Eerst en vooral wil ik jou bedanken voor het bezoeken van onze Malaria-site. Je gaat er heel wat informatie vinden over wat malaria is, wie het kan krijgen, waar het veel voorkomt, .................... Hopelijk vinden jullie wat jullie willen weten.
Iedereen heeft ongetwijfeld al eens iets over deze ziekte gehoord, voor degenen die er nog nooit van gehoord hebben, dit is de betekenis van het woord malaria volgens het van Dale woordenboek:ma·la·ria (de ~)
1 een door sporendiertjes veroorzaakte, vooral in moerassige streken voorkomende infectieziekte die koortsaanvallen veroorzaakt => moeraskoorts, paludisme, polderkoorts
Het woord is afgeleid uit de Italiaanse taal, waar mala aria letterlijk slechte lucht betekent, dit verwijst dan naar de slechte geur dat een moeras kenmerkt.
Zoals iedereen wel weet wordt de parasiet, die deze ziekte veroorzaakt, op de mensen overgebracht door muggen: de zogenaamde malariamuggen.
Doordat de ziekte nog niet zolang is waargenomen bestaat er nog geen vaccin voor deze ziekte dat 100% doeltreffend is. Hierdoor sterven nog steeds zon miljoen mensen per jaar aan deze ziekte en moeten reizigers die naar tropische gebieden trekken bepaalde maatregelen treffen waardoor de kans tot besmetting verkleind wordt.
Veel kan men in verband met de geschiedenis niet over malaria vertellen omdat het eigenlijk een vrij recente ziekte is: de ziekte is nog niet zo lang ontdekt.
Malaria kwam tot de jaren 50 ook nog in onze streken voor, je kon de ziekte ook hier oplopen = inheemse malaria.
In 1880 ontdekte de Franse arts Alphonse Laveran (foto) als eerste dat plasmodium de veroorzaker was van malaria, later, in 1897, beschreef Ronald Ross, een Britse arts, de levenscyclus van de parasiet.
Malaria is een soort infectieziekte die verwekt wordt door de parasiet met de naam plasmodium. Deze parasieten kunnen dan nog onderverdeeld worden in meer specifieke parasieten: Plasmodium vivax, ovale, malariae en plasmodium falciparum, hiervan is deze laatste de gevaarlijkste en de meest voorkomende. Deze parasiet wordt dan via de malariamug, ook wel de anophelesmug genoemd, overgebracht naar de mensen. De tijd tussen de besmetting en de activering van de ziekte, ook wel de incubatietijd genoemd, ligt tussen anderhalve week en drie weken. Dit wil niet zeggen dat de ziekte steeds levensbedreigend verloopt, want het kan ook zijn dat je er niet veel van merkt, maar als je een hoge koortswaarde vaststelt, kan je toch maar beter een bezoekje aan de dokter brengen.
Niet alleen muggen kunnen je besmetten met malaria, maar ook vuile naalden (druggebruikers, spuitjes tegen hepatitis, ) kunnen je ermee opzadelen. Ook een bloedtransfusie kan een middel zijn voor de overdracht van de ziekte.
De meest voorkomende parasiet, Plasmodium falciparum, is een eencellige parasiet die behoort tot het geslacht plasmodium. Deze parasiet is tevens de meest gevaarlijke omdat bij deze parasiet de meeste complicaties optreden tegenover de andere plasmodia soorten. Deze parasieten bevinden zich in de rode bloedcellen van een persoon die deze ziekte heeft opgelopen.
Sommigen zouden misschien denken dat dit een extra grote mug is, maar dat is niet zo. Zo komt het vaak voor dat men een malariamug niet eens hoort zoemen.
Zoals bij elke diersoort kent de malariamug twee geslachten: de mannelijke en de vrouwelijke. Men kan deze geslachten onderscheiden aan de grote pluizige antennes van de mannelijke mug, maar het enkel de vrouwtjes zijn, zoals altijd, de boosdoener: zij alleen steken.
Dit kan verklaard worden voor het feit dat enkel vrouwtjes eitjes leggen en zij hiervoor bloed nodig hebben.
De malariamuggen zijn herkenbaar aan de stand in rust: hun achterste bevindt zich dan duidelijk hoger dan het voorste deel. Deze mug is de drager van de parasiet die de ziekte verwekt. De mug behoort tot de familie van de steekmuggen, ook wel culicidae genoemd.
Wie denkt dat er maar één soort anophelesmug bestaat, zit er volledig naast: het aantal verschillende soorten malariamuggen loopt wel op tot 400, waarvan ongeveer een 30-tal drager zijn van Plasmodia.
De besmetting bij de mens verloopt meestal in zon vier fasen:
1)De mug steekt een besmet iemand en zuigt bloed van deze, in dit bloed zit de boosdoener: de parasiet. Tijdens de rit naar de nu nog niet besmette persoon zal de parasiet zich zowel geslachtelijk en ongeslachtelijk vermeerderen en zal zich verschansen in de speekselklieren van de mug.
2)Na een lange en uitputtende rit is de mug op zoek naar verse krachten, lekker vers bloed van een onbesmette mens, om eitjes te leggen. Bij deze overdracht van bloed worden kiemen van de parasiet ongemerkt in het lichaam van de onbesmette persoon getuurd.
3)Deze kiemen zullen zich dan verder in de lever van de mens ontwikkelen.Hier zullen ze zich enkel nog ongeslachtelijk delen.
4) De jonge parasieten die nu ontstaan komen in het bloed terecht waar ze de rode bloedcellen zullen opzoeken. In deze bloedcel zullen ze zich weer delen tot de bloedcel erbij neervalt, na dat dit is gebeurd zullen ze dit weer bij een andere bloedcel doen, enzovoort.
In tegenstelling tot iedereen denkt is malaria geen tropische ziekte, tot de twintigste eeuw kwam malariabesmetting hier ook regelmatig voor. Nu komt malaria vooral nog voor in Derde Wereldslanden. Het is wel waar dat malariamuggen vooral leven in warme vochtige streken, maar het is eigenlijk vooral door de ontdekking van de ziekte en de bekamping ervan dat de ziekte echter zo goed als verdwenen uit de ontwikkelde landen.
Zo is het feit dat er zoveel slachtoffers sterven in Afrika niet alleen het gevolg van het klimaat, maar eigenlijk vooral het gevolg van de aanslepende armoede waardoor zij niet de middelen hebben om de ziekte te bestrijden.
Kenmerkend voor malaria zijn de koortsaanvallen, gepaard gaand met koude rilling en soms braken. Bij een eenmalig besmettingsmoment blijft de ontwikkelingscyclus van de parasieten vaak een poos in de pas lopen, en verlaten ze allemaal op hetzelfde moment de cellen en komen samen met allerlei afvalstoffen vrij in het bloed wat tot een koortsaanval aanleiding geeft, vandaar namen als 'derdedaagse koorts'. Afhankelijk van de soort plasmodium doen de aanvallen zich om de 48 uur voor (P. vivax en P. ovale), om de 72 uur (P. malariae), of vaker en onregelmatig (P. falciparum). De laatste vorm, malaria tropica, is de meest voorkomende en de ernstigste, omdat hierbij vaak allerlei nauwe bloedvaten van vitale organen verstopt raken. Als dit betrekking heeft op de hersenen ontstaat cerebrale malaria. Malaria tropica kan de dood tot gevolg hebben.
Malaria kan (door het verloren gaan van veel rode bloedcellen) vergezeld gaan van bloedarmoede (anemie) en vergroting van de milt.
In bepaalde delen van Afrika raakt eigenlijk iedereen vanaf de jeugd met malaria besmet; door herhaaldelijke aanvallen wordt langzamerhand een zekere weerstand opgebouwd. Daarnaast bestaan er bepaalde genetische mechanismen die een zekere bescherming bieden tegen malaria. Een voorbeeld daarvan zijn sommige erfelijke afwijkingen van de vorm van het molecuul van hemoglobine, het rode eiwit dat het belangrijkste bestanddeel van rode bloedcellen vormt. Sikkelcelziekte in de homozygote vorm is nadelig voor de drager, maar in heterozygote vorm (de helft van de hemoglobinemoleculen is maar van het sikkelceltype) zijn dragers minder gevoelig voor malaria. Dit is de reden dat dergelijke hemoglobinopathieën veel meer voorkomen in gebieden waar malaria endemisch is.
