Met gekneusde vleugels stortte zij ter aarde neer, waar de andere feeën zich over haar ontfermden. Zal zij ooit nog een mensenjongen beminnen?
Feeën leven in een andere wereld dan deze der mensen, maar staan wel met de mensenwereld in verbinding. En net zo voel ik me in relatie tot de samenleving van hier en nu.
Vanuit dit feeënperspectief zal ik af en toe mijn beeld op gebeurtenissen en situaties schilderen. Comentaar op zaken die ikzelf en anderen meemaken of op actualiteiten. Dit alles wil ik opsmukken met poëzie, zowel uit eigen als andermans hart, en met wat grafisch werk.
Ik hoop dat zo nu en dan iemand er iets aan heeft.
Liefs Berkana
25-11-2006
Ik beken: mijn brood is ook op krediet gekocht
Vandaag was het dus Internationale Niet-winkeldag. Aangezien ik er niet was in geslaagd om tijdens de afgelopen dagen mijn noodzakelijke boodschappen voor de komende week af te handelen, ben ik een paar uur geleden thuisgekomen van de plaatselijke supermarkt met een rekening van 62 euro. Dit waren 62 euro die ik eigenlijk nog niet eens in mijn bezit heb. Ze behoren in feite toe aan mijn bank en ik zal ze met intresten moeten terugbetalen. Er was ook brood bij mijn boodschappen, dus koop ik zelfs mijn brood op krediet. Volgens een krantenbericht van vandaag gebeurt dat wel meer. Er zat ook niets anders op, want morgen komen de kids weer voor een week bij mij wonen. Zelf zou ik bijvoorbeeld kunnen vasten, maar dat kan ik moeilijk aan mijn kinderen opleggen. Dus moest er wat gekocht worden, hoewel ik daar strikt genomen geen geld voor had.
Ondertussen vertelt men ons dat reclame goed is voor de economische groei. Welke economische groei? Ik zie overal rondom mij reclame iets wat me overigens ongelofelijk stoort maar van groei merk ik niet veel. Het gaat me elke maand een beetje slechter. Bovendien voel ik me al enkele maanden niet echt gezond meer. Vreemd... dat had ik ook al in de krant gelezen: Alleenstaande moeders in slechtere gezondheid. En dan hebben die single moms ook nog een grotere kans op depressies, aldus het artikel. Maar geen nood, meldt een ander krantenbericht, er wordt aan gewerkt om depressie uit de taboesfeer te bevrijden. Gelukkig maar dat het leven me niet alle dagen zo de strot uithangt, want anders moest ik weer een krediet van 10 euro opnemen om het forum van de Belgische liga van Depressie bij te wonen.
van lijkbleek water waarin hemel en afgrijzen versmelten.
Enkel voor jou is dit, berooide, voor je vrouw en je grond,
voor je werktuig en je hond, als een les om het bedelen te leren.
Het water stijgt niet tot de huizen der heren
met dat eeuwige sneeuwwitte boord om hun nek.
Eet dit verwoestende slijk en dit puin dat opzwemt
met je doden, kabbelend naar de zee,
naast povere tafels, naast ontwrichte bomen
die hun wortels tonen bij elke golfduik.
Ja, het zijn niet de koningen, presidenten en generaals, bij wie het water tot aan de lippen zal stijgen. Het zijn ook niet de grote aandeelhouders, de leden van de RvB of de politici, die een boterham minder zullen moeten eten. Het is het volk dat de lasten draagt, het volk dat verzuipt.
* Vertaling door Barber Van de Pol Gevonden in De mooiste van Neruda (samengesteld door Koen Stassijns en Ivo van Strijtem en uitgegeven bij Lannoo/Atlas) De originele versie vind je hier
Goh, dat is ook makkelijker gezegd dan gedaan: regelmatig iets voor je blog schrijven. Er is niemand die je een deadline oplegt en er is altijd wel wat anders te doen dat dringender is. Ondertussen alweer een paar boeken volgeschreven... in m'n hoofd. Maar niets op de weblog, niets op een andere digitale datadrager, zelfs niets op papier.
