1. Ontstaan van de vzw Braille op blad.
In onze buurt woont een blindgeborene. Als pas als leerkracht afgestudeerde hogeschoolstudent (juni 2006) mocht hij een brief in zwartschrift ontvangen. In zwartschrift is zo een brief enkel leesbaar door zienden. Deze zeer formele brief van de Federale Overheid stond rechtstreeks in verband met zijn sterke functieverschuivingen. Alhoewel deze brief goed nieuws bevatte voelde de buurman zich miskend. Na een jarenlange en moeizame integratie kon de ziende-wereld nog steeds niet de kleine inspanning opleveren om hem een brief te sturen in zijn specifiek schrift ... en uit deze gedachtegang is de vzw "Braille op blad" meteen ontstaan.

De buurman heet Steven Bladt. De naam van de vzw omvat een discrete link naar zijn familienaam.

2. Doelstellingen van de vzw Braille op blad:
- de vereniging stelt haar know-how ter beschikking van alle mogelijke publieke en particuliere instanties ten einde ze aan te moedigen hun schriftelijke mededelingen op te maken in een blindvriendelijke versie;
- biedt de onderwijswereld haar diensten aan om cursussen en andere teksten ten behoeve van de leerlingen en de studenten om te zetten naar een braillevriendelijke versie in reliëfprint of digitaal;
- richt zich met haar omzetknow-how eveneens naar de uitgevers van boeken, in het bijzonder van schoolboeken;
- verleent assistentie aan braillisten en verleent steun aan werkgevers bij de tewerkstelling van braillisten of bij een aanpassing van hun taak op de werkvloer.

3. Know-how van de vzw Braille op blad.
Fundamenteel staan al onze medewerkers van onze vzw "naast" de braillisten en beleven ze de blinde realiteit met hun mee, volgens hun visie, volgens hun waarnemingsvermogen en hun belevingen. Steven Bladt werd door een team van vrijwilligers niet alleen 7 jaren lang begeleid bij zijn studie, maar het team stond ook aan zijn kant, nam het ook voor hem op. Hierdoor werden heel wat specifieke levenservaringen opgedaan en werd er pijnlijk vastgesteld hoe weinig de braillisten echt deel uitmaken van de ziende maatschappij en hoe weinig men daar rekening houdt met hun specifiek schrift.

Het voor Steven efficiënt aanmaken en aanleveren van alle teksten en cursussen in brailleschrift werd een zeer geslaagde doelstelling. Exact die knowhow, hoe men zonder kennis van zelfs één enkel brailleteken gemakkelijk teksten in braille kan aanmaken, wil de vzw nu kenbaar maken aan alle zienden.

4. Het project van de vzw Braille op blad.
Zienden aansporen om braillevriendelijk te worden vormt een tastbare opgave tot het oplossen van een sociaal probleem: zienden tot een meer blindvriendelijke attitude brengen om de kloof tussen blinden en zienden te verkleinen.

5. Het brailleschrift.
Braillevriendelijke teksten hebben ten overstaan van het zwartschrift 2 soorten beperkingen:
- het aantal tekens van het brailleschrift is beperkt,
- braillisten hebben geen enkel visueel overzicht en kunnen een tekst nooit diagonaal overzien omdat het braillereliëfschrift enkel letter per letter kan gelezen worden. De opmaak, het overzicht en de structuur van de tekst moet best wat aangepast worden.
 
Om een bestaande digitale tekst om te zetten naar een braillevriendelijke versie moet de tekst in feite enkel digitaal worden gefilterd, aan het inhoudelijke van de tekst wordt niets veranderd. Het digitaal filteren noemen we "zeven naar braille". Het woord "zeven", synoniem aan filteren, heeft destijds zijn oorsprong gevonden in een slogan bij de zeefdagen voor Steven: "zeven voor Steven"! Ondertussen is het "zeven" een begrip geworden.

6. Zeefregels.
De zeefregels (zie bijlage hieronder) zijn opgemaakt uit de jarenlange ervaringen opgedaan bij het omzetten van teksten en cursussen naar braille en geven een antwoord aan de drie eisen waaraan al de digitale brailleteksten zouden moeten voldoen:
- te beluisteren via een spraakprogramma,
- te lezen via een aan de computer aangesloten brailleregel,
- rechtstreeks te printen in reliëf.
Bij het "zeven" naar braille is het dus heel belangrijk dat de brailleversie beantwoordt aan de drie leesmogelijkheden, omdat men niet weet via welke weg de aangeschreven braillist de tekst zal lezen.

