Genesis 3, 19 

Zo zal je nimmer vooraf weten wat je hand zal schrijven als het woord er is van oude Bijbels op de tafel en van de stenen die je raapte, gebeeldhouwd door de winden en de regen. 

En het nacht weer is, zo vlug de morgen weg geschoven, de deemstering gekomen, en in Jobs vergeelde woorden weer gelezen dat de adem van d’ Almachtige ons het leven gaf. 

Al zegt ons niets of niemand ook met zekerheid wie die Almachtige is, een immanentie toch in ons gekomen, een lichtbron, een verheerlijking, oorsprong die bestemming is, 

en zo geweten, al is het maar een fractie van een ogenblik, dat de eeuwigheid ons is toegemeten. 

Kap dan, zoals je netels kapt, het stupide vers, ‘je bent uit stof en tot stof keer je terug’, uit Genesis weg, want het hoefde niet, voldoende is geweten dat dit lichaam sterven zal. 

En ook als er gelezen moet, zo leerden ons Nothomb en Fabre d'Olivet,: ‘je bent uit geest en tot geest keer je terug’, en dit geloven we, al weten het zo weinig, 

Het is het enige wat hier op aarde te onthouden is.

19-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik herlas mijn blog van gisteren. Duidelijk teveel het woordje ‘God’, ik moet er dus in snoeien en vooral me niet herhalen, het bos is het bos en God is alleen te omschrijven in woorden, die één zaak gemeen hebben, namelijk het onvermogen met zekerheid te zeggen wat de term God dekt. Het is dus een woord dat best zo weinig mogelijk uitgesproken en geschreven wordt omwille van het feit dat het een woord is dat gepollueerd werd door het gebruik ervan, en ik ook zondig hiertegen.

Ik heb het moeilijk én te werken aan mij boek, én klaar te komen met mijn blog, dit was gisteren het geval en vandaag ook loop ik hetzelfde risico. Gisterenavond was er daarenboven voetbal die ik wel missen wou maar niet volledig en had ik een ganse dag gewerkt om een dialoog uit te schrijven tussen Raoul en Ugo over ettelijke bladzijden gespreid (Ik verlang een boek van minstens drie honderd pagina’s), een gesprek dat tevens elementen moet bevatten die verder in de loop van mijn verhaal aan bod kunnen komen. Dus dit vergt denkwerk.

Ik heb wel geen plan uitgeschreven, zoals Mulisch, maar toch weet ik ongeveer waar ik eindigen wil, tenware onvoorziene gebeurtenissen zouden opduiken in de loop van het verhaal, wat altijd kan gebeuren.

Anderzijds volstaan kleine feiten om er een groter feit van te maken. Alles samen is schrijven magie, is het wat Eco beweerde een kosmisch iets.

Ik stopte daar zo-even om te luisteren op Nederland, naar diverse schrijvers over hun schrijverschap. Wat me opviel – en ik heb me dit al verweten – is dat iemand die schrijft geen nood heeft om te lezen. Sinds ik aan mijn boek begonnen ben heb ik praktisch niets meer gelezen. Iemand, ik denk dan het Van der Heyden was die zegde dat het schrijven de lezer in jou vermoordt. En dit is correct, ik heb al mijn tijd nodig om te schrijven en, me te lezen om te weten wat ik schreef en of het niet beter kon.

Dit is zoals ik al liet uitschijnen wat me gisteren is overkomen met het fragment uit mijn boek. Ik heb dit vanmorgen vroeg herlezen en heb er vlug één paragraaf uit geschrapt. In de loop van de dag heb ik dit nogmaals herlezen en mijn bemerking vooraan deze blog, over de naam God, was er het gevolg van. Dus log ik in, vandaag nog: 1. op datum van vandaag, de herziene tekst van mijn blog van 17 maart en 2. Mijn tekst voor mijn blog van morgen 18 maart.

Het ga je goed beste lezer die kon binnenkijken in het diepste van mijn schrijvers hart.

