De uitspraak van Metternich over een oorlog tijdens de laatste vergadering is geen loos dreigement! Hier zien we hoe Metternich en zijn assistent de Oostenrijkse wapenvoorraden inspecteren. Meteen is ook duidelijk hoe Oostenrijk denkt zowel Dalmatië, Venetië, Walachije, een deel van Polen als de Zuidelijke Nederlanden bij hun land te voegen, ook al krijgen ze de gebieden niet toegewezen tijdens het congres.
In deze vergadering wordt verdergegaan met motie 3 over de Italiaanse en Adriatische regio. Er was al beslist dat Genua onafhankelijk zal worden, dat het koninkrijk der beide Siciliën naar Frankrijk gaat en dat de Ionische gebieden naar Groot-Brittannië gaan. Oostenrijk beweert ook al de Dalmatische gebieden te hebben verworven maar dit klopt niet! (zie vorig verslag)
Castlereagh wil dat de Dalmatische deelgebieden onafhankelijk worden, tegen de zin van Oostenrijk. Oostenrijk heeft daarbij nog het lef om niet alleen de Dalmatische gebieden op te eisen, maar ook Venetië. Dit is compleet onaanvaardbaar voor de andere landen.
Uiteindelijk wordt de motie aangepast en gaat Venetië naar Oostenrijk en worden de Dalmatische deelgebieden van Venetië onafhankelijk. Iedereen stemt hier mee in.
De uiteindelijke beslissing over motie 3 is dus dat Genua onafhankelijk wordt, het koninkrijk der beide Siciliën naar Frankrijk gaat, de Ionische Eilanden naar Groot-Brittannië gaan, de Dalmatische deelgebieden onafhankelijk worden, Venetië voor Oostenrijk is, en al de rest onafhankelijk wordt.
Op vraag van Rusland wordt daarna overgegaan naar motie 1 over het voormalig Groothertogdom Warschau en het Koninkrijk Saksen. Pruisen wil zeker en vast het koninkrijk Saksen in hun bezit krijgen en graag ook een stukje van Polen. Keizer Alexander wil absoluut het voormalig Groothertogdom Warschau en is daarvoor bereid om Saksen aan Pruisen te geven. Ook de koning van Saksen komt hierover zijn mening geven, maar hij krijgt niet veel gehoor.
Engeland ziet het niet zitten dat Rusland zijn macht zal kunnen uitbreiden naar het westen. Uiteindelijk stemmen alle landen in met een Pruisisch Saksen en een Russisch Polen, alleen Engeland onthoudt zich.
Tot hier toe was dit een redelijk rustige vergadering tot Metternich op het einde met een oorlog dreigt als de contracten niet op het officiële Oostenrijkse briefpapier geschreven worden. Dat dit geen loos dreigement is blijkt uit het artikel Oostenrijk bereidt zich voor op oorlog.
Afgelopen
nacht vonden in Venetië acties plaats tegen Oostenrijk. Eerder deze week
tijdens het congres van Wenen haalde Frankrijk al aan dat er rellen waren in
Venetië. Onze journalisten gingen het Venetiaanse grondgebied verkennen en kwamen
terug met schitterende bewijzen om de vermoede rellen te bevestigen Charles
Maurice de Talleyrand-Périgord (Frankrijk) beweerde dinsdag op het congres van
Wenen dat er in Venetië constant rellen en opstanden van vrijheidsbewegingen
zijn. De Oostenrijkse onderhandelaars daarentegen zijn er vast van overtuigd
dat de Venetianen erg gelukkig zijn onder hun bestuur en dat ze er alles aan
doen om de vrede te bewaren.
Het is
algemeen geweten dat Oostenrijk zich voordoet als de vredelievende, maar
volgens de Wiener Presse zit daar toch een reukje aan In een interview met
Oostenrijk was er de vraag naar hun reactie tegenover de miscommunicatie met
Pruisen i.v.m. motie 4. Zij verzekerden ons dat zij voor de vrede dingen wilden
doen waar ze niet op voorzien waren, vrede is in dit congres het belangrijkste!
