De schilderijen van Frans Van Roy kan men zien als indrukken, indrukken die hij opdoet tijdens zijn dagelijkse wandelingen in de natuur in zijn directe omgeving; zijn habitat. Hij kent deze als zijn broekzak. Maar hij wordt er nog steeds door gegrepen. Hier maakt hij zijn keuzes, in zijn verbeelding - soms via vluchtige situatieschetsjes - snijdt hij de stukken natuur uit, om ze vervolgens mee naar huis te nemen, naar zijn atelier. Van Roy gaat aan het werk met zijn herinnering, opgeslagen als structuren, lijnen, vlakken, contrasten, ritmes, licht en vooral ook donker. Wat hij op zijn netvlies liet branden, reduceert hij in zijn atelier tot krachtige beelden, dikwijls verschillende versies op één thema: Hij neemt er details uit, herneemt, herschildert, evalueert, overschildert, Dit is het proces van het schilderen, energiek, koppig maar vol begeerte. Zijn herinnering is een aanleiding om te schilderen en deze is soms nog vaag te vermoeden, soms geheel tastbaar, naargelang de stemming die het onderwerp vraagt. Het abstracte beeld is nooit ver weg. Verder is er de kleur: soms tergend broeierig, dikwijls opzettelijk vergrijsd, veelal heerlijk mals blauw, echter nooit banaal. Het resultaat is bijna altijd een beklijvend beeld. In zijn zoektocht naar het ultieme en universele schilderij, heeft elke gemaakte stap zijn belang. De picturale twijfel en dus ook de ambitie bijt.
Toen Frans me een paar maanden geleden vroeg om bij de opening van deze tentoonstelling iets over zijn werk te vertellen zei ik zonder na te denken ja. Immers als Frans en ik elkaar ontmoeten gaat het gesprek vrijwel meteen en alleen maar over schilderen, kunst en kunstenaars. Dat moest dus geen probleem zijn. In voorbereiding op deze inleiding merkte ik al snel dat met iemand praten over schilderijen of kunst iets heel anders is dan iets over iemand of zijn werk zeggen. In de gesprekken ben ik, zijn wij, op zoek naar uitspraken. Met zijn tweeën proberen we een punt te naderen waarop wat meer duidelijk wordt wat we zoeken in onze schilderijen. Waar we meer inzicht krijgen in datgene wat ons drijft. Zoeken en tasten naar de volgende stap die uiteindelijk moet leiden naar ?? Naar wat eigenlijk? Naar niets anders dan een volgende schilderij. Daar vinden we elkaar. In onze liefde voor het schilderen en in ons uitgangspunt en inspiratiebron: het landschap. Niet mensen,geen relaties, geen politiek of de moderne maatschappij en de mogelijkheden die de nieuwe media bieden. Ook al zijn we enthousiaste deelnemers aan die moderne maatschappij en maken gebruik van nieuwe media. We ervaren beide iets in de relatie met het landschap dat ons iedere keer weer uitdaagt dat te onderzoeken. Is het een irrationele rest waar je als mens geen greep op krijgt? Het objectieve? Een werkelijkheid buiten het menselijke? Is dit de plek waar de creativiteit woont? De ruimte die gelegenheid biedt om nieuwe verbanden te ontdekken? De vrijheid om je eigen beeld van de werkelijkheid te vormen?
Frans heeft zijn eigen manier gevonden om deze vragen te lijf te gaan. Systematische en methodisch. Gereedschap dat hij misschien uit een vorig leven heeft meegenomen naar de kunstwereld. Vasthoudend, tegenslagen en inzinkingen overwinnend. Zoals je het van een voormalige lange afstandsloper mag verwachten. Stap voor stap is in de loop van de jaren een thematiek, vormentaal en kleurgebruik gegroeid. Langzaam kregen series gestalte waarin hij zijn opvattingen steeds weer toetste en bijgesteld heeft. Varianten en zijwegen zijn onderzocht. De ruimte werd gestructureerd. Er ontstonden rasters, kaders waarbinnen de chaos van het landschap en de oneindige ruimte getemd werden.
Het zijn geen rigide mathematische rasters of kaders het zijn schijnbaar gegroeide, organische, gekalligrafeerde structuren. Soms verwijzen ze naar takken of akkers maar steeds vaker verwijzen ze uitsluitend naar zichzelf en hebben betrekking op de innerlijke orde van het schilderij. Het werk verwijst niet direct naar landschappen je ziet geen horizonnen wolken, bomen, vennen enz.- maar het zijn onmiskenbaar landschappen. De kunstenaar heeft een eigen taal gevonden om ons (de toeschouwers) zijn verhaal te vertellen, zijn werkelijkheid te laten zien. Hij maakt ons deelgenoot van zijn beleving van het landschap. Hij neemt ons als het ware mee op zijn tocht en toont ons de rijkdom en schoonheid die dit landschap biedt. Dit laatste woord spreek ik met de nodige schroom uit omdat het een voor mij besmet begrip kan zijn. Een begrip dat binnen de kunstkritiek kan staan voor vrijblijvendheid en betekenisloosheid. Dat is dit werk zeker niet! Ik gebruik het hier om aan te geven dat Frans werk ons een betekenis, een samenhang, een orde toont die vòòr het woord ligt. Die zich niet laat vangen in gemakkelijke/gemakzuchtige etiketten. Die voorbij gaat aan het gemakkelijke toeristische kijken. Maar die wel voor ons kijkers/publiek herkenbaar en leesbaar is. Juist schoonheid voert ons voorbij het oppervlakkige kijken en toont ons een weg naar een dieper dimensie van onze ervaring.
Frans van Roy maakt ons - het publiek- deelgenoot van dit zoeken naar die ervaring die vòòr de woorden ligt. Zoals de meeste kunstenaars heeft hij de moed zich kwetsbaar op te stellen en ons getuige te laten zijn van dit heel persoonlijk en intiem proces. De zoektocht van een mens zich een plek op deze wereld te verwerven. Het onderzoek naar een andere zin en betekenis van de banale werkelijkheid die zich aan ons toont. Naar een bezieling van de schijnbaar dode dingen die onopgemerkt ons blikveld vullen. De schilderkunst is een metafoor voor dit zoeken. De kunstenaar probeert aan zijn materiaal, zijn verf, iets te ontlokken dat op het eerste gezicht verborgen is. Namelijk het geheim dat een chemische verbinding ruimte, bos en akker, mensen en dieren kan worden. Vroeger maakten kunstenaars het materiaal en hun handelen daarbij zoveel mogelijk onzichtbaar. Het schilderij moest immers uit de verf komen. De hedendaagse kunstenaar/schilder heeft er een probleem bij gekregen. De moderne traditie dwingt de kunstenaar transparant te zijn over de gebruikte middelen en processen. De kunstenaar moet zelf in beeld komen. Als publiek nemen we al lang geen genoegen meer met alleen maar het werk. Ook deze bal houdt Frans van Roy in de lucht. Deze elementen voegt hij samen en als een alchemist zoekt hij naar een steen der wijzen die hem de weg zal tonen naar wat al deze elementen verbergen. Om voor ons een ongeziene werkelijkheid te onthullen. Dit alles zonder garantie op succes. De ene keer lukt het de andere keer niet. Als u deze tentoonstelling bekijkt zult u merken dat Frans ons de confrontatie met de minder geslaagde werken niet gegund heeft. Zo zijn kunstenaars dan. Misschien is dat maar goed zo. Dan kunnen wij als publiek de illusie blijven koesteren dat kunst licht en moeiteloos is. Ik wens u veel genot bij het bekijken van deze tentoonstelling en hoopt dat u zich laat verleiden de werelden te betreden die Frans van Roy voor ons ontdekt heeft.
Het Provinciaal Domein Dommelhof en DS Contemporary Art nodigen u vriendelijk uit voor de opening van de tentoonstelling SURFACE van Frans Van Roy op donderdag 5 mei 2011 om 20.00 u. in Dommelhof, Toekomstlaan 5, 3910 Neerpelt
Frans Van Roy presenteert op deze tentoonstelling nieuw werk op papier en op doek. Kees Barten (NL), collega kunstenaar, verzorgt een korte inleiding over het thema landschap.
Openingsuren: De tentoonstelling is gratis te bezichtigen van vrijdag 6 mei tot en met zondag 22 mei 2011. Alle werkdagen tijdens de kantooruren en steeds tijdens activiteiten en voorstellingen in de schouwburg. Op zondag 15 mei is de tentoonstelling te bezichtigen van 14.00 tot 17.00 u. in aanwezigheid van de kunstenaar.
Vanavond werd in Dommelhof de tentoonstelling "Surface" van Frans Van Roy geopend. Frans van Roy (foto) woont in Hechtel-Eksel, is geboren in Lommel en heeft in de tachtiger jaren van vorige eeuw nog tekenen en schilderen op de academie van Neerpelt ( NIKO) gevolgd. Hij is verbonden met de galerij "DS CONTEMPORARYART" van Geert Mullens in Heusden-Zolder. Frans is zeer gewetensvol bezig met zijn schilderkunst. Dat is goed te zien. Je moet er wel de tijd voor nemen, maar dan word je ook beloond voor je aandacht. Een zeer boeiende tentoonstelling, die iedereen die zich interesseert in kunst en schilderen niet mag missen! (Foto Zjuul Devens)
Frans Van Roy stelt tentoon in Dommelhof