18-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ugo’, zegde Raoul, ‘Jij bent de man die ingesteld is om hier over na te denken, jij filosofeert. Ik heb de woorden van vaders gedicht altijd genomen voor wat ze waren, heb er niets aan toegevoegd, heb er niets van weggenomen. Alleen de zin over het gezang van de vogels stoorde me, ik had daar graag het geruis van de bomen gehoord’.

‘Als de stem van God’ voegde Ugo er aan toe.

‘Ja, zo iets als de stem van Gods aanwezigheid, maar mijn alleen zijn met die God waar jij het over hebt, voelde ik niet.’

‘Wel, er is God en God, Hij heeft vele gezichten, uiteindelijk is er slechts ene, de God in jou, en het is deze die je ontmoet in het bos en op andere plaatsen. Een zaak is zeker, als Hij is dan is Hij ook in het bos. Hij is er, maar meer niet. Hij hoort niet, Hij ziet niet, Hij luistert niet, Hij ‘is’, en voor anderen is hij niet. Maar als Hij is, dan is Hij zoals jij hem ziet en hoort en of Hij naar jou luistert. Jij bent altijd, waar ook, alleen met Hem.

En na een ogenblik stilte: ‘Ik, ik hoor Hem leven in het bos, meer dan in de kerk of kathedraal, daar is het meer de mens die ik hoor. Maar als je God vindt in het woud en ik hoop het, dan is het die van jou en niet de God van mij, dan is het de weerspiegeling in jou van wat je denkt God te zijn. Ik denk ook dat de man of de vrouw die het gedicht schreef genoeg had aan het gefluit van de vogels, wat duidelijk hoorbaar is, voor mij, is het geruis van de bomen, van hun stilte in de winter, het teken van een aanwezigheid. Onze vriend, de dichter (de dichteres), wist dit en hoorde dit in het gezang van de vogels. Hij zegde niet dat het de God van de Kerk was die hij ontmoette, maar de God binnen in hem, Degene die hij zijn leven lang gezocht heeft. Velen zijn er die niet zoeken omdat ze er geen behoefte aan hebben. Anderen worden door Hem verblind en zien enkel wat over Hem wordt verteld en geschreven staat. Het erge is dat ze je verplichten te geloven in wat er geschreven staat en die God, Raoul, ontmoet je nooit in een bos.’

Raoul luisterde, de hand om het glas, wachtend op het einde van Ugo's tirade van woorden om het te ledigen.

‘Maar, Raoul, ik ben geen theoloog, en de dichter wil dat ik met ‘Andacht’ het bos in ga, wel ik, ik doe het en als ik er ga om te schrijven dan weet ik dat ik er schrijf ge-enveloppeerd met het leven in het bos dat voor mij God is, echter niet, ik herhaal, de God van de boeken.’

‘Ga je dit schrijven’, vroeg Raoul

‘Ja, het schrijven en het herschrijven tot ik de juiste woorden heb gevonden die nog altijd ontoereikend zullen zijn om te zeggen wat ik zeggen wil.’

‘Ugo, je bent een vreemde man, maar een man naar mijn hart, mag ik je vriend zijn?

‘Je bent het al, je bent het van het ogenblik van je kaart met je gedicht, van het ogenblik van je boek over Akhnaton, le fou du Dieu Aton. Het feit alleen dat je nu voor mij zit, omkranst met die twee tekenen, of zijn het omen, bewijst heel veel. Er zijn nu dingen die ik zeggen wil maar die te vreemd zouden overkomen opdat ik ze zeggen zou, maar er moet tussen ons beiden, als mens tegenover mens, iets geweest zijn dat enkel de bomen in het bos begrepen hebben. Het is iets van hen, ik schrijvend, jij toekijkend. Het moet hen geraakt hebben, iets van het leven in hen dat deel is van God, de God waarvan ik lees in het gedicht. Maar, mijn beste Raoul, de naam heeft geen belang, van belang is de lading van die naam, van belang is wat die naam betekent voor jou, hetzij een volheid, hetzij een leegte, het ‘Niets’. Hier is geen ontkomen aan, dit is waar je met leven moet, waarmede je de dag moet ingaan tot de nacht en de slaap je overvalt. De keuze is dus: ruim zitten met Hem in het vizier of beperkt zijn met enkel het Niets voor je uit.’