Zodoende ben jij, lieve mijn-blog-bezoeker, ooggetuige van een herstartpoging. Ondanks het stille voornemen om niet alleen maar over mijn favoriete onderwerp te schrijven, wil ik het toch nog eventjes over ecologie hebben. Want is er de laatste tijd niet veel rond het thema te doen in de media? Een aantal nieuwsberichten van de afgelopen weken wekken in mij de drang te onderlijnen dat ik hier met mijn ecologisch getinte postings niet zomaar zever in pakskes aan het verkopen ben geweest. Eerst was er, zoals ik op 19 oktober aanduidde, de verklaring van President Morales omtrent zijn voornemen zich nog meer voor de belangen van Moeder Aarde in te spannen. Toen volgde een Italiaans onderzoek naar de toestand van Europese steden (PDF), waarin Antwerpen en Brussel weliswaar beter dan het gemiddelde scoorden voor wat afvalproductie, gescheiden huisvuilophaling en stikstofoxideconcentraties betreft, doch behoorlijk achterop hinkelen op vlak van fietspaden, openbaar vervoer, groene ruimtes en schone energie. Kort daarna verscheen dan weer de krantenkop 'België mist Kyotodoel volledig'. Wat blijkt? 'Indien ook bijkomende beleidsmaatregelen die al in de pijplijn zitten, in rekening gebracht worden, daalt de uitstoot (...) van België met een luttele 0,7 procent', terwijl de Belgische overheid zichzelf een daling van 7,5 procent tegen 2012 had opgelegd. En niet te vergeten was er Al Gore met zijn ecologische onheilstijding op Hollywoodformaat. Toen die in het nieuws kwam was het hek helemaal van de dam. Zo lanceerde De Standaard online de vraag: Wat doet u om het klimaat te redden? Blijkbaar lokt het shockeffect van de 'onaangename waarheid' heftige discussies tussen believers en non-believers uit. Een lezeres die haar maatregelen opsomt met mate consumeren, met mate de auto gebruiken, geen nodeloze verplaatsingen doen, met mate energie verbruiken, niet groter bouwen dan nodig,... krijgt daar prompt het verwijt naar het hoofd geslingerd dat ze de economie, en dus de welvaart, ontwricht door ecologisch bewust te leven. Om van achterover te vallen, vind ik dat. Ja, ik schreef het reeds eerder: om mij én de liberalen gelukkig te maken hebben we twee planeten nodig, no doubt! Ik bedoel, Ik leef toch niet om de economie in stand te houden, of... !?!
Wat is economie trouwens? Economie bestudeert de wijze waarop de mensen de schaarse goederen verdelen om hun behoeften te bevredigen, leerde ik ooit op school. Maar wat zijn behoeften? Mohandas Gandhi wees reeds op de spraakverwarring die het woord met zich meebrengt toen hij zei dat 'de Aarde wel onze behoeften kan bevredigen, niet echter onze gulzigheid.' De gulzige, elitaire minderheid van het mensenras lijkt echter niet van plan haar macht op te geven ten gunste van het overleven van ettelijke diersoorten, waaronder de mens. Maar ook gewone consumptieslaven reageren soms giftig op het prikkelwoord 'consuminderen' en trachten de inconvenient truth in de mate van het mogelijke te ontkrachten. De invloed van industrie op het klimaat zou slechts minimaal zijn. De pessimistische scenario's zijn leugens en verdraaide waarheden van mensen die belangen hebben in de ecologische sector. En bovendien zou het probleem eenvoudigweg met een grotere productie van kernenergie (even slikken!) op te lossen zijn. Waarom zouden ze dan ophouden hun innerlijke leegte te compenseren door middel van materieel schijngeluk dat de grenzen van de decadentie ver overschrijdt ?
In elk geval blijf ik, zoals ook tijdens de afgelopen decennia, ecologisch bewust leven. En blijkbaar lukt dat vrij goed, want volgens een paar online-tests is mijn consumptiegedrag relatief duurzaam. Met een ecologische voetafdruk van 1,3 ha blijf ik goed onder het verbruik van de gemiddelde wereldburger (2,2 ha) en onder dat van de gemiddelde Belg (4,9 ha). Voor de berekening van mijn voedselvoetafdruk kom ik uit op 0,55 ha, terwijl er met de huidige wereldpopulatie 1,80 ha per persoon beschikbaar is en een duurzame voedselvoetafdruk een oppervlakte van 0,90 ha mag beslaan.
Hmm, met het huidige bevolkingsaantal? Dus moet niet alleen de consumptie, maar ook de voortplanting teruggedrongen worden. Aiai...!!! Ik hoor het protest al rijzen: de vergrijzing, de drang van het individu om zijn/haar genetisch materiaal in stand te houden, kleuterjuffen en -meesters die hun job kwijtraken, en wie weet wat nog allemaal... Wat kan het leven toch gecompliceerd zijn.
