|
MET STIP
Bij onze laatste vergadering van de Heikneuter was een van de onderwerpen het elk jaar wederkerende probleem van de sterfte bij jonge vogels ten gevolge zwarte stip. Sommige liefhebbers weten niet over wat het gaat aangezien ze er nog nooit mee te maken kregen, dit zijn de gelukkigen onder ons. Anderen zien bijna alle jongen verloren gaan door deze kanker onder de vogelziekten. Niemand weet de juiste toedracht waarom het bij de ene wel en bij de andere niet voorkomt. Dit werkt dan ook de wildste gissingen in de hand over de oorzaak en oplossing voor dit probleem. Sommige zoeken de oorzaak in te veel of te krachtige voeding en vitaminen, anderen wijten het dan weer aan te verzwakte ouder vogels. Zo hoort men ook voor de behandeling of het voorkomen van de zwarte stip de meest onwaarschijnlijke oplossingen. De vreemdste behandeling die iemand mij wist te vertellen ging als volgt, men neemt een blokje ijs en druppelt twee dagen na elkaar smeltwater in de bek van de jongen en weg is de stip, of hoe simpel het soms is men moet er maar op komen.
Voor zo ver mij bekend gaat het bij de zwarte stip in de eerste plaats over een besmetting met het circovirus, dit tast het immuunsysteem van de vogel aan. Deze verzwakking zorgt er dan weer voor dat de vogel wordt belaagd door verschillende bacteriële infecties welke de doodsteek geven aan het nog jonge vogeltje. De behandeling van het virus kan enkel door een inenting tegen dit virus maar aangezien er geen vaccin voorhanden is kan dit niet. De bacteriële infecties kan men wel behandelen met antibiotica toe te dienen. Van deze antibiotica circuleren er verschillende merknamen welke effectief zouden zijn tegen de stip. Men moet deze wel toe dienen juist voor en gedurende de leg zodat men een besmetting in het ei probeert te voorkomen, aangezien er anders veel sterfte mogelijk is bij het uit kippen der jongen. Het eigenaardige is dat zwarte stip niet enkel voorkomt bij de allerjongste vogels waar we het van kennen maar ook jonge vogels aantast tot 8a9 maanden maar dan niet word erkend als zwarte stip.
Via het internet kon ik een aantal bevindingen lezen over zwarte stip van Dr Rob Marshall een Australische dierenarts die zich specialiseerde in de behandeling van ziektes bij vogels. Over dit onderwerp publiceerde hij verschillende boeken. Enkele jaren geleden bracht ik samen met de tandem Winkelmans-Torfs een bezoek aan de gekende Engelse border kweker Phil Warne deze liet ons een boek zien over vogelziekten van deze Dr Rob Marshall. Hij vertelde er bij dat bij het lezen van dit boek het juist leek of dat hij over uw schouder had meegekeken bij het beschrijven van ziektebeelden of toestanden die met zieke vogels te maken hadden. Aangezien hij enkel in het Engels publiceert is het hieronder vermelde verslag een vertaling door mezelf en de computer gedaan wat er voor zorgt dat het niet samenhangend overkomt, maar de belangrijkste zaken staan er wel in.
Vertaling zwarte stip
De problemen van zwarte stip bij de kanaries kan een gevolg zijn van vele oorzaken maar is steeds terug te brengen tot een ontsteking van de gal met mogelijk een vergrote milt en lever. Dit heeft tot gevolg dat de vertering bij de uitkippende jonge vogel niet op gang komt. De inhoud van de
dooier wordt via de navelbloedvaten rechtstreeks in de bloedbaan opgenomen. De voedingsstoffen die hier inzitten dienen voor de kracht te zorgen bij het uit kippen en is voeding voor de eerste uren van hun leven. Ook is dit het signaal om de vertering te activeren, door de vetten die aanwezig zijn in de dooier en de reactie hierop van de ontstoken gal en lever gaat dit echter zorgen dat er een kortsluiting bij het bijna volwassen jong in het ei plaatsvind. Zo ziet men vaak dat het jong gaat afsterven juist voor het uitkippen ten gevolge van deze reactie. Als het jong wel uitkipt zal het voedsel weigeren omdat er geen vertering plaatsvindt, wat tot gevolg heef dat de reflex om voedsel te vragen wegvalt. Het is namelijk de vertering en het hongergevoel wat er uit voort komt dat deze reflex stuurt.