Het bos is voor mij de volheid, voor de aanhangers van Niets is het een verzameling van bomen. Aan jou om je conclusies te trekken om te weten welke man ik ben.

17-03-2016, 22:09 geschreven door Ugo d'Oorde  

Fragment Ugo in gesprek met Raoul i.v.m. het gedicht van blog van 15 januari 2016.

Alleen de zin over het gezang van de vogels stoorde me, ik had daar het geruis van de bomen willen horen’. ‘Als de stem van God’ voegde Ugo er aan toe. ‘Ja, zo iets als de stem van Gods aanwezigheid, maar mijn alleen zijn met God voelde ik niet.’

‘Wel, er is God en God, Hij heeft vele gezichten, uiteindelijk is er slechts ene, de God in jou, en het is deze die je ontmoet in het bos en op andere plaatsen. Een zaak is zeker, als Hij is dan is Hij in het bos, maar dit is ook alles. Hij is er, maar meer niet. Hij hoort niet, Hij ziet niet, Hij luistert niet, Hij ‘is’ en voor anderen is hij niet. Maar als Hij is, dan is Hij zoals jij hem ziet en hoort en of Hij naar jou luistert. Jij bent altijd alleen met Hem, je hoort Hem of hoort Hem niet. Ik, zegde Ugo, Ik hoor Hem leven in het bos, meer dan in de kerk of kathedraal, daar is het meer de mens die ik hoor, de stem van hen die de bouwers waren, vanaf het concipiëren ervan tot de uitvoering ervan. Maar als je God vindt in het woud en ik hoop het, dan is het die van jou en niet de God van mij, dan is het de weerspiegeling in jou van wat je denkt God te zijn. Ik denk ook dat de man of de vrouw die het gedicht schreef genoeg had aan het gefluit van de vogels, wat zichtbaar is, voor mij is het geruis van de bomen of hun stilte in de winter, dit van een aanwezigheid. Onze vriend, de dichter of de dichteres, wist dit en hoorde dit in het gezang van de vogels. Hij zegde niet dat het de God van de Kerk was die hij ontmoette, maar de God van hem zelf, van het beeld dat hij had van God, de God waarmede hij zijn leven lang is geconfronteerd geweest tenminste zo hij hem gezocht heeft. Velen zijn er die niet zoeken omdat ze er geen behoefte aan hebben. Anderen worden door Hem verblind en zien enkel wat over Hem wordt verteld en geschreven staat. Het erge is dat ze je verplichten te geloven in wat er geschreven staat en die God, Raoul, ontmoet je nooit in een bos.

Raoul luisterde, de hand om het glas, wachtend om te drinken, wachtend op het einde van zijn tirade van woorden.

Maar, Raoul, ik ben geen theoloog, en de dichter wil dat ik met ‘Andacht’ het bos in ga, wel ik, ik doe het en als ik er ga om te schrijven dan weet ik dat ik er schrijf ge-enveloppeerd met het leven in het bos dat voor mij God is, echter niet de God van de boeken.’

‘Ga je dit schrijven, vroeg Raoul. ‘Ja, het schrijven en het herschrijven tot ik de juiste woorden heb gevonden die nog altijd ontoereikend zullen zijn om te zeggen wat ik zeggen wil.’ ‘Ugo, je bent een vreemde man, maar een man naar mijn hart, mag ik je vriend zijn?

