Erfgoedwandeling verborgen moois- Hoelbeek, deelgemeente van Bilzen.
Ligging / start: aan de kerk van Hoelbeek in de Hoelbeekstraat z/n.
Parking: kleine parking aan de kerk.
Afstand: rondwandeling van 5,7 km.
Wandelwegen: enkele straten, veld- en boswegen.
Bewegwijzering: blauwe ruitjes.
Wandelbord: op parking aan de kerk, links.
De Sint-Adrianus kerk die hier voor ons staat is een neo-romaanse zaalkerk uit 1926.
De oorspronkelijk waardevolle inboedel van de kerk werd vernield door een brand, het huidig interieur dateert uit 1969.
Wij volgen de Hoelbeekstraat en gaan lichtjes bergaf doorheen het landbouwersdorpje.
Iets verder staat hoeve Kljèskes waarvan het woonhuis in leem werd opgetrokken in de 18de eeuw.
Aan de hoeve werden er in de 19de eeuw varkensstallen bijgebouwd, de paardenstal en poortgebouw zijn er later bijgekomen.
De huidige eigenaars hebben het geheel gerestaureerd in de tweede helft van de 20ste eeuw.
Wij wandelen de straat af tot juist voorbij de woning met huisnummer 140 en slaan hier linksaf een veldweg in.
In een groene omgeving bevindt zich de ruïne van de onvoltooid burcht Jonckholt.
De burcht zou aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog worden gebouwd maar geraakte niet hoger dan zijn fundamenten.
Wat er overblijf zijn mergelstenen fundamenten van de vier duidelijk herkenbare hoektorens waarin de verdedigingslinie plaats nam.
Ook is er een uniek dubbel grachtensysteem te zien uit de tijd van de eerste vuurwapens.
In en rond de slotgracht werden gebruiksvoorwerpen terug gevonden: glaswerk, zwaarden, projectielen en deeltje van harnas.
Dit zou er op wijzen dat burchtruïne Jonckholt vroeger een militair bolwerk was.
Wij verlaten de site Jonckholt en volgen de houten omheining langs de Meersbeek (smal ongelijk pad).
Rechts ligt er opgehoogde grond, een aarde wal die destijds de burcht moest beschermen tegen de vijand.
Na het oversteken van de Meersbeek die hier kronkelend door het gebied stroomt bereiken wij de rand van domeinbos Groenendaal.
Wij volgen een bospad en bereiken een viaduct waar wij de keuze hebben de rondwandeling links of rechtdoor te volgen.
Wij kiezen voor rechtdoor en wandelen onder het viaduct door.
Verderop voorbij een draaihekje volgen wij een graspad (links weilanden).
Wij komen uit op het privéterrein van kasteelhoeve Groenendaal, wandelaar mogen er het terrein oversteken.
De kasteelhoeve is een gerestaureerde gesloten hoevecomplex met stallen dat is gebouwd rond een rechthoekige erf.
Opvallend aan de hoeve is de fraaie duiventil met windvaan en de rondboogpoort met poortgebouw.
Aan de rechterkant staat het voormalig koetshuis dat omgevormd is als woonhuis.
Het typisch landelijk kasteel Groenendaal ligt iets verderop in een Engels park met vijvers.
Het mooie U-vormige kasteel is gebouwd in Maaslandse renaissance en dateert uit de 17de eeuw.
Op het eind van de 18de eeuw hebben er verbouwingen plaats gevonden in de Franse rococo en classicisme stijl.
Opvallend aan het kasteel zijn de gevels in mergelstenen speklagen en de afgelijnde hoekbanden.
Ook het driehoekig fronton met sierlijk wapenschild valt van ver op.
Jammer genoeg is het kasteel en het prachtige park in privébezit en niet toegankelijk en dus alleen van verre te zien.
Wij stappen verder door een groene omgeving en hebben een autoluwe asfaltweg onder ons voeten.
De volgende bezienswaardigheid is de Zwarte Lieveheer dat volgens een saga een boetekruis is (zie infobordje).
Tegenover het kruis nemen wij het bospad dat ons door het domeinbos Groenendaal leidt.
Het loofbos ligt in een overgangszone tussen Haspengouw en Kempen waardoor sommige bosdelen leemachtig of moerassig zijn en andere zanderig.
De boomsoorten in het domeinbos zijn ondermeer zomer- en wintereik, es, beuk, zwarte els en linde.
Voorbij het bos komen wij terug uit aan het viaduct en slaan linksaf.
Wij nemen de terugweg richting Hoelbeek centrum (de eerste km is ook de laatste km).
Tips / opmerkingen: mooie wandeling, bewegwijzering oké.
Dit is een splinternieuwe wandelroute die pas vorige week is ingewandeld.
Stevige schoenen zijn hier zeker nodig, modderige boswegen.
Bij elke bezienswaardigheid staat wel één of meerdere infobordjes.
Wandeldatum: vrijdag 27 maart 2015, afwisselend wolken en zon (10°).