KLIMAAT OP HOL
"2008 bevestigt verdere opwarming van de Aarde"
De extreme weersomstandigheden in 2007 bewezen eens te meer dat de opwarming van de Aarde een feit is. Op de Noordpool verdween alweer een massa vierkante kilometer pakijs. Een verklaring voor de opwarming van de Aarde blijft volgens onderzoekers de hogere uitstoot van broeikasgassen door de mens.
Langdurige droogte
2007 was voor de Aarde het zevende warmste jaar ooit, en het vijfde warmste voor het noordelijk halfrond. 2007 vertoonde alweer vele pieken. Er werden op diverse tijdstippen abnormaal hoge temperaturen opgetekend. Zo bijvoorbeeld was het in het noorden van Noorwegen in januari en april meer dan twaalf graden warmer dan normaal. Ook in het Australische Sydney was het extreem heet. Aan de andere kant waren er extreme weersverschijnselen zoals langdurige droogte gevolgd door zware overstromingen.
Het zeepeil zou tegen 2100 met 10 tot 90 centimeter kunnen stijgen, of gemiddeld zo'n 50 cm. Dit zou een ramp betekenen voor de eilanden in de Indische Oceaan of de steden aan de zee, die grotendeels dreigen onder water te komen staan.
Benieuwd wat 2008 in petto heeft. Hopelijk wordt het een lekkere warme zomer, maar dan ook niet te heet zoals bij Hotnews, alhoewel ... Hotnews wordt niet direct beïnvloed door het fenomeen El Nino, dus het kan nooit heet genoeg zijn. |
Warmste jaar sinds 1833
Het decennium 1998-2007 is het warmste dat ooit genoteerd werd sinds het begin van de waarnemingen in 1833. Dat meldde de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) enkele dagen terug tijdens de klimaatconferentie in Bali.
Alleen al in 2007 lag de gemiddelde temperatuur 0,41 graden celsius hoger dan in de periode 1961-1990, die toen 14 graden bedroeg. Het jaar kende ook recordanomalieën op klimatologisch gebied.
De opwarming was het afgelopen decennium meer te voelen in het noordelijke halfrond, met een stijging van 0,63 graden in vergelijking met de periode 1961-1990. In het zuiden werd een toename van 0,20 graden vastgesteld. Op wereldvlak was de maand januari dit jaar de warmste die ooit geregistreerd werd.
De WMO wijst ook op de recordvermindering van het ijsoppervlak in Antarctica. Daardoor smolt dit jaar voor het eerst in de geschiedenis de Canadese noord-westverbinding gedurende vijf weken.
Het ijsoppervlak was in september gemiddeld 39 procent kleiner dan in 1979-2000. De gemiddelde grootte van het ijsoppervlak is de kleinste die ooit werd vastgesteld, namelijk 4,28 miljoen vierkante kilometer, met elke tien jaar een vermindering met tien procent.
Het zeeniveau blijft stijgen aan een ritme dat hoger ligt dan dat van afgelopen eeuw. Sinds 1870 steeg het ongeveer met 20 centimeter. Satellietmetingen sinds 1993 tonen dat het gemiddelde ritme van de stijging ongeveer drie millimeter per jaar bedraagt.
Sinds het begin van de 20ste eeuw is de gemiddelde temperatuur met 0,74 graden celsius gestegen. Maar die stijging was wel niet constant: de vijf laatste jaren was ze bijna dubbel zo groot dan de honderd voorgaande jaren.
Vlissingen was het droogste plekje in 2007
Het jaar 2007 was warm en nat. Gemiddeld over het hele land viel er 920 millimeter, tegen 797 millimeter normaal. Vlissingen was het droogste plekje van Nederland, met 740 millimeter.
Met een gemiddelde temperatuur van 11,2 graden Celsius (De Bilt) is het landelijk dit jaar even warm geweest als in 2006. Daarmee zijn 2006 en 2007 de warmste jaren die de afgelopen drie eeuwen gemeten zijn. Zeeland doet er met 11,7 en 11,8 graden (Vlissingen) nog een schepje bovenop.
De warme aprilmaand - met op de 15e in Westdorpe de hoogste score van Nederland (29,7 graden) - droeg in belangrijke mate bij aan het hoge gemiddelde. Ook in januari was het naar verhouding warm.
Zowel de winter als de lente 2007 waren de zachtste sinds het begin van weermetingen in 1706. Het aantal zonuren was 1725, tegen normaal 1550. Niet Zeeland was dit keer het zonnigste gebied, maar de Kop van Noord-Holland (Den Helder 1875 zonuren).
April was niet alleen warm, maar ook droog. Op verschillende plaatsen viel geen druppel regen.
Daar staat tegenover dat het in de zomer dikwijls regende. Vooral juli was zeer nat: gemiddeld over het hele land 155 millimeter, tegen 70 millimeter normaal.
Er waren 97 warme dagen (temperatuur 20 graden of hoger), tegen normaal 77.
| |
Noordelijke IJszee binnen 35 jaar ijsvrij
 Indien de mens hetzelfde niveau aan broeikasgassen in de atmosfeer brengt als nu, is de Noordelijke IJszee ("Arctische Oceaan") al binnen 35 jaar tijdens de zomer ijsvrij. Bovendien wordt tijdens de winter ook de ijslaag dunner.