‘Je bent het al, je bent het van het ogenblik van je kaart met je gedicht, van het ogenblik van je boek over Akhnaton, le fou du Dieu Aton. Het feit alleen dat je nu voor mij zit, omkranst met die twee tekenen, of zijn het omen, bewijst heel veel. Er zijn nu dingen die ik zeggen wil maar die te vreemd zouden overkomen opdat ik ze zeggen zou, maar er moet tussen ons beiden als mens tegenover mens, iets geweest zijn dat enkel de bomen in het bos begrepen hebben. Het is iets van hen, ik schrijvend, jij toekijkend. Het moet hen geraakt hebben, iets van het leven in hen dat deel is van God, de God waarvan ik lees in het gedicht. Maar, mijn beste Raoul, de naam heeft geen belang, van belang is de lading van die naam, van belang is wat die naam betekent voor jou, hetzij een volheid, hetzij een leegte, het Niets. Hier is geen ontkomen aan. Dit is waar je met leven moet, waarmede je de dag moet ingaan tot de nacht en de slaap je overvalt. De keuze is dus, ruim zijn met Hem in het vizier of beperkt zijn met enkel het Niets.’

Het bos is voor mij de volheid, voor de aanhangers van Niets is het een verzameling van bomen. Aan jou om je conclusies te trekken om te weten welke man ik ben. 

17-03-2016, 08:37 geschreven door Ugo d'Oorde  

De zoektocht naar leven op andere planeten kende een begin, de dag dat Dr. Frank Drake, van the National Radio Astronomy Observatory in Greenbach, een van de 25 meter radiotelescopen instelde op de ster Tau Ceti, twaalf lichtjaren van de aarde verwijderd,  in de hoop er een teken van buitenaardse intelligentie te ontmoeten.

Dit was de start van een jarenlange obsessie waaruit tot stand zou komen wat bekend staat als de ‘Drake Equations’, waarin zeven sleutelelementen opgenomen werden waaraan voldaan moet worden opdat op een planeet, intelligentie zou kunnen aanwezig zijn. Op basis van deze Equations berekende Drake en zijn collega’s dat de mogelijkheid bestaat dat er in ons melkwegstelsel, vijftig duizend planeten met intelligent leven zouden kunnen aanwezig zijn.

Echter, na vijftig jaar van opzoekingen en luisteren, not the slightest bleep has been heard. Betekent dit dat er buitenaards geen intelligent leven bestaat of betekent het dat zelfs indien er intelligent leven op andere planeten aanwezig zou zijn, dit leven daarom nog niet noodzakelijk het stadium van het leven op aarde heeft bereikt? Wel is men het er over eens dat als er leven ontstaan is, it will lead inevitably towards intelligent life. Dit is, mijn inziens, een belangrijke vaststelling,

Het betekent dat eens  er leven is, het van helemaal in den beginne intelligentie moet bezeten hebben om te komen tot wat het leven op aarde al heeft bereikt; dan betekent dit dat die intelligentie aanwezig was tot in de meest minimale deeltjes waarmede alles is begonnen; dan betekent dit dat er in den beginne onder een of andere vorm intelligentie moet aanwezig geweest zijn, opdat die aanwezig zou geweest zijn in die aller minimaalste particules.

Ik tracht hiermede te antwoorden op een vraag die een lezer me stelde, en ik ben er hem heel dankbaar voor: ‘Wat er in den beginne wel kan geweest zijn?’ Mijn antwoord is dus: in den beginne was er intelligentie, in den beginne was er Tao, in den beginne was er het Woord. We hebben de keuze. Maar houden we het simpelweg – de naam van God/Woord taboe geworden zijnde in het westen – bij in den beginne was er intelligentie en dan onvermijdelijk een nieuwe vraag, onder welke vorm was die intelligentie aanwezig?

Mijn antwoord hierop, en daarna moet ik stoppen, wel, onder de vorm van bijvoorbeeld ‘Higgs deeltjes’. En dan stel ik me ook de hamvraag die ons nog eeuwen zal bezig houden, waren dit deeltjes geest of deeltjes materie?

