Vandaag beginnen we aan de terugreis.

Maar we hebben de Spaanse jongens beloofd dat we in Melide eerst nog "Pulpo" gaan eten.

Een bepaald restaurant in Melide heeft de reputatie dat zij de "beste pulpo" (octopus) van Spanje bereiden.

Dus wij daar naartoe. Wij kennen de bereidingswijze niet, maar het is overheerlijk!

En nu op weg, richting België.

Wij hopen volgende week vrijdag 26 of zaterdag 27 september terug in Herne te zijn,

Groetjes en tot dan,

Christiane en Willy

Tentoonstelling Arthe(rne)

Aan de liefhebbers van kunst, die graag de werken van Christiane willen bekijken,

kunnen we nu al een weekend aanbieden waarin ze zal tentoonstellen.

De werken zullen voornamelijk betrekking hebben op de tocht naar Santiago.

Waar? Bavocentrum Herfelingen

Wanneer? 19 / 20 / 21 december 2014

Organisatie? Arthe(rne)

Wakker worden in Santiago de Compostela en niet meer mogen/moeten stappen.

Aangekomen zijn… Een raar gevoel!

Maar algauw de realiteit, want we willen naar de pelgrimsmis om 12 u 00 in de kathedraal. We nemen de bus om 10 u 30 en rond 11 u 20 staan we aan de kathedraal. Wij gaan binnen langs de linker zijbeuk. Alle zitplaatsen zijn ingenomen en de middelste gangen van de twee zijbeuken en de hoofdbeuk worden vrijgehouden door mensen van de security / veiligheid. Ik kan nog net een plaatsje bemachtigen op de plaats waar de linker zijbeuk op de hoofdbeuk aansluit en sta nauwelijks 10 m van het altaar. Christiane heeft, enkele meters achter mij, een plaats gevonden tegen een biechtstoel.

Er wordt gevraagd om de stilte te bewaren en om géén foto's te maken met de flits.

Een zuster / non repeteert enkele liederen die straks in de H. Mis worden gezongen.

En dan komen de priesters eraan, in processie, uit de rechter zijbeuk, voorafgegaan door een Suisse en één misdienaar.

Er zijn drie diakens, elf priesters en de kardinaal die zal voorgaan in deze internationale H. Mis. De diakens en priesters komen uit de verschillende landen waarvan ook grote groepen pelgrims aanwezig zijn in deze viering.

Op het einde van de viering wordt er aangekondigd dat het wierookvat, de butafumeiro, zal gezwierd worden. Eerst de wierook laten branden en dan wordt het vat door één persoon naar de zijkant getrokken. Het heen en weer bewegen wordt overgenomen door vier mannen die via een touw aan een katrol, het wierookvat alsmaar hoger in de twee zijbeuken laten verdwijnen.

A - dem - be - ne- mend ! ! !

Het toppunt is als het wierookvat bijna het plafond in de twee zijbeuken raakt.

Dan wordt er afgebouwd, tot het vat terug stil hangt voor het altaar.

Een fantastisch schouwspel!

Een kwartiertje later is de kathedraal bijna leeg.

Alleen nog degenen die een beetje zitten na te genieten of de toeristen die een bezoek brengen.

Het is vandaag hetzelfde weer als op zondag 6 juli 2014 in Velles (Frankrijk) en toen heb ik daar beslist om niet te stappen.

Maar vandaag ? ? ? Nee, doen…

Ik vertrek rond 9 u 00 en ben zeker niet de laatste pelgrim die O Pedrouzo verlaat. Ik zal vandaag mijn gidsje niet bekijken (de 1ste keer in 100 dagen) omdat ik zo kort bij Santiago ben, maar ook omdat het weer het niet toelaat.

Ik heb mijn fleece, regenvest en -cape over mekaar aangetrokken. Maar iedereen is goed ingepakt en daardoor moeilijk herkenbaar.