[W]at bedoelt u met welvaart? Drie tv's, een walkman en achttien paar schoenen? Nee, in het zuiden gaat het om drinkwater, fatsoenlijk voedsel, betaalbare medicijnen. En we weten perfect hoe we dat voor mekaar kunnen krijgen. Het betekent dat we minder moeten investeren in het militaire apparaat en in alle oorlogswapens. Het betekent dat we moeten zorgen voor beter onderwijs, voor goedkopere geneesmiddelen. We weten ook dat we al die zaken niet zullen bereiken door economische groei. Integendeel, als je het overlaat aan de markt, hebben de mensen met het meeste geld het voor het zeggen. En raad eens wat mensen met geld willen? Alles wat hen nóg meer geld oplevert. (Dennis Meadows in Knack)
Deze ochtend had ik een ontmoeting met een van de boomgeesten in de tuin. Ja, op dat kleine stukje Aarde, waar ik de natuur zoveel mogelijk zichzelf laat zijn, wonen ook een paar boomgeesten. En vanmorgen, toen ik in alle vroegte tegen een der berken geleund van de ochtendstilte zat te genieten, voelde ik hoe haar kracht zich met mijn wezen versmolt en de rust in mijn hart liet weerkeren. En ze herinnerde me aan de hermetische wetten, en aan de almacht van de Natuur, waartegen geen mensenwet is opgewassen. Terwijl de uitwassen van de wedloop naar meer en macht en meer macht ons als een ademruimteverterende gifgaswolk dreigen te verstikken, is er dit diep innerlijk weten dat Moeder Aardes dienar(ess)en van over alle horizonten met elkaar verbindt. En dat geeft hoop, geloof in eigen kracht.
Hoopvol klonk ook een bericht dat IPS onlangs publiceerde. De Boliviaanse president Evo Morales, zelf een nakomeling van de oorspronkelijke inwoners van het Amerikaanse continent, ontmoette in New York de inheemse zonen en dochters van de Noord-Amerikaanse bodem, die al meer dan 500 jaar strijden voor hun zelfbeschikkingsrecht. De Boliviaanse Minister van Buitenlandse Zaken Choquehuanca vestigde de aandacht op het feit dat wanneer de 'wereld' van vrijheid spreekt, enkel menselijke vrijheid wordt bedoeld. Maar de maatschappij moet evenzo vrijheid voor de natuurlijke wereld, de planten, de dieren, het water er bij betrekken, verklaarde hij, Alles moet elkaar aanvullen, en dit is meer dan vrijheid. Het is een trachten naar evenwicht van alle leven. Morales verklaarde dat de ontmoeting met de vertegenwoordigers van de Noord-Amerikaanse indianenstammen hem tot nog meer toewijding aan Moeder Aarde dwingt. En dat geeft hoop. Met alle mensen die beseffen hoe belangrijk het biologisch evenwicht van onze Aarde is om te kunnen overleven, en met alle magiërs, heksen, lichtwerkers, sjamanen, druïden,..., die in stilte en onzichtbaar werken aan een evenwichtiger Zijn, en met allen die oprechte liefde voor de Aarde, onze voedster, koesteren, verheffen ook officiële vertegenwoordigers van hedendaagse naties hun stem voor een leefbare Aarde. Dat geeft hoop.
Eveneens een beetje hoopvol is dat binnen de Verenigde Naties, hét internationaal orgaan bij uitstek, een meerderheid van lidstaten de rechten van de natuurvolkeren erkent door de Verklaring van de Rechten voor Inheemse Volkeren te willen ondertekenen. Ik schrijf wel 'een beetje hoopvol', want de verklaring is geenszins van bindende aard. En verwondert het iemand dat de Verenigde Staten zich verzetten tegen het zelfbeschikkingsrecht van de inheemse volkeren en tegen hun recht op inspraak bij beslissingen aangaande het grondgebied dat ze bewonen? Tenslotte is 's werelds zelfbenoemde 'grootste democratie' op het puin en bloed van de oorspronkelijke inwoners van Amerika gebouwd. De erkenning van het zelfbeschikkingsrecht van de inheemse bevolking door de VS zou dus onrechtstreeks ook een bekentenis zijn van het onnoemelijke leed dat de immigranten uit Europa over deze natuurvolkeren brachten. En laat ons wel voor ogen houden: ondanks alle goede intenties en ontelbare internationale verdragen geldt, net zoals in het wilde westen van weleer, ook vandaag nog het recht van de sterkste. Vandaar ben ik slechts een beetje hoopvol, wanneer een meerderheid binnen de VN de rechten van inheemse volkeren wiens kennis van en band met de natuur uitzonderlijk belangrijk is als geestelijk werelderfgoed erkent.
Ontwaakt het vernunft... langzaam maar zeker? Wachten we enkel nog op een soort 'honderdste aap'?
Een vrouw van de Cree-indianen zond
de volgende mededeling naar de Europese leiders:
“Wanneer jullie de laatste
rivier vervuild hebben, de laatste vis gevangen, de laatste boom
geveld – jammer genoeg zullen jullie dan pas begrijpen dat
jullie mooie geld op de bank niet eetbaar is...”
Op basis van deze wijze woorden van
de indianenvrouw schreef Fred Ape een liedjestekst voor de groep
Cochise. Hieronder vind je het resultaat van mijn bescheiden poging
om de oorspronkelijke tekst naar het Nederlands te vertalen.
Rooksignalen
Tekst:
Fred Ape Muziek: Fred Ape en Pit Budde
Als
de laatste boom is geveld, De laatste stroom werd vervuild, De
laatste wilde is bekeerd, De laatste vogel niet meer zingt,
De
laatste straat d'aarde verstikt, Het laatste bos gecementeerd, De
laatste strijd gewonnen is, 't Laatste strand vol oliesmeer...
Zullen
jullie dan pas zien, Dat al jullie mooie geld op de bank niet
eetbaar is Welk bedrag je ook neertelt...
Wanneer
men de laatste vis dan vangt, De laatste aarde wordt verdeeld, De
laatste bom verwoesting zaait, De laatste oogsten zijn vernield,
De
laatste moeder haar kind dan wiegt, De laatste mens gefolterd
sterft, De laatste god zijn zegen geeft, De laatste Hitler
propageert...
Zullen
jullie dan pas zien, Dat al jullie mooie geld op de bank niet
eetbaar is Welk bedrag je ook neertelt...
Als
't laatste meer vol afval stinkt, De laatste aarde weggevoerd, Het
laatste tankschip langzaam zinkt, Het laatste paradijs verwoest,
De
laatste mens zijn mond gesnoerd, Het laatste bouwwerk hoog
genoeg, De laatste leugen wordt geloofd, De laatste bloem
langzaam verdroogt
Zullen
jullie dan pas zien, Dat al jullie mooie geld op de bank niet
eetbaar is Welk bedrag je ook neertelt...
Dat hebben we
dan weer gehad, die gemeentelijke en provinciale verkiezingen. Het
blok heeft zijn zetels verdubbeld, lees ik vandaag in de krant. Een
spijtige doch niet zeer onverwachte evolutie. Ik heb dan wel de
koffers nog niet gepakt, maar begin toch stilaan uit te kijken naar
een duurzame set.
De hele
verkiezingsbedoening heeft me vandaag ook een tijdje zoet gehouden
met het wegdrijven op gedachten over de samenleving. Ondanks mijn
scepsis tegenover de representatieve democratie, of juist in het
verlengde ervan, denk ik dat gemeenteraadsverkiezingen een eerste
stap kunnen zijn naar echte democratie (waaronder ik basisdemocratie
met een maximale inspraak van elk individu door middel van overleg
versta) om vervolgens van daar uit naar een anti-autoritaire
samenleving toe te groeien, naar een samenleving waarin de mensen
zichzelf door middel van gezond verstand en gezamenlijk overleg
organiseren en een regering uiteindelijk overbodig wordt.
Nu lijkt me de
groene partij in haar programma op de noodzaak aan een grotere
betrokkenheid van de mensen bij het beleid te wijzen, zoals ze in
punt 0.4 stelt: 'Betrokken gemeenten bouwen het bestuur niet enkel
op voor de burgers, maar met hun burgers. Ze beperken zich niet tot
de klassieke inspraakinstrumenten, maar betrekken alle burgers (met
of zonder stemrecht: ook jongeren, allochtonen,...) permanent en
actief bij het beleid en durven ook verantwoordelijkheid geven.'
In
de beginselverklaring van Spirit vindt men de idee van meer
democratie terug onder de bewoording van 'radicale democratie'. 'Wij
gaan uit van een radicale democratie die meer rechtstreekse inspraak
geeft aan de bevolking.' leert ons paragraaf 17, wat verder in de
tekst als 'burgers [moeten] betrokken worden bij het bestuur van
de gemeenschap,' nog eens wordt herhaald. Maar daarnaast
minimaliseert Spirit in de vraag- en antwoordsectie van haar website
het actuele belang van de tegenstelling tussen arbeid en kapitaal.
Dit lijkt me toch zeer wereldvreemd in een tijd waarin politici
steeds meer buigen voor de eisen van ultra-kapitaalkrachtige
aandeelhouders, in een wereld waar fusionering van bedrijven voor een
ver doorgedreven kapitaalconcentratie zorgt. Privébedrijven
kunnen hier en nu en zonder blikken of blozen voor een 40-uren
werkweek pleiten, terwijl in Vlaanderen meer dan 230.000
werkzoekenden zijn geregistreerd (= 8,23 %). Onze politici durven van
loonmatigingen spreken in een tijd dat de Euroleugen steeds meer
mensen in het particulier faillissement dreigt te storten, terwijl
bedrijven jaarlijks miljardenwinsten opstrijken en hun topmanagers
miljoenen verdienen. De Eurologen hebben ons goed bij ons pitje,
respectievelijk clitje gehad, me dunkt. De kloof wordt alsmaar groter
en indien de tegenstelling tussen arbeid en kapitaal niet wordt
opgeheven, zullen we steeds verder evolueren naar een
plutocratie in plaats van een democratie.
Zoals
men van een socialistische partij mag verwachten, impliceert het
sp.a-standpunt dat 'niet uitsluitend een intellectuele of
financiële elite het recht heeft om te bepalen in welke richting
de maatschappij evolueert' het bestaan van dé
klassentegenstelling. Daarom heet het in het programma van 2004:
'Gelijke kansen staan voor emancipatie. Emancipatie kan
niet zonder inspraak. We willen dan ook dat zoveel mogelijk mensen
meebeslissen over de organisatie van de samenleving.'
Een mooie intentie, maar hoe kan men dat waarmaken wanneer de
productiemiddelen in handen van enkelen zijn?
In
het programma van de VLD heb ik tot nu toe geen standpunt met
betrekking tot inspraak van alle mensen gevonden, maar met de zaak
rond de Europese Grondwet in gedachten ben ik niet geneigd er lang
naar te zoeken. Ook de vaststelling dat voor de VLD de vrije markt
'de échte motor van onze welvaart' en 'de beste
welvaartsgarantie' is, betekent dat VLD'ers en ik twee verschillende
planeten nodig hebben om ons thuis te voelen, want dit is niet mijn
idee van een toekomst voor de mensheid. In een vrije markt-economie
worden door middel van psychologische bewerking van de bevolking
behoeften gecreëerd in functie van een consumptietoename die in
samenspel met de uitbuiting van de arbeidskracht van het consumerende
volk de winsten van de bezitters moet laten stijgen. Dit is mijns
inziens vanuit ecologische oogpunt collectieve zelfmoord.
Zelf ben ik
vanuit een blijkbaar aangeboren natuurverbondenheid het 'groen'
gedachtengoed altijd zeer genegen geweest. 'Terug naar de natuur!',
daar voel ik wel wat voor. Een geboren romanticus, zeg je? Janee...
niet helemaal. Hoewel het in den beginne om een zuiver gevoelsmatig
inzicht ging, bestaat er ondertussen wel degelijk een rationele
onderbouwing, zijnde: Onze mooie Moeder Aarde kan zichzelf zeer goed
– of zelfs beter - zonder de mens in stand houden; deze laatste
is echter niet in staat zonder de aarde te overleven. De logische
gevolgtrekking is dat het menselijk bestaan ondergeschikt is aan het
bestaan van de aarde. De mens maakt deel uit van de natuur en wanneer
de natuur ophoudt te bestaan, zou dit gelijk het einde van de
mensheid betekenen. Respect voor ons natuurlijk milieu is met andere
woorden een eerste vereiste om ons voortbestaan te garanderen en
staat diametraal tegenover het consumptiemodel van het economisch
liberalisme. Rood en groen zijn niet enkel voor de kunstschilder en
de binnenhuisarchitect complementaire kleuren. Ook op politiek vlak
vullen ze elkaar schitterend aan om op onze afspraak met een leefbare
toekomst geen blauwtje te moeten lopen.
En nu maar
hopen dat we niet nog verder in de bruine str*** zakken. 'k ga voor
alle zekerheid toch al eens op eBay kijken wat er zo aan koffers
wordt aangeboden.
Omstreeks 20.10 uur meldt de VRT op zoek te zijn naar premier Verhofstadt, maar hem jammer genoeg niet kan vinden. Is de premier vermist? Of ondergedoken... lijkt ook niet echt onmogelijk gezien de tussentijdse vekiezingsresultaten van de VLD.
Ach nee, daar is ie toch. Wat heeft hij te vertellen?
Minister Verhofstadt stelt vast dat paars in Gent wint. SP.a is vooruit gegaan en de VLD houdt stand tegen de nationale trend in. 'Alle regeringsleden die zich in de strijd hebben geworpen komen er hoe dan ook goed uit', stelt hij, en hoewel de algemene trend voor de VLD niet zo gunstig is hoge bomen vangen nu eenmaal veel wind blijft hij zeer positief over de komende federale verkiezingen.
Nog
vier nachtjes slapen en dan zal zo wat elke Belgische 18+’er
weer op straffe van boete verplicht worden zijn burgerrechten te
laten gelden. Hiphiphoi! Alsof we van verkiezingen beter gaan
worden. Want kiest de bevolking niet enkel het masker waarachter
de macht zich de komende jaren zal verstoppen? En dat noemt men
dan democratie. Representatieve democratie, wel te verstaan.
Over
democratie werd al menig woord geschreven en gezegd, en eens men
zich in de materie begint te verdiepen, terwijl men daar eigenlijk
niet echt de tijd voor heeft, ziet men door de bomen het bos bijna
niet meer. Reden te meer om me hier en nu niet zelf aan een
diepgaande analyse te wagen, wat overigens van ernstige
zelfoverschatting mijnentwege zou getuigen. (Ik ben geen
politoloog, geschiedkundige of iets dergelijks en kan zulke
analyse hier niet zomaar even uit mijn toetsenbord schudden.) Maar
dat neemt niet weg dat het interessant is om eens te kijken wat
anderen erover schrijven.
De
Grote Van Dale (uitgave van 1984) definieert democratie als een
'staatsvorm waarbij het volk (door vertegenwoordigers) zichzelf
regeert en vrijelijk zijn meningen en wensen kan uiten', en
onderscheidt vervolgens nog de directe democratie als zijnde een
democratie zonder delegatie van bevoegdheden aan
vertegenwoordigers.
Volgens een oude
Spectrum Compact Encyclopedie (uitgave van 1981) wordt democratie
omschreven als 'bestuursvorm gebaseerd op zelfbestuur door de
individuele burgers'. Dat klinkt mooi, maar ook wel mooier dan wat
we in de praktijk meemaken. Verder worden er een aantal essentiële
kenmerken van democratie opgesomd: het bestaan van geestelijke
vrijheid, gelijkheid voor de wet, iedere stem even zwaar en zware
procedures voor het wijzigen van grondrechten. Ook het onderscheid
tussen directe en representatieve democratie wordt aangehaald,
evenals de mogelijkheid om de vertegenwoordigers in een
representatieve democratie ter verantwoording te roepen en te
vervangen. Als voorwaarde om een democratie goed te laten
functioneren, staat er voorts vermeld, geldt dat de meerderheid
respect heeft voor de positie van de minderheden. Met andere
woorden, vereist een goed werkende democratie bepaalde
karaktereigenschappen en een zekere graad van morele ontwikkeling
vanwege de deelnemers. Ik vrees dat hier het schoentje behoorlijk
knelt. Psychologen, sociologen, filosofen, antropologen,... houden
zich al vele eeuwen lang bezig met het onderzoek naar het wezen
van de mens. Een blik op de actualiteiten, of zelfs in de eigen
directe omgeving, leert ons dat er aan het wezen van de mens wel
een paar duister kantjes vastzitten. Men kan zich dus eerlijk de
vraag stellen of een goed functionerende democratie niet eerder
een utopisch denkbeeld is... op zijn minst toch in de tijd waarin
we momenteel leven.