Het grote wonder is dat we wezens zijn die zich vandaag die vraag stellen en de evolutie die het Universum in zich draagt kan nimmer gestopt worden, indien deze stoppen zou verdwijnt de zwaartekracht en zijn golfbewegingen, dus de evolutie blijft gericht naar steeds maar meer Universum en meer intelligentie. Om deze reden sprak ik in mijn vorige blogs van de homo sapiens op weg naar nog meer sapiens.

 Hoe het geschreven staat is het werk van deze morgen, het werk van iemand die onuitgeslapen - als dit woord zou bestaan- was.

16-03-2016, 06:44 geschreven door Ugo d'Oorde  

In deze oude woning waar heel wat geslachten hun levens hebben zien komen en uitdoven, gedroomd aan de rand van het bos, wil hij, Ugo d’Oorde, veel verder dan halverwege, een geschrift nalaten van de mens die hij was en wilde zijn onder de mensen. Hij neemt zich voor, hierbij een holle weg te nemen, de bermen begroeid met gebeurtenissen uit het leven, die alle, hoe groot of hoe klein ook, hun impact hebben gehad en zullen blijven hebben tot het punt waar hij ooit aankomen zal, een punt dat zich, gelukkig, duidelijker aan het aftekenen is in zijn lichaam dan in zijn geest.

Ontstaan, na zijn ontwaken uit een vreemde droom, in het hart van de herfst, hij en vader in een hevige sneeuwstorm, voor een huis staande waarvan de gevel één grote poort vormde met tal van kleine poortjes erin die open en dicht sloegen. Vader riep woorden tot hem die verloren waaiden in de storm maar hij wist duidelijk wat hij hem zeggen wilde. En nu hij de koffie zet in de keuken, staan de woorden van vader klaar getekend in de kruinen van de bomen onder het paarlemoer van de luchten, en kan hij deze overmoedig uitdragen als basiselement van zijn passage op aarde, dat de geest niet ontstaan is uit de materie maar dat het de geest is die de materie heeft gebaard.

Hij wil deze regel zien als de toonaard van wat hij te zeggen heeft. En, als lezer van de Bijbel en van het Boek van Job uit die Bijbel voelt hij zich nu als Elihoe die vindt dat hij, overvol zijnde met ideeën, al te lang al heeft gewacht met spreken. Wel, hij ook is overvol met woorden en met argumenten, ook hij wordt opgehitst door wat hem beroert en dat gistend is als jonge wijn die nieuwe zakken dreigt te doen scheuren.

Het is, in deze toonaard, aanwezig lijk het watermerk in het Schoellerblad, dat hij werken wil, gevoed door de geheime krachten van hemel en aarde, van bossen en velden, zeeën en stranden, bergen en stromen en die de adem van zijn dagen zijn, geconvergeerd in één enkele hoofdzin, dat de materie is ontstaan uit de geest die in den beginne was. En als beschikker over het woord, is hij, Ugo d’Oorde, zoals Tzinacàn, de magiër uit het verhaal van Jorge Luis Borges, almachtig is geworden na het ontcijferen van de woorden, door de god verborgen in de tekeningen op de pels van de jaguar; is hij almachtig, is hij todopoderoso om woorden te produceren en de raad te volgen van de filosoof Richard Rorky, al wat gebeurt zich te laten afspelen in het droomhuis gelegen in een droomoord. Hierbij ook denkend aan wat Khalil Gibran vertelt in zijn ‘Profeet’ eerst een huis te bouwen in de woestijn alvorens een huis in de stad. Misschien bedoelde Gibran hiermee iets anders maar voor hem komt het op hetzelfde neer, al wat geschreven wordt is ingebeeld. Gebeurt dus, noch in het huis waar hij in het reële leven elke morgen opstaat, noch in de plaats waar dit huis gevestigd is.

Want, in het proces van het denken en het verbeelden is alle vrijheid toegestaan wel wetende, en dit is voor hem een belangrijke factor, dat hij bij dit alles afstand zal doen - en lichtzinnig kan hij zich hierover niet uit spreken - van het houvast dat vele jaren God is geweest. Nu echter is het, het verhaal dat zich loswrikt en waarin tijd, oorzaak en gevolg, geen bepalende factor kunnen zijn.

Het is zijn ultieme mogelijkheid geworden, om in de laatste heldere momenten van zijn dagen, de totaliteit van wie hij was en is, wou zijn en niet werd, te verlengen, over de dood heen, naar de eeuwigheid toe.

Zo heeft hij altijd, met een grote zekerheid geweten dat hij ooit eens ontwaken zou uit wat hij nu noemen wil zijn al te lang durende geestelijke inertie, wat betekent dat hij de persoon, die hij was en niet was, maar die hij had kunnen zijn, wenst aan te kleden met woorden. Met voor zich het beeld van de grote Ovidius die hem, zonder aan te kloppen, regelmatig bezoekt. Ovidius die, dankzij zijn Metamorfosen, overtuigd was van zijn onsterfelijkheid, want wat er ook gebeuren mocht, zij zouden voor eeuwig zijn naam meenemen in de tijd. Waarvan hier akte.

En, krachtiger dan ooit voorheen, zijn er ook de woorden van Dante in hem - al was het Vergilius die deze woorden sprak – ‘dat het noch neergezeten op het dons noch onder de dekens gelegen, dat je roem verwerft en dat hij die zijn leven aldus doorbrengt evenveel sporen nalaat als rook in de lucht en schuim op het water’. 

Zo is het zijn wil meer te zijn dan rook in de lucht en schuim op het water en is al het creatieve dat in hem is, gericht op het nalaten van een blijvende, levende persoon, die hij is of die hij  had kunnen zijn, de tijd in, tot die uiteindelijk, maar ver erna, vergaan zal tot de letters van een naam in een overgebleven register. 

Kan dit het begin zijn van een boek dat aanzet om gelezen te worden?

15-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een memorabele avond is het als je getuige bent van een schitterende uitvoering van een sonate voor piano en cello, en van Chopin (opus 65), en van Prokofief (opus 119) en van een Hongaarse Rapsodie van de Roemeense componist, David Popper (°1844), met als uitvoerders, Luc Devos, een briljante pianist, maar dat weten we, en David Poskin, een jonge cellist van 23 jaar, even briljant en uiterst veel belovend. En je bekent zelfs dat je meer oor en oog hebt gehad voor de cello dan voor de piano, vooral dan wat de Prokofief betrof.

Achteraf applaudisseert je, rechtstaande, niet alleen voor de uitvoerders, maar evenzeer, zo niet meer, voor de componist, alsof het de maker zelf ware geweest die zijn werk – en voor jou dan, het deel van de cello - gespeeld had. Prokofief vooral moet de jonge cellist, David Poskin, dankbaar zijn voor de wijze waarop hij, samen met Luc De Vos, zijn sonate heeft binnen gebracht in de herinnering van allen, hoe weinig talrijk ook, die er aanwezig waren. Het werd in elk geval, en dit om nog andere redenen, een avond die je overrompeld achterliet. En je hoopt, uit de grond van je hart dat je er nog zult zijn om David Poskin in mei 2017, je zult dan op je negentigste zijn, om hem nog te horen en toe te juichen in de Koningin Elisabeth wedstrijd voor cello. 

Avonden zoals deze zijn avonden van Hoogdagen, je bent onder de indruk van wat je beleefde en je bent niet alleen. En je hebt de gelegenheid aan de jonge cellist, je bewondering uit te drukken, en je spreekt maar: je zag dat hij zonder partituur speelde en je zegt het hem om van hem te horen dat hij het altijd zo doet. Hij kent dus niet alleen de partituur van de cello maar ook - natuurlijk zegt hij - deze van de piano en je hebt het beeld van twee partituren naast elkaar, tekens en nog eens tekens, bladzijden vol en dat alles zit opgeslagen in zijn hoofd en als je spreekt kijk je naar hem, naar die jonge man en hoe hij er staat, fier en gelukkig, overtuigd van zijn kunnen.

