Het kan niet, dacht hij, het kan niet dat de zomer al voorbij is. Ik ben hier bijna elke dag geweest en als ik terugblik houd ik er heel weinig aan over, alsof het maar een stukje tijd was geweest van dagen die elkaar opvolgden in snel tempo, morgens die middagen werden en middagen avonden en wat restte er van, enkele impressies die ik op het ogenblik zelf misschien, maar zeker is het niet, gekoesterd heb en nu, met de regen en de wind voorbij, alsof het niet het vermelden waard zou geweest zijn.

Was dit ook zo de vorige jaren, was de zomer ook maar een periode die al voorbij was voor ze begonnen was? Echter zelfs vroeger - maar wat is vroeger en is er wel een vroeger geweest? - is alles wel niet een langgerekt ogenblik geweest van opstaan en slapen gaan en wat er tussenin gebeurde een leegte nu, die ik wel opvullen kan zoals ik het wens, met gebeurtenissen die er geweest zijn en even goed met gebeurtenissen die er nimmer geweest zijn, afhankelijk van hoe ik het zie of wil zien.

Ik zit gebogen over een wit blad dat ik beschrijven kan met wat me gedicteerd wordt, door wie of wat, ik weet het niet. De woorden komen zo, ik moet er niet om smeken, ze zijn er, ze overspoelen me, ik kan ze amper volgen, amper vernoemen en andere dagen al op, verschijnen lijk steigerende paarden aan mijn horizon. Maar, dat nu de zomer al voorbij is, kan ik moeilijk aanvaarden, ik dacht zelfs een ogenblik deze morgen dat hij nog niet begonnen was. Zo vlug kan hier alles gaan.

Het is me heel duidelijk, wat telt, en we begrijpen het nog altijd niet, wat telt is het nu, het ogenblik van het 'Eeuwige Nu (Ruusbroec), het enige werkelijke van ons bestaan, en deze volgen elkaar op in een hels tempo, zo vlug dat we het niet realiseren en dat dus, onachtzaam als we zijn, de zomer maar een schicht is en voorbij is zonder dat we het beseffen.

Ik moest deze middag, en het regende, hier komen aan de vijver, met de bomen en de luchten erin verdoezeld weerspiegeld ondanks de regenkringen in het water, om te weten hoe ik hier gezeten heb de voorbije maanden, alsof, zoals ik het nu, dit zelfde enige ogenblik, ervaar, er geen zomer was, er slechts een komen was en een weggaan, of ik er nu zat of rondliep, of ik er nu las of schreef, of ik er nu sprak met de vrienden of neerlag in het gras, ik was er wel maar ook niet, en als ik er nu aan terugdenk, ben ik wel zo zeker dat ik er was. Welk bewijs bleef er van over.

Je hebt het wel opgetekend kun je zeggen, maar moet ik er geweest zijn om het op te tekenen, weet ik niet genoeg hoe het is als ik er ben om erover te schrijven alsof ik er ben? Hoe het is in volle zon, hoe het is in de schaduw, hoe het is in het geruis van de populieren, kaarsrecht opgeschoten in de luchten, het eeuwig gezang ervan. Zoals in je jeugd, want je hebt ondanks alles, een jeugd gekend die je boven halen kunt, herbekijken kunt en naar je hand zetten, je kunt alles als je schrijft naar je hand zetten, al helpt het je niet, lijk als je denkt aan de eeuwig zingende bossen, het boek van Trygve Gulbransen dat je toen las, dat we allen gelezen hebben, dat ons in zijn greep hield, niet een paar dagen, maar een gans leven. Je denkt er aan, het boek denkt je, ligt in je hand, je nam het mee in het koren, toen de zomer nog zomer was, in het golvende koren in bloei, om het te lezen en je hoorde de wind in de halmen en je hoorde de leeuwerik die opsteeg boven jou en je met je boek op de knieën zag zitten, of neergelegen of hoe je ook er moge geweest zijn, dromend dat je de jonge Dag was.

Hoe, mijn vriend - ik, afgedwaald door de wind in de bomen - nu ik me vragen stel over de zomer, of die er is geweest voor de duur van een zomer of voor de duur van één ogenblik.

Inbeelding, zeg je, inbeelding is een rijkdom, gelukkig zij die inbeelding bezitten. Ze zullen bij momenten het rijk der hemelen bezitten.

