Einde van een tijdperk
Komen we aan het einde van de vaste rentevoet? De lage rentes van afgelopen jaren hebben dat zeker in de hand gewerkt. Is de periode van de variabele rentevoeten aangebroken? Eén ding is zeker: variabele en vaste rentevoeten zijn maandenlang bijna gelijk geweest. Hun recente evolutie bevestigt dat we blind waren. We moeten elke situatie van geval tot geval bekijken, rekening houdend met ieders specifieke behoeften. Er is geen absolute waarheid meer.
Als er geen waarheden meer zijn, wat moeten we dan kiezen?
1. De zekerheid van een vaste rentevoet
De vaste rentevoet is de lieveling van de Belg: 83 procent van de hypothecaire leningen is er één met vaste rentevoet. Bij een lening met vaste rentevoet blijft de maandelijkse aflossing tijdens de hele duurtijd dezelfde. Dat is erg geruststellend. Maar er hangt een prijskaartje aan vast: de vaste rentevoet is gewoonlijk iets duurder, aangezien de bank een veiligheidsmarge inbouwt. Rekening houdend met de inflatie en de verwachte vooruitgang van je carrière (en samengaand inkomen), zou de impact van de maandelijkse aflossing steeds minder moeten doorwegen op je persoonlijke financiën. Ten slotte, maar dat zullen de banken je niet vertellen, kan je, als de rentevoeten dalen, meestal over een daling van je rentevoet onderhandelen.
2. Gokken op de variabele rentevoet
Een lening met variabele rentevoet is een gok. Niemand weet hoe rentevoeten evolueren. De variabele rentevoet is in principe bij de start minder duur. Bovendien is de keuze van een variabele rentevoet geen echte sprong in het duister. De mogelijke afwijkingen, zowel naar boven als naar beneden, staan van bij het begin vast. Daarenboven is alles door de wetgeving omkaderd, vooral bij de start van de lening. Geen Amerikaanse situaties dus waarbij je in een helse spiraal terecht komt als de rente op hol slaat. Bij wijze van voorbeeld zal je op een lening met variabele rentevoet van 5,65% in een vijfjaarlijks herzienbare formule 5/5/+4/-4 je rente maximaal zien stijgen tot 9,65% en dalen tot 1,65%. De +4/-4 wijst er op dat binnen 5 jaar de verhoging/verlaging maximaal 4 procentpunten mag zijn. Blijft de rente nadien stijgen, dan is het tarief geplafonneerd op 9,65%.
3. Tussenoplossing: accordeon
Tussen het vaste en variabele krediet, bevindt zich het accordeonkrediet met een vaste maandelijkse aflossing, maar een jaarlijks herzienbare variabele rentevoet. De duurtijd ligt niet vast bij de start en wordt herzien in functie van de evolutie van de rente. Stijgt de rente? Dan blijft je maandelijkse aflossing ongewijzigd, maar wordt de terugbetalingstermijn verlengd. Hij verkort echter als de rente daalt. In principe combineert zon krediet de voordelen van zowel de vaste rentevoet als de variabele rentevoet. Er zijn ook veiligheidsmarges ingebouwd: de duurtijd kan niet met meer dan 3 of 5 jaar worden verlengd. Bovendien mag, zodra de maximale terugbetalingsduur wordt bereikt, de rentevoet niet meer worden verhoogd, ook al blijft de marktrentevoet stijgen. Dat betekent de facto een daling van je rentevoet, aangezien je maandelijkse aflossing niet wijzigt.
Conclusie?
Als klant heb je zelf de keuze, ongeacht een voorkeur die een bank voor jou kan hebben. Veralgemenen is dan ook moeilijk. Een jong koppel dat een eenkamerappartement met een lening op 30 jaar koopt en kiest voor een vaste rentevoet met maandelijkse aflossingen is niet noodzakelijk de beste keuze. Zullen ze 30 jaar op het appartementje wonen? Zullen ze samenblijven? Als het vast staat dat de kopers na 5 tot 10 jaar het appartement weer verkopen, zou een variabele rentevoet met een gegarandeerde maandelijkse aflossing de eerste 10 jaar een veel concurrentiëlere keuze zijn.
Gouden regels om in achterhoofd te houden
Je kan steeds onderhandelen
Hypothecaire kredieten zijn voor banken nog altijd een gedroomd middel voor levenslange klantenbinding. De strijd om de ontlener is hard en je kan dat als consument uitbuiten. Doe met je aangeboden rentevoet een bankenronde en tracht er overal centiemen af te doen vooraleer een definitieve beslissing te nemen. Ook bij vaste rentevoeten kan je tijdens de looptijd nog onderhandelen. Twijfel niet om je bank aan te spreken als de rentes fors onder je eigen vaste rente duiken. Een "neen" heb je, een "ja" kan je krijgen.
Ga nooit scherper dan 1/3 van je budget
Besteed niet meer dan een derde van je inkomen aan woonkosten. De laatste jaren werd vaker tegen dat principe gezondigd en gingen mensen tot de helft. Gecombineerd met eventuele andere consumentenkredieten, kan de strop alsmaar nauwer rond de nek woren.
10 jaar safe
De eerste jaren staan bekend als de moeilijkste. Zorg voor een stabiele financiële situatie tijdens de eerste tien jaren, zeker bij een variabele rentevoet.