Wat dan
met die rellen in Venetië? Is het dan toch zo dat Oostenrijk dit gebied niet
goed kan besturen en het beter is dat Venetië onafhankelijk wordt?
Van een anonieme bron kregen wij het volgende document. Deze kaart laat zien hoe Oostenrijk zichzelf ziet na het Congres van Wenen. Zoals u zelf kan zien op de kaart, is Oostenrijk van plan beslag te leggen op Dalmatië, Venetië, Walachije, een deel van Polen én de Zuidelijke Nederlanden. Eens benieuwd hoe de andere naties hierop gaan reageren.
Al bij het begin van deze vergadering zorgen de kanselier van Pruisen en de Pruisische Monsieur Non Frederick-Willem voor opschudding door te weigeren om motie 4 te ondertekenen. Vorige keer was overeengekomen dat de Duitse Bond voortaan een zwakke federatie vormt onder gedeeld voorzitterschap van Oostenrijk en Pruisen. Nu echter wil Pruisen dat het noorden volledig voor hen is en dat Oostenrijk enkel iets te zeggen heeft in het zuiden. Om eraan uit te geraken moet motie 4 herstemd worden. Frankrijk en Rusland zijn tegen de opsplitsing, maar Pruisen, Oostenrijk en Rusland gaan akkoord en dus wordt de beslissing van vorige week aangepast. Bij het ondertekenen van het contract wordt de grens getrokken aan de rivier de Main, zodat er een natuurlijke grens loopt tussen het deel van Pruisen en het deel van Oostenrijk.
Om in het vervolg nog zulke conflicten te vermijden, worden vanaf nu die contracten direct geschreven en ondertekend tijdens de vergadering.
Daarna wordt verdergegaan met motie 3 over de Italiaanse en Adriatische regio.
Alle landen blijven min of meer bij dezelfde standpunten die ze vorige keer al verduidelijkt hebben. Pruisen en Rusland houden zich nogal afzijdig en willen het beste voor de stabiliteit in Europa. Castlereagh verklaart dat hij Sicilië als een onafhankelijke staat ziet en hij wil graag Venetië voor zichzelf. Frankrijk vindt dat het voor de vrede in Europa het beste is dat veel staten onafhankelijk worden. Volgens hen moet Ferdinand van Bourbon opnieuw de macht krijgen over het Koninkrijk der Beide Siciliën. De Ionische Eilanden mogen van hen wel naar Engeland gaan. Metternich wil Milaan, Venetië en Dalmatië bij hun rijk voegen en als reden hiervoor halen ze aan dat Napoleon hen in 1797 deze gebieden toewees. Oostenrijk is bereid te onderhandelen over de Ionische Eilanden en volgens hen moet Sicilië onafhankelijk worden. Ferdinand van Bourbon is namelijk geen goed staatshoofd, want uiteindelijk is het, volgens hen, altijd zijn vrouw die de scepter zwaait.
Voor Charles Maurice de Talleyrand-Périgord is het onaanvaardbaar dat de Oostenrijkse aanspraak op Milaan, Venetië en Dalmatië gebaseerd is op een verdrag dat werd afgesloten met Napoleon. De bedoeling van het congres is immers het evenwicht in Europa herstellen zoals het was voor Napoleon. Hierin wordt Frankrijk gesteund door Castlereagh. Bovendien kan Oostenrijk de gebieden niet goed besturen, volgens Charles Maurice de Talleyrand-Périgord. In Venetië zijn constant rellen en opstanden van vrijheidsbewegingen. De Oostenrijkse onderhandelaars daarentegen zijn er vast van overtuigd dat de Venetianen erg gelukkig zijn onder hun bestuur. Waarom zou het gebied in andere handen moeten overgaan als alles zo goed gaat, vragen ze zich af.
Over het eerste punt van de motie, namelijk Genua, zijn alle landen het vlug eens. Genua mag onafhankelijk worden.
Het tweede punt van de motie, over Sicilië, is al ietwat ingewikkelder. Castlereagh wil dat het Koninkrijk der Beide Siciliën onafhankelijk wordt, maar voegt meteen ook toe te kunnen leven met een Sicilië onder Franse macht. Oostenrijk ziet Sicilië ook liever onafhankelijk, maar kan eventueel wel akkoord gaan met een Frans Sicilië als daar iets in ruil voor staat.
Daarna wordt overgegaan naar de Ionische Eilanden. Hierbij horen o.a. Gibraltar, Corfu en de havens van verschillende eilandjes langs de Dalmatische kust. Wie deze gebieden in handen krijgt, controleert meteen ook alles wat noordwaarts naar de Baltische Zee gaat. Engeland wil dit gebied dus zeker voor zichzelf. En verbazingwekkend genoeg laten de andere landen zich zomaar doen. Frankrijk en Oostenrijk gaan hier zomaar mee akkoord.
Daarna gaat de vergadering verder over Dalmatië. Engeland stelt voor dat het gebied naar Oostenrijk moet gaan, mits daar ook iets voor hen tegenover staat. Frankrijk wijst op de restauratie van het Europa van voor 1789 en dus kan het niet dat Oostenrijk dit gebied in zijn bezit krijgt.
En dan volgt de discussie over Venetië wat een heel delicate zaak lijkt te worden. Daarom wordt de definitieve beslissing nogmaals met een week uitgesteld. Zolang het hier ook maar niet meer dan 179 dagen moet duren!
Frederick-Willem van Pruisen is âMonsieur Nonâ.
Pruisen drijft toch zijn zin door in motie 4.
Vandaag op de tweede vergadering
van het Congres van Wenen werd het duidelijk, Pruisen gaat zich niet zomaar
laten doen tijdens de onderhandelingen.
Vorige week werd nochtans een
akkoord gesloten over deze twist rond de Duitse Bond. De toekomstige
organisatievorm voor de Duitse Bond lag vast op een zwakke confederatie onder
gezamenlijk Oostenrijks-Pruisisch gezag.
Toen vandaag tijdens de tweede
zitting het akkoord werd ondertekend zei Koning Frederick-Willem van Pruisen
resoluut, Non! Pruisen was er namelijk van overtuigd dat er tot beslissing was
gekomen dat zowel Oostenrijk als Pruisen elk de helft van de Bond voor zijn
rekening kreeg. Het noordelijke gebied voor Pruisen en het zuidelijke deel voor
Oostenrijk.
Oostenrijk van zijn kant was ervan
overtuigd dat de Duitse Bond ging bestuurd worden door een gemeenschappelijk
bestuur, elk land kiest 1verantwoordelijke zodat beide elkaar kunnen
controleren.
Toch haalde Pruisen zijn slag
binnen en werd de Duitse Bond onderverdeeld met als natuurlijke grens de Main.
Wij
zijn hier als diplomaten, de vrede binnen Europa is ons hoogste doel, volgens
Metternich.
Is dit een duidelijk machtsspelletje van Pruisen of krijgt Oostenrijk het warm
onder de voeten?
Het besluit over wat er met de Ionische Eilanden moet gebeuren leek op voorhand een hachelijke beslissing te worden. Bij de Ionische Eilanden horen o.a. Gibraltar, Corfu en de havens van verschillende eilandjes langs de Dalmatische kust. Wie deze gebieden in handen krijgt, controleert meteen ook alles wat noordwaarts naar de Baltische Zee gaat. Op voorhand werd verwacht dat dus zowel Engeland, Frankrijk als Oostenrijk aanspraak wilden maken op de Ionische Eilanden.
Tijdens het congres bleek dat enkel Castlereagh zijn zinnen op dit gebied had gezet. Frankrijk en Oostenrijk stemden vrijwel onmiddelijk in met een Engels bestuur op de Ionische Eilanden.
