En deze morgen heeft hij Proust  gelezen waar deze het heeft over het evangelie van Lucas, wanneer de ‘dubbelpunten’ gelezen worden die de tekst onderbreken. En, schrijft Proust, : 

Avant chacun des morceaux presque en forme de cantiques dont il (het evangelie) est parsemé heb ik de stilte beluisterd van de gelovige die deze teksten luidop las en bij elk ‘dubbelpunt’ de lezing even onderbrak om het volgende vers aan te vatten; alsof het een psalm was die hem herinnerde aan de vroegere psalmen uit de Bijbel, et plus d’une fois, tandis que je lisais, il m’apporta le parfum d’une rose que la brise entrant par une porte ouverte avait répandu dans la salle haute où se tenait l’assemblée et qui ne s’était pas évaporé depuis dix-sept siècles.

En meer dan eens, terwijl ik las, bracht hij me de geur van een roos die de wind, langs een open deur had binnengebracht, in de hoge ruimte van de zaal waar de vergadering zich ophield, een geur die na zeventien eeuwen (!) nog niet verdampt was.

Hij leest dit en voelt de grote poëtische kracht van Proust, schuilend meer in de klank van het woord dan in de betekenis ervan en groter nog is het gevoel dat hij onrecht heeft aangedaan aan het Boek der boeken, dat hij nemen moet en lezen, traag, heel traag zoals Wittgenstein wenst dat zijn zinnen gelezen worden.

Het goddelijke in de Bijbel is ontstaan uit de innige verbondenheid van de mens met zijn God en handelend over deze verbondenheid. Maar waarheden van toen zijn symbolen geworden en dogma’s fossielen. En de groei gaat verder. Nieuwe elementen sluipen binnen en slingeren zich omheen de oude en niets kan de groei van het nieuwe tegenhouden. De zoektocht van de mens, in zijn hunker naar het Allesomvattende, geïnspireerd door de beelden van het Universum die hem thans bereiken, situeert zich voorbij de dimensie van de God van de bijbel.

En het is hem duidelijk, de oude banden zijn afgelegd, hij wenst zich niet meer te begeven in het spoor van de theologen die vertrekken van gegevens waarvan het stramien opgetekend ligt in boeken waaraan niet mag getornd worden.

Want de mens wil zich losrukken uit deze bolster van waarheden op vergeelde bladen; wil voor zich de oneindigheid waarvan hij, dankzij de geest in hem, een immens deel is, en de geest, de zuivere essentie zijnde van het Universum, hij deel is van deze essentie. Het is zijn vrijheid te zijn tussen hemel en aarde en hoe verder hij de hemel binnendrijft hoe rijker, hoe voller, hoe meer geïntegreerd hij zich voelt en ook hoe inniger zijn band is met al degenen die denken zoals hij. 

Het is een leven vullende harmonie van het kleine in het sublieme en het sublieme dat het kleine vult en kleurt.

En zo kan hij ook met de pastoor van Crécy uit le Journal d’un Curé de Campagne van Bernanos beamen : Les petites choses n’ont l’air de rien mais elles donnent la paix.

En kan hij eraan toevoegen dat de kleine dingen van het leven niet alleen rust brengen in ons maar dat het ook vingerwijzigingen zijn naar het oneindige. Dit te zien, dit aan te voelen brengt ons in het spoor van de mens die wordende is.

En dan is er de vraag, vanwaar deze ingesteldheid; ontstaat ze uit hemzelf, is ze inherent aan ons mens-zijn en volstaat het buiten het alledaagse te treden opdat we terecht zouden komen in een inspiratiebron die onze wereld van gedachten en gevoelens bevloeit?

Het is dit magische gevoel van creativiteit dat een uitwerking zoekt in al degenen die werken aan een boek, een schilderij, een symfonie, die werken aan om het even welk kunstwerk. We zijn gelukkig hiermee; het is het doel van ons mens-zijn. Het is het openrukken van ons mens-zijn op het kosmische, het verhevene, dat de creativiteit in zich draagt.

