Wat jugalbandi precies is,leg ik liever uit in een stukje dat volgt. Alleen dit : we schreven het met zijn tweeën, Gilberte De Leger en ik, Kari Bert dus. We haakten om de beurt een stukje.'g'is zij dus en 'k' ik.
'k' Nu, nadat de zwaluwen de enig mogelijke lijnen hebben gevlogen in de stapelwolken, zullen nog ongehoorde woorden moeten geboren worden. 'g' Woorden die zullen groeien op dat stukje vergeten strand van "de halve maan" dat ken je wel. 'k' Een vergeten strand is ons strand. 'g' Waar de kinkhoorns fluisteren luisteren. Hoor je het ook? 'k' In de contrabas die nu wordt gestreken en wacht wie antwoordt. 'g' Een stem die neuriet heimwee op de contrabas. 'k' Waar heimwee vertewee wordt. Dus meren we nu af met de smaak van wat komen zal. 'g' Een kinkhoorn? Een wolk? Een fluwelen schrijn?
De term jugalbandi is Indisch en is een woord dat gebruikt wordt in de wereld van de klassieke Indische musici. In hun klassieke muziek speelt de musicus meestal alleen met een ritmische begeleiding van een "tabla"en een "tamboura"een instrument waarop maar twee tonen te horen zijn : de grondtoon en de kwint of vijfde toon van de gebruikte toonaard. Maar het melodische komt van één musicus. Zo kennen wij hier vooral Ravi Shankar op sitar ; maar er zijn nog veel meer, zeer goede, zoals Ustad Imrat Khan.Maar nu en dan spelen ze, improviserend,met zijn tweeën. Een beetje zoals bij een jam-session in de jazz,maar bij de Indiërs zijn het er maar twee. Zo schreven Gilberte De Leger en ik, Kari Bert,samen gedichten.We zaten niet samen te knutselen aan een gedicht, maar: één schreef één of een paar verzen en schoof het blad door naar de andere en zo verder. Een beetje zoals de Indische muziek dat kent : twee, met elk zijn inbreng, maar het moet toch een eenheid worden.Als we het Indische woord jugalbandi bekijken (en weten dat het Hindu en onze talen familie zijn, is dat hier zéér duidelijk."Jug" is etymologisch verwant met ons 'juk'en het franse 'joug'dat wat het ingespannen dier nodig heeft om de juiste richting te kennen.En bij "bandi"zitten we nog dichter bij het Nederlands : het is gewoon band : dat wat verbindt. Met twee verbonden in hetzelfde "tuig". Die manier van werken deden wij vaak en daar we liefhebbers zijn van klassieke Indische muziek hebben we die manier van werken maar die welklinkende naam gegeven.Meer moet er niet over gezegd worden: wij tweeën : jugalbandi.
k: Een verhaaal dat verdwaalt wordt een gedicht g: een gedicht dat verdwaalt wordt een raadsel k: de sleutel ervan is in de poolster van de lezer g: zo lossen veel gedachten in het sterrenstelsel op en de vragen blijven k: dan zit de lezer al "dichter" bij een ontzaglijk iets en kiemt er iets in hem g: hij kan het grijpen zal hij het be-grijpen k: alleen als hij de muziek ervan voelt, de kiem groeit het zoeken wakker wordt g: een wakker zoeken wordt een weten en dat is gevaarlijk k: ja...
Bij de twee vorige heb ik iedere keer een "k"of een "g" geschreven v'o'or het vers ; "k"voor kari en "g" voor gilberte.Bij de volgende laten we die initialen weg om de "eenheid"sterker te maken.Het is een gedicht van ons twee.In het Engels deze keer.Vertaald uit het Nederlands.
HALF-MOON
Now, after the swallows have flown along the only possible lines in the piled up clouds unheard words wish to be born.
Words that will grow on that small forgotten beach we called the half-moon, you know that.
A forgotten beach is our beach where the whelks whisper and listen: do you hear it too? In the string-bass which is struck and awaits whom answers; a voice humming homesickness on the string-bass where homesickness becomes a longing for what is far away. So,we shall unmoor with the taste of what will come.
A whelk? A cloud? A velvet shrine? Or : a green door?
