EEN OPGEVULD VIERKANT
In de jaren '30 kwamen in het Szkoka Café (Schots café) in de Poolse stad Lwow een aantal jonge wiskundigen geregeld samen om er te discussiëren over wiskundige problemen. Een aantal van die problemen werden opgetekend in een boek dat nu bekend staat als het Schotse boek.
Eén van die ongeveer 200 problemen was het volgende. Is het mogelijk een vierkant te verdelen in een aantal vierkanten die allemaal verschillende afmetingen hebben?
Reeds in 1940 werd een oplossing gevonden met 55 onderling verschillende vierkanten. Het was de Nederlander Arie Duijvestijn die in 1962 bewees dat het nooit met minder dan 21 vierkanten zou kunnen. En dat het effectief ook met 21 vierkanten kan bewees hij in 1978 door een computer te gebruiken.
Hieronder staat zijn beroemd vierkant afgebeeld.
Meer hierover lees je in een fraai artikel van Marco Swaen: http://www.kennislink.nl/publicaties/probleem-59-uit-het-schotse-boek .
Op http://squaring.net/ vind je nog veel meer informatie over hoe een vierkant kan worden opgevuld.
In 1998 verscheen in Duitsland een postzegel waarop een vierkant vol vierkanten staat afgebeeld. De zegel verscheen naar aanleiding van het Internationaal Wiskunde Congres in Berlijn. Wie goed kijkt ziet op de achtergrond zelfs het getal pi verschijnen.
In dit verband vond ik zelf de onderstaande figuur fascinerend: een vierkant wordt opgevuld met vijf rechthoekige driehoeken waarvan de zijden telkens gehele afmetingen hebben. Een leuke toepassing met Pythagorese drietallen!
|