Om digitale teksten naar een braillevriendelijke versie te "zeven" hebben we een twintigtal restrictieve regels opgemaakt. In zich zijn die "zeefregels" helemaal niet moeilijk, men moet ze ook niet meteen van buiten kennen. Belangrijker is wel dat men de zin, het waarom en de invalshoek van elke zeefregel begrijpt. Die uitleg vormt het thema van een "zeefcursus" en/of van een "zeefdag". Deze aanpak heeft zijn efficiëntie aangetoond, ... een unieke kans om meteen voor het leven braillevriendelijk te worden!

Door hun specifieke invalshoek zijn onze zeefregels niet aan een bepaalde taal gebonden, ze kunnen dus aangewend worden in alle talen.

7. Zeefcursus.
Wat is een zeefcursus?
Een zeefcursus is een workshop waar men detailinformatie krijgt hoe men zwartschrift leesbaar maakt voor braillisten. In feite wordt er getoond hoe een bestaande tekst in zwartschrift het best digitaal kan worden bijgewerkt (gefilterd... "gezeefd") om leesbaar te worden in alle gebruikelijke leesvormen van de braillisten.
Bij het begin van een zeefcursus kan men zien hoe een blinde werkt met de computer, hoe een blinde het brailleschrift leest en wat er allemaal mis kan gaan. Als men dat éénmaal heeft gezien, vergeet men het toepassen van de zeefregels nooit meer.

Is er om te "zeven naar braille" speciale software vereist?
Neen, de programma's waarin teksten digitaal "gezeefd" worden, zijn MS Word en kladblok. Verder is er echt geen specifieke software vereist. Iedereen mag gerust zijn laptop meebrengen en gebruiken.
En het brailleschrift hoeft men ook al niet te kennen, dat komt er zelfs helemaal niet aan te pas.

Doelgroep?
Iedereen die met een braillist schriftelijk wil communiceren: familie of buren van een braillist, medestudenten, leerkrachten, de overheid, artsen, bedrijven, mutualiteiten, verzekeringen, banken, jeugdbewegingen, alle mogelijke verenigingen... en noem maar op.

Nodige voorkennis?
De cursus is toegankelijk voor iedereen die met de computer kan werken, men hoeft helemaal geen computerexpert te zijn.
Door het bijwonen van een zeefcursus kan men vaststellen dat het eenvoudiger is om een tekst braillevriendelijk te maken dan een tekst op te smukken voor zienden.

Waar en wanneer worden er zeefcursussen ingericht?
Overeen te komen in heel Vlaanderen, de cursisten kunnen zelf de locatie bepalen.
Datum en uur: steeds overeen te komen, kan zelfs buiten de werkuren.
Een zeefcursus duurt ongeveer 2 uur.

Organisatie en voorwaarden: te bespreken.

Zeefdagen.
Een speciaal aanvullend aanbod om er voor te zorgen dat het grootste deel van het cursusmateriaal van een braillist in één dag braillevriendelijk kan worden gemaakt.
Organisatie en voorwaarden: te bespreken.

Interesse?
Stuur gewoon een e-mail naar braille.opblad@skynet.be. De persoon die uw mail zal ontvangen is blind. Hou u daarom nu al aan enkele eenvoudige zeefregels: schrijf uw e-mail in platte tekst in Arial of Times New Roman, alles links uitlijnen, geen franjes, geen kaders, hou het zo eenvoudig mogelijk.

Graag verblijven we ter beschikking voor alle verdere inlichtingen.

Steven Bladt, braille.opblad@skynet.be.
Eusel 2,
1860 Meise.
Telefoon: 0476 46 04 06.

Het secretariaat van de vzw is gevestigd in de Locomotievenstraat 50, bus 0301, te 3010 Kessel-Lo.
Jan Smeyers, braille.opblad@telenet.be.
Telefoon: 016 43 88 22.

Onze vzw verkoopt noch software noch apparatuur.

Ondernemingsnummer 0883.180.149.

Nota: in deze vorm is dit bericht digitaal braillevriendelijk.
Met oprechte dank aan onze sponsors: Tuinen Bladt, Porticus, Cera, Smeyers-Tu nv, SD Services, Liften Eleval bvba, Someko bvba Ekeren, Elektro Service Grimbergen, Middenstand Meise, Club 51 Grimbergen.