SPELLING

De familienaam betekent dus zoveel als "zoon/dochter van Haga".

OORSPRONG

Tot op heden werden er 3 grote stamlijnen gereconstrueerd: in Oost-Vlaanderen (tot de 15de eeuw), Antwerpen (tot de 17de eeuw) en Nederlands Limburg (ook tot de 15de eeuw). Als er een gemeenschappelijke voorvader is, dan leiden louter de geografische spreiding en de aantallen naamdragers naar Nederland ( Verspreiding). Vergelijkend DNA-onderzoek tussen Oost-Vlaamse en Antwerpse naamdragers bracht geen overeenkomst aan het licht ( DNA-Beneluxproject). De familienaam op zich bestaat in elk geval al sinds de 13de eeuw. Een chronologisch overzicht vóór ca. 1400:

- "Anno tercio XIII daghe Julii (13 juli 1403) Op. Arnd Moetsaems - Pl. Reynere HAGHENS" (a)

- cijnsen op perkament te Lille (1340 - ca 1365)

In Deel I (1292-1446) vinden we een charter van 28 maart 1305, waarin de Sint-Bernardsabdij grond in erfpacht geeft op het Sint-Willibrordsveld aan ondermeer Petrus, zoon van Hugo HAGHENS.  
(RA Antwerpen, St. Bernards en Antwerpsch Archievenblad, Deel 36, p. 36).

Het RABW bezorgde me een digitale kopie van het document, opgesteld in Gotisch letterschrift: "quod propter hoc in nostra presentía personaliter constitutus Petrus filius Hugonis dicti Haghens" (dicti = genaamd)

(RA Beveren (voorlopig depot), Chartarium Sint-Bernardsabij te Hemiksem, nr. 1304
Beeldbewerking courtesy of Photoshop Connie)

De Sint-Bernardsabdij werd gesticht in 1243 en vernoemd naar de Franse abt Bernardus van Clairvaux, de belangrijkste promotor van de hervormende kloosterorde van de Cisterciënzers. De locatie van de pachtgrond is te vinden in de zinsnede: "zeven dagwant lant (b) op het Sint-Willibrordsveld bij Aiendike (Eiendijk (c)"
[Geschiedenis van Antwerpen: deel III. Onder hertog Jan de Tweede. 1294-1312, F. PRIMS, 1949, p. 263].
(Kroniek van Antwerpen, samenstelling: W. STRECKER /opmaak & aanvulling: T. BISSCHOPS, Antwerpse Vereniging voor Bouwhistorie en Geschiedenis)

(b) een dagwand is een oude oppervlaktemaat, zoveel land als één man in een dag kon omploegen (ca. 3300 vierkante meter).
(c) de Eiendijk in de vallei van de Potvliet-rivier moest bij vloed de openbare weg vrijwaren van overstromingen.

FRANKRIJK

                               HAGENS          HAEGENS

Infobel.fr                      11                      0  
Geopatronyme               8                       1
(tussen 1891-1990)

Het valt op dat in Le Nord, in tegenstelling tot de geconsulteerde parochieregisters in Oost-Vlaanderen, geboortes, huwelijken en overlijdens kris kras door mekaar werden ingeschreven in een parochieregister. De twee oudste vermeldingen van naamgenoten zijn:

- in de Inventaire Sommaire AD Nord, série B, Chambre des Comptes de Lille, tome 3, A. DEHAISNES, ed., 1877: "1554-1563 Troisième registre aux ventes de rentes - Lettre de l'empereur Charles-Quint et de Philippe II, roi d'Espagne, portant création de rentes sur le bailliage et le tonlieu de Termonde, ainsi que le domaine de Flandre [�] Ces rentes sont assignées: [...] à Jean, fils de Roland Haghens" (B. 1828)
- in een rekening van 1620: "12 sols à Godefroy Haeghens, receveur de l'artillerie" (B. 2907 f164r°, p. 97) en 1621: "17 sols à Godefroy Hagens, receveur de l'artillerie de Leurs Altesses" (f215r°) (Inventaire sommaire des Archives départementales antérieures à 1790, Nord, A. DESPLANQUE et al, ed. 1888, p. 108)

- "Daniel François Hagens, natif d'Anvers, le 12 décembre 1633" (Memoires, Volume 21, Société historique et archéologique de Tournai, 1908, p. 74) 

- "Wy, Daniel Symons van Alphen, ende Mr. Symon van Baersdorp, schepenen in Leyden, oirconden dat voor ons gekomen ende verscheenen zyn de heeren Roelandt du Rieu, raet van den koninck van Hispanien over het quartier van Doornyck, ende van den heere Claude Lamorael, prince van Ligne, Amblise ende des Heyligen Ryckx, marquis van Roubaicx ende Ville, grave van Faucquenberge, heere van Wassenaer, etc. ridder van der ordre van den Gulden Vliese, ende generael van de ruyterye van Syne Majesteyt van Spaignien, ende meester Adriaen van Stryen, mede raet ende advokaet van syne excellentie, mitsgaders Daniel Franchois Hagens, heere van Perwels ende Collartswal (a) als speciale gemachtichde by procuratie van den hoochgemelten prince van Ligne" (verkoopakte van bezittingen in het Hollandse Leiden uit 13/03/1651) (Annales de l'Académie d'archéologie de Belgique, Volume 7, Antwerpen, 1848, p. 224) 

(a) Perwels: het Henegouwse Péruwelz? Collartswal: "Er was vroeger eene sluis onder de Westluidenschepoort, waardoor het water van de Waal in de binnenste gracht, tusschen den stadswal en Collartswal, konde gelaten worden [...] Collartswal heeft waarschijnlijk dezen naam verkregen van Collart, die ten tijde van Hertog Karel Van Egmond, te Tiel (Gelderland) Stadhouder was" (Beschrijving der stad Tiel, E. RINK, 1836, pp. 161-162) 

-  "Verklaring der Wapenkoningen te Brusfel, den 15 April 1660, nopens den oorfprong der Heeren van Duvenvoorde uit het doorluchtig huis van Wasfenaer. "Wy ondergeschreve Roys d'Armes ordinaerissen ende Heraulten van den Alderhoogsten ende Aldermagtigften Monarch Philips den vierden by genaede Gods Koning van Spagnien ende Indien en souverain Prince deezer Nederlanden ende Bourgondien, certificeeren & attesteren mits deeze aen alle de geene, wie het eenigzints foade mogen aengaen oversien te hebben ende te bekennen de zeer vermaerde famille van Duvenveorde oorspronkelyk te weesen uitten zeer oud, zeer Doorlugtigen stamme ofte Huyze van Wassenaer, volgens de beschryving daer van gedaen door Daniel francois Hagens heere van Perwels ende Collartswal & met de aenwysing van alle Titren & documenten daer toe dienende alles gerevidimeerd & geauthensiseert by den Secretaris van den Hove van Holland & Stadhouder van de Ieenhove van Wassenaer met uitbeeldinge van haer zegelen en waepenteeken so als deselve getrokken zyn" (Historie van het Verbond en de Smeekschriften der Nederlandsche Edelen: ter verkrijginge van vrijheid in den godsdienst en burgerstaat in de Jaaren 1565-1567, Volume 4, J. TE WATER, 1796, p. 175) 

- "Le tableau du Rosaire o� St-Dominique, à genoux et accompagné d'un autre personnage également connu par sa dévotion au Saint-Rosaire, reçoit un chapelet des mains de la Sainte-Vierge. Cette peinture est de M. Daniel-François Haghens, et de 1660, ainsi que nous l'apprend un autographe de cet artiste-prêtre, chapelain de St.-Jean à Roubaix. Voici le texte de cette pièce: "Monsieur le doyen, je vous prie de compter à Monsieur Pierre Oudart la somme de cent et vingt florins qui me sont deubs pour le tableau du Saint-Rosaire faict par moy. Et ceste servira de quittance. Faict à Roubaix, ce 28e juillet seize cent soixante. Daniel-françois Haghens" (Histoire de Roubaix, Volume 1, T. LEURIDAN, 1859) 

- "Daniel-François Hagens, prêtre, testa le 19 décembre 1681: Mon corps je laisse à la terre pour estre enterré en l'église de S. Nicaise, devant l'autel dudit sainct. Aussy s'entend que l'on mette une pierre sépulchralle de quatre pieds" "Icy gist Daniel-François Hagens, prêtre, natif d' Anvers, et chappelain en cette église, ayant fondé deux messes par semaine" (Société historique et archéologique de Tournai, 1898, p. 714)

Er is ook het koppel Aegidius (Gilles) HAEGENS en Isabelle Françoise HERREMAN. Zijn grootvader Petrus, een broer van stam-grootvader Jacobus, lag wellicht aan de basis van de Lokerse tak ( Tak 1). Gilles werd geboren te Kalken op 18/02/1694 en vestigde zich als "valet de chambre" en "messager à la cour" in Cassel (Département du Nord). Verschillende kinderen huwden:

1. Jean Bernard Damien (b) ("procureur à la cour et trésorier de Cassel") in 1759 met Anne Catherine GILLODTS
2. Nicolas Louis ("maître chirurgien") in 1762 met Marie Joséphe Julie VAN BEVER
3. Henri Joseph Nicolas ("chirurgien à Wormhout") in 1776 met Marie Jeanne Thérèse DURANT. Hij was ook "député" voor "le Comté enclavé dans la paroisse [de Wormhout] pour représenter l'Ordre du Tiers-Etat de la Flandre Maritime à l'Assemblée Bailliagène du 30 mars 1789, à Bailleul" (Annales du Comité flamand de France, Tome VII (1863-64), p. 285). Zij hadden 6 kinderen waarvan 4 zonen (zie verder): Louis François, huwde in 1811 te Cassel met Marie Anne Thérèse SOENEN, dochter Henriette Bernardine Jacqueline huwde Anthime Eutrope VERMULLEN.

(b) In 1786 was hij ontvanger te Kassel en vroeg aan "Monseigneur le Marechal de Caestries Minstre de la Marine" als voogd van zijn 22-jarige neef en wees Louis HAEGHENS om hem naar 'les Isles' te zenden wegens afpersing en schriftvervalsing. Hij zat in afwachting van de beslissing opgesloten in de gevangenis te Rijsel. Het verzoek werd echter afgewezen, omdat "depuis longtems on envoie plus de mauvais sujets aux colonies ou il y a moins de moyens pour les contenir quen france".
(http://anom.archivesnationales.culture.gouv.fr/)

Buiten Frans-Vlaanderen vinden we enkele generaties later in de Parijse metropool:

1. Julien HAEGHENS, die in 1848 de chemische hygrometer verbeterde (een instrument om de luchtvochtigheid te meten), en het meteorologisch observatorium te Versailles stichtte. Aan de hand van een aantal puzzelstukjes kunnen we zijn levensloop schetsen:

- "Nous ne connaissons pas le lieu de naissance de J. Haeghens, mais à on juger par son nom, il devait être d'origine flamande ou alsacienne" (Revue philomathique de Bordeaux et du sud-ouest, Volumes 13-14, 1910) 

- "HAEGHENS Julien, né 1808 Paris, +. prom. 1827, élève de Peyre" (Les architectes élèves de l'Ecole des beaux-arts, 1793-1907, D. DE PENANRUN et al, p. 288)

- "Madden collabore avec Julien Haeghens, un architecte-vérificateur versaillais, qui observe et rédige les synthèses envoyées au Bureau de statistique" (Le savant et la tempête: étudier l'atmosphère et prévoir le temps au XIXe siècle, F. LOCHER, 2008, p. 66) 

- "Trois ans plus tard, en 1844, l'architecte HAEGHENS, qui avait pris le goût de la météorologie en Algerie, alors qu'il y faisait son service militaire dans l'arme de Génie, présentait un rapport sur les observations recueillies depuis 1841 par Madden, montrait les courbes baromètriques corrigées de Versailles qu'il comparait à celles de l'Observatoire de Paris" (Bulletin, Société des sciences naturelles de Seine-et-Oise, Versailles, 1948, p. 17) 

- "J. Haeghens (d. 1853), a Parisian meteorologist and professor at the agricultural institute at Versailles" (The Papers of Joseph Henry: January 1847-December 1849, the Smithsonian years, J. HENRY et al) 

- "Année 1853-1854 [...] Cette année fut marquée par une grande perte, la mort de Haeghens qui survint le 1er novembre, il avait a peine quarente-cinq" (Mémoires, Volumes 19-20, Société des sciences naturelles de Seine-et-Oise, Versailles, 1910, p. 124) 

- "Mercredi dernier, on célébrait à Versailles les obsèques d'un savant modeste , M. Haeghens, architecte et professeur de mathématiques, décédé à l'age de 45 ans. M. Haeghens avait eu la première idée de l'établissement à Versailles d'un observatoire de météorologie et avait activement coopéré à la création ainsi qu'à la rédaction de l' Annuaire de météorologique de la France" (Journal des faits, 18/11/1853) 

Uit Franse contacten op een GeneaNet-forum bleek dat zijn geboorte op 07/10/1808 werd opgetekend in de Parijse parochie Saint-Sulpice met als moeder Louise Françoise Julienne WAGNER, zonder vermelding van de vader. Pas op 10/04/1812 erkende zij samen met Henri Guillaume HAEGHENS officieel het ouderschap: "ont reconnu comme étant leur propre fils", Of en waar ze ooit huwden is onbekend, en het blijft onduidelijk of Henri de biologische- dan wel de stiefvader was. Hij werd op 21/05/1784 geboren te Wormhout als zoon van het hoger vermelde koppel Henri HAEGHENS en Marie DURANT en was tussen 1804 en 1806 in dienst bij het 19de regiment infanterie in het Franse leger (www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr). Op Geneanet loopt een indexeringsproject van de originele registres de matricules van de Napoleontische legers, met een gedetailleerde beschrijving van de lichaamskenmerken. We vinden er twee naamgenoten:

Henri Guillaume HAEGHENS huwde op 01/08/1823 te Duinkerke met Marie Florentine BONDEWEEL uit Hazebrouck en erkende toen (zoals bij zijn vorige huwelijk) haar kind uit een vorige relatie. Hij had als beroep "employé des contributions indirectes" en woonde te Wormhout. Zijn vader was toen reeds overleden te Kassel, zijn moeder stemde in met het huwelijk. Eén van de getuigen was zijn broer Benoit Joseph Bernard HAEGHENS, 43 jaar, uit Hondschote, "receveur des contributions indirectes".

2. het koppel Camille Joseph HAEGHENS en Françoise Charlotte DAX. Hun zoon Daniel HAEGHENS huwt tweemaal te Versailles, nl. in 1837 met Julie Rose LECLERC, en in 1839 met Marie Catherine LERECY. Daniels zoon Louis Joseph HAEGHENS trouwde met Adelaïde Henriette RUYSSEN.
(http://gw5.geneanet.org/index.php3?b=vantours&lang=nl&m=N&v=HAEGHENS)

Verwandt.ch telt voor HAGENS 5 telefoonaansluitingen (in totaal 13 personen) oa in de streek van Zürich.

USA 

Het zal niet verbazen dat ook naamgenoten uit voornamelijk Nederland en Duitsland op het einde van de 19e eeuw en begin 20e eeuw hun geluk zochten in Noord-Amerika. Zo vinden we volgende aantallen in de Passenger Records van Ellis Island (New York City):

HAGENS 76 personen           HAEGENS: 2 personen

Er was in 1915 ook een 43-jarige Belg bij, ene Olivier Hagens uit Puurs. Vele van hun nazaten zitten op Facebook.

CANADA

De People Directory vermeldt:

HAGENS: 36 personen         HAEGENS: 56 personen

AUSTRALIË

Down Under vermeldt de telefoongids 12 personen met de naam HAEGENS. Op http://familytreemaker.genealogy.com leidt een spoor naar Nederlands Limburg:

- Charmaine, dochter van Lodewyk Peter Theodore HAEGENS uit Horst (NL) en Hubertina Maria Josephina HAEGENS (geboren in de VS), die emigreerden in 1956.

- Gerardus Jacobus Johannes (Gary) HAEGENS was born 11-7-1952 in Venlo. He married Dawn Lillian Norwood in The Entrance (New South Wales).
Antonius Jacobus Maria (Anthony) HAEGENS was born 6-2-1954 in Belmont (NSW). He married Christine Patricia Willard 17-3-1973.
Peter Matheus Maria HAEGENS was born 12-11-1950 in Venlo. He married Sandra May Renehan 27-11-1971 in Gosford (NSW).

Uit e-mail verkeer met Peter blijken zij alledrie stiefkinderen (hun oorspronkelijke familienaam is Vercoulen) van Arie HAEGENS uit Ryde nabij Sidney, die in 1960 trouwde met hun moeder, Helena Janissen. Arie was een kleermaker, afkomstig van Rotterdam, die in de jaren vijftig emigreerde.

Binnen onze familie dachten we dat overgrootvader Achilles HAEGHENS (  Overgrootvader Achilles aan het front in de Grooten Oorlog) zich in 1910 als eerste vanuit Kalken in Gent vestigde. Toch komt de naam er sinds de 14de eeuw al veelvuldig voor. Het spoor leidt naar Kalken, Laarne & Lokeren:

- Jan Sciltman erkent op 22 november 1360 6 ponden groten tournois schuldig te zijn aan Jan HAGHINE (J. VANNIEUWENHUYSE, Regesten op de Jaarregisters van de Keure, Schepenjaar 1360-1361, Gent, 1981, p. 18) 

- Janne HAGHIN wordt genoemd als schepen van de Keure op 16 januari 1402 (n.s.) (Geneaknowhow.net, Regesten op de jaarregisters van de Keure, 1400-1402)

- Jan HAGHIN wordt op 15 november 1402 genoemd als kerkmeester van Sint-Jacobs (J. DE ZUTTER, Regesten op de Jaarregisters van de Keure, Schepenjaar 1402-1403, Gent, 1981, p. 38) en nogmaals in 1406 (F. VERSTRAETEN, De Gentse Sint-Jacobsparochie, Deel I & II, Gent, 1976, o.c.)

- op 14 februari 1403 stelt Jan HAGHIN zich borg voor priester Jan Van Gheverghem (Ibidem, p. 89)

- op 17 mei 1403 erkent Cornelis HAGHIN als borgsteller een schuld aan Willem Utenhove, baljuw van Sint-Pieters (Ibidem, p. 136)

- Jan HAGHIN fs Jacob en Pauwels HAGHIN stellen zich op 20 januari 1405 borg voor de pachters van het goed te Gontrode (J. VAN DE WIELE, Regesten op de Jaarregisters van de Keure, Schepenjaar 1404-1405, Gent, 1981, p. 68) 

- bij de verkoop van op grond in de Merelbeekse meersen dd. 13 mei 1405 rust een landcijns van jaarlijks 3 deniers parisis ten voordele van Janne HAGHIN (Ibidem, p. 135)

- Janne HAGHIN wordt genoemd als testamentaris op 13 mei 1408 (R. NOWE, Regesten op de Jaarregisters van de Keure, Schepenjaar 1407-1408, Deel II, Gent, 1982, p. 163) 

- Hannekin HAGHENS wordt genoemd in een staat van goed (SAG, reeks 330, register 24, 1438-42, f74r°)

- Grietkin HAGHENS wordt vermeld in een SvG anno 1508/09 (SAG, reeks 330, register 44, f53r° - bron: W. STEEGHERS, Staten van Goederen en Indices op de Registers van Gedele, schepenjaar 1508-1509, 1982, p. 44). De alfabetische tafels op reeks 330 en de concordantietabel zijn als PDF-bestand op te vragen bij het SAG via WeTransfer. De lijvige registers die dikwijls tweejaarlijks werden gebundeld zijn ter plaatste in te kijken.

- in 1584: Jacoba HAGHINS (sic) ancilla (dienstmeid) bij Jacobus Brouckaert ('De Status Animarum uit 1584 van de Sint-Martinusparochie te Gent', G. ERVYNCK, Vlaamse Stam, nr. 2 maart/april 2004, p. 129)

- in 1586: Marie HAGHENS x Pieter De Bock en broer Jacobus HAGHENS als haar voogd (SAG, reeks 330, register 105, f1v°)

- op 18/02/1598: Jacobus HAGHENS koopt de helft van 700 roeden land in Kalken van François Overhaghen en Tanneken Van Bouckenholle (SAG, reeks 330, register 121, f18v°)

Sint-Baafs parochie (1618-1796)
 

Van Oirden Egidius huwt met Baert Petronella op 1707 - 12 - 17

(getuigen Haegens Franciscus en Praet Maria)

Massaert Henricus huwt met Scherens Catharina op 1708 - 1 - 17

(getuigen Hagens Joannes en Bavere Laurentia)

De Goesin Franciscus huwt met Erardt Catharina op 1708 - 11 - 11

(getuigen Haegens Petrus en Bollaert Carola)

Bauwens Joannes huwt met Serraes Isabella op 1713 - 4 - 5

(getuigen Haeghens Joannes en Van Gesse Judoca)

Maes Petrus huwt met Verstraeten Maria op 1714 - 5 - 1

(getuigen Haghens Franciscus en Coppens Catharina)

Panne Guillelmus huwt met Hagens Maria Petronilla op 1721 - 5 - 21

(getuigen Panne Joannes en Snock Anna)

Haeghens Petrus huwt met Braet Maria Joanna op 1722 - 4 - 19

(getuigen Danens Jacobus en Danens Petronilla)

Haegens Petrus huwt met Hechts Maria Petronilla op 1724 - 11 - 15

(getuigen Gautier Joannes en De Meyere Maria)

Van Noffel Josephus huwt met Van Auwenhove Anna op 1728 - 11 – 13

(getuigen Van Noffel Leopoldus en Haegens Maria Livina)

De Roovere Franciscus huwt met Rockx Martina op 1734 - 5 - 27

(getuigen Haegens Livinus en Delacour Joanna Petronilla)

Van Merrebeeck Joannes Emmanuel huwt met De Schodt Maria Joanna op 1782 - 2 - 2
(getuigen De Goet Joannes en Haeghens Isabella (b)

(b) zij huwde op 29/01/1736 met Wilhelmus VAN MEERBEECK te Leuven St Gertrudis
(http://ghklonderzeel.be/PDF/totaalklapper/D&D2010_huwelijken_HAA.pdf)
  

Sint-Pietersparochie (1584-1796)

 

Viel Mungo huwt met Auwens Elisabeth op 1707 - 1 - 29

(getuigen Haghens Guilielmus en Fallet Maria)

Haegens Petrus huwt met De Langhe Albertina op 1723 - 11 - 4

(getuigen Haegens Egidius en De Rave Isabella)

 

Sint-Jacobsparochie (1585-1796)

 

De Meulemeester Maximilianus huwt met Van Doorselaere Livina op 1701 - 11 - 23
(getuigen Haeghens Joannes en Willems Maria)

Verplancke Josephus huwt met Van Loo Maria Anna op 1737 - 8 - 18

(getuigen Haeghens Livinus en De Keyser Catharina)

 

Sint-Martinusparochie (1584-1796)

 

De Smet Gerardus huwt met Hertschap Anna Maria op 1727 - 1 - 24

(getuigen Haegens Petrus en Le Febure Isabella)

De Rudder Gerardus huwt met Van Wauwe Isabella Theresia op 1758 - 7 - 22

(getuigen Note Livinus, De Rudder David en Haeghens Joanna) 

Wieme Egidius huwt met Laridan Cecilia op 1792 - 4 - 24

(getuigen Wieme Jacobus en Haeghens Petronilla)

De Rudder Livinus huwt met Laridan Francisca op 1792 - 5 - 24

(getuigen De Rudder Paulus en Haeghens Petronilla)

Vandervennet Christianus huwt met Laridon Angela op 1794 - 5 - 23

(getuigen De Rudder Livinus en Haeghens Petronilla)

 

Sint-Niklaasparochie (1590-1796)

Haegens Joannes huwt met De la Wairde Clara Maria op 1664 - 1 – 2

(getuigen Van de Velde Franciscus en Danckaerts Catharina)

Hagens Livinus huwt met Coppens Joanna op 1666 - 2 - 14

(getuigen Coppens Petrus en Van de Velde Franciscus)

Grenier Judocus huwt met Haghens Catharina op 1706 - 10 – 31

(getuigen Stevens Judocus en Cabillauw Anna)

Zij overleed op 18/11/1723 en werd begraven in de kerk (Betoogboeken Alexianen, LXVIII nr.21-f42v°)
Clemaert Joannes huwt met De Goesin Joanna Catharina op 1709 - 7 – 18

(getuigen De Goesin Petrus Franciscus, Hagens Petrus en Clemmaert Joanna)

De Saint Germain Judocus huwt met De Noffel Catharina op 1717 - 3 – 30

(getuigen Haghens Petrus en Van Hauwe Anna Maria)

Baeke Franciscus huwt met Delbaer Maria Elisabeth op 1719 - 6 - 21

(getuigen Haghens Petrus en Haghens Maria Barbara)

Haeghens Petrus huwt met Braeckeleer Isabella op 1722 - 4 – 16

(getuigen Liveyns Rochus en Gheyselinck Jacoba)

Wonen in de Cataloniëstraat: "Fam. Livini Haghens (c). ad latus australe Eccl(es)iae quae est domus ad ccl(es)iam spectans l Maria Willems ux. / Joannes Haghens fs. an. 8 (d) / Cath. fa.an. 6 / Petrus fs. 2 an. cum dimidio" 
('De Status Animarum van de Gentse Sint-Niklaasparochie in 1681', E. OSSIEUR, Vlaamse Stam, nr. 5, mei 1991)

(c) mogelijks ook de Lieven Haghens, die als één van de zes stadstrompetters te paard 10 schellingen ontving bij Primus Hubertus Raellen en zijn inhaling te Gent in 1677, E. OSSIEUR, Vlaamse Stam, nrs. 11/12, nov-dec 1991. De bepaling van het bedrag lieten zij over aan "de wijse ende voorsienighe discrectie" van de schepenen.
(d) wellicht de Joannes Haeghens die later huwt met Cabelliau Anna (zie hieronder).  
 

Sint-Michiels Noord-parochie (1589-1796)

 

Haeghens Joannes huwt met Cabelliau Anna op 1699 - 7 – 11

(getuigen Cabbeliau Daniel en Willems Maria)
De Goessin Petrus Franciscus huwt met Verloock Joanna op 1719 - 5 – 28

(getuigen Hagens Petrus en De Wulf Petronilla)

Grenier Judocus huwt met Bauwens Anna Catharina op 1726 - 1 – 7

(getuigen Bauwens Carolus en Hagens Joannes)

 

Sint-Michiels Zuid-parochie (1654-1796)

 

Tavernier Franciscus huwt met Cloché Susanna op 1660 - 11 – 16

(getuigen Cloché Martinus en Hagens Joannes) 

 

Sint-Salvatorsparochie (Heilig Kerst) (1599-1796)

 

Vander Straeten Carolus huwt met Lefebrure Margareta op 1696 - 9 - 23

(getuigen Hagens Joannes en Plaetsaert Joannes)

Cabiliau Adrianus huwt met Soetens Adriana op 1706 - 9 - 4

(getuigen De Smet Joannes en Haeghens Joannes)

Vande Putte Philippus Carolus huwt met Pauwers Catharina Carola op 1722 - 5 – 6

(getuigen Hagens Petrus en Cruyt Jacobus)

Spaans Kasteel (1605-1796)

 

Payen Juan Francisco huwt met Vermeeren Jacquelina op 1678 - 1 – 5

(getuigen Vermeeren David en Haghens Gaspar)

- verkoopakte van het huis de Bonte Leeuw of de Derde Orde in de Veldstraat door Jan van Coeckelaere aan Pieter Haeghens 12 december 1712 (SA Gent, Inventaris Familiearchief d’Hane-Steenhuyse, DHS/71).

Anthone Stuvaert koopt een rente van Pieter Haeghens van 5 pond groten Vlaams per jaar rustend op deze woning, 24 december 1723 (idem, DHS/74).

Verkoopakte van de erfgenamen van Pieter Haeghens aan Anthone Stuvaert, 17 augustus 1729 (idem, DHS/78).

- Godt Vruchtige Oeffeninghen ende Gebeden, 1729. Dutch devotional manuscript compiled and written by "Joan. Haghens, D'aude" (p. 1) with presentation inscription to his daughter Catharina (p. 638). The Ghent origin is confirmed by the position in the Calendar of and the prayers to Coleta, Macharius, Livinus etc. (bib UGent)

- Joannes Baptista HAEGENS stierf op 23/08/1790 in de stadsgevangenis. Hij werd begraven in de Sint-Baafsparochie. Dit zwart schaap werd geboren te Zele.
(Begraafboek van de Alexianen LXVIII nr.22 f36r°. De broeders Alexianen, ook wel cellebroeders of schokkebroeders genoemd, bekwamen het alleenrecht om te begraven voor families die dit konden betalen. Het recht werd door de schepenen op 21 oktober 1521 bekrachtigd. Enkel voor kinderen, geestelijken en bepaalde bevoorrechte lieden mocht op anderen een beroep worden gedaan. Vanaf begin 1673 tot eind juli 1796 werd dit genoteerd in de begraafboeken met de woonplaats (parochie + straat), soms ook de naam van de partner, en de leeftijd Begijnen te Gent).

- in de Indicateur ofte Wegwyzer der Stad Gend, nuttigen almanach aen een ieder, voor het jaer 1824, p. 131, magazynen van wolle lakens, casimiren enz. "Haegens, by s.baefs". Twee jaar later, verhuis naar dé winkelstraat bij uitstek, de Veldstraat. In de Nieuwen utilen Almanach en Wegwyzer der Stad Gend in 't bezonder, en van de provincie Oost-Vlaenderen in het algemeyn, Volume 29, 1826, p. 175:

(Casimir is volkstaal voor kasjmier,
de fijne, zachte wollen stof van de Tibetgeit)

Weer een jaar later, in de Almanach van 1827 (p.182), staan ze vermeld als:

(Siamois is een stof uit zijde en katoen)

Er is mogelijks een link naar een watermolen aan de Limburgse rivier de Jeker: "In 1829 verkochten de gezamenlijke eigenaren de Wijkmolen aan een zekere Bellarmin Haegens (e), een industrieel uit Gent, die er een textielfabriek van maakte." (De Wijkmolen te Tongeren, H. BAILLIEN in Limburg, nr. 53, 1974, pp. 87-108).

(e) op 27/12/1790 te Deinze gedoopt als Belarminus, zoon van Antonius HAEGENS en Elisabetha VAN HOVE ( Digitaal krantenarchief).

A trip down memory lane. Toen ik ziek was als jonge snaak verbleef ik af en toe bij Henriette COENE, mijn overgrootmoeder langs moederszijde. Dankzij veel rusten op de sofa en haar warme pap met bruine suiker kwam ik weer op krachten. Tijdens het middageten dronk ze dat typische Pied de Boeuf tafelbier. Ze nam me ooit mee voor een wandeling naar het nabije Groot Begijnhof te Sint-Amandsberg (deelgemeente van Gent), waar tegen betaling kledij werd versteld. De ingang met de schots en scheef staande keikopkes en mijn knellende schoenen zijn me steeds bijgebleven.

In het convent Engelbertus nr. 46 bevindt zich het Documentatiecentrum voor Streekgeschiedenis Dr. M. Gysseling van de heemkundige kring De Oost-Oudburg. Het is telkens op zondag voor belangstellenden geopend van 10 tot 12 u.  
(http://users.skynet.be/oost-oudburg/Oudburg/homepage.html) 

(foto: C. Strijd)

Begijnen waren alleenstaande vrouwen en leden van een lekengemeenschap binnen de rooms-katholieke kerk. Anders dan een kloosterzuster legden zij geen eeuwige geloften af. Hoewel zij kuisheid beloofden, mochten zij wél geldelijk en onroerend eigendom behouden. Vanaf 16 jaar konden ze intreden in één van de 18 conventen van het oude Sint-Elisabethbegijnhof, tussen de Gentse Burgstraat en de Begijnhoflaan. Na 1 jaar als novice mochten ze het begijnenkleed dragen en na 6 maanden gesteed legden ze voor de grootjuffer de belofte af de regels van het hof te volgen. In 1874 verhuisden zij met meer dan 600 naar een nieuw onderkomen in Sint-Amandsberg. Het laatste Gentse begijntje, Marcella VAN HOECKE uit... Kalken, stierf in 2008.
(www.elisabethbegijnhof.be/e_begijnhof_main.html) 

 

In de 17de en 18de eeuw vinden we enkele verre verwanten terug uit Kalken en Lokeren, die mekaar wellicht inspireerden om in te treden:

1.- "Rekenynghe die overgheeft Lieven Haeghens fs Lievens als voocht van Lieven, Jaecquemijne ende Elisabeth Haeghens, midts dat joncvrauwe Joanna Haeghens duer haere promotie van ghestede  baghijne te Sint Lysbetten tot Ghendt (a) haer selfs bedeghen is, alle kinderen van Jan Haeghens ghewonnen bij Lauryntken Schaepdrijvers ( Tak 4), overleden te Laerne 1638".

(SvG Laarne 21/06/1650)

(a) Gesteed op 14/09/1642 in het convent Sint Jan Baptist (met dank aan Cecile Vanooteghem voor de aanvullingen).
(Register der namen, stedingen en data van de Begijntjes van het Begijnhof te Gent volgens de conventen van 1637 voor het Convent Ten Hove van 1663 voor het convent Ter Caeden etc, nr. 24 inventaris pater LUYTS, 1965) 

"Op 25 april 1651 verkochten Joris Everaert, zoon van Pieter, en zijn echtgenote Barbijne Beauwers voor burgemeester, meier en schepenen van Destelbergen een jaarlijkse losrente (schuldbrief) van 2 lb. gro. de penning 16 (6,25%) in goede gangbare munt aan mevrauwe Johanne Haghens, gestede begijn van Ste Lysbetten of het Sint-Elisabethbegijnhof in Gent. De rente was bezet op één gemet land gelegen op de wijk Beervelde inden helbosch, zuid den dooden moer, west en noord Christiaen Vervaet en oost Jacques Everaert". (‘Begijn Johanne Haghens koopt rente’, E. SCHEPENS, Heemkundig Nieuws, jg. 29, 2001, nr. 4, pp. 6-7).

Ze was ook betrokken bij een proces waarvan de aanklacht als volgt luidde: "Actum den 26 martij 1664   Aen hooghe en moghende heeren myne heeren van Raedt in Vlaenderen   Supplieren vtonen …telick Adriaen moens tot Saffelaere, Philips de Grootte en Andries van Overloop beede in Ghendt hoe dat den eersten suppliant voor den heere Lieutenant Civil van in daghijn van Ghendt (b) betrocken gheweest sijnde, van weeghen Jo.e Joanne haghens ghesteede beggijne tot Ste Elisabeth binnen de voorz stede van Ghendt haere qualificerende dactie thebben van Jo.e Laurentia bracke oock beggyne aldaer tot betaelijn van veertich pon groot vlaems over twintich jaeren crois eerdere rente van twee ponden groon tjiaers die beset soude weezen up twee ghemeten meersch ligghende inde partyen ghenaempt den twintich bundere binnen de prochie van Lockeren".
Zij voerde aan "dat zy by haer voorgaende meer dan volcommen heeft betoont haer goet recht, ende dat d’appelanten zonder eenich grief heml hebben beclaeght". (SA Gent, Verzameling familiepapieren Haghens, FP/2734/bis)

(b) In 1541 stelde Keizer Karel V deze éénpersoonsrechtbank in "om te eviteren de grooten onkosten van procedure". Deze vorstelijke ambtenaar was bevoegd voor financiële geschillen (zoals wanbetalingen) binnen het 'Gentse Kwartier', dat grote delen van Vlaanderen bestreek.

2.- "jaquemyne haghens (c) ghestede bagyne t St Lysbetten binnen Ghendt". (SvG Laarne 28/05/1667)

(c) dochter van Lvinus en Beatrix Van Aerde ( Tak 4), en tante van voormelde Joanna Haeghens. 
 
3.- "Dhelft van een behuijsde hofstede in de schrieck, groot int gheheele vier ghemete, oost straete, west den danacker, noort Jan Baptiste Bossier presbijtere, waervan de wederhilft van de hofstede is vercreghen van Christina Haghens fa Jacques beggijntien (d) bij manghelijnghe". (SvG Kalken stam-vader Joannes Haghens 11/07/1685 Tak 1)

(d) Joanna Haeghens was een kleindochter van Christina's grootoom. Zij werd gesteed tussen 1658 en 1663 ook in het convent Sint Jan Baptist 
(Register der namen, stedingen en data van de Begijntjes van het Begijnhof te Gent volgens de conventen van 1637 voor het Convent Ten Hove van 1663 voor het convent Ter Caeden etc, nr. 24 inventaris pater LUYTS, 1965) 
 

                                                  Jan x Christina Bauwens   ----------------------------   Livinus x Beatrix Van Aerde

                                                        ê                                                                                          ê

                                      Jacobus x Judoca Van Beerlaere                     Jan x Laurentia Schaedryvers  -------   Jacoba

                                                        ê                                                                         ê

                                                 Christina                                                               Joanna

4.- Lievijne HAEGHENS, weduwe van Pieter Verhooten ( Tak 3), overleed op 13/02/1705 (H. CAILLiAU, Het begijnhof Onze-Lieve-Vrouw-Ter-Hooie 1584-1792, 1995, p. 241)

5.- het begraafboek van de Alexianen (e) maakt melding van Joanna Theresia ‘Felicia’ Haegens fa Bartholomeus, wonende in het Groot Begijnhof Sint-Elisabeth, die overleed op 09/08/1787, en begraven werd in de Sint-Michielsparochie (LXVIII nr. 22 f98v°). Zij werd geboren op 11/07/1740 (PR Dopen Kalken).

 

"Jof Joanna Theresia Haeghens fa Bartholomeus en Elisabeth De Vos ( Tak 2) gebortig van Calcken oudt 48 jaeren gewesene religieuse van het gesupprimeerde Clooster den penitenten op St. Pieters overleden den 9 8bre naermiddag ten ii uren".
(Doodboeck van het Groot-Begijnhof te Gend beginnende 9de novembre 1701 ende eyndigende den 31 december 1925, niet-gefolieerd, nr. 4 inventaris pater LUYTS, 1965)

 

(e) deze broedergemeenschap bekwam het alleenrecht in Gent om te begraven. Enkel voor kinderen, geestelijken en bepaalde bevoorrechte lieden mocht op anderen een beroep worden gedaan. Vanaf begin 1673 tot eind juli 1796 hielden zij registers bij van families die hun begrafenis konden betalen met vermelding van naam, leeftijd, woonplaats, en soms ook de naam van de partner (www.gent.be/eCache/THE/44/243.html).

6.- Marie HAGENS, begijn van het convent Ten Durpe ingestreden 23/03/1722, gesteed op 10/01/1724 en overleden 09/08/1733.
(bron: C. Vanooteghem)

7.- "HAEGENS, Marie Anna fa. Joos en Catharina van Hecke, geboortig van Lokeren in 1714, ex-zuster van het gesupprimeerd klooster van Galilea te Gent, overleed 15 november 1792 "smorgens ten 9 uren".

(‘Overleden begijntjes en personen van het Groot-Begijnhof Sint-Elisabeth te Gent afkomstig uit Lokeren’, W. STEEGHERS, Vlaamse Stam, nr. 19, oktober 1989, p. 482) ( De Waaslandse tak)

 

Volgens het begraafboek was zij een religieuse in het Groot Begijnhof, overleed op 17/11/1792 en werd tevens begraven in de Sint-Michielsparochie (LXVIII nr. 23 f89r°).

8.- Marie Anne Haegens, dochter van Adrianus en Joanna De Bock (°21/11/1741 te Lokeren), ingetreden op 25/03/1762, gesteed 20/11/1763 in het convent Ter Leyen en overleden op 20/11/1802. Haar voormelde naamgenote was haar tante (mogelijks werd ze naar haar vernoemd).

                                                                              Judocus x Catharina Van Hecke

                                                                                                         ê

                                                                   Maria Anna  -----------------  Adrianus x Joanna De Bock

                                                                                                                                      ê

                                                                                                                            Maria Anna

Mijn grootouders Willy HAEGHENS en Gabrielle (Gaby) DE GRAVE woonden tijdens en na de WO II in de Mimosastraat 51 in de Gentse Bloemekenswijk.  Het verhaal gaat dat op het einde van de oorlog mijn grootmoeder werd beschoten door een Duitse soldaat die haar opmerkte toen ze in de deuropening stond te kijken. Begin de jaren '90 bracht een collega een exemplaar mee van het officieel telefoonjaarboek uit 1949-1950:

(bron: K. VAN BELLEGHEM)

Mijn grootvader, officieel Sebastianus Willy HAEGHENS en vernoemd naar zijn grootvader, was een belezen man die hield van toneel, klassieke muziek en scrabble, en die af en toe een partijtje schaak speelde in de plaatselijke Jean Jaurès-club. 

Hij begon als arbeider -hij reed rond met de stootkar- bij de Gentse Radiodistributie (voor het ontstaan zie https://ojs.ugent.be/TGTIC/article/view/7029/6917) en klom via zelfstudie en bevorderingsexamens op tot hoofd van de technische afdeling. Tot omstreeks 1960 zou het bakelieten muziekkastje met vijf zenders een vertrouwd beeld blijven in ruim driekwart van de huizen. De via kabel beschikbare zenders waren de NIR (Nationaal Instituut voor de Radio-Omroep, voorloper van de huidige openbare omroep), INR (de Waalse tegenhanger), Nederland, 'Rijsel' en de Britse BBC. Het bedrijf was gevestigd in een groot gebouw in de Jan Van Stopenberghestraat, een zijstraat van de Veldstraat, achter de Korenmarkt (nu brasserie Het Pakhuis). Tijdens WO II gebruikten de Duitsers het medium als propaganda-instrument met gecensureerde nieuwsberichten en "aangepaste" muziek. 

Omdat er genoeg brood op de plank moest komen, onderzocht hij later ook schadeclaims voor de coöperatieve socialistische verzekeringsmaatschappij La Prévoyance Sociale (PS) in zelfstandig bijberoep. Ik mocht dan af en toe als jonge snaak mee op huisbezoek. Hij was in de periode 1934-49 ook kortegolf radio-zendamateur, en kreeg als 21-jarige rookie de bijnaam 'Bébé Cadum', naar een toen bekend Frans merk van babyzeep.

(Bébé Cadum 28/04/1936)

Als eerbetoon maakte ik een collage met enkele 'QSL'-kaarten die hij vanuit alle continenten toegestuurd kreeg. Wikipedia to the rescue: "QSL card derived its name from the Q code "QSL". A Q code message can stand for a statement or a question (when the code is followed by a question mark). In this case, 'QSL?' (note the question mark) means "Do you confirm receipt of my transmission?" while 'QSL' (without a question mark) means "I confirm receipt of your transmission". Eén briefkaart van 1935 uit de regio Berlijn springt er uit met het opschrift "Niemand wünscht den Frieden mehr als wir". Als statement kan dat tellen...

(centraal mijn grootvaders QSL-kaart)

September 2013 kwam Pierre STOFFEL langs, die sterk geïnteresseerd is in de geschiedenis van de Belgische zendamateurs en zelf actief is met call sign ON4PS. Hij scande de verzameling van bijna 400 QSL-kaarten in, en schreef nadien het uitgebreid verslag, dat ik hier en daar heb aangevuld: "Activité d'une station d'amateur au travers des rapports de sections parus dans le magazine 'QSO'". Een bewerking: "Fils unique, Willy s'intéressa très tôt à la technique en général et à la radio en particulier. Comme la plupart des radio amateurs de cette époque, il construisit son équipement de ses propres mains. A ses débuts, il utilisa l'indicatif (pirate) 'ON4WHL'. Grand amateur de téléphonie, ses premiers contacts remontent à Novembre 1934, en témoignent les cartes QSL de cette époque. Après un premier emploi à la SAROV (Socialistische Arbeiders Radio-Omroep voor Vlaanderen (a), il gravit les échelons au sein du service de radiodistribution de Gand et devint responsable du département technique.

(a) Opgericht op 14 juli 1929 te Gent, een bundeling van lokale verenigingen van radioliefhebbers die beperkte uitzendfaciliteiten kreeg van het NIR.

(KBR - BelgicaPress  'De Vooruit' 24/12/1930)

Son logbook, dont semble t'il les pages de son activité 'pirate' manquent, commence le 21/09/1938. Il participait activement à la vie associative du 'Réseau belge': il assistait régulièrement aux réunions et aux diverses activités organisées par la section de Flandre Orientale (DM: ON4RD-Maison des Notaires, Gand). Il nous est ainsi possible de suivre pas à pas non seulement l'évolution de sa station d'amateur, mais aussi quelques faits marquants de sa vie personnelle en lisant les magazines 'QSO' (b) de l'époque.   

(b) Organe officiel du Reseau Belge - Groupement des Radio-Émetteurs - Section Belge de l'International Amateur Radio Union (I.A.R.U.).

1934: Le 30 Septembre de cette année se déroula à Gand le 'Salon de la TSF (c)': concours de réception ondes courtes, exposition de matériel radio (concours et démonstrations), lunch dans les salons de la Ducale, suivi de l'Assemblée générale du Réseau Belge (Salle des Notaires). Il est fort probable que Willy Haeghens y fut contaminé par le virus de la radio! Utilisant l'indicatif (pirate) 'ON4WHL', il réalisa ses premiers contacts en Novembre, soit un mois après cette manifestation prestigieuse.

«Un de nos nouveaux a démarré en mopa (d). Il faudra cristalliser mon v[ieu]x (e). La porteuse est un peu RAC. Courage cela viendra, WHL» (QSO 12/ 1934)

(c) Transmission sans fil : het versturen van berichten (telegrammen) over lange afstanden via draadloze telegrafie.

(d) Master Oscillator Power Amplifier : een type versterker.

(e) Naar het Engelse 'old man', vriendschappelijke verwijzing tussen zendamateurs.

1935: Willy, qui est très 'radio-actif' malgré semble t'il des contraintes professionnelles et personnelles ('boulot et YL' (f), participe assidûment aux réunions et aux évènements de son radio-club: cours de lecture au son, repas de sa section (Moules frites le mercredi 28 avril), déplacement à Audenaerde (mercredi 5 Juin), et j’en passe.

(f) Vermoedelijk Y(oung) L(ady), zijn latere echtgenote Gaby DE GRAVE.

«En phone 80m, le Xtal a fait évanouir le RAC. La modulation grille ou la modulation dans le circuit oscillateur ne donne pas des résultats très beaux. A changer cela, mon vx!» (QSO 01/193)

«a des intentions démolissantes, un vrai régal que celui-là. Attendons le mois prochain pour voir ce qui va sortir de là. Bébé Cadum nous arrangera quelque chose de FB» (QSO 05/1935)

«On 80 fone, avec une modulation grille épatante actuellement. Spécialité disque Gantois. Sur 40 graphie a fait son 1er Américain. Construit un TRI-TET (g). Assez bien qrm YL... je crois» (QSO 09/1935)

(g) Triode-tetrode oscillator, uitgebracht in 1933 met hogere output.

«Démolition et reconstruction. Va faire sa demande pour autorisation officielle. Bravo ! Très qrm YL...» (QSO 10/1935)

«QRM-travail actuellement, n'a plus tellement de temps pour bricolage» (QSO 11/1935)

«très QRM travail pour le moment (tant mieux) mais trouve tout de même le temps de faire un peu de phonie et graphie sur la bande des 40m. L'émetteur se compose d'un TRI-TET suivi d'un PPE 406, modulé grille par 2A5. Arrive comme un tonnerre avec qrks R8/9 en fone au Maroc, Algérie et Portugal. En graphie a qsoté l'Afganistan YA1DB reçu R5. Désirerait s'y mettre sur 20m mais son X-tal en doublant le met en dehors de la bande» (QSO 12/1935)

1936: Il interrompt ses émissions durant 6 mois. Travail et famille ont la priorité! Le 15 Juillet, le radio-club de Flandre Orientale visite les installations de la Centrale de Radiodistribution Gantoise. Son futur employeur! 

«assez qrm job pour le moment mais ON sur 40 en fone et CW. Attrape l'accent anglais à force de faire des G» (QSO 01/1936)

«l'OM gantois à l'accent hollandais, quand le qrm yl n'est pas trop intense, fait du beau trafic fone sur 40 et 80m» (QSO 02/1936)

«très QRM radio-distribution et YL. Est très peu en l'air actuellement» (QSO 04/1936)
"s'est marié il y a quelques jours (h). Nous lui souhaitons good luck et que son YL soit favorable aux OC" (QSO 06/1936) ( (e)

«Sera ON d'ici quelques semaines» (QSO 08/1936)

«S'extasie de ce que 6 mois après cessation de trafic les QSL continuent à arriver en nombre. Va finalement démarrer» (QSO 12/1936)

(h) Ze huwden op 18 april 1936 te Gent.

1937: Willy participe toujours régulièrement aux réunions à Gand, qui se terminent souvent au Royal Club Nautique. Sa station se caractérise par une excellente modulation. Les rapports de la section semblent se raréfier.

«est finalement en l'air. Congrats ob et revoilà un OM qui ne fera pas dire que les phonistes empoisonnent l'éther» (QSO 02/1937)

«Trafic sur 20 et 40 m. avec Hartley 10w» (QSO 03/1937)

1938: L'indicatif à 3 lettres perd (enfin) son 'L' final! Quand bien même cette 'régularisation' n'est annoncée que dans le 'QSO' de Juin 1939 (p.65), un examen minutieux de ses cartes QSL de 1938 atteste que le nouvel indicatif  'ON4WH' fut utilisé dès Juillet 1938 (carte d'un SWL polonais datée du 21/07)

Citons aussi la présence de Willy à la réunion mémorable du 16 Juin: une caravane automobile munie de 2 stations 56 Mhz relia Gand à Audenaerde.

«Les 56 mc semblent intéresser prodigieusement les ON4 de la Flandre Orientale» (QSO 08/1938)

Après un souper 'démocratique', eut lieu la visite de la 'splendide super-station' de 4AP sur la colline d'Edelaere.

«La réunion se termina très tard dans la dégustation de la divine bière d'Audenaerde» (QSO 08/1938)

Last but not least, un évènement plus personnel fut annoncé dans le 'QSO' 10/1938 (p.484):

 

1939: Peu ou pas de rapports des 'Genteneirs'!

«Décidément 4RD le DM aquatique de la section Flandre Orientale, ne nous inonde pas beaucoup de sa prose. Pour être heureux, vivons cachés, semble être la devise de la section et de son DM» (QSO 06/1939)

«WH actuellement officiel fait du très beau DX (i) avec une puissance dérisoire. Bravo O[ld] B[oy]» (QSO 06/1939)

(i) Afgeleid van het Engelse distance. Wikipedia: DX'en is een hobby, waarbij geprobeerd wordt om radiosignalen van veraf gelegen plaatsen te ontvangen en te identificeren.

Alors que les radio amateurs devaient remettre leur équipement à l'occupant, Willy dissimula chez lui son émetteur et remit un faux aux Allemands. Après la guerre, il réalisa un nouveau récepteur HRO et privilégia l'émission en télégraphie. Bien que reprit dans la liste des stations officielles de Janvier 1950 [Haeghens Sebastiaan Mimosastraat, 39 Gent] et membre de l'UBA (j) en 1950, son log s'interrompt brusquement le 22/2/1949. Sa carte QSL la plus récente date de Février 1949 (k).

(j) Koninklijke Unie van Belgische Zendamateurs.
(k) volgens mijn vader vond zijn echtgenote dat hij teveel tijd besteedde aan zijn hobby en te weinig aan zijn gezin. De installatie werd toen maar afgebroken...

Son manipulateur, restauré par son fils dans les années 90, est précieusement conservé".

 

Om aan de stijgende vraag naar informatie te voldoen rond de herdenking van de Eerste Wereldoorlog in 2014, plaatste het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis in het Brusselse Jubelpark een lijst op: https://www.old.klm-mra.be/D7t/nl/content/persoonlijke-militaire-dossiers met dossiers van onderofficieren en soldaten die geboren zijn tussen 1845 en 1888. Deze zijn niet online consulteerbaar, maar er wel gratis op aanvraag in te kijken. "Troep-Eenheid Corps de Transport- Stamboeknr. 5949-nr. 6255950" is dat van mijn overgrootvader Achilles HAEGHENS. Hij werd te Kalken geboren op 07 februari 1879, en groeide er samen met zijn tweelingbroer Cyrillus op als één van de 12 kinderen van het landbouwersgezin van betovergrootouders Sebastianus HAEGHENS en Philomena DE KESEL. Voor hij in het leger ging, oefende hij er het beroep uit van wever (tisserand). Hij overleed te Gent op 21 juli 1948 en maakte dus als volwassene beide wereldoorlogen mee.

(Generaties X-XI-XII verenigd in deze Verklaring van Nationaliteit (09/05/1899)

Op 14 november 2013 kon ik zijn dossier fotograferen in een bomvolle leeszaal met veel Britse bezoekers. Er was welgeteld nog één zitje vrij, naast de vermoeid ogende archivaris, die zei: "Qu'est-ce qu'ils viennent tous foutre ici?!". In tegenstelling tot quasi lege mappen van naamgenoten, bevatte die van Achilles tal van voornamelijk Franstalige documenten, die toelaten om zijn militaire loopbaan te reconstrueren. In totaal bedroeg die 13 jaar, 10 maanden en 12 dagen. Een chronologisch overzicht:

28/10/1899                           Voor de lichting van 1899 bij trekking nr. 336 toegewezen, maar hij werd niet uitgeloot.
                                                (cf. www.abl1914.be/organisatie/loting.htm)

02/11/1899                           L'engagement volontaire avec prime (V.A.P.) contracté le 2 Novembre 1899, par le nommé Haeghens, Achille, pour un                                                          terme de milice. Hij kreeg als vrijwilliger die dienst deed in de plaats van iemand anders een voorschot van 300 frank,

                                              en trad met stamnummer 189/7873 voor 4 jaar in dienst bij het 4de Artillerie Regiment (Leuven).

23/09/1901                           De capitaine commandant de la batterie legde hem af en toe een disciplinaire maatregel op: 8 jours
 d'arrêts dans le quartier. Motif:  s'être rendu en congé avec le pantalon de drop d’un camarade.

07/07/1902                           Id. 10 jours d'arrêts dans le quartier. Être rentré 3 heures et 15 minutes après l'appel du soir.

25/04/1903                           Id. 4 jours d'arrêts a la salle de police. Malgré la défense faite avoir monté le cheval de l'officier
                                               aupres duquel il était employé en qualité d'ordonnance (hulpje).   

04/05/1903                           Id. 8 jours d'arrêts a la salle de police. Etant ordonnance d'officier avoir découché et être rentré a
                                               22 heures.

15/12/1903                           Met onbepaald verlof gezonden naar Kalken, district van Dendermonde, kanton Overmeire.

01/10/1908                           Reservist. Verhuis van Kalken naar Wetteren.

01/04/1910                           Verhuis naar Gent.

06/08/1910                           Mariage d'un militaire en congé illimité: melding van zijn huwelijk op 06/08/1910 in de Gentse
                                               Sint-Jacobsparochie met Honorinne DE WOLF.

(aankondiging van hun huwelijk in La Flandre Libérale van 25/07/1910. Ze woonden toen in de Ijkmeesterstraat nr. 5, zij was huisvrouw s.p.: sans profession)

(in uniform met vrouw en enigste kind, mijn grootvader Willy)



(zijn "fashionable" 14k gouden zakhorloge,
een savonet met initialen A.H. op het klapdeksel)

15/05/1912                           Overplaatsing naar het 5^e Artillerie Regiment.

15/12/1913                           Krijgt na 4 jaar en 2 maanden dienst het certificat de bonne conduite.

01/08/1914                           Wederoproeping wegens WO I. Ambulancier bij het Corps des Transports Automobile
                                                CAAD/CT/1^e D A (art. L. litt. a).

15/05/1915                           Bevorderd tot brigadier-chauffeur V.A.P. 1900 Ré. 00. De rang van brigadier is vergelijkbaar met
                                              korporaal, maar is nu in onbruik geraakt.

18/05/1916                           Mutatie naar CT/6^e D A (art. L. litt. b).

01/01/1917                           Mutatie naar CT C (art. L. litt. f)  te Calais (FR).

17/11//1918                          Als oudstrijder kreeg hij enkele onderscheidingen: Décoré de la Croix de Guerre pour le courage et
                                               le devouement dont-il a fait [...] au cours de sa longue présence au front. Het Oorlogkruis werd
                                               o.m. toegekend aan militairen die drager waren van minstens 5 zgn. frontstrepen (zie verder). 
                                               In totaal verbleef hij 54 maanden aan het front, waarvan 52 met allocations (uitkering)
                                               à 75 francs per maand.

01/02/1919                           Dienstherneming bij het 2^e Vervoerskorps (CT/1DA 5^e Cie), telkens verlengd met 1 tot twee jaar als

                                               chauffeur in het militair hospitaal te Gent.

01/10/1919                           Décoration militaire du 2^e cl pour anciènneté de bons services. Het militair ereteken van tweede klas
                                               was voorbehouden voor zij die "onder den rang van Officier staan, en die tien jaren goeden 
                                               dienst hebben" [1].    

19/12/1920                           Adres: Sluizeken 21 in Gent (Place de l'Écluse). 

10/05/1921                           Ontvangt 8 chevrons de front na beslissing van de regimentscommandant (1e D A) op 29/04/1921.
                                               Soldaten kregen na 1 jaar dienst een rode wollen "frontstreep" op de linkermouw, en elke
                                               6 maanden later een nieuwe streep, met een maximum van 8. Volgens de wet van 25/08/1919
                                               konden oudstrijders vanaf 45 jaar of hun weduwen hiermee een rente aanvragen bij het
                                               Ministerie van Landsverdediging.

01/01/1922                           Gekwalificeerd werkman.

28/01/1922                           Ontvangt de Médaille de la Victoire. Deze Overwinningsmedaille (hieronder rechts zijn persoonlijk exemplaar) werd 

                                             uitgereikt aan alle militairen die dienst deden tussen 01/08/14-11/11/18. Ontvangt ook de Médaille 

                                             Commémorative de la Guerre 1914-1918. Deze Herinneringsmedaille (links) werd uitgereikt "aux Belges qui ont servi, 

                                             pendant la guerre, dans les forces armées belges et qui étaient ayant droit au port de la Médaille de la Victoire".

                                                            (Tijdens de Gentse feesten van 1920 wou het stadsbestuur alle oud-strijders en opgeëisten vieren. Burgemeester Emile Braun verhandigde een gedenkpenning met op de voorzijde de Gentse Maagd en op de keerzijde de tekst: 'GENT AAN HARE ROEMRIJKE ZONEN STRIJDERS IN DEN WERELDOORLOG 1914-1918' en de Franse versie)                                                             

04/02/1922                           Ontvangt het juweel van de Yzer Medailie. Kon verleend worden aan strijders die tussen 17 en 21
                                               oktober 1914 deel uitmaakten van het veldleger aan de Ijzer-rivier.

20/03/1923                           Ontvangt de bijou de la décoration militaire de 2^e classe. 

15/09/1924                           Opnieuw met onbepaald verlof met certificat de bonne conduite.
                                                Adres: Sint-Pietersnieuwstraat 22 in Gent.

22/12/1937                           Adres: Oudenaardsesteenweg nr. 60 in Gent.

01/08/1944                           Definitief ontslag.

Zijn jongere broer Evarist werd op 04/08/1917 gedeporteerd vanuit Wetteren om dwangarbeid te verrichten bij het Zivilarbeiter Bataillone 16 in het Franse Billy [2], wellicht Billy-sous-Mangiennes in het arrondissement Verdun. Hij zou op 28/09/1918 terugkeren. Mijn vader wist nog dat hij later wattman werd van de stoomtram.

Achilles vertelde graag volgende anekdote: als chauffeur van een generaal kreeg hij uit erkentelijkheid net als zijn baas eens oesters voorgeschoteld. Hij wist echter niet hoe hij die vreemde dingen moest openen, en moffelde ze dan maar weg. Toen de obers wilden opruimen, vroegen die zich af waar de schelpen gebleven waren? Hij heeft het ze nooit durven vertellen!

In het burgerleven was hij eerst schoolbuschauffeur te Gent, en werd later conciërge van de Stedelijke Openluchtschool aan de Oudenaardsesteenweg ( Achilles Haeghens' militair zakboekje te koop op de rommelmarkt). 

(KBR - Belgicapress Sport Echo Vooruit 27/01/1931Samen met zijn oudere broer Henri beoefende hij een combinatie van carambole met 3 ballen en pocket biljartop een snookertafel -De "h" in de familienaam is verdwenen) 

Toen de Duitsers in WO II België binnenvielen, charterden enkele vermogende Gentenaars hem als chauffeur om met zijn stadsbus naar Frankrijk te vluchten. In dit gezelschap bevonden zich ook zijn echtgenote, zoon Willy en zijn vrouw, en hun zoon Freddy (mijn vader). Ze belandden uiteindelijk in Béziers (departement Languedoc), waar ze zo'n 6 maanden verbleven. Mijn grootvader vond er werk in de radiowinkel van ene monsieur Cabanel. Toen de berichten binnen sijpelden dat de Duitsers geen wreedheden begingen ten opzichte van de burgerbevolking, keerden ze schoorvoetend terug. Een schoonbroer van mijn grootvader squatte intussen zijn woning, wat voor enige wrevel zorgde binnen de familie. 

In 1944 hadden Achilles & Honorinne veel geluk: bij een geallieerd bombardement op het Merelbeekse station sloeg een verdwaalde bom in net naast hun houten woning. Het gebouw werd deels verwoest. Zijn vrouw werd zwaar gewond aan het been, dat bijna moest geamputeerd worden.

---

[1]  www.tenboome.webruimtehosting.net/guldenboek/Folder.PDF, Inlichtingen ten gebruike der Oudstrijders / www.wo1.be/UserFiles/files/BelgieMedailles-FR.pdf

[2]  De opgeëisten van Kalken en Laarne tijdens de eerste wereldoorlog, resultaten van een verkennend onderzoek, H. COUCHE, Castellum, nr. 4, december 2011,
       p.44.

 

Augustus 2015 vroeg een brocanteur via mail of ik interesse had voor het militair zakboekje van ene Achille HAEGHENS? Deze zijn gegeerd in verzamelaarskringen, maar vóór het daar te koop aan te bieden, zocht hij naar verwanten en kwam zo op mijn blog terecht. Een paar dagen later kon ik enkele documenten afhalen aan de Gentse rommelmarkt Bij Sint-Jacobs. Uit welke inboedel ze afkomstig waren, wist hij niet precies. Het zakboekje vermeldt de opname in de eenheid 4e Artillerie op 18/11/1899, persoonsbeschrijving, burgerlijke stand, eretekens, ontslag op 15/12/1913, het bewijs van goed gedrag ("geldt als militair bewijs bij het dingen naar een betrekking") en 15/09/1924 als datum waarop het onbepaald verlof werd verleend. Alles komt mooi overeen met zijn dossier uit het legermuseum ( Overgrootvader Achilles aan het front in de Grooten Oorlog).
Er zat ook het burgerlijke mobilisatieboekje bij: de houder was onderworpen aan de wet van 05/03/1935 ivm de plichten van ambtenaren in oorlogstijd. Hierin staat vermeld dat hij op 01/10/1924 lokaalbewaarder werd van de Gentse Openluchtschool met als bijzondere geschiktheid 'autogeleider' (a).
Ten slotte kreeg ik een bidprentje van zijn zus Irma, en een foto van het doodsbed van schoonzus Marie van Waelvelde, met haar man Evarist HAEGHENS (a) en dochter Yvonne. Op de achterzijde van de foto had mijn grootvader Willy de namen in potlood geschreven.

(a) Pagina 36: Poortier Openluchtschool: A. Haeghens, Audenaarschesteenweg. Pagina 211: 60 Openluchtschool stad Gent "D'Asseler", Haeghens A., autogeleider. Pagina 361: Haeghens E., machinist, Destelbergenstr., 114, St.-Amandsberg / Haeghens A., autogeleider, Oudenaardschesteenweg, 60.
(Dubbele wegwyzer der stad Gent en der provincie Oost-Vlaenderen, Volume 163, 1932)

Uit de klappers (registers met alfabetische naamindexen) van het RA Gent:

HEUSDEN

Andrea x Petrus MATTHIJS 16-12-1750

Livina x Adrianus DE WILDE 26-01-1695

Jan Franciscus x Judoca Maria STROBBE 15-07-1789 ( Tak 1)
Petrus (ex Laarne) x Judoca HAELTERMAN 21-05-1712 ( Tak 1)

Petronella x Guillemus BRACKE 27-04-1638

Dionisius x Adriana DE FAUW 30-04-1754 ( Tak 3)
Livina x Jan DE CAUSEMAEKER 08-10-1747

Livina x Petrus TEMMERMANS 18-06-1690

OVERMERE

Petrus Joannes x Joanna BLENDEMAN 30-04-1763 ( Tak 5)
(getuigen: joh haegens & angela de meye - PR)
 

°14-09-1703 Elisabeth, dochter van Jan x Joanna MATTHIJS

WESTREM

Joannes (Joos) x Amelberga CROMPHAUDT 04-09-1665

Joannes x Adriana VERCRUYSEN 08-07-1679

Joannes x Joanna VANDERKEE 15-02-1678

WETTEREN

Joanna x Lodewijk K. BRAECKMAN 00-00-1730

Jozef x Joanna Josefa VAN DAMME 00-00-1789 ( Tak 2)
Joanna x Pieter DE GRAUW 00-00-1744

ZAFFELARE

Anna Maria x Pieter Jan VAN DE VIJVER 01-05-1787

ZEVENEKEN

Anna x N, VAN RIJSSELBERGHE 21-06-1744

Pieter x Joanna Catharina ROOMS 03-09-1760

Jacoba x Georgius DE WESPELERE 18-11-1662

Isabella x Pieter Lieven SCHEPENS 31-01-1769

Isabella x Lieven MOENAERT 26-06-1764 ( Naamgenoten in het Gentse / SvG Sint-Baafs)

Joanna x Pieter Judocus PIETERS 29-09-1761

Jan x Joanna DER WEDUWEN 26-10-1769 ( Naamgenoten in het Gentse / SvG Sint-Baafs)
Isabella x Pieter EECKMAN 03-11-1782 ( Overige koppels)

Joanna x Lieven VLAMINCK 10-10-1744 ( Naamgenoten in het Gentse / SvG Sint-Baafs)

Pieter Joseph x Sophia ROOMS 25-08-1795 ( Overige koppels)

Willem x Joanna Maria RAES 07-05-1778 ( Tak 2)

Christiaan x Elisabeth DE RYCKE 31-05-1774

Laurentius x Catharina VAN PETEGHEM 23-11-1641 ( (h) Tak 3)
Ferdinand x Rosalia COOLS 04-05-1848 ( De Waaslandse tak (p) & (r)

Agnes HAEG(H)ENS (beide spellingen komen voor) leidde van 28 mei 1754 tot 21 mei 1787 de cisterziënzerinnenabdij van Roosendael, nabij Sint-Katelijne-Waver aan de oever van de Nete. Uit haar professiebrief van 09 januari 1724 blijkt dat ze ca. 1703 gedoopt werd als 'Angelina'. Zij stamde uit het kroostrijke gezin (20 kinderen!) van Joannes HAEGHENS, lakenkoopman in Brussel, en Theresia de Beckbergen. Zij overleed op 21 mei 1787 en werd begraven op het kerkhof van de abdij.
Haar voorouders langs vaders kant, bekleedden hoge ambten in Maastricht. Zij leverden verschillende burgemeesters aan de stad "en sorghden met veel Roem voor heel de Stadts Welvaeren". In 1632 week de familie uit naar Brussel nadat een Nederlandse troepenmacht het Spaans bezette Maastricht innam, en katholieken niet meer in aanmerking kwamen voor overheidsfuncties. 

Tijdens haar bestuur kende de abdij een nieuwe bloei met de bouw van onder meer het Poortgebouw in 1777. Op de voorgevel staat haar wapenspreuk gegraveerd: "CUstoDIt sepes et arCet porta MUnIt Ut pLus serVet", wat zoveel betekent als: "De haag beschermt en de poort bewaakt om beter te bewaren".
Sepes verwijst zowel naar de familienaam, als naar de omheining. Een moderne vertaling luidt: "De haag neemt U onder haar hoede, en de poort helpt haar daarbij".
Voor de liefhebbers van detective-thriller auteur Dan Brown: de onderlijnde letters zouden samen een zgn. chronogram vormen, nl. MDCCLVUUUII = het bouwjaar 1777?

In De weerbare mannen (a) van het land van Waes in 1480, 1552 en 1558, C.P. SERRURE (ed.), Gent, 1861 (www.dbnl.org/tekst/_wee003weer01_01/) komen geen naamgenoten voor. De inwijking situeert zich dus op een later tijdstip. Een eerste spoor vinden we in de 3 penningkohieren van het Lokerse Daknam waarin ene Jacop HAGHENS eigenaar is van 900 vierkante roeden land. 

(L. DE BACKER, Daknam Penningkohieren 1571-1575-1577, FV-Land van Waas (2013), pp. 05-29-53)

Dezelfde (?) Jacobus komt 4 decennia later voor te Lokeren: "Item peteghems heye, o den vispoel, z het clooster bosken ende Jacob Haghens met de nieulanden, w de beec ackers, n de cloosterstrate" (f20v°) en "Item de voorste heye, o de beec ackers die nu in pachte heeft Jacob Haghens" (f4v°), Metynghe van het Clooster van Nieuwenbossche, anno 1617.

(a) in tijden van oorlog moest elk dorp een militie van volwassen mannen onder de wapens roepen. Hiervoor werden naamlijsten bijgehouden.

BEVEREN

(Wie hebben wy daer? De Onpartijdige 08/10/1843)

BUGGENHOUT

Jacobus HAGHENS x 31-08-1729 Catharina Anna VAN DER SIJPE 

EKSAARDE

Guillielmus x 30-04-1722 Anna VAN DAMME 
Joannes x 26-01-1751 Anna Maria HAEGENS ( Generaties XV-VI (d)
(getuigen: Joanne HAEGENS - Joanna VAN PUTTE)
Maria x 24-06-1717 Livinus VAN BRUSSELE 
Joanna Livina x 07-07-1772 Joannes VAN DEURSE 
Maria x 14-01-1673 Livinus EECKMAN
(getuigen: Livinus VERDURME - Catharina EECKMAN)

LOKEREN

De samenstelling is grotendeels gebaseerd op:

- 27 handgeschreven boekdelen ivm de staten van goed van voormalig stadsarchivaris V. VERSTEGEN met een alfabetische opsomming van de families en de naaste verwanten. Deze werken zijn online te consulteren via:  https://lokeren.be/vrije-tijd/stadsarchief/archiefcollecties. De originele SvG liggen ter inzage in het SA Lokeren. Een ambtenaar deed bij een bezoek eerst moeilijk over het fotograferen van deze stukken die honderden jaren oud zijn wegens de privacy wetgeving (!?), maar na enig aandringen werd het toegestaan

- een digitaal vrijwilligersproject van FV-Land van Waas

- online gegevens van het Rijksarchief

In 1997 telde het Rijksregister 21 naamgenoten te Lokeren, nà Laarne (25) het hoogste aantal. Volgens de kiezerslijst van 01/08/2000 waren dat er 17 (bron: G. DE WILDE).

Ancien Régime (1568-1796)

Franciscus x 00-00-1637  Maria VAN PETEGHEM ( tak 2 Kalken/Laarne)
Petrus x 22-04-1640  Anna (Tanneken) SLOYR (a bis) 

met dochter Joanna x 04-07-1679 Joannes VAN DE VELDE 

met dochter Catharina (Cathelijne) x Jan DE BOCK 

Livinus x 09-03-1679 Maria DE COCK 
met zoon Judocus (Joos) x 20-03-1707 Catharina VAN HECKE (e)
met dochter Maria Anna ( Begijnen in Gent)
met dochter Joanna x 1744 Livinus VLAEMIJNCK ( Naamgenoten in het Gentse)
met zoon Adrianus  +1791 x 1735 Daknam Joanna DE BOCK 1709-1788
        met dochter Maria Jacoba 1747-1829 x 1771 Daknam Jacobus VAN HECKE 1746-1801
Petrus x 17-06-1687 Amelberga VAN CLEEMPUT ( Tak 2)
met zoon Judocus x 22-04-1727  Maria VAN DRIESSCHE (c)
   met dochter Joanna +27/05/1769 x 01-10-1761 Jacobus DE VEIRMAN (l)
Dyonisius x 17-02-1689 Livina DE WILDE 
Joannes x 26-11-1689 Maria VERSCHELDEN 
Guilielmus °ca 1655 x 21-06-1690 Joanna BLANCKAERT (d)  
met dochter Maria x Franciscus NOPPE
Livinus (fs Jan) x 10-07-1710  Petronilla VLAMINCK (f)
                       xx 12-11-1716 Joanna BRACKE 
Livinus °ca 1690 x 13-01-1715  Anna Margareta VOLKERICK (g)
met dochter Petronilla +17/04/1759 x 20-10-1750 Cornelius GOOSSENS (k)
Joannes x 19-12-1716 Livina VAN HECKE 
Petrus x 07-02-1722 Elisabetha GOOSSENS 
met dochter Maria Judoca 1726 x 15-12-1749 Joannes FAMAEY +17/05/1753 (j)
                                              xx 14-09-1756 Petrus VAN BRUSSEL 
met dochter Angel(in)a x 18-05-1762 Joannes Franciscus VERBEKEN +20/03/1788 (n) ( volkstellingen)
Adrianus x 04-06-1726 Maria Anna VAN HECKE
Petrus x 26-07-1744 Margareta VAN KERCKHOVE 
Petrus x 23-07-1780 Adriana Maria TIBERGIEN ( volkstellingen) 
Anna Maria (fa Bartholomeus x Joanna Meulewater) x 12-05-1781 Ambrosius Franciscus BROECKAERT (h)
                                                                                     xx 01-07-1784 Joannes BRUSSELMAN
Anna Maria x 27-07-1802 Pierre Jaques WAEPENAERT ( Burgerlijke Stand) 
Joanna Judoca x 01-08-1795 Josephus Emmanuel VAN SCHOONEN ( volkstellingen)
Elisabetha x 21-05-1709 Paulus VAN PETEGHEM
Catharina x 04-07-1682 Joannes VERHERBRUGGE 
Elisabetha x 15-01-1730 Jacobus PAUWELS 
Theresia x 03-05-1785 Petrus Franciscus SMET ( volkstellingen)
Christina x 19-08-1681 Livinus VAN DUYSE 
Petronella x 29-04-1732 Egidius CALUWE 
Christina fa Pieter x 29-11-1670 Joannes DE COCK +13/10/1680 (i)
Elisabetha x 06-05-1734 Judocus VAN HOECKE 
Elisabetha fa Lieven x 22-07-1716 Livinus VAN DOORSLAER +15/08/1727 (m)
Petronilla x 15-04-1747 Andreas VAN LAERE 
Joanna Catharina x 02-06-1746 Joannes SLOOR 
Amelberga Judoca (1724-1791) fa Livinus x 11-04-1747 Joannes Baptista HAENTIENS (1722-1794)
Petronilla Theresia x 16-04-1776 Petrus Jacobus VERMEULEN ( volkstellingen)
Petronilla (fa Joannes x Bracke Petronilla) x 30-04-1711 Jacobus VERLEE (o) 
Joanna x 15-08-1765 Petrus VAN DE VELDE 
Angel x 15-11-1759 Joannes Franciscus DIERICKX
Livina x 04-05-1755 Petrus VAN PETEGHEM 
Judoca (fa Jan x Petronella Van Peteghem (o bis) x 14-05-1750 Petrus VAN PAMELE

(a bis) Petrus is een jongere broer van mijn stam-grootouder Jacobus ( De Staat van Goed: een rijke bron II). "De saeke dienende tusschen pieter haghens fs jans lokeren hr tot laste van ln van poucke" (Kalkense ferieboek 102 150r°). Zijn SvG is van 06/06/1674 (VERSTEGEN, 1674/f329r°). Zijn schoonbroer Livinus De Maesschalck was doopheffer van dochter Catharina op 10/03/1647. In Anna Sloyrs SvG van 07/10/1671 treedt Christiaen Vervaet op als voogd (VERSTEGEN, 1671-72/f129r°), de tweede echtgenoot van Elisabetha, zus van Jacobus & Petrus. 
(b) Catharina overleed in mei 1674. In haar SvG van 06/06/1674 had ze geld tegoed van Jacquis, Laureijs en Livina (VERSTEGEN, 1674/f329r°).
(c) in zijn SvG van 02/07/1762 worden een broer Lieven en voogd paterneel Jacobus genoemd (VERSTEGEN, 1761-64/f254r°).
(d) SvG 31/10/1711. Lieven is voogd paterneel (VERSTEGEN, 1711/f243r°).
(e) in zijn SvG is Lieven voogd paterneel (VERSTEGEN, 1715-16/f186 & 1721/f135r°).
(f) in de SvG van echtgenote Petronilla op 24/03/1716 treedt broer Jacobus op als voogd (VERSTEGEN, 1715-16/f42r°). Zijn SvG dateert van 22/11/1726. Hij stierf op 48-jarige leeftijd op 18/08/1726 (VERSTEGEN, 1725-26/f411r°). Zijn ouders waren naar alle waarschijnlijkheid Joannes x Petronilla Bracke.
(g) SvG 20/12/1777 (VERSTEGEN, 1777-80/f86r°).
(h) SvG 19/02/1785. Voogd materneel is Livinus (VERSTEGEN, 1783-86/f144v°).
(i) SvG 26/11/1680. Voogd materneel is Livinus (VERSTEGEN, 1680-81/f285r°).
(j) SvG 20/02/1754. Voogd materneel is Pieter (VERSTEGEN, 1748-59/f157r°).
(k) SvG 22/09/1759. Voogd materneel is Amelbergha Judoca fa Lieven (VERSTEGEN, 1758-60/f127r°).
(l) SvG 27/09/1769. Broer Gillis en voogd materneel Jacobus (VERSTEGEN, 1767-70/f218r°).
(m) SvG 13/03/1728. Broer Jan is voogd materneel (VERSTEGEN, 1728/f107r°).
(n) SvG 04/10/1788. Voogd materneel is broer Joannes Dominicus, priester te Waasmunster (VERSTEGEN, 1786-89/f180v°).
(o) SvG 27/01/1725. Broer Jacobus en voogd materneel Lieven (VERSTEGEN, 1725-26/f9r°).

(o bis) Gentse naamgenoten, SvG Sint-Baafs nr. 31.

Burgerlijke Stand

Dominicus Franciscus (p) x	ANTHEUNIS Maria Theresia		04-02-1885
Vitalis (q) x	VERVAET Melania		25-04-1874
Joannes Franciscus (r) x	CLAPDORP Maria Catharina		25-10-1879
Pierre Jean x	DE BONTE Colette		22-02-1803 ( volkstellingen)
Petrus (s) x	VAN LAERE Sophie Leonie		02-08-1899
Bernardus (t) x	VEREECKEN Maria Francisca		14-01-1899
TABINCK Arnoldus Henricus Coenrardus x		HAEGENS Catharina		15-09-1818
VAN DEN HAUTE Pierre x		HAEGENS Jeanne		19-06-1815
BUYLE Joannes Godefridus x		HAEGENS Joanne Marie		08-08-1821
WAEPENAERT Pierre Jaques x		HAEGENS Anne Marie		27-07-1802 ( volkstellingen)
VERMEIREN Benedictus x		HAEGENS Regina		16-08-1838
BAETE Emmanuel x		HAEGENS Natalia		11-05-1837
VAN PETEGHEM Joannes Maximilianus x		HAEGENS Joanna Livina		10-02-1836
BAETENS Jacques Francois x		HAEGENS Barbe		07-05-1806 ( volkstellingen)
DE SMET Jean x		HAEGENS Jeanne Catherine		23-07-1812 ( volkstellingen)

(p)° Eksaarde 02/04/1858, werkman en er wonend. Zoon van Ferdinandus (dagloner, 72 jaar, ° 05/03/1813 Zaffelare en ook wonende te Eksaarde) x Rosalia COOLS (RA/BS). Zij huwden te Zeveneken op 04/05/1848 ( Huwelijken in naburige gemeenten). Ferdinandus, dienstknegt, woonde toen te Lokeren. Zoon van Josephus en Isabella BAUWENS, dagloners te Zaffelare.

(q)° Zaffelare 12/05/1837, landsman uit Eksaarde. Zoon van Joannes Baptista (landsman, 74 jaar, ° en wonende te Zaffelare) x Livina Maria SCHEIRE (RA/BS).

(r)° Lokeren 03/12/1854, dagloner uit Eksaarde. Zoon van Ferdinandus (dagloner, 66 jaar, ° Zaffelare en ook wonende te Eksaarde) x Rosalia COOLS (RA/BS).

Joannes & Maria's dochter Emma huwde met Jean VAN POTTELBERGHE (Fonds Regis - VVF Merksem). Joannes Franciscus is wellicht verwant met:

° Cesarine HAEGENS x Gustaaf DE WILDE
° Gustaaf HAEGENS x Maria DE WILDE
   ° Georges Domien HAEGENS x Lisette DE GENTH
   ° Leon HAEGENS x Julia DE NUL

(s)° Zeveneken 30/04/1873, landbouwer uit Lokeren. Zoon van Petrus Franciscus (+ Zeveneken 21/03/1889, 54 jaar, herbergier, weduwnaar van Coleta DE LAETER) x Rosalia INGHELS (landbouwster, ° Heusden) (RA/BS).

(t)° Zeveneken 24/02/1867, landbouwer uit Lokeren. Tevens zoon van Petrus Franciscus x Rosalia INGHELS. Petrus Frs. werd geboren te Overmeire als zoon van Joannes Baptista & Agnes DUPONT (RA/BS). Hun andere zoon Fredericus, emigreerde als dagloner naar Mexico: "Engagè août 1864. Décédé à l'hôpital d'Orizaba, 1864" (L'expédition des volontaires belges au Mexique, 1864-1867, Volume 3, 1967, p. 714).

In 1911 emigreerde Rosalia HAEGENS (°Lokeren, 34 jaar, huisvrouw) met haar man Pieter Jan Baptiste BAELE naar de VS. Als dichtste verwant gaf ze Gustaaf HAEGENS op (L. DE RUYVER & A. VAN DE SOMPEL, 'Laarnse en Kalkense emigranten naar het "Beloofde Land"' (1844-1921), Castellum, 2008, nr. 1, p. 43). 

SINT-NIKLAAS

Balthazar x Joanna Maria ROBIJN 30-04-1771 (u)
Simon x Petronella LATOUR 08-08-1717
Ludovicus x Sophia FAUCONNIER 06-01-1836 (v)
Catharina x Judocus GRENIER 31-10-1706

(u) zoon Joannes Gommarius, bakker te Beveren, huwde in 1799 met Maria Elisabeth GELYN (Fonds Regis - VVF Merksem).
(v)° Beveren-Waas 04/05/1811, broodbakker te Beveren. Zoon van (u). Zijn vader werd ook geboren te Beveren en stierf er op 08/01/1821. Zijn moeder was geboren te Kallo en winkelierster (RA/BS). Ludovicus & Sophia's zoon Eduardus Ludovicus huwde Mathilde VAN ZELE (Fonds Regis - VVF Merksem).

Twee tellingen uit het begin van de 19^e eeuw zijn reeds ontsloten, nl. De Bevolking van Lokeren in 1805 (*) & De Bevolking van Lokeren in 1814 (**), beiden van de hand van L. DE BACKER, voorzitter VVF-Land van Waas, 2004. Ze liggen ter inzage in het RA Beveren én het SA Lokeren. Een samenvatting:  

 (a) hun zoon Joannes HAEGENS, gedomicilieerd te Lokeren en van beroep kuiper, stierf ongehuwd op 58-jarige leeftijd te Brugge op 12/06/1863 (www.archiefbankbrugge.be).

Een tip in Castellum nr. 02/2010 leidde naar http://aalst.courant.nu/, een initiatief van het stadsarchief en de vzw D.A.D.D. (Documentatiecentrum en Archief voor Daensisme en Hedendaagse geschiedenis van de Denderstreek). Reeds 128.000 pagina’s werden gedigitaliseerd, met artikels die teruggaan tot 1836.

(De Volksstem 18-12-1912)

I. Dr. Louis-Antoon HAEGENS (Gavere °16/03/1819 †09/04/1918) kreeg in 1907 voor 50 jaar trouwe dienst een portret aangeboden, dat nog steeds in het gemeentehuis hangt. Hij droeg de burgemeestersjerp maar liefst 55 jaar (een record?). Hij was gehuwd met Eugenie van Hauwenhuyze. Hun zoon Jules Emiel, ook arts te Gavere (Gavere °21/09/1851 † 22/12/1916), trouwde met Prudence Van De Velde. (a).

(a) Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, deel XLVII, januari 2010, 'Het landhuis Haegens te Gavere', A. DE SMET, pp. 381-388 (met dank aan de auteur).

In het RABW zocht ik op microfiche naar de ouders van deze krasse senior: "In den jaere achttien hondert negentiene den seven thienden van de maend maerte ten achte uren smorgens is voor ons meyer officier van den civilen staet van de gemeynte van Gavre district van Gend gecompareert Ludovicus Francies haeghens huyvetter aud vyfendertig jaeren gebortig van Deynse den welken ons verthont heeft een kind van het mannelyk geslagt geboren gisteren sesthienden ten vier uren van den naermiddag van hem verclaerden en van Franciesca van den heede syne huysvrauwe gebortig van cruyshautem en waer aen hy verclaert te willen geven de voornaam Ludovicus anthonius".

Deze gegevens leiden naar de grootouders in Deinze: "Die 5 8bris 1783 medio duodecima ante meridiem hic natus postea baptisatus est ludovicus franciscus antonius filius antonii haegens ex schelle (b) et maria elizabetha van hove ex meygem (deelgemeente van Deinze) fil jacobi conjugum (b) susceperunt jacobus van hove et maria joanna david habitant ganda".

(b) hij huwde te Deinze op 19/08/1781 "ex Schelle popre abatiam S. bernaerdi juxta schaldini, nunc habitans in peteghem receptor" ≈ uit Schelle in de buurt van de Sint-Bernardsabij aan de Schelde, nu wonende te Petegem-aan-de Leie (deelgemeente van Deinze), van beroep ontvanger. Was hij een afstammeling van Hugo HAGHENS, de oudst bekende naamgenoot uit de 13e eeuw? ( Oorsprong). Uit contact met heemkundige kring Heymissen blijkt dat de familienaam slechts éénmaal voorkomt, nl. in het naburige Hemiksem: Anna HAGENS huwt op 17/10/1610 met Cornelius Mera.
In de Gazette van Gendt (13/12/1792) wordt hij vermeld als koopman. In Wegwyzer der Stad Gend (1827, p. 99) als stedelycken ontfanger der stad Deynze. “Item d’originele voorwaerde van eene partije Meersch gelegen binnen de prochie van Deynze verpacht aen Anthone Haegens aldaer voor drij of ses jaeren ingegaen Kerstavond 1793 ten prijse van L. 11-13-4 s’jaers alhier” (Het godshuis van Sint-Jan & Sint-Pauwel te Gent, bijgenaamd de Leugemeete. Oorkonden, ed. BETHUNE DE VILLERS-VAN WERVEKE, Gent, 1902, p. 132).

De klapper of het parochieregister van Schelle (bij Antwerpen) bevatten echter geen Antonius Haegens. Volgens zijn overlijdensakte van 31/03/1830 te Deinze op 79-jarige leeftijd (°ca. 1751) was hij daar wel degelijk geboren, maar zijn ouders staan niet vermeld. Hij was reeds weduwnaar van Genoveva Berbara Jacoba Donnij én Maria Elisabeth Van Hove. Zijn zoon Albertus, beroep negociant, deed hiervan aangifte (bron: C. Gekiere-VVF Deinze). Via Digitale Bronbewerkingen Nederland Belgie vond ik hun andere kinderen terug (x Deinze 19/08/1781): Carolina (°15/09/1787), Edmondus (°20/03/1789 + 19/02/1790), Belarminus (°27/12/1790 Naamgenoten in het Gentse), en Isabella, tweelingzus van Albertus (31/03/1793 (c). In een notariële akte dd. 16/11/1830 ivm de geplande verkoop van Antonius' onroerende goederen staat oa. Albertus vermeld als stadsontvanger van Deinze, zoals zijn vader voor hem, Bellarminus als koopman te Tongeren en Carolina als bijzondere (d) te Deyzne (RAG, AF, nr. 7173).

(c) "Pieter Joseph [BODDAERT] werd daar geboren op 12 februari 1789, promoveerde in 1813 als jong geneesheer aan de Rijksuniversiteit te Gent, gelauwerd met 3 bijzondere prijzen. Op 18 maart 1815 vestigde hij zich te Deinze, Markt nr. 383, en huwde er op 5 november van datzelfde jaar (*) met Isabella, de knappe dochter van de stadsontvanger Antoine Haegens" (Contactblad van de kring voor geschiedenis en kunst van Deinze en de Leiestreek, 27e jaargang nr. 3, 2007, p. 5) (*) Wellicht het kerkelijk huwelijk. VVF-Deinze geeft als huwelijksdatum bij de Burgelijke Stand 01/02/1816.
(d) Naar het Franse "particulier/ière", hier in de betekenis van middenstandster?

Toch is het verhaal nog niet ten einde. Bij het doorspoelen van de filmrol vond ik bij toeval een jongere zus van Ludovicus: "Anno Dei 1785 die decima julii baptisavi sophiam nataliam (e) filiam antonii haegens ex schelle fil joannis et elisabetha van hove ex meijgem fil jacobi". De overgrootvader heette dus Joannes. 

(e) zij trouwde te Deinze op 24/06/1813 met Chrétien Byl (www.vvfdeinze.be/). Hun huwelijk liep na 10 jaar spaak. Uit de Gazette van Gend (24/07/1823): "Bericht. Den onderschreven Chretien Byl, koopman in volle en andere goederen, woonende op de merkt te Deynze, bericht het geëerd public, dat, aengezien zyne huysvrouwe Sophia Natalia Haegens, vrywillig zyn huys verlaeten heeft en van hem gescheyden is, hy hem geene schulden zal aendragen die zyne gemelde huysvrouwe zoude konnen maeken. Deynze, den 20 july 1823".

Zij werd op 25/05/1830 op 45-jarige leeftijd levenloos terug gevonden in de Leie te Deinze. De doodsoorzaak was verdrinking. De akte vermeldt dat zij “bij tijden uytzinnig was” (G. DEMUYNCK, “Lijkschouwingen te Deinze tijdens de 19e eeuw”, Leiestam, 6^e jaargang, nr. 3, juni 1998, p. 238).

II. Bij het hanteren van vuurwapens is voorzichtigheid geboden. Ten bewijze deze knipsels met enkele naamgenoten in de hoofdrol:

        
(De Volksstem 25-06-1931)                                               (De Werkman 30-10-1885 (f)

(f) Theophilus werd op 01/09/1868 te Beervelde geboren als onwettige zoon van Maria HAEGHENS (haar ouders zijn onbekend).

André VAN DE SOMPEL, redacteur van het heemkundig tijdschrift Castellum, vond eind 2013 in het RABW een kaftje met op de buitenzijde de notities:  "Boom van der haeghens" en "actuaris 17 8bris 1815". Het bevat een chronologische lijst met 13 mannelijke naamgenoten van Kalken uit eind 16de begin 17de eeuw en hun echtgenotes, met links in de marge het jaartal of datum van het huwelijk.

(RABW, OAK II, j. Varia, nr. 346,
Akten van verkoop (1796-1832)

Wie dit deels Franstalig overzicht 200 jaar later samenstelde en waarom precies is niet bekend. Het verwarren van ‘Haeghens’ met 'Vanderhaeghen’ werd eerder opgemerkt ( Generaties XV-VI (c)/Generaties III-I (a). Hoofd- en kleine letters bij de familienamen, en Latijnse doopnamen en Vlaamse voornamen worden door mekaar gebruikt. De spellingsvariant "haeghens" komt slechts éénmaal voor.

Merkwaardig genoeg staat bovenaan het jaartal 1588. DE POTTER & BROECKAERT noteren ook in hun Geschiedenis van Kalken (1889): "In't gemeentehuis troffen wij de originele registers aan van den burgerlijken stand, beginnende voor de geboorten en huwelijken van 1588".  Het oudste bewaarde parochieregister start echter pas in 1604 (a), zoals blijkt uit de notitie van pastoor Johannes Zypens (b) op de eerste folio: "Catalogus eorum quj baptismatis Sacramento Sunt initiatj in Eccl[esi]a de Calckene ab A° 1604 qui est primus annus residentiae meae et aetatis 25" ( Generaties XV-VI (a).

(a) Het Concilie van Trente (1545-1563) bepaalde dat de belangrijkste levensgebeurtenissen, nl. geboortes (dopen), huwelijken (in een later stadium ook de ondertrouw) en overlijdens (begrafenissen) moesten geregistreerd worden in parochieregisters. In onze contreien raakt dit pas vanaf ca. 1600 volledig ingeburgerd.

(b) De Potter & Broeckaert vermelden hem foutief vanaf 1600. De abt van de benedictijnenabdij van Saint-Nicolas-au-Bois in het Franse Picardië kon net zoals in Laarne een nieuwe pastoor voordragen (het patronaatsrecht). Kandidaten waren niet vies van enig lobbywerk tot zelfs voor de rechtbank toe, maar de definitieve toewijzing lag bij de (kerkelijke) overheid.

- Lieven en Petronilla VERHULST, Francies en Elisabeth VAN DE VELDE, en Adriaen en Joanna VANDEVELDE zijn onbekend. Wél zijn er een Adrianus en Elisabeth SMEESTERS (ook voorkomend op de lijst) en zijn tweede vrouw Elisabeth VAN DE VELDE ( Verwantschappen in de 16de eeuw).

- "Ioannes haegens et XXina Bauwens" zijn mijn stam-overgrootouders ( Generatie IV). Als huwelijksjaar staat vermeld "1595",  maar zonder bronvermelding weten we niet of de opsteller zich baseerde op een authentieke akte, of hij die datum zelf inschatte.
- Laureys (een broer van mijn stam-overgrootvader) en Joanna BRACKE huwden te Laarne op 16/05/1596. Livinus x Joanna LAMMENS en Ioannes x Laurentia SCHAPDRYVERS huwden met enkele dagen/weken verschil zowel te Kalken als Laarne. Wellicht waren de 3 vrouwen van Laarne afkomstig.

- slechts bij 1 koppel, Pieter en Anna ANTHONY, komt de trouwdatum exact overeen met de VVF-transcriptie van de parochieregisters van de huwelijken. Was de opsteller niet zo vertrouwd met oud schrift?  

In het Oost-Vlaamse Zele wonen voornamelijk sinds de 18de eeuw naamgenoten. In de klapper van de parochieregisters uit het RA Gent vonden we in 1980 volgende huwelijken:

In de klapper van de geboortes komen ook voor:

Jan Baptiste HAEGENS (molenaar, fs Petrus x Joanna Margareta RUBBENS) x Judoca VAN KERCKHOVE, xx Anna Jacoba ROGGEMAN 

fa Joanna Coleta x Josephus VAN PETEGHEM

Petrus HAEGENS xx 1789 Zele Maria Joanna VAN DEN ABBEELE (voordien gehuwd met Anna Catharina VAN HERREWEGHE (Heirwegh) 

(G. ROGGEMAN, bewerking van het notariaat Depot De Wulf 1756-1807, Blaasveld, p. 284)

De volgende eeuwen vinden we er hun nakomelingen (zie ook A. DE WAELE, Zele, genealogisch repertorium parochieregisters 1606-1796, deel II, Familiekunde Vlaanderen - Dendermonde, pp. 1025-1027)

Petrus Benedictus HAEGENS (landsman, fs Jan Frs. x Elisabeth GOOSSENS) x Alexandrina STROOBAND (beiden +Zele)
fa Maria Livina (°Zele  ca 1803 + Grembergen 01/04/1846 – arbeidster) x ca 1800 Judocus DIERICK
(bron : GeneaNet / Felix van Cakenberghe)

(a) Historiek van "La Zéloise", Gilbert HAEGENS, Heem- en oudheidkundige kring Zele, Jaarboek 5, pp. 30-32.
(b) Eerste wereldexpo in 1851 te Crystal Palace (Londen), georganiseerd ter viering van moderne industriële technologie en ontwikkeling.
(c) monsters van hennep zeildoek, met de hand gemaakt.

Zijn zoon Prosper Leonie Marie HAEGENS liet in 1904 het thans gerestaureerde 'kasteel Haegens' bouwen, een ontwerp van de Gentse architect Mommens in art-nouveaustijl (hoek Lokerenbaan-Raakstraat). Hij huwde op 08/05/1897 te Eeklo met Maria Theresia DE GREVE.