Na voor dag en dauw zijn aanhef te hebben geschreven, was hij gaan neerliggen op de sofa voor de haard met een deken over zich en had hij gedroomd dat hij met vader in een sneeuwstorm was. Dit was al eens gebeurd in werkelijkheid, toen ze, midden in de nacht, een nacht midden in de oorlog, - hoe oud was hij toen – bij een hevige sneeuwval, een eik hadden afgezaagd in het bos, hout om te branden in de Leuvense stoof bij gebrek aan kolen wellicht.

En nu, in zijn droom, sneeuwde het en stonden ze voor een gebouw waarvan de gevel één grote poort was, met talloze kleine luiken die open en dicht sloegen. Zo leek het toch. Vader beukte met beide handen op de poort en riep naar hem woorden die verloren waaiden - lijk vele woorden, lijk vele dagen die verloren waaien, lijk een jeugd die wegwaait - maar hij wist duidelijk, heel duidelijk wat vader hem toe roepen wilde.

En terwijl hij de koffie zet in de keuken staan de woorden duidelijk getekend in zijn gedachten, en is het alsof hij ze lezen kan in de kruinen van de bomen in de lichtgrijze luchten.

Hij kan deze woorden nu, overmoedig, uitdragen over die holle weg die hij nemen wil, want hij weet, en niemand zal dit hem ooit ontnemen, dat de geest niet ontstaan is uit de materie maar dat het de geest is die de materie heeft gebaard.

In feite, als hij erover nadacht waren zijn dagen al lang dooraderd met wat zich langzaam in hem aan het definiëren was; een zaadbol die zich vormde, waarin vele begrippen uit zovele boeken en zovele gedachten in schubben over elkaar lagen. Het wondere was dat het kiemproces van deze zaadbol in de voorbije nacht in gang was gekomen, alsof alle geheime elementen van zijn bestaan, zich gekruist hadden op die nameloze plaats die zijn lichaam was en nu, ineens, deze grote idee hadden doen opspringen dat al wat is, ontstaan is uit de Geest.

Aldus gebeurde het, dat het grote paradigma, dat in hem van bij zijn geboorte - al wist hij het niet toen, al vermoedde hij het niet – moet aanwezig geweest zijn als een onzichtbare diagonaallijn, die bossen en velden, zeeën en stranden, bergen en stromen, gebeurtenissen en gedachten doorkruiste. Een lijn die de kleur en de adem van zijn dagen hield en in hem principes had uitgetekend en vergrendeld, om plots, een fractie van tijd, los te komen en te convergeren in één enkele hoofdzin, getekend door de Geest die onvermijdelijk in den beginne aanwezig was.

En als beschikker over het woord, is hij, Ugo d’Oorde, in deze ogenblikken van zijn bestaan, almachtig geworden, zoals Tzinacàn, de magiër uit het verhaal van Jorge Luis Borges[1], Todopoderoso, is geworden na het ontcijferen van de woorden van de god, verborgen in de vlekken op de pels van de jaguar die naast hem, opgesloten zat, van elkaar gescheiden door een glazen wand.

Almachtig, om woorden te produceren die vertellen over wat gebeurde en wat niet gebeurde of wat had kunnen gebeuren en op deze wijze macht te verwerven over de realiteit als over de irrealiteit der dingen.

Want, in het proces van het denken zijn, zoals de jaarringen in de boom, de klonters herinneringen verweven die zijn jeugd zijn geweest en al wat was van de jaren erna. Wel wetende dat hij bij dit alles afstand zal moeten doen – en hij kan hier niet lichtzinnig over heen - van het houvast dat vele jaren God is geweest.

Het boek dat zich schrijft, is vandaag de enige mogelijkheid die hem nog rest, in de laatste van zijn dagen, die zich aankondigen in de vertraagde gang van zijn lichaam, om de totaliteit van wie hij was en is, te verlengen, over de dood heen, naar de eeuwigheid toe. En het moet gezegd dat hij altijd, met grote zekerheid heeft geweten dat hij eens ontwaken zou, uit wat hij nu noemen wil, zijn geestelijke inertie.

Dit betekent dat zijn boek gaat verhalen over de persoon, die hij was en de persoon die hij had kunnen zijn en willen zijn. Hij zal dit doen met voor zich het beeld van de grote Ovidius die hem, zonder aan te kloppen, regelmatig bezoekt. Ovidius die, dankzij zijn Metamorfosen, overtuigd was van zijn onsterfelijkheid, want wat er ook gebeuren mocht, zij zouden voor eeuwig zijn naam meenemen in de tijd. Waarvan hier akte.

14-09-2011, 00:16 geschreven door Ugo d'Oorde  

De aanhef van het boek dat geschreven wordt ontstaat hier, in de kamer van deze oude woning, waar geslachten van vader op zoon hun dagen en hun adem hebben gebrand in de zware eiken balken van de zoldering en in de donkerte van de open haard.

En dit ver voor hij, Ugo, hier kwam, veel verder dan halverwege. Hier kwam van uit de holte van de tijd,
om er het boek na te laten van de mens die hij was, die hij wilde zijn en die hij had kunnen zijn onder de mensen.

Het geschrevene ontstaat hier, binnen deze muren, ook uit de rozenvelden, de weiden en de akkers, de luchten en de wegen; ontstaat hier, ook uit een dichtgegroeid woud met varens in de zomer en bramen en netels in de herfst. En dwars er doorheen zal hij een holle weg nemen waarvan de bermen begroeid zijn met gebeurtenissen, die alle, hoe groot of hoe klein, hun impact hebben gehad op het punt waar het boek in potentie geborgen ligt en van waar het nu, reëel, in deze vroege morgen van deze vroege herfst vertrekken moet om uit te komen in dat andere punt dat zich duidelijk aan het voorbereiden is.

En het is hij, Ugo d’Oorde, die optreedt in naam van het boek en zich hierbij voelt als Elihoe, die oordeelt in dit van Job, dat hij te lang al heeft gewacht om te zeggen wat hij te zeggen heeft.

En Ugo, als hij denkt aan Elihoe, hij de morgenstilte breekt van het huis als hij luid op zegt, zijn woorden weergalmend in de haard:

“Elihoe, ik ook steek vol met woord en argument, ik ook word opgehitst door wat me roert en gistend is als jonge wijn die nieuwe zakken dreigt te scheuren”[1].

En het is exact dat hij zich vereenzelvigt met Elihoe, omdat gedachten roepen om te worden neergeschreven en aldus bewaard te blijven – hopende, hopende zoals Ovidius, tot lang erna – ook omdat zoveel nog te lezen is, te begrijpen is, te verwerken is; ook omdat de geest hem wakker houdt en ideeën zich verdiepen om uit te komen op nieuwe ideeën; ook omdat het grote mysterie van het ‘zijn’, oneindig veel facetten vertoont en de lichtinval hem soms overhoop haalt.

En dan vooral omdat hij denkt dat de Groot-Levende, onverklaarbaar, onvoorstelbaar, ontegensprekelijk, niet is wat hij denkt dat Hij is. Maar dat Hij negenennegentig maal IS.

Om al deze redenen en er zijn er nog vele andere, deze roekeloze, gotische woorden. Gotisch, waar gotiek verwijst naar het metafysische, het transcendente; roekeloos omdat hij niet weet waar hij uitkomen zal. En of hij uitkomen zal?

Maar hij heeft altijd gedacht dat hij een man was van de gotiek, en dit, vooraleer hij één woord had neergezet. En zoals de kathedraal haar wortels heeft hoog in de luchten, zo wil hij zijn woorden halen, niet alleen op aarde, wat maar normaal zou zijn - de kathedraal ook haalt haar krachten uit de aarde - maar vooral  halen in de brede strook geest die hoog boven de aarde drijft en beschikbaar is, zoals water en aarde, zoals vuur en luchten.

Die geest daar boven is brokaat, is paarlemoer. De kamers van het huis zijn er mee behangen alsof het woorden waren van Bijbel en Koran in letters die eeuwig zijn en reiken tot in de verste hoeken van de tijd.

Hij droomt maar wat, het ganse boek is een gedroom.

Dit is, van al wat is, de toonaard van het boek.

12-09-2011, 00:39 geschreven door Ugo d'Oorde