In Labacolla, na 10 km, ga ik in een albuerge binnen voor een koffie en een stempel. Het is er aanschuiven geblazen, want iedereen wil eventjes droog staan…

Op de Monte do Gozo maak ik enkele foto 's, ondanks het slechte weer. Maar ik kan de kathedraal van hieruit niet zien, hetgeen bij open weer wel mogelijk is. Dus dan maar verder naar Santiago.

Ik kom het centrum van de stad binnen via de "Porta do Camino". Hoe kan het ook anders, de poort van de camino.

En dan gewoon de schelpen volgen, mààr, nog altijd geen kathedraal gezien.

Na meer dan 2.000 km, op een pleintje, toch nog eens de verkeerde straat genomen…    Vermoeidheid zeker?

En dan laat Christiane, die op het plein voor de kathedraal staat, me weten dat de kathedraal in de steigers staat.

En nog geen vijf minuten later stap ik het plein op!

Emoties! Even verbijten en dan naar Christiane die midden op het plein staat…

Opnieuw tranen!...

"Wij hebben het op onze manier gedaan!" Even bekomen.

Aan de familie laten weten dat we aangekomen zijn.

En de smsjes komen terug. Zowel uit Herne, Galmaarden en Waarbeke als uit Limburg.

En onze pa bellen, want die had al geprobeerd om mij te bereiken.

Daarna gaan we de kathedraal binnen. Danken!

Maar ook kaarsen laten branden, want dat hadden we beloofd…

En daar hangt hij dan, de wereldberoemde "butafumeiro", het grote wierookvat van rond de 50 kg.

Wij gaan ook aanschuiven (deze rij valt nog mee) en een groet brengen aan Santiago (Sint Jacob)

Op de trappen van de kathedraal zien we de Spaanse jongens van dinsdag weer. Zij vertellen over de "pulpo" en het restaurant waar ze hem gegeten hebben. Bedankt jongens!

Daarna ga ik aanschuiven voor mijn Compostela (hier is de rij veel langer) en hier zie ik het koppel uit Geel weer. Wij praten wat over onze ervaringen op de camino.

Maar uiteindelijk heb ik hem, na bijna één uur, in mijn handen.

Voldaan, fier, tevreden, zo tevreden als een mens kan zijn…

Na een glaasje nemen we de bus naar de camping.

Hier blijven we nog twee nachten.

Vanmorgen opnieuw regen en de grijze wolken zullen de ganse dag aanwezig blijven. We nemen vanmorgen afscheid van onze Nederlanders. De twee koppels met de mobilhomes reizen vandaag door naar Santiago en keren daarna terug naar het zuiden van Frankrijk om nog een paar dagen vakantie te nemen. Hopelijk is het daar warmer. Zij nemen ook de tenten mee naar huis want de overige twee koppels hebben vannacht in een albuerge geslapen en gaan dat de volgende twee nachten ook doen. Daarna reizen zij per trein terug naar Leon waar ze hun auto hebben achtergelaten. Voor de ene groep, Buen camino en voor de andere, nog een goed verlof!

Ik vertrek om 9 u 00. Het is droog maar de wind is fel komen opzetten. Na enkele kilometers zie ik de mannen van Maaseik en Geel terug en een beetje verder de begeleider van die groep van 15 personen. Ik stap met hem verder. Hij legt me uit op welke manier ze op deze formule van begeleiding gekomen zijn. Mensen begeleiden op de camino, vliegtuigreis, iedere nacht een slaapplaats, volgweg en ook een beetje spirituele begeleiding. Daniël heeft op de Boerenbond in Leuven gewerkt, afdeling Lourdesbedevaarten. En van het één naar het ander is maar een kleine stap. En nu geeft men op deze manier een kans aan mensen die anders nooit de camino zouden gestapt hebben. Hij begeleidt samen met zijn vrouw deze groep van 15 personen en vervoert in een minibusje ook de bagage van deze mensen.

In Calzada, na 6 km staat de rest van de groep hem al op te wachten. Buen camino, allemaal!