Op
nl.wikipedia
is het artikel over democratie nog niet af, want boven aan de
pagina staat te lezen dat de feitelijke juistheid van (delen van)
het artikel betwijfeld wordt. De huidige Wikipedia-definitie luidt
als volgt: 'In een democratie is de voltallige bevolking soeverein
en is alle autoriteit gebaseerd op de (minstens theoretische)
instemming van het volk. Deze bestuursvorm is gebaseerd op het
menselijke gelijkheidsideaal. Als iedereen vrij en gelijk in
rechten en plichten geboren is (zoals in het eerste artikel van de
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens staat) dan heeft
ook niemand méér recht dan een ander om bepaalde
wetten vast te stellen of beslissingen te nemen. Het implementeren
van die theorie in de politieke praktijk is vaak niet eenvoudig en
kent vele aspecten.'
Inderdaad, niet
eenvoudig te implementeren in de praktijk, als dat überhaupt
mogelijk is.
En de voltallige
bevolking soeverein? Daniel Guérin stelt: ‘De theorie
van de soevereiniteit van het volk is een tegenspraak in zichzelf.
Als het gehele volk werkelijk soeverein zou zijn, zouden er
regering noch geregeerden kunnen bestaan.’ Vervolgens
citeert Guérin Bakoenin, die van mening was dat de
werkelijke despotische macht van de Staat, een macht die
gefundeerd is op de banken, de politie en het leger, zich achter
het algemeen stemrecht verschuilt. Het algemeen stemrecht is dus
‘een uitnemend middel om een volk te onderdrukken en te
ruïneren uit naam en onder het mom van de zogenaamde
volkswil.’ (GUÉRIN, D., Het Anarchisme, Kritiese
Biblioteek Van Gennep, Amsterdam, 1976, p. 18)
De achttiende eeuw
mag dan wel een politieke revolutie hebben voortgebracht, zo lang
de economische machtsverhoudingen niet fundamenteel onderuit
worden gehaald, zal de onderdrukker enkel van gezicht veranderen;
de onderdrukking zelf zal echter blijven bestaan. En zo blijft dat
magische woord 'democratie' niet meer dan een lege doos, een
instrument om het volk te sussen zodat het niet massaal in opstand
komt tegen haar eigen onderdrukking.
Of met de woorden
van Alan Corenk: Democratie bestaat erin je eigen dictators te
kiezen, nadat zij je verteld hebben wat je denkt te willen horen.
'Democratie is een
instrument om te garanderen dat we niet beter zullen geregeerd
worden dan we verdienen', zei George Bernard Shaw. Ja, maar dan
worden degenen die eventueel wel beter verdienen de dupe van de
keuze van de meerderheid. Want bij mijn weten is het zeker geen
vaststaand feit dat de meerderheid altijd de verstandigste keuze
maakt.
Ik voel me bij deze
verkiezingen in elk geval weer alsof ik in het warenhuis moet
kiezen tussen een rood rokje en een groen T-shirt - die bruine
kniebroek bevalt me al helemaaaal niet - terwijl ik eigenlijk
dringend schoenen nodig heb. Misschien ben ik dan nog eerder
voorstander van het verlicht despotisme - op voorwaarde dat IK de
despoot mag zijn, natuurlijk ;-)
Wordt vervolgd...
In
Erwägung unserer Schwäche machtet ihr Gesetze, die
uns knechten soll'n die Gesetze seien künftig nicht
beachtet in Erwägung, daß wir nicht mehr Knecht
sein woll'n.
(Uit
Resolution der Kommunarden van Bertolt Brecht)
Voor
de volledige tekst kan je hier
terecht. Onder meer de Duitse
'Graswurzel'-muziekgroep Cochiseheeft dit gedicht uit 1934 zeer
mooi vertolkt. Ook hun eigen teksten zijn de moeite waard om
gelezen en verspreid te worden.
Vandaag is het dan eindelijk zo ver. De dag dat ik weer eens iets zal moeten missen, terwijl ik er zo graag had bij geweest. En dan gluurt het zonnetje nog zo veelbelovend door het tuingebladerte. Shit! Maar ja, shit happens. Familiale verplichtingen in combinatie met een mobiliteitsprobleem weerhouden me er onoverkomelijk van om vandaag naar Antwerpen, Brussel of Gent te trekken om het lang aangekondigde 0110-initiatief bij te wonen. Jammer, maar het zij zo. Het gebeurt wel regelmatig dat ik wat moet missen; dat went met de tijd. In elk geval hoop ik dat het een spetterend succes wordt.
Veel info en achtergrond, interviews, op Indymedia.be
Oeps, plots is het zonnetje weg. Even naar het algemeen weerbericht gesurft: Deze namiddag verspreiden de buien zich over het binnenland, met lokaal kans op onweer. Inderdaad, shit happens. Als ik straks nog even de tijd vind - ja, die raakt hier al eens zoek - zal ik een zonnedans doen voor Brussel, Antwerpen, Gent en Charleroi.
Zet de champagne koud, serveer het gebak, steek het vuurwerk af, want vandaag ben ik jarig! En wel voor de veertigste keer in mijn leven.
Veertig, een rond getal. Ook een mooie leeftijd om maar eens een balans op te maken. En waarom niet gelijk van de gelegenheid gebruik maken om me aan een eerste weblog te wagen? Het moet er eens van komen en ik vind een veertigste verjaardag best wel een gepast moment om aan iets nieuws te beginnen. Tenslotte, zegt men, begint het leven bij veertig. Voor mij zal deze stelling zich echter nog moeten bewijzen, want iets écht geloven doe ik eerst nadat ik het aan den lijve ondervonden heb wat me meermaals tot schade en schande bracht. Ja, had ik maar, of net niet. Tijd dus om eens terug te blikken op de afgelopen veertig jaar.
Veertig worden voelt ook wat vreemd aan, voor mij althans. Ik kan me voorstellen dat het anderen ook zo vergaat. Niet dat het een vreselijke ervaring is, nee, gewoon een vreemd gevoel. Is het misschien het besef dat ik langzaam maar zeker ouder word? Kan zijn, hoewel de jeugdigheidscultus nooit van grote betekenis voor me was. Wie weet dan al hoe oud onze zielen zijn? Afgaande op het uitzicht schat men me ook meestal wat jonger. Soms zelfs tot tien jaar onder de werkelijkheid, hoewel ik in dat geval ietwat twijfel aan des schatters eerlijkheid; of het aan slechte ogen wijt, die de witte haartjes in mijn donkere kruin niet zien oplichten, en de fijne rimpeltje die zich langzaam maar zeker langs mijn gezichtsuitdrukkingen aftekenen niet detecteren. Ik kan ook niet zeggen dat ik meer met kwaaltjes en andere lichamelijke ongemakken heb af te rekenen dan pakweg twintig jaar geleden. Eigenlijk heb ik altijd al een goede gezondheid gehad. (Hout vasthouden!)
Nee, ik denk niet dat de fysieke veroudering an sich dit vreemde gevoel veroorzaakt, maar toch moet het iets met de leeftijd te maken hebben. Ik herinner me namelijk een vergelijkbaar gevoel pakweg tien jaar geleden een eerste keer te hebben ervaren. En eigenlijk is het sindsdien altijd op de achtergrond blijven nazinderen, om blijkbaar nu, op het moment dat ik van dertiger tot veertiger zal worden, opnieuw te pieken. Tja, wat is het dan, dat vreemde gevoel?
Zou het het vallen van de bladeren kunnen zijn, wat voor een herfstkind logischerwijs telkens rond de verjaardag plaatsvindt? Is het misschien een macrokosmische cyclus die om de tien jaar rond is en invloed op het aardse leven uitoefent? Of ligt de oorsprong van dit vreemde bevinden in een naderende midlifecrisis? Wie weet, maar hoe verklaar ik dan het gelijkaardige gevoel van tien jaar geleden? Of is het dat cijfertje van de tientallen, dat met één toeneemt en waaraan men gewoon moet wennen?
Misschien moet ik deze vreemde gewaarwording eerst trachten te beschrijven om te kunnen begrijpen waar ze vandaan komt.
Er is het gevoel dat ik niet werkelijk in mezelf thuishoor. Of beter: het verwachtingspatroon dat van buitenaf aan me wordt gesteld komt steeds minder overeen met mijn ware ik. Eigenlijk was er altijd al een beduidende discrepantie aanwezig tussen de normen van de moderne westerse maatschappij en dat wat binnenin me leeft, wat mijn ziel uitmaakt, mijn enige ware autoriteit. Met twintig schreef men mijn eigenzinnig gedrag nog aan de leeftijd toe; met dertig vond men dat het langzaam tijd werd om normaal te gaan doen, me dus volgens de opgelegde norm te gedragen. Maar een veertiger, die moet toch wel tot de jaren van verstand gekomen zijn. Nou, als men daarmee bedoelt dat ik maar eens moet gaan leven en consumeren zoals het de producenten en hun handlangers behaagt dát mogen ze dan mooi op hun buik schrijven. No way!
Emancipate yourself from mental slavery, None but ourselves can free our minds.