Maar aangezien Oostenrijk besliste om de bespreking over Venetië met een week uit te stellen, staat de beslissing over de Ionische gebieden nog niet officieel op papier! Pas volgende keer, als men tot een overeenstemming gekomen is over alle Italiaanse en Adriatische gebieden, worden de contracten ondertekend. Dit uitstel lijkt weeral een erg tactische en slimme zet van Oostenrijk te zijn. Castlereaghs voorstel van vorige week om over alle Italiaanse en Adriatische gebieden in één keer te stemmen blijkt dus geen zon goeie zet. Volgende week kan de discussie over de Ionische Eilanden misschien helemaal opnieuw beginnen en dan zullen de andere landen waarschijnlijk niet meer zo toegeeflijk zijn!
Een foto van op de eerste dag van het congres laat duidelijk zien hoe een afgezant van Oostenrijk stiekem een document wil doorgeven aan Prins Karl August van Hardenberg. De prins lijkt zich niet bewust van wat er gebeurd. Na de de berichten over de buitenechtelijke relatie tussen leden van de Oostenrijkse en de Pruisische delegatie, is dit al het tweede bericht waar Oostenrijk in opspraak komt. Kan Oostenrijk het congres nog leiden na deze twee schandalen? Is het vertrouwen tussen de verschillende partijen groot genoeg om morgen weer aan de slag te gaan? En kan Oostenrijk iedereen overtuigen van zijn goede bedoelingen? Dat zien we morgen!
Opnieuw een Pruis in bed betrapt met tegenstander!
Noem je dit ook onschuldig klinken met een andere delegatie zonder enige bijbedoelingen, Castlereagh?
Als Pruisen toch nog een goede indruk wil nalaten op het congres van Wenen zouden de vertegenwoordigers beter hun hormonen wat meer onder controle houden. Op deze manier is Pruisen slechts een speelbal in de handen van Oostenrijk en Engeland. De afgevaardigden vinden hun eigen plezierduidelijk belangrijker dan de toekomst van hun vaderland. Het wordt voor hen dringend tijd om zich te herpakken.
Op de vooravond van de tweede dag van
het Congres van Wenen maakt onze politieke analist een samenvatting van de
verschillende partijen.
1.Rusland
Tsaar Alexander I
Rusland wil zijn
troepen uit Polen niet terugtrekken en dit bezette gebied dus behouden. Ze
willen op deze manier Polen als buffer in Midden-Europa, Pruisen als buffer in
het noorden en Oostenrijk als buffer in het zuiden.
Om dit te verwezenlijken wil Alexander Saxen aan de Pruisen geven om Pruisen te
verstevigen. En aan Oostenrijk zou hij het noorden van Italië schenken als
compensatie voor concessies in Polen en om Oostenrijk te verstevigen als
tegenwicht tegen Pruisen in Centraal-Europa.
2. Oostenrijk
Prins Klemens Wenzel Nepomuk Lothar van Metternich
Oostenrijk heeft
eigenlijk een zwakke en kwetsbare positie. Dit komt door de reeks nederlagen
die Oostenrijk geleden had sedert het begin van de Napoleontische oorlogen. Het
is voor de Oostenrijkers belangrijk te behouden wat ze hadden en voor nieuwe
mogelijkheden richten ze hun blik zuidwaarts, naar Italië, naar de gebieden van
de uitgebluste Venetiaanse Republiek en het kwijnende Ottomaanse Rijk.
3.Groot-Brittannië
Burggraaf Robert Steward Castlereagh
De Engelsen willen
vooral hun heerschappij op zee behouden. Ze eisen hiervoor de vorming van een
sterk Nederland, dat ook Antwerpen zou omvatten, en tussen dit nieuwe Nederland
en Frankrijk willen zij een bufferstaat, liefst onder Pruisisch bewind, zodat
Engeland voor altijd verzekerd zou blijven van een ingang tot het continent.
4.Frankrijk
Charles Maurice de Talleyrand-Périgord
Frankrijk is
verantwoordelijk voor de verwoesting in Europa, maar nu Napoleon verbannen is
wordt het toch weer aan de tafel uitgenodigd. Frankrijk vertrekt weliswaar uit een
verliezerspositie, maar de heer Talleyrand zal, net zoals alle andere onderhandelaars
het niet nalaten om zoveel mogelijk gebied bij Frankrijk te houden.
5. Pruisen
Prins Karl August van Hardenberg (kanselier van Pruisen)
Koning Frederick-Willem
Pruisen
heeft weinig belangstelling voor het stukje grond dat Engeland wil overdragen, dit
is een strook aan de Rijn die niet aan Pruisen grensde en dus lastig te
verdedigen is. De Pruisen willen geen grond aan de Rijn, maar een stukje Polen
en heel Saksen, de rijkste en meest bedrijvige staat van Midden-Duitsland.
6.De
Duitse staten
De
Duitse staten, sommige zonder regering, sommige zonder duidelijke strategie,
zijn bijeen om het vage idee van de oprichting van een Duitse confederatie aan
de orde te stellen. Een aantal van de kleinere staten is voor de bescherming
van zijn belangen afhankelijk van dynastieke banden met de tsaar, sommigen
mikken op bescherming van Pruisen, andere van Oostenrijk.
Metternich
opende dinsdag 27 November 1814 het congres plechtig met de woorden: We zijn hier samen op het congres van wenen
om orde te scheppen in de kaart van Europa.
Eerst kwamen
enkele praktische afspraken aan bod in verband met de stemming. Oostenrijk
stelt voor om één stem per hoofd uit te brengen, dit zeer tegen de zin van
Engeland en Rusland omdat niet alle delegaties even groot zijn.
Een tweede
voorstel is elk land twee stemmen geven, voor het geval er onenigheid is binnen
één land. Alleen Frankrijk krijgt dan maar één stem omdat Napoleon de schuldige
is van de chaos in Europa. Uiteindelijk beslist de meerderheid om elk land één
stem te geven. Voor elke stemming is er mogelijkheid tot overleg, zowel binnen
de groep als met de groepen onder elkaar.
De allereerste
echte stemming draait om motie 5 over de Zuidelijke Nederlanden. Dit werd
voorgesteld door Frankrijk, maar mag Frankrijk als verliezer wel moties
voorstellen? Frankrijk is van mening dat de Zuidelijke Nederlanden niet bij de
Republiek mogen aansluiten, maar wil het gebied rond Antwerpen onder Engelse
macht zien en het Franstalige gebied onder Franse macht. In ruil wil Frankrijk
wel enkele gebieden in Italië afstaan. De andere delegaties willen wel
discussiëren over de Zuidelijke Nederlanden, maar weinigen willen het gebied
aan Frankrijk afstaan. Ze zouden het gebied liever zien als een soort buffer
tegen mogelijke nieuwe Franse expansiedrang.
Daarna
wordt beslist over de volgorde van de moties. Uiteindelijk kiest de meerderheid
als volgorde : 4, 3, 1, 5 en 2, oorspronkelijk voorgesteld door Rusland en
gesteund door Pruisen en Engeland.
Het congres
start dus met motie 4 over de toekomstige organisatievorm van de Duitse Bond.
Deze motie moet minstens goedgekeurd worden door Pruisen en door Oostenrijk.
Pruisen blijft lange tijd koppig volhouden bij een confederatie volledig onder
Pruisisch voorzitterschap, hierin gesteund door Engeland. Deze houding is
totaal onaanvaardbaar voor Oostenrijk, aangezien ze historisch gezien aanspraak
kunnen maken op dit gebied. Uiteindelijk wordt er unaniem ingestemd met een
zwakke confederatie onder voorzittersschap van Oostenrijk en Pruisen waarbij de
macht tussen beide eerlijk verdeeld is.
Als tweede
punt op de agenda stelt de Oostenrijkse delegatie motie 3 voor die handelt over
de Italiaanse en Adriatische regio,meer bepaalt Genua, het Koninkrijk der Beide
Siciliën, de Ionische Eilanden, de Dalmatische deelgebieden van Venetië,
Venetië en Milaan, Parma, Modena, Lucca en Toscane. Er wordt beslist om over al deze gebieden in
één keer te stemmen.
Frankrijk
pleit voor het onafhankelijk maken van bepaalde staten, anders kan éénnatie een te grote macht krijgen. Volgens hen
behoren de Ionische Eilanden toe aan Groot-Brittannië, aangezien het gebied al
sedert 1809 onder hun bevoegdheid valt. Verder wil Frankrijk de huidige
machthebber in Sicilië, die een aanhanger was van Napoleon, vervangen door
Ferdinand van Bourbon. De Engelse delegatie wil inderdaad aanspraak maken op de
Ionische Eilanden en ook op Venetië zodat ze een kans krijgen om hun
handelsimperium uit te breiden. Oostenrijk sluit zich hierbij aan wat de
Ionische Eilanden betreft, maar Venetië kan volgens hen niet naar Engeland gaan.
De Oostenrijkse delegatie kiest er ook voor om bepaalde delen onafhankelijk te
laten worden. Engeland is wel bereid om hier omtrent toegevingen te doen. In
ruil voor een Venetië onder Engelse macht, kan Oostenrijk aanspraak maken op de
Dalmatische deelgebieden van Venetië. Rusland en Pruisen hebben eigenlijk niet
veel te zoeken in Italië en willen dan zelf ook geen aanspraak maken op de
gebieden. Ze hebben het algemene goed voor ogen en onderzoeken welke verdeling
het beste is voor de vrede en stabiliteit in Europa.
Omdat dit
nog een moeilijke discussie lijkt te worden is de stemming uitgesteld tot
volgende week. Ondertussen wordt er druk verder onderhandeld en overlegd.
In de nacht van 28 op 29 November 1814 troffen we Alexander in een portiek. Een rustige plaats om even na te denken over het verloop van het congres, of zou hij toch misschien beter een theetje drinken ipv Vodka?
Nog meer schandalen! Deze foto werd genomen door onze freelance fotografe R. Florizoone op een intiem etentje tussen enkele vooraanstaande leden van de Pruisische en Britse delegatie. Op deze foto is duidelijk te zien dat Castlereagh al zijn charmes gebruikt om Pruisen voor zich te winnen. Valt Castlereagh opeens toch op al iets oudere mannen of is dit een tactische zet in zijn politieke machtspelletje?
Buitenechtelijke affaire tussen Pruisen en Oostenrijk
Uit betrouwbare bron ontvingen wij deze bezwarende foto. Duidelijk herkenbaar aan de linkerkant een zekere J.Sterck en aan de rechterkant een prominent lid van de Pruisische delegatie. Deze foto is een bewijs van geheime onderlinge relaties tussen deze twee partijen. Blijkbaar delen de Oostenrijkse en Pruisische afgevaardigden niet alleen het voorzittersschap van de Duitse confederatie, maar ook het bed. Kunnen de andere delegaties wel nog vertrouwen op de oprechtheid van Oostenrijk als voorzitter van dit congres?
Oostenrijk begint met een gerust hart aan het Congres van Wenen
De geruchtenmolen draait al op volle toeren nog voor het congres begonnen is. Ondanks de geruchten over mogelijke afspraken tussen Rusland en Pruisen blijft Metternich erg optimistisch. Hij verwacht evenwichtige onderhandelingen waar door iedereen toegevingen zullen moeten worden gedaan. Maar in ruil hiervoor zou iedereen genoeg gecompenseerd worden, beweert Metternich. Ook naar Frankrijk toe is Oostenrijk erg open. Frankrijk zal dezelfde kansen krijgen als elke andere natie aan de onderhandelingstafel. verzekerde de Oostenrijkse onderhandelaar. Ondanks Metternichs motto : Een diplomaat moet zoveel mogelijk luisteren en zo weinig mogelijk zeggen zal hij toch zijn uiterste best moeten doen om alle partijen op dezelfde lijn te krijgen, zowel aan de onderhandelingstafel als ernaast. Het is namelijk geen publiek geheim dat de liefdesvete tussen Metternich en Alexander wel eens roet in het eten zou kunnen strooien.
Op de vooravond van het congres toont Oostenrijk zich erg zelfzeker.