En het was lang geleden, maar je kende ook de grote vreugde voluit te kunnen spreken over wat je de laatste dagen bezielde. Woorden en nog woorden, aarzelend, zoekend naar de precieze vorm die soms moeilijk komt, zodat je je verontschuldigt en als antwoord krijgt van een jonge altvioliste: ‘I like talking’, een aanmoediging om verder te gaan. En je begrijpt dat ze is zoals jij altijd bent geweest, dat ze graag spreekt over om het even wat, als het gesprek maar diepte heeft, als het maar gaat over dingen die buiten het alledaagse liggen. Je voelt het, o zo goed bij haar en bij de jonge man naast haar, in die wolk van geest waarin je elkaar ontmoet, daar, meer dan op andere plaatsen.

Ook jij bent zo geaard ook jij houdt ervan te kunnen spreken en schrijven over dingen die je bezighouden, en die zich situeren in wat Paul Davies noemt, the landscape of the mind, om niet zo ver te gaan als wat je ooit las van Steven Hawking over ‘the mind of God if he should exist’.

Hoe rijk we zijn op dergelijke momenten en hoe arm ook als je plots geconfronteerd wordt om te spreken in een andere taal die je wel leest maar niet voldoende gebruikt om een vlotheid in het spreken te kennen en dan blokkeert zich het geheugen, ook voor andere zaken, voor namen bijvoorbeeld, je zoekt naar de naam van een dokter die onlangs werd gepensioneerd in het Ziekenhuis, en er komt niets. Voor het eerst – is het een voorteken? – is je geest als geblokkeerd, niet eenmaal, neen, het herhaalt zich. Echter de naam is noodzakelijk omdat je spreken wilt over zijn twee zonen die ingenieur zijn in de akoestiek als zo iets bestaat. De naam van de dokter, Denis Wulfrank, komt pas als je buiten stapt.

Het wordt je aldus duidelijk dat je, in je blogs van 12 en 13 maart niet overdreven hebt als je erin toegeeft dat je onder meer, én met het Allesomvattende van Emmanuel Kant, én met de slinger van Foucault, à la Umberto Eco, op een vreemd domein terecht gekomen bent waar weinige je onmiddellijk volgen. Je kent je neiging - en het is de kwantum fysica die je er toe bracht – om over te hellen naar de metafysica, zelfs tegenover een burgerlijk ingenieur, als deze je vertelt of wenst te vertellen, want je gaf hem niet – tijd is soms heel kostbaar - de gelegenheid, te spreken over de golfbewegingen van de zwaartekracht. Hopelijk, denkt je nog, hoor ik nog wel iets van die Wim en die jonge altvioliste. Zo zijn er voor jou avonden van stilte, als je opgesloten zit met je ego, en andere waarin je open bloeit in woorden.

 ‘I like talking’, zegde de jonge dame, en ze weet waarom, omdat het al discussiërend is dat nieuwe ideeën ontstaan, nieuwe ideeën die je brengen tot andere nieuwe ideeën. Ik weet, toen ik tekende, en een kunstpaus van bij ons heeft me dit ooit gezegd toen hij mijn werken zag, dat je als kunstenaar, hoe groot of hoe klein ook, in dialoog moet gaan, dat je een respons moet hebben om te groeien. Ik heb die nooit gekend zoals ik die evenmin gekend heb voor mijn geschriften. Pas nu, na al die jaren van werken in eenzaamheid, verschijnen er lichtpunten aan de horizont die fungeren als respons en waarmee ik in dialoog kan gaan.

Het is nooit te laat, ook niet denkt je dan, voor mij.

