Belevenissen in het land van de Magyaren - Kalandok a magyarok országában. Deze blog gaat over Hongarije (Magyarország), voor velen onder ons een vrij onbekend land, ver van mijn deur. Daarom tracht deze blog ons een beter inzicht te geven in dit land, zijn tradities, zijn cultuur, de anekdotes, de lokale gebruiken en evenementen, het landschap en vooral zijn boeiende geschiedenis .
- Ez a blog Magyarországról szól, sok külföldi szemében egy ismeretlen ország, amely messzén áll az otthonunktól. A weboldal sok érdekes kérdést megmagyaráz erről az országról, a hagyományairól, a kultúrájáról, viccekről, a helyi hagyományokról és eseményekról, a tájról és mindenekelőtt Magyarország feltűnő történetéről mesél.
01-07-2011
V. Akasztói Sziki Napok - De dag van eten, drinken en feesten
Akasztó.Onder de titel Szakmai és gastronómiai napok szórakoztató programokkal" organiseerde het dorp reeds de vijfde editie van deze Szikinap of de dag van eten, drinken en feesten of woordelijk vertaald: 'vak -en gastromische dag met een entertainment programma''. Zoals vroegere edities was er een gevarieerd programma opgesteld. Dit jaar waren de weergoden gunstiger gestemd en het werd dus een leuke en zonnige editie. Een hele schare toeschouwers genoot van het programma en bijhorende nevenattracties.
Het fotoverslag - fényképes riport.
Zoals elk jaar kondigt een kleurige affiche het geheel aan met een overzicht van het programma en accenten op de topattracties. Het programma is gespreid over twee dagen.
Stilte voor de storm aan het podium, opgesteld door het gemeentepersoneel in de voorafgaande dagen. Er is duidelijk een sponsor (het gaat over de opening - vanaf 2 juli - van een doe-het-zelf zaak). De vlag van het dorp, het broederdorp Kraszna uit Transsylvanië en de Hongaarse vlag kunnen niet ontbreken.
Naar jaarlijkse traditie maakt de lokale brandweer een muzikale tocht door het dorp om iedereen uit te nodigen naar het evenement.
Op de terreinen van FC Akasztó voetbalclub werd een mini-voetbaltornooi georganiseerd met een tiental ploegen uit de omringende dorpen en steden. (II. Sziki Kupa).
Twee lokale amazones gaven een demonstratie jumping op het marktterrein van de gemeente. We zien er eentje in volle actie. Ja Hongaren hebben iets met paarden.......(Díjugrató lovasbemutató).
Een ander steeds terugkerend programmaonderdeel is een 'hondenschoonheidswedstijd'. Hond en baasje paraderen voor een deskundige jury (met o.a. de wijnkoning 2011 erbij), het publiek krijgt enige uitleg over het hondenras en na afloop zijn er winnaars. Dit jaar (van links naar rechts op de foto) won Dolly (baasje Julia - de hond een Duitse scheper) de derde prijs, de winnaar werd een prachtige jachthond (Magyar agár - Hongaarse hazewind) met een kleine begeleidster, de tweede prijs was voor een jachthond (een vizsla - baasje Akos). De vraag is: liet de jury zich vertederen door de prachtige hond of het kleine vrouwelijke 'baasje'? (Akasztói kutya szépségverseny).
De lokale brassband maakt een tochtje langs de verschillende eetstanden. Het is inderdaad een dag van eten en drinken. Later verzorgde deze groep een concert op het podium. In de hoofdstraat was er een kookwedstrijd en zelfs een wedstrijd rond het stoken van de beroemde Palinka (een soort sterke jenever - gemaakt van o.a. pruimen -) .
Dergelijke lokale evenementen gaan altijd gepaard met een gevarieerd aanbod van o.a. speelgoed in een, voor ons, lekker ouderwets marktkraam. Daarnaast was er een aanbod van snoepgoed, houtsnijwerk enz.
Dergelijke dag verbonden met de wijnbouw van het dorp kan gerust een wedstrijd voor tractoren aan. Hier moeten de deelnemers een tochtje maken door de tonnen door om het snelst en zonder de tonnen te raken.(KITE Sziki traktoros verseny)
De dames van de lokale handwerkclub annex knutselclub brengt de jeugd enige vaardigheden bij.
Voordien was dezelfde groep actief met het schminken van kinderen in allerlei motieven.
De lokale ritmische sportclub gaf een demonstratie van hun kunnen voor het podium. Alle kinderleeftijden zijn van de partij in aangepaste outfit. (Akasztói rítmika sportegyesület).
Op een Szikinap moet uiteraard wijn geproefd worden. Hier was een aanbod van lokale witte en rode wijnen. Om te proeven volstond het een glas te huren om dan onbeperkt te proeven. Dames bedienden naar believen, wat we dan ook grif deden...Konden geproefd worden o.a. Kővidinka, Cserszegi Fűszeres, Zászlósbora, Zöld Veletelini, Ezerjó...
Het poduimgedeelte werd geopend met een optreden van een lokale brassband (Akasztói Fúvószenekar hangszerbemutatója). Voordien deden zij een wandeling langs de eetstanden.
Een vaste jaarlijkse gast op het podium is het lokale vrouwenkoor. Ze brachten volksgezangen. (Akasztói asszonykórus).
Volksdans en/of volkskunst kan evenmim ontbreken en er traden twee groepen op: hier de groep (letterlijk 'willde bloem') uit Pusztahencse aan het werk. (Vadvirág Népi Együttes Pusztahencse).
De volgende groep kwam het Cece (Cecei Néptánccsoport). Blijkbaar een groep verbonden aan een of andere school. Uit dit dorp komen ook o.a. fantastische watermeloenen.
En dit is een absolute klassieker op lokale evenementen: een opera en/of operetteoptreden. Hier zien we Ferenc Orsolya in actie. Ze bracht een paar klassiekers uit Hongaarse operettes.(Ferencz Orsolya operett műsorá).
En dit moet de absolute topattractie zijn, het optreden van: Hevesi Tamás (Sztárvendégek).
In het lokale dorpshuis (Faluház) waren er twee tentoonstellingen: eentje van schilderijen van RátkaiZsuzsa. (Festmény kiállitása).
Een andere waren natuurfoto's van Kévés Andor (Természetfotó kiállitása).
Dan was het tijd voor de apotheose de onthulling van een standbeeld voor de herder en zijn trouwe viervoeter. Hier staan de officiëlen klaar voor het onthullen: de burgemeester, vertegenwoordigers van de lokale wijngilde en de artiesten. Het beeld staat op het animatieplein van het dorp. De burgemeester Suhajda Antal had het in zijn speech over het belang van de herder voor de lokale economie....
Het houten beeld prijkt voortaan in het centrum van het dorp.
Een detailfoto van het beeld en het erbijhorende paneeltje (De Kiskunherder en zijn hond) na de onthulling.
Volgens de burgemeester Suhajda Antal is dit de vedette: de herdershond, een puli. Geen hond maar een helper van de mens. De puli is een kleine Hongaarse herdershond met een zeer markante vacht. Sommigen beweren dat de puli afkomstig is uit Mesopotamië, en daarmee tot de oudste hondenrassen behoort. In feite wordt de hond voor het eerst genoemd in de 18d eeuw. De naam puli werd in Hongarije echter tot in het begin van de 20ste eeuw gebruikt voor alle kleine veedrijvers. Pas in de jaren 1920 wordt de puli als ras beschreven en verzelfstandigd. De raspunten van de puli zijn sindsdien enkele malen gewijzigd. De vacht is een raskenmerk van de puli, en doet denken aan verwantschap met de veel grotere komondor. De vacht bestaat uit lange koorden vervilt onderhaar. De koorden kunnen tot aan de grond reiken, zijn vast en zwaar en hun vorming duurt twee tot drie jaar. De vacht beschermt de hond zowel tegen koude als tegen vijanden. Het haar wordt niet gewisseld en groeit traag. De puli heeft afhangende oren, donkere amandelvormige ogen en een zwarte neus. De dichtbehaarde staart staat in een krul boven zijn rug.
Het paneeltje dat bij de onthulling hoort. De tekst heeft het over "ter gelegenheid van de Vde szikinap heeft een Hongaarse ondernemer dit geschonken als blijk van waardering"
Na afloop van de onthulling van het beeld even genieten van een glas wijn. De burgemeester Suhajda Antal in gezelschap van de verantwoordelijken van het lokale wijngenootschap.
Tot slot: dit artikel beschrijft niet het volledige programma. Er waren koetsentochten, een paar kloeke kerels gooiden met gewichten alsof het pluimen waren en dan hebben we het nog niet over het Utcabál, letterlijk een straatbal, de discoshow, de openluchtcinema, andere vedetten die optraden, de jurering, de prijsuitreiking van de diverse wedstrijden...
Bron: eigen ervaring, eigen foto's + wikipedia.org.
Akasztó. Ook hier in Hongarije is Pinksteren (Pünkösd) een feestdag (ünnepnap) met verlengd weekend. Nogal wat evenementen worden dan speciaal georganiseerd. Wij hebben er een paar bijgewoond in de onmiddellijke omgeving van Akasztó en steeds in de provincie Bács-Kiskun. Het gaat van een Falunap (een dorpsdag) tot een "Servische Pinksteren", tot een heus festival. D.m.v. foto's brengen wij een overzicht van wat we meemaakten gedurende deze evenementen op Pinksterenzaterdag en zondag.
Het fotoverslag.
Het begon in Kecel waar een 'krieken-festival' wordt georganiseerd. In Kecel worden veel krieken geoogst (veel van die krieken komen terecht in onze echte kriekbieren). Op het menu stond o.a. een wedstrijd 'kriekenpittenspuwen' om het verst uiteraard. Geniaal in zijn eenvoud en de winnaar bereikte meer dan 10 meter. De toeschouwers konden genieten van al het goede van de kriek o.a. kriekbier, kriekensoep, kriekenconfituur... Kecel is ook bekend voor de vele wijngaarden in de omgeving.
Voor het eerst in ons leven waren we getuige een partijtje 'live' tafelvoetbal. De deelnemers zijn door koorden beperkt in hun bewegingen en de af te leggen afstand. Wie won weten we niet!
Het evenemententerrein (de marktplaats) was omzoomd door kindertekeningen over het eten van fruit, de voordelen e.d.
Dit is de Hongaarse versie van 'an apple a day keeps the doctor away' of m.a.w. elke dag een appel is gewoon gezond! De auteur is een leerling(e) van de lokale lagere (letterlijk vertaald: algemene) school.
Het volgende dorp op het menu was Bácsbokodi waar een Pinkster-dag gepland was. Eten, drinken, een sporttornooi, ambachten, knutselen, schminken enz. Meer moet dat niet zijn. Het dorp heeft circa 3000 inwoners en is etnisch gemengd: Hongaren, Duitstaligen, Serven en Kroaten. Het dorp heeft dan ook vier namen, aangepast aan de taalgroep.
De jeugd kon het hart ophalen door gericht te "spuiten" dankzij de lokale brandweer. Het hout voor het kampvuur staat reeds klaar. Een springkasteel was er voor de kleinsten en bodypainting. Voor de volwassenen was er uiteraard wijn. En dit alles op het animatieplein van het dorp in de schaduw van de sporthal en de kerk. Er was ook een zondagprogramma voorzien.
Het volgende evenement was in Dusnok waar in het lokale hobbypark annex speelplein (aangelegd met Europese fondsen) een internationaal feest werd georganiseerd. Dit dorp telt 3300 inwoners en heeft blijkbaar contacten met buitenlandse groepen uit Polen, Servië, Kroatië, Macedonië. Aan het podium zien we de vlaggen van Hongarije, het dorp, de Duitse (het dorp heeft een Duitstalige minderheid), de Kroatische, de Poolse en die van de provincie.
Een koor uit Biser stak de spits af met een gesmaakt liederenrecital. Ze werden vooraf verwelkomd in hun eigen taal.
Daarna trad een groep op met fokloristische volksliederen.
Daarna was het beurt aan een Poolse groep met zang, de dag nadien zouden ze ook dansen. Letterlijk het 'parelkoor'.Waarschijnlijk afkomstig uit Zakopane.
Kroatische dansen op de tonen van een groep 'Zabavna Industrija' bestaande uit Hongaren of Hongaarssprekende Kroaten of komen ze uit Slovenië?
Prachtige folkloristische kledij maakte het dansgezelschap bijzonder stijlvol. Ook hier was er een uitgebreid zondagprogramma voorzien.
Op Pinksterzondag trokken we naar Solt voor het 9de Pinksterenfestival meer concreet naar de Révbérpuszta. Dit domein lijkt op het Bakodpuszta domein (waarover vroeger een en ander verscheen). Het is een domein met paardenstallen, een paardenshow enz. Het ligt niet zover van de Donau-oever. Het programma was bijzonder gevarieerd: allerhande optredens, kermisattracties, een demonstratie van ambachten, een paardenshow (Csikósbemutató), eten en drinken, koetsentochten, een menwedstrijd enz. En gratis toegang staat erbij!
Citergroepen ziet men tegenwoordig op vele evenementen in Hongarije. Hier de groep Cinege (koolmees) uit Kecskemét.
De majorettengroep Aranykulcs "De gouden sleutel" uit Solt geeft een showoptreden. Gezien het kleine podium was de groep niet voltallig. Majoretten zijn een bijzondere traditie in Hongarije. Vrijwel elk dorp met een fanfare, een harmonie of een blaasgezelschap heeft een dergelijke groep, uitgedost in prachtige uniformen. Ze treden zowel op marcherend of op een podium.
De mechanische stier kan op een dergelijk evenement evenmin ontbreken.
De Zoric Tánccsoport uit Ercsi bracht een selectie Kroatische, Servische en Hongaarse volksdansen, in aangepaste kledij.
De Zoric Tánccsoport uit Ercsi bracht een selectie Kroatische, Servische en Hongaarse volksdansen, in aangepaste kledij.
Een volksdansgroep Egress Kis Lajos Néptánc Együttes uit Szabadszállás bracht prachtige volksdansen.
Boogschieten komt veel voor op Hongaarse evenementen. Hier een groep in historische kledij geeft een demonstratie.
Dunaföldvári Ördögszekér (Duivelswagen) Táncegyesület bracht een serie Hongaarse volksdansen.
Ízisz Hastánccsoport - Bölcske geeft een buikdansoptreden. Deze attractie komt bijzonder veel op Hongaarse evenementen. Zowel jeugd als volwassenen beoefenen deze vorm van showdansen.
Mennen is zeer populair in Hongarije, de Hongaren hebben iets met paarden. Hier een deelnemer in volle actie op het parcours.
De deelnemers aan de menwedstrijd houden na afloop van de competitie een gezamenlijke optocht. Hier circuleert voor een fortuin aan koetsen en paarden.
Na afloop van het evenement trokken we naar de oever van de Donau, vlakbij deze puszta. Daar verrasten we een Csikós met de koets in mooi vrouwelijk gezelschap. Ze gingen genieten van het Donaustrand en de prachtige zonsondergang.
En hier is dan de bewuste zonsondergang, gezien vanaf de oever van de Donau. In de achtergrond het dorp Dunaföldvár. Bron: eigen ervaring, eigen foto's. Op Pinksteren maandag bleven we gewoon thuis.
Akasztó. Zoals elk normale EU-lidstaat kan Hongarije gebruik maken van Europese fondsen. Men maakt er hier dan ook grif gebruik van. Het aantal panelen, die wijzen naar Europese fondsen, is niet tellen. Dit situeert zich in alle sectoren zoals wegeninfrastructuur, gebouwen, evenementen, musea, pretparken e.d. We zullen hier een aantal voorbeelden brengen om dit te illustreren.
Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) subsidieert projecten die de ongelijkheden tussen regios verminderen, het concurrentievermogen vergroten, werkgelegenheid creëren en de cohesie tussen de regios versterken. Dit fonds moet bijdragen tot de harmonische, evenwichtige en duurzame ontwikkeling van de economische activiteiten, de verbetering van het concurrentievermogen, de bevordering van de werkgelegenheid en de milieubescherming. De gelijkheid van mannen en vrouwen. Het finale doel is het wegwerken van verschillen in ontwikkelingsniveau tussen de diverse regio's en de achterstand van de achtergebleven regio's, inclusief het platteland, te verkleinen. Dit is een "Europees structuurfonds" dat bijdraagt tot de economische en sociale cohesie in de Europese Unie door regionale verschillen weg te werken. Dit fonds werd in 1975 ontworpen om in achtergebleven gebieden hulp te verleen aan productieve investeringen en infrastructuur. In de negentiger jaren ontstand daarnaast het "cohesiefonds" dat de armste landen wil helpen met milieuprojecten en vervoersinfrastructuur.
Samengevat financiert het EFRO rechtstreekse steun aan: Investeringen in bedrijven gericht op duurzame werkgelegenheid. Infrastructuur voor onderzoek en innovatie, telecommunicatie, milieu, energie en vervoer. Financieringsinstrumenten (risicokapitaalfondsen, fondsen voor lokale ontwikkeling enz.) om de regionale en lokale ontwikkeling te steunen en samenwerking tussen steden en dorpen te stimuleren. Daarenboven wordt technische ondersteuning verleend.
Leader is een
Europees subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling. Het programma is
gericht op kleinschalige innovatieve projecten in het landelijk gebied, die
vanuit de samenleving tot stand komen. Voor deze subsidie komen initiatieven in
aanmerking die een economische impuls geven. Doel
van de subsidie is de leefbaarheid en vitaliteit van het platteland te
versterken. Het project loopt tot en met 2013.
In Hongarije, zoals in andere lidstaten van de E.U., worden beide fondsen gebruikt. Hieronder geven we d.m.v. voorbeelden hoe de fondsen hier aangewend worden.
De foto's van de voorbeelden.
Een oud voorbeeld in Akasztó: het cultuurhuis- het faluház.
Het paneel op dit cultuurhuis geeft de data van de realisatie aan tussen 2005 en 2006.
Nog een voorbeeld van een Europese steun, de lokale wijnfeesten worden gesteund vanuit het Leaderprogramma. Over deze feesten verscheen een heel artikel op deze blog.
Zoals het past werd deze steun op passende wijze gecompenseerd d.m.v. de logo's van de steunende organisaties.
De nieuwste realisatie met Europese steun hier in Akasztó, een dagverblijf voor gepensioneerden. Dit was een verkiezingsbelofte van de huidige burgemeester van het dorp.
Een close up foto van diezelfde realisatie. Hierover verscheen een artikel op de blog rond de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2010
Zoals het hoort staat bij realisaties met Europese steun een paneel dat duidelijk aangeeft over welk project het gaat, het fonds dat tussenkomt, de realisatiedata en de budgetten.
Een realisatie in Kiskőrös, een gloednieuw museum rond voertuigen, werktuigen, transport e.d.
Het paneel dat de medewerking omschrijft zoals altijd: welk fonds, de budgetten, de arbeidstermijnen enz. Het gaat soms om aanzienlijke bijdragen, die altijd vermeld zijn. Letterlijk gaat het om het: "Professionele verzameling van de wegrenovatie en uitbreiding".
Nog een voorbeeld van een spektaculaire realisatie m.n. in Bikal een themapark, annex pretpark. Hierover verscheen een artikel op de blog waarin dit themapark uitgebreid werd voorgesteld met o.a. de activiteiten.
Het paneel dat de tussenkomsten beschrijft: de medewerking van het Europees Regionaal Fonds Het gaat hier om uitzonderlijk hoge sommen. Het project heet een "renaissance ervaring"
Een andere realisatie hier in de omgeving m.n. in Hajós, een restauratie van een kasteel, annex jachtverblijf, van een van de voormalige aartsbisschoppen (Gabor 1739) van Kalocsa.
Het klassieke paneel bij een realisatie met Europese fondsen met alle nuttige informatie Achter dit project zat de provincie (megye) Bács-Kiskun. Het gaat om een interactief ontmoetingscentrum met toeristische doelstellingen.
Een realisatie uit een andere provincie: het museum rond de slag tijdens de Hongaarse Onafhankelijksstrijd in 1848. Hier werd een Kroatisch leger in de pan gehakt en daardoor was de revolutie voor een tijdje gered (zie hierover een recent artikel op de blog). Gebouwd en pas recent geopend en interactief. Prachtig gelegen op een heuvel met zicht op het meer van Velence.
Het onvermijdelijke paneel dat verwijst naar de steun van het Europees Regionaal Fonds, het geschiedkundig (een geschiedkundige thematische weg - tentoonstelling) museum van Pákozd.
Tot slot nog eens een foto van het nieuwste project met Europese steun: "een ouderen dagopvang"
Slotbeschouwing: in Belgenland kreeg de provincie Henegouwen jarenlang aanzienlijke steun van Europese fondsen. Of die fondsen altijd oordeelkundig werden aangewend is een pertinente vraag. Feit is dat de federale staatssecretaris voor Europa de laatste jaren steeds een Waal was. Kwestie van de "belangen" van deze provincie te 'behartigen'. De laatste staatssecreataris Chastel is intussen gepromoveerd tot minister van ontwikkelingssamenwerking.
Bronnen: eigen foto's, eigen ervaring, diverse Europese websites.
Akasztó. Onlangs trokken we een dagje op
natuurexploratie in het Kiskunsági
nationaal park. We bezochten diverse delen van dat park zodanig dat
verschillende fauna en flora te bewonderen was. We gebruikten diverse vervoersmiddelen, wandelen, met de auto (tot waar het toegelaten is) en dan
verder te voet. Gewapend met verrekijker, telescoop en het fototoestel in aanslag. Het lot was ons gunstig gezind want een befaamde natuurfotograaf was
van de partij. Het resultaat van de foto's is dus navenant..
We vertrokken uiteraard van thuis uit en daar was
reeds iets te beleven. Dan wat plantenexploratie, verder langs de waterkant en dan de puszta in (jullie weten wel die eindeloze grasvlakte) en dan spoorslags terug in het donker. Zelfs dan zij er nog verrassingen..........Doch ook in de
natuur loopt het soms slecht af! Het fotoverslag.
Het begint in de tuin. Sedert enige tijd is een koppeltje Zwarte Roodstaart (Phoenicurus ochruros - Házi Rozsdafarkú) de jongen aan het voederen. Er is echter een storing in het systeem want enkel twee vrouwtjes voederen. Van het mannetje geen spoor. Hier klopt iets niet.....
Een typisch grasveld in de omgeving. Aan orchideeën geen gebrek. Kleur- en soortenrijkdom troef.
Ditzelfde grasveld meer in detail en dan komen de orchies in beeld
Een Spinnenorchies (Ophrys sphegodes)
Een Harlekijn orchies (Orchis morio)
Dezelfde orchies meer in detail
Een waterrijk gebied gewoon langs de weg nr. 52. Hier is heel wat waar te nemen aan diverse vogels - zie foto's
Een Kemphaan (Philomachus pugnax - Pajzsos cankó) in prachtkleed. Gewoon te observeren op een natte plaats langs de weg
Een ander exemplaar van dezelfde vogel in prachtkleed - Kemphaan (Philomachus pugnax - Pajzsos cankó)
Een Steltkluut (Himantopus himantopus - Gólyatöcs) is waar te nemen in waterrijke gebieden waar hij met zijn lange poten moeiteloos in rondwandelt
Langs een kanaal in Akaszto verrassen we deze knaap, de ooievaar. Hij zal weldra wegvliegen - (Ciconia ciconia - Fehér gólya)
De Ooievaar (Ciconia ciconia - Fehér gólya) vliegt voorbij, is hier overal te observeren. Hij broedt hier in de omgeving
Een Buidelmees (Reliz pendulinus - Függőcinege) niet simpel om te fotograferen. Fladert rond in het riet. Is te zien langs de waterkant met bomen in de buurt om daar zijn prachtig bollenest te bouwen
Een zicht op de puszta, die eindeloze grasvlakte
En hier is vanzelfsprekend een herder - juhász te ontmoeten
En zijn kudde schapen - juhnyá
Twee schattige vossenwelpen (Róka - in totaal waren er zes). Waren op wandel in de buurt van de burcht. Gingen eerst schuilen doch nieuwsgierig als ze zijn wilden ze die vreemde snuiters (met belangstelling) even komen waarnemen. En zeggen dat in Belgenland onverlaten dit prachtige dier ongenadig willen uitroeien! Hier leven ze inderdaad niet letterlijk tussen de mensen
Een Paap (Saxicola rubetra - Rozsdás csuk), een mannetje, een bekende gast uit de puszta. Is waar te nemen op planten, draden. Komt hier nog veel voor. Is in Belgenland niet meer zo vlot waar te nemen
Een ree (een vrouwtje - őzsuta). Is in de puszta en elders in de velden bijzonder gemakkelijk waar te nemen, doch niet gemakkelijk te fotograferen
De koning van dit nationale park, de Grote Trap (een mannetje) - Otis Tarda -Túzok. Vliegt majestueus voorbij, bijzonder schuw. Een beschermingsprogramma met Europees geld herstelde hier de populatie.
