Bijlagen:
IMG_1437.jpg (58.1 KB)   
metaalinmaag.JPG (123.4 KB)   

GEVAREN IN HUIS     (klik op de foto om te vergroten)

Een huis kan een gevaarlijke omgeving zijn voor een papegaai.

Naast het feit dat hij serieus verwond kan worden door een aanwezige kat of hond, of dat hij tegen een raam kan vliegen, zijn er andere levensgevaarlijke bedreigingen waar veel mensen niet direct aan denken.

VERGIFTIGING DOOR ZWARE METALEN, zoals lood of zink, komt meer voor dan algemeen gedacht.

In Engeland noemt men zinkvergiftiging ook ‘new cage disease’, omdat het nogal eens voorkomt indien de papegaai een nieuwe kooi krijgt die slecht gegalvaniseerd is .

Bij galvanisatie wordt er een laagje zink op de kooi gelegd tijdens de productie. Hoe goed dat laagje hecht is afhankelijk van de juiste temperatuur en druk. Als dus daarin is foutgaat, hecht het zink niet goed vast, en aangezien een papegaai continu met zijn bek aan de tralies hangt, kan hij na verloop van tijd voldoende zink binnen krijgen, om er ziek van te worden.

Het kan gaan om een redelijk stukje metaal, en dan kan dit op een röntgenfoto gezien worden.

Bij fijnkorrelig zink is dat meestal niet het geval.

Een papegaai met zinkvergiftiging zal serieus ziek worden en zijn nieren kunnen aangetast worden.

Loodvergiftiging komt meer voor bij roofvogels die binnengebracht worden in een vogelasiel voor verzorging. Dergelijke vogels hebben meestal prooidieren gegeten waarin zich nog hagel bevond (aangeschoten wild). Maar we mogen ook niet vergeten dat tiffani-lampen, gewichtjes aan de gordijnen, sluitingen op kurken van champagneflessen en soldering allemaal uit lood bestaan.

Nog terloops even vermelden : advocado’s worden afgeraden als voeding voor papegaaien omdat die voor sommigen onder hen giftig zijn. Ook de dampen die vrijkomen uit teflonpannen en ovens met teflonbekleding (zeker bij heel hoge temperaturen en als ze nieuw zijn) kunnen dodelijk zijn !

In bijlage enkele röntgenfoto’s van papegaaien die metaal binnenkregen…

Uitwerpselen als de spiegel van de gezondheid

Zoals vermeld is het onderzoek van de uitwerpselen van onschatbare waarde. Het is belangrijk dat de mensen een krantepapier onderaan de kooi leggen gedurende bvb. 24 u zodat we de uitwerpselen zien zoals ze geproduceerd werden op het moment dat de vogel in een rustige omgeving is. Soms wordt er ook gevraagd om de vogel enkele uren nuchter te houden, voor het geval dat we hem kort moeten verdoven voor bijvoorbeeld bloedname of röntgenfoto.

In tegenstelling tot zoogdieren, komt de urine en de mest bij vogels langs dezelfde opening naar buiten, namelijk de cloaca. Als de uitwerpselen te ‘waterig’ zijn, kan dat dus 2 dingen betekenen : ofwel is de mest te slap en dan spreken we van diarree en is er een darmprobleem, ofwel wordt er gewoon te veel urine geproduceerd. Dit laatste kan bijvoorbeeld het geval zijn bij nierproblemen, bij abnormaal veel drinken, of bij bijvoorbeeld suikerziekte.

Verdere onderzoeken moeten dan de oorzaak van het probleem vaststellen.

Ook de kleur van de urine kan ons bijkomende informatie geven. De urine bij vogels bestaat normaal uit 2 fracties : een waterige, normaal kleurloze fractie én een witte fractie. Dit laatste bevat de afvalstoffen, nl. de urinezuurkristallen, die via de waterige fractie het lichaam verlaten.

Een geelverkleuring van de urine kan wijzen op ‘geelzucht’ en dus een leverprobleem (bvb. bij de fameuze ‘papegaaieziekte’), een rode wijnachtige verkleuring kan wijzen op bvb. vergiftiging door zware metalen zoals zink of lood. In dit laatste geval zal een röntgenfoto gemaakt worden om metaalpartikels in de maag op te sporen.

Bij diarree gaan we op zoek naar de bacteriën of parasieten die oorzaak kunnen zijn van het darmprobleem. Via speciale kleuringen gaan we onder de microscoop het onderscheid kunnen zien tussen de verschillende microben die in de darm aanwezig zijn.

Onverteerde zaden in de mest kunnen wijzen op een ziekte genaamd : kliermaagdilatatiesyndroom…. En we gaan op zoek naar eitjes van wormen die wijzen op een worminfectie. Aan de hand van de vorm en de grootte van de wormeieren, kunnen we weten over welk soort worm het gaat.

VEDERPLUKKEN : OORZAKEN EN BEHANDELING

Vederplukken en andere vederziekten is een belangrijke oorzaak van ergernis voor vogels, hun eigenaars en dierenartsen. Het is meestal een gecompliceerd probleem waar vele factoren een rol in kunnen spelen en die in sommige gevallen op geen enkele therapie reageren. Alhoewel algemene maatregelen in sommige gevallen tot volledige genezing zullen leiden, vereisen de meeste gevallen een uitvoerig onderzoek, tijd, en dan nog blijven er enkele gevallen die niet opgelost geraken.

Bij het oplossen van een geval van vederplukken, is de voorgeschiedenis van groot belang, waarbij de leeftijd van de vogel, de soort, de duur van het vederplukken, het seizoen wanneer het begonnen is, vorige behandelingen, vorige onderzoeken, het feit of er nog vogels aanwezig zijn, de huisvesting, lengte van daglicht, voeding, vorige ziekten… van groot belang zijn.

De medewerking van de eigenaar is van het grootste belang, want een volledige genezing kan niet in korte tijdspanne bereikt worden en de behandeling zal aanzienlijk veel tijd en medewerking vergen, tesamen met het begrijpen van wat zich in het hoofd van een papegaai afspeelt.

Het komt er op aan bij het onderzoek zoveel mogelijk de medische oorzaken uit te sluiten vooraleer te besluiten dat het een psychologisch probleem is.

MEDISCHE OORZAKEN

Allergieën (meestal voedselallergieën)

Bepaalde wetenschappers menen dat ook vogels allergieën kunnen ontwikkelen die kunnen leiden tot vederplukken. Onderzoek op dit terrein is bezig, maar alles wijst erop dat dit inderdaad het geval kan zijn.

Uitwendige parasieten

Mijten en luizen, veelal aanzien als oorzaak, zijn zelden verantwoordelijk voor vederplukken.

Omgevingsfaktoren

Sigarettenrook of een droge omgeving (lage relatieve vochtigheid), soms door centrale verwarming of airconditioning, kan mede verantwoordelijk zijn voor jeuk of slechte kwaliteit van de veren, wat leidt tot veren die gemakkelijk afbreken. Indien deze veertjes breken, zal de vogel deze proberen te verwijderen. De meeste papegaaien leven in een tropisch regenwoud waar er dagelijks regen valt. Vandaar dat de meeste papegaaien er baat bij hebben dagelijks beneveld te worden met lauw water.

Een eenzijdige voeding voor de rui kan eenzelfde effect hebben op de kwaliteit van de veren nl. de vorming van heel fragiele veertjes. Wanneer de vogel deze ontdekt, zal hij die proberen te verwijderen, waardoor hij overdreven lang bezig is met de verzorging van zijn pluimage, wat dan weer aanleiding kan geven tot het beschadigen van gezonde veertjes.

Te donkere omgeving, onmogelijkheid voor de vogel om een bad te nemen en onvoldoende rust kan ook aanleiding geven tot vederplukken.

Te veel daglicht kan een stress betekenen voor een vogel, wat aanleiding kan geven tot een vogel die gestresseerd en geïrriteerd raakt. Een papegaai zou niet mogen in een omgeving staan waar meer dan 12 uur licht per dag aanwezig is. Indien dit toch het geval is, is het aangeraden de kooi te bedekken met een zwart stuk textiel. Meestal is het beter de kooi ’s nachts te bedekken, waarbij vb. de handdoek pas ’s morgens verwijderd wordt als de eigenaar opstaat. Ook moet men er op letten dat de kooi niet in direct zonlicht staat.

Algemene stoornissen

Elke leveraandoening kan aanleiding geven tot jeuk en papegaaieziekte is wel de meest voorkomende aandoening waarbij de lever kan aangetast zijn. Ook leververvetting ten gevolge van een te vette voeding (zonnepitten, pinda’s) in combinatie met te weinig beweging, speelt een rol.

Ook een chronische ‘vergiftiging’ door lood of zink kan dat veroorzaken.

Ontsteking van de huid of de vederfollikels is een weinig voorkomende oorzaak van vederplukken.

Slechte voeding

Is misschien wel de meest voorkomende oorzaak bij vogels. Vogels die vederpukken en die vooral veel zonnepitten eten, moet men overschakelen naar een uitgebalanceerd dieet en ondertussen moet extra vitamine A toegediend worden. Abricozen en wortelen bevatten veel vitamine A.

Wanneer alle medische oorzaken kunnen uitgesloten worden, kan de oorzaak psychologisch genoemd worden.

PSYCHOLOGISCHE OORZAKEN

Vragen naar aandacht :

Vederplukken kan een ideale manier zijn om de aandacht te trekken. Veel vederplukkers doen het alleen maar als de eigenaar erbij is. In die gevallen  kan, wanneer de vogel ermee begint, vederplukken een vicieuze cirkel worden. Hoe meer de eigenaar de vogel aanspreekt het niet te doen, hoe meer aandacht de vogel krijgt en hoe gelukkiger hij zich zal voelen. Deze vogels roepen nogal dikwijls, voordat ze beginnen vederplukken om aandacht van de eigenaar te trekken.

Op den duur weten de vogels ook hoe ze aandacht moeten trekken nl. door aan hun veren te plukken. Als de vogel zich dus plukt, is het van belang zeker geen aandacht te schenken, maar beter de kooi af te dekken, aanvankelijk voor een drietal minuten. Als dit nog niet volstaat, kan je de periode tot 15 minuten verlengen indien nodig.

Verveling:

Gebrek aan afleiding is een veel voorkomende oorzaak van vederplukken.

In vergelijking met het natuurlijke leven van een papegaai in het wild, moet het leven  in een kooi, waar eigenaars veel afwezig zijn, vergeleken worden met een ‘eenzame’ opsluiting van een mens. Een vogel in de natuur brengt zijn dag door met vliegen, zoeken naar voedsel, spelen met soortgenoten en verzorging van zijn veren. Een huiskamervogel moet niet meer zoeken achter voedsel, heeft meestal geen soortgenoten waar hij kan mee spelen en zal zich dus meer dan normaal bezig houden met de verzorging van zijn veren, wat op den duur ziekelijk kan worden. Aan de andere kant, kan een te kleine behuizing ook een stress zijn voor de vogel.

Verandering van omgeving :

Huiskamervogels moeten aangepast worden aan een leven met veel veranderingen. Zolang ze maar genoeg veranderingen ondervinden in hun leven, zullen ze dit ook weten te appreciëren en het aangenaam vinden dat er iets ‘nieuws’ gebeurt. Wanneer de vogel bang is, als de kooi naar een nieuwe kamer verhuist wordt of als er nieuw speelgoed in de kooi gebracht wordt, dan is dat een aanduiding dat de vogel zich een beetje te goed heeft aangepast aan zijn ‘saai’ leven en dus bang zal zijn voor alles wat nieuw is. Dat brengt natuurlijk allerhande abnormale gedragingen met zich mee zoals bv. vederplukken. Iedere kleine verandering in zijn leven, brengt voor die vogel dan zoveel stress mee, dat het een aanleiding kan geven tot vederplukken.

We mogen ook niet vergeten dat wat wij stress noemen, anders ervaren wordt door een papegaai. We zijn geneigd onze gevoelens te projecteren op een papegaai, maar de hersenen van een vogel werken nu eenmaal anders dan de onze. Zo zal een papegaai het kijken naar een tv-programma als sesamstraat veel meer appreciëren dan het kijken naar een natuurdocumentaire waar er soms roofvogels door de lucht zweven…deze roofvogels kunnen voor een papegaai heel afschrikwekkend zijn, zelfs al zijn het maar beelden op televisie.

Overdreven verzorging van de veren:

Het kan beginnen met het normaal verzorgen van de veren maar kan uitgroeien tot een echte tic nerveux, zeker als er niet genoeg afleiding is.

Bouwen van een nest :

Veel soorten vogels zullen voor het broedseizoen beginnen vederplukken om hun nest af te lijnen met veren en dit gedrag kan soms voortduren tot na het broedseizoen.

Sexuele frustratie, waarbij eenvogel geslachtsrijp wordt, maar niet een partner ter beschikking heeft, kan ook aanleiding geven tot vederplukken.

Zelfs wanneer twee vogels elkaar kunnen zien of horen, maar niet bij elkaar kunnen komen, kan dat ook aanleiding geven tot vederplukken, door de frustratie.

Inkorten van de pennen :

Wanneer de slagpennen ingekort worden, om het wegvliegen te beletten, kunnen de scherpe randen van de ingekorte pennen, de vogel zodanig ambeteren, dat hij begint te vederplukken in een poging om het ongemak te verhelpen.

BELANGRIJK VOOR DE EIGENAAR :

Voeding:

Goed uitgebalanceerde voeding : pelletvoeding is ideaal. Er bestaan namelijk tegenwoordig speciale korrels voor papegaaien waar alles in zit wat ze nodig hebben (Bv pretty bird oa.te verkrijgen bij 'lovebird' te Oostkamp, de Leiteweg 7,tel. 050/36 46 04). Belangrijk is dat zeker 80-90% van de voeding uit die pellets bestaat. Daarnaast kan je wat fruit geven of af en toe een kleine hoeveelheid zonnepitten als je hem eens wilt belonen.

Als je de papegaai niet kunt overschakelen op pellets (geef het niet te rap op !) dan moet je regelmatig eivoer, vitamines en kalk bijgeven.

Maak het de vogel niet te gemakkelijk, laat hem op zoek gaan naar eten.

Bv. Neem een keukenrol die je langs beide kanten volpropt met krantepapier.In het midden steek je een pinda. De bedoeling is dat de papegaai er lang genoeg over doet om de pinda te pakken te krijgen. In de natuur moet een papegaai soms ook ‘apetoeren’ doen om een noot te bemachtigen. Je kan in het begin de pinda of noot dicht bij het uiteinde steken, terwijl hij er op staat te kijken, zodat hij door heeft dat er in de rol een lekkernij zit. Hij zal rap doorhebben dat hij op zoek moet gaan naar een noot als hij een keukenrol volgepropt met krantepapier krijgt.

Verbeter de omgeving van de vogel:

Probeer sigaretterook zoveel mogelijk te voorkomen.

Geen direct zonlicht.

Dagelijks de papegaai benevelen met lauw water, eventueel mogelijkheid voor de vogel tot het nemen van een bad.

Maak dat de dagen voor de papegaai niet té lang worden (chronische oververmoeidheid geeft aanleiding tot vederpikken, net zoals een kind dan lastig begint te worden)

Verrijking van de omgeving :

Onthou dat een p       apegaai de mentale leeftijd van een kind van 4 jaar oud heeft. Niemand zal een kind van vier jaar opsluiten in een kleine kooi en weinig aandacht geven. Elk kind dat zo opgroeit zal onvermijdelijk abnormale gedragingen ontwikkelen. Vandaar dat het belangrijk is de papegaai mentaal te stimuleren: gebruik 12 stukken speelgoed, geef er niet meer dan vier per keer en verander ze dagelijks. Speelgoed kan ingedeeld worden in klimmateriaal, materiaal om op te bijten, pootspeelgoed en puzzels.

Klimmateriaal:bv. koorden, ladders, schommels en natuurlijk de kooi zelf.

Bijtmateriaal : bv. Wilgentakken, takken van fruitbomen (met de schors er nog aan), lege papierrollen die je volpropt met papier.

Pootspeelgoed : geeft aanleiding tot pootgymnastiek bv sparappel, okkernoot, deel van een maïskolf …

Puzzelspeelgoed :misschien een van de belangrijkste, maar minst gebruikt soort speelgoed bv een houten kubus met gaten waardoor de vogel zijn voedsel moet proberen te halen, vergt enige behendigheid en intelligentie…

Verder : wanneer het stil in huis is, dan kan het zijn dat de vogel zich ook niet op zijn gemak voelt (in de jungle is het zo dat wanneer het plots stil wordt, er dan gevaar op komst is).

Dus: laat de radio spelen of de tv aan als je langdurig afwezig bent.

Laat de vogel uit zijn kooi, zoveel mogelijk.

Verder zijn er medicamenten die een hulpmiddel zijn in het afleren van vederplukken. Bedenk ook : hoe langer vederplukken bezig is, hoe moeilijker het wordt om het af te leren. Zelfs als de oorspronkelijke oorzaak weggenomen wordt, kan het zijn dat door de gewoonte, vederplukken moeilijk te ‘genezen’ is.

Zoals je ziet is het probleem ‘vederplukken’ niet altijd even makkelijk op te lossen en moet er soms wat gezocht en geprobeerd worden, alvorens de vogel van zijn vederplukken verlost is.

Erwin Louagie

Dierenarts

Torhout

Voor microscopisch onderzoek van de mest en onderzoek op bacteriën wordt de mest uitgestreken op een draagglaasje, gedroogd en behandeld met verschillende kleurstoffen. Op die manier worden de bacteriën veel beter zichtbaar, verschillende soorten bacteriën zullen ook op een andere manier kleurstoffen opnemen, zodat er een onderscheid kan gemaakt worden tussen de verschillende microben.

Hier werd een geval onderzocht van dwergpapegaaitjes (agaporniden) waarbij , in verschillende nesten, de jongen stierven op een leeftijd van
8 dagen. Na autopsie en onderzoek van de mest na speciale kleuring werden verschillende 'sporevormende' microben gevonden in de darm.
Daardoor kon een geschikt antibioticum gekozen worden om het probleem op te lossen. De 'sporevormende' microben zijn omcirkeld op beide foto's.

Een van de belangrijkste onderzoeken bij vogels is nog altijd het mestonderzoek.

De uitwerpselen van een vogel zijn een spiegel van zijn gezondheid.

Belangrijk om weten is, dat de urine en de stoelgang langs een gemeenschappelijke opening het lichaam verlaten, nl. de cloaca.

Dit betekent ook dat nattere uitwerpselen niet noodzakelijk door diarree veroorzaakt worden, maar evenzeer het gevolg kunnen zijn van een overmatige urineproductie.

Bij het binnenbrengen van een zieke vogel is het belangrijk dat de eigenaar reeds thuis een krantepapier onderaan de kooi van de vogel legt, zodat we een idee hebben hoe de uitwerpselen er uitzien. Uitwerpselen onder stress-omstandigheden (bv.tijdens transport) kunnen er anders uitzien dan thuis, en kunnen een verkeerd beeld geven.

De mest zelf kan microscopisch onderzocht worden op wormeieren, coccidiose (darmparasieten) en er kunnen speciale kleuringen op toegepast worden, zodat bacteriën beter zichtbaar worden.

VEDERPIKKEN

Vederpikken is vooral bij huiskamerpapegaaien een probleem, maar gebeurt ook wel eens bij

vogels in de volière.

De eerste vraag die men zich moet stellen : gaat het hier om een vogel die zichzelf plukt of is het een soortgenoot in de volière die dit doet.

Bij vogels die alleen zitten in de huiskamer stelt zich die vraag uiteraard niet, maar als een vogel kaal wordt, inclusief de kop, dan zijn er andere oorzaken in het spel.

Vederpikken wordt al te vaak toegeschreven aan ‘verveling’, maar in de meeste gevallen is het een multifactoriële aandoening. Ook parasieten (luizen…) zijn bijna nooit oorzaak van het probleem.

Eerst moet uitgesloten worden dat er een lichamelijk probleem aan de oorzaak ligt : het is namelijk niet uitzonderlijk dat papegaaien met een lever-of nierprobleem jeuk krijgen door de opstapeling van afvalstoffen in hun lichaam (een soort ‘bloedvergiftiging). Daarom is het

aangeraden eerst bloed te trekken om een lichamelijke oorzaak uit te sluiten. Pas dan kunnen we weten of het vederpikken of verderplukken al dan niet psychisch is.

De behandelingsmethodes voor een papegaai die zich plukt, zijn de laatste jaren veel verbeterd, maar het blijft een probleem zonder kant-en-klare oplossing.

 De medewerking en motivatie van de eigenaar zullen hierbij op de proef gesteld worden.

Enkele mogelijke oorzaken van vederpikken :

- lever-en nierproblemen : mogelijks door een te vette en eenzijdige voeding !

- te kort aan dierlijke eiwitten : de pluimen bestaan bijna uitsluitend uit dierlijke eiwitten,

   als de kwaliteit van de veren vermindert, zullen de ‘baardjes’ van de veren niet goed in

   elkaar haken…de papegaai die zich ‘poetst’ krijgt zijn veren niet gladgestreken en geraakt

   gefrustreerd en bijt ze kapot of verzorgt zich te veel en beschadigt op den duur zijn plumage

- sexuele frustratie : vooral bij amazonepapegaaien die volwassen worden, is dikwijls    

   seizoensgebonden. Onder invloed van bepaalde hormonen kunnen vogels neiging hebben

   hun veren uit te trekken (nestbouw ?).
 

- stress : aangezien wij geen vogels zijn, is het voor ons moeilijk te beoordelen wanneer een

   situatie stress betekent voor een vogel…zaken die ons niet opvallen, kunnen voor een vogel

   stress betekenen.
    In de natuur betekent stilte meestal dat er gevaar op komst is (de meeste vogels stoppen met flluiten als een roofdier nadert).
    Vandaar dat absolute stilte in huis (afwezigheid van bewoners) eerder stress kan veroorzaken bij een papegaai...Een radio laten spelen kan
    daaraan verhelpen.

-  zelfs tekort aan kalk (voeding !), rook, oververmoeidheid (door een te lange lichtperiode :

    een grijze roodstaart aan de evenaar kent een dag en nacht van ongeveer 12 u, het hele jaar

    door, terwijl zeker in de zomer de dagen van onze papegaaien véél langer zijn)

enz..enz…via enkele onderzoeken én een vragenlijst aan de eigenaar worden de oorzaken gezocht die moeten gecorrigeerd worden. De nodige maatregelen, heropvoeding van de papegaai én medicamenten, moeten het probleem oplossen.

Er bestaat echter een virusziekte die vooral bij jonge papegaaien, jonger dan 3,5 jaar, voorkomt en die verlies van veren kan geven, nl. bek-en vederrot. Het is een dodelijke

ziekte die ook het immuunsysteem aantast. Deze vogels pikken echter meestal niet zelf hun

Een frequent voorkomende ziekte bij roofvogels, watervogels en papegaaien is een schimmelinfectie van de longen, genaamd ‘aspergillose’.

Vogels ademen constant kiemen van schimmels in (‘schimmelsporen’) die echter in

normale omstandigheden door het immuunsysteem van de vogel geëlimineerd worden.

Door stress, tekort aan bvb vit A (door eenzijdige voeding) of door een stofrijke omgeving kan het gebeuren dat deze schimmels zich vastzetten in de longen en luchtzakken en beginnen

groeien. Daar kunnen ze verder groeien en verschillende organen (lever, nieren, zelfs wervels)

aantasten. Daarenboven worden giftige stoffen geproduceerd die de vogel ziek maken en de lever en nieren verder belasten.

Een typisch beeld van aspergillose is de grijze roodstaartpapegaai die zijn hele leven op een zaadmengeling staat en plots een ‘verkoudheid’ heeft. De vogel wordt hees en kortademig.

Eens de diagnose van aspergillose gesteld, is de ziekte meestal al in een gevorderd stadium.

Maar vele papegaaien kunnen, mits het regelmatig geven van een langdurige kuur (soms tot 3 maand) met een geschikt antischimmelmiddel, gestabiliseerd worden.

Op de foto’s zie je hoe het nemen van röntgenfoto’s onder een algemene verdoving een hulpmiddel kan zijn om tot de diagnose te komen.  Verder zie je foto’s van lijkschouwingen van vogels die gestorven zijn aan aspergillose. Bemerk de ‘zwamvormige’ letsels op de luchtzakken van de Amerikaanse oehoe en de uitgebreide letsels in de buik-en borstholte van de amazone-papegaai.

Op de  foto linksboven : een microscopisch beeld van de letsels : de schimmeldraden zijn duidelijk zichtbaar.

Naar aanleiding van enkele terechte berichten op sommige fora ,dat er in mijn site sommige beelden schokkend kunnen zijn, en aangezien ik niet ongevoelig ben voor positieve kritiek, dit aanvullend bericht :

het is niet de bedoeling van deze blog een 'goed nieuws'-site  te maken, waar ik een compilatie maak van al mijn succesverhalen.
De hoofdbedoeling is een informatieve site, waarbij vogelliefhebbers op een onafhankelijke manier gedegen informatie krijgen over ziekten.

En aangezien een beeld soms honderd keer meer zegt dan een beschrijving van een ziekte en haar letsels, zijn hier verschillende foto's opgenomen van lijkschouwing waarbij de gevolgen van de ziekte héél duidelijk te zien zijn. Dit zijn soms gewoon vogels die een eigenaar dood heeft aangetroffen in de volière en waarvan hij wil weten aan welke ziekte hij gestorven is, om preventieve maatregelen te nemen.

   DEZE BEELDEN KUNNEN SOMS SCHOKKEND OVERKOMEN !

 Dit is uiteraard niet de bedoeling, en hiermee wil ik sommige bezoekers waarschuwen.

met vriendelijke groeten,

erwin

VOEDING

De meest voorkomende ziekten bij huiskamerpapegaaien zijn nog altijd verbonden aan een eenzijdige voeding, meestal bestaande uit een zaadmengeling. Vooral grijze roodstaartpapegaaien worden bestempeld als ‘seed junkies’ die soms niet anders willen eten.

Deze vogels halen daarenboven meestal de zonnepitten en pinda’s uit deze mengsels waardoor de negatieve effecten op termijn nog erger worden. Het nu en dan toevoegen van wat fruit of

toevoegen van niet geregistreerde vitamines op onregelmatige basis zullen daar nauwelijks iets aan veranderen op lange termijn.

 Belangrijkste negatieve effecten op termijn

- tekort aan vitamine A : bevordert onsteking van slijmvliezen (oog, neus, darm)

                                        Verstopte neus en sinussen door verhoogde schilfervorming

                                        Verhoogde kans op schimmelinfectie van neus, longen en

                                         luchtzakken

                                         Veralgemeende verminderde weerstand tegen ziekten

- tekort aan calcium       : osteoporose

                                         Kans op epilepsie aanvallen, vooral bij grijze roodstaartpapegaaien

                                         Bij kweekvogels :  windeieren (te dunne schalen), kromme poten bij

                                                                         nestjongen

                                          grit (gemalen oesterschelpen) is een bron van calcium, maar weinig opneembaar door de darm,  kiezel is geen kalk = steentjes !

- tekort aan dierlijke eiwitten : pluimen bestaan vooral uit eiwitten, tekorten aan dierlijke

                                                  eiwitten zullen zich weerspiegelen in slechte veren en

                                                  eventueel vederpikken.

- te vet                              : zaden (vooral zonnepitten en pinda’s) bevatten over het algemeen   

                                           een te hoog vetgehalte voor        

                                           vogels die eerder een passief leven leiden, gevolg : leververvetting,

                                            atherosclerose (dichtslippen van de aderen) : komt net als bij mensen bij papegaaien voor en kan flauwtes of acute dood veroorzaken.

Tegenwoordig brengen een paar firma’s pellets (korrels) op de markt die alle voedingsstoffen in de juiste verhouding bevatten. De bedoeling is dat die pelletvoeding minstens 80% van

de totale voeding uitmaakt.
Op de foto zie je een klassieke zaadmengeling naast pelletvoeding.

Overschakeling naar deze pellets verloopt niet altijd even soepel, maar daar bestaan wel trucjes voor (én de motivatie van de eigenaar is uiteraard ook heel belangrijk).

Hieronder enkele gevallen die dit illustreren.

Vogels zijn inderdaad letterlijk en figuurlijk een klasse apart. Niet alleen zijn er grote verschillen met zoogdieren qua pathologie (ziekten) maar ook qua fysiologie (werking van het lichaam) en anatomie. Niet iedere dierenarts heeft evenveel ervaring met vogels. Een vogelarts of vogeldierenarts houdt zich dus vooral bezig met vogels.

Zo hebben vogels bijvoorbeeld luchtzakken die met de longen in verbinding staan, een aanpassing die er niet alleen voor zorgt dat vogels lichter worden in verhouding tot hun volume, maar ook dat ze meer zuurstof uit de lucht kunnen halen. Vliegen vergt immers veel

zuurstof.

De vogeldiergeneeskunde is een terrein dat veel meer onontgonnen is dan de diergeneeskunde van de klassieke huisdieren (zoals hond en kat), onder andere omdat farmaceutische bedrijven

vooral investeren in onderzoek van ziekten en medicamenten waarvan grote winsten verwacht worden als ze gecommercialiseerd worden.

Gelukkig kunnen we terugvallen op geneesmiddelen die weliswaar geregistreerd zijn voor mensen en andere diersoorten, maar die (in bepaalde gevallen en mits aangepaste dosering) kunnen gebruikt worden voor vogels. 

Anderszijds is het zo dat vogels meer en meer een huisdier geworden zijn. Denk maar aan de handtamme grijze roodstaartpapegaaien die als een echt kind vertroeteld worden.

Ondertussen is in België de eerste ‘papegaaieschool’ van start gegaan, waar baasjes én vogels

de basislessen kunnen krijgen en kunnen leren hoe ze best met elkaar omgaan.

(veel huiskamerpapegaaien vertonen immers gedragsstoornissen door een verkeerde opvoeding)

Ondertussen is een groot deel van de import van papegaaien uit derde landen verboden, zodat

de prijzen van de meeste papegaaien aanzienlijk gestegen zijn. Dit betekent dat ook kwekers van papegaaien, die een minder emotionele band met hun vogels hebben, ook vlugger geneigd zijn om deskundige hulp te zoeken.

De vogeldiergeneeskunde heeft zich de laatste jaren zo sterk ontwikkeld dat het een volwaardige specialisatie geworden is, en dat continue bijscholing noodzakelijk is.

Sommige eigenaars contacteren mij in de hoop via de telefoon een diagnose én behandeling te krijgen. Het zou getuigen van ondeskundigheid indien ik zou beweren dat ik dit kan zonder het dier in kwestie onderzocht te hebben. Medicatie voorstellen zonder dit onderzoek kan soms verslechtering geven van de gezondheid of zelfs tot de dood leiden. Antibiotica kunnen een schimmelinfectie bijvoorbeeld verergeren. Algemene inlichtingen (liefst via mail) kunnen uiteraard wel gegeven worden.

Deze site is een compilatie van frequent en minder frequent voorkomende ziekten in mijn praktijk. Het is in geen geval een soort ‘doe-het-zelf’ handleiding, maar een hulpmiddel

voor de vogelliefhebber om beter de ziekte van zijn vogel te begrijpen.

Nieuwe gevallen worden zullen op regelmatige basis deze site aanvullen.

dierenarts Erwin Louagie
wijnendalestraat 23
8820 Torhout - België
tel 050/21 69 34
fax 050/22 09 20
email : erwinlouagie@yahoo.com

PS : voor wie van de natuur houdt, kan op volgende vakantieadressen in de ardennen zijn hart ophalen :
       www.bloggen.be/chalet_ardennen
       www.bloggen.be/houffalize 
       Dit is een chalet en een huisje in de ardennen die we persoonlijk beheren.
       Indien interesse, kunnen jullie me altijd contacteren.