Ondertussen is het opnieuw hard beginnen regenen. Ik trek mijn regenvest aan. Maar het blijken nu maar buien te zijn.

Tussen Boavista en Salceda, aan km-paal 27 km word ik in mijn rechterbeen gestoken door een vliegend insect. Een helse pijn op de plaats van de steek/beet. De vrouw die net voor mij liep is verschoten van de schreeuw die ik gelaten heb. Bij iedere stap voel ik de pijn, maar het wordt dragelijk.

Ik laat Christiane weten dat ik niet eet onderweg en dat ik gewoon doorstap naar de mobilhome.

En ook hier schijnen de afstanden niet te kloppen, want het 20 km punt staat niet in O Pedrouzo maar in het midden van het bos. Anderhalve kilometer verder ben ik in O Pedrouzo. Christiane staat op een parking achter casa do concello (gemeentehuis)

Het regent fel als we vanmorgen om 6 u 30 wakker worden. Zou dat voor de ganse dag zijn? Want het is heel zwaar bewolkt. Nog even afwachten. Rond 7 u 30, water gieten… ai ai

Maar om 8 u 15 stopt het en begint de lucht op te klaren. Ik start om 8 u 50. De eerste drie pelgrims die ik vandaag ontmoet zijn Portugezen en ze spreken enkel hun moedertaal. Dat is moeilijk… Twee van de drie dragen de nationale vlag van hun land mee.

Buen camino!

Aan iedere albuerge waar ik passeer staan, zitten tientallen pelgrims te rusten, eten of drinken.

Voorbij Lobreiro kom ik bij drie Spaanse jongens. Ze spreken heel goed Engels. Jaume, Joaquin en Conces zijn uit de buurt van Alicante en zijn in Sarria aan hun eerste camino begonnen voor ongeveer 120 km omdat ze niet weten hoe hun lichaam zal reageren op zo een lange staptocht. Al stappend praten we over de camino, de streek Galicië, de Belgische en de Spaanse Postdiensten. En zo vliegen de kilometers voorbij. In Furelos gaan we samen de kerk binnen voor een stempel. De jongens wachten buiten op mij om een foto te maken. Daarna stappen we nog samen naar Melide, waar de jongens gaan middagmalen. In dat dorp zou men de beste "Pulpo" (octopus) van heel Spanje bereiden. En daar gaan ze naar op zoek. Buen camino jongens! Adios !

Ik stap verder en passeer aan kilometerpaal "50 Km".

Nog maar 50 km tot Santiago?

Is het nu al bijna gedaan?

Al 2.200 km gestapt?

Wat gaan we doen nà Santiago?

En nog zoveel andere vragen???   Ik zou bijna vergeten te eten. Op een bank aan een tafel op een rustplaats zet ik mij neer. Er komt een Duitser naast mij zitten. Hij heeft vorig jaar SJPdPort - Leon gedaan en is nu aan het andere deel in Spanje bezig, Leon - Santiago en hij wil doorgaan naar Finisterre. Buen camino!

Bij het binnenkomen van Arzùa ontmoet ik nog drie Denen die ook enkel hun moedertaal spreken. Eén ervan spreekt enkele woordjes Engels maar niet genoeg om een conversatie te voeren. Buen camino!

Bij het begin van dit dorp zie ik op een grote parking de twee Nederlandse campers staan.

En Christiane laat mij weten dat zij aan de andere kant van het dorp staat. Ik daar naartoe, maar wij verhuizen onze mobilhome naar de parking, om naast de Nederlanders te staan. En zij vinden het ook goed dat wij er weer bij zijn…

Ik ga vanmorgen eerst nog vanaf de brug de trappen op naar het centrum van dit stadje. Maar het is leeg, stil.   Hier en daar nog een rondslenterende pelgrim en enkele fietsers. Portomarin ligt op slechts 350 m hoogte. Maar we moeten vandaag nog behoorlijk wat klimmen want we gaan naar Ventas de Naron op 700 m hoogte. En het is mijn dagje niet. Zware benen, want de rode wijn van gisterenavond heeft me blijkbaar géén goed gedaan.

Op weg naar Gonzar, na 7,7 km, kom ik bij een meisje uit de USA. Mercedez, jaja da's haar naam!

Mercedez heeft pijn aan haar linkervoet en ze mankt. Ze is gestruikeld op de stenen in de afdaling van O Cebreiro. Omdat ze daar te rap wilde stappen. Niet goed! Mercedez is samen met haar grootmoeder, die achterna komt, in Pamplona begonnen aan hun camino. Zij zijn vandaag aan hun 39ste stapdag bezig omdat ze ongeveer 15 km per dat wandelen.

In Gonzar wil Mercedez even rusten. Buen camino Mercedez!

In Hospital de la Cruz neem ik ook een rustpauze voor een koffie.

Dan verder naar Ventas de Naron. In de afdaling in Ligonde vraag ik in een albuerge nog een stempel.

De afdaling naar Palas de Rei is vrij lastig voor mij, vooral omdat het over stenen gaat en ik dan een grote voorzichtigheid inbouw.

Als we Palas de Rei in het zicht krijgen wil ik een berichtje doen naar Christiane om te vragen waar ze staat.

Maar daar zie ik op de parking van een voetbalveld de twee Nederlandse campers staan. Eén van de Nederlandse mannen roept naar mij: "Vandaag is de camping hier, mooi toch!"

En ja hoor, Christiane staat er ook.

Als we 's avonds terugkomen van het restaurant ontmoeten we zes meisjes van de groep van Sint-Truiden die de camino aan het stappen zijn vanaf Sarria. Zij zijn in totaal met 32 personen. Voornamelijk meisjes en enkele jongens en ook zes begeleiders. Zij waren deze morgen al heel vroeg uit de veren om op stap te gaan met een volgeladen rugzak.

Ik vertrek op de plaats waar ik vrijdag gestopt ben. We moeten eerst langs een spoorlijn stappen, dan door het bos en dan de klim naar Barbadelo. Er zijn héél veel pelgrims onderweg. Maar ja, Sarria is de laatste stad op de camino waar je kan vertrekken om een "Compostela" te verkrijgen. Want daarvoor moet je 100 km gestapt hebben, een fietser 200 km gefietst!

Na ongeveer 11 km, in A Brea, aan de mijlpaal van de 100 km kom ik in contact met twee vrouwen uit de Faeröer. De ene leeft in Ijsland en de andere leeft in Groenland. Ze zijn er beiden heel fier op dat ze al 200 km gestapt hebben van in Leon. En nog 100 km tot Santiago, dat maakt 300 km. En jij, vraagt één van de twee. Ik wil hen niet teleurstellen en twijfel even.   Achthonderd? Probeert ze. 

Ik zeg, méér. Ze zijn vol verwondering als ik zeg dat ik al meer dan tweeduizend kilometer aan het stappen ben. In de drukte rond de 100 km paal kunnen we zelfs geen afscheid nemen.

Ik stap verder naar Ferreiras en ontmoet twee mannen die een bekend dialect spreken. De eerste is uit Maaseik en de andere uit Geel. Zij zijn hier naartoe gevlogen met een groep van 15 personen en zijn aan de camino begonnen in Astorga. De man uit Geel vertelt me dat hij vanmorgen in Sarria een autobus heeft gezien met mensen uit Sint-Truiden. Het blijken achteraf kinderen te zijn van een school in Sint-Truiden, laatste-jaars, die samen met een aantal begeleiders gedurende vijf dagen de camino lopen vanaf Sarria. Aan de eerste albuerge in Ferreiras kom ik de Canadees, zijn dochter en de Australische en Jon tegen. Ook zij zeggen dat er enorm veel volk onderweg is. Jon vraagt me of ik zijn twee vrienden en dat meisje gezien heb? Neen.

Misschien tot vanavond in Portomarin?

Als ik in andere albuerge in Ferreiras, op het terras een koffie aan het drinken ben, komen de twee vrienden van Jon en dat meisje toe. Zij gaan ook wat rusten en iets drinken want we vermoeden dat de andere groep ondertussen weeral verder is.

Op ongeveer 6 km van Portomarin begint het te regenen. Niet echt heel fel, maar met de wind van links, is mijn hele linkerkant al snel doornat.

Ondertussen heb ik contact gehad met Christiane. Zij staat op een camping.

Over de brug onmiddellijk naar rechts (niet de trappen op) en dan de eerste straat rechts. Na goed 600 m ben ik er al.

De twee Nederlandse mobilomes staan hier ook…

Onze rustdag begint als we vrijdag in de late namiddag op de camping in Sarria toekomen.

Links naast ons staan twee mobilhomes met Nederlandse nummerplaten. Het is een groep van acht personen die met de mobilhomes en twee tenten op stap zijn. De vier personen met de tenten lopen de camino en de anderen verhuizen het materiaal naar de volgende camping.

Rechts naast ons staat een mobilhome met Duitse nummerplaat. Dat is een groep van zeven personen uit de voormalige DDR (Oost-Duitsland) De chauffeur van deze mobilhome is een persoon die internationaal transport doet als beroep. Hij heeft aan de mobilhome ook nog een aanhangwagen van méér dan vier meter. De andere zes personen, waarvan één minder-valide, doen dagelijks een fietstocht van 40 à 50 km naar de volgende camping.

Achter ons staan twee fietsers met een tentje, uit Frankrijk, Besançon tussen Dijon en de grens met Zwitserland. Zij hebben twee jaar verlof zonder wedde genomen om met de fiets de volgende trip doen. Zij zijn op 26 juni in Besançon vertrokken en zijn dan drie weken bij familie langs geweest in het midden van Frankrijk. Dan zijn ze verder naar het zuiden gereden en zitten nu op de camino naar Santiago. Van daaruit trekken ze Portugal door. Dan gaan ze een tour in Marokko doen. Ze keren met de fiets terug naar Madrid, want vandaar vliegen ze naar Zuid-Afrika om daar één jaar rond te toeren met de fiets. En dan zullen ze waarschijnlijk terugkeren, want dan moet er nog wat gewerkt worden?... Bon voyage!

De camino passeert vlak voor het gemeentehuis in Triacastela. Dus wij staan erop.

Na enkele kilometers langs de rijweg slaan we in San Cristobo do Real een bospad in.

Het zal vandaag, vergeleken met de twee bergetappes van gisteren en eergisteren, een boswandeling worden.

De Canadees heeft me gisterenavond nog gevraagd welke route ik ging nemen vandaag.

Dit is een heel mooie route, langs een riviertje dat ik niet van dichtbij zie, maar altijd, stijgend en dalend van 10 m tot 25 m linksonder mij. En de dorpjes en piepkleine dorpjes liggen maar op een boogscheut van mekaar. Op de zes kilometer tussen San Cristobo do Real en Samos loop ik door vijf dorpjes: Vigo do Real - Renche - Lastres - Freituxe -San Martino do Real. Om dan via een afdaling in Samos aan te komen. Hier staat een Monasterio. Ik kom hier ook een Duits koppel tegen die op weg zijn naar Santiago. Mevrouw is aan het stappen en mijnheer volgt met de auto. Ze spreken iedere dag zo ongeveer halverwege de etappe, in een dorp, af en gaan dan samen iets eten. Zij is in 2008 in Keulen beginnen stappen en heeft ieder jaar een deel van haar camino gedaan en dit is haar laatste stuk naar Santiago.

Buen camino!

Nog voor ik het centrum van Samos buiten ben, verlaat ik opnieuw de rijweg om via boswegen naar Sarria te stappen.

Na een eerste klim van ongeveer 1,5 km kom ik in A Pontenova. Daar kom ik een boer tegen die met drie paarden op weg is naar huis. Eén aan de leiband en de andere twee lopen er vijftig meter achter.

Van hier loop ik meer dan een uur naar het volgend dorp. En geen pelgrims te zien. Ik volg nog steeds de gele pijlen. Juist voor een dorpje (waarvan ik de naam niet ken) kom ik bij een Italiaan. Ik vraag hem in welk dorp wij zijn. Hij haalt zijn schouders op en wijst naar een gele pijl. OK! Hij weet het ook niet.

Wat verder zet ik me langs de kant van de weg om te eten. In de hoop dat er pelgrims passeren die het wél weten. Na 35 minuten komt er een groepje afgestapt. Eén man en drie vrouwen en ook zij weten het niet.

Dus, maar blijven stappen tot we eindelijk op een rijweg komen die naar Sarria leidt.

Eerst langs de info met wat vragen en dan naar Christiane, want die staat aan de andere kant van de stad, tegenover de brandweerkazerne, op een parking. We gaan eerst tanken, dan shoppen en daarna verhuizen we voor twee nachten naar de camping van Sarria.

We hebben gisterenavond nog genoten van de panorama's en ook van de Keltische huisjes op deze hoogte.

Je kan er niet genoeg van krijgen! De nacht was prima, maar vanmorgen is het weer wat frisser.

Ik zit onmiddellijk na de start achter de groep, ongeveer vijfentwintig Duitsers, die gisterenavond in de H. Misviering het slotlied hebben gezongen. De priester had de lezingen verdeeld: 1ste lezing in 't Duits, 2de lezing in 't Engels en de voorbeden in het Spaans en dan op het einde de Duitsers. Mooi! Samen met vier Italianen begin ik de groep voorbij te steken omdat hun wandeltempo niet erg hoog ligt én omdat het bergop gaat.

In de afdaling naar Linares (3,2 km) kom ik bij een Australische die haar camino begonnen is in Leon en wil eindigen in Santiago. Ze wil daarna nog twee dagen in Santiago blijven en dan vliegt ze terug naar Australië. 22 uren vliegen, dat is de moeilijkste dag van mijn vakantie, zegt ze. Buen camino!

In Hospital de la Condesa ga ik in het kerkje binnen waar een jonge vrouw van dienst is. Zij neemt mijn stempelboekje en schrijft mijn naam en voornaam over in haar boek. Dan kijkt ze naar de stempels. Waar ben jij vertrokken, vraagt ze. Herne, Belgica, zeg ik. En ze noteert dat ook en zet daarna een stempel. Buen camino! Ik bedank haar en Adios!

De klim naar "Alto de Poio" mag er voor mij best wezen maar hetgeen daarna zal volgen véél minder…

Ondertussen zijn de uitzichten op de bergen, we zitten nu in de "Montes da Arbela", weer alsmaar mooier geworden.

De afdaling van Fonfria naar Triacastela bevat stukken die héél steil, over stenen, naar beneden gaan. Maar ja, ook dit is camino, dus we moeten erdoor. Maar 9 km is dan ver en het lijkt maar niet te eindigen. De boerendorpjes Fronfria en Biduedo, hier boven in de bergen, (we zitten nog tussen 1200 m en 1300 m) zijn zo klein dat je moet opletten of je hebt ze niet gezien. Ik heb onder andere in Fronfria moeten vragen waar ik was… Maar de stukken nà Biduedo en Filloval zijn ook héél stenig en daar is het heel erg opletten.

En dan Triacastela. Als ik daar toekom zitten Tal en Guy (de Israëliërs) op een terras al wat te eten en te drinken. Ik groet hen en spreek hen over de tocht van vandaag. Zij vonden de tocht niet zo moeilijk als gisteren, want dat was voor hen een nachtmerrie.

Zo zie je maar dat het gevoel van elk deel van de camino persoonlijk is.

Christiane staat op de parking voor het gemeentehuis, waar we overnachten.