vrede, gezond, geëerd,
ongedeerd mogen leven, en het woord van Uw Waarheid recht mogen verkondigen.
D.
En hen die ieder in zijn gedachten heeft.
K.
En allen, en allen
P.
Gedenk, Heer, de stad waar wij wonen, de steden en dorpen van ons land, en alle
gelovige bewoners.
Gedenk,
Heer, de reizigers op zee, te land en in de lucht; de zieken en lijdenden; de
gevangenen en hun redding.
Gedenk,
Heer, hen die aan de armen denken; en schenk ons allen Uw genade.
En
geef ons met één mond en één hart Uw alroerlijke en hooggeprezen haar te
bezingen en te loven, van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest; nu en altijd
en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen
ZEGEN (diaken
krijgt zegen en gaat uit het altaar)
P.
+ De barmhartigheid van onze grote God en zaligmaker Jezus Christus, zal altijd
met u zijn.
K.
En met Uw geest.
VRAGENDE
LITANIE
D.
Laat ons, na de gedachtenis van alle Heiligen, de Heer nogmaals en nogmaals in
vrede bidden.
Voor
de hier neergelegde en geheiligde, kostbare Gaven, bidden we de Heer.
Opdat
onze menslievende God deze Gaven moge aanvaarden op Zijn heilig, hemels,
onstoffelijk Altaar tot een welriekende geestelijke geur; en ons daarvoor Zijn
goddelijke genade, en de gave van Zijn Heilige Geest moge schenken; bidden we
de Heer.
Om
eenheid van geloof, en gemeenschap met de Heilige Geest smekend, bevelen wij
aan Christus God onszelf, elkaar, en geheel ons leven aan.
K.
Aan U o Heer
P.
Menslievende Meester, aan U vertrouwen wij heel ons leven toe en onze hoop. Wij
roepen U aan, wij aanbidden en smeken U : maak ons waardig om met een zuiver
geweten deel te hebben aan de hemelse, ontzagwekkende Mysteriën van dit gewijd
en geestelijk Altaar; tot vergeving van onze zonden, en kwijtschelding van onze
fouten; tot gemeenschap met de Heilige Geest; tot erfdeel van het Koninkrijk
der Hemelen; tot vrijmoedigheid tegenover U; maar niet tot vonnis of
veroordeling.
En
maak ons waardig, Meester, dat wij vrijmoedig, zonder vrees voor het oordeel,
het wagen U hemelse God en Vader aan te roepen en te zeggen :
(en
de gehele gemeente zingt : )
ONZE
VADER
Onze
Vader die in de hemelen zijt,
geheiligd
zij Uw Naam, Uw Rijk kome.
Uw
wil geschiede op aarde als in de Hemel.
Geef
ons heden ons dagelijks brood,
en
vergeef ons onze schulden
zoals
ook wij vergeven aan onze schuldenaren.
En
leid ons niet in bekoring,
Maar
verlos ons van de kwade.
P.
Want van U is het Koninkrijk, de Kracht en de Heerlijkheid : Vader, Zoon en
Heilige Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen.
P.
+vrede aan allen.
K.
En met Uw Geest.
D.
Buigt uw hoofd voor de Heer.
K.
Voor U, o Heer.
P.
U danken wij, onzichtbare Koning, die door Uw onmetelijke kracht het heelal
geformeerd, en in de volheid van Uw barmhartigheid alles vanuit het niets tot
het zijn hebt gebracht.
Meester,
zie uit de hemel neer op hen die het hoofd buigen voor U. Want zij buigen zich
niet voor vlees en bloed, maar voor U de ontzagwekkende God.
Meester,
wend ten goede alles wat ons overkomt; vaar uit met de varenden, reis mee met
de reizigers; genees de zieken, Geneesheer van onze zielen en lichamen;
Door
de genade, de barmhartigheid en de menslievendheid van Uw eengeboren Zoon, met
wie Gij gezegend zijt, evenals Uw alheilige, goede en levendmakende Geest; nu
en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen.
P.
Verhoor ons, Heer Jezus Christus onze God, uit Uw heilige woning, vanaf de
glorietroon van Uw Koninkrijk; en kom ons heiligen. In de hoge zetelt Gij met
de Vader op de Troon, en hier beneden zijt Gij onzichtbaar bij ons aanwezig.
Gewaardig
U om met Uw machtige hand ons Uw smetteloos Lichaam te geven, evenals Uw
kostbaar Bloed; en door ons aan heel het volk.
D.
(komt in heiligdom, maakt met P. 3 buigingen : )
God,
wees mij zondaar, genadig.
Laat
ons aandachtig zijn !
OPHEFFING
P.
(heft het heilig Brood op en roept : )
HET
HEILIGE VOOR DE HEILIGE.
K.
Eén is heilig, één is Heer? Jezus Christus in de glorie van God de Vader. Amen.
BROODBREKING
D.
Breek, Vader, het heilig brood.
P.
(Breekt het Lam met eerbiedige aandacht en legt de vier delen kruisgewijs op de
disk : )
P.
Ontleed en gedeeld wordt het Lam Gods :
Het
wordt gedeeld, maar niet gescheiden;
Het
wordt altijd gegeten, maar nooit verteerd;
Het
heiligt allen die er aan deel hebben.
D.
Vul, Vader, de heilige Kelk.
P.
(doet het IC-deeltje in de Kelk : )
Volheid
van de heilige Geest.
D.
Amen. (en biedt warm water aan : )
Zegen
Vader, dit warme water.
P.
+ Gezegend zij de gloed van Uw Heiligen;
Nu
en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
D.
(giet het hete water kruisgewijs in de kelk : )
Gloed
van geloof : vol van de Heilige Geest.
P/D
(buigen naar elkaar en naar de kerk : )
Vaders,
moeders, broeders en zusters,
Vergeef
mij mijn zonden en fouten.
ALLEN
: Dat God U vergeve, en vergeef ons ook.
P.
En dat de goede en menslievende God u ook alle fouten moge vergeven.
COMMUNIE
P.
(snijdt XC- deeltje volgens aantal celebranten en zegt zacht :
Nader
Diaken !
D.
(loopt om Altaar heen naar de linkerzijde van de priester, buigt eerbiedig,
maakt van de linkerhand een troon voor de geopende rechterhand, en zegt : )
D.
Vader, geef mij het kostbaar Lichaam van onze Heer en God en Verlosser Jezus
Christus.
P.
Het kostbaar en heilig en vlekkeloos Lichaam van onze Heer en God en Verlosser
Jezus Christus, wordt gegeven aan u diaken N., tot vergeving van uw zonden en
tot eeuwig leven.
P.
Het kostbaar en alheilig Lichaam van onze Heer en god en Verlosser Jezus
Christus, wordt gegeven aan mij N. tot vergeving van mijn zonden, en tot eeuwig
leven.
(de
concelebranten kussen elkaar op de schouder en bidden gebogen : )
Alleen
de orthodoxe gelovigen, die zich
Door
gebed, onthouding en verzoek om vergeving
Voorbereid
hebben, naderen tot de heilige Mysteriën
Gebed van de HEILIGE JOHANNES CHRYSOSTOMOS vóór de
communie
Ik geloof, Heer, en belijd, dat Gij waarlijk zijt
de Christus , de Zoon van de levende God, die op de wereld gekomen zijt om de
zondaars te redden, wan wie ik de eerste ben.
Ook geloof ik dat dit uw Onbevlekt Lichaam is en
dit Uw kostbaar Bloed.
Ik vraag U nu : ontferm U over mij en vergeef mij
al mijn fouten, vrijwillige en onvrijwillige, die ik begaan heb door woord of
daad, bewust of onbewust. En maak mij waardig zonder veroordeling deel te nemen
aan Uw Onbevlekte Geheimen; tot vergeving van mijn zonden en tot eeuwig leven.
Amen.
Maak mij heden, Zoon van God, deelgenoot van Uw
mystiek Avondmaal.
Want ik zal het geheim niet zeggen aan uw vijanden,
en ik zal U geen kus geven zoals Judas, maar zoals de moordenaar belijd ik U en
zeg : Gedenk mij, Heer, in Uw Koninkrijk.
Menslievende Meester, Heer Jezus Christus, mijn
God, maak dat deze heilige Geheimen mij niet tot veroordeling strekken door
mijn onwaardigheid, maar tot genezing van ziel en lichaam.
(P.
neemt intussen met communiedoek de kelk op, drinkt 3x en zegt in zichzelf : )
P.
Het kostbaar en heilig Bloed van onze Heer en God en Verlosser Jezus Christus
wordt gegeven aan mij onwaardige N. tot vergeving van mijn zonden en tot eeuwig
leven.
(wist
kelk en lippen af; kust kelk en zegt : )
Dit
heeft mijn lippen aangeraakt, mijn ongerechtigheden weggenomen, en mij van mijn
zonden gereinigd.
P.
Nader diaken !
D.
(komt rechts van de Priester, buigt het hoofd : )
Zie,
ik nader tot de onsterfelijke Koning.
(P.
Laat diaken 3x drinken : )
De
zeer vrome diaken N. neemt deel aan het kostbaar en heilig bloed van onze Heer
en God en Verlosser Jezus Christus, tot vergeving van zijn zonden en tot eeuwig
leven.
P.
Dit heeft uw lippen aangeraakt, uw ongerechtigheden weggenomen, en u van zonden
gereinigd.
K.
AAN DE HEILIGE GEEST
Koning
van de Hemel, Trooster, Geest der waarheid, die overal tegenwoordig zijt.
En
met wie alles vervuld is, schatkamer van alle goed,
Gever
van het leven.
Kom
en verblijf in ons, zuiver ons van alle smet en red onze zielen o Algoede.
COMMUNIE
DER GELOVIGEN
D.
Nader in vreze Gods, in geloof en met liefde.
K.
Gezegend hij die komt in de Naam des Heren.
De
Heer is God en Hij is ons verschenen.
(in
Paastijd : )
Christus
verrezen uit de doden, door zijn dood overwon Hij de dood. Aan hen die in het
graf zijn heeft Hij het leven geschonken.
COMMUNIEZANG
Kom
en neem het Lichaam van Christus.
Kom
en drink aan donsterflijke bron.
(in
Paastijd : )
Ontvang
het Lichaam van Christus.
Drinkt
aan donsterflijke bron.
P.
De dienaar Gods N. ontvangt het kostbaar en heilig Lichaam en Bloed van onze
Heer en Verlosser Jezus Christus, tot vergeving van zijn zonden en tot eeuwig
leven.
P.
Dit heeft uw lippen aangeraakt, uw ongerechtigheden weggenomen en u van uw
zonden gereinigd.
De Troparion was een refrein gedurende de
lezing van de cantica (bijbelse odes) en de psalmen, en de term was gebruikt al
seen synonym van hypakoe. De vroege betekenis van troparion was verbonden met het monastieke
hymneboek Tropologion (of Troparologion). Vandaar date r
vele vormen waren, het konden eenvoudige strofen zijn zoals apolytikia,
theotokia, maar ook meer uitvoerige preekgedichten zoals stichera die
gecomponeerd waren in psalmodische hexa-versmaten, of in meer complexe
versmaten zoals de odes die gecomponeerd werden zoals de odes in cyclussen,
canon genoemd. De monodie van Orthodoxe gezangen kent drie soorten : de
troparia (apolytikia, theotokia, kontakia enz.), de heirmologische (verbonden
met de hymnen van het Heirmologion) en de sticherarische melos (verbonden met
de hymnen van het Sticherarion.
De verschillende vormen van troparia en hun
rituele functie :
Gewoonlijk wordt troparion gebruikt om te verwijzen
naar de apolytikion of hymne van wegzending dat gezongen wordt tegen het einde
van de vespers en geeft het thema van de liturgische dag weer. Het wordt ook
gezonden bij het begin van de Metten, gelezen bij elk van de Kleine Uren, eng
gezongen in de Goddelijke Liturgie na de Kleine Intocht.
Een troparion ter ere van de Drie-eenheid wordt
een Triadicon genoemd. Een troparion voor de Theotokos (Moeder van God) wordt
een Theotokion (meervoud Theotokia) genoemd. Als een Theotokion verwijst naar
de Kruisiging van Jezus, wordt het een stavrotheotokion genoemd.
De strofen van een Canon zijn troparia, evenals
de verzen afgewisseld tussen de Zaligsprekingen bij de Goddelijke Liturgie.
De Troparia komen voor bij de volgende
Goddelijke Diensten : de vespers, metten, kleine uren en de Goddelijke Liturgie
(zaligsprekingen en apolytikion).
Apolytikion of
Hymne van Wegzending : maakt deel uit van een troparion (hymne) dat gelezen of
gezongen wordt in Orthodoxe Christelijke vereringsdiensten. Het apolytikion vat
het feest samen dat die dag wordt gevierd. Het wordt gezonden in de Vespers,
Metten en de Goddelijke Liturgie, en wordt gelezen in elk van de Kleine Uren.
Het wordt voor de eerste keer gezonden voor de wegzending van de Vespers. In de
Orthodoxe Kerk begint de liturgische dag bij zonsondergang, en daarom is de
Vespers de eerste dienst van de dag.
Apolytikion van Kerstmis (25 december) Feest
van de Geboorte :
Uw geboorte, O
Christus onze God, heeft het licht van kennis op de aarde gebracht. Want door
Uw geboorte werden degenen die sterren aanbaden geleid door een ster om U te
aanbidden, de Zon van Gerechtigheid, en U te kennen, Morgengloren van uit den
Hoge. O Heer, glorie aan U.
Apolytikion van het Feest van de Aankondiging
(25 maart) :
Vandaag is de
kroning van onze redding en de manifestatie van het Mysterie dat van de
eeuwigheid is; de Zoon van God wordt de Zoon van de Maagd en Gabriel kondigt de
blijde boodschap van genade aan: laat ons daarom met hem de Moeder van God
aanroepen; Heil, vol van genade, de Heer is met U!
Apolytikion van Pasen :
Christus is verrezen uit de doden,
heeft de dood neergeslagen met de dood,
en degenen in de tomben leven geschonken.
Er zijn ook Apolytikia van de Verrijzenis.
Kontakion (meervoud Kontakia) : is een soort hymne dat in de liturgische
tradities van de Oosters Orthodoxe Kerken wordt uitgevoerd. Het kontakion is verdeeld in strofen (oikoi) en begint met een prolog (prooimoion
of kouloukion). Het heeft gewoonlijk een bijbels thema, en dikwijls is het een
dialoog tussen bijbelse personen. De belangrijkste schrijver van kontakia is
Romanos de Melodist. Het enige kontakion dat regelmatig volledig wordt
uitgevoerd is de Akathist aan de Theotokos. Het woord kontakion betekent stok
en verwijst specifiek naar de stok waarrond een boekrol is opgerold.
Het
kontakarion is de verzameling van kontakia en werd de naam van het boek van de
voorzanger of lampadarios, ook gekend als het psaltikon.
Kontakion van Pasen :
Hoewel U neerdaalde in het graf, O
Onsterfelijke, vernietigde U de kracht van Hades, en verrees U overwinnend, O
Christus God, en riep tot de mirredragende vrouwen: Verheug jullie! En geef vrede aan Uw apostelen. U die de
verrijzenis verleent aan de gevallenen.
Kontakion van de Aankondiging tot de Allerheiligste
Theotokos :
Aan U, Kampioen leidster, wijden wij, uw
dienaren, een overwinningsfeest en dankzegging toe, want wij zijn degenen die
gered zijn uit het lijden, O Theotokos; U die de onoverwinnelijke macht heeft,
kunt ons bevrijden van alle gevaren die kunnen voorvallen en we aanroepen u:
Verheug U, U die de ongehuwde Bruid bent.
Kontakion van de
Gedaanteverandering van de Heer :
Op de berg veranderde U van gedaante, en uw
discipelen, zagen U glorie, zoveel als ze konden verdragen, O Christus God;
zodat wanneer ze U gekruisigd zouden zien, ze zouden weten dat Uw lijden
vrijwillig was en ze aan de wereld konden verkondigen dat U, in waarheid, de Glans
van de Vader bent.
Kontakion van de
zondag van de Verloren Zoon :
Dwaas heb ik Uw vaderlijke glorie in de steek
gelaten, ik heb de rijkdom die U mij gegeven hebt verspeeld in ondeugd. Daarom
aanroep ik U met de stem van de Verloren Zoon: Ik heb gezondigd voor U, O meedogende
Vader. Ontvang mij als een berouwvolle, en maak mij als een van Uw gehuurde
dienaren.
Canon : is een gestructureerde hymne die gebruikt
wordt in Oosters Orthodoxe diensten. Het bestaat uit negen odes, gebaseerd op
de Bijbelse kantieken (lofzangen). De meeste ervan worden in het Oude Testament
gevonden, maar de laatste ode wordt genomen uit het Magnificat en het Lied van
Zacharias uit het Nieuwe Testament.
Bijbelse Odes (ook kantieken of lofzangen genoemd)
: zijn negen hymnen die direct van de H. Schrift zijn genomen. Ze worden
gezonden in de Metten en vormen de basis van de canon, een hoofddeel van de
Metten.
De negen Odes zijn de volgende:
1.
Het eerste lied van Mozes (Exodus 15:1-19)
2.
Het tweede lied van Mozes (Deuteronomium 32:1-43)
3.
Het gebed van Hannah (1 Samuel 2:1-10)
4.
Het gebed van Habakkuk (Habakkuk 3:1-19)
5.
Het gebed van Jesaja (Jesaja 26:9-20)
6.
Het gebed van Jonah (Jonah 2:2-9)
7.
Het gebed van de Drie Heilige Jongelingen (Daniel 3:26-56)
8.
Het lied van de Drie Heilige Jongelingen (het
Benedicite, Daniel 3:57-88)
9.
Het lied van de Theotokos (het Magnificat,
Lucas 1:46-55); het lied van Zacharias (het Benedictus, Lucas
1:68-79)
Oorspronkelijk werden deze odes elke dag volledig gezongen met een kort refrein
tussen elk vers. Daarna werden korte verzen (troparia) gecomponeerd om deze
refreinen te vervangen, een proces dat traditioneel werd ingehuldigd door de H.
Andreas van Kreta.
Over de eeuwen zijn de verzen van de Bijbelse Kantieken
weggelaten (behalve het Magnificat) en worden enkel de gecomponeerde troparia
gelezen, verbonden met de originele kantieken door een irmos. Gedurende de
Grote vasten worden de originele Bijbelse kantieken nog steeds gelezen.
TRISAGIONGEBED
P.
Heilige God, die temidden der Heiligen rust : de Serafijnen zingen U het
driemaal heilig toe; de Cherubijnen verheerlijken U en alle Hemelse Krachten
aanbidden U.
Gij
hebt het heelal vanuit het niets tot het zijn gebracht.
Gij
hebt de mens geschapen naar Uw icoon en gelijkenis, en hem met Uw veelzijdige
gaven gesierd.
Gij
schenkt wijsheid en begrip aan allen die erom vragen. Zelfs de zondaars
verstoot Gij niet, maar Gij hebt de boete ingesteld voor hun zaligheid.
Gij
hebt ons, Uw onwaardige en geringe dienaren, waardig geacht om op dit ogenblik
voor de heerlijkheid van Uw heilig Altaar te staan, en de U verschuldigde
aanbidding en lofprijzing op te dragen.
Meester,
aanvaard ook uit de mond van ons, zondaars, de hymne van het Trisagion en
bezoek ons in Uw goedheid.
Vergeef
ons alle bewuste en onbewuste zonden.
Heilig
onze zielen en lichamen, en geef ons om U te dienen in heiligheid en
rechtvaardigheid voor Uw aanschijn, alle dagen van ons leven.
(P.
zegent D. en roept : )
Want
heilig zijt Gij, onze God, en tot U zenden wij onze lof : Vader, Zoon en
Heilige Geest; nu en altijd .
D.
En in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen
TRISAGION
K.
Heilige God, Heilige sterk, Heilig Onsterfelijk, ontferm U over ons (3X).
Eer
aan de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Nu
en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Heilig
onsterfelijk, ontferm U over ons.
Heilige
God, Heilige sterk, Heilige Onsterfelijke, ontferm U over ons.
(In
de Paasweek, op de Theofanie en op Doopfeesten : )
Gij
allen die in Christus zijt gedoopt, gij hebt Christus aangedaan. Alleluia
(Op
de feesten van het Heilig Kruis
Uw
heilig Kruis, vereren wij, o Meester; en Uw heilige Verrijzenis loven wij.
P/D
maken intussen drie buigingen voor het Altaar.
D.
Beveel, Vader.
P.
Gezegend Hij die komt in de Naam des Heren.
P/D
gaan naar de troon achter het Altaar :
D.
Zegen, Vader, de verheven Troon.
P.
Zegent de Troon :
+
Gezegend Gij die zijt op de Troon der heerlijkheid van Uw koninkrijk, en Die
zetelt op de Cherubijnen; immer, nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
D.
Gaat weer voor de deuren en roept :
LAAT
ONS AANDACHTIG ZIJN.
P.
+ VREDE AAN ALLEN.
L./K.
en met Uw geest.
D.
WIJSHEID
L.
PROKIMEN, toon .
Prokeimenon (prokimen) : in de liturgische
praktijk van de Orthodoxe Kerk. Het is een psalm- of lofzangrefrein dat als
antwoord gezonden worden op specifieke punten in de Goddelijke Liturgie,
gewoonlijk om een bijbellezing te introduceren. Het is zoals de graduale van de
Roomse Mis.
Voorbeeld :
Lezer : Bid en doe jullie geloften voor de Heer
onze God!
Koor : Bid en doe
jullie geloften voor de Heer onze God!
Lezer : In Juda, is
God gekend, Zijn naam is groot is Israël!
Koor : Bid en doe
jullie geloften voor de Heer onze God!
Lezer : Bid en doe
jullie geloften!
Koor : Voor de Heer
onze God!
APOSTELLEZING
D
WIJSHEID
L.
Lezing uit de Brief van de heilige Apostel .. (aan de )
D.
Laat ons aandachtig zijn.
L
Broeders ..
P.
Vrede zij u, die gelezen hebt.
L.
En met uw geest.
D.
«zegt zacht» : wijsheid.
K.
Alleluia, alleluia, alleluia.
L.
Alleluia-verzen van de dag .
EVANGELIEGEBED (wordt intussen stil gezegd).
P.
Laat stralen in onze harten, menslievende Meester, het onvergankelijk Licht van
Uw goddelijke kennis. Plant in ons de vreze Uwer Zaligmakende geboden, zodat
wij de begeerten van het vlees overwinnen, en een geestelijke levenswijze leiden,
met gedachten en daden volgens Uw welbehagen.
Want
Gij zijt de Verlichter van onze zielen en lichamen, Christus God, en tot U
zenden wij onze lof, evenals tot Uw beginloze Vader, en Uw alheilige, goed en
levendmakende Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
D.
houdt het Evangelie vast, buigt naar de P :
Zegen
Vader, de verkondiger van het Heilig Evangelie volgens de H. Apostel en
Evangelist .
P.
+ Door de gebeden van de heilige, roemrijke Apostel en Evangelist geve God u,
om met heilige kracht het Evangeliewoord te verkondigen van Zijn welbeminde
Zoon, onze Heer Jezus Christus.
D.
Amen.
D.
Wijsheid. Staat op. Laat ons luisteren naar het heilig Evangelie .
K.
Ere zij U, o Heer, Ere zij U
D.
(geeft in de Poort het Evangelie aan de priester blijft voor de deuren voor
de litanie.)
DRINGENDE
LITANIE
D.
Zeggen wij allen met geheel onze ziel, zeggen wij uit geheel ons hart :
K.
Kyrie eleison
D.
Almachtige Heer, God onzer Vaderen, wij smeken U : luister en wees barmhartig.
K.
Kyrie eleison
D.
God, wees ons barmhartig volgens Uw grote barmhartigheid; wij smeken U :
luister en wees barmhartig.
K.
Kyrie eleison, Kyrie eleison, Kyrie eleison ( zo ook na de volgende)
D.
Ook bidden wij voor de vrome Orthodoxe Christenen.
Ook
bidden wij voor onze Oecumenische Patriarch N., voor Metropoliet., en voor onze
Aartsbisschop N.
Ook
bidden wij voor onze Koning N., en onze Koningin N., voor de regering van dit
land, en voor allen die er wonen.
Ook
bidden wij voor alle Orthodoxe Patriarchen, Metropolieten en bisschoppen; voor
de priesters en diakens; voor de monniken en monialen; en voor het gehele volk.
Ook
bidden wij om bermhartigheid, leven, vrede, gezondheid, heil, bescherming,
vergeving en kwijtschelding van hun zonden voor de dienaren en dienaressen
Gods, leden van deze Parochie.
Ook
bidden wij voor onze overledenen .en voor alle overleden broeders en zusters
die ons zijn voorgegaan.
Ook
bidden wij voor de weldoeners van deze heilige en eerbiedwaardige kerk; voor
hen die er werken; voor hen die er zingen en voor heel het rondomstaande volk,
dat van U grote en rijke barmhartigheid verwacht.
Ook
bidden wij voor hen die U zoeken, voor hen die U niet zoeken, voor hen die U
aanroepen zonder U te kennen en voor hen die weerstaan aan Uw genade.
P.
Heer onze God, aanvaard deze dringende smeking van Uw dienaren en dienaressen.
Wees ons barmhartig naar de volheid van Uw barmhartigheid. Zend uw genade neer
over ons en over heel Uw volk, dat van U grote en overvloedige barmhartigheid
verwacht.
Want
Gij zijt een barmhartige en menslievende God, en tot U zenden wij onze lof :
Vader, Zoon en Heilige Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen.
LITANIE
DER OVERLEDENEN
(Facultatief) (D. neemt wierook
D.
Gelovigen, laat ons nogmaals en nogmaals de Heer in vrede bidden.
K
Kyrie eleison
Help
en red ons, wees barmhartig en bescherm ons, God door Uw genade.
K.
Kyrie eleison
D.
wijsheid.
P.
Wij danken U, Heer God der krachten, dat Gij ons ook nu waardig hebt geacht om
te staan voor Uw heilig Altaar, en neder te vallen voor Uw barmhartigheid :
wegens onze zonden en dwalingen van het volk. God, neem ons smeken aan. Maak
ons waardig om U deze smeekbeden en dit onbloedig Offer op te dragen voor
geheel Uw volk.
Stel
ons, die Gij voor deze Dienst hebt aangesteld, in de kracht van Uw Heilige
Geest, in staat om altijd en overal U aan te roepen, zonder verworpen te worden
Of
aanstoot te geven, maar met een zuiver geweten. Verhoor ons en wees ons genadig
in de overvloed van Uw goedheid.
Want
U komt toe alle heerlijkheid, eer en aanbidding : Vader, Zoon en Heilige Geest;
nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen.
TWEEDE
LITANIE DER GELOVIGEN
D.
Nogmaals en nogmaals, laat ons de Heer in vrede bidden.
K.
Kyrie eleison.
D.
Help en red ons, wees barmhartig, en bescherm ons, God door Uw genade.
K.
Kyrie eleison
D.
Wijsheid.
P.
Steeds opnieuw vallen wij voor U neer, en bidden U, goede en menslievende God,
om neer te zien op onze smeking, en onze zielen en lichamen te reinigen van
alle vleselijke en geestelijke smet.
Geef
ons om zonder blaam of veroordeling voor Uw heilig Altaar te staan. God schenk
ook aan hen die met ons meebidden, vooruitgang in leven, geloof en geestelijk
inzicht.
Geef
hun, om U altijd met ontzag en liefde te dienen, om zonder blaam of
veroordeling aan Uw heilige Mysteriën deel te nemen, en om Uw hemels Koninkrijk
waardig te worden.
Opdat
wij, door Uw macht altijd beschermd, tot U onze lof opzenden : Vader, Zoon en
Heilige Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen.
Kyrie eleison : Het gebed Kyrie eleison of Heer, heb medelijden
met ons of wees ons barmhartig, komt van een Bijbelse zin. Deze zin is terug te
vinden in de volgende teksten :
·
In de psalmen (4:1, 6:2, 9:13, 25:16, 27:7,
30:10, 31:9, 51:1, 86:16, 123:3)
·
In het Nieuwe Testament komt ze drie keer voor
in Mattheus :
15:22 : de
Kananese vrouw roept uit tot Jezus : Heb medelijden met mij, O Heer, Zoon van
David.
17:15 : Heer,
heb medelijden met mijn zoon.
20:30f waar twee
blinden roepen tot Jezus : Heer, heb medelijden met ons, Zoon van David.
·
In de parabel van de tollenaar en de farizeeër
(Lucas 18:9-14) waar de verachte tollenaar het uitroept Heer, heb medelijden
met mij, een zondaar in contrast met de zelfvoldane farizeeër die gelooft dat
hij geen vergeving nodig heeft.
CHERUBIJNENZANG (1e deel)
Wij,
die in dit mysterie verzinnebeelden de Cherubijnen, verzinnebeelden de
Cherubijnen. En die zingen dhymne driemaal heilig aan de levenschenkende
Drie-eenheid, aan de Levenschenkende Drie-eenheid. Stellen wij, stellen wij
terzijde alle zorgen van deze wereld, alle zorgen van deze wereld.
Of Wij
die in het Mysterie verzinnebeelden de Cherubijnen en die de hymne zingen,
dhymne driemaal heilig, aan de Levenschenkende Drie-eenheid. Laat ons ter
zijde stellen, alle zorgen van deze wereld.
(D.
gaat in het heiligdom, bewierookt het Altaar, het Heiligdom, de Iconostase en
het volk.)
GEBED
VOOR DE GROTE INTREDE (gebogen)
P.
Niemand die gebonden is door vleselijke begeerte en genot, is waardig om
zo dicht tot U te naderen en voor U de heilige Liturgie te vieren, Koning der
heerlijkheid. Want dienst doen voor U is groot en vreeswekkend, zelfs voor de
Hemelse Krachten.
Zonder
verandering of vermenging te ondergaan, zijt Gij in Uw onzegbare en onmetelijke
mensenliefde Mens geworden, om onze Hogepriester te zijn. En als Meester van
het heelal hebt Gij ons de Dienst van dit liturgisch en onbloedig Offer
toevertrouwd.
Heer
onze God, Gij alleen zijt Meester over hemel en aarde. Gij wordt gedragen op de
Cherubijnentroon. Gij zijt de Heer der Serafijnen en de Koning van Israël. Gij
alleen zijt heilig, en Gij woont in het Heilige.
Daarom
roep ik tot U, alleen Goede, die bereid zijt om naar ons te luisteren : zie
neer op mij, Uw zondige en nutteloze dienaar; reinig mijn ziel en mijn hart van
slechte gedachten, en stel mij, die Gij door de kracht van Uw Heilige Geest met
de genade van het priesterschap hebt bekleed, in staat hier voor Uw heilig
Altaar te staan, om Uw heilig, smetteloos Lichaam en kostbaar Bloed te offeren.
Met
gebogen hoofd kom ik tot U, en ik smeek U : wend uw aangezicht niet van mij af,
en verstoot mij niet uit het getal van Uw dienaren. Veroorloof mij, zondige en
onwaardige dienaar, U deze gaven aan te bieden.
Gij,
Christus onze God, zijt het immers Die offert en geofferd wordt, Die ontvangt
en ontvangen wordt. Daarom zenden wij onze lof tot U, evenals tot Uw beginloze
Vader, en Uw alheilige, goede en levendmakende Geest; nu en altijd en in de
eeuwen der eeuwen. Amen.
P
(zegt met opgeheven armen : )
Wij
die op mystieke wijze de icoon zijn der Cherubijnen, en de levendmakende
Drie-eenheid de hymne toezingen van het Trisagion; laat ons alle aardse zorgen
terzijde stellen.
(buigt)
D.
Om te ontvangen de Koning van het heelal, onzichtbaar begeleid door Zijn
lijfwacht en Engelenkoren, Alleluia, alleluia, alleluia.
(en
zij herhalen dit driemaal)
(P/D
groeten vanuit de Deuren het volk en gaan naar de Proskomedietafel. Alleen de
priester wierookt en bidt : )
P.
God, wees mij, zondaar, genadig.
D.
Hef op, Vader.
(P
Bevestigt de aër op de linkerschouder en de D, zeggend : )
Hef
uw handen op naar het Heiligdom, en zegen de Heer.
(D.
knielt op één knie, wierookvat aan de vinger.)
(P.
Plaatst de disk op hoofd van diaken, neemt zelf de kelk, en gaat achter D. door
naar de noorddeur naar buiten, lichten vooraf.)
(P/D.
blijven in de HH. Deuren staan, naar het volk gekeerd.)
D.
De Heer onze God, gedenke in Zijn Koninkrijk, onze Oecumenische Patriarch N.,
Metropoliet N., en onze Aartsbisschop N., immer, nu en altijd en in de eeuwen
der eeuwen.
P.
De heer onze God gedenke in Zijn Koninkrijk, onze Koning N., en onze Koningin
N., de regering van dit land en allen die er wonen, immer nu en altijd en in de
eeuwen der eeuwen.
(en
zij doen de verschillende gedachtenissen)
P.
De Heer onze God gedenke in Zijn Koninkrijk, U allen Orthodoxe Christenen,
immer nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
Waaraan
gewerkt zal moeten worden op deze wereld :
De mens doet alsof alle natuurlijke hulpbronnen van hem
zijn. Hij vraagt bv. geld voor natuurlijke hulpbronnen zoals olie en gas, maar
vergeet dat hij er geen eigenaar van is. Hij is toevallig degene die woont
boven deze hulpbronnen.
De mens heeft elke keer geld nodig om iets te doen voor een
ander, anders doet hij het gewoon niet. Het hele systeem moet veranderen. Als
de mens begint vanuit de instelling ik zorg voor een ander zoals voor mezelf
is geen geld of iets dergelijks meer nodig.
De mens beschouwt elke vierkante millimeter grond als zijn
bezit. Maar hij vergeet dat hij geen eigenaar ervan is, enkel degene die er
tijdelijk op woont.
De mens gaat ervan uit dat hij alles onder controle heeft,
en dat hij met God geen rekening moet houden, laat staan Hem eer betuigen. Maar
hij heeft juist niets onder controle. Alles is in handen van God. Als God van
het ene moment op het andere beslist om een natuurramp toe te laten dan kan de
mens er niets tegen beginnen.
De mens is een luchthapper die uiteindelijk nog geen
seconde kan toevoegen aan zijn leven. Een nederige instelling tegenover God en een
gevoel van gelijkwaardigheid tegenover zijn naaste zonder superioriteitsgevoel
zijn dan ook op hun plaats.
De mens denkt dat hij niet verantwoordelijk zal gesteld
worden voor zijn daden, dat er geen God is die al zijn daden en ingesteldheden
in het oog houdt. Wat zal dat binnenkort in de Waarschuwing tegenvallen.
De mens denkt dat hij zo nog lange jaren kan blijven
aanmodderen (hebzucht, haat, geweld, nijd, jaloezie, hypocrisie, ijdelheid,
arrogantie, kwaad, en ga zo maar verder) en dat alles blijft zoals het is. Voor
de mensen die dit geloven : ze zullen binnenkort met een smak neerkomen op de
beton.
De mens denkt dat er geen hiernamaals bestaat en zeker geen
Hel. Maar het zal in de Waarschuwing pijnlijk duidelijk worden dat het even reëel
is als rondlopen op aarde. En de Hel is geen vloerverwarming!
De mens moet tot het besef komen dat Jezus' Rijk eraan komt (3,5 jaar na de Waarschuwing) en dat er eerst een rijk van verdrukking komt van de Antichrist. Als je de microchip laat inplanten zal je wel aan je goederen kunnen, maar zal je ineens gekozen hebben voor eeuwig in de Hel te zitten met Satan. Dat betekent dat al de rest van geen tel is. De oplossing is voortdurend te bidden, nooit je geloof in God te verzaken, zelfs niet als je je leven er moet bij inschieten. De mensen van goede wil te helpen in het overleven tot Jezus' Rijk komt. En vooral : te stoppen met in vakjes te denken, zo denkt de Antichrist niet. Het is van geen belang protestant, katholiek, moslim, boeddhist, of wat dan ook te zijn. Elk zal binnenkort zien, in de Waarschuwing, dat enkel Jezus degene is die de poort van het Paradijs opent en dat je enkel door Hem kan gered worden. Daden van liefde stellen is wat telt, en geloven in Jezus.
Gedurende de Liturgie van de Voorbereiding, nadat de
priester het brood en de wijn heeft voorbereid, zal hij de asterisk bewieroken
door het over het open wierookvat te houden. Dan plaatst hij het op de diskos
en zegt hij de woorden En een ster kwam en bleef over de plaats staan waar het
jonge kind zich bevond. (Matheus 2:9)
Gedurende een Hiërarchische Liturgie (dit is
een waarbij een bisschop voorgaat) zal net voor de Grote Intrede, het aër (en
onderste doeken) en de asterisk worden verwijderd en de bisschop zal de
nagedachtenissen doen voor de levenden en de doden, waarna hij de asterisk en
de aër terug zal plaatsen.
Na het Sursum Corda, zal de diaken de asterisk
optillen van de diskos en daarmee het kruisteken maken aan de vier zijden,
terwijl de priester zijn handen omhoog heft en zegt : het triomflied zingend,
roepend, luid jubelend en zeggend : waarbij het koor het sanctus zingt. De
diaken kust de asterisk, vouwt het samen en legt het opzij op de antimension,
terwijl de priester het gebed van de anafora begint.
Na de communie van de gelovigen worden het aër en
onderliggende doeken, de speer, de lepel en de asterisk op de diskos geplaatst.
De priester overhandigt hen aan de diaken, die ze terugbrengt naar de prothesis.
Dan houdt hij de kleinere doeken over het wierookvat
en plaatst hij ze op de diskos en de kelk, en zegt hij respectievelijk de
gebeden voor elk van hen. Het grootste doek, de Aër, wordt rond het wierookvat
gewikkeld en wordt dat over de kelk en de diskos samen geplaatst. Als laatste
neemt hij het wierookvat van de diaken en bewierookt hij de bedekte Gaven. Hij
zegt dan het slotgebed van Offering.
Nadien, bewierookt de diaken de volledige prothesis,
de heilige tafel, het heiligdom, de hele kerk en het volk terwijl hij het
volgende hymne en Psalm 50 bidt:
In de Tombe met het lichaam, en in Hades met de
ziel, in het Paradijs met de dief, en op de Troon met de Vader en de Geest, was
U, O Christus, die overal aanwezig bent en alle dingen vervult.
De Goddelijke Liturgie bestaat uit drie delen:
·
de voorbereidende gebeden;
·
de liturgie van
de catechumenen, zo genoemd omdat in de eerste eeuwen van het christendom
catechumenen alleen dit deel mochten bijwonen; dit deel wordt ook de liturgie
van het Woord genoemd;
·
de liturgie van de
gelovigen, zo genoemd omdat in de eerste eeuwen alleen diegenen die gedoopt
waren, werden toegelaten.
BEGIN
VAN DE GODDELIJKE LITURGIE
D.
Zegen Meester
P.
maakt met het Evangelieboek een kruis over het antimension en zingt :
«Gezegend
zij het Koninkrijk van de Vader, en van de Zoon, en van de Heilige Geest; nu en
altijd, en in de eeuwen der eeuwen.
antimension
Antimension : behoort tot de belangrijkste
bekleding van het altaar in de Orthodoxe liturgie. Het is een rechthoekig doek,
gemaakt uit linnen of zijde, met de afbeelding van de neerlegging van Christus
in de tombe, de vier evangelisten, en bijbelteksten die verwijzen naar de
Eucharistie. Een klein relikwie van een martelaar is erin genaaid. De
Eucharistie kan niet gevierd worden zonder een antimension. Het doek wordt
geplaatst in het midden van het altaar en open gevouwen gedurende de Goddelijke
Liturgie, voor de Anafora.
Op het einde van de liturgie wordt de
antimension in drie gevouwen en dan opnieuw in drie zodat de vouwen een kruis
vormen. Wanneer het gevouwen is, zit de antimension in het midden van een
groter kleed, het eiliton wat dan errond gevouwen wordt op dezelfde manier (3 x
3), en het volledig omhult. Er wordt ook een dunne natuurlijke spons in de
antimension bewaard die gebruikt wordt om kruimels te verzamelen die op de
Heilige Tafel vallen. Wanneer de antimension en eiliton worden gevouwen, wordt het
Evangelieboek erbovenop gelegd.
Het
antimension moet geconsacreerd zijn en gezegend door een bisschop. Het antimension en het chrisma zijn de middelen waardoor een bisschop
zijn toelating geeft aan de priesters die onder zijn gebied vallen om de
Goddelijke Liturgie te vieren en de Heilige Mysteries in zijn afwezigheid en om
goddelijke diensten te leiden.
H. Gregorius de Verlichte van Armenie met het Omoforion
Aartsbisschop Sviatoslav Shevchuk met het Omoforion waar onderaan
rechthoeken zijn op genaaid om zijn hiërarchische functie te tonen
Omoforion : Dit is het gewaad da teen bisschop
onderscheidt en het is het symbool van zijn geestelijke en kerkelijke
autoriteit. Oorspronkelijk uit wol, is het een band van brokaat, dat versierd
is met vier kruisen en een achtpuntige ster en wordt het rond de nek en schouders
gedragen. Het symboliseert het verloren schaap dat gevonden werd en gedragen
wordt op de schouders van de Goede Herder. Het verwijst naar de pastorale rol
van de bisschop als icoon of toonbeeld van Christus. (In RK-Kerk : pallium)
Het antimension is een vervanging voor de
altaartafel. Een priester mag de Eucharistie op de antimension celebreren zelfs
als de altaartafel niet gepast geconsacreerd werd. In noodgevallen, wanneer er
geen altaartafel beschikbaar is, dient de antimension als pastoraal middel om
om goddelijke diensten buiten de kerk of kapel te houden wanneer geen
geconsacreerde tafels voorhanden zijn. De priester gebruikt altijd het
antimension, zelfs op een geconsacreerd altaar dat relieken bevat.
Bij de Goddelijke liturgie, gedurende de litanieën
(Ektenias) die de Grote Intrede voorafgaan wordt het eiliton volledig
opengevouwen en wordt het antimension drie-vierde opengevouwen en bovenaan
gevouwen. Gedurende de Litanie van de Catechumenen (liturgie van de
woorddienst), wanneer de diaken zegt Dat Hij (God) tot hen (de catechumenen)
het Evangelie van gerechtigheid moge openbaren, vouwt de priester het laatste
deel van de antimension open, en openbaart het mysterie van Christus dood en
verrijzenis. Na de Intrede of
Intocht worden de kelk en diskos op de antimension geplaatst en worden de Gaven
(brood en wijn) geconsacreerd. De antimension blijft
ongevouwen tot allen de Heilige Communie hebben ontvangen en de kelk en diskos
terug naar de Prothesis (= offertafel) worden gebracht. De diaken (of priester
als er geen diaken is) moet zorgvuldig de antimension inspecteren om zeker te
zijn dat er geen kruimels op de antimension achterblijven. Dan wordt het
gevouwen, gevolgd door het vouwen van het eiliton. Daarna wordt het
Evangelieboek erbovenop geplaatst.
K.
Amen.
VREDESLITANIE
D.
Laat ons de Heer in vrede bidden.
K.
Kyrie eleison
D.
Om de hemelse vrede en de redding van onze zielen, bidden wij de Heer.
K
Kyrie eleison (na elk vers)
D.
Om vrede voor de gehele wereld, het welzijn van de heilige Kerken Gods, en om
de EENHEID van allen; bidden wij de Heer.
Voor
dit heilige Godshuis, en voor hen die er met geloof, eerbied en vreze Gods
binnentreden; bidden wij de Heer.
Voor
onze Patriarch N., voor Metropoliet N., voor onze Aartsbisschop N., voor de
eerbiedwaardige priesters, het diaconaat in Christus, voor geheel de
geestelijkheid, en voor gans het volk; bidden wij de Heer.
Voor
onze Koning N., voor onze Koningin N., en voor de Regering van dit land; bidden
wij de Heer.
Voor
deze stad, en voor alle steden en dorpen van ons gehele land, en voor alle
gelovigen die er wonen; bidden wij de Heer.
Voor
goed weer en overvloed van de vruchten der aarde, en om vredige tijden; bidden
wij de Heer.
Voor
de reizigers op zee, te land en in de lucht; voor de zieken en lijdenden; voor
de gevangenen en hun redding; bidden wij de Heer.
Om
bevrijding uit alle verdrukking, toorn, gevaar en nood; bidden wij de Heer.
Help
en red ons, wees barmhartig en bescherm ons, o God, door Uw genade.
Onze
alheilige, ongeschonden, hooggezegende, roemrijke Koningin, Gods Moeder en
altijd Maagd Maria, met alle Heiligen gedenkend, bevelen wij aan Christus God
onszelf, elkaar en geheel ons leven aan.
K.
Aan U o Heer
P.
Bidt intussen zacht :
Heer
onze God, Wiens macht niet te vergelijken is, en Wiens heerlijkheid
onbegrijpelijk is; Wiens barmhartigheid geen grenzen kent, en Wiens liefde tot
de mensen onuitsprekelijk is. Gij, Heer, zie goedertierend neer op ons en dit
heilig Huis. Schenk ons, en hen die met ons meebidden, Uw rijke barmhartigheid en
medelijden.
en
hij roept : Want U komt toe alle heerlijkheid, eer en aanbidding : Vader,
Zoon en heilige Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen.
D.
Gaat onder het zingen bij de Christusicoon staan.
Antifoon : Een antifoon of beurtzang is
een vers dat gezongen wordt als inleiding op en ter afsluiting van een psalm
tijdens de mis enhet getijdengebed. Het
woord antifoon is samengesteld uit de Griekse woorden anti,
tegen, en phōnē, stem.
Als de helften van een psalmvers of gehele
verzen om en om worden uitgesproken of gezongen, noemt men dit antifonaal.
In het Gregoriaans zingt een voorzanger de eerste woorden van de
antifoon, waarna de andere zangers inzetten.
EERSTE
ANTIFOON
K.
Mijn ziel love de Heer, geloofd zijt Gij o Heer.
Mijn
ziel, love de Heer en dat-alles-wat-in-mij-is, love Zijn heilige Naam.
Mijn
ziel, zegen de Heer, vergeet-toch-al-zijn weldaden niet.
De
Heer, vergeeft en geneest, vol-ontferming-en-barmhartig is de Heer.
Mijn
ziel, love de Heer en dat alles-wat-in-mij-is, love Zijn heilige Naam, geloofd
zijt Gij, o Heer.
(Op
grote feesten zijn er eigen Antifonen, zoals voorgeschreven)
L.
Zingt de verzen.
K.
DOOR DE GEBEDEN VAN DE HEILIGE MOEDER GODS, HEILAND, O RED ONS.
1e KLEINE
LITANIE
D.
Nogmaals en nogmaals, laat ons de Heer in vrede bidden.
K.
Kyrie eleison
D.
Help en red ons, wees barmhartig en bescherm ons, o God door Uw genade.
K.
Kyrie eleison
D.
Onze alheilige, ongeschonden, hooggezegende, roemrijke Koningin, Godsmoeder en
altijd-maagd Maria met alle heiligen gedenkend, bevelen wij aan Christus God
onszelf, elkaar en geheel ons leven aan.
K.
Aan U o Heer.
P.
Heer onze God, red uw volk en zegen uw erfdeel. Bewaar de volheid van Uw Kerk.
Heilige hen die de schoonheid van Uw Huis liefhebben. Verheerlijk hen daarvoor
met Uw goddelijke kracht, en verlaat ons niet die op U hopen.
Want
van U is de macht en aan U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid :
Vader, Zoon en Heilige Geest, nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
AMEN.
2e ANTIFOON
K.
Eer aan de Vader, en aan de Zoon, en aan de Heilige Geest.
Mijn
ziel, zegen de Heer, ik wil de Heer loven in heel mijn leven, de psalm zingen
voor God, zolang ik besta. Stel uw vertrouwen niet op vorsten, op mensenzonen
bij wie geen heil is. Zijn geest zal hem verlaten : hij keert terug tot de
aarde waaruit hij genomen was; en op diezelfde dag gaan al zijn plannen ten
gronde. Zalig hij, wiens Helper de God is van Jacob, die zijn vertrouwen stelt
op de Heer zijn God. Die hemel, aarde en zee heeft gemaakt, met al wat zich
daarin bevindt. Hij behoedt de waarheid in eeuwigheid. Hij verschaft recht aan
wie onrecht lijden. Aan hongeren geeft Hij voedsel, de Heer verlost de
geboeiden. De Heer schenkt het gezicht aan de blinden : de Heer richt de gebrokenen
op. De Heer bemint de rechtvaardigen, de Heer behoedt de vreemden. Hij is de
steun van wees en weduwe, maar Hij vernietigt de weg van de zondaar. De Heer
zal heersen in eeuwigheid : uw God, Sion, van geslacht tot geslacht.
(Hier
ook is er eigen Antifoon op grote feesten, zoals voorgeschreven)
L.
Zingt de verzen.
K.
VERLOS ONS ZOON VAN GOD ..WIJ DIE U BEZINGEN ALLELUIA
K.
Nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
*
ENIGGEBOREN Zoon en Woord van God, die onsterfelijk zijt, en het op U genomen hebt
voor onze verlossing vlees te worden uit de Heilige Moeder van God en altijd
maagd Maria. En zonder te veranderen mens geworden zijt : die gekruisigd zijt,
Christus God, en de dood door Uw dood hebt overwonnen. Gij die als één van de
Heilige drie-eenheid samen verheerlijkt wordt met de Vader en de Heilige Geest
VERLOS ONS
2e KLEINE
LITANIE
D.
Nogmaals en nogmaals, laat ons de Heer in vrede bidden.
K.
Kyrie eleison
D.
Help en red ons, wees barmhartig en bescherm ons, o God, door Uw genade.
K.
Kyrie eleison
D.
Onze alheilige, ongeschonden, hooggezegende, roemrijke Koningin, Gods Moeder en
altijd maagd Maria met alle heiligen gedenkend, bevelen wij aan Christus God
onszelf, elkaar en heel de wereld aan.
K.
Aan U o Heer
P.
Gij hebt ons deze gemeenschappelijke, eenstemmige smeekbeden geschonken, en
beloofd om de gebeden te verhoren van twee of drie, die eenstemmig bidden in Uw
Naam. Verhoor nu ook het smeken van Uw dienaren zoals het hun nuttig is. Schenk
ons in deze voorbijgaande tijd de kennis der waarheid, en in de toekomstige het
eeuwig leven.
Want
Gij zijt een goede en menslievende God, en tot U zenden wij onze lof : Vader,
Zoon en Heilige Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
K.
Amen.
3e ANTIFOON
ZALIGSPREKINGEN
In
Uw Koninkrijk * denk toch aan ons o Heer.
Zalig
zij die arm zijn van geest * want hun behoort het Rijk der hemelen.
Zalig
zij die treuren * want zij zullen getroost worden.
Zalig
zij die zachtmoedig zijn * want zij zullen de aarde bezitten.
Zalig
zij die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid * want zij zullen verzadigd
worden.
Zalig
zij die barmhartig zijn * want hun zal geschieden barmhartigheid.
Zalig
zij die zuiver zijn van hart * want zij zullen God zien.
Zalig
zij die vrede stichten * want zij zullen kinderen Gods worden genoemd.
Zalig
zij die vervolgd worden om de gerechtigheid * want het Rijk der hemelen behoort
hun toe.
Zalig
zijt gij, wanneer ge zult gesmaad en vervolgd worden en wanneer men valselijk
allerlei kwaad van U zal zeggen om mijnentwil.
Verheugt
en verblijdt U, want groot is uw beloning in de Hemel.
(Onder
de Zaligsprekingen gebeurt de : )
KLEINE
INTOCHT of INTREDE
P/D.
maken drie buigingen voor het altaar. P. geeft Evangelie aan D. Zij gaan om het
Altaar heen door de noorderdeur naar buiten, voorafgegaan door het licht. Voor
de H. Deuren blijven zij staan en buigen het hoofd. Zij bidden stil :
D.
Bidden wij de Heer.
P.
Meester, Heer onze God, die in de hemelen legioenen hebt opgesteld van Engelen
en Aartsengelen voor de Liturgie van Uw heerlijkheid; geef dat met onze intocht
ook de Intocht der heilige Engelen geschiede, die samen met ons dienen en Uw
goedheid verheerlijken. Want alle lof, eer en aanbidding komt toe aan U :
Vader, Zoon en Heilige Geest; nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.
D.
Amen. Zegen, Vader, de heilige intocht.
P.
+ Gezegend zij de intocht van Uw heiligen; immer, nu en altijd en in de eeuwen
der eeuwen.
(D.
laat P. het Evangelie kussen; gaat na de zaligsprekingen voor de P.in de Poort
staan, heft het H. Evangelie omhoog en roept : )
D.
WIJSHEID STAAT OP.
P/D.
(buigen en gaan het altaar in. D. legt het H. Evangelie op het altaar-op
normale zondagen zingt het koor : ).
K.
Kom laten wij Christus aanbidden en buigen voor Hem. Red ons o Zoon van God,
Gij die uit de doden verrezen zijt, wij die u bezingen. Alleluia.
K.
Troparion en kondakion (variabel).
K.
Troparion van de H. Apostel Andreas (of een andere patroonheilige van de Kerk)
Gij
zijt de eerstgeroepene der Apostelen en de broeder van Petrus. Bid daarom
Heilige Andreas tot de meester van het heelal, om aan de wereld vrede te
schenken en aan onze zielen de grote genade.
D.
Bidden wij de Heer.
K.
Kyrie eleison
Troparion (troparia in het meervoud) : een type van hymne
in de Byzantijnse muziek. Het is een kort hymne van een strofe, of een paar
strofen; dit kan zorgen voor extra diepgang in de viering tussen de
psalmverzen. De term verwijst ook dikwijls naar de apolytikion of hymne van
wegzending, het hymne dat de Vespers afsluit.
Troparia worden ook onder de vorm van strofen
van canons gebruikt. Dergelijke troparia zijn gebaseerd op de irmoi of de ode.
Troparia worden ook soms gebruikt als refreinen
voor gezongen psalmverzen, hoewel stichera (enkelvoud sticheron : bepaalde
hymnen in de Vespers of in de Metten) meer gebruikt worden.
Bekende voorbeelden :
Troparion van het Heilig Kruis :
O Heer, red uw volk en zegen uw erfgenamen!
Verleen de overwinning aan de Orthodoxe
Christenen
over hun tegenstanders, en
bewaar door de verdienste van uw kruis
uw woonplaats (onder hen).
Troparion
van Heilige zaterdag (de Nobele Jozef van Arimatea) :
De nobele Jozef,
heeft wanneer hij Uw allerzuiverste lichaam van de Kruisboom heeft afgenomen
het in fijn linnen gewikkeld en het gezalfd met kruiden en het in een nieuw
graf gelegd.
"Axion Estin",
een theotokion :
Het is werkelijk gepast om U te zegenen, O
Theotokos, eeuwig gezegend en allerzuiverst, en de Moeder van onze God:
eerbaarder dan de cherubijnen, en zonder vergelijk glorierijker dan de
serafijnen. Zonder aantasting hebt
U God, het Woord gebaard. Ware Theotokos, we verheerlijken U.
Troparion van
Kassiani (gezongen gedurende de Heilige week en op de Grote en Heilige
Woensdag) :
Uw goddelijkheid voelend, O Heer, heeft een
vrouw van vele zonden het op haar genomen om een mirrebrengster te worden en in
diepe rouw brengt ze Uw geurende olie in afwachting van Uw begrafenis, en weent
: Wee mij! Welke nacht valt op mij, welke donkere en maanloze krankzinnigheid
van wilde verlangens, deze lust naar zonde. Neem mijn bron van tranen, U die water
uit de wolken haalt, buig U naar mij, naar het zuchten van mijn hart, U die uit
de Hemelen bent neergedaald in Uw geheime Menswording. Ik zal Uw onbevlekte
voeten wassen met kussen en ze droogvegen met mijn haarlokken; de voeten die
Eva hoorde stappen in het schemering in het Paradijs en haar deden verbergen in
verschrikking. Wie zal de massa van mijn zonden tellen of de diepte van Uw
oordeel, O Redder van mijn ziel? Negeer uw dienstmaagd niet, O Degene wiens
barmhartigheid eindeloos is.