14-03-2016, 06:53 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat hij gisteren geschreven had aan John Storms was duidelijk gewaagd, zelfs revolutionair. Vertellen dat het niet de mens is geweest die er zelf heeft voor gezorgd dat hij opgeklommen is tot homo sapiens, maar dat dit gebeurde onder invloed van het ‘Allesomvattende’ van Emmanuel Kant, is een boude uitspraak, is zeggen dat Umberto Eco, dat Hubert Reeves gelijk hebben als ze beweren dat de slinger van Foucault beïnvloed wordt door een bepaald punt ergens, ergens in de ruimte en niet door de beweging van de aarde tollend om de zon. Wat eigenlijk even boud gesproken is, want dit betekent tezelfdertijd dat de aarde en ons zonnestelsel, ook door dat punt bewogen worden, dat de totaliteit van het Universum er door bewogen wordt.

Vertel je zo iets, vraagt hij zich af, in een boek die je een roman noemt of, om het eenvoudiger te houden, een soort dagboek, vertel je dit aan je lezers? Wel ja, waarom niet? Komt het tot een discussie op de lunch bij Raoul en Ann volgende week, hij weet hoe zich in een beginfase te verdedigen, namelijk dat dit fameuze punt, ook het centrale punt is van het Allesomvattende. 

Hij duizelt hierbij, hij heeft de aarde verlaten, heeft ons zonnestelsel verlaten en heeft het centrale punt van alle zwaartekrachten bereikt. En hij staat op het punt met deze stellingname over kop te gaan. Kant, geboren in 1723 en denkende in de XVIII de eeuw, had nog steeds het stelsel van Copernicus in het hoofd, met de zon als centrale punt, heeft hier nooit aan gedacht, het Allesomvattende voor hem lag binnen bereik, maar jij plaatst het in het hart van de Kosmos, van waar het zich uitstrekt naar oost en west en zuid en noord én, naar zenit en nadir, even krachtig aanwezig als in dat bepaalde punt van Foucault, in elk punt op alle lijnen die er uit vertrekken, wat betekenis geeft aan het Allesomvattende, het magische woord van Kant.

Maar waarom, vertrekkende bij Kant is het nodig een dergelijke vlucht te nemen, wat als je verkeerd zit, wat als je redenering geen steek houdt? Man, forget it, begin met die brief te schrappen uit je boek.

Hij ging buiten in de kilte van de morgen. De zon een glanzend zilveren cirkel achter de naakte maar prachtige vertakkingen van de bomen, vooral van die ene boom die er als oudste, duidelijker en krachtiger stond, en hem elke morgen bij het ontbijt, met het raam op het oosten, aanstaarde alsof hij hem een goede morgen wensen wou, en nu licht ontgoocheld scheen over de brief die hij wel schrappen kon  maar dan toch in handen zou komen van John en Raoul en wellicht ook van Ann.

En die, onbesuisde handeling kon onmogelijk ongedaan worden gedaan, het onheil, zo het er een was, was geschied, hij zou zich moeten verantwoorden, zo niet zouden zijn vrienden hem aanzien voor wat hij niet was en voor wat hij nooit had willen zijn.

Want het was niet aan hem om verklaringen te doen over het Allesomvattende van Kant, laat dit over aan professoren, aan theologen of filosofen, van hen zal men zo iets aanvaarden, van jou, mijn beste vriend, zal men zeggen dat je bij je leest moet blijven, schrijf je verhaal en houd het daarbij. Wat je al geschreven hebt is al zwaar genoeg, je bent inderdaad te elitair, onleesbaar elitair, laat dit over aan figuren als George Steiner, of als Stefan Hertmans van bij ons. Kruip in je schelp en blijf erin verborgen. 

En nog, wie denkt je wel te zijn, du, kleiner Mann?, Een Mister Chips ben je, blijf op je sofa voor de haard, zet de radio aan en luister naar de muziek van Klara, of kijk naar de programma’s van Brava , geniet zoals nu, van de muzikale poëzie van ‘les Tableaux d’une Exposition’ van Moessorgski (orkestratie Ravel) en van wat het leven je nog te bieden heeft, maar vooral gaat geen dingen schrijven waar je geen vat op hebt, zelfs al zou je denken dat de jaren je hierbij helpen, ze doen het niet, mijn beste man. 

13-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde