Meestal als ik terugga naar feiten uit de geschiedenis heeft het wel iets met muziek te maken. Vandaag is het iets anders: een herinnering aan een film uit mijn jeugd. Op 28 april 1789, het jaar van de Franse revolutie, brak er
muiterij op de Bounty
uit. In december 1787 was de Bounty uit Engeland vertrokken om broodvruchtplanten op te halen op Tahiti en die naar de Caraïben te brengen om daar te dienen als goedkoop voedsel voor de slaven. Wat de oorzaak van de muiterij is geweest is niet zo duidelijk (in de film was het natuurlijk anders : de slechte kapitein tegen de goede luitenant). Sommigen zeggen dat het ging tegen de wreedheid van kapitein Bligh, alhoewel het scheepslogboek aantoont dat er op de Bounty eigenlijk minder gegeseld werd dan op de doorsnee Engelse boot. Als er dan toch een strenge straf was op de Bounty, dan was die voor mannen die gedeserteerd waren om bij de Tahitiaanse vrouwtjes te blijven. Wat er ook van zij, tijdens de muiterij zetten Christian Fletcher en 25 van zijn aanhangers de kapiteit en de andere officieren over boord en verdwenen voor de komende 18 jaar
Mijn oude Latijnse opvoeding zegt mij dat het woord assistent betekent: "hij/zij die bijstaat". In sommige koren en orkesten wordt de rol van assistent-dirigenten flink ondergewaardeerd, zeker als een dirigent zich permitteert van regelmatig afwezig te zijn op een repetitie (wat eigenlijk niet zou mogen). Dan komt de assistent(e) op de proppen, vaak tot grote verrassing van de leden. Misschien doen zij er een beetje lacherig over, of valt de inzet terug op misschien 80 % of minder. Het wordt dan ook dikwijls duidelijk dat de assistent geen kans gehad heeft om in de diepte door te spreken waar de dirigent met zijn interpretatie (of nog erger: met zijn programma) naar toe wil. Echt leuk werken is dat niet. Impliciet heb ik al de voorwaarden aangegeven waaraan een goede organisatie moet voldoen om een gewaardeerde en volwaardige assistent in te schakelen. Doet ze dat niet, dan minacht ze én de invaller én de koorleden. Met de mond alleen iets belijden is oude-wijvenpraat.
Nog eventjes terugkomen op de Koningin Elisabethwedstrijd.
Stephanie De Proot en John Gevaert studeerden allebei af aan het conservatorium van Antwerpen in de klas van Levente Kende.
Stephanie is een 22-jarige Gentse. Zij begon met piano toen ze zes jaar oud was. die zich nu vervolmaakt aan de Parijse Ecole Normale Alfred Cortot en in de kapel Koningin Elisabeth bij Abdel Rahman El Bacha. Zoals bij vele kandidaten is de Koningin Elisabethwedstrijd niet het eerste concours waar zij aan deelneemt. Als jongedame won ze eerste prijzen op Jong-Tenuto, Cantabile, Dexia Zij trad met groot succes al op in Nederland, Frankrijk, Spanje en Portugal.
John Gevaert is de jongste broer van zijn beroemde zus Kim. Na het conservatorium in Antwerpen ging hij naar Amsterdam om zich verder te vervolmaken bij Jan Wijn. Ook hij was laureaat van de Cantabile-wedstrijd. In 2008 trad hij op in Bayreuther Festspiele.Hij is ondertussen al pianoleraar aan de muziekacademies van Tervuren en Meise.
De echte muziekliefhebbers moet ik vast niet vertellen dat van 3 mei tot 29 mei het weer Koningin Elisabethwedstrijd is, dit jaar voor piano. Zoals terecht gezegd wordt op hun website, is deze wedstrijd het belangrijkste kunstevenement van het jaar in Brussel. , metzijn spanning, zijn coulissen, zijn vuur, zijn verrassingen. Voor de eerste schifting zijn er 83 kandidaten: 43 mannen, 40 vrouwen, die 21 nationaliteiten hebben. Korea met 21 deelnemers en Rusland met 16 kandidaten zijn het talrijkst vertegenwoordigd. Belgie is goed voor 3 pianisten die meedoen: Nicolas Franco, John Gevaert en Stephanie Proot.
Ook nu zijn er weer nieuwigheden in het concours. Voor de halve finale stellen de kandidaten twee programma's voor een volledig recital voor, waarvan de jury er één uitkiest, dat ze helemaal moeten uitvoeren. Daarnaast is er een opgelegd Mozartconcerto.
Ik ben deze morgen naar Nederbrakel gereden waar de Zusters van Maria vandaag en morgen de hele inboedel van hun klooster uitverkopen. Het klooster wordt binnenkort gesloopt omdat het te groot geworden is voor de negen zusters die er nog verblijven. Met het hele zaakje kwamen er natuurlijk de onvermijdelijke serviezen, werktuigen, kasten, bedden e.d.m. in het rommelmarktcircuit terecht, maar ook allerlei religiosa, van wijwatervatjes tot heiligenbeelden, kitscherige prenten en paternosters. Waar ik voor ging was natuurlijk het gedeelte boeken en kerkboeken. Ingetoomd als ik was door mijn vrouw voor het vertrek, ben ik dus nog heel rustig gebleven. Toch kon ik mij niet inhouden als ik een 'Instructie over het biechten van kloosterzusters' zag liggen, of een flinterdun boekje over "préparation à la mort". En een paar meditatieboeken konden er ook nog bij een exemplaar van 72 chants religieux. Ik vraag me toch af wat er diep in het hart van de aanwezige zusters allemaal omgaat, zusters die uit een periode komen waarin het triomfalisme van de Kerk nog hoogtij vierde. Te zien aan wat zij te koop aanbieden, waren zij de heel nederige dienaressen van de Heer, niet gehinderd door veel goede smaak. Het heimwee zal er echter wel niet minder om geworden zijn.
Om priester te kunnen worden in een rooms-katholieke kerk is het celibaat verplicht, net als voor mensen die intreden in een kloosterorde. De leidende gedachte is, dat iemand die zich niet aan een ander bindt, zich beter kan wijden aan God en de mensen.
In de pauselijke brief Pastores dabo vobis (Ik zal u herders geven) schrijft paus Johannes Paulus II dat priesters geen vrouw hebben, maar wel een echtgenote: de Kerk, de bruid van Christus. In die zin kan een priester de Kerk liefhebben zoals Christus de kerk liefheeft, analoog aan een huwelijk waarin man en vrouw een echtelijke relatie hebben.
Nadelen
Een nadeel van het celibaat kan zijn, dat eenzaamheid voorkomt. Zeker als een priester niet uit een grote(re) familie komt, kan tijdens feestdagen en vakanties het gevoel van een eenzaam beroep opkomen. Een ander nadeel is, dat partners elkaar kunnen steunen, adviseren, corrigeren en stimuleren. Celibatair levende priesters moeten het zonder zon levenspartner stellen. Het komt voor dat dit voor gewijde priesters een te grote opgave is, en het werk als priester neerleggen.
Voor- en tegenstanders
Om uiteenlopende redenen is het celibaat een onderwerp van discussie. Bijvoorbeeld:
Theologen voeren aan, dat het celibaat niet werd vereist van de apostelen. Petrus had een vrouw ten tijde van Jezus Jezus genas Petrus vrouw van hoge koorts (Mt. 8,14). Anderen geven aan dat apostelen vrijwillig hun vrouw achterlieten en dus kozen voor het celibaat.
Tegenstanders zeggen dat het tegenhouden van de natuurlijke seksuele impuls onrealistisch en schadelijk is voor een gezond seksleven. Anderen vinden dat seksuele onthouding een gave en genade is van de God die Liefde is.
Tegenstanders van het celibaat geven aan, dat de recente seksschandalen waar priesters bij betrokken zijn, het gevolg zijn van de verplichte seksuele onthouders. Voorstanders brengen daar tegenin, dat het een breuk is met de discipline en niet het resultaat van het celibaat, met name omdat het om een klein percentage geestelijken gaat.
Voorstanders vinden, dat het celibaat het morele gezag versterkt, omdat priester zichzelf wegcijferen voor Christus en zo Hem navolgen. Tegenstanders vinden dat het morele gezag juist verzwakt: een priester kan onvoldoende pastorale zorg geven. Geen sex en toch seksueel misbruik?
Een ongehuwde priester mag geen sex hebben. De katholieke geloofsleer gaat er vanuit dat sex buiten het huwelijk not done is. Toch komen de laatste tijd relatief veel berichten naar buiten van seksueel misbruik in de kerk: priesters die hun handjes niet kunnen thuishouden van kinderen bijvoorbeeld. Zonder enige twijfel zijn dit excessen die geen plaats verdienen in een kerksamenleving. Het is weerzinwekkend, schaamteloos en niet goed te praten.
Het aantal priesters dat van kindermisbruik wordt beschuldigd is zon 2 tot 3 procent van alle priesters. Recent komt het vaak in het nieuws, met name in de V.S. De meeste gevallen van kindermisbruik vindt plaats in een gezin, in 75% van de gevallen door een van de ouders, meestal de man. In Nederland behandelt het Openbaar Ministerie tussen de 2.050 en 2.350 zaken per jaar. Bijna 40% van alle vrouwen heeft voor hun 16e jaar een of meerdere negatieve ervaringen met
seksueel misbruik. Daarmee is seksueel misbruik is algemeen maatschappelijk probleem, dat geen onderscheid maakt in geloof, ras of leeftijd.
Elk geval van pedofilie of seksueel misbruik in de kerk is er één te veel. Daarom is het aan de kerk om degenen die zich schuldig maken aan dit ernstige misdrijf niet te bedekken maar hen aan justitie door te geven. Toch blijft een mens maar een mens, en moet op één of andere manier vergiffenis mogelijk zijn.
Verschillende koorleden van Stekene hebben mij de laatste dagen gecontacteerd om te vragen hoe het nu eigenlijk zit met "Zingen tot morgenvroeg" : in hun Koorinfoblaadje staat namelijk dat de deelname op 2 mei verzekerd is. Misschien heeft Koor & Stem een steekje laten vallen, want het Ruysscheveldekoor staat niet op de lijst die zij verspreid hebben van de deelnemende koren. Maar dat zal wel duidelijk worden, want de deelnemers hebben allemaal een armbandje gekregen om toegang te krijgen tot de tribunes en voor het gratis stadsverkeer in Gent. Als het bestuur zijn werk gedaan heeft, wordt ook de treinreis naar en van gent volledig terugbetaald. Er zijn voor de deelnemers drankbonnetjes opgestuurd naar de besturen.
Uiteraard hebben de meeste koren deelgenomen aan de voorbereidende ateliers overal te lande.En nog meer evident: ze hebben de liedjes die op het opgestuurde programma staan op zijn minst al wat ingestudeerd.Er zit namelijk nogal wat 3- en 4-stemmigheid bij. Omdat hierover nog weinig bekend lijkt te zijn, geef ik ze voor de volledigheid in de juiste volgorde voor 2 mei.
1. Als ik u vinde (Bundel pag.4) 2. I will give my love an apple (p.12) 3. Annemarieke kom (p.8) 4. Twee meisjes (p.42) 5. Domino (p.97) 6. O Dorothea (p.67) 7. Attakatamoeva (p. 108) 8. Minun Kultani (p. 111) 9. De fanfare van honger en dorst (p.51) 10.Chevaliers de la table ronde ( p.17) 11.Ik wil deze nacht (p.35) 12.Een liedje zonder einde (p.21)
Uiteraard kan je in het publiek meedoen, maar om als koor op te treden moet je dus echt ingeschreven zijn. Ook wie gratis al zingend de boottocht wilde maken, moet op voorhand aangemeld zijn.
Verwoed reiziger als ik ben, heb ik zo van die favoriete bestemmingen waar ik als het ware een esthetische kick krijg. Eén van de redenen waarom ik steeds weer opnieuw naar Barcelona of Praag wil is de aanwezigheid van de architectuur van het begin van de 20e eeuw. Ik heb blijkbaar wat met Art Deco, Art Nouveau, Jugendstil Van Miami (USA) herinner ik mij bijvoorbeeld nauwelijks iets van de moderne stad of van het strand, maar wel de schitterende voorbeelden van Art Deco. En als ik aan het toppunt van esthetisch genot denk, dan komen mij beelden voor ogen van het Paleis van de Muziek in Barcelona.
Ik zal misschien wel het buitenbeentje zijn in de besturen van KORILE en MaN, maar mij lijkt een ideale daguitstap voor één van de komende jaren Brussel te zijn. Zeer recent is daar een nieuwe attractie bijgekomen: de Villa Empain, een parel van Art Deco die nu in zijn volle glorie zijn deuren terug opent na een restauratie die 12 millioen euro heeft gekost. Doe daar dan bvb. een bezoek bij aan het instrumentenmuseum of aan het kerkhof van Laken, of ga eens rondneuzen op de zondagmarkt aan het Zuidstation, eet s middags in de Marollen of in het restaurant van het reeds genoemde instrumentenmuseum (bij het Conservatorium) en je dag kan alleszins voor mij niet meer stuk. Eigenlijk is Brussel een veel te onbekende bestemming met voor elck wat wils. Wie genoeg heeft van cultuur met een grote C kan nog altijd in het Zoniënwoud terecht.
