Ik weet dat ik weinig gelezen heb van de boeken die de laatste jaren zijn verschenen; dat ik geteerd heb en nog steeds teer op de boeken die ik twintig, dertig jaar geleden las. In feite heb ik enkel maar geschreven, want ik was en blijf de mening toegedaan dat mijn rol op aarde is volbracht en dat ik, zoals Cervantes alleen nog maar woorden samenbrengen moet om met verhaaltjes over alles en nog wat de melancholie van het ouder worden en het oud zijn te bekampen.
Mijn verhaaltjes zijn echter geen novellen zoals bij Cervantes, ze handelen slechts, samengebracht op een vreemde maar effectieve wijze, de wereld van de geest gespreid als de geest is voorbij de horizon, tot in het oneindige. En het is ook niet het melancholische in mij, dat ik er mee verbergen of verdoezelen wil, neen het is simpelweg een noodzaak, mijn leven wordt herleid tot zero als ik ophoudt met schrijven.

Dus blijf ik verkondigen dat ik van de bergen ben en van de zeeën maar, en dit is belangrijk, dat ik in de eerste plaats ben van de plaats waar ik geboren ben en waar mijn jeugd zich heeft afgespeeld, dat ik ben van de bossen en de velden aldaar, van de weiden en de wegen, van de waters, de wolken en de luchten. De impressie ervan zit in mijn bloed en vloeit door mijn aders, het is mijn hartslag en mijn adem.
En vandaag, uitzonderlijk voeg ik er aan toe, ik dacht van het sterven te zijn maar ik ben van het grote leven en schrijf ik eeuwigheid, omdat ik de eeuwigheid heb aangeraakt met de vingertoppen, het grote moment dat van de geest is.
Het zijn de ogenblikken dat ik teruggrijp naar T.S. Eliot en zijn ‘Four Quartets’, die beginnen met een waarheid die veelzeggend is en heel diep graaft in het voorbij als in het nog komende:

Time present and time past
are both perhaps present in time future,
and time future contained in time past.

Deze woorden van Eliot leven in mij. Deze blijven aldus, zoals de muziek van Bach of Beethoven of Mahler, aanwezig in de band geest die omheen de aarde drijft en me verbindt met hen, over tijd en ruimte heen.

14-06-2014, 01:04 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mijn blogs vloeien in en door elkaar. Wat ik gisteren schreef mengde zich met wat de voorgaande dagen ontstond, zodat het voorbije een grote massa gedachten werd en ik telkens moet gaan kijken wat van de vorige dag was.
Komt er nu bij wat van het WK is en dat me gisteren laat bezig hield, te laat want ik viel er bij in slaap want enkel de flitsen in het spel van Kroatië konden me bekoren, Brazilië meer geel dan voetbal zijnde. Maar het gebeurt dat je, sedert maanden bewerkt door de media, verleid wordt, zelfs op hoge leeftijd, om dan uit te komen dat het allemaal niet heel veel zaaks was en dat je beter verwacht voor de komende dagen.

Dit alles zindert nog na, nu ik neerzit en wat orde zoek in mijn gedachten en ik weet dat ik de laatste tijd veel te weinig heb gelezen, dat ik ben uitgezworven in filosofische beschouwingen over het leven en over wat achter de dingen is, en dat ik zo graag God noem, zodat het duidelijk is dat ik van een andere generatie ben en ik in feite aan het schrijven ben vanuit een vorige ingesteldheid naar deze van nu en meer nog, naar deze die komt. Wat zeker geen winstpunt is om gelezen te worden. Maar hij waagt het toch de taal te gebruiken die hij gewoon is te gebruiken en zelfs toe te geven dat hij de literatuur van de generatie na hem, op enkele uitzonderingen na, wel van ver heeft gevolgd, maar weinige boeken eruit gelezen heeft.
En ook, wat hem is bijgebleven uit de boeken van vroeger zijn enkele passages die nog steeds opduiken op de meest onverwachte ogenblikken, zo denk ik nu, al schrijvend, aan Faulkner’s ‘Sanctuary’ waarvan me weinig is bijgebleven buiten de titel, terwijl een ander boek opduikt, ‘Gods little Acre’ van Erskin Caldwell dat ik eens heb uitgeleend en nimmer terugkwam.