Als Schillebeeckx die hij destijds las, dan schrijft dat God een evolutieve kosmos heeft gewild om daarin de mogelijkheid voor te bereiden voor een menselijke vrijheid en dus van liefhebben, dan zijn dit maar wat woorden. En had hij liever in plaats van lief te hebben, gelezen en gehoopt te zullen lezen: ‘en dus van creatief te zijn’. 

Het  creatieve dat aanwezig is in een kosmos in volle evolutie, en het is in dit creatief-zijn dat onze toekomst ligt. dit is het spoor dat voor ons open ligt.

Trouwens welke kosmos zou de God die we aanroepen anders kunnen gewild hebben, een statische?

28-04-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe het vergaat met woorden.

Woorden zijn wispelturig, elke dag vergaat het verschillend met de woorden. Soms staan ze er, klaar om genomen te worden, soms zitten ze verborgen en weigeren ze zich te tonen zodat ik er hulpeloos bijzit, want woorden zijn mijn adem.

Ook vandaag is het geen feestdag wat woorden betreft, gisteren ook aarzelden ze, maar dan vond ik Pessoa die me ter hulp kwam.

Zo blijft de spanning tot het ogenblik dat ik mijn tekst goed genoeg acht om hem in te loggen. En het is ook zo dat het belangrijkste deel van de dag gericht is op mijn blog en dit nu al sedert half 2010. Het is begrijpelijk dat ik eens op een muur stuit waarachter de woorden zich verbergen.

In meer wil ik ook werk  maken van dat ‘fameuze’ boek van mij. Waarin ik me op het ogenblik op een dwaalspoor bevind – dit is de indruk die ik heb – ik schrijf in het ijle weg. Ik ben bezig met zaken die ik kwijt wil, omdat ze te lang al in mijn rondslingeren. Ik vraag dus nog wat geduld vooraleer ik aan mijn verhaal – als er tenminste een verhaal gevonden wordt -  kan beginnen.

Trouwens ik ben onkundig in het vak wat roman schrijven aangaat. Ik heb immers de indruk dat de lezer verwacht dat ik iets te vertellen heb. Dat ik bijvoorbeeld schrijf dat Ugo, een ‘Four Roses’ is gaan drinken in een bar in de stad, een literair café, typisch voor Europa, zegt George Steiner, dat hij er een jonge vrouw ontmoet met wie hij een spel schaak begint, sippend aan zijn bourbon, dat hij er haar ook een aanbied en dat ze daarna, ja, wat doet men na schaak te hebben gespeeld, als je je laat gaan als schrijver, zonder enige belemmering, à la Brusselmans, schrijven tot onder de lakens, met de nasmaak nog de volgende morgen.

Ik zou dat wel kunnen. Wat Ugo betreft is mijn vrijheid totaal, maar het schijnt me toe dat het er  zo aan toegaat in alle romans, dat elkeen dit uitschrijven kan of met veel sprekende details, of met een zekere soberheid in de beschrijving van bepaalde handelingen, wat me dan doet denken aan de wijze waarop Jacques Prévert dit probleem, als het er een zou zijn, oploste:

Ta robe sur le tapis, une orange sur la table

et toi dans mon lit. Doux présent du présent,

fraîcheur dans la nuit, chaleur de ma vie.

Terwijl ik, voor het ogenblik, Ugo nog iets meer wil laten vertellen over het Boek der Boeken – zo lang het in Europa nog zal mogelijk zijn – jij, als lezer, hoeft het maar over te slaan als het je geen zier interesseert. Maar voor mij is het belangrijker dat het schaken met een jonge vrouw en het drinken van een ‘Four Roses’.

Later misschien.

27-04-2012, 00:53 geschreven door Ugo d'Oorde  

Over Fernando Pessoa schrijft Saramago: dat het een man was die talen kende en verzen maakte. Hij verdiende zijn brood en wijn met het aanbrengen van woorden op de plaats van woorden, hij maakte verzen zoals verzen gemaakt worden, alsof het voor het eerst zou zijn dat verzen werden gemaakt.

Hij schrijft ook dat Pessoa een fenomeen was, nooit voorheen gezien in Portugal, dat hij een nog grotere was dan Camões en, als hij zich bekeek in de spiegel, hij dacht dat hij Ricardo Reis was, dat hij Alberto Caeiro was, dat hij Alveiro de Campos was, dat hij Serrando Soarres was en nog enkele namen in meer, om uiteindelijk te besluiten dat het thans tijd werd om Fernando Pessoa te zijn, ‘el ridículo[1] Fernando’ te zijn en de meest ridicule liefdesbrieven van de wereld te schrijven. Aldus Saramago.

En la flor de l’edad, op 47-jarige ouderdom stierf Pessoa. Van hem is geweten dat zijn laatste woorden waren: ‘dadme mis gafas’, geef me mijn bril.

Volgens Saramago heeft niemand zich ooit de vraag gesteld – wat ik betwijfel – waarom hij zijn bril verlangde. Het was niet om zichzelf te bekijken, er was trouwens, zegt Saramago, geen spiegel in de kamer. En ook, ‘no le dio el tiempo la parca’, de schrikgodin liet hem de tijd niet.

Persoonlijk, maar wie ben ik, wist Pessoa wel wie er aan het sterven was, maar denkend aan wat ik las van hem, waag ik het vooruit te schuiven dat hij, in een laatste helder ogenblik ons een afdruk van zijn schalksheid heeft willen achterlaten door naar zijn bril te vragen.

Wat ik niet denk is dat hij naar zijn bril vroeg om die mee te nemen in het andere leven om er als een gebrilde man te verschijnen. Maar je weet maar nooit met hem.

Ik denk ook aan ‘dadme mis gaffas’, alsof voor een schrijver als Pessoa, sterven de meest doodgewone zaak was.

Maar van Fernando Pessoa vergeet ik niet dat ik een koffie dronk in het café waar hij regelmatig kwam, en dat ik neerzat in de stoel, naast het beeld van hem geplaatst ter hoogte van het café, in het midden van de rua Garrett in Lisboa,  en dit met zijn boek[2] in de hand dat nu gesloten voor mij ligt.

26-04-2012, 00:04 geschreven door Ugo d'Oorde  

  Zo is het eerste grote boek, tenminste wat hem betreft, de Bijbel gebleven. Hij gaf reeds zijn idee over de schepping en wenst er niet op terug te komen. Hij heeft ook zijn oordeel over de bevrijding van Israël uit Egypte en wat deze wel zou kunnen geweest zijn. In een woord het is voor hem onmogelijk niet geïnteresseerd te zijn in alles wat de Bijbel betreft, het boek dat de fundering is van onze westerse beschaving – de Getuigen van Jehovah lopen er mee rond in hun binnenzak - en ook omdat de Kerk dit boek heeft gebruikt om haar stempel te drukken op zijn jeugd en zijn jonge jaren.

  Maar zijn visie op de inhoud ervan heeft zich met de jaren sterk gewijzigd. Het is begrepen geweest (en vertaald) van uit de optiek dat de aarde het centrale punt was van het Universum en dat de zon rond de aarde draaide. Het Universum bestond toen uit hemel en aarde en men kon alsdan aanvaarden dat de, in zijn zetel rustende God, toekeek, noteerde en desnoods zou tussenkomen op wat zich hier op aarde aan het afspelen was.

  Als we vandaag het scheppingsverhaal hernemen weten we dat het Heelal in expansie is en dat de schepping, of wat aanving de ‘zevende’ dag, nog immer doorloopt; weten we dat na miljarden jaren de mens is opgedoken als geïntegreerd deel van dit Heelal en dat, met het Universum, ook de mens ‘in wording’ is.

   En waren we gebleven bij Elohim dan ware er een opening geweest naar het kosmische, maar zodra Elohim herleid werd tot Yahwe en Yahwe tot God en die God, die in zijn zetel rustende God, zich zo gezegd is gaan bezighouden met Abraham en dezes nageslacht, intervenieert in Sodoma en Gomorra, tien plagen afstuurt op een even religieus en hoogstaand volk en dan nog, jaren later, zon en maan – een maan die hij niet nodig had - laat stil houden om Josua te plezieren, dan staan we voor een toeziende, een actieve God.

   Hij wil zich niet verder laten gaan. Hij ziet genoeg de obsederende kracht die uitgaat van de Bijbel en de Evangeliën en, van het nieuwe boek, de Koran dat zich aankondigt in het westen.

   Maar hij wenst vooral zijn geloof in een kosmische God te behouden, in een God die geen nood heeft aan woorden, geen nood aan daden, geen behoefte heeft aan offergaven.

   En dan dat andere verhaal, het verhaal  van Paulus die in zijn Brief aan de Romeinen schrijft dat door één mens de zonde in de wereld is gekomen en de Osty-Bijbel die er in een voetnoot aan toevoegt dat het met deze zin is dat de leer van de erfzonde haar intrede doet in de christelijke gedachte : c’est une date dans l’histoire de l’humanité.

   Geïntrigeerd gaat hij zoeken in de ‘Dictionnaire théologique’ van de abbé Bergier, uitgegeven in 1792, in acht, in leder gebonden delen, om er te lezen onder ‘Péché originel’ dat het dogma van de zonde van Adam en het dogma van de Verlossing nooit te scheiden zijn en dat het ene innig verbonden is met het andere.

   Paulus kan zijn zin over de zonde van Adam niet gehaald hebben bij Christus, - heeft Jezus wel ooit Adam vernoemd? – hij Ugo, heeft genoeg aan de verklaring van Teilhard de Chardin die stelde, meer dan een halve eeuw geleden, dat de bestaande dogma’s fossielen geworden waren.

25-04-2012, 00:04 geschreven door Ugo d'Oorde  

Waarom duikt Dante zo dikwijls op in mijn geschriften; waarom neem ik hem als voorbeeld, citeer ik hem als het past en misschien ook als het minder past? Is het omdat hij de grootste was – want dat was hij – omdat hij met zijn verhaal over zijn tocht door Hel, Vagevuur en Paradijs het meest fantastische literair werk heeft voortgebracht,.

Wel ik las zijn Divina Commedia. Gedurende jaren was hij mijn gezel, las ik hem zoals Jorge Louis Borges hem las, in het Italiaans van Dante – hij werd trouwens de vader van de Italiaanse taal genoemd – IN zijn Italiaans dat ik begrijpen kon dankzij niet alleen een Italiaans woordenboek, maar eveneens dankzij vertalingen in het Nederlands, het Frans, het Engels. Aldus kwam ik er toe telkens en telkens beter zijn woorden te begrijpen en binnen te dringen in zijn visionaire beelden en gedachten.

Ik werd er zo door getroffen dat ik op een dag besloten heb, er de tijd aan te wijden die ik dacht nog te leven te hebben, en te gaan schrijven over zijn werk en dit in een weinig conventionele vorm, alsof ik samen was met hem toen hij, bij zijn terugkeer op aarde,  zijn tocht doorheen Hel, Vagevuur en Paradijs begon te schrijven. Ik beeldde me in naast hem te staan terwijl hij schreef, toe te kijken over zijn gebogen rug, zoals hij thans toekijkt hoe ik aan het schrijven ben over hem.

Het is een groot pak tijd geworden. Ettelijke jaren waren er nodig om mijn ingebeelde gesprekken met hem uit te schrijven, te verbeteren, te herschrijven en nogmaals te hernemen wat al drie of viermaal was geschreven. Om uiteindelijk, moe geschreven en voelende dat er geen einde aan kwam, ik, halfweg zijn Purgatorio, af te haken. Van zijn ‘Inferno’ bestaat er een gebundelde versie: ‘Mijn dagen met Dante’.

Er nu terug over schrijvend, overvalt me de gedachte, nog een laatste maal  te herbeginnen, ook zou ik zijn Purgatorio willen afwerken en zijn Paradiso. Maar ik heb nu mijn blog en heb mijn fameus boek te schrijven, ik kan het er niet meer bijnemen, en er zijn nog andere dingen die ik zou willen doen.

Soms denk ik - en de moeheid overvalt me veel vlugger dan enkele jaren terug – dat ik mijn beste tijd heb gehad. En dat die beste tijd, mijn tijd met Dante was,

24-04-2012, 00:40 geschreven door Ugo d'Oorde  

Over mijn boek : De Adem van de Dagen

Ik schrijf omdat ik schrijven moet, omdat ik niets anders meer ken of kan. Maar is dit wel correct. Schrijf ik ook niet opdat ik zou gelezen worden?

Heb meer dan dertig jaar lang elke dag mijn pagina geschreven, altijd met dezelfde pen zodat deze nu haar hars- of verflaag heeft verloren en het koper van de huls vrijgekomen is.

Ik aanzag mijn dagboek en de beradenheid waarmee ik schreef niet als een doel op zich zelf maar als een aanloop naar het boek dat ik ooit schrijven zou. Een boek dat  gepubliceerd zou worden en uitgestald zou liggen in de boekenwinkels. In de loop der jaren zijn er enkele manuscripten naar de uitgever gestuurd, maar, en eigenlijk tot mijn groot geluk, zijn alle pogingen gestrand.

Een nieuwe poging is nu aan gang, maar mijn doel is verschillend. IK ben niet meer uit op een publicatie, het boek zit ingeschakeld in en loopt mee met mijn blog, en dit volstaat me en het geeft daarenboven, althans voor mij, een bijzondere meerwaarde aan mijn dagelijkse geschriften omdat het tezelfdertijd de genese betekent van ‘De Adem van de Dagen’.

Een vreemd gebeuren, de bladzijden van een boek die nu en dan, onregelmatig in elk geval, worden uitgezet, in de vorm van een feuilleton. Ik bereik aldus wat ik altijd gedroomd heb te verwezenlijken, schrijven en gelezen worden, zelfs al is het maar gelezen door een beperkt, maar dan toch een gewaardeerd publiek, dat ik misschien ruimer wou, maar een publiek dat ik in de hand heb en waarvan de kritiek uiterst beperkt is

Ik realiseer aldus, in mijn late dagen wat ik droomde op jonge leeftijd toen ik aan mijn eerste proefstuk begon en vader dacht dat ik schoolstraf aan het schrijven was.

Ik ben thans aangekomen aan passage 32. Ik noem dit deze passages geen canti zoals Dante Alighieri, die er in totaal 1+33+33+33 schreef, maar ik ook wil er 100 schrijven. En ik vermoed dat Dante, aangekomen bij canto XXXII, niet wist hoe hij ooit tot driemaal drieëndertig canti komen zou. Ik weet het evenmin, en evenmin als hij, weet ik niet hoe het verder moet, wat ik er nog in meer kan aan toevoegen en welk verhaal – als er ooit een verhaal zou zijn – eruit voortvloeien zal. Maar zoals Hertmans schreef in zijn meer dan schitterend essay over Adorno[1], reken ik ook, zoals Dante, zoals zovelen, op het enigma van de intuïtie.

23-04-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Maar je bent geen wetenschapper denkt hij, je waagt je op een terrein dat je niet betreden mag, evenmin als je het gebied van het landgoed betreden mocht, maar je doet het en zult het je ganse leven blijven doen. Dus, je luistert niet als de Ecclesiasticus je zegt: Hou je niet onledig met wat je niet begrijpen kunt.

Je blijft geloven dat de waarheid moet liggen in wat ongrijpbaar en onzichtbaar is, dat het aftasten ervan een goede stap is in de richting van wat je intuïtief vermoedt erin aanwezig te zijn en dat het precies dit aftasten is, dit zoeken naar, dat het doel is van je bestaan.

En hij wordt hierbij geholpen door die ene zin uit het evangelie van Lucas, zijnde het antwoord van Jezus op de vraag waar het Koninkrijk Gods te vinden is:

De komst van het Rijk Gods kun je niet waarnemen, men kan niet zeggen: kijk hier is het of daar is het, want het Rijk Gods is binnen in jou.

De vertalingen van de Willibrordus-Bijbel en van la Bible Osty spreken van ‘midden onder u’. Terwijl Bruckberger in zijn ‘l’Evangile’[1], categoriek kiest voor het ‘au-dedans de vous’, (het ‘within you’ van de King James’ versie).

De Osty-Bijbel die aanvoelt dat dit een belangrijke passage is voegt erin een voetnoot aan toe: La traduction ‘au-dedans de vous’, qui exprime une idée juste, semble déconseillée par le contexte.

Wat een probleem creëert want waar anders dan binnen in ons, binnen in onze geest, kan het Rijk Gods zich bevinden.

Jacques Monod[2] kan dan schrijven dat de mens een product is van het toeval: ‘un numéro sorti au jeu de Monte Carlo’, om zich aldus te ontdoen van alle transcendente gevoelens. En een man van nu, die furore maakt als schrijver, Michel Onfray, wiens Tratado de Ateologìa[3] hem in Spaanse versie in de handen viel, bij gebrek aan de oorsponkelijke Franse versie, richt zich tot zijn lezers met het verzoek, zo verstandig te zijn, ‘de mytische verhalen en deze voor kinderen’ te mijden want voegt hij er aan toe ‘el intelecto, ateo a priori, impide el pensamiento màgico’! Ons intellect, a priori atheïstisch, verbied ons elke magische gedachte. Wat betekent: geen dromen meer, geen speculaties, geen transcendente gedachten en zeker geen zoeken naar wat achter de dingen schuil zou kunnen gaan, het paradigma dus van de atheïst.

Het doet hem pijn dit te lezen, het doet hem pijn vast te stellen dat Michel Onfray, samen met zovele anderen zich nog steeds wentelt en keert in  la época pregalileana.

Ondertussen proclameert Alain de Botton[4], dat we het waardevolle uit de religie moeten halen zonder noodzakelijk weer gelovig te worden. Wat er in feite op neerkomt dat de mens behoefte heeft aan een vorm van religieus denken en dat het leven en het omringende moet gezien worden als sacraal.

En dit is ook wat hij, Ugo, proclameert. Hij zal alles blijven zetten op dit religieuze, deze verbondenheid met het Onnoembare dat over alles en in alles tegenwoordig is en ons voortstuwt in de voor ons nog onbekende richting, die de enige bestaande richting is, deze naar het Omega-punt toe, zelfs al hebben we maar een klein besef wat dit punt zou kunnen zijn.

Leven in die geest is een vorm van religie, een vorm van verbondenheid met al wat is, het aardse als het kosmische. Dit plaatst hem radicaal aan de overzijde van Jacques Monod voor wie alles toeval is, en ook in oppositie met Michel Onfray die hem zijn transcendente gevoelens ontnemen wil.

Trouwens indien hij Onfray volgen zou, indien hij Monod aankleven zou, indien hij geloven zou, dat ‘de mens alleen staat in de oneindige onverschilligheid van het Universum waaruit hij toevallig is ontstaan’, zoals Monod dat ergens met zijn woorden schrijft, dan is de rol die hij hier op aarde meent te vervullen te hebben, namelijk te leven naar de geest in dit Universum, uitgespeeld.

Hij begrijpt zelfs niet hoe Monod er kan toekomen te spreken over toeval als alles met elkaar verweven ligt. Het plots opduiken van iets, uit deze in elkaar verweven massa, maakt er niet een uitzonderlijk iets van, maar wordt en is  een facet van het geheel.

Op trage ogenblikken als de tijd zich stolt omheen de dingen, is het alsof hij plots op het punt staat het beeld te grijpen dat alles uitklaren zal, datgene wat niet te verwoorden is en toch, lijk het geruis van de wind in de bomen, aanwezig is, ons begin en ons einde verstrengeld.

Hij leeft in de onbegrensde ruimte van de geest waar alles mogelijk is, droom die realiteit is en realiteit die droom kan zijn. Waarin hij zijn herinneren vervormen kan en aanvullen tot een nieuw herinneren, waar hij wegwandelen kan in het landschap van schijnbaar onbenullige gebeurtenissen, die toch hun belang hebben of zullen hebben vroeg of laat.