09-09-2017, 06:31 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mijn blog is toonaangevend voor mijn dag. Als ik dan, zoals dit nu het geval is geweest, geconfronteerd word met technische problemen bij het inloggen, wringt het om verder te gaan. God zij dank, zou 'mijne' moeder zeggen, het euvel is opgelost, ik kan, weliswaar op een andere wijze, aan mijn blog werken. Dit dan ter inleiding nadat ik mijn blog van 7 september heb kunnen herinloggen.

Wat ik schrijven wou, nu ik weer vrij kan ademen: dat ik van morgen heel vriendelijke woorden kreeg toegestuurd van een wijze dame, de eerste vrouw als personeelslid ooit, in het agentschap van de Bank in Gent. Een - waar ik zeker van ben - nu een goede huis-en grootmoeder. Ze leest me met haar hart, soms of is het meestal, in het midden van de nacht en het gebeurt dat ze zich daarna nog fit genoeg vindt om me te vertellen hoe mijn woorden zijn overgekomen.

Ik zou, schreef ze me nu, sporen nalaten bij de mensen die me lezen. Of dit werkelijk zo is weet ik niet, maar wellicht zal het waar zijn wat haar betreft, want wat ze me telkens schrijft is steeds 'to the point' en het raakt me, omdat haar reactie me vertelt dat ik haar op de een of andere wijze getroffen heb.

Ik weet ook dat er (vele) andere zijn die me lezen met hun hart en, wat meer is, voor wie ik een dagelijkse verpozing ben, maar ikzelf voel me absoluut niet als een soort missionaris van het goede, levende woord en zeker niet als een goeroe. Integendeel  elke dag is een struggle om te bereiken wat ik wens te bereiken, soms slaag ik erin, soms slechts voor de helft, en elke dag is het een vooruitzien naar welke weg ik nemen zal, waar ik eindigen zal en hoe.

Maar, en dit is voor mij dan belangrijk, het vult mijn dagen, vooral mijn morgens, en het wordt soms stresserend als ik het waag het te verschuiven naar de avond toe en het een race wordt om er te komen vooraleer mijn ogen dicht vallen van de slaap of de vermoeidheid. Ik ben aldus gehouden aan eenzelfde ritme, aan eenzelfde dagindeling. Eens dit verbroken  heb ik problemen, want er is ook al het andere schrijfwerk, al was het maar het beantwoorden van e-mails en het herwerken - dat absoluut niet vordert - van mijn manuscript in de schuif.

Er wordt me dus geen ogenblik rust gegund; op mijn leeftijd is dit nefast, je zult het beamen met mij. En toch ga ik verder, ik ben slaaf geworden van wat ik zo lang al doe. Ik kan voor mezelf niet zeggen, nu stop ik ermee, nu is het genoeg. Neen,ik kan het niet, liever herhaal ik me, zoals nu misschien, want ik heb dit allemaal al zo dikwijls gedacht, dus moet ik het al dikwijls vernoemd hebben.

Vandaag is het een goede dag, ondanks de technische problemen, ondanks de luchten grijs en weinig beloftevol. maar ik tracht er het maximum uit te halen, al vrees ik dat dit maximum ontoereikend zal zijn, zodat mijn pogen eerder als een zelfbeoordeling zal gezien worden dan als een morgengebed.

Het zij dan zo, de omlstandigheden niet zo gunstig zijnde.

08-09-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Julien Libeer deze morgen en onvermijdelijk Bach. Ik dacht aan een vriend die me Libeer als pianist heeft laten kennen, de vriend nu met een ziek lichaam dat hem zorgen baart. Daarna, als ik de gordijnen openschuif, de gloed van grote vuren in het oosten, of, met dit alles, maar dan heel vaag, hoe ik mijn dag beginnen kan en het geluk dat ik ken dit weinige, dat samengenomen heel veel is, te kunnen verhalen.

Hoe mijn gedachten zich verspreiden zullen vandaag, met nog de echo van de avond ervoor onder de tent aan de vijver, weet ik nu nog niet. Wel weet ik hoe het gezang was van de wind in de bomen, de gelukzalige wind en hoe de avond viel over het water; wel weet ik nog en zal ik nog lange weten omdat het een avond met vrienden was, omdat het, zo spraken we, het afsluiten was van een zomer en het uitkijken naar het dwarrelen van de bladeren in het weke licht van een gulle september. Of nog, anders gezien, hoe we leven vandaag en hoe we de dagen zien die nu op ons afkomen alsof geprojecteerd op een scherm.

En in ons, in alle uithoeken van ons zijn - hier op deze aarde voor een onbepaalde tijd nog - hopende, altijd hopende, op een grote klaarte, een openheid waarin we ons nestelen willen om maximaal hier te zijn, in alle toonaarden die, zoals deze morgen, ook van Bach kunnen zijn, of van een jonge, veelbelovende pianist, of van een vriend, gekneld in zijn lichaam die je bezoeken wilt om een steun te zijn in moeilijke dagen en te spreken over wat van vroeger was, het mooie en het verrassende, van het gelukzalige, toen dit er was en we ginds dat hebben gezien, te veel om het al te vermelden in enkele ogenblikken, maar genoeg om te weten hoe heerlijk het was er te zijn en er te vertoeven voor een tijd.

Morgens zoals deze, en het geluk deze sober te beleven: dat men me spare, Heer, wie je ook bent, dat men de bitterheid die van de wereld is aan mij late voorbijgaan, opdat ik zou kunnen zeggen wat het is bewust te leven. Je hebt geen nood aan veel meer, maar wat je hebt wil je uitdiepen tot de kern om er te zijn genietend van je dagen, welke ook, en rakend met je vingertoppen de essentie van het zijn, elke dag als je opstaat uit de nacht, opnieuw geboren.

En een boodschap achterlatend van uitgestrekte landerijen, onder hoge luchten met wolken die van onze dromen zijn, van vertes die we ooit kenden en meedragen waar we gaan, alsof het boekdelen waren die we lazen en ons vulden met gratie en volkomenheid.

Dergelijke morgens heb ik lief, grijp ik met beide handen om niet meer los te laten en zelf morgen te zijn. Het licht, het immense van het licht, hoe het ook is, als een vuur, als met schemer doorzeefd, maar altijd geladen met wat komen gaat.

Niets ervan wil ik missen, niets ervan dat ik niet uitgraven wil, om daarna te vullen met gedachten die niet anders kunnen  zijn dan van het eeuwige en het verhevene.

Ooit waren in onze verre jeugd de uren van een simpele helderheid. We droomden toen van tijden die ons vullen zoiuden met een vreemd geluk. De jaren zijn gekomen, het geluk heeft zich vastgezet in het weten dat de hand, geleid door de geest in staat is tot grote dingen. Het zijn deze dingen die we beogen. 

07-09-2017, 11:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mijn met zorg voorbereide tekst wordt vanaf 6 september op een onheuse manier behandeld door de centrale vcomputer.Demethode van inloggen schijnt totaal gewijzigd te zijn, zo zit ik nu met de gebakken peren en met een doorlopende tekst die bijna onleesbaar lijkt. Ik doe mijn best om dit te verhelpen vandaag. 

07-09-2017, 07:18 geschreven door Ugo d'Oorde  

06-09-2017, 17:54 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb een vriend die schoonschilder is en hij voelt er zich goed bij, hij excelleert in het schoon schilderen. Er zijn er andere, Michaël Borremans bijvoorbeeld - in de Standaard van 1 september, blad D3 - die vreest schoonschilder genoemd te worden[1].

In welke wereld zijn we terecht gekomen, bevreesd te zijn als schoonschilder door het leven te gaan. Je kunt zo verder gaan: bevreesd te zijn als schoonschrijver –beeldhouwer gezien te worden, of als schooncomponist; geen positief denken meer, geen verheffing, niets meer doen om de mens uit het aardse weg te halen, niets van dat alles, integendeel hem nog wat dieper in de aarde duwen, dieper in de duisternis, hem versmachten.

Zo ver zijn we dus afgedwaald en waarom, of hoe is dit gekomen, het elitaire, het schone te verwerpen, aan de kaak te stellen. Ik dacht een ogenblik aan Julian Barnes, citerend Flaubert die de mening was toegedaan dat: ‘The author in his book must be like God in his universe, everywhere present and nowhere visible’[2].Is het dan niet eerder het negatieve in de mens dat we ontmoeten in plaats van het natuurlijk-goddelijke als we het schoonschilderen verwerpen, als we schoonheid vertrappelen omwille van het schone erin?

Het lukt ons niet hiermede akkoord te gaan. Het lukt ons niet de beelden van Borremans, zoals we die zien afgebeeld in de krant te aanvaarden. Hoe goed geschilderd ook, hun gebrek aan subtiliteit, hun verankering in het absurde, werkt storend, ze zijn geen joy for ever, toch niet voor mij.

Maar Borremans, hij voelt er zich goed bij, al hoopt hij, dat zijn modellen, ‘die kindjes die zich zelf hebben ingesmeerd met filmbloed (?) geen trauma’s hebben opgelopen, hoewel ze zich zelf goed hebben geamuseerd’.

En verder: ‘ hij vond het contrast tussen onschuld en geweld in één beeld, interessant. Daarom is het een beetje shockerend maar ook heel mooi’. Het zijn zijn woorden, ‘ hij voelt dat het ergens relevant is.’

Ik stel enkel vast, als ik lees wat er staat, dat zijn woorden passen bij de afbeeldingen in de krant, ze zijn er de spiegel van, echter er gaat geen bekoring van uit, noch van de afbeeldingen, noch van zijn woorden.

Dit is geen kritiek op het werk zelf, wie ben ik om kritiek uit te brengen, het is enkel ontgoocheling wat de negatieve houding – wat in is heden ten dage - tegenover het ‘schoonschilderen’ betreft. Dit is de enige opmerking die ik er voor over heb. (Zijn werken zijn te bezichtigen, lees ik, tot 14/10 in Zeno X Gallery, Antwerpen).

En dan is er nog een bemerking bij het ‘Het smelt’, het boek van Lize Spit, de verrassing van deze herfst, vertaald in het Duits ‘Und es schmiltzt’ – er komt ook een Spaanse vertaling, ‘El deshielo’ - waarover niet iedereen onverdeeld positief is. De recensente van de NDR ‘heeft bewondering voor de precisie waarmede Lize Spit de troosteloosheid van het gezin en de desolate psyche van haar personages beschrijft. Maar ze overschrijdt de grens van het verdraagbare. Moet het seksueel geweld zo gedetailleerd worden om de verschrikking te vatten?

Ik had gedacht het boek te lezen, maar voorlopig na dit te hebben gehoord, zal ik nog wat wachten. Of, alles samengenomen, mijn blog van gisteren en deze van vandaag: wat al we vernemen kunnen als we De Standaard lezen.

05-09-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

‘Ook hield ik van iemand. De vogels spraken met hem. Als ik de twee duiven die hun toevlucht hebben genomen tot de vensterbank zou vragen: Waar is hij nu? Zou de ene dan zeggen: ‘In mijn krop’ en die andere: ‘in mijn staart’? En wordt dan die ene de andere en worden ze beiden geen een? Als ik vraag: ‘Waar is zijn graf? …’In mijn vleugels, in mijn vleugels…’[1]

Deze tekst, in de Standaard van 1 september, gekozen uit het boek van Asil Erdogan, activiste en journaliste (50 en geen familie van) verraste me, even zeer als het zicht van Venus, morgenster, klaar en zuiver in een wolkeloze blauwe hemel, na al die tijd dat ik aan maan of planeten geen aandacht meer heb geschonken. Of hoe een mens verstrikt kan geraken in zijn gedachten en vergeten kan dat hij van de Kosmos is en van de sterren.

Maar deze brok tekst hier hernomen is zuiver plagiaat is noch min noch meer gelicht uit een gedicht van Frederico García Lorca  waarover ik het had in mijn blog van 24 juli ll.. Alleen de ‘vleugels’ zijn van Asil Erdogan.

Ik vermoed niet dat ze Lorca zal vermeld hebben, ze heeft de passage voor haar rekening genomen en, dat het opgevallen is als passage, bewijst dat de recensent het uit het boek heeft gelicht. Echter ook hij zal niet geweten hebben,  dat hier plagiaat in het spel was.

Dit is iets dat mij nog nooit is overkomen, ik heb nimmer een tekst ontleend  bij een schrijver zonder de bron te vermelden. Ik zou me er niet goed bij voelen indien ik het heimelijk doen zou. Dit is een regel die ik altijd gerespecteerd heb. Anderen kijken er niet naar, denken dat niemand het bemerken zal, dat niemand Lorca nog leest.

Maar ze vergissen zich, alles komt uit, wist ‘mijne’ moeder[2] al moesten het de kraaien uitbrengen, en ook de evangelist Lucas leert ons dat er niets verborgen is, dat niet openbaar mag gemaakt worden, niets geheim dat niet aan het licht zal komen’.

Ik noem het een spijtig geval. Een groot boek schrijven en achteraf iemand die er op uitkomt dat plagiaat gepleegd werd en dit niet verzwijgen kan. Waarom zou hij als niet ere gelaten wordt aan wie ere toekomt.

Daarom hier nog eens mijn benaderende Nederlandse vertaling van het kwestieuze gedicht. De Spaanse tekst vindt je op de dag van 24 juli ll.:

Door de takken van de laurier zag ik twee donkere duiven, de ene was de zon, de andere de maan. ‘Jij zo dichtbij’ zegde ik, ‘Waar is mijn graf gelegen? ‘in mijn staart’ zegde de zon; ‘in mijn keel’, zegde de maan. En ik die aan het wandelen was, de aarde aan mijn gordel, zag twee arenden van sneeuw en een ontbloot meisje. De ene was de andere, en het meisje was niemand. ‘Arendjes’ zegde ik: ‘waar is mijn graf gelegen?’ ‘In mijn staart’ zegde de zon, ‘In mijn keel’, zegde de maan. Door de takken van de laurier zag ik twee naakte duiven, de ene was de andere en de twee waren niemand.

04-09-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Laat me toe te zeggen dat ik nog weinig te maken heb met wat gebeurt in dit land en in de wereld. Ik spreek dan niet van de grote gebeurtenissen die ik wel nog volg, maar van het leven in stad en land en wereld, zonder ik me meer en meer af. Mijn interesse wordt voldoende gevoed met wat binnen in mij leeft, groeit en gaat neerliggen in mijn woorden. Mijn leefwereld beperkt zich, in zijn grote lijnen, tot mijn gedachtenwereld, deze van de wereld wordt me vreemd.

Ik voeg er onmiddellijk aan toe dat ik wel weet wat er gebeurt maar ik reageer niet meer zoals ik voorheen reageren zou. Wat ik wel moet bekennen is dat ik nog steeds in de war ben met de aanhangers met volle zwarte baarden van de Islam, hoe jonger ze zijn, des te gevaarlijker ze me toeschijnen. Is het inbeelding? ik geloof het niet, ik denk dat de baard bij hen een vorm is van geloofsbelijdenis dat het, het teken is van hun geworteld zijn in een geloof dat voor ons totaal vreemd is. En ook, ik ben nog steeds in de war met het miljoen gelovigen die - en dit is het teken van hun afhankelijkheid - zoals nu afzakken naar Mekka en zeven maal wandelen omheen de Ka’aba, bekleed, alsof het een levend iemand was, met een mantel met gouden letters ‘beschreven’.

Het herleiden van alles tot Allah en zijn Profeet Mohammed is me er te veel aan. Ik kan er geen begrip voor opbrengen en in die zin is de komst van de aanhangers van de profeet Mohammed, in onze contreien een waanbeeld dat ik, of ik het wil of niet, meedraag met mij omdat ik het zie als een gevaar voor onze westerse wereld. Stel je voor dat we op een dag, als verplicht gelovige van Allah[1], geacht worden ons te verplaatsen naar Mekka om daar o.m. met stenen de duivel te verjagen.

Het is duidelijk, overduidelijk, ze zakken af naar hier terwijl ze even goed naar Saudi Arabië hadden kunnen uitwijken. Waar ze nu in de woestijn, een toeristisch land gaan uit de grond stampen, naar ik heb gehoord. Er was dus plaats en er waren middelen genoeg om deze uitwijkelingen, gelovigen in Mohammed, op te vangen. Het feit dat ze naar Europa gekomen zijn, een land van ongelovigen, is het bewijs dat hun leiders er duidelijk op uit zijn, Europa te infiltreren om, binnen twee, drie, vier generaties Europa, eens overspoeld met Allah gelovigen, de macht over te nemen.

Dat Europa niet zou zien en niet zou weten, welke de gevolgen van de huidige infiltratie kun,nen zijn, geloof ik niet. Europa weet het zoals ik het weet, maar ze hebben niet de ‘guts’, Guy Verhofstadt, de hevige Europeaan incluis, om er iets aan te doen en dan ook heel vlug, voor het helemaal te laat is. We hebben ons bevrijd van de God van de Kerk, we willen nu niet overrompeld worden door de Allah’s van de Islam.

De Kerk, of wat er nog van rest, is een even grote schuldige. In plaats van, zoals ze het destijds deden, te bidden: ‘van de Islam, verlos ons Heer’, halen ze de Islam binnen in hun scholen, en tonen ze voldoende aan de opkomende jeugd, de steunpilaren van de toekomst, dat het ene ware geloof zonder het welke de eeuwige zaligheid niet mogelijk is, niet bestaat, nimmer heeft bestaan; dat er een veelvoud van goden zijn, verspreid over de wereld, die alle, de eeuwige zaligheid in voorraad hebben. Er is nu voor hen een keuze aan waarheden die wij nooit hebben gehad.

Wij, die opkijken naar de God van Spinoza, of de God van de vierhonderd mini-minimale deeltjes, wie of wat zijn wij dan nog wel?

Vertrekkende van uit mijn gedachtenwereld en van uit wat ik denk te zien gebeuren in de wereld, is het dit waar ik vandaag aangekomen ben.

03-09-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde