We
verlaten het drukke Athene, richting Peloponnesos, om naar onze tweede
verblijfplaats Tolo te rijden. Het is een half uurtje bollen vooraleer we op de
autoweg naar Korinthe komen. Een goed aangelegde snelweg, door een landschap
dat ons aan Toscane doet denken en dit waarschijnlijk door de kleur van de
olijfbomen en de donkere cipressen.
Onze
eerste halte is aan het kanaal van Korinthe en wij zijn hier niet alleen want
de aan schoolkinderen ontbreekt het hier niet en de Jappen hebben Griekenland
ook ontdekt. Het is aanschuiven om een foto uit de goede hoek te nemen.
De
stormachtige zuidpunt van de Peloponnesos was in de oudheid een gevreesde kaap.
Daarom werden vrachtschepen liever aan de ene oever van de landengte uitgeladen,
op ossenwagens 6 km over de "diolkos" (een soort primitieve spoorlijn
waarvan nog resten te zien zijn) getrokken en aan de andere kant weer te water
gelaten en ingeladen. Dit intense vrachtverkeer heeft de rijkdom van Korinthe
veroorzaakt, en er werden al vroeg plannen gemaakt voor de aanleg van een
kanaal. Al in de oudheid was men zich bewust van het economische belang van een
snelle doortocht tussen de Egeïsche en de Ionische zee, maar het kwam pas tot
een echte poging om een kanaal te graven onder de Romeinse keizer Νero. De
excentrieke keizer Nero bezat genoeg grootheidswaanzin om in 66 na Chr. de
eerste (gouden!) spade in de grond te steken. Dat ging gepaard met
indrukwekkend ritueel vertoon, waarbij vooral de gunst van Poseidon werd afgesmeekt.
Vervolgens werd er uit alle macht verder gespit door 6000 joodse slaven. Aan de
ene kant vorderde men 2 km, aan de andere kant 1,5 km. Toen Nero in datzelfde
jaar zelfmoord pleegde, kwam daaraan direct een einde. Pas in de negentiende
eeuw werd het plan verwezenlijkt, toen Franse ingenieurs begonnen met de aanleg
van het kanaal in 1881. In 1893 kon het voor het scheepvaartverkeer worden
opengesteld. Sindsdien is de Peloponnesos geen schiereiland meer, maar een echt
eiland. Het lijnrechte kanaal is 6,3 km lang, 23 m breed en zon 8 m diep. De
zes bruggen (vijf voor het autoverkeer, één voor de spoorweg) die de
Peloponnesos met het Europese vasteland verbinden, liggen ongeveer 70 m boven
de waterspiegel. In een tijd waarin enorme containerschepen met gemak weer om
de kaap heen varen, is het kanaal nu in feite overbodig geworden, maar het
wordt nog wel door kleine vrachtschepen en cruises gebruikt.
Onze
tweede stop is Oud Korinthe, de
Akrokórinthos. De Akrokorinthos beheerst de enige verbindingsweg over land met
de Peloponnesos en om die reden hebben sinds de Romeinse tijd alle
opeenvolgende bezetters hem opnieuw versterkt en er hun sporen achtergelaten:
Byzantijnen, Kruisvaarders, Venetianen en Turken.
Op
de site krijgen we in het museumpje uitleg over de voorwerpen (replica) die
daar gevonden werden. De originele zagen wij gisteren in het Archeologisch
museum. Het meest indrukwekkende hier zijn de 7 overblijvende zuilen van de tempel gewijd aan
Apollo.Dit is de oudste Dorische tempel van Griekenland. Hij werd gebouwd rond
550 v.Chr. Dit is het enige overblijfsel van de Griekse stad want alle andere
overblijfselen zijn uit de tijd van de Romeinen.
Op
het hoogste punt van het plateau liggen fundamenten van een antieke
Aphrodite-tempel, waarvan beweerd wordt dat enkele honderden priesteressen (en ook enkele priesters!) zich met
heilige ijver toelegden op de tempelprostitutie, om de inkomsten van hun
heiligdom wat te spekken. Het is onder meer tegen dit soort praktijken dat de
apostel Paulus van leer trekt in zijn Brieven aan de Korinthiërs, al blijft er
wel de vraag waar men in de Oudheid de energie vandaan haalde om, na zulke
fikse klim, nog zijn fysieke steentje bij te dragen aan het onderhoud van de
tempel ...
De
bovenste Peirene-bron die dateert uit ± 200 v.Chr., valt zelfs in tijden van
waterschaarste nooit droog.
De
bus brengt ons naar een uniek restaurantje Homer dat uitgebaat wordt door
twee 80-jaar oude broers en in plaats van een menukaart te leggen, brengen zij
de verschillende gerechten naar buiten en als je daar zin in hebt dan neem je
iets en anders wacht je geduldig op de volgende schotel. Van snelle service
gesproken De zwaluwen vliegen af en
aan boven ons hoofd.
Op
een heuvel in de Peloponnesos liggen de resten van de oudste stad van het Griekse
vasteland. Immers alleen Knossos (de hoofdstad van de minoische beschaving) op
Kreta is ouder. Mycene was de versterkte citadel van koning Agamemnon,
krijgerkoning uit de vertellingen van Homerus. Wij bezoeken hier eerst het enorme koepelgraf.
Er moeten zich enorme logistieke en organisatorische problemen hebben
voorgedaan bij de constructie van zo'n 13 meter hoog bouwwerk. Hoe kregen de
Myceners de 120 ton zware deksteen op het graf? De tombe bestaat uit perfecte
steencirkels, drieëndertig lagen opeen en versmallend tot een sluitsteen. De
akoestiek heeft iets spookachtigs. De vele sieraden die hier en op de akropolis
gevonden werden, zijn in een aparte zaal van het Nationaal Archeologisch Museum
in Athene te bewonderen.
De
citadel van Mycene lag op een zeer strategisch punt, van waaruit de hele vlakte
van Argos kon worden overzien en alle bergpassen tot aan Korinthe werden beheerst. De zware kalkstenen muren (gemaakt van
onregelmatige blokken en hier en daar wel 5 meter dik) werden later wel
'cyclopisch' genoemd, omdat men dacht dat alleen de mythische eenogige reus
Cycloop ze kon hebben gebouwd. De hoofdingang van de stad is de Leeuwenpoort
(gebouwd in circa 1260 v.Chr.). Deze poort wordt zo genoemd omdat boven een
latei van 5 m lang, 90 cm hoog en 2,4 m diep twee grote stenen leeuwen zijn
uitgehakt. In feite zijn het leeuwinnen!!!
Van de
Leeuwenpoort loopt een weg naar het koninklijk paleis. Het paleis bestaat uit
twee gebouwencomplexen, die met elkaar verbonden zijn door gangen waaraan
voorraadkamers liggen. Om het paleis liggen de huizen van minder aanzienlijke
burgers. In deze burcht werden
complotten gesmeed, wraak genomen, haat gekoesterd. Agamemnon werd nadat hij
als overwinnaar uit Troje terugkeerde in bad vermoord door zijn vrouw
Klytaimnestra.
Vandaag werd veel beroep
gedaan op onze verbeelding want ondanks alle mooie beschrijvingen, blijft van
deze verdwenen cultuur niet meer dan een paar rijen stenen over.
Op de weg naar Tolo
houden wij een laatste halte in Agia Triada waar de zoon van de pastoor de
deur van de Koemesiskerk speciaal voor ons komt openen. Zwart geblakerd door de
honderden kaarsen die hier ooit branden, genieten wij even van wat rust in dit
Byzantijnse kerkje. Een Vlaamse priester spendeerde hier een groot deel van
zijn leven aan het vertalen van originele Griekse teksten naar Latijnse. Buiten
worden wij bedwelmd door de geur van de oranjebloesems maar toch haasten wij
ons naar de bus want de zee lonkt.
In Tolo checken wij in hotel
Frini waar de lift zo fantastisch is dat wij onze valiezen naar de tweede
verdieping sleuren naar een mooi verzorgde kamer. Even een wandelingetje door
het knusse vakantieoord, een mojito, een seks on the beach en een pina colade
(met 3 man) achter de kiezen, dan een smakelijke maaltijd in een restaurantje
aan het strand vooraleer in ons bed te kruipen. Wat kan een mens nog meer
wensen!
Om 7u krijg ik een
vriendelijke heer aan de lijn met de boodschap dat wij ons bed uit moeten en na
een lekker ontbijt vertrekt de bus met ons richting Acropolis.
Acropolis betekent
hoogste punt van de stad. Voor de stichting van een Griekse stad koos men
aanvankelijk bij voorkeur een berg die laag genoeg was om vanuit de vlakte
toegankelijk te zijn en hoog genoeg was om goed verdedigd te worden.
De Acropolis is met haar
marmeren tempels gebouwd op een enorme 156 meter hoge kalkstenen rots. Het complex
bestaat uit verschillende gebouwen die allemaal hun eigen functie hebben: de
Propyleeën (de toegang tot de Acropolis), de Nikè-tempel (gewijd aan de godin
Nikè, de godin van de overwinning), het Parthenon (gewijd aan de godin Athena,
de godin van de wijsheid, wetenschappen en kunsten) het Erechtheion met zijn
zes beroemde Kariatiden (marmeren vrouwenbeelden), deze tempel is gewijd aan de
godin Athena en aan Erichthonius. Verder bestaat het nog uit twee oude theaters
en het Acropolis museum. Vanuit de Acropolis heb je een adembenemend uitzicht
over de stad Athene.
Het eerste wat we zien
als we door de kaartcontrole zijn, is het Odeon (theater) van Herodes
Atticus. Dit was een overdekt theater voor muziekuitvoeringen, dat in de 2e
eeuw door Atticus aan de stad Athene werd geschonken, ter nagedachtenis aan
zijn vrouw die op 23 jarige leeftijd gestorven was.
Na een klim komen wij uit
op een trap die naar de Propyleeën leidt. De Propyleeën bestaan uit een
rechthoekig gebouw met rijen Ionische en Dorische zuilen en het had vijf deuren
die toegang gaven tot de Acropolis. Het werd gebouwd in 432 v. Chr.
Het Nikè-tempeltje is het
kleinste tempeltje van de Acropolis, maar ondanks zijn grootte heeft het toch
een grootse uitstraling. Het is net als het Parthenon en de Propyleëen gewijd
aan de godin Athena, maar deze is specifiek geweid aan de godin Athene in de
vorm van de gevleugelde godin van de overwinning, nl. Athene-Nikè. Dit
tempeltje staat bij de ingang van de Acropolis, tegen de Propyleëen aan, en is
gebouwd op een Myceens vestingwerk. Het is een prachtig voorbeeld van de
Griekse bouwkunst en de gehele tempel is in de Ionische stijl gebouwd.
De Parthenon
tempel is het beroemdste gebouw van Griekenland. De tempel werd in 438 v. Chr.
gewijd aan de godin Athena, van wie een 12m hoog beeld in de tempel stond.
Parthenon betekent ook: hal voor de maagd Athena. De tempel is perfect
symmetrisch, waarbij de beeldhouwers optisch bedrog en allerlei foefjes hebben
toegepast om het gebouw zo levendig en sprekend mogelijk te maken. Het
Parthenon wordt al jaren gerestaureerd en staat dus deels in de steigers.
Slechts weinig van de beelden zijn hier bewaard gebleven. Een groot deel
bevindt zich in het Nieuw Akropolismuseum en in het British Museum in Londen.
Naast het Parthenon staat
het Erechtion genoemd naar de held Erechtheus. Deze tempel is gewijd aan
meerdere goden, zoals Gaia, Hefaistos, Athena en Poseidon. Het meest bijzondere
aan de mooie tempel is de portiek aan de zuidkant. De zuilen hier worden
gevormd door zes beelden van maagden, die de Karyatiden worden genoemd. De naam
komt vermoedelijk van de plaats Karyai. Wat hier te zien is, zijn overigens
niet de originelen, want die staan in het museum van de Akropolis.
Naast de tempel groeit
de olijfboom die ooit door de godin Athene aan de stad geschonken zou zijn. De
oude boom is een aantal jaren geleden gestorven en vervangen door een nieuwe.
Van naast het Parthenon
hebben wij een schitterend zicht op het theater van Dionysus, de Agora
met de tempel voor de god van de smeden, de tempel van Zeus.
Van hier vertrekken we
met de metro naar het Syntagmaplein om er de aflossing van de wacht te
bewonderen aan het graf van de onbekende soldaat. De soldaten van de
Nationale Garde in hun befaamde plooirokjes en op hun schoenen met pompons
houden hier de wacht.
Met de metro rijden we
naar het Amoniaplein terwijl we argwanend naar onze medereizigers kijken want
gisteren werd een van onze groep het slachtoffer van een pickpocket.
Vooraleer we het Nationaal
Archeologisch Museum bezoeken,
genieten we nog eventjes van een lekkere frappé op een zonovergoten terras.
Dit museum is een van de fraaiste van de wereld door de unieke
verzameling van Myceens goud en de grote hoeveelheid sculpturen, aardewerk en
sierraden. Wat ons zal bijblijven is het gouden dodenmasker van Agamemnon, het
marmeren beeld van Aphrodite, Eros en Pan (met zijn bokkenlijf), het bronzen
paard met de kleine ruiter uit de Hellenistische periode. en het imposante
bronzen beeld van Poseidon
Onze gids Maria overspoelt ons met verhalen van Goden en Godinnen,
overspel, bedrog en geweld. Zeus moet oververmoeid geweest zijn van al de
vrouwen die hij tevreden moest houden en zijn nazaten zijn ontelbaar.
Onze voeten zijn moe en onze geest vraagt naar ontspanning. De bus dropt
ons aan de Poort van Hadrianus (ook wel Boog van Hadrianus), een monumentale poort van marmer.
Hij vormde de doorgang van het oude Athene naar het nieuwe Athene dat de
Romeinse keizer Hadrianus had laten bouwen.
Te voet trekken we naar de Plaka, het historische hart van Athene. Er staan nog maar een
paar huizen uit de tijd voor de Turkse bezetting, maar het is het deel van de
stad dat het langst ononderbroken bewoond is. Horden toeristen en vele Atheners
komen hierheen voor de talloze tavernes en souvenirwinkeltjes.
Wij genieten van onze eerste souvlaki, moussaka en kebab. Met een
glaasje wijn in de hand is het leven toch plezant.
Enkele souvenirs rijker en met oververhitte voeten bereiken we het
Monastirakiplein waar het getrommel ons weer verwelkomt. Aangekomen in ons
hotel wijst de stappenteller 12579 aan.
Om 20 uur eten we samen en zijn net klaar als een bende Franse pubers de
eetzaal belegert. Op de 12de verdieping genieten we nog even van het
uitzicht op Athene en de verlichte Acropolis.
Hotel Dorian Inn 15-19 Pireos street, 105 52 Athens tel. +30 210 5239782
Om 7u30 worden wij door het
hotel gewekt en om 8u zitten wij fris gewassen aan het ontbijt met een lekkere
croissant. Om 9u brengt de bus ons naar het Stadion Panathinaiko (ook genoemd Kallimarmaro, 'uit mooi
marmer'). Dit is het Olympisch stadion van de eerste moderne Olympische Spelen
in 1896 en het ligt in het hart van Athene. Het werd gebouwd op de plaats waar
de loper van Marathon na de overwinning op de Perzen aankwam en ter plaatse
stierf.
Het huidige stadion is
gebouwd op de fundamenten van het stadion uit 330 v.Chr. op dezelfde plaats. In
dat historische stadion werden de Panatheense Spelen gehouden, een lokale,
Atheense variant van de grotere Olympische Spelen. Het stadion was volledig in
marmer gebouwd, en had uiteindelijk een capaciteit van 50.000 toeschouwers.
Belangrijk onderdeel van deze spelen waren de hardloopwedstrijden. Het stadion
is in 1895 herbouwd. De kosten van het marmer (van de berg Penteli) werden
betaald door de magnaat Yioryios Averof, die nu dan ook een - marmeren -
standbeeld heeft bij het stadion. Het huidige stadion biedt plaats voor 80.000
toeschouwers.
De vorm van de
atletiekbaan is bijzonder, en valt buiten de huidige standaard voor een
400-meterbaan. De lengte van het middenterrein is 235 meter, en de breedte is
slechts enkele tientallen meters. De baan heeft daardoor de vorm van een
haarspeld.
Natuurlijk werd het
stadion betrokken bij de Olympische Spelen van Athene in 2004. In het
Panathinaiko vond het boogschieten plaats (4000 toeschouwers), en hier was de
finishlijn van de vrouwen- en mannenmarathon (35.000 toeschouwers).
Hierna trekken we naar
het Acropolismuseum waar we een rondleiding krijgen van Maria die bezeten is
door de Griekse goden. Wij krijgen al de verwantschappen tot in de kleinste
details. Wat onthouden de mannen? Karel antwoordt prompt: Als je naar boven
kijkt, zie je de vrouwen boven je hoofd lopen. Mij zal de geboorte van Athena
in volle gevechtsuitrusting uit het hoofd van Zeus na een tik op zijn kop
bijblijven en dit zonder Daphalgan! Vele losse beelden, delen uit de frontons
van het Parthenon, sommige geelachtig en origineel, andere wit en replicas.
Een groot deel werd door de Britten meegenomen naar het National Museum in
Londen.
Nergens mogen wij
fotograferen maar aan de Kariatiden klikken de cameras. De originelen worden
hier bewaard en de replica staan in het Erechtheion met zijn zes beroemde Kariatiden
(marmeren vrouwenbeelden), Deze tempel is gewijd aan de godin Athene en aan
Erichthonius.
Wij drinken
hier nog iets en worden dan met de bus langs de Poort van Hadrianus (ook wel Boog van Hadrianus) naar het
Agora gebracht.
Deze poort vormde de
doorgang van het oude Athene naar het nieuwe Athene dat de Romeinse keizer
Hadrianus had laten bouwen. De poort heeft twee identieke façades, maar
verschillende inscripties in Griekse letters. Aan de noordwestkant, in de
richting van de Akropolis, staat: Dit is Athene, de oude stad van Theseus.
Aan de zuidoostkant, in de richting van de Tempel van de Olympische Zeus, staat:
Dit is de stad van Hadrianus en niet van Theseus.
De boog is 18 m. hoog,
12,5 m. breed en 2,30 m. dik. Aan weerskanten van de doorgang was de boog
versierd met Korinthische zuilen, waarvan nu alleen nog de bases en het
bovendeel te zien zijn. Boven op de boog staat een colonnade van vier zuilen
die tussen de twee middelste zuilen bekroond wordt door een fronton.
Onze volgende stop is de oude Agora.
Op de Agora verzamelden
de burgers van Athene zich dagelijks in de open lucht voor allerlei
activiteiten. In de vroegste tijden werden hier sportwedstrijden gehouden en
ook de dramafestivals, die in de loop van de 6e eeuw werden verplaatst naar het
Dionysustheater. De Agora was het centrum van de Atheense democratie: hier
waren de gebouwen van de raad (de boulè) en van de dagelijkse bestuurders (de
prytanen). Ook werden hier de zittingen gehouden van de volksrechtbank (de
heliaia). Aanvankelijk kwam hier ook de volksvergadering (ekklèsia) samen, maar
deze vergaderingen werden in de loop van de 5e eeuw verplaatst naar de Pnyx. De
Agora was ook de markt van de stad: de handel vond plaats in de open lucht of
in de winkeltjes in de steeds talrijkere stoa's (zuilengalerijen). Hij had ook
een religieuze functie: er waren tempels en de jaarlijkse processie tijdens de
Panathenaeën trok eroverheen. Talrijke filosofen, onder wie Socrates en Zeno
van Citium, waren regelmatig op de Agora te vinden voor discussie en onderwijs.
Tijdens zijn verblijf in Athene ging ook de apostel Paulus dagelijks in
discussie op de Agora (zie Handelingen 17:17).
Hier verlaat Maria, onze gids, ons en wij wandelen terug richting Plaka.
De sardientjes en de moussaka lokken en laten zich smaken. Karel zet zijn jacht
op t-shirts verder en ik vind er 3 mooie voor onze kleinkinderen. Om 18u
belanden wij terug op de 12de verdieping van ons hotel om te
genieten van een schitterend zicht op het zonovergoten Athene. Na ons avondeten
genieten wij nog net van de zonsondergang en daarna mag een drankje niet
ontbreken en schrijven Lieve en ik de eerste twee dagen van deze blog.
Hotel Dorian Inn 15-19 Pireos street, 105 52 Athens tel. +30 210 5239782
Om 5u30
loopt de wekker af in Bierbeek en waarschijnlijk wel nog in een aantal
slaapkamers want vandaag is het zover: we trekken onder de leiding van ons
Micheline naar Griekenland. Jaren heb ik haar met lede ogen zien vertrekken
met de mannen van de zesdes en nu is het dus aan ons.
Om 6u30
gaan de deurbel want Lieve en Karels zoon brengt ons naar het station van
Leuven. De elektronische tickets moeten niet getoond worden en na wat hangen in
de trein komen wij in Zaventem aan samen met een deel van onze reisgenoten.
We mogen
naar de nieuwe vertrekhal en hoeven zelfs nergens onze identiteitskaart te
tonen maar Big Brother is watching. In de luchthaventransitbus moeten wij een
hele tijd wachten en, vrezen al dat het vliegtuig zonder ons zal vertrekken,
maar ons gezelschap wordt plots vergroot met Guy Verhofstad en Premier Tsipras
van Griekenland. Als reisleiders zouden die twee ook niet mis staan. Zij
vooraan in de vlieger telkens met een lege stoel tussen en onze Jean op de
laatste rij in de hoek zelfs zonder raampje; is dat nu eerlijk?
In Athene
worden wij met de bus naar het Dorian Inn Hotel gebracht maar eerst
stoppen even aan het Olympisch stadion.
In
Athene werden de moderne Olympische Spelen geboren. Daarom was het extra mooi
dat de Spelen in 2004 terugkeerden naar Griekenland. Maar het land was een van
de kleinste organiserende landen in de geschiedenis van dit evenement. De
buitensporige kosten - 13 miljard euro, waarvan minstens 1 miljard voor
beveiliging - droegen bij aan de latere teloorgang van de Griekse economie. Vorig
jaar gaf IOC-voorzitter Jacques Rogge toe dat zon 2 à 3 procent van de nu
bestaande schuld aan de Olympische Spelen kan worden toegeschreven. Niet zo gek
dus dat de Olympische locaties niet meer onderhouden worden, de Grieken hebben
wel wat anders aan hun hoofd. Wat tien jaar na datum overblijft, zijn ruïnes en
herinneringen aan sportieve successen. Justine Henin won hier goud en Axel
Merckx won brons op zijn fiets.
Wij
klauteren op een verroeste trap die beneden afgezet is, maar zo krijgen wij
toch een zicht op de verkommerende glorie. Vraag is alleen of iets hiervan binnen
20 jaar nog meer zal zijn dan een schandvlek op de geschiedenis van dit land.
In ons
hotel kunnen wij onmiddellijk naar onze kamer, maar wij hadden niet gerekend op
een horde Italiaanse jongeren die hun 80 valiezen met de lift naar beneden
stuurden.
Opgefrist
trekken wij op verkenning naar de Plaka waar wij onmiddellijk in de Griekse
vakantiesfeer ondergedompeld worden. De Plaka is een wijk met allemaal drukke,
smalle straatjes met winkeltjes, cafeetjes, eethuisjes, .. Wij belanden
uiteindelijk op een zonnig pleintje achter een lekkere Frappé. Om 20u eten wij
in het restaurant van het hotel en daarna trekken we naar de 12de
verdieping vanwaar wij een betoverend zicht hebben op Athene met de feeëriek
verlichte Acropolis als kers op de taart. Mooi!
Om 24u
lonkt ons bed.
Hotel Dorian Inn
15-19 Pireos street, 105 52
Athens tel. +30 210 5239782
De Griekse cultuur met zijn oudheden
is wereldberoemd. Zo primitief als onze voorouders duizenden jaren geleden
leefden, zo hoogstaand was toen de Griekse beschaving. Nog steeds vergapen wij
ons in Griekenland aan imponerende tempels en paleizen en doen oude mythen en
sagen de ronde.
Met deze gedachte voor ogen is er al
een jarenlange traditie dat scholen in het laatste jaar naar de bakermat van
onze beschaving trekken en nu velen van ons de schoolpoort achter zich hebben
dichtgetrokken, gaan wij onze ex-leerlingen achterna.
Op 24 april is het zover en gaan wij
van grond in Zaventem.