Echt goed lukt het niet vandaag met de blog, al drie keer heb ik dezelfde tekst geschreven, maar hij geraakt er maar niet door. Nochtans was het een vruchtbare dag. Ik heb alle voorbereidingen voor Europa Cantat in Pecs kunnen afwerken. De betaling is uitgevoerd (220 euro per deelnemer, want een schijntje is in vergelijking met bvb. de Choralies in Frankrijk - in dit bedrag zit vol pension, deelname aan de zangweek en de concerten). De partituren zijn besteld (Het Buda Castle Te Deum van Zoltan Kodaly). En we hebben voor de heenreis een leuk hotelletje geboekt in Salzburg zodat we ook Mozart hulde kunnen brengen. Dankzij de documentatie van Jan (van MaN) zitten we nu al te watertanden.
Het is natuurlijk not done, maar ik herinner toch maar eventjes aan 20 april 1889. Geboortedag van Adolf Hitler. Er zij n wel blijere gebeurtenissen in de geschiedenis te melden. Toch heb ik de indruk dat nog niet iedereen zijn lesje geleerd heeft: teveel mensen hollen nog achter de Italiaanse playboy van dienst aan. Stel je eens voor dat Yves Leterme VRT en VTM controleert, of dat Kris Peeters in zijn safe de eigendomstitels van De Standaard, Het Laatste Nieuws en De Morgen heeft liggen. Gelukkig hebben wij maar de probleempjes van BHV.
Zij is mooi, blond, zweeds, mezzosopraan. Op dit ogenblik één van de meest gevraagde operazangeressen ter wereld, maar evengoed cabarettière, zangeres van pop songs en musicals ... Zij was de zweedse inzending voor het Eurosongfestival 2009, maar zong onlangs in Belgie in Idomeneo.
In Stemband, het driemaandelijks tijdschrift van Koor & Stem, wordt de nieuwe CD van het Gents Madrigaalkoor voogesteld: "Super Flumina", (ondertitel: rijke religieuze romantiek in België). Eens te meer wordt hier de aandacht getrokken naar één van de bloeiperiodes van de belgische muziek. Gelukkig maar dat onze grote koren componisten als Jules Van Nuffel, Lemmens, Franck, Van Hoof ... in ere houden. Ik ben al jaren een enthousiaste beluisteraar (bestaat dat woord) van dit Gents Madrigaalkoor. Ongetwijfeld heeft dat wat te maken met zijn topdirigent Johan Duyck, die ik zowel als dirigent, als componist en als pianist bewonder. Hij is één van de groten in Vlaanderen en op de internationale scène. Johan zal het wel niet lezen, maar ik zeg het toch maar hier: ik zit te wachten op een uitvoering van zijn Lauda Sion onder zijn leiding. CD Super Flumina kost 15 euro en kan besteld worden via e-mail: cd.gmk.be. Er zijn al op zijn minst twee concerten met het cd-programma: 5 juni in Ronse, 26 juni in Gent
18 april 1689: Henry Purcell krijgt het aan de stok met de deken van Westminster, dr. Sprat. In 1680 was Purcell aan de Westminster Abbey organist geworden en twee jaar later zelfs aan de Chapel Royal. Eén van de vele onaangename klusjes was het componeren van welkomst- en andere liederen voor de koninklijke familie op de meest onmogelijke teksten. De lichte wrijving met de leidende clerus had ook met het vorstenhuis te maken. De deken van Westminster eiste van 'brave' Henry om als debliksem het geld terug te geven dat hij - iets té ondernemend - had verdiend. Eerlijk geld verdienen, daar is natuurlijk niets mis mee, maar aan bemiddelde burgers in het zwart zitjes verkopen in de orgelgalerij van de Abbey omdat ze dan de kroning van Koning William en Koningin Mary beter konden volgen, dat was de kerkvader toch in het verkeerde keelgat geschoten. En de opbrengst moet behoorlijk zijn geweest, want de bezitter van één van de huizen aan de westkant van de abdij, van waaruit enkel maar de processie kon worden gevolgd, kreeg ongeveer 500 pond voor een plaats die hij in zijn huis verhuurde. Het orgel daarentegen stond ten noorden van het koor en zo konden de toeschouwers zelfs volgen wat er aan het altaar gebeurde. Een bron van de 18e april vermeldt: "De heer Purcell moet aan de heer Needham het geld terugbetalen dat hij woor de verhuur van zitplaatsen heeft onyvangen, zoniet wordt zijn betrekking nietig verklaard en zal zijn salaris tot nader order worden ingehouden".
In zijn wekelijkse column op de voorpagina van De Morgen, vraagt Hugo Camps zich af waarom een mens in Vlaanderen niet langer leeft dan tot na de offergang of tot bij de dodenmaaltijd. Nu heb ik sterven op zich al altijd de meest schrikwekkende gebeurtenis van een mensenleven gevonden. Als daar nu nog bijkomt dat je ook echt dood bent vanaf het moment dat je begraven of verast wordt, dan is het wel heel uitzichtloos. Iedereen hoopt toch dat er een stukje van zichzelf voortleeft in wat je gedaan hebt, in wat je geweest bent, in je kinderen... Een mens zou van minder Mormoon worden, want daar kan je nog heel je stamboom "herdopen" en voor eeuwig laten voortleven. Ik doe maar verder met de stambomen van mijn familie.
In mijn job als coôrdinator van RESOC en SERR Waas en Dender had ik regelmatig te maken met de planning van kinderopvang in de regio. Het is niet toevallig dat politiek, werkgevers en werknemers daar een raakpunt hadden. Anders dan in Nederland zijn wij in België veel vroeger overgegaan naar het systeem van de twee-verdieners. In de rol van de vrouw was - vooral in Engeland en Amerika - een spectaculaire verandering opgetreden, toen de vrouwen de economie moesten draaiend houden, terwijl de mannen ten oorlog trokken. Niet te verwonderen dat enkele jaren na de oorlog vrouwen stemrecht kregen. Maar tegelijk met die nieuwe gezinssituatie ontstond hoe langer hoe meer de nood aan gestructureerde kinderopvang. De mantelzorg nam en neemt nog steds af. Wanneer nu ook nog de pensioenleeftijd gaat opgetrokken worden, is natuurlijk de tijd voorbij van de grootouders die de kleinkinderen kunnen opvangen hetzij permanent, of toch tenminste bij ziekte edm. Het wordt kiezen of delen. Enkele jaren geleden waren de vakbonden des duivels als je nog maar suggereerde dat kinderkribben in bedrijven zelf een mogelijke oplossing zouden bieden. Hun kwamen dan de beelden terug voor ogen van bijvoorbeeld de vroegere koolmijnen die niet alleen huizen bouwden voor hun arbeiders, maar een heel netwerk aan sociale voorzieningen en ontspanning opzetten. Uiteraard was de afhankelijkheid van de arbeiders daarmee een feit. Toch denk ik, dat bij een veralgemening van de bedrijfskinderopvang een serieus probleem op de arbeidsmarkt gaat opgelost worden. We beginnen nu al te spreken van een groene golf, in plaats van over vergrijzing van de maatschappij. Langer werken; ok, maar dan wel opvang voorzien.
Vandaag is het een inflatie van verjaardagen: ik laat het aan u over om te beslissen voor wie je een taart koopt en de kaarsjes mee helpt uitblazen:
15 april
1452: geboorte Leonardo da Vinci 1729: eerste opvoering van de Mattheuspassie van J.S. Bach 1828: sterfdag van Goya 1889: sterfdag van Pater Damiaan 1960: geboorte Prins Filip van België 1980: sterfdag van Jean-Paul Sartre.
En dan hadden we het nog niet over de geboorte van Claudia Cardinale (1938) of de dood van Greta Garbo (1990).
Geschikte liederen vinden voor een amateurkoor dat zich uitdrukkelijk niet schaart achter de traditionele verbondenheid van koren met een kerk, is niet altijd een sinecure. Het 'Zingen tot morgenvroeg' project van Koor & Stem was (en is) wel leuk, en zal zeker uitmondenin één of twee aperitiefconcerten. Maar het is al duidelijk dat wij daarmee onze pap niet zullen kunnen koelen tot in oktober. Gisterenavond heb ik tijdens de repetitie van Korile een oproep gedaan voor inspiratie, een oproep ook om te zoeken wat er voor het leeuwendeel van de koorleden misschien leuk zou kunnen zijn. De ideeën bekijken we wel maandagavond a.s. op de bestuursvergadering.
Ik zit natuurlijk ondertussen ook niet stil. Misschien kunnen we een vroeger idee uitwerken in een nieuw project (cfr. onze Verborgen schatkamer), maar bijvoorbeeld door een lied uit elk land van de Europese Gemeenschap (van Les toits de Paris, tot Este Dal en van Innsbruck ich muss dich lassen tot bijvoorbeeld O sole mio). Of we zouden een bepaald beeld of woord kunnen gebruiken: liederen over het water. En - als Valentijn zou kriebelen - liefdesliederen van vroeger en nu.
Denken maar Korileetjes, het is zoals met bladeren in een kookboek. Ik krijg al honger als ik er aan denk.
Aan wat een dirigent denkt, als het koor vals zingt
Iedereen die in een koor zingt, kent het wel: je begint aan een stuk en gaandeweg voel je dat je eigenlijk niet meer op toon zit. Meestal zijn we bezig met zakken (soms gebeurt het tegenovergestelde, maar dat is veel gemakkelijker te verhelpen). Als dat tijdens een repetitie gebeurt dan kan de dirigent of de begeleider met het nodige sarcasme na het slotakkoord het zijn koorleden nog eens goed inpeperen door het eigenlijk juiste akkoord eens flink op de piano te laten horen.
Globaal kan men zeggen dat bij detoneren (= het van de juiste toonhoogte geraken) in neerwaartse zin de zanger(es) te weinig 'doet of kan en dat bij detoneren in opwaartse richting men te veel 'doet of denkt te 'kunnen. Hetzelfde geldt voor de dirigent: dirigeert hij te slap, te klein, te laag, te futloos, te weinig enthousiast, of 'doet-hij-of-zij-zo maar-wat, dan moet het koor wel zakken, of het wil of niet. Wordt er evenwel te gespannen, te groot, te hoog, te druk, te nerveus of met veel te veel onnodige gebaren gedirigeerd, dan moet het koor wel stijgen, of het wil of niet.
Zingen is voor het overgrote deel luisteractiviteit, voor een kleiner gedeelte zangactiviteit. Als te luid gezongen wordt en er meer naar de eigen stem dan naar die van de buren geluisterd wordt is men op de verkeerde weg. Kortom: luisteren (bij meerstemmige muziek naar andere dan de eigen koorstem, is wezenlijk.
Laat vooraf het orgel of de piano kort preluderen op het gezang, het oor went aan de tonaliteit. Een vluchtig orgelakkoord is vaak onvoldoende voor eengoed begin.
Voorwaarde voor zuiver zingen is dat men in het koor elkaar (én de andere stemmen in geval van meerstemmigheid) kan horen. Ook in de kerk: wees niet tevreden met zo maar een opstelling, of met één die door de traditie vanzelfsprekend is geworden. Experimenteer met het creëren van een andere opstelling, een andere plaats, etc. Een groot koor, opgesteld in vier rechte rijen achter elkaar: waarschijnlijk zullen de mannenstemmen nauwelijks iets van de vrouwenstemmen horen, bijgevolg niet zuiver kunnen intoneren. Hetzelfde koor, twee rijen dik opgesteld in een grote halve cirkel zal wél in staat zijn te horen wat en hoe de andere stemmen zingen!
Inzingen voor de repetitie is nodig om de stem 'op te warmen, om geactiveerd te worden, om tot rust en ontspanning gebracht te worden.
En natuurlijk denkt de dirigent: verdorie: ik heb het weer niet goed(genoeg) gedaan.
Misschien de moment om nog eens aan mijn passie toe te geven. En dus komt er hier een oproep. Zoals je weet zou ik bij de rondhaling van oud papier zelfs de stad afdoen, moest ik dat durven; om te kijken of er toch niemand een boek weggooit. Boeken moet je wegggooien, maar koesteren ... en als je uitgekoesterd bent ... misschien aan mij een seintje geven. Dan maak je mijn dag weeral helemaal goed.
Boeken die je kwijt wil? Speciaal ook : kerkboeken die liggen te zuchten op je zolder? Kwijl, kwijl, kwijl ... als die nu eens tot bij mij geraakten.
Ik ben ondertussen al ruim 240 pagina's ver met mijn vulgariserende geschiedenis van Rusland, ik vrees dat het een manuscript wordt dat wel eens een turf van 400 bladzijden zou kunnen gaan worden, want iedere keer opnieuw ontdek je nieuwe facetten die je toch ook eventjes wil belichten. En ondertussen draaien de radertjes maar verder: er zijn al een paar thema's die ik wat uitgebreider wil onderzoeken. En wat dacht je: in eerste instantie zouden ze wel eens allemaal met muziek kunnen te maken hebben: klokken in de muziek (zowel naar thema als naar gebruik), of de opvattingen over de dood in de muziek, of zullen we eens kijken wat de engelen allemaal komen doen in de kunst? Als ik het allemaal zo bekijk, heb ik nog veel tijd in dit leven en nog negen andere levens nodig om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen. Ik had liever in de renaissance geleefd: toen was het nog mogelijk om een homo universalis te zijn met een encyclopedische kennis.
We hadden het twee dagen geleden over Morini. Met zijn spitsbroeder Marco Beasley maakt hij regelmatig eigenzinnige concerten van barokmuziek. Niet netjes afgeborsteld, maar performances die misschien nog het best de Italiaanse ziel bloot leggen. Beasley is een Napolitaanse tenor die zijn Britse naam dankt aan zijn vader. Beasley ontwikkelde een techniek die de stem volledig natuurlijk laat klinken. Dat zorgt voor heel wat opschudding in het wereldje van de oude muziek.Oude Napolitaanse liederen op deze wijze vertolken, dat kan nog net. Maar hetzelfde doen met Monteverdi of Caccini is al heel wat minder vanzelfsprekend. Toch is het met de muziek van Claudio Monteverdi (1567-1643) en zijn tijdgenoten dat Marco Beasley en het ensemble Acordone beroemd zijn geworden.
Vandaag nemen een dagje vrijaf bij Musica ad Nives. De boog kan niet altijd gespannen staan, en zeker na een uitvoering zoals die van vorige zondag moet je eventjes ontladen. Ik heb nog niks gezegd over de uitvoering zelf. Het blijft opmerkelijk dat het koor zijn betere niveaus behaalt als het in zijn eigen thuisbasis mag zingen, ook al zijn de akoestische omstandigheden moeilijk. Het werd een mooie aangepaste viering voor het feest van Pasen, met onze eigen creatie van de Messe Brève n° 7 van Gounod. Wij hebben ze zeer snel kunnen aanleren en uitvoeren op een niveau dat de aanwezigen zeker heeft kunnen bekoren. De mooiste momenten vond ik persoonlijk het Agnus Dei en het Sanctus. We hernemen ze nog een keertje met Allerheiligen. Met onze organist had ik een klein meningsverschilletje, maar wel een leuk. Hij voorspelde dat er geen kat zou zingen bij het intredelied, maar het publiek gaf hem ongelijk (of het zou moeten zijn dat het allemaal ervaren play-backers waren). Misschien moeten we ons één van de volgende keren net iets verder wagen in zo een samenwerking. Dat verhoogt het liturgisch belang van een koor en kan bovendien tot heel interessante uitvoeringen leiden.
Nu haal ik al wel eens meer nieuwigheden uit Klara, maar deze keer hebben zij mij toch echt aangenaam verrast tijdens een gesprek met Willem Vermandere. Toen deze vermeldde dat hij regelmatig lange brieven schrijft naar het oecumenisch klooster van Chevetogne, kwam daarop de reactie met muziek van Guido Morini. Morini werd geboren in Milaan in 1959. Hij studeerde af als organist en claveximbelspeler en legde zich toe op de praktijk van de basso continuo en de improvisatie. Maar juist zoals een kapelmeester uit de vroegere tijd heeft hij ook zijn eigen composities gemaakt: concertprogramma's, performances, oratorios en liturgische muziek. Om hem te kennen moet je maar eventjes naar zijn muziek luisteren: fascinerend en betoverend.
Op 8 mei a.s zet het ensemble Polyfoon onder leiding van Lieven De Roo twee Engelse componisten op de affiche met quasi dezelfde naam. Allebei heten ze John; zij het dat de ene een R meer heeft (Taverner) en al geboren werd in 1490. De andere Tavener zag het levenslicht in 1944. Beiden hebben zij een groot religieus oeuvre gecomponeerd. De hedendaagse John is sinds zijn bekering tot de Grieks-Orthodoxe kerk één van de belangrijkste nieuwe componisten die geïnspireerd is door de aloude orthodoxe liturgie. Werk van hem werd bijvoorbeeld uitgevoerd op de begrafenis van prinses Di, en zijn kerstlied "The Lamb" is over heel de wereld bekend. Sint Norbertuskerk - Antwerpen (Dageraadsplaats) - 8 mei 2010 - 20.30 u
Ik heb een ontdekking gedaan, al zal ik daarmee wel in een hele schare terecht komen die al veel langer dan ik Iain Pearshebben leren kennen. Een jaartje of zo geleden werd bij een van mijn talrijke bezoeken aan de Standaardboekhandel mijn aandacht getrokken door een vuistdik zwart boek met Het goud van de waarheid in zwierige gouden letters boven een sinistere schedel. Het boek nam me mee naar het Oxford van de 17e eeuw waar doctor Robert Grove vermoord werd. Als schuldige werd Blundy aangewezen, een mooie maar arme vrouw. Vier compleet van elkaar verschillende ooggetuigen vertellen elk hun vaak contradictorische versie van de moord. Slechts één van hen spreekt de waarheid.
Wat mij toen zo fascineerde was de verschillende kijk van mensen op éénzelfde gebeurtenis. En nu ben ik dus volop bezig aan een al even dik boek van diezelfde Pears, journalist en kunstcriticus die aan de universiteit van Oxford studeerde. Alhoewel het over een heel andere tijd gaat, het Groot-Brittanië van het begin van de twintigste eeuw, is de techniek hetzelfde: een gebeurtenis wordt vanuit verschillende gezichtspunten verteld en laat zien hoe beperkt ons zicht is op gebeurtenissen en daden van de mens. Dat de schrijver dit zo indringend weet te vertellen, maakt hem voor mij tot één van de beste (misdaad)auteurs van de laatste decennia. Zijn nieuwste boek heet De val van Stone. Een echte aanrader.
Ziezo, de paasklokken zijn al bijna terug gearriveerd met een vracht paaseieren zowel voor de kinderen (die grote sloebers willen er ook nog!) als de kleinkinderen. Hier gaat het natuurlijk om chocolade. In Rusland was het ooit wel eens anders.Pasen is er - zoals overigens hier - een belangrijke feestdag, waarbij het de gewoonte is/was om elkaar cadeautjes te geven. Vaak waren dit mooi versierde eieren omdat zij een symbool van vruchtbaarheid zijn. In 1885 gaf tsaar Alexander III zijn juwelier Fabergé de opdracht een paasei te maken voor zijn echtgenote tsarina Marina Fjodorovna. En daar mee was het Fabergé-ei geboren. De tsarina was zo opgetogen met het geschenk dat zij Fabergé tot hofjuwelier benoemde met de opdracht ieder jaar een nieuw paasei te maken, telkens uniek, en met een speciaal thema. Dit ging door tot aan de Russische revolutie. In het totaal zijn er 50 Fabergé-eieren gemaakt, die elk miljoenen waard zijn. 10 zijn er verloren gegaan, de rest is over heel de wereld verspreid: o.a. koningin Elisabeth heeft er vijf in haar bezit gekregen.
Na het middagnieuws van 13 uur, heb je op Klara een heel mooi muzikaal programma onder de naam "Café Zimmermann". Deze week worden we er ondergedompeld in de pracht van de passiemuziek. Zo is er morgen een integrale uitvoering van de Mattheuspassie met het Collegium Vocale. Maar weten jullie ook waarom dit programma nu juist de naam van een café meekreeg? Oorspronkelijk was het een etablissement van Gottfried Zimmermann in de Sankt Katharinastrasse in Leipzig. In de 18e eeuw was er wekelijks een concert door het Collegium Musicum, een ensemble gesticht door Georg Friedrich Telemann, wat tussen 1729 en 1739 geleid werd door Johann Sebastian Bach. Op het programma stonden dan profane cantates en instrumentale muziek. In die tijd was er een bloeiend muzikaal leven in Leipzig, niet in het minst omdat er talrijke bezoekers kwamen voor Bach of om gewoonweg deel te nemen aan de muziekscene. Het repertorium was dan ook zeer omvangrijk, met werk van Telemann, Bach, maar ook van talrijke Europese componisten. Die muziek werd meegebracht hetzij in partituurvorm, hetzij in het hoofd van de vreemde bezoekers.
Als wij het in KORILE over Jef hebben, dan zitten we niet dadelijk te rekenen hoe oud hij ondertussen geworden is, het moet ergens iets zijn met een 8 ervoor. Maar dat zal wel fout zijn, als we hem zien binnenduikelen na een stevige fietstocht. We denken aan Jef als de man die een monument is in het Mechels muziekleven: als dirigent, als zanger (wat een tenor), als vader. Hij werd onderwijzer, medewerker van de toenmalige ASLK, en is blijkbaar nu met pensioen: de tijd waarin je geen tijd genoeg hebt om alles te doen wat je wil. Hij is de entertainer van ons koor, de steunpilaar van de tenoren. En ... hij staat op de shortlist van verdienstelijke Mechelaars. Ik zou het wel weten als ik in de jury zat. Maar wat ook de uitslag mag wezen, bij ons heeft hij sowieso al gewonnen.
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