In de natuur is het niet al goud dat blinkt. Een verlaten nest van een Grote Trap, verstoord, eieren geroofd, eentje is nog te zien. Wij waren op tocht met de ranger van het nationaal park op controle naar de staat van de nesten. Deze controle had, helaas een slecht resultaat
Ter afsluiting van de mooie dag een prachtige zonsondergang
Zelfs op weg naar huis zijn er nog verrassingen, een Nachtzwaluw (Caprimulgus europaeus - Lappantyú) zoekt de warmte op van de tarmac. Dikwijls betekent dit de dood van dit prachtdier, verkeersslachtoffer........Deze vogel broedt hier in omgeving en wordt in augustus-september geringd aan Kolon to (zie het vroegere artikel) Bron: eigen ervaring, kennis van de omgeving. Foto's: Gerard Mornie
Akasztó. Zoals reeds herhaalde malen gesteld zijn hier nog een aantal leuke waarnemingen te doen, zelfs in de eigen tuin. Recent hebben we weer een gast verrast en hem kunnen fotograferen m.n. de boomkikker (Hyla Arborea). Zijn krassend geluid is typisch voor het voorjaar (paartijd) in de tuin en langs de kanalen vanuit het riet. De boomkikker is een eerder 'kleine' kikker met een lengte tussen 3.5 en 5 cm. De typische kleur is groen, wat dikwijls perfect werkt als camouflage. De kop is stomp, de achterpoten slank. Zijn vingers en tenen zijn voorzien van zuignapachtige hechtschijfjes, wat deze knaap een handige klimmer maakt op allerlei dingen. Zijn naam dankt hij aan zijn overwegende klimmende levenswijze. Op de flanken loop een donkere streep die de rug en de buik scheidt. Hij heeft ook een typische liesvlek. Over grote delen van zijn verspreidingsgebied is dit een bedreigde soort, door vooral menselijke activiteiten. In Vlaanderen is dat beest zelfs zeldzaam.
Ze leven in een zonbeschenen vegetatie met bloeiende struiken in o.a. houtwallen en bosranden en hier zeer veel in het riet. Dikwijls is hun leefgebied een overgangszone tussen waterpartijen en aangrenzend struikgewas. De eitjes worden afgezet in kleine poelen. De larven zijn teer en licht gekleurd, hun lichaam is gestroomlijnd en heeft een spits uitlopende staart. Eigenlijk is het bomenbewonende soort. Zijn voedsel bestaat uit ongewervelden zoals insecten. Zelf is hij het voedsel van zoogdieren en vogels. Intussen dook hier een natuurfotograaf op en jullie kunnen het resultaat zien..........
De foto's.
Inderdaad een handige "klimmer". De boomkikker geeft zijn visitekaartje af.
Bij het oppompen van water komt soms plots een boomkikker mee. Hij genoot van de koelte in het pomplichaam. Zijn merkwaardige poten (met een soort zuignapjes) laten hem bijzonder vlot klimmen in allerlei omstandigheden
Onze gast verrast in de treurwilg van de tuin. Blijkbaar niet gestresseerd
Foto (close up) genomen in de kriekenboom. Zo kan hij bijzonder lang onbewegelijk zitten
Een zijaanzicht.
Eventjes van opzij in de notenboom, klaar voor de sprong in het "onbekende"
Een close up, waarom niet? Keep smiling!
En het finale kiekje in een kriekenboom, dus keuze genoeg
Bronnen: eigen ervaring, eigen foto's en gastfoto's van Gerard Mornie, websites van Natuurpunt-Hyla en Wikipedia.org.
15 maart - Nationale feestdag - de revolutie van 1848 - Március 15 - Nemzeti ünnep - az 1848-as forradalom
Akasztó. Hongarije kent meerdere nationale feestdagen. Eén daarvan is 15 maart dan wordt m.n. de revolutie en/of onafhankelijkheidstrijd van 1848 tegen de Habsburgers herdacht. Deze revolutie van 1848 was een van de vele revoluties in Europa van Italië en Frankrijk tot Duitsland, Oostenrijk, Tsjechië en de Roemeense vorstendommen (Walachije en Moldavië).(Onze Brabantse Omwenteling tegen de Oostenrijkers was vroeger - 1789).
Wat voorafging.
De Hongaarse landdag in Bratislava (Pozsony voor de Hongaren) was aan het discussiëren over hervormingen binnen het Oostenrijkse rijk. Zij waren onder de indruk van Lajos Kossuths geschriften over de emancipatie van de lijfeigenen, de algemene en proportionele belasting en het maken van een onafhankelijke nationale regering. Intussen was de verzamelde oppositie aan het agiteren in Pest. Deze oppositie bestond uit intellectuelen uit de middenklasse, jonge adellijken en onder de leiding van Sándor Petőfi. In die kringen werd een 12 punten petitie opgesteld door József Irinyi (een jonge radicaal) op 11 maart. Deze petitie ging verder dan de verlangens van Kossuth. De binnensijpelende geruchten over revoluties in Palermo, Napels en Parijs waren op de molen van de Hongaarse oppositie. Lajos Kossuth eiste dat het hele hervormingsprogramma van de Hongaarse liberalen (absolutisme vervangen door een grondwettelijke monarchie) zou aanvaard worden, zowel in Hongarije als in het hele rijk. Een volksopstand in Wenen bracht op 13 maart de conservatieve regering ten val. Deze gebeurtenis groeide uit tot een onafhankelijkheidsoorlog (een van de vele hoogtepunten van dit stormachtige jaar in Europa) tegen Oostenrijk. De Hongaarse koning (Ferdinánd V) moest zijn onderdanen effectief een grondwet beloven. Vele leiders en deelnemers uit die periode zoals o.a. Lajos Kossuth, István Széchenyi, Sándor Petőfi, Józef Bem worden als grote figuren in de Hongaarse geschiedenis beschouwd.
De aanleiding en aanvang.
De revolutie, in Hongarije, begon effectief met demonstraties in Pest en Boeda (onder invloed van dichter Sándor Petőfi en anderen zoals: Pál Vasvári, János Vidats, Károly Sükey, Gyula Bulyovszky, János Vajda and Mór Jókai) waarbij de revolutionairen eisten dat hun 12 punten aanvaard werden. Vele mensen waaronder nogal wat intellectuelen, studenten en ambachtslui, verzamelden op 15 maart voor het Nationaal Museum. Dichter Petőfi en zijn gezellen wandelden in een druilerige regen van Pilvax Café naar de medische universiteit van Pest. Medische studenten voegden zich bij hen en ongeveer 1000 jonge mensen trokken verder naar de drukkerij van Lajos Landerer en Gusztáv Heckenast. Bij aankomst werd een drukpers aangeslagen en in 'naam van het volk' werden kopijen van het "nationale lied" - het pas geschreven gedicht "Nemzeti Dal - Nationaal Lied" van de dichter Petőfi - verspreid. Om 3 u in de namiddag kwam dan de grote volksvergadering bij het Nationaal Museum. Ze bejubelden het radicaal-democratisch programma de zgn. 12 punten.
Hierop volgden verschillende opstanden door het hele Oostenrijkse gebied, waarna de Hongaarse hervormers meer autonomie eisten binnen het keizerrijk. De politieke leiders van dat ogenblik waren Kossuth en eerste premier Lajos Batthyány. De nieuwe regering hervormde de wetten die bekend werden als de "aprilwetten" die een autonoom koninkrijk creëerden met de Habsburgse keizer als koning. Ze eisten o.a. dat de Hongaarse regering alle belastingen in Hongarije mocht innen en uitgeven en ook gezag mocht hebben over de Hongaarse regimenten in het Habsburgse leger. Er waren echter op dat ogenblik diverse etnische groepen in datzelfde rijk. Dit leidde onvermijdelijk tot onderlinge spanningen en tot een soort interne burgeroorlog. Dit maakte de situatie meer dan ingewikkeld.
Deze 12 punten (een voorafspiegeling van de latere aprilwetten), steunend op de toespraak van Lajos Kossuth waren:
- Vrijheid inzake pers, godsdienst, gelijke politieke rechten en gelijke belastingsdruk voor alle Hongaren. - Het oprichten van een eigen Hongaarse regering alleen verantwoordelijk tegenover de landdag. - In die landdag een vertegenwoordiging van alle bevolkingslagen, dus niet alleen de gepriviligeerde standen. - Het onmiddellijk afschaffen van het lijfeigenschap en dit zonder enige voorwaarde. - Het verdwijnen van alle buitenlandse keizerlijke troepen uit het land en een verbod om Hongaarse soldaten te laten vechten buiten de eigen grenzen. - Het opnieuw opnemen van Transsylvanië in het Hongaarse koninkrijk.
Tergelijkertijd werd door de massa bekomen dat de nádor en zijn raad (de plaatselijke autoriteit) om de censuur af te schaffen en de enige politieke gevangene (Mihály Táncsics, een schrijver gevangengezet op beschuldiging van persmisdrijven en subsersie) van dat moment werd vrijgelaten. Tot slot werd de Oostenrijkse vlag (de dubbelhoofdige adelaar) vervangen door de nationale driekleur aan de officiële gebouwen. Nog dezelfde dag vertrok een delegatie van de landddag vanuit Pozsony onder leiding van Kossuth en graaf Batthyány naar Wenen om aan de keizer de eisen van de Hongaarse oppositie voor te leggen. Dit maakte 15 maart tot een speciale dag voor de Hongaren, een soort geboorte van de parlementaire democratie in het land.
Op 17 maart kwam er een nieuwe eerste minister m.n. graaf Lajos (Louis) Batthyány aangesteld door de koning Ferdinánd. Die graaf was bijzonder rijk en toch leider van de liberale oppositie. Hij was o.a. de sponsor van de verkiezing van Kossuth in de landdag in 1847. Zijn regering bestond hoofdzakelijk uit adellijke liberalen van verschillende gezindte, zowel aanhangers van een compromis met het Weense hof (graaf Szécheny minister van Openbare Werken en Verkeer) als gematigde opposanten zoals Deák (minister van Justitie) en baron Eötvös (minister van Eredienst en Onderwijs). Kossuth zelf (de radicale) werd minister van Financiën. In de schoot van de landdag werkte deze regering een reeks hervormingen uit. Deze volledige regering bestond uit: graaf Lajos Batthyány (eerste minister), Bertalan Szemere (Minister van Binnenlandse Zaken), hertog Pál Esterházy (betrekkingen met Oostenrijk), Lajos Kossuth (financiën), Lázár Mészáros (landsverdediging), graaf István Széchenyi (transport), baron József Eötvös (cultuur en opvoeding), Gábor Klauzál (landbouw en industrie) en Ferenc Deák (justitie). Vier leden waren aristocraten en vijf waren van de lagere adel.
De regering van graaf Lajos (Louis) Batthyány Foto van graaf Lajos Batthyány de Németújvár (1807-1849)
De dag dat de nieuwe eerste minister werd aangesteld brak er in Milaan een opstand uit. Daardoor was Wenen genoodzaakt troepen naar Italië te sturen. Hierdoor was er minder aandacht voor Hongarije en de Hongaarse liberalen roken hun kans en maakten een reeks wetten die ze voordien niet door de landdag konden krijgen. Hun inspiratiebron was de 'liberale' grondwet van het recent gestichtte Belgische koninkrijk. Maar ze hadden ook oog voor de onlusten op het platteland waar de boeren weigerden hun feodale plichten tegenover de adel verder uit te voeren. Reeds op 11 april werden de fameuse "aprilwetten" getekend door de keizer, koning van Hongarije. Deze wetten volgden de geëigende procedure via de landdag en met goedkeuring van de koning, kwestie van juridisch sterk te staan.
Een reeks wetten zoals de afschaffing van het lijfeigenschap en het maken van een constitutionele monarchie (net zoals België) waren zondermeer mijlpalen in de geschiedenis van Hongarije. De grootgrondbezitters zouden een compensatie krijgen van de overheid wegens de gedorven diensten van de boeren. Ze verloren tevens hun juridische macht over de voormalige lijfeigenen. 1/3 van de grond zou naar ex-lijfeigenen gaan, doch kreeg 60% van de vrije boeren nauwelijks grond. Zo bleef het leeuwenaandeel in handen van de adel. Die adel mocht echter vrij deze gronden verkopen. Dit koning zetelde in Wenen en werd daarom vervangen door de nádor en sinds 1795 was dat aartshertog Jozef von Habsburg.
De landdag maakte plaats voor een parlement waarin het hele volk vertegenwoordigd was. Dit parlement bestond uit twee kamers: het Hogerhuis met daarin de adel en het Lagerhuis werd vrij verkozen. Er was echter geen algemeen stemrecht m.a.w. alleen zij met een zeker vermogen mochten stemmen en alleen mannen (dus een soort cijnskiesrecht). Dit parlement zetelde in Pest. De kroning zou echter in Pozsony (Bratislava) blijven. De regering was verantwoording verschuldig tegenover het parlement, doch de koning benoemde de eerste minister. Transsylvanië werd herenigd met het koninkrijk en de bevolking hiervan stuurde vertegenwoordigers naar het parlement. De regering nam de macht over op de militaire grens. Zodanig werd de politieke eenheid in het koninkrijk hersteld. Enkel een gemeenschappelijke vorst verbond Hongarije aan Oostenrijk.
De adel moest nu ook belastingen betalen, de gelijkheid van alle burgers, de onafhankelijkheid van het gerecht en persvrijheid waren belangrijke verwezenlijkingen van de hogergenoemde wetten. Een vorm van persvrijheid werd ook toegestaan met wel een reeks beperkingen. Wie geen burgerrechten kregen waren de Joden. In diverse steden ontstonden er dan ook problemen met de Joodse bevolking. De eerste verkiezingen van juni 1948 stuurde driekwart adellijke verkozenen naar het parlement. Dit parlement stond vierkant achter de regering Batthyány, die daardoor stevig in het zadel zat.
En wat met de niet-Hongaren in het koninkrijk?
Er was echter een schaduwzijde, er was geen aandacht voor de taalrechten van de andere etnische groepen in de Hongaarse samenleving. Van collectieve rechten voor de nationaliteiten wilde de liberale regering niet weten en slechts het Hongaars was de enige erkende taal voor overheidsstructuren. Hieruit zou een strijd tussen de nieuwe regering en de niet-Hongaarse elites ontstaan. Daarenboven doken vragen over territoriale autonomie op voor de verschillende volkeren binnen het koninkrijk. Het begon met de Serven die in maart 1848, tijdens de landdag, een petitie (ze wilden de Serviërs erkend zien als een zelfstandige natie) overhandigden. Dit werd afgewezen en daardoor kwamen de Serviërs in het zuiden in opstand. Zij riepen een autonoom hertogdom (vojvodina - de latere naam van datzelfde gebied) uit. Hongarije probeerde deze afscheuring militair te bestrijden. Ook de Slovaken eisten om een zelfstandige natie te worden. Zij hadden in mei 1848 aan de Hongaarse regering gevraagd om hun gebruik van hun taal uit te breiden. Er kwam enkel repressie als antwoord. Een interventie vanuit Tsjechië mislukte. De Roemenen in Transsylvanië stelden zich vragen bij de hereniging met het koninkrijk. Ze maakten een petitie op en vroegen dat de hereniging zou besproken worden op de landdag samen met hun vertegenwoordigers. Ze wilden daarenboven een evenredige vertegenwoordiging in die landdag en in de overheidsdienst. De lokale standen verwierpen op hun landdag in Kolozsvár al deze eisen. De hereniging werd zonder inspraak gerealiseerd. Ook de "Saksen - een soort Duitstaligen - waren niet enthousiast en vreesden voor hun privileges. Zo werd de revolutie intern in Hongarije min of meer geïsoleerd. Er kwam echter gevaar vanuit Kroatië. Een lokale kolonel en baron Josip Jelačić werd als ban aangesteld door de Oostenrijkers. Hij was een patriot en een trouwe soldaat van de Habsburgers, dus een ideale figuur om tegen de Hongaarse opstand uit te spelen. Hij ging zelfs de Serviërs steunen tegen de Hongaren. Hij mobiliseerde een leger van 50.000 man (met nogal wat soldaten van de Militaire Grens). Hongarije was bereid toegevingen te doen maar het was te laat. Dus er was oorlog op komst.
De onafhankelijkheidsoorlog.
Intussen werd koortsachtig gewerkt om een Hongaars nationaal leger op te bouwen. In mei 1848 konden reeds 10 baltaljons uitgerust worden, samengesteld uit vrijwilligers naar het zuiden trekken om tegen de opstandige Serven te vechten. Er waren ook beroepsmilitairen in dat leger en de dichter Sándor Petőfi trok mee op. Hij had het niet zo op de adel begrepen wegens hun ideeën en echt aanvaard was hij ook niet. Hij kreeg zelfs een graad van een officier. In het Hongaarse parlement in juli nam Kossuth het woord en hij verwees naar de Franse revolutie en de opstandige Serven en Kroaten, de dubieuze houding van Wenen, de internationale isolatie van Hongarije en hij slaagde erin voldoende financiën los te peuteren om een leger van 200.000 op de been te brengen. Hongarije ging zelf eigen Hongaarse bankbiljetten drukken om voldoende geld bij mekaar te schrapen. In juni werden opstanden in Praag en in Noord-Italië neergeslagen door het Oostenrijkse leger. Tijd dus om de Hongaren aan te pakken. De keizer verklaarde op 31 augustus dat de Hongaarse ministers aan machtsoverschrijding hadden gedaan inzake militaire en financiële bevoegdheden en eiste dat de Hongaren hun militaire tegen de Serven en Kroaten zouden stopzetten, m.a.w. een ultimatum. Dit was voor de ministers in Pest een schok, ze hadden altijd gehoopt binnen een wettig kader hun rechtspositie te bepalen met de goedkeuring van de koning. Een breuk met Wenen was niet meer te vermijden en bijgevolg kreeg graaf Széchenyi (die zijn hele leven probeerde een goede verstandhouding op te bouwen) een zenuwinzinking. Hij werd naar een krankzinnigeninstituut overgebracht en zou het nooit meer verlaten. Een week later viel de regering van graaf Batthyány uiteen. Déak en reeks andere ministers trokken zich terug uit de regering en de politiek. Baron Eövös week zelfs uit naar Munchen. Kossuth wilde echter doorgaan en uiteindelijk werd Batthyány belast met het vormen van een nieuwe regering door de nádor. De keizerlijke troepen van de Kroatische leider Jelačić staken op 11 sepember de Drava over en rukten op naar Pest. De Serven, Kroaten en Roemenen dachten door deel te nemen aan deze strijd later meer nationaal-politieke rechten te krijgen. Kossuth trok de boer op in de grote laagvlakte en hield overal speeches. Hij verzamelde op die manier opnieuw 20.000 nieuwe vrijwilligers. De oprukkende vijandelijke troepen werden gestopt op 40 km van Buda op 29 september. De revolutie was weer eens gered.
Nu zocht het Weense hof de volledige confrontatie en op 3 oktober 1848 werd het parlement ontbonden en benoemde Jelačić tot opperbevelhebber van alle troepen in het koninkrijk. Dit was zonder meer een beschuldiging van muiterij. Als antwoord hierop droeg het parlement de macht over aan een Comité van Landsverdeding onder leiding van Kossuth op 8 oktober. De andere leiders werden zondermeer ontslagen. Onder leiding van Kossuth begon de tweede faze van de revolutie m.n. de onafhankelijkheidsoorlog tegen de Habsburgers en hun bondgenoten van niet-Hongaren.
Het Hongaarse leger verdreef de troepen van Jelačić tot de Oostenrijkse grens en stopte daar. Op aandringen van Kossuth trokken ze verder richting Wenen doch op 30 oktober kregen ze slaag en de opstand in Wenen werd onderdrukt. De Oostenrijkse elite vond het tijd om hard op te treden tegen de Hongaren en namen het de keizer bijzonder kwalijk dat hij teveel toegevingen had gedaan via de zgn. aprilwetten. Bijgevolg werd Ferdinand op 2 december 1848 tot aftreden gedwongen en werd zijn neef, de zoon van zijn broer, op de troon gezet m.n. de 18-jarige Frans Jozef I (Ferenc József I - 1848-1916). Deze voelde zich niet gebonden door de afspraken van zijn en bijgevolg weigerde het parlement in Pest hem ter erkennen. In november hadden de Oostenrijkers reeds Transsylvanië en het noordoosten van het land bezet. Op 1 januari 1849 verllieten de regering van Kossuth en het parlement de hoofdstad en vluchtten naar Debrecen. Ze namen de nationale symbolen m.n. de Heilige Kroon, de sceper en de rijksappel mee. Oostenrijk eiste nu een onvoorwaardelijke overgave maar de Hongaren weigerden. In de winter hielden de Hongaren min of meer stand. De nieuwe opperbevelhebber, de dertigjarige kolonel Artúr Görgey (aangesteld na de nederlaag bij Wenen) toonde zich een uitstekend bevelhebber met veel gezag bij officieren en soldaten. Hij wist zodanig te manoeuvreren dat zijn troepen niet volledig vernield werden. Er was nog een kortstondig conflict tussen de opperbevelhebber en Kossuth over de te volgen politieke lijn, doch uiteindelijk werd de opperbevelhebber bevestigd.
De nieuwe keizer Frans Jozef I vaardige een nieuwe grondwet uit op 4 maart 1879 voor het hele rijk, een grondwet met een streng gecentraliseerde staat waardoor alle gebieden vanuit Wenen zouden bestuurd worden. Het koninkrijk Hongarije zou de politieke zelfstandigheid verliezen en ook alle administratieve macht verliezen over o.a. Transsylvanië, het Banaat, het zuidelijke Bácska, de havenstad Fiume (nu Rijeka in Kroatië), de Militaire grens en Kroatië. Deze zet gaf de Hongaren een nieuwe morele kracht. In de lente lag het geluk weer aan de zijde van de revolutionairen en dankzij o.a. Kossuth telde het leger nu 170.000 soldaten. Onder hen waren heel wat vreemdelingen die bereid waren te vechten tegen het Habsburgse absolutisme. O.a. studenten uit Wenen, Duitsers, Italianen en een grote groep Polen. Die waren na een mislukte opstand tegen de Russische tsjaar in 1830-31 uit hun land gevlucht en vormden het Poolse legioen onder leiding van Józef Bem. Deze werd een echte held van de revolutie en de Hongaarse onafhankelijkheidsoorlog in 1848-49 - dit leverde hem later een standbeeld op in Budapest -. Het leger was een bonte mengeling van vrijwilligers, keizerlijke troepen en vele niet-Hongaren. De revolutie genoot de steun van de Duitsers, Serviërs, Kroaten, Slovaken en ook van de joodse bevolking. Het Hongaarse leger begon een offensief tegen de keizerlijke troepen en behaalde enkele successen in Transsylvanië en tussen de Tisza en de Donau. Op 14 april 1849 reageerde Kossuth op de nieuwe grondwet met een onafhankelijkheidsverklaring. In Debrecen werd de Habsburgse dynastie officieel onttroond en Hongarije vrij en onafhankelijk verklaard. Kossuth werd verkozen tot regent-president. Er werd een nieuw wapen gebruikt. De vloedgolf van de Europese revoluties was reeds lang verdwenen doch de Hongaarse revolutie was nog altijd springlevend en in een groot deel van het koninkrijk aan de macht.
Op weg naar de nederlaag en het einde.
De Oostenrijkers hadden niet genoeg kracht om de Hongaren eronder te krijgen, doch vond een machtige bondgenoot in Sint-Petersburg onder de persoon van de Russische tsaar, die in naam van de Heilige Alliantie bereid was de Habsburgers te helpen in de heilige oorlog tegen de "anarchie". Bijgevolg trok het Russische leger met 200.000 soldaten Hongarije binnen. Intussen was het Hongaarse leger verzwakt en verspreid over het hele grondgebied, de nederlaag werd dus onvermijdelijk. Hongarije werd nu belaagd vanuit het noorden door de Russen, uit het westen de Oostenrijkers en uit het zuidwesten de Kroaten. Het Hongaarse leger werd teruggedrongen en het parlement en de regering vluchtten naar Szeged op 8 juli.
Nu pas zag Kossuth in hoeveel fouten hij had gemaakt in de nationaliteitenkwestie en wilde maatregelen nemen. Hij bood aan de Roemen in Transsylvanë een reeks rechten aan, behalve territoriale autonomie. Op 28 juli besliste het parlement aan alle nationaliteiten binnen het koninkrijk dezelfde rechten toe te kennen. De officiële taal bleef het Hongaars doch met faciliteiten voor de anderstaligen (waar hebben we dat nog gehoord?!). Meteen kregen de joden ook burgerrechten. Maar het was te laat.
In Transsylvanië werd hard gevochten en in een van die veldslagen sneuvelde de dichter Sándor Petőfi op 31 juli 1849 bij de stad Segesvár (Sighişoara in Roemenië), amper 26 jaar oud. Zijn lichaam werd nooit teruggevonden. Zijn heldendood werd later een symbool voor grote vrijheids- en vaderlands liefde. Op een 19de-eeuwse romantisch schilderij schrijft de dodelijk gewonde schrijver met zijn laatste krachten en met zijn eigen bloed het woord "hazám", mijn vaderland op een steen. Binnen de revolutionaire leiding, die intussen in Arad was, kregen de voorstanders van capitulatie het voor het zeggen en op 11 augustus 1849 gaf Kossuth de macht door aan bevelhebber Görgey die ging onderhandelen over capitulatie. Zijn troepen gaven zich over aan de Russen en niet aan de Oostenrijkers, dat kookte van woede. Op 13 augustus gaven de Hongaren zich over en aan de andere legereenheden werd gevraagd zich ook over te geven. Voor de Hongaren is deze periode van 17 maanden van revolutionaire strijd voor vrijheid en onafhankelijkheid de meest glorierijke in de hele 1100-jarige geschiedenis van het land.
De Oostenrijkse keizer genoot van zij wraak. Hij liet meer dan 100 prominente politieke en militaire figuren terechtstellen. Onder hen voormalig eerste minister graaf Batthyány die op 6 oktober 1849 in Pest werd gefusillieerd. In de citadel van Arad liet de Oostenrijkse opperbevelhebber negen generaals van het Hongaarse leger ophangen en vier doodschieten (De 13 martelaren van Arad - De dertien Martelaren van Arad waren Hongaarse rebellen, generaals van het Hongaarse leger, die geëxecuteerd werden op 6 oktober 1849. De executie lag in de nasleep van de revolutie die beëindigd werd door het legers van het Oostenrijk en Rusland die de Habsburgse overheersing over het gebied herstelde. De executie werd bevolen door de Oostenrijkse generaal Julius Freiherr von Haynau -). Een reeks anderen (ruim 1500) gingen voor meerdere jaren achter de tralies. Kossuth en Bem en 5000 officieren en soldaten vluchtten naar het Turkse rijk. Op weg daarheen werden de belangrijke symbolen in een bos nabij de grensstad Orsova (nu in Roemenië) aan de beneden-Donau. Opperbevelhebber Görgey werd door de Russen in bescherming genomen op persoonlijk bevel van de tsaar. Kossuth noemde de generaal een verrader en beschuldigde hem in september 1849 van verraad en verantwoordelijk voor de nederlaag. Hij leefde onder huisarrest in Oostenrijk en bij zijn terugkeer in 1867 werd hij de "judas van Hongarije" genoemd. Pas 20 jaar later werd hij weer gerehabiliteerd. Hij kreeg een ruiterstandbeeld in de burcht van Buda, dat echter door de Russen na 1948 weer werd verwijderd. Na de overgang werd het in ere hersteld en teruggeplaatst.
De gevolgen en het uiteindelijke compromis.
Na de gebeurtenissen van 1848-49 zagen de Habsburgers nog alleen een gecentraliseerde staat. Dit rijk omvatte Lombardije, Dalmatië tot Galicië (nu voor een deel in Polen en Oekraïne), Transsylvanië (nu Roemenië), het was een veelvolkerenstaat waarin de Oostenrijkers en hun Duitse taal domineerden. De grondwet van 4 maart 1849 beloofde alle nationaliteiten 'gelijke rechten en ongehinderde ontwikkeling'. Doch dit was slechts schijn en en soort tactiek. Het was de weg naar een vernieuwd keizerlijk absolutisme met een strenge centalisering en germanisering. Een keizerlijke verordening van 31 december 1851 zette dit zelfs op de helling. Om het gewicht van Hongarije binnen het keizerrijk te verminderen werden Transsylvanië en Kroatië los gemaakt en Oostenrijk bestuurde opnieuw rechtstreeks de Militaire Grens. De Serviërs kregen een in 1849 een nieuwe administratieve eenheid met de naam 'het Servische Vojvadina en het Banaat van Temes'. Dit werd bestuurd door een Oostenrijkse gouverneur in Temesvár (nu Timişoara in Roemenië). Fiume werd de Hongaren afgenomen en ging naar Kroatië. Hongarije werd opgedeeld in vijf grote districten, die in de plaats kwamen van de comitaten die een zelfbestuur hadden. Op de Gellértheuvel werd een citadel gebouwd na 1849 op de Budaheuvel keken nu kanonnen dreigend richting Pest, de wieg van de revolutie. Er volgden moeilijke jaren voor politiek Hongarije doch economisch ging het beter. Kossuth hield de Hongaarse zaak in de actualiteit door zijn toespraken overal ter wereld tot zelfs in de USA (1851). Zelfs een herrezen graaf Istvan Széchenyi uitte kritiek op het centralisme. op 8 april 1860 pleegde hij zelfmoord en zijn begrafenis werd een massale protestmeeting. Alles zou pas eindigen met het grote compromis, de grote staatshervorming van 1867 (zie hierover een ander stuk bij Sissi).
15 maart wordt in Hongarije gevierd met bevlagging, historische spektakels in de scholen, voordrachtwedstrijden enz. De Hongaren dragen dan symbolisch hun nationale kleuren van de vlag op hun jas.
De foto's bij het artikel.
Een borstbeeld van de dichter Sándor Petőfi in Kiskörős (zijn vermoedelijke geboorteplaats en waar een musem is waar o.a. zijn doopakte te zien is). Hij leefde van 1823 tot 1849. Hij werd geboren als Alexander Petrovicis in een Servische familie en zijn moeder was Slovaaks. Hij is de nationale dichter van Hongarije. Talloze straten en pleinen in Hongaarse steden en dorpen zijn naar hem vernoemd. Budapest telt 11 straten en 4 pleinen naar hem genoemd. En dan nog is er zijn brug over de Donau. Op 15 maart 1848 droeg hij zijn bekendste werk Nemzeti Dal (nationaal lied) voor aan de menigte opstandelingen. Zie http://mek.niif.hu/01000/01006/html/vs184802.htm#28 en http://nl.wikipedia.org/wiki/Nemzeti_Dal in het Nederlands. Enkele jaren geleden maakten wij een reis, met een lokale gereformeerde kerk, naar Transsylvanië om alle plaatsten te bezoeken die een rol speelden in de laatste dagen van de beroemde dichter. Door het verdrag van Trianon liggen al die plaatsen nu in Roemenië, wat niet belet dat daar in die omgeving nu nog bijzonder veel Hongaars wordt gesproken. Eigenlijk stierf de dichter een soort 'verwachtte' dood, een heldendood om daarna over te gaan in legenden....
Een standbeeld (een van de vele) van Lajos Kossuth (1806-1894) in Pécs. Hij was advocaat, van lagere adel en een begenadigd redenaar. Hij had liberale ideeën en werd lid van de landdag. Hij pleitte voor afschaffing van de feodale rechten (zijn ideeën deden hem zelfs in de gevangenis belanden - 1837) en voor een eigen Hongaarse regering binnen het Oostenrijkse rijk. Hij werd lid van het parlement in 1847 en behoorde tot de oppositie. Hij werd minister van financiën in de regering Batthyány en werkte mee aan het totstandkomen van de liberale grondwet (de toen reeds bestaande Belgische grondwet was een inspiratiebron). Hij riep de republiek Hongarije uit en werd zelfs president-gouverneur. Na de nederlaag van het Hongaarse leger week hij uit naar het Turkse rijk en leefde 45 jaar in ballingschap in o.a. Turkije, Groot-Brittannië en de USA. Hij stierf in Turijn. Pas in 1989 werd de herdenking van de opstand tot nationale feestdag verheven.
Een foto van Lajos Kossuth. Hij wou een confederatie maken bestaande uit federale staten en de plannen voor een Donau-conferentie gebaseerd op de Amerikaanse grondwet, was een poging tot het maken van een één Centraal Europa.
Graaf István graaf Széchenyi van Sárvár-Felsővidék (Wenen 1791-1860) was een Hongaars staatsman, zakenman, schrijver, econoom en ingenieur. Hij werd in 1825 lid van de rijksdag en 1827 lid van het parlement. Als politicus was hij echter weinig succesvol, maar des te meer als ondernemer. Als gematigde verzette hij zich tegen de opkomende revolutinaire ideeën. Hij wordt beschouwd als de grote bezieler van de modernisering van Hongarije in de 19de eeuw. Hij nam in 1832 het initiatief voor de bouw van de Kettingbrug tussen Boeda en Pest, de eerste vaste brug over de Donau in Hongarije, die sinds 1899 officieel zijn naam draagt (Széchenyi lánchíd). Hij importeerde raspaarden uit Engeland voor zijn stoeterij in Nagycenk (zie foto hieronder), Nederlands vee en Siberische varkens. Talloze straten en pleinen zijn naar hem genoemd evenals een beroemd kuurbad in Budapest.
Het paleis van graaf Széchenyi in Nagycenk
Artúr Görgey de Görgő et Toporcz (1818 1916) was een Hongaarse militaire leider.Hij was zeer succesvol in zijn strijd tegen het Oostenrijkse leger, kwam in conflict met Kossuth en werd later in ere hersteld. Hij gaf zich, bij het einde van de onafhankelijksoorlog, over aan de Russische troepen.
Józef Zachariasz Bem (1794-1850) was een Poolse generaal en een nationale held van Polen en Hongarije. Hij vocht met zijn troepen mee in de Hongaarse onafhankelijkheidsoorlog van 1848-1849.
Josip Jelačić de aanvoerder van de Kroatische troepen die in Pákozd een slag verloren tegen de Hongaren in september 1848 die de revolutie een tijdje redde, van een vroegtijdig einde.
Op de plaats van de slag m.n. de slag van Pákozd is nu een museum annex herdenkingspark en/of geschiedenispark, gemaakt met o.a. Europees geld.
De foto's hieronder moeten deze plaats illustreren. Het ligt op een heuvel in de buurt van het meer van Velence
Het meer van Velence een combinatie van een badmeer en een natuurreservaat
INFO TOERISME HONGARIJE - MAGYARORSZÃG TOURIST INFO
12/04/2011:
HONGARIJE, HET ANDERE VAKANTIELAND
Toeristische Dienst van Hongarije voor de BeNeLux Louizalaan 365/17 Tel: +32 (0)2 346 8630 of 648 5282 Fax: +32 (0)2 344 6967 E- Mail: htbrussels@skynet.be Directeur: Péter UrbányWebsite: http://visithongarije.be/
Hongarije, een mooie vakantieland, is voor vele Belgen een wit blad. Geen beeld, geen imago, geen idee wat er te zien en te beleven is, een voormalig "Oostblokland", geen te overwegen vakantiebestemming, totaal niet te situeren op een landkaart enz. Dit is volkomen ten onrechte. Dit land is sedert 2004 lid van de EU, sedert 2008 een Schengenland (d.w.z. geen grenscontroles), doch nog geen Euroland. Voorlopig gebruiken ze hier de 'forint' - 1 Euro is momenteel circa 265 forint - . Sedert 01/01/2011 is dit land voor zes maand voorzitter van de EU, in opvolging van België. Dit land is driemaal groter dan België en telt iets meer dan 10 miljoen inwoners. M.a.w. hier is nog 'letterlijk' ruimte voor een "leuke" vakantie. Populair zijn het Balatonmeer, Budapest, Eger, het Hortobagy nationaal park, de Neusiedlerzee , Pécs... Dit zijn inderdaad min of meer bekende dingen. Doch er is zoveel meer: mooie steden (Pécs was in 2010 zelfs culturele hoofdstad van Europa), Szeged, Kecskemét, mooie landschappen, de echte puszta, een gevarieerde keuken, kuurbaden, ettelijke musea allerhande zijn hier een belevenis. Het Balantonmeer (een binnenzee) is wellicht het meest bekend. Omringd door heuvels (bron van uitstekende wijnen), ondiep, met warm water is dit wel een bekende bestemming in dit land. Het aantal kuurbaden en dito steden is niet te tellen met daarin natuurlijk vulkanisch warm water van diverse samenstellingen, uitstekend geschikt voor de behandeling van allerhande kwaaltjes.....
Het land telt een reeks nationale parken, gespreid over het hele land. De parel van dit land is de Donau die vanuit Slovakije, via Budapest, het land de facto - er zijn nu voldoende bruggen, het was ooit anders - doorsnijdt in noord zuid richting. Deze stroom verlaat het land via Servië. De tweede grote stroom is de Tisza (met daarop een paar mooie stuwmeren), zeer grillig en dikwijls oorzaak van overstromingen. Budapest (doorsneden door de Donau), de hoofdstad is zonder meer een blitse stad waar nauwelijks nog sporen zijn van 45 jaar socialisme - abstractie gemaakt van de typische woonblokken -. Het hotelaanbod is volgens onze normen gewoon goed (zeker goedkoper, behalve in Budapest), er zijn een hele reeks B&B's, een aanbod van appartementen en campings. De wegen zijn te vergelijken met de onze (zeker niet slechter). Een reeks autostrades (de M wegen) doorkruisen het land in alle richtingen, doch er is een vignet vereist. Tussen de steden en/of dorpen is er een zee van open ruimte m.a.w. de dorpen zijn hier niet letterlijk aan mekaar gegroeid. De storende lintbebouwing is hier totaal onbekend. De verkeersregels zijn gelijk die in Belgenland, alleen moet men hier altijd met kruislichten aanrijden - ook overdag - buiten de bebouwde kom. Flitsen kennen ze hier ook, doch met mobiele installaties.....
Landschappelijk spreekt men in het noorden over de heuvelzone (met bergen tot 1000 m - daar komen ook de wijnen van Tokaj en Eger vandaan) en dan het gebied 'voor' de Donau (heuvelachtig en zeer schilderachtig: Transdanubië) en het gebied 'over' de Donau de zgn. grote laagvlakte met daarin de puszta (Alföld). Daar is het inderdaad vlak....... Qua fauna en flora zijn hier nog 'wonderbaarlijke' dingen te zien en te beleven. De Grote Trap, die in de winter voor enige mediaopwinding zorgde in Belgenland, is hier in het Kiskunsagi nationaal park zelfs een broedvogel. Een hele reeks evenementen, gespreid over het hele land en het hele seizoen zijn nog echte belevingen. Het Szigetfestival in Budapest is zelfs internationaal bekend. Over de troeven verschenen reeds heel wat artikels in deze blog..........Er is voldoende gedrukte info beschikbaar in keurig Nederlands - dit komt door het feit dat de Nederlanders dit land reeds lang geleden ontdekten -. Via het internet is heel wat nuttige info te vinden.......Er bestaan nu een aantal zeer bekende reisgidsen, te vinden in elke boekhandel. Bestellen via het internet is helemaal geen probleem......Voorbeeld via deze link kunnen jullie om het even welke accommodatie in Hongarije bestellen: http://www.belfoldiutazas.hu/english
Akasztó. Ook Hongarije bezit een aantal merkwaardige sites die tot UNESCO-werelderfgoed zijn verklaard. We brengen hier een overzicht: De oevers van de Donau, het kasteeldistrict, Andrássystraat - beiden Budapest -, Pannonhalma, Hollókő, Hortobágy-puszta, het meer van Fertő met de natuurlijke omgeving, vroegchristelijke begraafplaatsen in Pécs en de wijnen van de Tokaj regio. We gaan die nu bespreken met foto's.
De foto's met commentaar
Budapest: de academie voor wetenschappen op de Pestkant
Budapest: zicht vanaf de Budaheuvel op het parlementsgebouw, op de Pestkant. Dit parlement is 285 m lang en heeft een 98 m hoge koepel.
Budapest: zicht op het Greshampaleis (Pestkant) vanaf de Budaheuvel. Bemerk het zeer hoge peil van de Donau (voorjaar 2010). Dit paleis is nu een hotel in art nouveau stijl uitgebaat door Four Seasons Hotels. Het werd gebouwd in 1827 en in 1880 werd het eigendom van de Gresham verzekeringsmaatschappij. De rijke eigenaars ervan woonden er een tijdje
Budapest: zicht vanaf de Gellértheuvel op de Donau en de Kettingbrug. Rechts op de achtergrond het Parlementsgebouw
Budapest: avondzicht op de burchtheuvel en de Kettingbrug vanaf de Gellértheuvel. Het paleis in nu een museum.
Zoals bekend wordt de hoofdstad Budapest doorsneden door de Donau en daardoor is er een Buda (een aparte stad tot 1873) en een Pest-kant, in deze hoofdstad met meer dan duizendjarige geschiedenis. De stadskern is sedert 1987 een werelderfgoedsite. Vanaf de kant van het neogotisch Parlement (1902) (Pest) heeft men een mooi zicht op de zogenaamde Budaheuvel (Budavár) met daarop o.a. het middeleeuws kasteeldistrict, de Gellértheuvel (235 m), de Citadel en het beroemde Gellért kuurbad. Op de Pestkant vindt men het parlementsgebouw, de Redoute, de Academie voor Wetenschapen (gebouwd door graaf Széchenyi) en het Gresham paleis. In 2002 werd ook de beroemde Andrássy-laan afgezoomd met magnifieke gebouwen, het heldenplein (Hősök tere -gebouwd bij de viering van 1000 jaar Hongarije) en de 'kleine metro - de eerste metro op het vasteland - 1896 - (Millenniumi Foldalatt) werelderfgoed verklaard. De beroemde Széchenyi brug (de Kettingbrug of de Lánchíd) overspant hier de Donau
Op circa 100 km van Budapest (richting Slovakije) ligt Hollókő -Holló= raaf en kő= steen- , een levend museumdorp, d.w.z. dat ondanks de traditionele huizen en al even traditioneel uitzicht, er nog steeds mensen wonen en werken. Eigenlijk is dit een zeer goed bewaard 'Palotzendorp'. Dit volk waren vroeger schaapherders. Op feestelijke dagen en feestdagen dragen de 400 inwoners (die zeer goed bewust zijn van de waarde van hun dorp, want toerisme en toeristen zijn een belangrijke bron van inkomsten) traditionele, zeer kleurrijke en decoratieve kledij. In huizen in de hoofdstraat zijn nogal wat ambachtslui actief en te bezoeken. Er zijn ook diverse musea ingericht. Deze site was de eerste werelderfgoedsite in Hongarije.
Een "natuur"site is de bekende grot of grotten van Aggtelek (dit is een nationaal park met gelijke naam) dichtbij de Hongaars-Slovaakse grens. Daar is een kalkmassief met ontelbare karstgrotten (die ontstaan doordat regenwater door de poreuze kalksteen dringt en zo erosie veroorzaakt. Dit leidt tot onderaardse rivieren) met oneindige labyrinten. 270 zijn te bezoeken. De meest bekende aan de Hongaarse kant is Baradla-Barlang=grot (22 km lang, 400 m diep) die bijzonder zeldzame planten en dieren kent. De grot is te bezoeken in groep of individueel. Het is een druipsteengrot (doorsijpelend regenwater verdampt vormt de druipstenen) van uitzicht. Er is een goed begaanbaar gangpad aangelegd. In de grote zalen zijn diverse grillige en kleurrijke figuren te herkennen en het bezoek wordt afgesloten met een indrukwekkend licht- en klankspel. Vanuit geografisch, biologisch, archeologisch en paleontologisch standpunt is deze grot bijzonder interessant. Onderzoek wees uit dat hier voor-historische volkeren hebben geleefd. Vanin deze grot gaat men ondergronds naar Slovakije, een doorgang die lange tijd geblokkeerd was.
De abdij van Pannonhalma werd werelderfgoedsite in het duizenste bestaansjaar (1996). Sinds 996 waren hier de volgelingen van Sint Benedictus actief. Het is nu nog een belangrijk centrum van de Christelijke religie in Hongarije. Deze geestelijke orde was in grote mate verantwoordelijk voor de kerstening van Hongarije en een behoeder van cultuurgoed sedert de middeleeuwen. De abdij herbergt een bijzonder rijke bibliotheek en een rijke collectie antiquiteiten, schatten en kunstwerken. De abdij zweeft als het ware over uitgestrekte wijngaarden op een hoogte van 282 m. Er werd ruim negen eeuwen aan gebouwd, afgebroken, verwoestingen aangericht en er waren diverse grote branden. Hierdoor zijn diverse stijlen te bewonderen. Nu is er toerisme, onderwijs en bejaardenzorg in de abdij. De bouw ervan werd aangevangen onder vorst Géza I (996) o.a. uit machtsvertoon. Op uitnodiging van zijn zoon István (zie hierover een ander artikel) kwamen de benedictijnen uit Italië en Bohemen en ze kregen verregaande volmachten. Zij ontgonnen de 'Kleine laagvlakte-Kisalföld'.
Het eerste "nationale park" Hortobágy (1973) omvat 82000 ha. Een voorbeeld van harmonieus samengaan van mens en natuur. Er leven en werken er grote kudden schapen met hun herders in deze ziltige steppe annex puszta. Dit gebied is o.a. ontstaan door het reguleren van de Tisza (een bijzonder grillige rivier, de grootste na de Donau) waardoor verzilting ontstond. Oorspronkelijk was dit gebied een steppe met verspreide bosjes, die gerooid werden in functie van de veeteelt.Dit gebied overstroomde regelmatig waardoor grote vruchtbare weidegronden ontstonden. De bewoners vielen ten prooi aan de invallen van de Mongoolse en Turkse stammen en het gebied werd quasi leeg. Zo ontstond een grote lege vlakte (letterlijk betekent puszta dit gebied). Men fokt er nu o.a. het Nonius paardenras, het Hongaarse grijze rund en de Racka schapen en herdershonden. Het gebied is een bekende rustplaats in de trek van vele vogelsoorten. Een bekend zicht is de negenbogige brug van 92 m lang (Hídi vásárok).
De vroegchristelijke begraafplaatsen in Pécs (wat wij een krypte en/of catacombe zouden noemen) zijn een andere werelderfgoedsite. Deze begraafplaatsen onder de 1600 jaar oude stad zijn een illustratie van een 'brandcultuur' en de begrafenisrites van de late Romeinse periode. Tot nu toe zijn 16 begraafplaatsen ontdekt onder de stad. De meest bekende is Petrus en Paulus grafkamer. Het interieur van deze Romaanse krypte is bedekt met muurfresco's en tekeningen. Over Pécs (culturele hoofdstad 2010) verscheen reeds een uitgebreid artikel in deze blog.
Algemeen zicht op het ondiepe meer, een afwisseling van waterpartijen en begroeiing
Het weer was rotslecht toen deze foto van het meer werd genomen (mei 2010)
De Neusiedler See (Fertő tó) ligt op de Hongaars-Oostenrijkse grens en is het grootste zoutachtige wetland (met moerassen, verspreide bossen en zouthoudende waters) van Europa. Dit gebied behoort tot het Fertő-Hanság nationaal park (1991) en is sedert 2001 werelderfgoed. Honderden soorten watervogels broeden en leven er. Vele delen zijn bedekt met rietvelden en het waterniveau is zeer grillig en ondiep. Vlakbij ligt ook het Hongaarse 'Versailles' het Esterházy Paleis en het Széchenyi paleis van Nagycenk (zie hierover het artikel over 15 maart).
Tokaji Aszú, is één van de zeer populaire "zoete" wijnen van de Hongaarse gastronomie, en de ambassadeur van Hongaarse wijncultuur. Deze wijn wordt gemaakt van speciale druiven via een speciale technologie. De wijnstreek trok voor het eerst de aandacht van het publiek in 1737, toen het een speciaal koninklijke onderscheiding kreeg als specifiek wijngebied.
Bronnen: eigen ervaring wegens persoonlijk bezoek aan diverse van de beschreven sites, eigen foto's, de website van het Hongaarse voorzitterschap (sommige foto's) en Hongarije ANWB goud, Hongarije reisgids van 2006.
Ferenc Puskás de beroemde Hongaarse voetballer - A hÃres Magyar futballista, Puskás Ferenc
Akasztó. Hongarije heeft heel wat beroemde "zonen en dochters", doch wellicht de meest bekende is voetballer Ferenc Puskás. Hij werd geboren in Kispest (als Ferencs Purczeld) op 2 april 1927. Zijn eerste voetbalclub was Kispest (Kispesti FC:'42-'49) ( Kispest is nu een onderdeel van Budapest) waar hij samen speelde met József Bozsik. Later was hij aangesloten bij Honvéd Budapest ('49-'57). Dit was een legerploeg vandaar zijn bijnaam 'de kleine of gallopperende majoor - Száguldó őrnagy ' of ook 'Öcsi (Broertje)'. Hij was linksvoetig.
Na de socialistische machtsovername in Hongarije kwam de club in '49 onder controle van het Hongaarse leger. In die landen was het gebruikelijk dat ministeries, vakbonden en grote bedrijven hun eigen voetbalclub hadden (In België kenden wij destijds mijnploegen zoals Winterslag, Waterschei, Beringen ). Omgedoopt tot Budapesti Honvéd SE moest de club van Kispest bijdragen aan de popularisering van de strijdkrachten. De spelers werden effectief bij het leger ingelijfd, Puskás kreeg op die manier de rang van majoor.Vanwege de grote invloed van het leger (dienstplicht!) kon Honvéd makkelijk getalenteerde spelers van andere clubs aantrekken en zo de kern van het Gouden Team (tussen 1950 en 1954 bleef het in 32 wedstrijden ongeslagen) vormen. Hij speelde voor de Hongaarse nationale ploeg (voor het eerst op 18-jarige leeftijd in 1945 - hij verzamelde in totaal 84 caps) in de periode van het gouden team (Aranycsapat). Een team dat vooral furore maakte in de eerste helft van de jaren '50.
Veel indruk maakte de sensationele winst van Hongarije in een vriendschappelijke wedstrijd tegen Engeland (1953). De Engelsen verloren op Wembley met 6-3, de eerste thuisnederlaag van het Engelse nationale elftal in dertig jaar. Puskás scoorde tweemaal in deze wedstrijd, één van de hoogtepunten in zijn loopbaan. De Engelsen werden vernederd in de return. De Hongaren wonnen met 7-1. Na de overwinning op Engeland werden de Magische Magyaren, met naast aanvoerder Puskás onder andere Sándor Kocsis en Zoltán Czibor, gezien als het sterkste elftal ter wereld. In 1954 was dit team dan ook dé grote favoriet om in Zwitserland wereldkampioen te worden. In het begin van het toernooi raakte Puskás in een wedstrijd tegen West-Duitsland (uitslag 8-3) ernstig geblesseerd. Toch bereikten de Hongaren de finale in Bern, opnieuw tegen West-Duitsland. Puskás werd, nog niet geheel hersteld, weer opgesteld en wist binnen enkele minuten al te scoren. De voorsprong van de Hongaren werd tot 2-0 vergroot, maar nog voor rust slaagden de Duitsers erin gelijk te komen. Kort voor het einde van de tweede helft brachten ze de stand op 3-2, een tegentreffer door Puskás in de voorlaatste minuut werd afgekeurd. Door het 'Wonder van Bern' waren de Duitsers wel wereldkampioen. Een bittere pil voor de Hongaren, die ook in 1938 al een finale van het wereldkampioenschap hadden verloren.
Na de Hongaarse revolutie in '56 glipte hij weg, toen hij na een tornooi (met Athletico Madrid in Spanje), met Honvéd, niet meer terugkeerde naar Hongarije. De terugwedstrijd werd zelfs op de Heysel in Brussel gespeeld.
Van 1958 tot 1967 speelde hij de pannen van het dak bij Real Madrid, meermaals winnaar van
de Europacup (eerst maal in '56). Hij werd vooral bekend door die wedstrijden, waarvan de wedstrijden toen reeds op TV (zo maakten wijzelf kennis met deze wereldvoetballer) te zien waren. Legendarig was de Europacupfinale van 1960. Voor 135.000 toeschouwers op Hampden Park in Glasgow, versloeg Real Madrid het West-Duitse Eintracht Frankfurt met 7-3. Drie doelpunten kwamen op naam van Alfredo di Stéfano en de andere vier werden allen gescoord door de Hongaar met het gouden linkervoet.
Later speelde hij voor het Spaanse nationale team (4x). Pas in 1981 keerde hij terug naar Hongarije.
Zijn voetbalcarrière is indrukwekkend: 83 goals voor het Hongaarse nationale elftal (zelfs Pelé slaagde daar niet in), kapitein van het winnende olympische team (1952), 5 maal Hongaarse kampioen met Honvéd, 4 maal topscorer, in totaal 358 goals in 394 officiële matchen (Honvéd), 155 goals voor Real Madrid. Hij was een briljant dribbelaar en had een bijzonder hard schot. Tijdens zijn carrière werd hij o.a. olympische kampioen, finalist op de wereldbeker voetbal, winnaar van de toenmalige Europacup, vijfmaal kampioen van Hongarije, Spaans kampioen..... Zijn carrière eindige op zijn veertigste leeftijd. Later werd hij manager en trainer (in Griekenland, Saudi Arabië, Chili, Egypte). Met Panathinaikos Athene bereikte hij de finale van de Europacup. De laatste jaren spendeerde hij in Hongarije waar hij overladen werd met onderscheidingen.
Ter gelegenheid van zijn 75e verjaardag werd het grote Volksstadion (Népstadion) in Boedapest omgedoopt tot het Puskás Ferenc Stadion. Puskás overleed op 17 november 2006 op 79-jarige leeftijd in een ziekenhuis in Boedapest. Hij werd in grootse stijl begraven in de Sint-Stefanusbasiliek op 9 december. Een straat Újtemető utca nabij het Bozsik Stadium in Budapest (district Kispest) werd hernoemd naar Puskás, exact een jaar na zijn dood.
Ter zijner eer werd zelfs een film gemaakt (Puskás Hungary, een film van Tamás Almási) met o.a. interviews met Michel Platini, Franz Beckenbauer, Alfredo di Stefano en de twee overblijvende leden van het gouden team Gyula Grosics en Jenő Buzánszky. Het is een 118 minuten durende documentaire die een overzicht geeft van de carrière en het persoonlijk leven van deze wereldvoetballer. Hij wist zich te handhaven onder dictaturen in verschillende landen waar hij verbleef. De FIFA reikt jaarlijks de Puskásprijs uit voor het mooiste doelpunt.
De beroemde voetballer in beeld (hierboven en hiernaast)
Een kopbal van Kocsis De wereldbeker die Hongarije verloor - Wedstrijd tegen Brazilië
Een wedstrijd tegen West-Duitsland (de winnaar)
Van links naar rechts: Lóránt, Buzánszky, Hidegkuti, Kocsis, Zakariás, Czibor, Bozsik en Budai (gehurkt:) Lantos, Puskás en Grosics
Van links naar rechts: Kocsis, Budai, Zakariás, Lantos, Buzánszky, Bozsik, Czibor, Hidegkuti, Lóránt, Grosics en Puskás.
Opmerking: Indien de foto bij het openen van de blog niet te zien is volg volgende procedure: klik rechts met de muis in het vakje en kies 'openen in een nieuw venster'. Klik daarna opnieuw rechts op de muis in het vakje en kies afbeelding weergeven en dan verschijnt de foto toch -.
Voor meer info over het Hongaarse voetbalgeschiedenis kan men terecht op www.labdarugo.be van de Belg Henry Deman.
Bronnen: eigen ervaring, websites van Wikipedia.org, Honvéd Budapest, Hongaars voorzitterschap, Foto's via Wikipedia en Google images, weblog Peter Visser, Labdarugo en Most Magyarul! Hongarije Magazine nr. 54.
Akasztó. Geen enkele van de Hongaarse koningen is zo beroemd als Szent István, de heilige. Die voornaam vertaald naar het Nederlands wordt Stefa(a)n(us). Zijn naamdag op 20 augustus is meteen één van de "nationale feestdagen" in Hongarije. Talloze Hongaren dragen dan ook de voornaam 'István' naar hun beroemde koning. Het aantal standbeelden van hem is niet te tellen. Elke stad en/of dorp heeft een straat of een plein naar hem vernoemd. Eén van de belangrijke straten is ons dorp is inderdaad een "Szent István ut=straat". Die koning speelde een belangrijke rol in de ontstaansgeschiedenis van dit land en bracht Hongarije tot het "christendom" wat hem meteen een heiligverklaring opleverde. Zijn zoon Imre werd later ook heilig verklaard. Die verongelukte vroegtijdig (24 jaar) tijdens een jachtpartij. (Blijkbaar een belangrijke doodsoorzaak bij adellijken zoals bijv. onze Maria van Bourgondië). Maar wie was nu die koning? Dit artikel moet het één en het ander verduidelijken.
Een woord geschiedenis.
Hij werd geboren rond 970 in de stad Esztergom. Geboren als Vajk, werd hij jong gedoopt onder de christelijke voornaam Stefanus (István in het Hongaars). Zijn vorming kreeg hij van de heilige Adalbertus van Praag. In het jaar 997 volgde hij zijn vader Géza (gedoopt volgens de latijnse ritus rond 973 - hij vestigde zijn zetel in Esztergom - hij gebruikte de nieuwe godsdienst om zijn centrale macht te versterken - hij huwelijkte zijn dochters uit aan de vorsten van Polen en Bulgarije - hij realiseerde kort voor zijn dood een diplomatiek huwelijk van zijn zoon met een zuster van de hertog van Beieren. Zijn moeder was Sarolt dochter van Gyula van Transsylvanië) op die behoorde tot de Árpád dynastie (zie schema hieronder). Hij leefde in goede verstandhouding met de belangrijke partijen van die tijd: Rome en de paus, het Duitse Rijk, Byzantium en het toenmalige Rusland. Er waren dus verschillende godsdiensten in het spel: het katholicisme en de orthodoxi. Door zijn huwelijk met een Beierse prinses Gisela (die later ook als heilige zou vereerd worden) kwamen heel wat Duitse priesters en ridders naar Hongarije. Daardoor groeide zijn macht aanzienlijk. Hij schipperde handig tussen de twee grote godsdienstblokken van die tijd en stichtte zowel een katholiek klooster in Pannonhalma als een Byzantijns-orthodox nonnenklooster bij Veszprém.
Met Kerstmis ('1000) werd hij door Paus Silvester II in Esztergóm tot eerste koning van Hongarije gezalfd en gekroond. Zo werd hij de grondlegger van het koningshuis Árpád. Bij die gelegenheid verleende Silvester hem de eretitel van 'apostel-koning'. Het was niet alleen de geestelijke rijkdom van deze nieuwe godsdienst die hem aantrok, hij zag er ook een uitstekend middel (net zoals zijn vader) in om de eenheid in zijn rijk tot stand te brengen. Vandaar dat hij alle stamhoofden beval de nieuwe godsdienst aan te nemen. Als er waren die zich onwillig of zelfs opstandig toonden, schuwde hij niet geweld te gebruiken. Om het christendom onder zijn mensen ingang te doen vinden, deed hij een beroep op geestelijken uit het buitenland. Hij had een goede neus. Zo kwam abt Gerard van het Venetiaanse klooster San Giorgio Maggiore op zijn pelgrimstocht naar Jeruzalem bij de koning aankloppen om te overnachten. De monnik maakte zo'n indruk op de vorst, dat deze hem met klem vroeg zijn plannen op te geven, voortaan bij hem in de buurt te blijven en de verkondiging van het evangelie in Hongarije op zich te nemen. Hij zou de eerste bisschop worden van Csanád (of Chunad), stierf in 1046 de marteldood en wordt in Hongarije nog altijd vereerd als Sint Gellert.
Koning worden liep niet van een leien dakje. Hij kreeg problemen met een Hongaarse traditie waarbij niet de zoon opvolger van de koning werd maar wel de oudste van de familie Árpád. In dit geval ging het over Koppány een verre neef die heerste in het zuiden van Transdanubië en daarenboven heiden was. Die wilde naar hun traditie huwen met de weduwe van koning Geza. Daar kwam onvermijdelijk oorlog van. István liet zijn leger aanvoeren door Duitse ridders met veel ervaring. De tegenstander sneuvelde bij Veszprém (998). Zijn lijk werd, naar het schijnt, gevierendeeld en de stukken werden vastgenageld aan drie vorstelijke burchten en ook naar Transsylvanië gestuurd om tegenstanders af te schrikken. Maar dit volstond niet om zijn centrale macht te consolideren. Daarom vroeg hij aan de paus om hem de koninklijke kroon toe te kennen. Die vraag kwam zowel Rome als de Duitse keizer goed uit en bijgevolg werd de abt van het benedictijnenklooster van Pannonhalma naar Rome gestuurd. En die kwam terug met de paus verleende koninklijke kroon. Met Kerstmis van het jaar 1000 zette hij in Esztergom deze kroon op zijn hoofd. Deze kroon - foto's hieronder - de kostbaarste herinneringen aan hem, werd dan ook meermalen ontvreemd. In januari1978, werd dit nationale symbool door de Verenigde Staten aan Hongarije teruggegeven. (Het is nu in het Parlement te zien). Door een zalving met olie werd het gezag door Gods gratie verleend. In feite werd István dus tot koning gekroond van het koninkrijk Hongarije en kon het verhaal van dit rijk beginnen. Een reeks Europese christelijke statengemeenschappen erkenden het rijk als gelijkberechtigd. De huwelijkspolitiek van Árpád-dynastie verbond Hongarije met bijna alle toen bekende vorstengeslachten (van Parijs alover Kiev tot Constantinopel). In de daaropvolgende jaren versloeg István alle nog overblijvende zelfstandige lokale heersers en voltooide als dusdanig de vereniging van het land en de centralisatie van de macht.
István I regeerde daarenboven ruim veertig jaar (997-1038) wat lang was voor die tijd. Het land werd zijn bezit, het erfgoed van de dynastie. Hij wordt dan ook beschouwd als de stichter van de Hongaarse staat. Hij bouwde staatsstructuren op en vaardigde tal van wetten uit. Hij ging ook een eigen zilveren munt (op de ene zijde 'Stephanus rex' op de andere zijde 'Regia civitas'-de koninklijke burcht) slaan. Hij resideerde veel in Esztergom. Het centrale bestuur en de rechterlijke macht waren in handen van de koning hierbij bijgestaan door een koninklijke raad, een adviserend orgaan. Daarin zetelden kerkvorsten, wereldlijke hoogwaardigheidsbekleders aan het hof en de lokale bestuurders. De belangrijkste beambte aan het hof heette 'palatinius in het Latijn' en 'nádor in het Hongaars'. Deze beambten hielden zich bezig met de problemen van de hofhouding en beslechtte geschillen tussen de hoverlingen in naam van de koning. De koning zelf organiseerde de territoriale organisatie van het koninkrijk. Het werd daartoe verdeeld in 45 districten (in het Nederlands comitaat), telkens met een burcht (vár). Dit is verklaring van de talrijke namen van steden met daarin dat woord (Székesfehérvár, Szigetvár, Kaposvár). In die burchten resideerde een burggraaf (ispán) die de koninklijke macht vertegenwoordigde. Die burggraaf inde ook de belastingen (2/3 voor de koning), in geld of in natura en was aanvoerder van het leger van het comitaat ingeval van oorlog.
Hongarije had toen geen echte hoofdstad en bijgevolg verplaatste de koning zich van burcht naar burcht. Deze lokten ambachtslieden en handelaren aan. Dit leidde, net zoals bij ons, tot het ontstaan van latere steden (cfr. het ontstaan van Gent rond het Gravensteen). De boeren uit de omgeving moesten een deel van hun oogst afstaan of werk verrichten voor het hof en de beambten. Dit zou o.a. leiden tot het ontstaan van het feodale systeem (wat bij ons ook bestond). Daarenboven organiseerde de koning de kerkelijke structuur met acht bisschoppelijke (Pécs, Györ, Veszprém...) en twee aartsbischoppelijke diocesen (Esztergom en Kalocsa). De aartsbischoppen en de bisschoppen zetelden in de koninklijke raad en hadden bijzonder veel invloed. Daaronder zaten nogal wat buitenlanders en missionarissen uit Duitsland, Tsjechië en Italië en zij brachten veel kennis van westelijke instellingen en cultuur naar Hongarije. Er ontstonden scholen en bibliotheken.
Hij lag ook aan de basis van geschreven rechtsbronnen met rechten en plichten zoals het betalen van kerkelijke belasting (een tiende van de grondopbrengst - dit tiendenrecht kenden onze gewesten ook een zeer lange tijd). De dorpen werden aangemoedigd kerken te bouwen. Privé-eigendom werd geregeld. Men kon eigendommen opdelen onder erfgenamen of ze schenken aan kerken. Hijzelf deed grondschenkingen aan kerken en kloosters en aan adellijke grootgrondbezitters. De mensen die er woonden werden afhankelijk van deze nieuwe grondbezitters, een nieuwe stap naar het feodale systeem.
Hongarije werd tijdens zijn regering ook een doorgangsland voor christelijke pelgrims op weg naar het Heilig Land en/of naar Jerusalem. Op één van die pelgrimsroutes liet hij een nieuwe burcht bouwen, een stenen basiliek en een kerk, dit werd Székesfehérvár. Door die doorstroming werd Hongarije een mengland van culturen en talen met o.a. vezel Slavische elementen. Zijn echtgenote uit Beieren lokte op haar beurt veel ridders, priesters en ambachtsleden uit die Duitste landstreek. Ze vestigden zich vooral rond Pozsony (het latere Bratislava), Sopron en Szombathely. Door een immigratiebeleid lokte de koning heel wat buitenlandse kolonisten uit Italië, Frankrijk en ons Wallonië die plaatsen kregen. Deze inwijkelingen werden aangeduid als "Latini". Italiaanse kooplieden vestigden zich in het noorden van het land. Ook het aantal Joden (die er van voordien reeds ware) nam toe en ze waren vooral bezig met handeldrijven. Turkssprekende Petsjenegen kwamen uit de oostelijke steppen en ze vestigden zich in de zuidelijke en zuidoostelijke gebieden. Ze werden niet direct geassimileerd.
István probeerde een voorbeeldig christen te zijn en hij zijn zoon Imre door een bisschop opvoeden.Vandaar dat hij voor zijn zoon een vorstenspiegel liet maken. Dat is een boekje, waarin alle deugden stonden opgesomd, waarover een christenvorst diende te beschikken. Hij maande hem aan zijn land open te stellen voor vreemdelingen met bijzondere vaardigheden die moesten bijdragen tot de ontwikkeling van het land. Hij overleed in 1038 en werd begraven in de basiliek van Székesfehérvár. Op 20 augustus 1083 werd hij heilig verklaard. De Hongaren beschouwen hem sindsdien de heilige István als de patroonheilige van Hongarije en die 20ste augustus is voor de Hongaren een grote nationale feestdag - Tijdens de communistische overheersing (1948 tot 1989) werd het feest omgedoopt tot Dag van de Grondwet -. De gebalsemde en gemummificeerde rechterhand van de koning is de belangrijkste heilige relikwie van Hongarije, ze wordt bewaard in de Sint-Stefanuskerk van Budapest. Op 20 augustus wordt het reliek rondgedragen in een kerkelijke processie. Het monumentale bronzen ruiterstandbeeld op de Budaheuvel werd opgericht in 1906. Na zijn dood ontstond een serieuze strijd voor zijn opvolging aangezien zijn zoon Imre omkwam door een jachtongeval. Een mogelijke troonopvolger, zijn neef een zoon van zijn oom, werd beschuldigd van samenzwering en de ogen uitgestoken en zijn zonen werden verbannen. Hij koos dan voor Péter Orseolo, de jonge zoon van zijn halfzuster en een Venetiaan. Nadien zou er nog jarenlang getwist worden voor de opvolging tussen leden van de Árpád-dynastie. Imre werd later ook heilig verklaard (1083).
De foto's rond deze koning
Afbeeldingen van koning István van verschillende bronnen
Idem. Hij wordt afgebeeld als koning met ernstige blik in vorstelijke kledij (hermelijnen mantel, scepter en Byzantijnse Stephanuskroon op het hoofd met een scheef kruisje als gevolg van een ongeluk met de kroon). Soms biedt hij de kroon aan Maria aan. Met een vlag of vaandel waarop een afbeelding van Maria te zien is (hij stelde zijn rijk immers onder haar bescherming).Met een kerk in de hand (hij stichtte twee aartsbisdommen en acht bisschoppelijke zetels). Met dubbelkruis (hij ontving op grond van pauselijke privileges het metropolitanenkruis).
De dynastie van de Árpád (s) schematisch voorgesteld. Bron: Geschiedens van Hongarije - van Árpád to Árpád Göncz van Vladimir Ronin een uitgave van Garant, 2005 pag. 389
Foto van de beelden van István en Gisela in de koninklijke stad Veszprém
De stamhoofden die de Magyaren in het land binnenbrachten na de doortocht van de Karpaten. Árpád staat prominent en centraal vooraan in de beeldengroep op het Heldenplein (Hösök tere) in Budapest. Op de top van de triomfzuil staat een bronzen aartsengel Gabriël die de vergulde kroon van de koningen van Hongarije plechtig omhoog houdt (zie foto hieronder). Het plein zelf werd aangelegd om duizend jaar Hongarije te herdenken.
De top van de zuil met de engel en de kroon
Op datzelfde Heldenplein staan de beelden van de opeenvolgende Hongaarse koningen. Hier het beeld van István.
Het monumentale ruiterstandbeeld op de Budaheuvel in Boedapest naast de Mátyáskerk.
Hetzelfde standbeeld in combinatie met een toren van het vissersbastion
Hetzelfde monumentale standbeeld vanuit een andere hoek
Het standbeeld van István in Székesfehérvár, de stad waar hij begraven is.
Het beeld van István in de kathedraal van Kalocsa, een aartsbisdom dat door hem gesticht werd.
István aan de rechterzijde van de H. Maria op een fronton van de Sint Stefanusdom in Budapest. Naast hem zijn zoon Imre (Emeric) die eveneens heilig verklaard werd.
De rechterhand van de koning een belangrijk reliek is de Sint Stefanusdom in Pest
Een foto van de beroemde Stefaanskroon in het parlementsgebouw in Budapest. Over de herkomst en de authenticiteit van deze kroon bestaat heel wat twijfel. (lees over de kroon in de tekst hierboven). Dit prachtstuk werd gestolen, verplaatst, begraven enz. De onderste helft is van Byzantijnse oorsprong. Er zijn emailplaatjes te zien met Griekse inscripties en afbeeldingen van de Byzantijns-orthodoxe kerk. Blijkbaar is deze helft in Constantinopel vervaardigd. De plaatjes op de kruisbeugel tonen katholieke heiligen en latijnse opschriften. Volgens middeleeuwse voorstellingen was dit de kroon die aan de koning uit Rome verleend werd. Doch deze kroon was via aartsengel Gabriël in pauselijke handen geraakt. Voor het Hongaarse recht was deze kroon zeer belangrijk. Alleen degene die met deze kroon werd gekroond was een wettige vorst van het land. Die kroning geschiedde dan meestal in de basiliek van Székesfehérvár. De koningen werden 800 jaar lang met die kroon gekroond.
Koninkijke hoogwaardigheidssymbolen o.a. een staf en het zwaard
Bronnen: eigen foto's + Geschiedens van Hongarije - van Árpád to Árpád Göncz van Vladimir Ronin een uitgave van Garant, 2005 pag. 37-48 + diverse websites (http://www.worldlingo.com/ma/enwiki/nl/Stephen_I_of_Hungary), Wikipedia.org + foto's via Google image.
Hongarije voorzitter Europese Unie - Magyarország az Európai Unió elnöke
De Europese Unie (EU) kent nog steeds het zesmaandelijks roterende voorzitterschap. {Het Voorzitterschap speelt een essentiële rol bij de sturing van het wetgevend en politiek besluitvormingsproces. De voorzittende lidstaat heeft hierbij de vrijheid om prioriteiten te stellen. De voorzitter van de EU heeft een belangrijke functie van het op één lijn krijgen van de verschillende lidstaten en bij het sluiten van compromissen. Het voorzitterschap vormt een bijdrage van elke lidstaat aan de goede werking van de Europese instellingen}.
De voorbije zes maand was België aan de beurt en zoals steeds maakte ons klein land een goede beurt. Eenvoudig te verklaren: we leven in een ingewikkeld, quasi onbestuurbaar land, en de Belgen zijn dan ook meesters in het smeden van compromissen (zowel de poltici als de diplomaten achter de schermen - alleen in eigen huis werkt dat niet). Het is al het ware onze tweede natuur water en vuur te verzoenen en het zo te formuleren dat iedereen zich in de goedgekeurde teksten een beetje herkent. Op 1 januari 2011 heeft Hongarije de taak overgenomen. Gedurende de voorbije maanden waren er intense contacten tussen de Belgische en Hongaarse regering om dit voorzitterschap voor te bereiden. Ik weet dat via een oud-studende die werkt voor een groot evenementenbureau en zij was daarbij betrokken. Hongarije is sedert 2004 lid van de EU, sedert 2008 een Schengenland (geen grenscontroles) doch is geen lid van de Eurozone. De toetreding van dit land tot die zone is niet voor morgen. Ze voldoen aan geen enkel van de drie vereiste criteria. Dus de Forint als munt zal nog een hele tijd gebruikt worden.
We staan er niet genoeg bij stil welke invloed de EU op ons dagelijks leven heeft via Europese wetgeving die verplicht is opgelegd. Quasi 30% (voor de milieuwetgeving is dat zelfs 90%) van alle wetten zijn van Europese oorsprong. Het volstaat te verwijzen naar de wetten op de consumentenbescherming, het milieu enz. Het Europese systeem is voor de gewone burger schijnbaar ingewikkeld, doch als men enig moeite doet dit te bestuderen is het eigenlijk simpel. En het aantal Europese ambtenaren (23.000) is kleiner in aantal dan bijvoorbeeld het ambtenarenkorps van de stad Antwerpen. Ook spelen nationale politici een nefaste rol bij de publieke opinie. Als iets niet klopt is het schuld van 'Europa' en als een maatregel, opgelegd door de EU ingevoerd wordt, die 'sexy' is dan steken onze politici graag die pluim op de eigen hoed..............
Een lid uit de regering van de voorzitter zit de Europese organen voor in de periode van het voorzitterschap. Dit komt het meest tot uiting bij de zgn. 'Raad van de EU'. - {In deze instelling zijn de regeringen van de 27 lidstaten vertegenwoordigd. De Raad oefent samen met het Europees Parlement de wetgevings- en de begrotingstaak uit. Dit houdt in dat de Raad haar goedkeuring moet geven aan elk wetsvoorstel van de Europese Commissie aan elke voorgestelde EU-begroting. Nationale regeringen kunnen dus via de Raad invloed uitoefenen in de EU. De Raad neemt ook beslissingen over het buitenland en veiligheidsbeleid. De Raad vergadert in wisselende samenstelling, afhankelijk van het beleidsterrein waarover vergaderd wordt. Zo zullen bijvoorbeeld - als het over landbouw gaat - de 27 ministers van Landbouw aan de vergadering deelnemen en spreekt men van de Landbouwraad. Voor economische en financiële onderwerpen bestaat de Ecofin-Raad; voor het Milieu de Milieuraad enz. Er bestaan 9 raden} - {De Europese Commissie: Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden eurocommissarissen. Elke eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden. Momenteel zijn er 27 eurocommissarissen, voor elke lidstaat één. Samen vormen zij het college van eurocommissarissen. De eurocommissarissen moeten het belang van de Europese Unie als geheel behartigen, niet dat van hun eigen land.}
In de domeinen (o.a. landbouw, visserij, justitie, cultuur, onderwijs, gezondheidszorg, internationale politiek, economie, milieu, concurrentie, financiën.....kortom van mensenrechten tot en met vervoer en handel) waar de EU voor bevoegd is komen de betrokken ministers van alle lidstaten samen onder voorzitterschap van de minister(s) van het voorzittende land. En daar worden een hele reeks beslissingen genomen die later in onze wetgeving opduiken. Die beslissingen worden zorgvuldig voorbereid, achter de schermen, door een schare diplomaten en eurocraten. Voor ons land zitten die diplomaten op de permanente vertegenwoordiging van België bij de EU in de Archimedestraat in Brussel. Het voorzittende land wordt verondersteld de nodige initiatieven te nemen omdat de EU 'vooruit' zou gaan. Is het land eurosceptisch dan beweegt er niet veel.
Daarnaast spreken we over de zgn. Europese Raad d.i. de bijeenkomst van alle staatshoofden en regeringsleiders van de van de 27 lidstaten en de voorzitter van de commissie ( M. Barosso). Die vergaderingen gaan door in Brussel onder voorzitterschap van onze Herman Van Rompuy - de president van Europa -. Dit belet niet dat de eerste minister van het voorzittende land een belangrijke rol speelt in die hoge vergadering. {Deze Europese Raad heeft geen wetgevende taak, maar stelt de algemene politieke beleidslijnen van de Europese Unie vast.}. {Het Europees Parlement. Dit orgaan van de EU heeft een stem aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen. Hierbij let het vooral op het belang van de Unie in zijn geheel. Het Parlement debatteert op basis van voorstellen van de Europese Commissie en kan daarbij wijzigingen voorstellen, waarna het Parlement en de Raad van Ministers samen een beslissing nemen.}.
Concreet is het ambtenarenkorps gegroepeerd in directoraten-generaal onder de Commissie
Bekijk een prachtig filmpje over het "wilde" Hongarije via deze link:
Informele ministeriële ontmoetingen worden georganiseerd in het paleis van Gödöllő, de voormalige residentie van de beroemde Sissi (zie hierover een ander artikel op dezeblog -Sissi versus Erzsébet - Sissy kontra Erzsébet császárné - magyar királyné) En hieronder de zaal waar de meetings doorgaan m.n. de gerestaureerde paardenstallen
Nieuws, gebeurtenissen en evenementen rond het Hongaarse voorzitterschap (chronologisch van boven naar onder - scroll naar beneden om het 'laatste' nieuws te lezen).
Greenpeace overhandigde de wensen rond het milieu en de klimaatverandering aan het Hongaarse voorzitterschap d.m.v. een petitie aan Mevr Enikő Győri,Minister voor EU zaken. Europa "kijkt" naar Hongarije zegt de slogan. Bron: website Hongaars voorzitterschap
Liszt wordt een kapstok om de Hongaarse cultuur onder de aandacht te brengen
Franz (Ferenc) Liszt wordt de Europese ambassadeur voor Hongarije. Het is nl. dit jaar exact de 200ste verjaardag van zijn geboorte (1811). Daarvoor wordt een hele reeks evenementen georganiseerd om het "rijke" en het "Europese aspect" van de Hongaarse cultuur in de kijker te plaatsen door de werken van deze beroemde romantische componist. Vertaald betekent "Liszt bloem (om mee te bakken)". Liszt was een componist en pianovirtuoos, hij werd geboren aan het hof van de beroemde Esterházy familie (Nicolaas II) in de omgeving van Sopron. Dit 'hof' ligt nu in Oostenrijk. Hij verdeelde zijn leven tussen Parijs (lieveling van de Parijse salons), Budapest en Rome. Hij was o.a. kapelmeester aan het hof van Weimar. Zijn Hongaarse rapsodieën zijn alombekend. Hij had, zoals het een artiest past, een bewogen liefdesleven met relaties met schrijfsters, prinsessen......Op 22 januari was er een eerste concert in Brussel. Bron: website voorzitterschap en Wikipedia.org
Het logo van het Hongaarse voorzitterschap
De officiële overdracht van het voorzitterschap in Budapest met Yves Leterme (Belgisch premier) en Viktor Orbán (Hongaarse eerste minister) in het schitterende Hongaarse parlement (Cupola hal)
Sándor Pintér minister van Binnenlandse zaken op zijn persconferentie
Hongarije wil zich inzetten om Roemenië en Bulgarije in de Schengenzone (geen grenscontroles meer) te loodsen zo snel als mogelijk. Dat zou handig zijn voor de vele etnische Hongaren die in Roemenië wonen, vooral in Transsylvanië wat de Hongaren Erdély noemen
Hongarije heeft zich goed voorbereid op het EU voorzitterschap. Dat onderstreepten de Hongararse eerste minister Viktor Orbán en José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese commissie op en gezamenlijke persconferentie. En dit na een vergadering rond het voorzitterschap.
Het voorzitterschap zal een succes zijn als de Unie en de Euro er versterkt uitkomen op het einde in juni a.s. De Euro is het sterkste middel voor verdere integratie binnen de Unie. Die Euro beschermen en versterken is dan ook een topprioriteit. Het afgesproken mechanisme tegen permanente crisisbestrijding moet verder uitgewerkt worden. Daarvoor moet overeenstemming gevonden worden over het toepassen van zes mechanismen om een verbeterd gezamenlijke economische beleidsstructuur op poten te zetten. Het wordt de semester van het "verfijnen" van de economische politiek.
Daarvoor worden vier prioriteiten naar voor geschoven:
- versterken van de competitiviteit van de EU - uitbreiding van de EU - samenwerking rond energie-zekerheden - het uitwerken van een 'Roma' strategie.
Op het eerste punt moet een nieuwe aanpak bekeken worden, de oude mechanismen doen het niet meer. Wat de uitbreiding betreft wordt de kwestie Kroatië aangekaart. Voor energie moet er een vrijmaking komen van de gehele markt. Voor de aanpak van de Roma problematiek is Hongarije goed geplaatst......
Vanzelfsprekend werd het punt van de nieuwe mediawet aangekaart. Hongarije is bereid aanpassingen te doen aan de Europese regelgeving en normen terzake.
Voorzitter Barroso is enthousiast over de slogan van het Hongaarse voorzitterschap 'een sterk(er) Europa'. Europa heeft behoefte aan stabiliteit, groei en nieuwe jobs. Aangezien Hongarije een democratie is, is hij ervan overtuigd dat de nieuwe mediawet zal aangepast worden aan alle geldende Europese regels en waarden in dit verband.
De Hongaarse Minister voor Buitenlandse Zaken, János Martonyi, ontving Catherine Ashton, de Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor Buitenlandse -en Veiligheidspolitiek. Zij spraken over de Iran en het Midden Oosten politiek. Ashton's functie is een gevolg van de uitvoering van het verdrag van Lissabon.
Het lijvige document met het programma van het Hongaarse voorzitterschap
De Hongaarse president Pál Schmitt en Viviane Reding, Vice voorzitter van de Commissie en Commissaris voor mensenrechten, justitie en burgerschap openden het Europese jaar van de "vrijwilliger". Vrijwilligerschap heelt sociale problemen door bij te dragen in de spirituele gezondheid van degenen die zich inzetten. Ongeveer 30% van de Europese bevolking engageert zich in het vrijwilligerswerk. Themajaren in Europa werden ingevoerd vanaf 1983.
Het tapijt
Een Hongaarse wandeling in Brussel. Het is aan het voorzittende land om het Justus Lipsius gebouw te decoreren met culturele elementen. In het atrium liggen verschillende Hongaarse tapijten en de zalen zullen versierd worden met Hongaarse kunstvoorwerpen. Het hierboven afgebeelde tapijt is vervaardigd door Lívia Pápai, is waarschijnlijk het indrukwekkenste voorwerp van de vele speciaal voor de gelegenheid gemaakte creaties. Het is 202 m² groot. Het zal aangelegd worden in 23 afzonderlijke stukken en het publiek zal erover kunnen wandelen. Op het tapijt zullen Hongaarse 'iconen' te zien zijn zoals: Koning Stefanus, Koning Matthias, de kettingbrug, Széchenyi, Liszt, de 'kokárda' (een rood-wit-groen lint dat gedragen wordt speciaal op 15 maart om de revolutie van 1848-1849 te herdenken) en de vlag van Rákóczi.
Minister van Buitenlandse zaken János Martonyi voerde, samen met staatssecretaris voor EU zaken Enikő Győri, besprekingen met leiders van de politieke fracties in het Europese parlement. Concreet ontmoetten zij de voorzitters van de parlementaire commissies om te spreken over de prioriteiten van het Hongaarse voorzitterschap. Hongarije rekent op de medewerking van het parlement om een reeks wetgevende pakketten te steunen die het economisch beleid van Europa kunnen versterken. Zij spraken met de fractieleiders van de E(uropese) V(olks) P(artij), de Alliantie van de Liberalen en Democraten, de Groenen en de Europese vrije alliantie, de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten samen met de secretaris-generaal van het parlement. Voor Hongarije is het Europese Parlement een sleutelpartner in de doelstellingen van hun voorzitterschap. Zij raakten ook het gevoelige punt van de nieuwe mediawet aan en besloten dat dit dossier te bespreken is, los van het voorzitterschap. Zij hadden ook een aparte vergadering met de Hongaarse leden van het Europese Parlement. Zelfs onze Guy Verhofstadt (leider van de Liberale fractie) ging daarmee akkoord.
Voorbereiding van de energietop op een eerste informele bijeenkomst. De bijeenkomst is voorzien voor 14 januari in het paleis van Gödöllő. Kandidaat lidstaten zullen mee uitgenodigd worden (IJsland, Kroatië, Macedonië, Montenegro, Turkije). De raad van begin februari werd eveneens voorbereid.
Enikő Győri Hongaars staatssecretaris voor de EU (Európai Uniós ügyekért felelős államtitkár - geef toe dit klinkt veel beter dan ons Nederlands) zat de vergadering voor
De EU leden maken kennis met het programma van het Hongaarse voorzitterschap. Staatssecretaris voor EU Zaken, Enikő Győri presenteerde op een informele vergadering in het paleis van Gödöllő het programma aan de 27 leden. Hongarije wil een 'sterker' Europa via het versterken van de lidstaten. Maro efčovič, Europees Commissaris voor institutionele relaties en administratie woonde de vergadering bij. De leden onderschreven het programma dat de economische daadkracht van de EU moet verhogen om te strijden tegen de crisis en de Europese economie opnieuw te stimuleren. Het einddoel blijft het behalen van de 2020-doelstellingen van de EU. De leden verwezen nogmaals naar de goede beurt die het Belgisch voorzitterschap maakte en onderstreepten dat ze wensen dat Kroatië snel kan toetreden als nieuw lid. Ook de Roma strategie van Hongarije werd onderschreven. Kroatië hoopt inderdaad zo snel mogelijk te kunnen toetreden en deelt de ambitie van het Hongaarse voorzitterschap dit land zo snel mogelijk volwaardig lid te laten worden. Waarom dit zo lang moet duren is ons een 'raadsel'.
Olivier Chastel (Staatssecretaris voor Europa - België), Enikő Győri (Hongaarse staatssecretaris voor Europa) en Diego López Garrido (Spaans staatssecretaris) wezen nogmaals dat het opeenvolgend trio van voorzitters verder samen werkt aan hun gezamenlijke doelstellingen. Deze samenwerking is een soort primeur voor de EU.
Jobcreatie wordt ook een punt uit het Hongaarse voorzitterschap en dan zeker jobcreatie voor de jongeren. Daarvoor is echter een groei nodig van de economie die kan bijdragen tot die jobcreatie. Dit in het kader van het programma 'jeugd in beweging' van de Europese Commissie. O.a. fondsen van het Europees Sociaal Fonds kunnen daarvoor aangewend worden. Er moet naar hefbomen gezocht worden om minder ontwikkelde regio's en delen van landen te stimuleren naar verdere groei. Verder wil het voorzitterschap de gelijkheid tussen mannen en vrouwen hoog op de agenda houden. Dit zal afgetoetst worden aan de terzake geldende normen van het twaalfpuntenprogramma van de UNO.
Het Hongaars voorzitterschap vindt dat het economisch herstel ten goede moet komen van de burgers. Sociale inclusie moet ten allen prijze vermeden worden stelt de betrokken staatssecretaris Enikő Győri. Jobcreatie, een Roma programma en de uitbreiding van de EU blijven de pijlers van dit voorzitterschap.
De betrokken ministers en staatssecretarissen voor tewerkstelling hielden een informele meeting in Gödöllő. Groei van het BNP (het Bruto Nationaal Product) alleen is niet voldoende om uit de crisis te geraken en jobcreatie vloeit daar niet automatisch uit voort stelt de Hongaarse minister voor tewerkstelling Sándor Czomba. Lidstaten moeten daartoe hun inspanningen inzake tewerkstelling en economie groei coördineren om tot echte jobcreatie te leiden. Deze doelstelling is duidelijk ingeschreven in de doelstellingen van 2020 van de EU. De tewerkstellingsgraad van de actieve bevolking moet duidelijk naar omhoog tot 75% (nu is dat slechts 69%). EU-fondsen moeten daartoe aangewend worden o.a. ook het sociaal fonds. László Andor, EU Commissaris voor Tewerkstelling (een Hongaar) woonde deze meeting bij. De sociale partners namen deel aan de besprekingen (vakbonden, werkgevers en NGO's) en stelden hun desbetreffend programma voor. Voor België was Joëlle Milquet present.
Viktor Orbán voor het Europees Parlement, dit gaf meteen gensters.................
Hij opende meteen met te verwijzen naar de rol die Hongarije speelde bij de val van het communisme en hoeveel Hongaars "bloed" er vloeide sedert WOII. Hij zei dat dit voorzitterschap bezield is met dezelfde ideeën en hetzelfde vertrouwen van de opstandelingen van 1956. Hij stelde ook dat iedereen het eens over de diagnose maar men het niet eens is over de manier om de crisis aan te pakken. Hij herhaalde nog eens de punten die het Hongaars voorzitterschap wenst te realiseren. Omtrent de omstreden mediawet zei dat dit een interne Hongaarse zaak is. Hij beloofde de nieuwe wet af te toetsen aan de bestaande EU principes en wetten. Indien nodig wordt de mediawet aangepast. Herrie alom op de banken van de Groenen, de Socialisten, de Liberalen......... Datzelfde parlement ratificeerde intussen de overeenkomst 'voor stabiliteit en een associatieakkoord" met Servië. Daardoor komt dit land een stap dichter bij een latere toetreding. Dit land kan nu reeds genieten van de Europese vrijhandelsezone. Dit verdrag moet echter nog aanvaard worden door de onderscheiden lidstaten......
Informele meeting van de ministers van Binnenlandse zaken en Justitie
Hongarije wil een vriendelijk en minder abstract Europa voor de burgers. Dit werd besproken op een meeting van de ministers van binnenlandse zaken en justitie van de lidstaten. Obstakels blijven bestaan voor de volledige vrije markt zoals huwelijken tussen partners van verschillende lidstaten, echtscheiding, erfenis, medische assisstentie en online shopping. Specifieke knelpunten die vooraf opgesteld waren werden besproken: de regeling van erfenissen, adminstratieve moeilijkheden, de obstakels die de volledige toepassing verhinderen van het verdrag rond de mensenrechten en verdere juridische scholing. De Hongaarse Minister Tibor Navracsics van administratie en justitie zat de meeting voor
Overstromingen zijn een reeël probleem in Europa. 60 experten terzake komen bijeen op 24/01 in Budapest om een globale aanpak van dit probleem te bestuderen zowel uit ecologisch standpunt als vanuit het standpunt het beschermen van de burgers.
Hongarije wil een impuls geven aan het gevecht tegen de georganiseerde misdaad op een creatieve en geïntregreerde manier. Dit agendapunt stond op een informele meeting met de ministers van binnenlandse zaken. Problemen rond het budget en de veiligheid aan de Europese buitengrenzen stonden op de agenda. In de rand werd gesproken tussen Hongarije en Duitsland omtrent het verdrag van Schengen.
In het Europese parlement presenteerde Hongarije het landbouw -en visserijprogramma dat het wil uitvoeren. Sándor Fazekas, minister voor plattelandsontwikkeling stelde het programma voor. Er werd gesproken over de toekomst van het 'gemeenschappelijk landbouwbeleid'. uiteraard kwam de Duitse dioxinecrisis ter sprake. Hongarije wil vooral bijdragen tot de modernisering. Er staat een herziening van het subsidiesysteem op de agenda. Die werd reeds ingezet onder het Belgische voorzitterschap. De problemen in de varkenssector werd bekeken.
Geen sterk Europa zonder sterke Euro kwam aan bod op het comité voor monetaire en economische zaken (ECOFIN) voorgezeten door György Matolcsy, minister van economische zaken. Het stabiliteitsfonds kwam ter sprake. Zes voorstellen die ingediend zijn om het economisch beleid sterkeer te maken wil Hongarije realiseren. Het stabilisatiefonds voor de Euro kan het best gefinancierd worden met zgn. Eurobonds. De pas ingevoerde Hongaarse bankentaks lokte kritische vragen op.
Hearings in het Europees Parlement. Een reeks Hongaarse ministers vergaderde met het parlement.
Sándor Pintér minister van Binnenlandse zaken wil een impuls geven aan het gevecht tegen de georganiseerde misdaad. Er werd ook gesproken over de Schengenzone.
Zoltán Balogh, minister van justitie had het over het Romabeleidsplan dat armoede en sociale discriminatie moet bestrijden.
János Martonyi minister van Buitenlandse zaken stelt dat Europa moet luisteren naar de bevolking ook in niet economische onderwerpen. De handelspolitiek heeft een missie: ten dienste staan van de Europese economie, het creeëren van groei, werk -en jobcreatie en menselijke waardigheid.
Hongarije presenteerde de souvenirs (Rubik's kubus, een hologram en een geborduurde flasdrive) die meegegeven zal worden ter gelegenheid van het voorzitterschap. Ms Győri and Mr Robák droegen een sjaal en een das die zal gegeven worden aan deelnemers van evenementen. Die giften moeten bijdragen tot het creatieven en jonge imago van het land. Er wordt geen wijn gegeven als souvenir. Belangrijke bezoekers krijgen porcelein van Herend, een das of een sjaal, een laserpointer en een pin. Daarnaast is nog een giftbox met daarin Vitamine C, een handlampje, een ballpen en een flashdrive gedecoreerd met Paasmotieven. Verder is er nog een CD box met muziek van Liszt.
Viktor Orbán op de persconferentie na de eerste 'top of Europese Raad' onder het Hongaarse voorzitterschap. Hij stelde dat de economische politiek van Eurozone landen rond de Euro het kader van de economische politiek van de volledige unie niet mag ontregelen. Het scheppen van een nieuw globaal economisch beleid binnen de unie is één van de kernpunten van het Hongaarse voorzitterschap. Hij stelde dat de voorgestelde maatregelen van de as Duitsland-Frankrijk veel verder gaan dan de zes maatregelen opgesteld door het voorzitterschap. Hij waarschuwde voor een Europa van twee snelheden. Het gezamelijk Duits-Franse voorstel rond belastingsharmonisatie, verhoging van de pensioenleeftijd e.a. deed het eigenlijk onderwerp van de top nl. de energiepolitiek naar de achtergrond verdwijnen. Er is echter nog geen akkoord rond de voorstellen van A. Merkel (Duits kanselier), die moeten besproken worden op een volgende top.
Meer rechten voor patiënten in de EU. In een zitting van 28/02 werd een nieuwe richtlijn inzake de rechten van patiënten op medische zorgen binnen de EU. Een patiënt zal, in de toekomst, recht hebben op eenzelfde terugbetaling (in hun eigen land) van de medische kosten in alle lidstaten.
Cultuur en de creatieve industrie zijn een belangrijke stimulans voor de economische prestaties binnen de EU, aldus Géza Szőcs, Hongaars minister voor Cultuur, op een meeting van 28/02 jl. Taalkundige en culturele diversiteit zijn een belangrijke verbetering voor de arbeidsmarkt binnen de EU. Het bestrijden van armoede en achterstand is onmogelijk zonder de cultuur. Bovendien, cultuur speelt een belangrijke rol op het gebied van actief burgerschap en vrijwilligerswerk. 2011 is immers het Europese jaar van de vrijwilliger. EU-Commissaris (voor o.a. cultuur)Androulla Vassiliou benadruktedatde cultureleencreatieveindustrieën,eenverscheidenheidvanactiviteiten inhouden vande beschermingvan cultureelerfgoed,architectuur,design,fashion designtot de beeldende kunsten, televisieenvideogames.In deEU werkenvijf miljoenmensen indezegebieden. Zeproduceren3 %van het BBP (Bruto Binnenlands Produkt) binnen deEuropese Unie, aldus diezelfde commissaris.
foto Martin Lahousse
De migratie richting Europa, vanuit de zuidelijke middellandse zeegebieden, moet in het oog worden gehouden. Een aanpak van deze problematie vereist een gecoördineerde aanpak, volgens Péter Györkös, permanent vertegenwoordiger van Hongarije bij de EU. Dit gebeurde tijdens een bijeenkomst van de commissie 'burgerrechten' binnen het Europees Parlement. In het debat benadrukte EU-commissaris Cecilia Malmström voor binnenlandse aangelegenheden de nood aan een samenhangende en globale benadering van dit probleem zowel op korte, middellange en de lange termijn. Volgens schattingen staan 100.000 mensen die gevlucht zijn uit Libië te wachten in Egypte en Tunesië. Ze komen vooralsnog nog niet richting Europa, maar dat kan komen en daarop moet de EU voorbereid zijn. Trouwens het Hongaars voorzitterschap werd geprezen voor de gecoördineerde aanpak van deze problematiek. Intussen schreef premier Viktor Orbán een brief naar Herman Van Rompuy om de aanpak van Hongarije onder zijn aandacht te brengen.
De jeugd moet betrokken worden bij alle beslissingen volgens Miklós Soltész, minister van jeugd, familie. De jeugd heeft een hele reeks aanbevelingen waar rekening moet mee gehouden worden. Het trio van het voorzitterschap Spanje-België-Hongarije heeft een gezamenlijk plan voor deze problematiek. Eerst was er aandacht voor tewerkstelling voor jongeren en probleemjongeren. Hongarije wil meer de nadruk leggen op de mogelijkheden tot mobiliteit voor jongeren binnen de EU voor zowel studeren als tewerkstelling (o.a. het Erasmusprogramma).
De "openlucht" - Single European Sky (SES) - binnen de EU ligt binnen handbereik aldus Pál Völner, minister van infrastructuur op een speciale meeting. Het doel van dit evenement is het aannemen van de "verklaring van Budapest" over maatregelen rond de controle van het luchtverkeer binnen het Europes luchtruim en dit op de korte en middellange termijn. Het beheersen van de vliegtuigbewegingen binnen dit luchtruim is minder en minder beheersbaar. Europa heeft immers minder luchtverkeerscontrolecentra dan de USA. Daardoor zijn er binnen het Europese luchtruim meer opstoppingen en vertragingen door het toegenomen vliegverkeer. Het systeem van luchtverkeer heeft nood aan een eenheidssysteem. "2011 is een scharnierjaar in het systeem van luchtcontrole aangezien het aantal passagiers exponentieel groeit" aldus Siim Kallas (EU commissaris voor transport). Het éénmaken van de luchtverkeerscontrole is de enige manier om grote vertragingen te voorkomen, speciaal in Centraal Europa. Dit zal het invoeren van nieuwe technologieën vereisen.
We moeten onze harten openen voor de Arabische wereld aldus Enikő Győri, minister van Europese zaken, na een bezoek aan Tunesië. Europa moet de transitie naar meer democratie begeleiden met alle middelen. Namens de EU reisde door dit land, samen met Mevrs. Kristalina Georgieva, Commissaris voor internationale samenwerking, humanitaire hulp en crisibestrijding. Zij riep op onmiddellijk onderhandelingen aan te vatten met de betrokken overgangsregering. Terzeldertijd werden vluchtelingenkampen bezocht met vluchtelingen uit Libië. Onmiddellijk na het bezoek werden fondsen vrijgemaakt om de evacuatie naar de oorspronglanden van de vluchtelingen op gang te brengen. Het Hongaars voorzitterschap moet deze aktie coördineren. Sancties tegen Libië zullen besproken worden.
János Martonyi, Hongaars minister van Buitenlandse Zaken stelde dat er geen vrees moet zijn voor een concurrentievermogen pact. De as Frankrijk-Duitsland, hiermee bedoeld, is geen bedreiging en stemt overeen met de doelstellingen van het voorzitterschap 'tot het versterken van de EU". Volgens hem is het nog te vroeg om reeds een balans van het voorzitterschap hierover op te maken. Hij zegt ook niet te vrezen voor een EU met twee snelheden. Zelfs niet tussen de landen met en zonder de Euro. Een charter rond een nieuwe energiepolitiek (in te gaan vanaf 2014) is een belangrijke verwezenlijking aldus de minister. Ook de aandacht voor de uitbreiding van de Schengenzone met o.a. Roemenië en/of Bulgarije evolueert in de goede richting, alhoewel de vergadering daartoe is uitgesteld. Ook rond het dossier Kroatië is het eerder stil.
Er zijn sancties afgesproken tegen Libië aldus Tamás Fellegi (minister van nationale ontwikkeling) . Deze beslissing viel tijdens de energie, telecommunicte en transporttop van de betrokken ministers. Er komt een embargo op wapenleveranties en aan materialen die tegen de bevolking kunnen gebruikt worden, aan dat land. Ook werd een visumverbod voor de Kaddaffi familie ingesteld. Terzeldertijd werd op deze top een energiestrategie 2020 en prioriteiten lijst voor infrastructuurwerken 2020 afgesproken. De gemeenschappelijke energiemarkt moet er reeds tegen 2014 zijn.
Pál Schmitt, president van Hongarije hield een toespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement op 9 maart jl. Hij had het over de nood aan een succesvol, triomfantelijk en sterk Europa.
Zoltán Balog, Staatssecretaris voor sociale integratie had het in het Europese Parlement over Lívia Járóka Rapport dat handelt over een strategie rond de Roma problematiek (iets wat het Hongaars voorzitterschap nauw aan het hart ligt).
De EU moet de inspanningen van Montenegro waarderen en in Podgorica moeten verdere aanpassingen aan het framewerk van wetten gebeuren stelt Enikő Győri, Staatssecreataris voor Europese Aangelegenheden rond de resolitie tot het aanvaarden van het statuut van kandidaat lidstaat van dit land, sedert 2010. Dit gebeurde in het Europees Parlement.
Akasztó.Dikwijls krijgen we te horen als we over Hongarije, en meer specifiek over ons dorp, spreken de vraag: "Is daar alles te krijgen?" Sommigen durven nog vragen of daar 'voedsel' te koop is? Die denken nog in "Oostbloktermen" en leven nog in het verleden. Om aan al die onzekerheid een einde te maken, stellen we hieronder d.m.v. een foto-overzicht een reeks middenstandszaken (kis-ésközepesvállalkozások)in ons dorp voor. Het aanbod is divers, quasi volledig. Wat er niet zijn, zijn wat wij 'warenhuizen' noemen. Daarvoor moeten we acht km ver naar het nabijgelegen Kiskőrös (met 15.000 inwoners). Daar zijn alle soorten warenhuizen aanwezig van Tesco, Penny, Profi, Lidl tot en met Spar. En vergeet vooral niet dat ons dorp maar 3.641 inwoners telt in 1.500 huizen. In totaal zijn er 40 handelszaken.
Het foto-overzicht Kruidenierswaren en algemene voedingswinkels
Een klassieke kruidenierszaak letterlijk "Vegyesbolt=alleswinkel". Open vanaf zes uur 's morgens en op zaterdag en zondagvoormiddag. Behoort tot een gemeenschappelijke aankooporganisatie
Idem klassieke kruidenierszaak aangekondigd als "groenten en fruit". Behoort aan een echtpaar maar wordt ook beleverd via een aankooporganisatie. Open elke dag vanaf zes uur 's morgens tot 18 uur behalve op zaterdag (vm) en zondag (vm)
Een beenhouwerij letterlijk húsbolt=vleeswinkel. Open elke dag behalve de maandag en in privé handen
Een kruidenierszaak behorend tot een aankooporganisatie, behoorde vroeger tot een keten van Makro-Metro Aro
Een winkel met allerhande geschenken en/of onderhoudsproducten (vegyiáru-chemische waren) voor de huishouding, plastiekwaren (műanyag=kunststoffen), papierwaren, reukwaren (illatszer) e.d. behorend tot de keten "Goods Market" in felle opmars in de gehele streek. Er is ook een vestiging in Izsák.
Nog een "vegyesüzlet"=alleswinkel met o.a. kranten en tijdschriften. Onafhankelijk
Een winkel langs de hoofdweg: algemene voeding, buffet, snacks, gebraden vlees (worst, hesp), dranken en de unieke "lángos" een soort deeg gebakken in frituurolie en afgewerkt met kaas, confituur, met noten enz. Te vergelijken met onze snelle hap, een zak frieten maar compleet anders
De koninginnewinkel (letterlijk király = koning) van het dorp permanent open van vijf uur 's morgens tot 22 uur 's avonds (er werken drie ploegen waarvan heel wat buurvrouwen). Ook bakkerij en algemene voeding, drank en een reeks nuttige producten voor passanten op de hoofdweg nr. 53
Papierwaren, huishoudproducten....
Letterlijk een huisvrouwenwinkel met als onderschrift algemene kleinhandel. De foto spreekt voor zichzelf
Een winkel met tweedehandsproducten zoals kledij e.d.
Horecazaken e.d.
Een klassiek café zoals wij dat kennen, er wordt gerookt en er staan diverse biljarttafels
Hongarije is het land van de koffiehuizen annex ijssalon 'de zgn cukrászda' "Oase". Open op zondag, feestdagen....taarten in alle formaten in overvloed, kleine gebakjes, ijs in alle smaken en kleuren
Het familiepension van het dorp (werd reeds eerder beschreven)
Nog een café de "Mustang", de uitbaatster Kristi is ons wel bekend. De zaak is in handen van de eigenaars van de lokale manège. Open vanaf 9 uur tot 24 uur.
De gloednieuwe pizzeria en ook café "De jachthoorn" bijzonder smaakvol (naar de visie van de vrouw van de eigenaar) ingericht en in handen van de eigenaars van hogergenoemde manège. Bestellen pizza aan huis na telefonische bestelling. Ook zeer goede ijsdesserts te verkrijgen.....
Een klassiek café open vanaf zes uur 's morgens.
Een wijnhuis annex klassiek café.
Een klassiek café - Sör betekent bier - letterlijk vertaald betekent de naam van deze zaak bierhuis of biertapperij. Keuze uit cafés genoeg dus. Klein probleem een chauffeur mag 0,0 % alcohol in zijn bloed hebben de zgn. zerotolerantie...........
De tweede cukrászda van het dorp langs de hoofdweg. Zelfde aanbod als de hogergenoemde
Het drukst beklantte café "Bika kocsma" of letterlijk in de "stier-kroeg" of "In de stier". Open dag en nacht, alle dagen, zomer en winter......
Een vendéglő of gasthuis of restaurant, een klassiek wegrestaurant langs de hoofdweg bij een benzinestation 'In de groene boom". Er bestaat ook een woord étterem=restaurant
Een klassiek café met bijhorende feestzaal en/of pension.
Gespecialiseerde zaken of nichewinkels
De ijzervakhandel van het dorp, letterlijk is er alles te krijgen van een eenvoudige schroef t-e-m werktuigen, kleine toestellen voor het huishouden, fietsen, fietsonderdelen, bokalen.............gas. Waar is de tijd van "Achiel" den dr........ in Brakel - de ouderen onder ons hebben die zeker gekend -. Daar was letterlijk ook alles te vinden......
Een 'landbouwwinkel" met plantgoed, sproeistoffen, werktuigen voor de tuin enz.
Bloemen en geschenken met ernaast een kledingzaak
Een blok van diverse zaken langs de hoofdweg van solarium tot bloemenzaak, hengelgereedschap, gordijnen en gordijnstoffen, kledij, papierwaren, doe het zelfwaren enz.
Een blok van diverse zaken langs de hoofdweg van solarium tot bloemenzaak, hengelgereedschap, gordijnen en gordijnstoffen, kledij, papierwaren, doe het zelfwaren enz
Een blok van diverse zaken langs de hoofdweg van solarium tot bloemenzaak, hengelgereedschap, gordijnen en gordijnstoffen, kledij, papierwaren, doe het zelfwaren enz
Een zaak voor verfwaren te vergelijken met onze schilder -en behangwinkel. Waar hebben we een dergelijke lichtbak nog gezien?
Een zaak voor tweedenhands-electrowaren met ernaast een tweedehandswinkel voor o.a. kledij
Een zaak van veevoeders en/of zaden en/of plantgoed en gas op flessen.
Een zaak voor "alles rond de auto" van onderdelen tot onderhoudsproducten, airco, autoelektronika..........
Nog een zaak voor o.a. veevoeders.
Een bandencentrale met het plaatsen van banden, herstellen, verversen van olie, carwas enz. In Hongarije houdt de klassieke garage zich niet met banden bezig dit is de taak van de zgn. Gummi Szerviz-zaken
Een bloemenwinkel waar men bloemstukken klaarmaakt maar ook klant-en-klaar kan aanbieden. Ernaast een privé verzekeringskantoor en/of makelaar
Een bandencentrale
Een "onderdelenwinkel" voor tractor en vrachtwagen
Een zaak voor bouwmaterialen e.d. maar ook brandstoffen, pompstation, doe-het-zelf o.a. hout......
Een voederzaak voor kip en/of varken maar ook bijvoorbeeld kuikentjes............
Het neusje van de zalm
En tot slot het "dorpshuis" het faluház of het cultureel centrum. Polyvalente toneelzaal, feestzaal, vergaderruimten, computerzaal, tentoonstellingsruimte te gebruiken door zowel de overheidsinstellingen, verenigingen als privépersonen. Gerestaureerd met Europees geld in het kader van een pogramma.........In Brakel kunnen we enkel van zoiets dromen daar moeten de verenigingen het stellen met een kramakkelachtige infrastructuur (met onvoldoende stroomvoorziening, uitvallende verwarming, een onpraktische keuken, wat niet gelukte verbouwingen..............enz). Moet er nog zand zijn?
Het infopaneel aan datzelfde dorpshuis
Een uitsmijter
Dé zaak van het dorp de "Halászcsárda" in privé handen, hotel, restaurant, viskwekerij, hengelcentrum..........waarover reeds heel wat gepubliceerd werd op deze blog......
Tot slot: dit overzicht is niet compleet en alle zaken zijn met de fiets vanaf onze straat te bereiken.........en hoe gaat het met de middenstand in Brakel (?!)...........
Het dorp verrast ons intussen met een gloednieuwe en herwerkte website: www.akaszto.hu
Akaszto. Iedereen kent wel de beroemde Sissi (Erzsébet) filmtrilogie. In Nederland en België is de Sissi-trilogie van Ernst Marischka met de destijds nog onbekende Romy Schneider en Karel Heinz Böhm in de titelrol zeer bekend: Achtereenvolgend kwamen: Sissi (1955), Sissi-Die junge Kaiserin (1956), Sissi-Schicksalsjahre einer Kaiserin (1957). Deze films worden in veel landen nog regelmatig op TV uitgezonden en hebben veel aan de mythe Sissi bijgedragen. De versie gemaakt in 1991 ging ongemerkt voorbij. Romy Schneider had het nadien moeilijk om van dat zeemzoeterige Sissi-imago af te geraken. Elisabeth heeft tegenwoordig een welhaast mythische status, maar haar rol in en invloed op de politiek moet niet overschat worden. In de Oostenrijkse geschiedschrijving wordt ze maar zijdelings genoemd. In de 20ste eeuw werd ze tot een icoon vergelijkbaar met prinses Diana een vrijheidslievende geest in het starre hofceremonieel, een tragisch figuur. Haar leven heeft film- en theatermakers en schrijvers geïnspireerd.
Maar is die filmreeks ook historisch juist? Gedeeltelijk wel, maar heel wat klopt totaal niet. Feit is dat "Sissi" meer legende dan werkelijkheid is. Het is de bedoeling van artikel het een en het ander te verduidelijken m.a.w. Keizerin Sissi, tevens koning van Hongarije, of in het Hongaars, Erzsébet-királyné in de juiste historische context te plaatsen en het bijzonder romantische filmverhaal flink te relativeren.
Elisabeth Amalie Eugenie van Beieren (München 24/12/1837 -Genève 10/09/1898) was hertogin in Beieren en prinses van Beieren uit het huis Wittelsbach en later - door te trouwen met keizer Frans Jozef I - keizerin van Oostenrijk en vanaf 8 juni 1867 tevens koningin (királyné) van Hongarije. Daardoor is zijn belangrijk voor dit land. Ze is algemeen bekend onder haar bijnaam Sisi, zoals haar familie haar noemde. Met deze naam ondertekende ze ook haar brieven naar intimi. In de titel van de losjes op haar leven gebaseerde "filmtrilogie" werd de bijnaam als Sissi geschreven waardoor ook die naam wijdverbreid is. - Het Huis Wittelsbach is een zeer oud en belangrijk Duits vorstenhuis dat eeuwenlang de graven, hertogen en koningen van Beieren leverde. De naam is ontleend aan de burcht Wittelsbach bij Aiach in het westen van Beieren. - Elisabeth (25/07/1876- Laken 23/11/1965), prinses van Wittelsbach, hertogin in Beieren, de echtgenote van koning Albert I de derde koningin der Belgen behoorde dus ook tot dit geslacht. Zij was zelfs metekind en een nicht van Sissi - . Elisabeth (Erzsébet) of Sissi was de tweede dochter van hertog Maximiliaan Jozef in Beieren en prinses Ludovika. Zij had zeven broers en zussen en leefde in München. De hertogelijke familie had ook een zomerkasteeltje, Schloß Possenhofen, in Possenhoven. Elisabeth was bijzonder zorgeloos en redelijk vrij opgevoed door haar vader. In 1853 begeleidde de 15-jarige Elisabeth haar moeder en oudere zuster Helène op een reis naar het Oostenrijkse Ischl (nu Bad Ischl), waar Helene de aandacht van haar 23-jarige neef, keizer Frans Jozef - die in Ischl zijn verjaardag zou vieren - moest trekken. Deze viel echter op Elisabeth (die op haar beurt eigenlijk leek voorbestemd voor Frans Jozefs broer Karel Lodewijk) en op 28 april 1854 trouwde het paar in de Augustinerkerk in Wenen. Zo verloopt het ook in de film. Sissi, als keizerin, had het snel moeilijk met de Habsburgse hofetiquette met name omdat ze in haar vrijheid werd beperkt (is ook zo in de filmen). Zo bleef ze een buitenbeentje. Ze kreeg in korte tijd drie kinderen: aartshertogin Sophie (1855-1857), aartshertogin Gisela (1856-1932) en de ongelukkige kroonprins Rudolf (1858-1889). Ze mocht zich van haar schoonmoeder aartshertogin Sophie niet met de opvoeding van de kinderen bemoeien (ook zo in de film) en na de geboorte van Rudolf begon het huwelijk slechter te worden, vooral door de scheve schaats van Frans Jozef. Elisabeth ging zich steeds vreemder gedragen (en zou ook niet zuiver op de graat zijn), zoals het verbergen van haar gezicht voor de buitenwereld toen ze ouder werd. Zelf heeft ze hierover gezegd: "Ik verberg mijn gezicht achter een waaier, zodat de dood ongestoord zijn werk kan doen." Zij kwam ook onder de aandacht door haar anorexia waar door ze periodes last had van hongeroedeem en waterzucht. Ze probeerde allerlei speciale diëten, zoals het eten van slechts sinaasappels of het drinken van melk. Ze was steeds op reis en verwaarloosde haar man en haar plichten. Om het hof en haar man te ontlopen bezocht zij onder andere Madeira, Engeland, Nederland en Hongarije.
Toen ze zag dat haar zoon zijn strenge militaire opvoeding (door graaf Leopold Gondrecourt), niet aankon, ontstond er een groot conflict tussen Elisabeth en haar schoonmoeder. Het gevolg was dat Elisabeth Frans Jozef een ultimatum stelde, net na de zevende verjaardag van Rudolf. Ze eiste de zeggenschap over haar kinderen en haar complete vrijheid terug. Ze wilde ook dat die graaf opstapte. Frans Jozef stemde toe en vanaf dat moment verloor aartshertogin Sophie veel van haar macht met betrekking tot Frans Jozef. Elisabeth stelde na het vertrek van de graaf een andere leraar/opvoeder aan, de zeer liberale Joseph Latour von Thurmburg. Rudolf zou zijn moeder zijn leven lang dankbaar blijven omdat ze dat voor hem gedaan had, ook al was de relatie tussen moeder en zoon niet altijd even goed.
Politiek speelde zij ook een rol. Sissi zag het als haar taak om Hongarije en Oostenrijk weer tot elkaar te brengen. De Hongaarse revolutie van 1848 (in die periode waren er her en der in Europa revoluties) tegen de regering van Wenen had de betrekkingen grondig verzuurd. Zij wist de landen te verenigen en in 1867 werd de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie opgericht. Een soort grote staatshervorming (waar hebben we dat nog gehoord?). Elisabeth, die altijd al met de Hongaren had gesympathiseerd, werd koningin van Hongarije. Samen met haar echtgenoot werd ze in Buda (Budapest - Matthiaskerk) op 8 juni 1867 tot koningin van Hongarije, met veel middeleeuwse pracht en praal, gekroond (een enorm spektakel in de film en vrij waarheidsgetrouw).
Ongeveer 10 maanden later werd hun vierde kind Marie-Valerie (1868-1924) geboren. Met de toenemende populariteit van Elisabeth (Erzsébet) in Hongarije, daalde haar populariteit navenant in de overige koninkrijken en landen van de Donaumonarchie. Met name in het Habsburggetrouwe Bohemen zag men met argusogen aan hoe de opstandige Hongaren - onder invloed van Sissi - allerlei voorrechten kregen die henzelf werden onthouden. Achter de schermen bleef Sissi graaf G. Andrássy (minister-president), F Déak (liberaal politicus uit die tijd - een bekend plein en metroknooppunt in Budapest draagt zijn naam -) en andere Hongaarse politici helpen. Ze verbleef graag en dikwijls in Hongarije, waar ze dagenlang kon paardrijden in de puszta. In een brief aan de romanschrijver MorJokai vertelde ze dat ze zich veel vrijer voelde dan in Oostenrijk. Ze leerde Hongaars spreken en bezong haar 'geliefde' Ungarnland zelfs in dichtvorm. Ze werd erg populair bij de Hongaren. Er werden toen en later talloze standbeelden van haar opgericht.
Met haar kinderen ging het niet altijd zo goed
Sophie Dorotea: geboren in 1855. Ze stierf in 1857 vermoedelijk aan buiktyfus
Aartshertogin Gisela: De tweede dochter van Sissi (1856-1932) huwde met Leopold van Beieren op 16-jarige leeftijd. Ze kregen vier kinderen.
Gisela als kind en later met haar man
Rudolf van Oostenrijk: Rudolf (1858-1889) was de enige zoon van Sissi en kreeg aanvankelijk een zeer strenge Spartaanse opvoeding. Toen zijn moeder Elisabeth hiervan hoorde, eiste zij dat dit ophield. Ze stelde haar man Franz Josef voor een ultimatum: óf ze ging bij hem weg óf zij mocht over de opvoeding van hun zoon beslissen. Franz Josef koos het laatste. Hierdoor kreeg Rudolf een veel aangenamere jeugd en daar was hij zijn moeder altijd dankbaar voor. Hij kreeg een liberale leermeester en werd opgevoed met de liberale ideeën die zijn moeder ook had. Niettemin leek de keizerin zich over het algemeen weinig om haar zoon te bekommeren, hoewel hij qua karakter het meest van al haar kinderen op haar leek. Hij was bijzonder geïnteresseerd in natuurwetenschappen en publiceerde over zijn reizen en over allerlei onderwerpen. In 1881 trouwde Rudolf met Stefanie de dochter van onze Leopold II. Samen kregen zij in 1883 een dochtertje, aartshertogin Elisabeth Marie. Het huwelijk was aanvankelijk gelukkig maar dat veranderde al snel toen bleek dat de kroonprins geenszins van plan was zijn losbandige leven op te geven. Rudolf was een goed jager. Hij verbleef dan ook vaak in zijn jachtslot te Mayerling. In 1889 overleed hij op dertigjarige leeftijd in ditzelfde jachtslot samen met zijn maîtresse Marie von Vetsera. Algemeen wordt aangenomen, heeft hij eerst haar vermoord om vervolgens de revolver op zichzelf te richten. Door zijn dood werd zijn neef Franz Ferdinand troonopvolger.
Rudolf met Stefanie - dochter van onze koning Leopold II Zijn minnares Marie von Vetsera
Marie Valerie: (1868-1924) was het vierde en jongste kind van Sissi. Omdat Sissi haar eerste 3 kinderen niet zelf had mogen opvoeden van haar schoonmoeder Sophie was ze zeer verheugd met haar vierde zwangerschap. Marie Valerie was het lievelingetje van Sissi, en bracht een groot deel van haar jeugd door in Hongarije. Hierdoor kreeg ze in Oostenrijk de bijnaam: het "Hongaarse kind". Ze huwde in de dorpskerk van Ischl met de aartshertog Frans Salvator van Oostenrijk op 31 juli 1890. Samen kregen ze 10 kinderen.
Marie Valerie en haar man
De dood van Sissi:
Op 10 september 1898 werd Elisabeth in Genève door de Italiaanse anarchist Luigi Lucheni met een geslepen vijl doodgestoken. Lucheni had aanvankelijk de hertog van Orléans willen vermoorden, maar de hertog was niet in Genève en Luigi had niet genoeg geld om naar Italië te reizen. Een krant had melding gemaakt van de aankomst van 'gravin Hohenembs', de schuilnaam van de keizerin, in het hotel Beau Rivage. Ze was daar op uitnodiging van de familie Rotschild. Dit krantenbericht was Lucheni niet ontgaan. Hij begon het hotel in de gaten te houden. Ze wilde met de lijnboot naar Montreux terugvaren. Elisabeth en haar hofdame gravin Sztáry liepen langs de kade langs het Meer van Genève. Op weg naar de haven waar de lijnboot klaar lag, toen Lucheni zijn kans greep. Hij liep op de dames af, keek snel onder de parasol om er zeker van te zijn dat het de keizerin was, en stompte, met in zijn hand een vijl verborgen, hard op de borst van Elisabeth. Ze viel, stond op, fatsoeneerde haar kapsel, liep vervolgens nog honderd meter naar de boot en zakte op de boot in elkaar, waar ze nog even bij kennis kwam. 'Wat is er met mij gebeurd?' waren haar laatste woorden, voordat ze weer bewusteloos raakte. Op een geïmproviseerde draagbaar werd ze naar het hotel Beau Rivage teruggebracht en daar werd Elisabeth, zonder dat ze nog bij kennis was geweest door de artsen doodverklaard. De scherpe vijl had een kleine wond in het hartzakje en het hart zelf veroorzaakt. Op de huid was niet meer dan een kleine druppel bloed te zien, maar de keizerin stierf aan de inwendige bloeding. Ze werd op 17 september 1898 in de Kapuzinergrift te Wenen bijgezet. Lucheni werd tot levenslang veroordeeld, maar hing zich in 1910 met zijn eigen riem op. Bijna niemand nam hier notitie van. Voor Frans Jozef betekende de dood van zijn vrouw een nieuwe klap, na de zelfmoord van Rudolf en het overlijden van zijn schoonzus, die bij een brand tragisch om het leven was gekomen. Hij stelde als aandenken aan zijn vrouw een Elisabeth-Orde in en bouwde in1901 als monument voor Elisabeth een kerkje op de Schneeberg.
Het gemeenschappelijke wapen 'indivisibilter ac inseparabiliter"
Oostenrijk-Hongarije, of de Dubbelmonarchie (Az Ostrák-Magyar Monarchia), was een staat in Midden-Europa van 1867 tot 1918. Het was een losse federatie, voortgekomen uit het Keizerrijk Oostenrijk. Het bestond uit de in de Rijksraad vertegenwoordigde Koninkrijken en Landen (het "Oostenrijkse" deel) en de landen van de heilige Hongaarse Stefaanskroon (het koninkrijk Hongarije). Oostenrijk-Hongarije was rond 1900 na Rusland het grootste land van Europa en speelde een belangrijke economisch-politieke rol. De vereniging van Oostenrijk met Hongarije vond plaats door het huwelijk van Anna van Bohemen (dochter van Vladislav II, koning van Bohemen en Hongarije) met aartshertog Ferdinand van Oostenrijk, broer van(onze) keizer Karel V in 1521. Na de dood van Vladislav in 1526 kreeg Ferdinand er dus Bohemen en Hongarije bij, tenminste dat deel dat in dat jaar niet door de Turken was bezet. In die tijd was Oostenrijk nog de dominante staat binnen heilige Roomse Rijk. Ferdinand I droeg o.a. de keizerskroon na het aftreden van zijn broer. Hongarije stond buiten dit Heilige Roomse Rijk, Bohemen niet. Het was pas met de Franse Revolutie dat Oostenrijk zich meer ging richten op Hongarije. De Hongaren zelf waren niet tevreden met de unitaire staat Oostenrijk. In het revolutiejaar 1848 kwamen ze (net als de Slavische volkeren in de monarchie) in opstand. De opstand kon alleen met Russische steun worden neergeslagen (in een slag in 1849 verdween de dichter Sándor Petőfi sleutelfiguur van de opstand). De innerlijke samenhang van het rijk was echter sterk verzwakt. De Hongaren bleven erkenning eisen van Hongarije als apart koninkrijk onder de heerschappij van de Habsburgers. Na de Oostenrijkse nederlaag tegen Pruisen in de oorlog van 1866 was de keizerlijke regering niet langer in staat de eisen van de Hongaren te negeren. Deze kregen hun zin in 1867, toen door het Oostenrijks-Hongaars Compromis (de Ausgleich- of grote staatshervorming) Frans Jozef aan Hongarije dezelfde status gaf als Oostenrijk. De Slavische volkeren in de monarchie werden in dit proces echter geheel buiten spel gezet. Met het Oostenrijks-Hongaarse Compromis kregen de Duitse en Hongaarse bevolkingsgroepen immers een geprivilegieerde positie. De Hongaren kenden een zeer grote interne autonomie. Toen werd o.a. in Budapest een grote gevangenis afgebroken en de open ruimte werd het Vrijheidsplein. Deze politiek was succesvol, omdat het de Hongaren suste. Anderzijds werd het verworpen door de Slavische volkeren - de Tsjechen, Kroaten en Slovenen - die een eigen derde rijksdeel verlangden. Bij de Hongaarse en Oostenrijkse elites, die vreesden hun macht te verliezen ten gunste van de Tsjechen, was dit idee niet populair. Frans Ferdinand, de kroonprins (een neef van Frans Jozef I), pleitte na de eeuwwisseling voor autonomie ten gunste van de Slaven (de Tsjechen, ook de Kroaten en de Bosniërs na de inlijving van Bosnië en Herzegovina, maar niet de Slovenen). Dit idee van de troonopvolger, heeft nooit kans van slagen gehad. Het land zelf was een zeer losse federatie, haast een confederatie. Buitenlandse politiek was een federale materie, net als het leger. Beiden voerden dan ook een zeer verschillende politiek. Oostenrijk kende aan zijn minderheden bepaalde autonomie toe. De Tsjechen konden vrijuit hun taal spreken, werden er ook in onderwezen op eigen scholen en zelfs een eigen universiteit. De situatie was voor de Kroaten, Slowaken, Slovenen, Italianen, Oekraïeners niet dezelfde. Hongarije daarentegen voerde een zeer strenge hongariseringspolitiek door, die de Hongaarse taal en cultuur wilde opleggen in het hele gebied van het koninkrijk Hongarije, hoewel de Hongaren maar de helft van de inwoners waren van dat gebied. Deze communautaire twisten (waar hebben we dat nog gehoord) kenmerken het hele bestaan van Oostenrijk-Hongarije. Frans Ferdinand - kroonprins na de dood van Rudolf - werd echter in 1914 in Sarajevo (in deelstaat Bosnië en Herzegovina) vermoord. Deze moord was een katalysator in verschillende vijandelijkheden en bondgenootschappen, en vormde de aanleiding tot Wereldoorlog I. Oostenrijk-Hongarije wilde afrekenen met Servië, dat voor de moord aansprakelijk werd gehouden. Het kreeg onvoorwaardelijke steun van de kant van Duitsland, ook al zou dit tot oorlog met Rusland leiden. Frans Jozef overleed in 1916 en werd opgevolgd door kroonprins Karel. Oostenrijk-Hongarije viel na de nederlaag uiteen in Tsjecho-Slowakije (de noordelijke Slaven), Joegoslavië (de zuidelijke Slaven), Oostenrijk, Hongarije. Transsylvanië viel toe aan Roemenië. Andere delen van het land gingen naar Polen (Galicië) en Italië (Zuid-Tirol, West-Slovenië, Istrië en delen van Dalmatië). Het verdrag van Trianon (1920 zie hierover een andere bijdrage) zou definitief het lot van Hongarije bezegelen.
Het Oostenrijks-Hongaars Dubbelkoninkrijk.
De opdeling van de Dubbelmonarchie, in diverse nieuwe landen, op het einde van WO I. Na Trianon ontstond het huidige 'kleine' Hongarije (hier in het geel)
Het wapenschild van de Dubbelmonarchie - Het wapenschild van Sissi - Franz Jozef I, de keizer
Een fotoverslag over Sissi
Sissi met een standbeeld in de zuidelijke stad Szeged
Een borstbeeld van Sissi in een jachtkasteel van de familie Andrássy
Diverse foto's (4) van de echte Sissi op verschillende momenten van haar turbulent leven
De gedenksteen van Sissi- Erzsébet voor Hongaren Haar moordenaar L Lucheni, een Italiaans anarchist
Romy Schneider als Sissi in de beroemde filmtrilogie. Hier op de foto met Karl Heinz Böhm
Keizer Franz Jozef I, de echtgenoot van Sissi De Oostenrijkse acteur Karl Heinz Böhm speelde die rol in de Sissi-films
Kroning van Sissi tot koninigin van Hongarije door graaf Andrassy. De kroon wordt boven haar rechterschouder gehouden. Schilderij in het jachtkasteel van de familie Andrássy, nu in Slovakije
Het paleis van Gödöllő, zoals het er nu uitziet
Het paleis van Gödöllő, zoals het er nu uitziet
Een vooraanzicht van het beroemde kasteel, eigenlijk buitenverblijf, van Gödöllő, zwaar beschadigd tijdens de communistische tijd. Nadien werd het op schitterende wijze gerestaureerd. Het karakter van het dorp was echter definitief verloren
Het kasteel van Gödöllő voor en na de restauratie. Oorspronkelijk eigendom van de Hongaarse grootgrondbezitter Antal Grassalkovich. Na het uitsterven van die familie (1841) schonk de Hongaarse staat, eigenaar sinds 1867, dit kasteel aan Frans Jozef I bij zijn kroning tot koning van Hongarije. Dit was de geliefde verblijfplaats van Sissi. Deze positieve instelling had grote gevolgen voor het stadje groeide uit tot een mondaine plek voor de Hongaarse adel. Sissi haalde uit het leven wat er maar uit te halen viel en organiseerde gigantische familie feesten en jachtfestijnen. Zij was een groot liefhebster van paarden, er werden dan ook veelvuldig paardenshows georganiseerd
Nog foto's van het geliefde paleis van Sissi. Ze verbleef er meer dan 3600 nachten!
Gyula, graaf Andrássy - liberale aristocraat in 1848 revolutionair moest zelfs Hongarije ontvluchten en werd bij verstek ter dood veroordeeld -, voluit Julius, Graf (graaf) Andrássy van Csikszentkirály en Krasznahorka (1823-1890), de Hongaarse minister-president en Oostenrijks-Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken (1871-1879), voorstander van de Oostenrijks-Hongaarse dualistische vorm van de overheid. Als een groot voorstander van Duitsland, creëerde hij, met de keizerlijke Duitse kanselier Otto von Bismarck, de Oostenrijks-Duitse alliantie van 1879, die de hoeksteen van het buitenlands beleid van Oostenrijk is geworden tot uiteindelijke de monarchie ineenstorting in 1918. Hij was de contactpersoon bij uitstek van Sissi. Samen met de Esterházy's, de Pállfy's en de Károlyi's was hij onmetelijk rijk. Hun weelderige paleizen en landerijen, voornamelijk in Transdanubië en het huidige Slovakije waren bekend in heel Europa. Een van de chickste avenue's in Budapest draagt zijn naam.
Het jachtslot van de familie Andrássy, nu in het huidige Slovakije (Betliar) met prachtige Engelse tuin.
Bronnen: eigen foto's, foto's via Google van diverse websites o.a. wikipedia.org. en Rabending.jpg - Teksten: diverse websites o.a. wikipedia.org + Geschiedenis van Hongarije van Vladimir Ronin uitgegeven bij Garant + http://nl.straightworldbank.com/wiki/Elisabeth_van_Oostenrijk_(1837-1898)
Een gast uit de puszta zorgt voor opwinding - De Grote Trap duikt op in Zeeland
Akasztó-Brakel. Het is te zien, het is komkommertijd in de media... Normaal tussen Kerst en Nieuwjaar, want veel ligt stil, inclusief de politiek. Dezer dagen melden de kranten (DS-HLN) dat "een zeldzame 'grote trap' geobserveerd" is, in Zeeland. Opwinding alom. De commentaar die erbij staat is vaag en niet erg correct (hij komt uit de voormalige oostbloklanden). Normaal dezer dagen in vele kranten, waar oppervlakkigheid en snelheid belangrijker zijn dan correcte berichtgeving. Die betreffende 'Grote Trap' (Otis Tarda) of Tuzok (in het Hongaars) kunnen we regelmatig waarnemen (als het geluk mee wil) in de Mikla puszta rond Akaszto. Inderdaad deze prachtvogel leeft en broedt in Hongarije in diverse gebieden m.n. in de nationale parken met pusztagebieden. Diverse beschermingsprogramma's (o.a. Europese programma's) hebben het bestand van deze vogel min of meer op peil gebracht. Daarover werd op deze blog reeds uitvoerig geschreven. Er is dus een kans dat deze knaap ergens uit Hongarije in onze contreien verdwaald is op zijn trektocht. Trouwens in Hongarije plant men speciale planten (een soort bladgroente) aan om deze vogel in de puszta te laten overwinteren want op zijn trektocht loopt deze vogel het risico afgeknald te worden (vooral in Italië). In Hongarije is de vogel streng beschermd............In Spanje zijn er ook Grote Trappen waar te nemen en in bepaalde Afrikaanse landen zoals Ethiopië.....
De Standaard van 27/12
Het Laatste Nieuws van 27/12
Zo gedraagt deze knaap zich in de 'baltsperiode' m.a.w. op de versiertoer voor de dames
Dorpsfeest in Szakcs, Tolna megye, +- 1000 inwoners. Oktober 2010. Het hoeft niet echt een grote stad te zijn om een mooi feest te bouwen, wij in België zijn dit al lang verleerd, iedereen is te druk bezig met zijn eigen en met zijn reizen te plannen naar verre oorden. Liefst Turkije omdat het goedkoop is en bijna altijd goed weer en we zijn dan verbaasd als die Turkse ober ons moet teleurstellen dat er geen "biefstuk-friet met mayonaise" is, dat hij daar nog nooit van gehoord heeft, ook al doet hij daar seizoensarbeid en verblijft hij voor de rest van het jaar in Brussel of Gent. In Hongarije daartegen heeft ieder dorp nog zijn volwaardig dorpsfeest, hoe klein het ook is. Iedereen doet er aan mee, de huizen worden versierd, de traditionele klederen worden bovengehaald, de paarden gereinigd en opgetuigd, men heeft altijd wel ergens een mooie wagen of koets achter de hand om in de optocht mee te doen. Vergeet niet, de Hongaren zijn een volk van paardenliefhebbers en ruiters.
Als dit niet duidelijk is. We zouden er hier nog wat van kunnen opsteken.
Hier is het feest !!! De boodschap is duidelijk. Opletten met die met de hand gemaakte tapijtjes, iedere regio heeft zijn eigen motief en kleuren combinatie.
Een amazone, komt aangedraven !
Met gans de familie op de wagen. De mooiste is de winnaar!
Jong geleerd!
En nog meer wagens.
De schooljuffen brengen de kleinste, de traditie's bij, jong geleerd is ....., is later fierheid over je dorp en je zelf!
De feestburgemeester leest de levieten.
Mooi, hé !!
Kleine kar met groot(s) orkest. Alle muzikanten van het dorp geven der ne lap op. Vroeger tot de jaren '70, had hier in België ook nog ieder dorp zijn eigen fanfare, verdwenen nu, maar niet daar gebrek aan instrumenten!!! Everbeek had er zelfs twee: "De Verenigde Vrienden" Everbeek-boven en" L'union Musicale" Everbeek-beneden.
11-11-10 Hieronder enkele foto's van "onderweg" in Hongarije in 2010. Soms komt men voorbij een locatie waarvan men zegt: dit moet ik toch eens fotograferen. Ik zou zeggen "doen!", want soms duurt het heel lang eer men er terug voorbij komt, soms is dat nooit meer. Iedere amateur die iets van fotografie afweet, weet ook dat er bepaalde tijdstippen in een dag zijn waarop men de beste foto's kan nemen. Soms lukt dat eenvoudig niet, slecht tijdstip, slecht weder of winterse, grauwe dag, daarom is niet ieder foto een succes, maar het blijven toch mooie herineringen, en geef toe op gebied van fotografie worden we nu verwend. Ik ben begonnen met een Afga, zo'n grote zwarte doos met een rolletje van 12 exposure's. Toen hadden we er nog oog voor om een foto te maken, want iedere foto kostte veel geld om hem te laten ontwikkelen bij de fotograaf en dat duurde dan ook meestal een ganse week eer men het resulaat zag. Nu schiet men er maar op los, moest iedere genomen foto, nu ontwikkeld en gefixeerd worden, ik denk dat niemand in deze wereld er nog blijf mee weet. Onze PC zit vol met foto's die wel gelukt zijn, maar na een paar weken, als tante Zulma en nonkel Georges ze gezien hebben, dan is de kous af, en krabt men in zijn haar wanneer er sprake is van een bepaalde foto met juist "dit" onderwerp. Enfin wat zit ik hier te zeuren, 't is 11 novenber, dag van de wapenstilstand, het regent en stormt buiten, dus vandaar ....... geniet
Een monument voor een slachtoffer van vermoedelijk een verkeersongeval. Er worden vele dergelijke kleine aandenkens langs de weg opgericht na een ongeval. Men komt echt overal langs alle wegen dergelijke herinneringen tegen. Dikwijls staan er lampjes allerhande bij en dikwijls verse bloemen. Merkwaardig monument voor een overleden vriend. Spijtig dat men op zo'n mooie lokatie zo aan zijn eind moet komen. Weg nr 82 van Gÿor naar Veszprém. Net voor Zirc, komt de ruïne van Gézaháza tevoorschijn en sinds kort ook deze originele gedenksteen.
De lange rechte weg nr 61, tussen Tamasi en Dombovár. Dergelijke kaarsrechte goed onderhouden wegen komen veel voor in Hongarije. De Hongaren durven op een dergelijke weg een "tandje" bijsteken. 90 km/u is dan net te traag voor hen.
Szekszárd, de Ferenc Liszt, "Franz List" tér (plaats of plein).
Szekszárd, de kerk. Bemerk de typische gele kleur ook wel eens Habsburg geel genoemd.
Szekszárd, het oorlogsmonument.
De weg van Komló naar Bonyhád, het station van Nagymányok.
De weg van Mágocs naar Bonyhád, de beide kerken van Tofü.Vele Hongaarse steden en/of dorpen hebben meerdere kerken, een katholieke en een hervormde (wat wij protestanten noemen)
Kakasd centrum
Weg nr 6, van Pécs naar Szekszárd, eigenaardig gebouw, het kultuurhuis of faluház van Kakasd (1780 inwoners). Vele steden en/of dorpen in Hongarije hebben een dergelijk cultuurhuis.........en Brakel (?!). De weg nr. 6 loopt van Budapest naar het zuiden tot aan de Kroatische grens. Nu loopt er parallel mee een gloednieuwe autostrade de M6. De verbinding met Kroatië is nog niet gerealiseerd.
Foto's en tekst op basis van eigen ervaring : Robert
1956 Het revolutiejaar - 23 oktober - Dag van de republiek - Nationale feestdag in Hongarije
04/11/10
DE HONGAARSE OPSTAND VAN 1956; Az 1956-os forradalom és a köztársaság 1989-es kikiáltásának napja: október 23.
Kocsola: Op 23 oktober wordt in heel Hongarije "de opstand en/of revolutie tegen het Sovjet Regime" herdacht. In ieder dorp wordt er iets klein ge-organiseerd, in de steden wordt dit uitbundiger gevierd. neem nu Kocsola, een dorp met pakweg 850 inwoners, de burgemeester had een boomplantdag voor de kinderen ge-organiseerd. Het ging uiteraard gepaard met een klein feestje, thee, gebak en voor de mannen een scheut rhum in de thee, wat verduiveld goed smaakt. In het volgende dorp, Szacks, hadden ze het monument van de oudstrijders met een enorme vlag bedekt. In 1956 tijdens de opstand op exact 23 oktober werd de 'republiek Hongarije' uitgeroepen. Dus die dag is reeds speciaal. Tijdens de wende (het losworstelen uit het communistische blok) in 1989 werd er op exact dezelfde dag opnieuw de republiek Hongarije uitgeroepen op dezelfde plaats en in dezelfd bewoordingen van 1956. Geen wonder dat die datum voor de Hongaren speciaal is. 23 oktober is bijgevolg de dag van de republiek en meteen een nationale feestdag, naast 20 augustus (naamdag van koning Istvan) en 15 maart (herdenking van de opstand tegen de Habsburgers in 1848). Ik herinner me nog, al was ik toen heel jong dat er bij ons in het dorp (Everbeek, Belgium) een vluchtelinge was, een meisje van ongeveer 10 jaar oud en genaamd, Marika. Ze was gehuisvest bij Marie De Clerq, een verpleegster en vrijgezel die hier op de Kroonstraat woonde, exact in het huis dat in de driehoek staat.Voor het huis heeft lang een groot ge-emaileerd bord van het "Rood Kruis" gestaan, en dat betekende toen ter tijde, dat dit een "Rode Kruis hulppost was". Wat er daarna met dit meisje is gebeurd kan ik helaas niet achterhalen, we hebben er nooit meer iets over gehoord na haar vertrek.
De Aanloop
De opstand begon als een vreedzame betoging van enkele duizenden studenten van de Technische universiteit van Boedapest, die hun solidariteit wilden betonen met de inwoners van het PoolsePoznan, waar een bloedige opstand in juni was neergeslagen. Aanvankelijk werden (voorzichtige) leuzen geroepen over steun aan de Poolse betogers maar naarmate de sfeer grimmiger werd werden directe anti-Sovjetleuzen geroepen zoals "Russen naar Rusland" en "Imre Nagy aan de macht". Ondertussen hadden tienduizenden inwoners van Boedapest zich spontaan aangesloten bij de studenten, die richting het parlement liepen.
Vlaggen met het staatswapen werden neergehaald en het embleem van de volksrepubliek werd eruit geknipt. De gehate rode sterren op officiële gebouwen werden neergehaald.
Op het centrale Heldenplein in Boedapest werd het standbeeld van Stalin omvergehaald. Partijleider Ernő Gerő hield op de radio een toespraak die de vlam in de pan deed slaan, en van de betoging een revolutie maakte. Gerő noemde de betogers volksvijanden die er enkel op uit waren om de "macht van de arbeidersklasse te ondergraven" en "de banden tussen onze partij en de roemrijke Sovjet-Unie te verbreken".
Kort daarop werd er voor het eerst geschoten in Boedapest. Het leger begon aan de opstandelingen wapens uit te delen. Betogers koelden hun woede op kazernes waar leden van de gehate ÁVH (Államvédelmi Hatóság, de geheime politie) waren gelegerd. Door gevechten met de opstandelingen werden de aanwezige Sovjet-troepen gedwongen zich tot buiten Boedapest terug te trekken.
Aftreden regering
De regering riep de Sovjet-Unie te hulp. Op 24 oktober vielen betogers echter het parlement binnen en dit dwong de regering af te treden. Ernő Gerő en András Hegedűs, op dat moment premier, vluchtten naar de Sovjet-Unie. Imre Nagy werd de nieuwe premier. De opstand leek eind oktober, begin november zelfs te slagen: de nieuwe regering trad uit het Warschaupact en kondigde een neutrale status aan om de Sovjet-Unie geen gezichtsverlies te bezorgen en niet het gevoel te geven dat ze bedreigd zou worden. Intussen werden ook de gevangenissen bestormd en gevangenen, onder wie kardinaal József Mindszenty bevrijd. Van 28 oktober tot 4 november werd er ook niet gevochten.
