Te Etouvelles bevindt zich de kerk Saint-Martin, Etouvelles dat op het huidige administratieve plan behoort tot de gemeente Chivy. De kerk stelt zich samen uit een schip met collateralen met een lengte van vier traveeën, er is geen transept en de hoofdbeuk komt direct uit op het koor met een vlak kooreinde, dat overwelfd is met ribben. Onder een vlakke muur, doorbroken met rondboogvensters, vallen de grote bogen met dubbele voetring en getrokken in een gebroken boog terug op de kruisvormige pijlers, aan hun vier zijden begiftigd met gemoluurde imposten. Deze steunen stellen anderzijds, aan de zijde van de collateralen, een pijler voor, voortbestemd om de diafragmaboog te ontvangen en verlagend het afdak. In het westen valt de interne voetring van de grote boog terug op een zuil en een half in de muur gemetselde zuil aan de achterkant van de westelijke gevel. Het portaal is omkaderd door een dubbele sluitring en een archivolt, de eerste terugvallend op de zuiltje getooid met kapitelen met breed gebladerte, het bovenste venster staat hier bovenop door een archivolt met staafvormige kanteelversiering die er rond loopt, om een horizontale lijn te vormen, versperrend de ganse gevel. De helling van de puntgevel stelt dit zelfde type van decor voor. Op de zuidelijke flank, op het niveau van de tweede travee, onder een fronton, opent zich een ander iets recenter portaal. Het is getrokken in een gebroken boog en zijn archivolt is versierd met bloemen met vier blaadjes.
Bronnen :
- Anne Prache in Île-de-France Romane; La Nuit des Temps 60, Editions Zodiaque, Abbaye Sainte-Marie de la Pierre-qui-Vire 1983. - Pauline de La Maléne in Atlas de la France Romane; Editions Zodiaque, Abbaye Sainte-Marie de la Pierre-qui-Vire 1995. - Régine Pernoud en Madeleine Pernoud in Sources de l'Art Roman; Editions Berg international, Paris 1985. - Aurelia Stapert in l'Ange Roman dans la pensée et dans l'art; Editions Berg international, Paris 1975. - Fred Uhler in France Romane; Editions Ides et Calendes, Neuchâtel en Parijs 1957. - Marcel Durliat in l'Art Roman; Editions d'Art Lucien Mazenot, Paris 1982.