Dit berichten Amerikaanse onderzoekers van de Universiteit van Washington in het jongste nummer van het vakblad Geophysical Research Letters.
Simulatie
Waar een Europese studie onlangs had vooropgesteld dat schepen tegen 2080 tijdens de zomer over de Noordelijke IJszee zouden kunnen varen, berekenden de onderzoekers met een computersimulatie dat dit al in 2040 het geval kan zijn. De simulatie hield geen rekening met een drastische vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.
Pak ijs
De simulaties toonden ook aan dat er vanaf 2080 tijdens de zomer enkel kleinere hoeveelheden ijs zijn aan de kusten van Groenland en Canada. Het pak ijs tijdens de winter zou van de momenteel 3,5 meter tot minder dan een meter afsmelten.
Die snelle afname van het ijs heeft volgens de vorsers vooral te malken met een zichzelf versnellend effect: open, donkere wateroppervlakten absorberen de warmte van het zonlicht sterker dan het fel reflecterende ijs.
Daardoor warmt het zeewater sneller op, en smelt er nog meer ijs. Bovendien kan de klimaatsverandering ook stromingen beïnvloeden, waardoor warmer water naar de Noordpool vloeit.
IJsberen
Begin december beklemtoonden de in het Europese onderzoeksproject Damocles betrokken wetenschappers dat de afsmelting van het noordelijke poolijs niet alleen ijsberen in hun voorbestaan bedreigt.
Zij waarschuwden voor zware verstoringen van de voedselketen, maar voorzagen door de toegenomen scheepvaart ook een drastische toename van de ontginning van bodemrijkdommen in het gebied.
 
Efkes een 'kakske doen'... Marie... tourné général
 
Genieten van het berejong
Helaba wat is da daar allemaal?
Meerdere ijsschotsen afgescheurd
Een gigantische ijsschots heeft zich 16 maanden geleden in de Arctische Eilanden in Canada, op 800 kilometer van de Noordpool, afgescheurd. De massa ijs, even groot als 11.000 voetbalvelden, dreef zo'n 50 kilometer verder en hechtte zich daar aan het bevroren zeewater.
Opwarming
"Dit is dramatisch," zegt Vincent Warwick van de universiteit van Laval. "Delen van Canada, die voor duizenden jaren intact zijn gebleven, gaan verloren door het warme weer. Dit is een signaal van de versnelde opwarming van de aarde." De wetenschapper beweert ook dat hij op tien jaar tijd niet zoveel ijs in één keer zag afscheuren. "Alle Arctische Eilanden zijn 90 procent kleiner geworden in de laatste honderd jaar. We kunnen de veranderingen misschien niet 100 procent wijten aan het klimaat, maar de opwarming speel zeker een grote rol," aldus de wetenschapper.
Snelheid
"Wat ons nog het meest verbaasde, is hoe snel dit kon gebeuren," zegt Luke Copland van de Universiteit van Ottawa. "Nog geen 10 jaar geleden namen onderzoekers aan dat de opwarming van de aarde geleidelijk aan zou gaan. Maar nu blijkt dat de ijsschotsen niet enkel smelten, maar dat ze vrij plotseling, op één uur tijd kunnen afscheuren en wegdrijven."
De Canadese ijsschotsen zijn bedekt met ijs dat 3.000 jaar oud is. Ze drijven op zee, maar zijn verbonden met het land. Volgens noordpoolonderzoeker Derek Mueller worden de ijsschotsen elk jaar zwakker. "We verliezen onze schotsen, die toch wel deel uitmaken van het Canadese landschap. Bovendien kan de ijsschots naar de open zee drijven, waar handelsschepen langskomen. We zullen deze locatie nog enige tijd in de gaten moeten houden." | |
Grootste gletsjer van Europa werd afgelopen jaar alweer enkele tientallen meter kleiner
De grootste afname werd opgemerkt bij de gletsjer van Trift. Die verloor maar liefst 130 meter. In 2006 was dat nog 216 meter. Volgens de onderzoekers komt dat omdat de gletsjer omringd wordt door een meer, waardoor het smeltproces van de gletsjer versneld wordt. Maar omdat de gletsjer zich niet in het meer zelf bevindt, zal het smeltproces in de toekomst wel vertraagd worden.
Neerslag belangrijke factor
Het is zeer moeilijk om te voorspellen met welke snelheid de gletsjers de komende jaren zullen smelten omdat het fenomeen niet enkel afhangt van de klimaatsverandering, maar ook van de hoeveelheid neerslag die valt en dat is moeilijker te voorspellen, aldus de onderzoekers.
Naast de lengte werd ook de verandering in diepte van drie andere gletsjers (Basodino, Gries en Silvretta) gemeten. Uit dat onderzoek bleek dat de dikte vorig jaar met waarden tussen 0,7 en 1,7 meter afnam.
In totaal telt Zwitserland meer dan 1.800 gletsjers. Volgens een studie die onlangs werd uitgevoerd, verloren de Zwitserse gletsjers in vijftien jaar tijd al bijna een vijfde van hun oppervlakte.
| |