Om welke reden Gods little Acre terug is opgedoken weet ik niet, maar de passage er uit - of slaat mijn verbeelding, na het voetbal van gisteren op hol – komt nu duidelijk terug, en dan deze waarin een van de personages van het boek, opgehitst door het provocerend sensuele lichaam van zijn schoonzus, haar plots het kleed van het lichaam rukt en het in stukjes scheurt.
Hoe vreemd het ook moge zijn, deze morgen heel vroeg, terwijl de merel uit mijn buurt, reeds is uitgezongen maar dit is het beeld dat nu in mij wordt opgeroepen, en wellicht ook van een Caldwell, terug tot leven gekomen die, zelf opgehitst door wat hij schreef, in gedachten de klederen van het lichaam rukte want, hoe groot is soms niet de kracht van de verbeelding?

Zo van mezelf, of hoe oud was ik toen ik met Julie – of was haar naam Maria - op de hooischelf was en ik, over haar gebogen, mijn hand had gelegd op haar kleine harde borsten, en toen ik in de glans van haar ogen keek en zag wat er gebeuren kon, mijn hand opschoof naar die geheime, ongekende, onvermoede plaats, verhit, bedwelmd en als verdwaald.
Wat indien Julie’s moeder, die instinctmatig het gebeuren moet hebben aangevoeld, niet met aandrang geroepen had over de meidoornhaag die hun beide boomgaarden scheidde en Julie zich had losgerukt van onder hem en lenig als een kat de ladder was afgesprongen om in een aureool van licht in de poortopening te staan en te verdwijnen, me achterlatend in de bonzende stilte van de zondagnamiddag met de dwarreling van stofdeeltjes in bundels licht tussen de losliggende pannen.

13-06-2014, 06:05 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat is er van de Waarheid? Een vraag die zo dikwijls wordt gesteld, door zovelen en op zovele plaatsen. De inhoud van de enige encycliek tussen zijn boeken, de ‘Veritatis Splendor’- encycliek was er tekenend voor. Hij kon er niet overheen dat een paus – wie hij ook was - hierin verkondigde, dat de teksten van Bijbel, Evangeliën en Paulus, genomen moesten worden als een schittering van waarheid, waaraan geen jota te wijzigen viel.
Hij kon dit onmogelijk aanvaarden en hierin stond Gérard Bodifée hem ter zijde, die in een dun boekje,: ‘In Beginsel’ het perfect antwoord hierop wist:

Dragen niet alle overtuigingen die opkwamen in de geest van geïnspireerde mensen iets waars in zich, en zijn ze niet alle leugenachtig wanneer ze pretenderen een absolute waarheid te bevatten?

Ettelijke malen ook had hij zich de vraag gesteld hoe de Evangeliën eigenlijk wel waren ontstaan. Ze waren geschreven in het Grieks, dus niet in het Aramees noch vertalingen hieruit, wellicht door grote schrijvers of dan toch schrijvers die wel kennis hadden van de overleveringen uit het leven van Jezus maar daarenboven vertrouwd waren – en dan zeker de auteur van het evangelie van Johannes - met de literatuur van hun tijd, en zeker deze van Sophocles, Plato, Aristoteles en anderen. En het kan onmogelijk anders dan dat ze hun beschouwingen over Jezus met de achtergrond in zich, geschreven hebben, verheerlijkend en dramatiserend. Het enige waarin ze afgeweken zijn is dat ze eindigden op een uiterst positief vlak, de verrijzenis. Maar of die biografie die ze schreven letterlijk de woorden en de daden van Jezus weergaven valt te betwijfelen. Zij waren maar de auteurs, zoals er zovele ronddwalen die begaan zijn met de biografie van een of andere beroemd persoon.
In dit verband zijn deze blogs van hem, autobiografisch, ze handelen over de (weinig beroemde) persoon die hij is en was, maar ook over de persoon die hij had kunnen/willen zijn.

Ze zijn de verhalen en de versieringen van planten, zoals deze voorkomen op oud-romaanse kapitelen, van zijn leven, van zijn doen en laten, van zijn gelukkige momenten als van zijn waarheden die dan toch nog steeds met twijfels zijn omhangen. Hij, zoals zovelen, tast nog immer in het duister, hij bevindt zich nog steeds achter de glazen wand die hem scheidt van ‘de’ waarheid, de wand, zoals hij eens hoorde van een goede vriend, die bedampt is langs de overkant.

12-06-2014, 05:07 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat is er van wat we toeval noemen : zijn er voorvallen die niet ‘toevallig’ zijn maar die niet anders konden dan gebeuren?

In zijn Act of Creation vergast Arthur Koestler zijn lezers op wat hij noemt a famous brain-teaser, een hersenpijniger.
Bij het krieken van de dag begeeft een monnik zich op weg, langs een pad dat amper twee voet breed is, naar een boeddhisten-klooster, gelegen op de top van een berg. Onderweg stopt hij om iets te eten en te drinken en komt ‘s avonds aan in het klooster. Na een paar dagen gevast en gemediteerd te hebben vat hij bij het ochtendgloren de terugweg aan. Ook nu stopt hij even om wat te eten en te drinken. Natuurlijk verloopt de afdaling vlugger dan de beklimming.
Bewijs, zegt Koestler, dat er een plaats is op het pad waar de monnik zich precies bevond, op hetzelfde ogenblik van de dag, als een paar dagen ervoor toen hij de beklimming deed.

Koestler’s oplossing is visueel te vinden: we ontdubbelen de monnik in een die de berg beklimt en een andere die tezelfdertijd de berg afkomt. Het is duidelijk dat ze elkaar zullen ontmoeten op een punt op het pad daar waar het verleden van de monnik precies zal samenvallen met zijn heden.

Deze aanwezigheid, precies op de juiste plaats en op hetzelfde ogenblik in de tijd, is geen toevalligheid, maar een gebeurtenis die we nemen als toevallig, terwijl we deze helemaal niet konden ontlopen.
In dit verband kan hij niet nalaten zich de vraag te stellen over welke vrijheid van handelen we eigenlijk wel beschikken of menen te beschikken en niet, de gebeurtenis ondergaan. En, of Rupert Sheldrake wel volledig in het ongewisse is als hij waagt voorop te stellen dat het misschien de toekomst is die het heden bepaalt en dat het aldus het komende is dat onze daden of beslissingen van het heden in handen heeft.

En, denkt hij, als we evolueren naar het Omega-punt, zoals hij leerde van Teilhard de Chardin, wat hij gelooft - anders ziet hij niet in waarheen de evolutie ons zou kunnen brengen - dan is die gewaagde, maar niet bewezen stellingname van Sheldrake niet zomaar een doos lucht.
Al hoorde hij wel iemand op de BBC verklaren dat Sheldrakes boeken zouden moeten verbrand worden, maar dit zou hij over een boek wel nimmer durven of willen verklaren..

11-06-2014, 04:33 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat vang ik aan met al deze blogs die ik al geschreven heb, die zich opstapelen, aanvullen, hernemen onder een andere vorm, maar veelal van eenzelfde geaardheid zijn, het merendeel zich situerend in eenzelfde landschap omdat het, het enige landschap is waar ik me goed voel.
In al die tijd dat mijn blog verschijnt haal ik gemiddeld niet meer dan twaalf à vijftien lezers. Ik kan dus niet spreken van een groot succes voor wat ik schrijf, integendeel. Maar dit beperkt aantal is me trouw gebleven zodat ik tevreden ben met wat ik tot hiertoe heb bereikt.
Trouwens, ik schrijf ook voor mezelf, soms verwonder ik me omwille van de vlotheid waarmee mijn woorden komen al gebeurt het ook dat ik lang zoekende ben en wachten moet tot de laatste ogenblikken om in – of is het aan - te loggen en dit zeker zijn invloed heeft op de waarde van het geproduceerde.

Hiermede heb ik nog steeds niet geantwoord op de vraag die ik me stelde, maar Ik zou me ook kunnen afvragen wat ik ga doen met de meer dan dertig dagboeken die ik vulde?
Ik zal de tijd niet meer overhouden – ik zie hoe vrienden, kennissen sneuvelen omheen mij – om al wat ik ooit schreef, eens, te overlopen en er uit te halen wat bewaard moet worden. Het zal dus, én aan de tijd zijn én aan de omstandigheden - amper is er nu het doorkruisen van de luchten door mijn blogs - die beslissen zullen. Ik kan er me enkel bij neerleggen. Iets zal er dan toch, al was het maar een echo, overblijven van wie of wat ik was in de wereld.

Zeggen dat ik in mijn beginfase geïnspireerd ben geweest door de grote José Saramago. Hij hield het een jaar vol tot de dood hem kwam halen. Alhoewel ik nu, vier jaar erna nog altijd zijn naam vernoem en zijn boeken nog altijd te vinden zijn in winkels en bibliotheken, vrees ik dat mijn naam niet eenzelfde lot zal beschoren zijn. Ik moet dus leren mee te leven, om desondanks, mijn arme pogingen verder te zetten, zelfs al zijn er maar twaalf à vijftien lezers die mijn blogs zouden kunnen missen.

10-06-2014, 07:31 geschreven door Ugo d'Oorde  

Umberto Eco heeft het bij het rechte eind als hij schrijft: genius is twenty percent inspiration and eighty percent perspiration, en dan nog moet er ‘genius’ aanwezig zijn. Maar van zelfde Eco hoort hij ook  graag dat ‘een roman in eerste instantie niets te maken heeft met woorden, een roman schrijven is een kosmische aangelegenheid zoals het kosmisch gebeuren waarover wordt verteld in Genesis’.

Mag hij het woord ‘roman’ vervangen door blog en zeggen dat een opeenvolging van blogs schrijven, een kosmische aangelegenheid is. En dat hij iets meer mens is dan mens onder de mensen als hij schrijft, een boom in een bos bomen, die wat meer licht ontvangt, wat meer regen, wat meer wind, misschien geworteld is in een andere grondlaag en ingevolge al dit, verschillend is wat zijn groei betreft.

Maar de groei van de mens is de groei van de geest die ingebrand, de opdracht heeft meegekregen creatief te zijn. En dit creatief-zijn is het kosmisch element dat hem bezielt, dat woekert in hem als hij – of wie ook in hem – in een staat van schrijven is.
Dit is de reden waarom hij nu zijn dagen vult en vullen blijft met dit tasten naar woorden. Woorden die de resultante zijn van alle daden, alle bevindingen, alle ontmoetingen die hebben ingewerkt op hem en hem gevormd hebben. En, zoals Eliot het dichtte, a lifetime burning in every moment.

Deze ganse massa aan bestaan, heeft als diepere ondergrond al wat was van de geslachten voor hem en deze gaan terug tot voorbij Altamira, tot voorbij Lascaux. Er is een verwevenheid, een interconnectedness die verbaast. De kosmos is een onoverzichtelijk web van gebeurtenissen. Hij kan deze zien in hun globaliteit en zeggen dat alles in alles is. Hij kan deze zien gecentreerd op de mens en zeggen dat hij geprangd zit in de mazen van dit web van gebeurtenissen en dat de draden ervan, gesponnen zijn dwars doorheen elke atoom van zijn lichaam, doorheen elke splinter van zijn geest, geladen met een wondere energie, een krachtenbron die niet alleen samenbundelt maar ook voedt en inspireert.
We zijn hier op aarde om hierover te getuigen als geïntegreerde deelnemer en dus ook als verantwoordelijke.

Hij kan of wil niet meer ontkennen dat hij hierbij intens betrokken is. De bewustwording van zijn materiële betrokkenheid is een feit, de bewustwording van zijn spirituele betrokkenheid is het nieuwe paradigma dat zich aftekent aan de horizon. Het is tezelfdertijd een uitpuren van het geweten, de enige getuige van onze intiemste gedachten. Ook dit “uitpuren” is aan gang, traag weliswaar, te traag opdat het zou opvallen, maar gestadig. Dit ook is deel van ons in-wording-zijn.

09-06-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij heeft elke dag een gevecht te leveren tegen die andere persoon in hem die hem ontmoedigen wil, die schuilt achter de hoek, die hem tracht te overtuigen dat wat hij doet, waardeloos is aandringt, zijn pen laat liggen.

Maar de Ugo in hem houdt vol. Onderaan de titel van het tijdschrift ‘Le troisième Millénaire’ heeft hij gelezen, gedrukt in kleine letters: ‘de l‘homme en devenir’, van de mens in wording. En zo is het ook, de schepping is amper begonnen, ze loopt dwars door de mens heen. Hij wordt verder geschapen, wat hem immer verder moet voeren op de weg naar het meer zijn, de enige weg die er is.
 
En dan komt de vraag: is dit ingeschakeld zijn in de evolutie van het Universum een deel van de waarheid? Is dit doordringen tot een verinnerlijking van het zijn, de weg die voor de mens is weggelegd en dit na het overschrijden van de drempel, duizenden eeuwen terug, tot een zelfbewustzijn en wacht ons een verder doordringen, ditmaal tot voorbij dit zelfbewustzijn, tot het punt waar dit van de mens samenvalt met het zelfbewustzijn van het Universum?
Kan dit geen nieuwe dimensie betekenen voor de mens-in-wording, namelijk in de voetsporen van een Universum in evolutie, dichter komen, tot wat, weten we nog niet, maar begrijpen dat we ingeschakeld zijn in het evolutief karakter van dit Universum, het zichtbare imago van de God die we zoeken?
Is dit de opdracht die ingebakken is in onze genen?

En Leo Apostel, waarvan hij onlangs nog zijn 'Gebroken Orde' doorbladerde na een gesprek met een vriend, beweerde dat de mens dit Andere, dit au-delà nimmer bereiken zal en – misschien had Apostel ook Eliot gelezen - dat hij zich tevreden moest stellen met het streven naar dit onbereikbare Andere.
Zo, streef mens, en heb er geen zorg mee waar je uitkomen zult. Op een dag zal je, zonder het te beseffen een nieuwe drempel overschrijden, zal je, zoals Dante, de zevende hemel, deze van Saturnus en de contemplatieven binnentreden en het Licht aanschouwen, om te bereiken wat vandaag nog een wereld verwijderd ligt.
En hij wil ook die prachtige zin citeren – of heeft hij ooit deze zin al eens binnengebracht? - van de vrijdenker-vrijmetselaar die Apostel was:

‘Indien ik slechts zinloosheid aantref dan nog zal ik pogen woestijnen tot vruchtbaar land te maken ... ook al is er geen objectief vaststelbaar doel dan toch werk ik van uit de objectieve gegevenheid van zin’.

Een objectief vaststelbaar doel is er niet, of is nog niet zichtbaar. Maar het is niet het zichtbare dat het leven is, het is de diepte van  het onzichtbare dat zin en inhoud heeft en Apostel vermoedde dit duidelijk.

08-06-2014, 07:51 geschreven door Ugo d'Oorde