Zoals gisteren in mijn gedachten ineens de Ulysses van Dante opdook, zo was er vandaag in de schemer van de morgen, het boek ‘Vie et Destin’’[1] van Vassili Grossman waar ik aan dacht omwille van een bepaalde passage erin.

Later in de voormiddag heb ik het boek opgezocht, heb ik voor het eerst de inleiding van E. Etkind gelezen en werd ik getroffen door het feit dat zijn manuscript twintig jaar is blijven liggen vooraleer het in 1980 gepubliceerd werd in het Westen. E. ETkin die de inleiding schreef, zegt hierover:

“Vingt ans…Un long délai. En vingt ans un homme peut changer du tout au tout, la planète peut se métamorphoser, les goûts esthétiques se transformer. Mais le vrai, l’essentiel, le fondamental  ne changent pas. Le pain reste le pain, l’eau reste l’eau…”

Die periode van twintig jaar heeft me gegrepen. Toch denk ik dat mijn ideeën van het jaar 2000 nog steeds deze zijn van nu, dat ik in dat jaar reeds wist wat ik nu nog altijd blijf verkondigen en dat ik uiteindelijk gedurende al die jaren herkauwd heb wat ik toen al in mijn dagboeken geschreven had. Ik ben in een cirkel blijven rond draaien, heb de zaken wellicht op een andere wijze voorgesteld maar of ik er iets nieuws heb aan toegevoegd betwijfel ik.

Een passage uit het boek dat ik las in het begin van de jaren tachtig was me bijgebleven - na verloop van tijd herleid een boek zich tot enkele bijzondere passages die nu en dan opduiken – deze speelt zich af de avond dat één van de hoofdpersonages, de fysicus Victor Strum, in de half verlichte straat een plotse ingeving heeft die doorslaggevend zal zijn voor zijn verder werk.

Ik wist dat deze passage voorkwam onderaan de linker bladzijde en ook dat ik ze wellicht met potlood had aangestipt. Na een lange tijd bladeren kerend, vond ik wat ik zocht. Ik had wel juist geraden wat de plaats op de pagina betrof maar had me vergist over de plaats in het boek, namelijk pagina 270, terwijl ik aan het zoeken was in de laatste 300 pagina’s:

‘Il marchait - het betreft hier de fysicus Victor Strum - dans la rue déserte et mal éclairée. L’idée surgit brutalement. Et aussitôt, sans hésiter, il comprit, il sentit que l’idée était juste. Il vit une explication neuve, extraordinairement neuve, des phénomènes nucléaires qui, jusqu’alors, semblaient inexplicables ; soudain, les gouffres s’étaient changés en passerelles. Quelle simplicité, quelle clarté ! Que cette idée était gracieuse et belle ! Il lui semblait que ce n’était pas lui qui l’avait fait naître mais qu’elle était montée à la surface, simple et légère comme une fleur blanche sortie de la profondeur tranquille d’un lac, et il s’exclama de bonheur en la voyant si belle’.

Wat vreemd was voor Strum is dat deze idee plots opdook na een lange discussie met vrienden,. Een open discussie van ‘vrije’ mensen onder elkaar, waarbij voor het eerst, vrij van gedachten werd gewisseld, niet over de partij noch over de wetenschap, maar over de zin van het leven en de zin van de dood, wat, zelfs onder vrienden, zelden gebeurde.

Achteraf vernemen we dat de idee van Victor Pavlevitch Strum niet zo goed wordt onthaald bij de leiders van het labo waar Strum opzoekingen doet in het raam van de kwantum fysica. Ze vinden dat wat Strum naar voor brengt, hoe schitterend zijn idee ook moge zijn, zijn theorieën de aard van de materie tegenspreken.

Waarop Strum openlijk, tot schrik van zijn vrienden, reageert en onomwonden zegt, dat de mathematische logica van zijn idee de theorieën van Engels en Lenin ruim overstijgt. En dat het de theorieën van Lenin zijn die moeten aangepast worden aan de wetten van de fysica en niet de wetten van de fysica aangepast aan de theorieën van Lenin.

In feite is dit het weinige, maar hoe veelzeggend, dat me van het boek is bijgebleven. Ik zou het kunnen herlezen, maar zo zijn er honderden boeken die wachten om herlezen te worden.

Hoe denkt jij erover?

Jij schrijft en ik schilder,voor één blog heb je één dag nodig, voor één schilderij heb ik meer dan 30 dagen nodig,je kan het niet in één keer,er zijn meerdere lagen nodig, er is telkens ook nog 'n droogperiode ,dus zelfs met één maand kom je niet toe....kijk eens op mijn facebook,'n nieuw werk maakt je dag goed !

14-05-2019, 13:25 geschreven door dany persoons