|
Magic square - Luc Janus
In Macau, een vroegere Portugese kolonie, die nu net als Honghong een speciale administratieve regio is van de Volksrepubliek China
verschenen op 9 oktober 2014 twee opmerkelijke postzegelblaadjes rond het thema 'magische vierkanten'.
Op het eerste blaadje staat het beroemde Lo Shu magisch vierkant afgebeeld.
Het tweede blaadje bevat 6 postzegels die respectievelijk een waarde van 4, 9, 2, 3, 5 en 7 patace hebben.
Deze getallen vormen dan samen met de getallen 8, 1 en 6 van de onderste rij weer het Lo Shu vierkant.
Op de postzegel van 4 pataca staat het magisch vierkant van op de houtsnede Melencolia 1 van Albrecht Dürer (1514)
Op de postzegel van 9 pataca staat de
methode uitgelegd van de Franse diplomaat Simon de la Loubière (17de eeuw)
om een magisch vierkant te ontwerpen met een oneven aantal rijen en kolommen.
Op de postzegel van 2
pataca lees je horizontaal en verticaal de Latijnse palindroom-zin
SATOR AREPO TENET OPERA ROTAS
(de zaaier Arepo houdt door zijn arbeid de wielen draaiend).
Deze magische tekst kwam in de
oudheid vaak voor
en heeft men o.a. teruggevonden op ruïnes in Pompeii.
Op de
postzegel van 3 patace heeft men het magisch vierkant afgedrukt van Benjamin
Franklin (1737),
een gekend Amerikaans staatsman en wetenschapper.
De
magische constante is 260. Ze komt echter niet voor als som van de getallen op
de diagonalen.
De postzegel van 5 patace bevat een palindroomgedicht van de Chinese
dichteres Su Hui (4de eeuw).
Elk van de 15 x 15 vakjes bevat een Chinees karakter en zo is in diverse
richtingen het gedicht te lezen
dat Su Hui schreef voor haar man nadat hij haar had verlaten voor een andere
vrouw
Na het lezen van het gedicht zou hij blijkbaar bij haar teruggekeerd zijn.
Het afgedrukt vierkant is het centrale deel van een vierkant van 29 x 29 vakjes
waarin het gehele palindroomgedicht stond afgedrukt.
Op de postzegel van 7 patace zie
je een geomagisch vierkant, ontworpen door Lee Swallows,
een Britse amateurwiskundige die in Nederland woont.
Centraal staat een 3 x 3 magisch vierkant, waarbij de drie puzzelstukjes
uit de drie rijen, de drie kolommen en op de twee diagonalen op
diverse manieren kunnen samengevoegd worden
tot een 4 x 4 vierkant waarin één klein vierkantje ontbreekt.
De mogelijke samenvoegingen staan rond het centrale vierkant afgedrukt.
|