Russische inval op 4 november
De leiding van de Sovjet-Unie kon echter een neutraal en een potentieel op het Westen gericht vijandig land aan de Sovjetgrens niet gebruiken. Als eerste maatregel werd op 3 november een Hongaarse delegatie onder leiding van minister van Defensie Pál Maléter, die kwam onderhandelen, gearresteerd. Een dag later, op 4 november1956, vielen troepen van het Warschaupact het land binnen, en sloegen de opstand, die 13 dagen geduurd had, neer. De licht bewapende opstandelingen konden niet op tegen de Sovjets die maar liefst 17 zwaarbewapende divisies inzetten. Boedapest werd omsingeld en de tanks reden de straten binnen. Hongaren trachtten ze met Molotovcocktails tegen te houden, terwijl de radio steeds indringender het Westen om hulp vroeg. Bij de gevechten kwamen naar schatting vijfentwintighonderd Hongaarse burgers om het leven. Het aantal doden aan de zijde van de Sovjet-Unie wordt geschat op bijna achthonderd.
Internationale reacties
Op internationaal niveau waren de reactie op de inval van de Sovjet-Unie heftig, maar uiteindelijk weinig doortastend. Er waren wereldwijd protesten in hoofdsteden. De Amerikaanse president Dwight Eisenhower durfde zich niet in het conflict te mengen uit angst voor een escalatie van het conflict dat zou kunnen leiden tot een oorlog tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten. Hongarije behoorde immers onbetwist tot de officieus door de Verenigde Staten erkende invloedssfeer van de Sovjet-Unie, en grensde bovendien aan dit land. Men vermoedde dat de Sovjet-Unie daarom militaire assistentie aan de opstand niet zou accepteren, en wellicht hard zou terugslaan.
Een andere belemmerende factor was de inval in Egypte en bezetting van het Suezkanaal door Israël, Groot-Brittannië en Frankrijk. Deels werd de aandacht van het Hongaarse conflict afgeleid, deels ontnam het de betrokken naties het morele gezag om de Sovjet-inval in felle bewoordingen te veroordelen, en eventueel actie te ondernemen.
Tijdens de opstand maakte Radio Free Europe (RFE) de Hongaarse bevolking op om zich te verzetten. RFE was een door het westen ondersteund radiostation die zich richtte op de bevolking van de satellietstaten van de Sovjet-Unie. Achteraf kreeg het station de kritiek dat zij de indruk hadden gegeven dat de NAVO of de Verenigde Naties Hongarije te hulp zouden komen, en dat daarom de opstandelingen door bleven vechten.
De opstand kostte duizenden het leven en meer dan 150.000 Hongaren sloegen op de vlucht. Premier Nagy vluchtte naar de Joegoslavische ambassade. Toen hij deze wilde verlaten werd hij echter gevangengenomen. Na een proces werd hij in juni 1958 geëxecuteerd. Kardinaal József Mindszenty vluchtte naar de Amerikaanse ambassade. Hij zou daar vijftien jaar verblijven. In Hongarije zelf werden ruim dertienduizend mensen gevangengezet. Daarvan zijn er naar schatting 350 geëxecuteerd.
De nieuwe regering was een repressief communistisch regime onder leiding van János Kádár. Later werd dit iets verlicht ("Goulash-communisme"), maar de Hongaren zouden altijd een wrok tegen hem blijven houden. In 1989 moest hij dan ook het veld ruimen.
Spijtbetuiging
In december 1991 bood de Sovjet-Unie officieel haar excuses aan voor de inval. Dit deed zij in de preambule van het verdrag dat leidde tot de ontmanteling van de Sovjet-Unie. De Russische president Boris Jeltsin zou de excuses herhalen in een toespraak voor het Hongaarse parlement in 1992.
De kinderen werden allen uitgenodigd om een boompje te planten, onder deskundig oog uiteraard!
Gratis thee en gebak.
Onze vrouwelijke burgemeester, hield alles in het oog.
De rhum en gebak bedeling. Geen nood er is genoeg !
Tery slaat alles gade vanuit het deurgat van de panzio, Anecka is serveerster van dienst.
Vlaggen op de lagere school. (Altalanos Iskola = lagere school of algemene school).
Vlaggen aan het gemeentehuis. Polgarmesteri Hivatal- Bureel van de burgemeester. Kozseghaza- gemeentehuis. Hongarije kent een dorp (falu), een gemeente (kozseg) en stad (varos)
In Sazkcs, verschoot ik mij een aap, toen achter de bocht plotseling dit mooi versierd en verlicht monument opdook. Hongaren deden voor wat de Roemenen zoveel jaren later overdeden. Ze knipten het symbool van "de eenheid van de Sovjet Republieken" uit hun vlag, vandaar dit gat in de vlag. Die vlag was juist het symbool van de opstand in 1956. Er staat er nog eentje op het moment van 1956 vlak voor het parlement in Budapest. In vele steden zijn intussen 1956 momumenten opgericht
foto's en tekst: Robert. bronnen: eigen en Wikipedia.org
03/11/10 Kocsola en Akasztó. Zoals in vele westerse landen is in Hongarije Allerheiligen een belangrijke gedenkdag. Bij deze gelegenheid brengen we een aantal beelden van de kerkhoven in Kocsola, Akasztó, Kiskörős en Dombovár. Feit is dat de Hongaren bijzonder veel zorg besteden aan de graven van hun geliefden. En een begrafenis is een aparte gebeurtenis die nogal wat verschilt van onze begrafenisriten. We waren er zelf getuige van. Een kerkhof is gewoon een zee van bloemen, licht, kronen enz en regelmatig ziet men familieleden, verse bloemen aanbrengen op de graven. De kerkhoven leggen er kraaknet bij en dit in tegenstelling met bijvoorbeeld Roemenië
De foto's met commentaar
Bloemen en met de hand vervaardigde bloemstukken, met droogstukken, naar ieders smaak. Lampjes worden veelvuldig gebruikt. Kerkhoven baden 's avonds dan ook in een speciale sfeer
Nog een zicht op wat aangeboden wordt aan de ingang van een kerkhof
Dit is de ingang van het kerkhof van Nagymányok. Er is voortdurend een aanbod van verse bloemen, inclusief chrysanten, in de Allerheiligenperiode.
De Hongaren hebben de gewoonte naar een begrafenis bloemen en kronen mee te nemen. De dienst gaat meestal door op het kerkhof in een daartoe speciaal opgerichte kapel en/of bidruimte. Het soort dienst hangt af van de godsdienst van de overledene. Hongarije kent zowel katholieken als protestanten wat zij gereformeerden noemen
Een klassieke winkel aan de ingang van het kerkhof
Nog een beeld van de prachtige stukken die aangeboden worden aan de ingang van het kerkhof of een winkel in de buurt
Prachtige kronen die altijd aangeboden worden met verse bloemen en/of kunstbloemen. De Hongaren kennen een ernorm aanbod van kunstbloemen in alle vormen en formaten
Grafstukken gemaakt uit gedroogde dennenappels en ander dennengroen, bijzonder mooi en verschillend per jaar (er zijn dus modetrends), steeds te koop rond Allerheiligen ook op de gewone wekelijkse markt. De Hongaren zijn meesters in het maken van dergelijke stukken. Wij gebruiken die ook voor de graven van onze geliefden hier in het dorp. We voerden m.a.w. de grafstukken in.
Kerkhof van Dombovar 29/10/10 : we waren getuige van een teraardebestelling van een jonge man, zoals steeds véél bloemen en een heel mooie ceremonie met veel emoties, tranen en mooie muziek.
Columbarium op het kerkhof van Dombovar: blijkbaar heeft men, er meer smaak voor het inrichten van een columbarium. Heel wat anders dan ons 'murensysteem'.
In Hongarije, neemt de gehuwde vrouw, de familienaam en de voornaam van de man aan, bij de voornaam wordt meestal "né " toegevoegd. Hier een paar voorbeelden daarvan.
Een kerkhof. Zo ziet het graf van de geliefde er steeds uit, veel verse bloemen, goed onderhouden, vaste planten. Op het kerkhof is altijd materiaal en water voorhanden om de graven te onderhouden. Bewateren is een karwei die regelmatig uitgevoerd wordt.
Nog een zicht op het bovenstaande graf, veel vaste planten, aangevuld met verse bloemen en steeds licht. Dit is een familiekelder waar de urnen van de familieleden zullen bijgezet worden. Nu liggen er reeds twee verwanten begraven
Een normaal kerkhof is altijd een zee van bloemen in alle kleuren, formaten en naar ieders smaak. Het rustbankje bij het graf is iets dat overgewaaid is uit de socialistische tijd. In die tijd werd zelfs geklonken op de gezondheid van de overledene
Zoals gezegd gaat de dienst door op het kerkhof. Na een mis of een gebedsdienst gaat de hele groep aanwezigen naar het open graf. Daar wordt de kist neergelaten en de kuil wordt gevuld door een ploeg van de begrafenisondernemer. Intussen bidt de priester en zingt het koor liederen tot het einde. De aanwezigen blijven tot op het volledige einde van de dienst. Nadien wordt het verse graf bedolven onder een berg kransen en bloemen. Dit is zeer normaal en nog steeds blijven de aanwezigen
Dit is het verse graf van een wijnbouwer, jong gestorven en bijzonder goed gekend in het dorp. Gevolg een enorm aantal kransen die steeds opgehangen worden aan het graf. De begrafenisondernemer heeft daarvoor speciale rekken bij. Aan elke krans hangt steeds een groot, goed zichtbaar en leesbaar lint
Een zicht op de bloemen- en kransenzee van hetzelfde graf
Hier een zicht op de speciale rekken geplaatst bij het graf om de kronen aan op te hangen. Dit gebeurt deskundig na het vullen van het graf door het team van de begrafenisondernermer. Dit team kan tot zes mensen bevatten
Een graf na de begrafenis van een jonge man, verongelukt op zijn werk. Uiteraard zijn er voor jonge mensen meer aanwezigen dan bij een oudere persoon. Zo waren wij op een begrafenis van een oudere vrouw die we kenden uit het dorp. Buiten de directe familie waren wij de enige aanwezigen. Rouwmaaltijden kennen ze hier ook. Dikwijls wordt warm eten geserveerd soms gewoon bereid door de familie en vrienden en/of kennissen. De Hongaren kennen geen rouwbrieven en rouwprentjes. Een overlijdensaankondiging is een kleine standaardaffiche op een vaste plaats (o.a. aan het kerkhof) met daarop de naam, de overlijdensdatum, de leeftijd van de overledene, het adres en de dag van de begrafenis.
Zicht op hetzefde graf van de 35 jarige jonge man. Hij liet een vrouw en twee kleine kinderen achter. Op kerkhoven ziet men veel graven van mannen van rond de vijftig, vroeg gestoren door hartproblemen. Iets wat veel voorkomt bij die categorie van de bevolking in Hongarije
In Hongarije staan de namen van de overledenen, op een voor ons verkeerde zijde, van het graf m.n. in het zicht van de wandelgang op het kerkhof. Het gaat hier om een familiegraf, vader, moeder en een jong overleden zoon. Graven blijven hier zeer lang en dit in tegenstelling met de praktijken in Brakel. Nooit zijn er open ruimten op een kerkhof. Verdwenen of vervallen graven worden herbruikt voor nieuwe begrafenissen.
Een zicht op een vrij recent graf weer bedolven onder de kransen
Op het kerkhof is een bidruimte en/of kapel waar de uitvaartdienst doorgaat
Hier is nog eens te zien hoe goed de kerkhoven zijn onderhouden en verzorgd in Hongarije
Een dito zicht op een kerkhof
Zo ziet er een goed onderhouden graf van een geliefde uit
Nog een beeld van een begrafeniskapel op een kerkhof
Er is een begrafenis aan de gang. Zicht op de kransen en kronen ter ere van de overledene. Gans normaal in Hongarije
Foto's en tekst: Robert en Eric Bronnen: eigen ervaring
23-10-10 Kocsola, 21 oktober 2010, kleuterleidster Erika Kellesné-Tillman, op stap met de kinderen van de kleuterklas uit de Jókai utca. Erika profiteerde van een mooie herfstdag om de kinderen wegwijs te maken in de natuur en ze waren natuurlijk uitgelaten en opgezet met het maken van deze foto, alleen, die kleine blonde knaap op de foto links onder, die brulde gevaarlijk naar de fotograaf Foto: Robert.
De hengelende Hongaar (Magyar horgászat - Horgászsport)
Akasztó. "Vis" speelde een grote rol in het leven van de Hongaren gedurende vele eeuwen. Hengelen (horgászik) is een favoriete bezigheid (hobbi) voor heel wat Hongaren. Waar er een kanaal (csatorna) is, een meer (tó) of een rivier (folyó) zijn, zie je altijd hengelende Hongaren zowel jong als oud. In Hongarije komen heel wat vissoorten (hal) voor in de openbare wateren. Volgens sommigen wel een tachtigtal. Of dit een rol speelt weten we niet, maar het staat als een paal boven water: de Hongaren zijn gek op hengelen.In ieder geval is er hier in de omgeving voldoende proper openbaar water via een aantal kanalen. Volgens de organisatie van de hengelaars (MOHOSZ - Magyar Országos Horgász Szövetség) zijn er in Hongarije zon 330.000 hengelaars die aangesloten zijn bij een vereniging. Zij beschikken over 130.000 ha water, waarvan 60.000 ha openbare waters. 30.000 ha worden effectief bevist. 40.000 ha zit in private waters, in handen van hengelorganisaties. Een zeer belangrijk onderscheid met onze hengelaars is dat de Hongaren de gevangen vissen gewoon meenemen en opeten! Het aantal visrestaurants, met hoofdzakelijk zoetwatervis op het menu, is niet te tellen. Zelfs ons dorp heeft een fameus restaurant: Het Akasztói Halascsárda (waarover reeds veel foto's verschenen in vorige bijdragen en waar de vis levend uit een container wordt gehaald). Op de markt wordt de vis uit een container geschept en levend vers meegegeven. Alle vis is quasi zoetwatervis want Hongarije heeft geen toegang tot een zee (sinds het verdrag van Trianon). Het Balatonmeer is een binnenmeer. Voor een echte zee moet de Hongaar naar Kroatië. Van hieruit is dat zeker 600 km.
Hengelaars (horgászok) moeten over een paar documenten (engedély) beschikken. Die kunnen verkregen worden bij hengelaarverenigingen, bepaalde winkels en het postkantoor. Een staatsverlof (horgászigazolvány) laat hengelen overal toe, terwijl een regionale visverlof beperkt is tot bepaalde gebieden. Die documenten zijn in tijd beperkt, meestal tot een jaar. De kostprijs schommelt van circa 14.000 forint ( 53) tot circa 25.000 forint ( 96) op jaarbasis. Er zijn ook tarieven voor bepaalde kanalen, voor een lid, een niet-lid enz.. (bijv. een verlof voor het DVCS kost voor een volwassene voor een jaar 9.000 forint). Met een staatsverlof kan men een gebiedsverlof bekomen, die meestal beperkt is tot een bepaalde periode. Die documenten gelden vanaf 18 jaar. Er bestaat wel een visverlof voor jongeren beneden de 14 jaar. Met een visverlof mag een volwassene met twee hengelstokken vissen. Per hengelroede zijn twee haken toegelaten. Een jongere mag slechts één hengelroede gebruiken. Voor alle vissoorten bestaan minimum maten - er beneden is ondermaats - (tussen kop en staart) die mogen gevangen worden. Voor een karper (ponty) is beneden de 30 cm ondermaats. Er kunnen ook sluitingsperiodes (horgásztilalom) ingevoerd worden per vissoort en om het visbestand (halállomány) op peil te houden, of als omstandigheden (zoals de vele regen in het voorjaar) het vereisen. Er gelden ook vangstquota. Een hengelaarmag per dag niet meer dan vijf stuks (beschermd door minimummaten) bemachtigen, maar per soort maximum drie. Daarvan moet hij een register (een soort dagboek) bijhouden. In totaal mag hij nooit meer dan 10 kg tegelijk bemachtigen van vissen die niet onder maatbescherming (witvis-keszeg) vallen. Op nogal wat waters wordt bepoot. Zo zagen wij langs het kanaal diverse keren containers kleine vissen uitzetten. Er zijn dan dan ook vele viskwekerijen actief. De Hongaren zijn verwoedde vissers op karper (ponty). Ook op privé vijvers die er in overvloed zijn, is er geen kanaal in de buurt dan heeft elk dorp wel een vijver. Daar gelden andere regels, de vis wordt soms teruggezet, of meegenomen en dan betaald per kg. Wij geven geen foto's van dergelijke hengelaars. Dit is meestal een familiegebeuren, een dagje uit op een of andere steiger of een visbuitenverblijf gebouwd, in alle soorten materialen, langs zo een vijver.
De namen van de vissoorten in het Hongaars: Karper = Ponty, Zilverkarper = Busa, Steenkarper = Kárász, Graskarper = Amur, Meerval = Harcsa, Snoek = Csuka, Witvis = Keszeg, Paling = Angolna, Kwabaal = Menyhal, Sneep = Paduc, Brasem = Dèvèrkeszeg, Zeelt = Compo, Snoekbaars = Fogassüllõ, Roofblei = Balin, Barbeel = Márna.
Het logo van de hengelaarsvereniging van de provincie Bács Kiskun
Hier in het dorp komen als bij toeval een reeks belangrijke kanalen samen. Het Duna-völgyi Főcsatorna - DVCS (het hoofdkanaal van de Donauvallei), het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna (het Kiskunsagi irrigatie hoofdkanaal) en V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna (het Vijfde binnen - en irrigatiekanaal). Dus hengelwaters in overvloed. Langs die kanalen lopen zandwegen die de kanalen voor de vissers bereikbaar maken en waarop wij naar hartelust fietsen.....Dit jaar waren die wegen meer modder dan zand, gezien het abnormaal natte weer.
Het Duna-völgyi Főcsatorna vertrekt van een zijarm van de Donau (Ráckevei Donau) in de buurt van Tarsony en mondt terug in de Donau, bij Baja. Het komt de provincie binnen bij Dabas. Dit kanaal is 117 km lang en heeft een visoppervlakte van 184 ha. De breedte schommelt tussen de 10 en 80 m en de diepte varieert van 3 tot 4 m.
Het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna ontspringt ook uit de Donau (Ráckevei Donau) bij Tass en eindigt in Akasztó in het Duna-völgyi Főcsatorna. Dit kanaal werd om irrigatieredenen gegraven, daarom kronkelt het erg. De breedte schommelt tussen de 40 à 50 m en de diepte varieert van 1.5 tot 2 m. Het is 58 km lang en heeft een oppervlakte van 303 ha. Her en der op het traject zijn er sluizen die het debiet moeten regelen.
Het V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna komt uit Újsolt en is een soort verbindingskanaal tussen het Fűzvölgyi Főcsatorna en het Duna-völgyi Főcsatorna en loopt eindigt inderdaad ook in Akasztó. Het is slechts 30 km lang.
Een aantal foto's over de viswaters
Op deze afdruk van een stafkaart is duidelijk de situatie van de kanalen rond Akasztó te zien. Het brede Kiskunsági Öntöző Főcsatorna mondt uit in het Duna-völgyi Főcsatorna (DVCS) pal op het einde van het dorp. Beide kanalen kruisen de weg nr. 53. Even verder komt (van links) het V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna eveneens in het DVCS. Verder komen nog allerlei kleinere kanalen erin uit.
Zicht op het Duna-völgyi Főcsatorna juist buiten het dorp. Her en der zijn bruggen om dit kanaal over te steken. Langs dit kanaal maken wij onze traditionele korte namiddagfietstochten.
De samenvloeiing van het V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna en het Duna-völgyi Főcsatorna. Het kleine kanaal is hier links op de foto
Een zicht op het brede Kiskunsági Öntöző Főcsatorna vlak voor het in het Duna-völgyi Főcsatorna eindigt. Op sommige plaatsen is het zo breed dat het eerder op een klein meer gelijkt. Langs dit kanaal en daar waar het bereikt kan worden vanaf de weg nr. 53 staan zeer vele buitenverblijven waar de Hongaren het weekend lang komen genieten van het hengelen
Met dergelijke sluizen wordt het waterniveau van het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna geregeld
De samenvloeiing van het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna (komt van links - foto vlak na de sluis van bovenstaande foto) en het Duna-völgyi Főcsatorna (komt van rechts). Het waterniveau kan hier flink varieren, vooral dit jaar met de vele regen
De hengelaars in beeld.
Dit is de droom van elke hengelende Hongaar, een privé steiger aan één of ander kanaal. Foto genomen op 1 mei
En nog een privé steiger in de omgeving van Szalkszentmárton, gebouwd langs het kanaal (Kiskunsági Öntöző Főcsatorna) en aan de overkant van de straat een 'buitenverblijf' - horgásztanya speciaal aangekocht vlakbij het kanaal. 's Morgens vroeg vissen, overdag wat rusten en tegen de avond opnieuw aan de slag. Tussendoor even controleren. De gevangen vissen overleven in het leefnet. Als we goed kijken menen we op de steiger een paar Brakelaars te herkennen. In deze omgeving staan bijzonder veel weekendverblijven (quasi een volledig dorp met in de zomer, zelfs winkels die open zijn, cafés....) met vooral mensen uit Budapest
En dit is het fameuze visverlof (letterlijk een hengelpas), die elke hengelende Hongaar op elk moment bij zich moet hebben. Speciale controleurs zijn op pad om na te gaan of er wel gevist wordt met vergunning en met de juiste vergunning. Ook de rangers van het KNP mogen die documenten controleren. Bemerk het logo van de overkoepelende federatie van de hengelaars op de kaft
Als we goed kijken zien we dat het over een visverlof voor een volwassene en het gaat over een beperkte gebied licentie. Bij dit document hoort het dagboek (2010) waarin de vangsten moeten ingeschreven worden
En dit is de toegelaten uitrusting, twee hengelstokken met per roede twee haken. Gewoon langs de oever van het kanaal (Duna-völgyi Főcsatorna) zonder steiger kan en mag ook.
En dit hoort tot de klassieke uitrusting van de hengelaar, schepnet. Daarin wordt de buit in het water, of een grote vangst uit het water gehaald
En dit is een leefnet waarin de gevangen wis wordt bewaard in het water van het kanaal, vandaar de naam leefnet. Behoort tot de uitrusting van een normale hengelaar.
Een compleet uitgeruste hengelaar: de twee hengelroeden, de zetel en het hulpmateriaal met aas, spijs, haken......
De nevenuitrusting: de emmer met spijs (meestal zelf gemaakt), het kommetje met mais (om te vissen op karper), haken, plakband, reservelijn, de GSM, de onvermijdelijke fles sodawater enz. Dit alles vervoeren de Hongaarse hengelaars vlot met de fiets, de brommer of de auto.
De speciale uitrusting om te vissen op snoek, een soort kunstvisje
De buit: een flink uit de kluiten gewassen karper (ponty) - 4.5 kg zwaar. Hiervan wordt vissoep gemaakt. Op deze vis wordt gevist met mais en boven de haak wordt een spijsbal aangebracht.
En nog een flink uit de kluiten gewassen karper (3.5 kg)
Twee trotse hengelaars uit Boedapest poseren met de buit: twee snoeken. Als je langs de kanalen fietst en een fototoestel bij hebt kan men dergelijke foto's maken
Een detailfoto van de grootste gevangen snoek, minstens 3 kg zwaar. Deze roofvis komt frequent voor op dit kanaal. Men gebruikt een soort kunstvisje om deze vis te bemachtigen
Jong geleerd is oud gedaan, een jonge vader leert zijn spruit hengelen en maar met een hengelstok. En zien we daar ook geen flessen bier staan? Bemerk het kleine afdak en de bank. Hongaren zijn in dit soor bouwsels zeer creatief. We kennen nog een volk dat daar straf in is!
Ontspannen aan de waterkant, de hengelstokken uitgegooid, boekje lezen, genieten van de zon, de rust en toch alert blijven
En tot slot de buit verorberen (heel normaal in Hongarije) de onovertroffen halászlé, bereid in de bogrács.....uren sudderen, bereid langs de waterkant, ter gelegenheid van 1 mei
Een detailzicht op de halászlé met grote brokken vis erin, uiteraard zelf gevangen vis....vol lekkere kruiden, tomaten, wijn, paprika. Wordt gegeten ofwel met brood of met pasta (tészta) en uiteraard een snuifje sterke paprika (csípős paprika)
Bronnen: de website van de Mohoz, eigen ervaring, eigen foto's
.jpg)
Website: 
.jpg)
Een wedstrijd tegen West-Duitsland (de winnaar)
Liszt wordt een kapstok om de Hongaarse cultuur onder de aandacht te brengen
Sándor Pintér minister van Binnenlandse zaken op zijn persconferentie.jpg)
Het lijvige document met het programma van het Hongaarse voorzitterschap
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
foto Martin Lahousse
