Ik geloof niet dat Patrick Vander Weyden de beste politicoloog is die we in Vlaanderen hebben. Politieke wetenschap bedrijven staat voor hem gelijk aan een rekensommetje uit het lager onderwijs:  ‘SLP en PVDA+ hebben geen doorbraak kunnen forceren. Samen halen ze amper twee procent van de stemmen. Bijgevolg heeft SP.A de verkiezingen niet verloren op haar linkerflank, maar in het centrum en misschien wel op rechts’, schrijft hij vandaag in Knack.

Niemand zat te wachten op SLP en PVDA+. De kiezer verwacht iets van de socialistische partij. En als die socialistische partij niet ‘levert’ dan gaat die kiezer alle richtingen uit, ook naar rechts. Maar dat betekent nog niet dat het per definitie en onveranderlijk rechtse kiezers zijn. De SP.a (en bij uitbreiding andere sociaaldemocratische partijen in Europa) wisten hun traditionele arbeidersachterban van zich te vervreemden door op sociaal-economisch vlak naar het centrum op te schuiven en tegelijk op ethisch vlak stellingen te verkondigen waarin die achterban zich niet meer kan terugvinden. Daar is ondertussen zowat elke ernstige politieke analist het over eens. Alleen Vander Weyden wil er niet aan. Het is te moeilijk. Daarom zal ik het illustreren met een voorbeeld. Een Brusselse kennis van me ontmoette onlangs zijn broer. Die broer woont in Deurne en deze keer had hij voor Europa op LDD gestemd. (‘want die partij zet zich af tegen de jacht op rokers’).Maar voor Vlaanderen ging zijn stem naar Erik De Bruyn…die hij de beste kandidaat vond op de lijst van de SP.a.

Een anekdote? Kan zijn. Maar wanneer Vander Weyden daarentegen zomaar uit de losse pols beweert dat de ‘verdeeldheid’ bij de SP.a en in het bijzonder de aanwezigheid van SP.a Rood de partij electoraal heeft beschadigd, dan moet hij dat maar eens onderzoeken en aantonen. Anders spreekt hij zonder ‘vel over zijn buik’ zoals ze dat in Antwerpen zeggen. We wensen hem veel succes met dat onderzoek. Want de meeste kiezers houden zich amper bezig met politiek, laat staan met de interne keuken van partijen…

Er ontbreekt trouwens een hoek aan het denken van Vander Weyden. Er zijn kosten aan. Enerzijds beweert hij dat SP.a Rood er maar niet in slaagt voet aan de grond te krijgen in de SP.a. Maar anderzijds maakt datzelfde SP.a Rood in al zijn ‘onbenulligheid’ een open en mobiliserende werking onmogelijk. En zijn ze verantwoordelijk voor electorale averij. Il faut le faire. Waarschijnlijk is dat ‘de schuld van de media’ weet u wel?

Er ligt trouwens een voorstel op tafel om de meningsverschillen in de SP.a buiten die vermaledijde media te houden. Neem een SP.a Rood vertegenwoordiger op in het partijbureau, zodat de discussie binnenskamers kan worden gevoerd. Benieuwd hoe de partijleiding daarop zal reageren.

De cijferanalayse van de jongste verkiezingsuitslag waarmee Patrick Vander Weyden zijn vrije tribune Verkiezingen en samenwerking (Knack nr. 27) begint, klopt. Hij is niet voor niks politicoloog. 
<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Maar wat mij stoort is dat deze wetenschapper (tevens hoofdredacteur van Samenleving en Politiek) zonder concrete argumenten verklaart dat de SP.A schade heeft geleden door de openlijke verdeeldheid binnen haar rangen. En dan heeft hij het niet zozeer over de kritiek van de oudere generatie. Neen, die noemt hij goedbedoeld. Hij wil per se hard uithalen naar de zogenaamde sabotage door SP.A Rood. Vander Weyden kan zijn persoonlijke afkeer van die radicaal-socialistische onderstroom niet bedwingen. Hier is duidelijk een onverzoenlijke vijand van SP.A Rood aan het woord. Als het aan hem ligt wordt Erik De Bruyn liever vandaag dan morgen aan de deur gezet.

Nochtans kan men met evenveel onwetenschappelijke interpretatiedrift verklaren dat de SP.A blij mag zijn dat er hier en daar nog kandidaten op de lijsten stonden die geloofwaardig overkomen bij de basismilitanten en het middenkader van het ABVV, zodat het verlies van de partij nog een beetje binnen de perken bleef. En ik heb er geen moeite mee om te erkennen dat die kandidaten talrijker waren dan degenen die het SP.A-Roodlabel droegen. De partijleiding daarentegen heeft er zelf weinig aan gedaan om de syndicale kiezers terug te winnen, die al jaren ontgoocheld zijn vanwege de liberaal getinte beleidskeuzes van socialisten-die-zich-liever-zo-niet-meer-noemen. Het Generatiepact, de dubbele fiscale amnestie en de notionele intrestaftrek liggen nog te vers in het geheugen.

Heeft de politicoloog wetenschappelijke argumenten om te weerleggen dat de partij zonder de SP.A-Roodkandidaten nog verder weggezakt zou zijn? Heeft hij bijvoorbeeld gemerkt dat de SP.A voor de Europese verkiezingen waar geen SP.A-Roodkandidaat op de lijst stond maar een schamele 13,22% (ruim 2 procentpunten minder dan in Vlaanderen) heeft behaald? Zonder de score van Bert Anciaux, die duidelijk ook heel wat ex-Spiritkiezers heeft aangetrokken, zou het nog dramatischer geweest zijn. Ik beweer niet dat een SP.A-Roodkandidaat dat Europese debacle had kunnen voorkomen, want ook Anne Van Lancker en zelfs lijsttrekker Kathleen Van Brempt hebben hun fans in syndicale middens. Ik bedoel alleen maar dat het al te gemakkelijk is om je bij de interpretatie van een verkiezingsuitslag aan cafépraat te bezondigen en overhaast conclusies te trekken. Vooral voor een wetenschapper is het bedenkelijk dat die overhaaste conclusies bovendien gekleurd worden door een persoonlijke emotionele rancune

Wat wij ons allemaal afvragen is: waar gaan de stemmen van de brede syndicale achterban toch naartoe, als ze zich van de SP.A afkeren? Het Vlaams ABVV heeft in Vlaanderen en Brussel enkele honderdduizenden leden. Bij het ACV is ook een ruim publiek voorhanden dat gevoelig moet zijn voor oprecht socialistische programmapunten. Welke politicoloog neemt eens het initiatief (of wie geeft hem de opdracht) om het stemgedrag en de politieke wensen van vakbondsleden en militanten ernstig te onderzoeken?

08-07-2009 om 20:12 geschreven door Herman

07-07-2009 om 15:18 geschreven door stefaan

06-07-2009 om 17:05 geschreven door Alex

06-07-2009 om 10:13 geschreven door stefaan

02-07-2009 om 12:51 geschreven door Erik De Bruyn

02-07-2009 om 06:36 geschreven door Tom