Zoals onze primitieve(!) schilders op de achtergrond van hun doeken, droom-landschappen wisten te schilderen om meer intensiteit te geven aan hun onderwerp, om aan te tonen dat in hun verbeelden er ook een totaal andere wereld aanwezig was, zo ook wenst hij de aanwezigheid van het niet te verwoorden Andere, te benadrukken.

Hij wil dus dit zeer conformistisch, kleinburgerlijk leven dat hij gekend heeft en in al zijn dagelijkse gebeuren nog kent, bemeubelen met de dingen die hij niet bezat, herbeleven wat geweest is en dit herbeleven schuiven in en over wat hij gewenst heeft dat het zou geweest zijn.

Hij wil dat de muren van de woning die hij betrekt doordrongen zouden zijn van alle huizen die hij heeft bewoond, van alle plaatsen waar hij is geweest en van alle tijden die hij heeft gekend. Zo wil hij thans alle blanke vlekken kunnen invullen, nu hij heel goed weet dat in zijn lichaam de krachten aan het minderen zijn, en dat deze afname enkel gecompenseerd kan worden door een grotere aanwezigheid van geest.

De tijd van ledigheid is voorbij. Hij heeft nu een gevecht te leveren tegen die andere persoon in hem die hem ontmoedigen wil, die hem voortdurend wijst op het nutteloze van zijn denkpatroon.

Maar de Ugo in hem die verder wil, houdt vol. Onderaan de titel van het tijdschrift Le troisième Millénaire - waarop hij van het eerste nummer af geabonneerd is geweest, tot jaren erna – heeft hij gelezen, gedrukt in kleine letters: ‘de l‘homme en devenir’, van de mens in wording. En zo is het ook, de schepping is amper begonnen, ze loopt dwars door de mens heen. Hij wordt verder geschapen, wat hem immer verder moet voeren op de weg naar het meer zijn, de enige weg die er is.

En dan komt de vraag: is dit ingeschakeld zijn in de evolutie van het Universum een deel van de waarheid?

Is dit doordringen tot een verinnerlijking van het zijn, de weg die voor de mens is weggelegd en dit na het overschrijden van de drempel, duizenden eeuwen terug, tot een zelfbewustzijn; en wacht ons een verder doordringen, ditmaal tot voorbij dit zelfbewustzijn, tot het punt waar dit van de mens samenvalt met het zelfbewustzijn van het Universum, is het dit, het Omega-punt?

Kan dit geen nieuwe dimensie betekenen voor de mens-in-wording?

For us there is only the trying, zegt T.S. Eliot en hij voegt er nog aan toe, the rest is not our business.

We kunnen enkel betrachten, en dit is onze opdracht of een deel ervan, namelijk in de voetsporen van een Universum in evolutie, naderbij te komen. Begrijpen dat we ingeschakeld zijn in het evolutief karakter van dit Universum - het zichtbare imago van de God die we zoeken. Is dit dan niet de opdracht die ingebakken is in onze genen?

En Leo Apostel[5], die hij onlangs nog doorbladerde, na een gesprek met een oude vriend van Apostel, die beweerde dat de mens dit Andere, dit au-delà nimmer bereiken zal en – misschien had Apostel ook Eliot gelezen - dat hij zich tevreden moest stellen met het streven naar dit onbereikbare Andere.

Zo, streef mens, en heb er geen zorg mee waar je uitkomen zult. Op een dag zul je, zonder het te beseffen een nieuwe drempel overschrijden en binnentreden in het grote verblindend Licht om te bereiken wat vandaag nog een wereld verwijderd is.

En hij leest ook die prachtige zin van de vrijdenker die Apostel was:

Indien ik slechts zinloosheid aantref dan nog zal ik pogen woestijnen tot vruchtbaar land te maken ... ook al is er geen objectief vaststelbaar doel dan toch werk ik van uit de objectieve gegevenheid van zin.

Een objectief vaststelbaar doel is er niet, of is nog niet zichtbaar. Maar het is niet het zichtbare dat het leven is, het is het onzichtbare dat zin en inhoud heeft. En Apostel vermoedde duidelijk de aanwezigheid van zin erin.

22-04-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde