gevallen in een vogelartsenpraktijk : dierenarts Erwin Louagie
Als dierenarts kleine huisdieren (ook honden en katten) is een groot deel van mijn cliënteel houder van vogels (papegaaien, parkiten,duiven, zangvogels, exoten, roofvogels,...) Aangezien er al zoveel informatie over katten en honden terug te vinden is op het internet, heb ik speciaal voor vogelliefhebbers deze blog aangemaakt.
Mijn gegevens : Louagie Erwin, wijnendalestraat 23, 8820 Torhout
tel 050/216934
Op afspraak
15-08-2012
GESLACHTSBEPALING ZWANEKUIKENS van 3,5 maand oud
Watervogels hebben een penisvormige structuur in de cloaca die kan 'uitgestulpt' worden door onderzoek van de cloaca. Het dier wordt op de rug gelegd en door druk met de vingers van onder naar boven wordt de penis, die goed 'verpakt' zit in de cloacale weefsels, zichtbaar gemaakt. Dit vergt wat handigheid en ervaring. De penis van vogels kan afwezig zijn (papegaaien), aanwezig zijn als een klein, niet uitstulpbaar orgaantje (kalkoenen, pluimvee) of een uitstulpbaar orgaan (struisvogels, watervogels). Bij watervogels zit de penis in een holte (zakje) in de cloaca verscholen en alleen het voorste gedeelte zal te voorschijn komen bij erectie, dit in tegenstelling met struisvogels. de zwaan van 3,5 maand op de foto bleek mannelijk te zijn.
DOORGEGROEIDE BEK/TE LANGE BEK GRIJZE ROODSTAARTPAPEGAAI
Indien de bek van een papegaai of parkiet te lang doorgroeit, moet hij regelmatig bijgewerkt worden. Bij een papegaai met harde bek gebeurt dat best met een dremel want het gebeurt dat een bek splijt in de lengterichting als je een kniptang gebruikt, met alle gevolgen vandien. Dit bijslijpen gebeurt onder verdoving om te vermijden dat de papegaai zijn tong tegen de dremel zou steken. Hier twee foto's : een voor en een na behandeling. Op de tweede en derde foto slaapt de papegaai nog.
Tengevolge van een neurologisch (zenuwprobleem) kan zich een soort spasme voordoen van de buigspieren van de tenen. De vogel maakt dan een soort 'vuistje' en kan met moeite zijn tenen strekken. In veel gevallen is de zenuw betrokken die over de nieren loopt. Als er zich een nieronsteking voordoet, kan de zenuw in de ontsteking betrokken raken, met dit probleem tot gevolg. Ook trauma, druk op de zenuw (tumor,legnood) of een vitaminetekort (zeldzaam) kan tot zoiets aanleiding geven. Dit fenomeen zien we ook bij kippen met 'marek disease' waarbij het virus de zenuw aantast. Eens de zenuw aangetast, is het probleem moeilijk te verhelpen. Eens de ziekte behandeld en de vogel overleeft, blijft hij hier meestal last van hebben. Sommige huiskamervogels kunnen echter nog, mits extra zorg, een mooi leven leiden.
Panacur (actief bestanddeel fenbendazole) is een ontwormingsmiddel dat regelmatig door vogelliefhebbers wordt gebruikt. Het is veilig in een normale dosering van 20-50mg/kg, gedurende 2 tot 5 dagen voor parkieten en papegaaien, maar kan bij overdosering ernstige nierschade of de dood tot gevolg hebben. Er bestaan veiliger ontwormingsmiddelen maar bij één soort worminfectie, namelijk met haarwormen of cappillaria is het beter panacur te gebruiken. Op de twee foto's zie je dat de nieren die normaal een glad oppervlak hebben, 'geribbeld' zijn door 'tubulaire necrose', wat betekent dat ze zodanig beschadigd zijn dat ze het bloed van de vogel niet meer kunnen zuiveren en de vogel sterft door zelfvergiftiging.
Op de tweede foto werden de nieren,voor de duidelijkheid, omlijnd met een zwarte rand.
Op deze foto van de poot van een sneeuwuil is een luxatie (ontwrichting) van het tibio-tarsaal gewricht te zien. De gewrichtsbanden waren op zijn minst heel erg uitgerokken, en wellicht minstens gedeeltelijk gescheurd. Er werd geopteerd voor een complete immobilisatie van het gewricht voor minstens 3 weken door middel van pinnen, in gebracht onder verdoving. Na de die termijn en het verwijderen van de pinnen zorgt de vogel voor zijn eigen 'kinesietherapie' om het gewricht weer soepel te krijgen.
Een ander geval van zinkvergiftiging, dit maal bij een handtamme caique. Na hospitalisatie en vijf dagen inspuitingen met tegengif, mocht de vogel terug naar huis.
Levercirrhose is het eindstadium van een chronische leverontsteking waarbij levercellen langzaam afsterven en vervangen worden door bindweefsel. Dan blijft een kleine, harde, niet functionele lever over. De lever filtert samen met de nieren de afvalstoffen uit het bloed, waardoor bij levercirrhose de vogels zichzelf begint te vergiftigen. Ook produceert de lever gal om vetstoffen te verteren. De vogels wordt ziek, vertoont braakneigingen, slaapt veel, en heeft diarree. Een verkeerde voeding met veel vetten en giftige stoffen zoals chocolade kunnen na een termijn aanleiding geven tot levercirrhose. Bij tijdig ingrijpen, als er nog actief leverweefsel aanwezig is, kan de vogel nog een normaal leven leiden mits langdurige levertherapie. Hier zie je een röntgenfoto van een grijze roodstaart met levercirrhose. De leverschaduw is zo goed als afwezig.
geelverkleuring uraten in urine door papegaaieziekte (geelzucht)
Papegaaieziekte (psittacose, chlamydiose) tast in veel gevallen de lever aan, waardoor de urinefractie van de uitwerpselen geel-achtig verkleurt. Deze amazonepapegaai werd ter behandeling opgenomen voor het toedienen van een specifiek soort antibioticum (door middel van injectie) dat werkzaam is tegen papegaaieziekte.
Op 21/11/11 werd er bij mij een blauwe reiger binnengebracht wiens onderlichaam doorboord was door een metalen pijl. De pijl bleek de buikholte doorboord te hebben en de vogel had reeds veel bloed verloren. In allerijl werd door mij een noodoperatie uitgevoerd, de pijl werd verwijderd, de schade aan de weefsels werd zo goed als mogelijk hersteld en er werd vocht toegediend. Diezelfde nacht is het dier jammer genoeg overleden ondanks alle inspanningen. In bijlage vind je achtereenvolgens : de verantwoordelijke van het Vogelopvangcentrum (VOC) Beernem Katrien Werbrouck met het gevonden dier, verder de beelden van de operatie met het dier onder anesthesie.
Alle inlichtingen die er toe kunnen leiden dat de persoon die dit gedaan heeft, gevonden wordt, zijn welkom.
pijl van het merk : easton X7 World Class
De blauwe reiger is een beschermde diersoort en een dier nodeloos doen lijden is evenzeer strafbaar !
Bij jonge babypapegaaien komt het zelden voor dat er ter hoogte van het bindweefsel van de onderhuid van een of meerdere tenen een soort bindweefselband bij de geboorte aanwezig is, die naarmate de vogel groeit, meer en meer de teen insnoert. Zonder behandeling leidt dit snel tot het afsterven van een of meerdere teenkootjes. De behandeling bestaat erin de bindweefselband door te snijden op 2 tot 3 plaatsen (bv mediaal, lateraal en dorsaal) zodat het teenkootje distaal terug voldoende bloed krijgt.
AMAZONE MET LICHT VERKALKT EI IN EILEIDER -LEGNOOD
Deze amazone werd aangeboden wegens algemeen ziek zijn, was mager en bij aankomst bleek na een hele geen tot weinig mest in de transportbak aanwezig te zijn. Bij palpatie bleek de buik gevuld te zijn met een zachte, elastische massa. Even werd gevreesd voor een geval van kliermaagdilatiatie, maar een röntgenfoto gaf uitsluitsel : een weinig verkalkt ei in de eileider. Bemerk hoe de maag en alle organen onder druk staan door het volume dat door het ei wordt ingenomen. De vorm van het ei doet al vermoeden dat het geen normaal verkalkt ei is, het elastisch aanvoelen bij palpatie wees ook in die richting. Onder algemene verdoving werd geprobeerd met lichte massage en druk het ei in de cloaca te verplaatsen. Tijdens manipulatie 'brak' het ei in de eileider, maar doordat de 'schaal' meer uit vlies dan uit een echte verkalkte schaal bestond, was er geen gevaar voor inwendige kwetsuren. Aangezien het ei daar wellicht al een hele tijd aanwezig was, waren de vliezen 'vergroeid' met de eileider en duurde het een hele tijd voordat de eileider zich had gezuiverd. Na een 5tal dagen antibiotica en ontstekingsremmers mocht de vogel terug naar huis.
Een alleen gehuisveste agapornis werd aangeboden met de klacht dat hij onvoldoende tot geen mest maakte. Ook merkte de eigenaar op dat hij de laatste 2 dagen meer sliep en minder at. Bij palpatie werd een ronde, harde masse in het bekken gevoeld. Om uitsluitsel te geven dat het om een ei ging en niet om een tumor, werd een röntgenfoto gemaakt. De vogel werd na uitvasten verdoofd met isofluraangas en door middel van gecontroleerde massage (na inbrengen van parafine-olie in de cloaca met een speciale sonde) werd na veel moeite het ei uit de eileider gedreven. Uitvasten is in dit geval heel belangrijk aangezien door de druk van de massage voedsel uit de kliermaag in de krop en keel kan worden gedreven met verstikking door voedsel in de luchtpijp tot gevolg (afwezigheid van slikreflex tijdens anesthesie).
onverteerde zaden in de mest bij een kraagpapegaai ten gevolge van kliermaagdilatatiesyndroom
Tot vervelens toe : nogmaals een geval van KDS, ditmaal bij een kraagpapegaai...dit symptoom was zo duidelijk en is zo typisch dat ik het toch nog even laat zien (maar...geen onverteerde zaden in de mest betekent niet dat het geen KDS kan zijn !) Voorlopig zal ik op deze blog geen gevallen van KDS meer posten....in de ijdele hoop dat er geen gevallen meer zullen opduiken.
Wettelijk dienen sportduiven of duiven die deelnemen aan tentoonstellingen (zoals deze sierduiven : kingduiven) gevaccineerd te worden tegen paramyxovirus, dit is een duivevariant van het pseudovogelpestvirus.
Deze jonge sneeuwuil (een goeie 3 maand oud) was met zijn poot verstrengeld gezeten tussen de tralies en werd enkele dagen later gepresenteerd met symptomen als : verlies van eetlust, ondergewicht en ernstig manken. Hij werd behandeld met antibiotica, ontstekingsremmers, vitaminepreparaten (at uitsluitend eendagskuikens), antibraakmiddelen (kon de dwangvoeding aanvankelijk niet verdragen). Na een goede week at de uil dagelijks 4 eendagskuikens en twee muizen en mocht hij naar huis. Op de eerste foto : dag na aankomst, volgende foto's tonen een al wat gelukkiger vogel.
- coccidiose : een eencellige parasiet die in de darmen leeft. De eitjes, oocysten genaamd, kunnen in de mest onder de microscoop teruggevonden worden. - trichomonas : deze beweeglijke eencellige parasiet komt voor in de krop en beweegt zich voort met zweepdraadjes (vandaar ook de naam flagellaten. Via een kropuitstrijkje worden ze onder de microscoop teruggevonden - wormen : de verschillende soorten wormen die in de darm leven, kan men herkennen door de aanwezigheid van wormeieren in de mest (ook via microscopie).
Verder worden de duiven gecontroleerd op luizen : luizen veroorzaken onrust en verminderen de prestaties van sportduiven omdat ze niet uitgerust aan de start verschijnen. Ook een grondig onderzoek van neus, keel en ogen is belangrijk.
Een kruising van een koningsglansspreeuw en een driekleurglansspreeuw werd aangeboden met een 'hoest'. Na onderzoek van de mest werden veel haarworm-eieren teruggevonden (grote foto hoe zo'n wormei er onder de microscoop uitziet, kan je hier op de site terugvinden). Haarwormen zijn nogal hardnekkige wormen en vereisen een specifiek ontwormingsmiddel. Dit wordt bij vogels met klinische symptomen best oraal (via de bek) toegediend omdat zieke vogels meestal te weinig drinken. 'Hoest' en ademhalingsproblemen worden meer gezien bij worminfectie met luchtpijpwormen of syngamus-wormen. Deze wormeieren werden niet in de mest teruggevonden. Toch sluit dit een luchtpijpworminfectie niet volledig uit. Het ontwormingsmiddel werd echter zodanig gekozen dat zowel haarwormen als luchtpijpwormen er van afsterven. Een dag later was de hoest reeds verdwenen. 0p de foto : een koningsglansspreeuw en een toerako die ook ontwormd werden omdat ze in dezelfde volière zaten.
een extreem geval van kliermaagdilatatiesyndroom bij een wijnborstamazone
Een extreem geval van kliermaagdilatatiesyndroom (PDD : proventricular dilatation syndrome, Macaw Wasting Syndroom) bij een wijnborstamazone. Klachten waren : erge vermagering, minder actief gedurende 1 week. Bij presentatie werd geen ontlasting in de transportkooi vastgesteld (toch ettelijke uren in transportbak). Na toediening van dwangvoeding en laxeermiddel werd een weinig ontlasting verzameld die negatief bleek bij onderzoek op wormeieren. Na stabilisatie (serum, ontstekingsremmers, antibiotica) werd een röntgenfoto gemaakt onder anesthesie. Hieruit bleek dat het een extreem geval van kliermaagdilatatie was. De virale ziekte zorgde ervoor dat de maag niet meer kon samentrekken en het voedsel zich daarin ophoopte. Dergelijk ver gevorderde gevallen zijn onbehandelbaar. Op de foto's zie je eerst de röntgenfoto en vervolgens beelden genomen tijdens de autopsie (lijkschouwing).
