Uitgelezen boeken ...en een bijzonder filmpje af en toe. Een lijstje voor mezelf en voor wie wat inspiratie zoekt.
26-10-2008
Boeddha./ Osamu Tezuka
Net uitgelezen: deel 7 van de manga-strip-reeks "Boeddha" van Osamu Tezuka. Nu uitkijken naar de komst van deel 8 in de bib.
Deze strip gaat over het leven en lijden van Boeddha, helder maar soms sterk uitvergroot en simplistisch. Tezuka brengt het verhaal met veel humor, menselijke emoties en grappige anachronismen. Serieuze en grappige momenten wisselen elkaar af. Ook in de tekenstijl worden realistisch getekende scènes (prachtige natuurbeelden) gevolgd door heel karikaturale en cartooneske momenten. Knap getekend en meeslepend! Elk deel beslaat zon 400 bladzijden, maar je vliegt werkelijk door het boek heen. Het is ongelofelijk vlot verteld. Alle figuren (en het zijn er heel wat) zijn vrij goed uitgewerkt en zijn stuk voor stuk interessant. Daarnaast acteren ze schitterend; bijna letterlijk;o) Ze 'acteren' in de strip en de striptekenaar verschijnt ook heel af en toe in beeld.
EE
Boeddha
Boeddha --op historische leest geschoeide literaire fantasy in stripvorm met een bijzonder sterke spirituele lading, gepresenteerd op graphic novel-formaat, dus in boekvorm.
Alle leven is heilig, zo luidde het levensmotto van de manga-meester Osamu Tezuka (1928-1989), de ongekroonde peetvadervan de Japanse graphic novel. In Japan geniet Tezuka al decennialang een status - hoewel de verschillen in oeuvre groot zijn - die overeenkomt met die van Walt Disney in de V.S.
In de kern vertelt Tezuka in het achtdelige Boeddha het verhaal van de jonge Siddhartha, wiens spirituele pad hem transformeerde tot Boeddha. Daartoe schiep Tezuka met zijn onovertroffen fantasie en de voor hem zo typische mengeling van weemoed en sarcasme, traan en glimlach, een uitgebreide castaan handelende personages.
Tijdens hun queeste door de grote boze wereld ontdekken ze dat alles met alles te maken heeft en niets rechtlijnig verloopt. Eén ding hebben ze tijdens hun individuele avonturen gemeen, allemaal getuigen ze van verzet tegen bestaande cultuurpatronen, tegen religieuze en politieke onderdrukking, en andere uitwassen van de menselijke natuur.
Een rij auto´s staat te wachten voor een rood stoplicht. Als het licht eindelijk op groen springt, trekt de eerste auto niet op, tot groeiend ongenoegen van de automobilisten erachter. Als ze het portier opentrekken, treffen ze een wanhopige bestuurder aan, die alleen maar kan uitbrengen dat hij van het ene moment op het andere blind is geworden.
NBD|Biblion recensie:
Een heel land wordt opeens getroffen door een besmettelijke blindheid. De blinden worden allemaal bijeengebracht in een oud gebouw. Ze worden daar streng bewaakt door leger en regering, maar op den duur worden ook dezen blind. Degeneratie zet in en de wereld verandert in een zelfzuchtige strijd op leven en dood, in een hel. Op het eind kunnen de blinden weer zien. Saramago (1922, Nobelprijs 1998) is een van de belangrijkste hedendaagse schrijvers van Portugal. De stijl is zakelijk, helder en onpartijdig: een essay in romanvorm over de wreedheid en de slechtheid van de mens, in een prachtige vertaling. Het is een roman die op voortreffelijke en pijnlijke wijze laat zien hoe de mens onder bepaalde omstandigheden kan degenereren tot een egoistisch monster. Angstaanjagend om te lezen hoe de mens zo dubbelblind kan zijn. Gebonden; vrij kleine druk.
Het is een verschrikkelijk, afschrikwekkend, verhaal. Ik wou het boek vroeger al lezen, maar het kwam er nooit van. Onlangs heb ik gezien dat het boek verfilmd is en de film momenteel in de cinema's loopt. Het lezen van het verhaal geeft al genoeg wrede beelden in m'n hoofd zodat ik ze niet nog eens op een scherm hoef te zien. Een klein lichtpuntje toch, 1 moedige vrouw, een ziende vrouw tussen de blinden... letterlijk (en figuurlijk). Rondom haar vormt zich een groepje dat menswaardig probeert te blijven. Het zijn de ogen die het verschil tussen goed en kwaad zien en als noodzakelijke voorwaarde dient voor het goede. Een boek met een grote symbolische geladenheid. Het leest als een spannende thriller en ik heb hem in één stuk door uitgelezen op een namidag en avond! Nochthans was het af en toe wennen aan de schrijfstijl. Veel zinnen zonder punten, gescheiden door komma's. Sommige passages beetje overbodig of te uitweidend.
De onnozele hals vertelt de geschiedenis van het goede en eerlijke jongetje Gribouille in een slechte wereld. Hij zou geheel ten onder zijn gegaan zonder de hulp van de goede feeën, die hem in zijn drang om de wereld te verbeteren zo goed mogelijk terzijde staan. Met de hulp van bloemen uit het feeënrijk brengt hij weer liefde in de harten van de mensen, maar dat is niet genoeg. Gribouille moet grotere offers brengen om de wereld te redden.
NBD|Biblion recensie:
De Franse schrijfster George Sand (1804-1876) koos, na een aantal romans die gebaseerd waren op haar veelbewogen liefdesleven, vanaf 1840 voor een soort tendensroman waarin solidariteit tussen de klassen, feminisme, landverdeling en pacifisme centraal stonden. Veel van die laatste romans doen nu enigszins gedateerd aan, maar waar ze diezelfde thematiek verpakte in een sprookje als 'De onnozele hals' boeit ze nog steeds. De jeugdige hoofdpersoon Gribouille die in naiviteit en wijsheid het midden houdt tussen Candide van Voltaire en Le Petit Prince van Antoine de Saint-Exupery, raakt verwikkeld in een strijd tussen de Hommelkoning en de Feeenkoningin die het Kwade en het Goede symboliseren. Na veel wederwaardigheden waaruit evenzovele wijze lessen werden getrokken zal hij zich als een soort Jezus opofferen om voor het mensdom een universele en blijvende vrede te veroveren. Het verhaal is door de poetische, beeldende stijl nog heel aandoenlijk, al zal de boodschap heden ten dage als iets te idealistisch of zelfs naief worden ervaren. Met veel kleine zwartwitillustraties. Gebonden uitgave op pocketformaat; kleine druk.
Boeddhisme voor beginners omvat de meest fundamentele vragen en onderwerpen die opkomen bij de hedendaagse westerling, voor wie met deze traditie van praktische spiritualiteit kennis maakt. Menselijkheid en een helder taalgebruik zijn de kenmerken van dit boek. Het geeft een beeld van de boeddhistische benadering van fundamentele kwesties en voorbeelden uit het dagelijks leven. Kunchab Publications
De ontsproten Picasso. Reizen door kunst en tijd./ Bianca Stigter
Arie Storm schreef onderstaande recensie over De onstproten Picasso.
Kan die mooie Maria niet eens een stapje opzij doen? over: Bianca Stigter, De ontsproten Picasso. Reizen door kunst en tijd
"Bianca Stigter kende ik al van haar stukken in NRC Handelsblad. En van onder meer haar boek De bezette stad. Plattegrond van Amsterdam 1940-1945. Er is nu een nieuw boek van haar: De ontsproten Picasso. Verschillende stukken die erin staan, verschenen eerder in de NRC. Maar alles is nu in chronologische volgorde en een nieuwe context geplaatst. De ontsproten Picasso begint met een stuk over Venusbeeldjes uit de prehistorie en eindigt met een beschouwing over - inderdaad - Picasso.
Binnen de afzonderlijke essays reist Stigter ook weer door de tijd. Van de landschappen zoals ze door Constable (1776-1837) zijn geschilderd, gaan we naar diezelfde landschappen zoals die nu in Engeland te vinden zijn; van de in de eerste eeuw van onze jaartelling spelende gruwelfilm The Passion of the Christ van Mel Gibson trekken we naar de Middeleeuwen van Huizinga en zijn Herfsttij; en van een portret uit 1433 reizen we nog verder terug, we staan even stil bij schedels die zo'n 10.000 jaar geleden misschien als kunstobjecten werden beschouwd. Je wordt in elk stuk wel op de een of andere manier geprikkeld of uitgedaagd.
Ja, wat een leuk boek is dit, De ontsproten Picasso! Leuk is een woord dat je misschien niet meteen wilt plakken op een boek waarin gereisd wordt door kunst en tijd. Maar het is niet anders, ik heb ervan genoten.
Bianca Stigter is een geweldige gids, overal, niet alleen in het museum, maar ook in de natuur, in de bioscoop en op het internet. Opgewekt wijst ze ons op de boeiende en mooie zaken die daar te vinden zijn.
Ze zou ons nog wel meer willen laten zien.
In een stuk over hoofd- en bijzaken op middeleeuwse miniaturen, getiteld 'Madeliefjes en engelen', bekent ze dat het haar soms hindert dat de meeste voorstellingen religieus zijn: 'Kan Maria in haar blauwe mantel - van het mooiste blauw, dat wel - niet eens een stapje opzij doen, kunnen al die heiligen in hun wijde gewaden niet voor een keer met de achtergrond genoegen nemen? Nu benemen ze het zicht op de Vlaamse werkelijkheid, waar de miniaturisten zulke veelbelovende glimpen van tonen.'
Dit is een voorbeeld van een prikkelende gedachte. Je hoort namelijk wel eens zeggen dat religie, wat je er verder ook van vindt, toch in elk geval prachtige kunst heeft opgeleverd. Maar dat is eenvoudigweg niet waar. Hoeveel prachtiger was alles uit het verleden geweest zónder die vermaledijde religie! Religie is een remmende factor geweest. Zonder religie hadden we pas echt goed kunnen kijken.
Gelukkig is er desondanks toch het nodige moois ontstaan. En Bianca Stigter schrijft daar schitterend over. Zoals bijvoorbeeld in een stuk over Jan van Eyk. Ze merkt over hem op dat hij schildert alsof 'goud goud is'. Dat vind ik al mooi geformuleerd, maar daar laat ze nog mooier meteen op volgen: 'Het is verf.' En dan komt er weer zo'n treffende, puntige gedachte: 'Van Eyk was niet de eerste die olieverf gebruikte, maar wel een van de eersten. Hij was ook meteen een van de besten, en eigenlijk is hij dat nog steeds. Dat feit zet kunst meteen apart van alle andere dingen waar mensen goed in kunnen zijn. Het is alsof er na Jaap Eden nooit meer iemand sneller geschaatst heeft.'
Inderdaad: hoezo vooruitgang in de kunst?
't Is meteen ook een ontroerend idee. Jan van Eyk staat in bepaalde opzichten dichter bij ons dan sportlui uit het verleden. Wat hij heeft gemaakt, is niet alleen in relatieve zin knap, maar tevens in absolute zin. In bepaalde opzichten is de kwaliteit van de kunst in onze tijd misschien zelfs wel veel lager aan te slaan. In elk geval valt die negatieve ontwikkeling, vind ik, in de literaire kunst aan te wijzen.
Maar laat ik nu niet alsnog gaan somberen. Dat verdient Bianca Stigter niet. Want haar boek lezen is als een duik nemen in een doos gevuld met bonbons. En door die slimme opbouw - waardoor je dóór blijft reizen in de tijd - en daarnaast door het feit dat er heel veel slimme gedachten in staan, word je uiteindelijk toch niet misselijk. Je wordt door dit boek juist kwiek en alert. Op een heerlijke manier zet het je aan tot kijken, genieten én denken."
(Deze recensie stond eerder - enigszins ingekort - in NRC Handelsblad van 18-4-2008)
Geciteerd uit: Website Uitgeverij Contact (volg de link achter de foto nnar de bron)
Een beklijvend boek. Met hoopvolle verhalen maar toch eerder verontrustend, gemengde gevoelens oproepend tegenover (de?) Islam - moslims - en godsdiensten in 't algemeen.
Het juryrapport van 'Bob den Uyl Prijs' over De Koranroute van Rudi Rotthier:
"In december 2001, drie maanden na 11 september, ging Rudi Rotthier voor het Vlaamse dagblad De Morgen op pad om de stemming te peilen in diverse islamitische staten in Afrika, het Midden Oosten en Azië. In De koranroute bereist Rudi Rotthier gedurende dertien maanden een lange reeks moslimlanden. Talloze ontmoetingen met uiteenlopende gesprekspartners leiden tot de conclusie dat de islamitische wereld zich in een staat van crisis bevindt. Rotthier schreef een uiterst actueel, toegankelijk, bij vlagen ontroerend maar toch vooral verontrustend boek.
De jury is zeer gecharmeerd van de wijze waarop de auteur personen en situaties in de door hem bezochte landen onbevangen tegemoet treedt, namelijk zonder vooropgezet doel, en ontvankelijk is voor alle mogelijke indrukken. Rotthiers stijl is zuiver, onopgesmukt en in al zijn eenvoud zeer doeltreffend.
Hij ontmoet extremistische sheiks in Egypte, tot op het bot verveelde rijkeluiszoontjes in Saoedi-Arabië en gefrusteerde feministische studentes in Iran. Haast sluipenderwijs, aan de hand van Þjnzinnige maar soms ook schokkende observaties, bekruipt de lezer het onbehaaglijke gevoel dat de huidige spanningen tussen moslims en de westerse wereld onoplosbaar zijn. Nergens ergert Rotthier de lezer door vooringenomenheid, integendeel, gaandeweg krijg je bewondering voor zijn inlevingsvermogen.
Toch voelt de lezer hoe de auteur naarmate het boek vordert zijn geduld begint te verliezen. Zijn aanvankelijke sympathie met de onderdrukte Palestijnen maakt tot zijn eigen verbazing langzaam plaats voor begrip voor de Israëlische opstelling. Ergernis, ontroering, verbazing en plezier wisselen elkaar in snel tempo af bij het lezen van De koranroute, dat ondanks de grote omvang geen moment verveelt. Sterker nog, de reis had nog best mogen voortduren. We hadden Rotthier graag doorgestuurd richting Afghanistan, Turkije en Pakistan."
"Amerikaanse roman over een Victoriaans gezin en hun spoken."
Wie en waarom?
Er zijn weinig romans die de lezer na het uitlezen van het verhaal laat zitten met zoveel vragen. De Amerikaanse schrijver Arthur Phillips blijft gefascineerd door de vraag 'waar of niet waar'.
Deze keer neemt Phillips ons mee naar hartje Victoriaanse tijd, in Londen. Daar woont Constance, ooit een meisje dat werkte in een boekhandel, maar nu is getrouwd met Joseph Barton, een wetenschapper. Ze heeft een groot huis dat ze heeft kunnen volproppen met alles wat ze maar wilde. Maar is ze gelukkig? Blijkbaar niet. De gezondheid van haar vierjarig dochtertje Angelica baart haar zoveel zorgen dat ze al die jaren haar kind aan haar bed heeft gehouden, in de nachten dat het kind al lang in de kinderkamer had moeten slapen.
Het verhaal vangt aan met het decreet van Joseph dat Angelica eindelijk naar haar eigen kinderkamer moet verhuizen. Volgens de Victoriaanse regels kan Constance zich niet verzetten, tenslotte is Joseph de heer en meester van het huis. Maar ze verzet zich op haar manier, want zodra Angelica - die er zelf overigens geen problemen mee heeft eindelijk alleen te kunnen slapen - is verhuist, begint Constance vreemde dingen te zien, te horen en te ruiken. Zodat ze nu elke nacht in de kinderkamer doorbrengt, tot frustratie van haar man, die graag een vrouw in zijn bed wil zien.
Constance raakt er steeds vaster van overtuigd dat er spoken rondwaren in het huis die het voorzien hebben op Angelica. Wanneer ze Anne Montague ontmoet, een expert in het geesten verdrijven, begint ze ook te vermoeden dat haar man er de hand in heeft.
Maar spookt het nu wel of niet in het huis? Deze vraag wordt min of meer beantwoord wanneer in het volgende deel van het verhaal Anne Montague aan het woord komt over de gebeurtenissen. Als uitgerangeerde actrice probeert ze nu de dames van goede huizen te helpen met haar spiritistische gaven.
In het volgende deel moeten we ons de vraag stellen in hoeverre Joseph zo'n bullebak van een man was. Want dan komt hij zelf aan het woord met zijn versie over de gebeurtenissen. Houdt hij zijn zonden voor zich? Is het niet waar dat hij zijn dochtertje 's nachts bezoekt met snode plannen? In hoeverre eist hij van Constance dat zij haar taak als echtgenote vervult?
Tenslotte krijgen we ook nog Angelica aan het woord, die verklaart dat ze veel te jong was om alle gebeurtenissen in de juiste perspectieven te zien. Aan wie verklaart ze dit alles en waarom?
En zo is 'Angelica' een roman geworden, waar Arthur Phillips zich fantastisch in heeft kunnen uitleven op het verdoezelen van de waarheid. Want die is er eenvoudig gezegd niet. De gebeurtenissen worden door ieder persoon anders gezien en geïnterpreteerd, zodat er voor de lezer niets anders op zit dan de persoon te geloven die hem het beste ligt.
Arthur Phillips heeft zo zijn best gedaan om de Victoriaanse tijd tot leven te brengen in vooral de dialogen, dat dit er soms wel dik bovenop ligt. Maar dat is hem vergeven, want 'Angelica' is een spannnend psychologisch verhaal geworden, waar alleen maar één ding aan mankeert: hoe en waarom is Joseph Barton verdwenen?
ARTHUR PHILLIPS - ANGELICA (Angelica, vert. Servaas Goddijn), De Geus, 2007
Wat is echt en wat niet? Hoewel de boeken van J.M. Coetzee wat betreft onderwerp sterk van elkaar verschillen is dit een vraag die in zijn werken terug blijft komen.
Paul Rayment wordt op de fiets geschept door een auto en verliest zijn onderbeen en knie. Het verlies van zijn zelfstandigheid en van een 'normaal' uiterlijk vallen Paul zwaar. Hij is een langzame man geworden. Toch probeert de teruggetrokken, licht excentrieke zestiger zijn ongeluk te relativeren:
Natuurlijk is hij geen speciaal geval. Elke dag zijn er mensen die ledematen of het gebruik ervan verliezen. De geschiedenis wemelt van de eenarmige zeelieden en aan een rolstoel gekluisterde uitvinders: net als van blinde dichters en krankzinnige koningen.
Maar het mag niet baten. Hij is niet alleen zijn bewegingsvrijheid, maar ook zijn veerkracht kwijt:
Welnu, eerst zijn de ledematen krachteloos geworden, nu wordt ook zijn geest krachteloos. Zijn geest kan elk moment omvallen.
U beslist mee welk gedicht bekroond wordt met de 'Herman de Coninckprijs'! Een vakjury heeft vijf bundels van Vlaamse auteurs genomineerd die het afgelopen jaar verschenen zijn: 'Het huis augustus' van Guido De Bruyn, 'Omdat' van Roger M.J. de Neef, 'Iets' van Mark Insingel, 'Buitenland' van Miriam Van hee en 'Met de plezierboot mee' van Mark van Tongele. Elke dag leest Lisbeth Imbo, het nieuwe Terzakegezicht, één gedicht uit deze bundels. De acteur Warre Borgmans leidt het gedicht in en vertelt wat hem vooral getroffen heeft. Tot vrijdagnacht kan de kijker stemmen op canvas.be. Het winnende gedicht wordt op 31 januari als Gedichtendagposter gratis verspreid via de erkende boekhandel. De 'Herman de Coninckprijs' is een initiatief van Boek.be met de steun van de Provincie Antwerpen en de medewerking van Canvas, Radio 1 en De Standaaard. Uitzending: 'De 5 beste gedichten' van 21 t/m 25 januari aansluitend op Terzake en in de nachtlus.
van auteur Ross King is een spannend historisch verhaal:
over de geniale Brunelleschi, de ongelooflijke constructie van de befaamde koepel van Firenze, prachtig gesitueerd in de tijdsgeest van het 15de-eeuwse Firenze, de ontwikkelingen in de Renaissance, sociaal-maatschappelijk, politiek, stukje ingenieurs- en architectuurgeschiedenis. Ook een beetje het verhaal van de gewone metselaar, van houtsnijders, van de steenbakkers, het langzame proces van het steenbakken, de precieuze vormgeving van deze bakstenen, het delicate kappen en transporteren van marmerblokken... En ja, toch ook over enkele blunders van Brunelleschi (maar wie niet waagt niet wint) KNAP!
Inhoud Ross King vertelt in De koepel van Brunelleschi het verhaal van de getalenteerde goudsmid Filippo Brunelleschi, de ontwerper en bouwer van de koepel van de Santa Maria del Fiore, de kathedraal in Florence die al meer dan een eeuw in aanbouw was. Glashelder zet Ross King de technische problemen uiteen waarvoor de bouwers stonden, en vertelt hij over het dagelijks leven in het turbulente vijftiende-eeuwse Florence, waar de nieuwe wereld geboren werd te midden van pestepidemieën, oorlogen en politieke twisten. Maar bovenal is dit de geschiedenis van de briljante en eigenzinnige Filippo Brunelleschi, van zijn wedijver met mededingers, zijn ambitie en vindingrijkheid.
De koepel van de Dom in Florence is een legendarische icoon in de architectuurgeschiedenis. De maat, de verfijning, de elegantie en de vernuftigheid van het ontwerp blijven tot op de dag van vandaag bouwkundigen én kunstliefhebbers verbazen en bekoren. De schepper was Filippo Brunelleschi, een goudsmid met lef en visie die van de koepel zijn levenswerk maakte. (...) Wij zien de Renaissance als een periode van verfijning, de bakermat van de Hoge Kunst. Het tijdvak werd echter geteisterd door oorlogen, ziektes, stormen en, zoals uit het boek van Ross blijkt, kinnesinne tussen kunstenaars onderling. Brunelleschi was bijvoorbeeld in een constante strijd verwikkeld met Lorenzo Ghiberti, een collega-goudsmid die de beroemde Paradijsdeuren van het Baptisterium tegenover de Dom ontwierp. (...) Voor Ross is de competentiestrijd tussen Brunelleschi en Ghiberti een dankbare rode draad naast de feitelijke constructie van de koepel. Het is zeer interessant welke vooruitstrevende technieken Brunelleschi bedacht om te voorkomen dat voor de bouw van de hoge koepel een enorme houten stut-stellage hoefde te worden gemaakt. (...) Boven alles verhaalt 'De koepel van Brunelleschi' echter over de architectonische en technische vondsten van de kunstenaar. Hij is de eerste die een wiskundig bepaald perspectief op het platte vlak neerzette, hij verzon listige metselverbanden om de bakstenen koepel zo op te kunnen metselen dat deze niet in zou storten halverwege de bouw. Normaal gesproken blijft de constructie van een koepel stabiel, doordat de krachten van de naar binnen hellende delen in de top worden opgevangen. Maar voordat die top is bereikt moet het metselwerk ook overeind blijven. Normaal gesproken gebeurde dit met een houten stellage in de vorm van de koepel, waarop het metselwerk tijdens de bouw kon leunen, maar daarvoor was de koepel zowel te groot als te hoog. Met een ingenieus visgraatverband in het metselwerk en banden die op strategische plekken rond de koepel werden aangebracht wist Brunelleschi het probleem op te lossen.
Ross beschrijft dit alles tot in detail. Zo in detail zelfs, dat je soms flink je aandacht bij de tekst moet houden om de logica te snappen. Deze doorwrochte delen worden afgewisseld met meer anekdotische stukken over Brunelleschi's eigenaardigheden en beschrijvingen van de cultuur van de tijd. Zo is 'De koepel van Brunelleschi' deels een biografie van de koepel van de Dom, deels een biografie van Brunelleschi, deels een schelmenroman, deels een tijdsbeeld van Florence tussen grofweg 1400 en 1450 en deels een technisch handboek van constructietechnieken uit die tijd. Waar nodig springt Ross naar voorvallen uit het verre verleden (bijvoorbeeld de Grieken en Romeinen) of de toekomst, die relevant zijn voor gebeurtenissen rond de bouw van de koepel. Dit maakt van het boek een levendige historische roman.