.Zwarte stip doet zich zichtbaar voor bij zeer jonge vogels (1-5 dagen oud) en jonge vogels (2-9 maanden van leeftijd). Zwarte stip verwijst naar het symptoom van een zwarte vlek op de buik van de jonge vogel die wordt weergegeven wanneer de milt, lever of beide organen worden vergroot vanwege infectie. Zwarte stip doet zich voor bij alle soorten van vogels, bij kanaries maar ook bij wildzang en parkieten, in England stelde men het zelfs vast bij populaties van inlandse vogels welke vrij in de natuur leefden, het kan zich verspreiden van de één soort naar de andere.
De belangrijkste oorzaken van zwarte stip zijn Circovirus en Coccidiosis (Atoxoplasmosis). Oronithosis, bacteriële septicaemias en andere bloed parasieten (aviaire Malaris (Plasmodium), Haemoproteus en Trypanosoma) kan ook leiden tot zwarte stip. Duitse onderzoekers vonden Mycoplasma als de belangrijkste oorzaak van zwarte stip bij Europese vogels. Rode mijten, vliegen, muggen en huis mussen verspreiden deze bloed parasieten. Moeizame ademhaling is een symptoom van deze bloed parasieten.
Zwarte stip & Circovirus: Circovirus is vaak de oorzaak bij de dood van jonge vogels op de leeftijd van één tot vijf dagen. Zwarte stip veroorzaakt door Circovirus produceert een zwarte vlek aan de rechterkant van de buik bij vogels welke zijn besmet. Symptomen van zwarte stip kan men mogelijk vaststellen direct na het uitkippen van het jong. Geïnfecteerde jongen zijn zwak en accepteren geen voedsel van hun ouders, hebben een lege krop en uiteindelijk sterven ze na drie tot vier dagen. Deze vorm van zwarte stip is moeilijk te genezen.
Zwarte stip & Mycoplasma infecties: Europese onderzoekers geloven dat er een relatie bestaat tussen zwarte stip en Mycoplasma infectie. Deze onderzoekers geloven dat een Pre-Breeding zuivering met Tylosine de Mycoplasma infecties voorkomt bij de vogels. Deze behandeling tegen de Mycoplasma moet zwarte stip voorkomen tijdens het kweek seizoen
Zwarte stip en Coccidiosis (Atoxoplasmosis) Een bloed vorm van Coccidiosis genaamd Atoxoplasmosis kan zwarte stip veroorzaken. Coccidiosis infectie veroorzaakt door Isospora serini blijft de meest waarschijnlijke oorzaak van zwarte stip bij jonge vogels onder de leeftijd van een jaar. Deze ziekte is ook bekend als Atoxoplasmosis. Het is een coccidiosis parasiet die verschilt van de gebruikelijke vorm van coccidiosis infectie en word veroorzaakt door Isospora canaria. Gewone Coccidiosis is meestal beperkt tot het intestinale epitheel( een bepaalde plaats in de darm waar uitwisseling plaatsvind). Atoxoplasmosis (een vorm van coccidiosis veroorzaakt door Isospora serine) vermenigvuldigt zich in de darm, en valt binnen bij de bloed cellen waarna het zich verspreidt door de bloed stroom en veroorzaakt infecties van de lever, Long- en milt.
Atoxoplasmosis infectie produceert zwarte vlekken aan beide zijden van de buik, een teken dat aangeeft dat milt en lever zijn besmet. Stoxoplasmosis wordt beschouwd als een tussenvorm van een deel van de levenscyclus van Coccidiosis (Isospora spp.).
Symptomen van zwarte stip als gevolg van Atoxoplasmosis verschijnen bij vogels minder dan een jaar oud. Na deze tijd kunnen volwassen vogels besmet blijven maar tonen geen uiterlijke tekenen van infectie meer. Jonge vogels blijven de besmetting doorgeven tot 8 maanden na de eerste besmetting.
Geïnfecteerde jongeren worden lusteloos en gaan dik zitten, ze ontwikkelen een opgeblazen buik, diarree en soms neurologische symptomen. Sterfte kan oplopen tot 80% van het jonge vogel bestand. Infectie komt vaker voor in buiten volières en overvolle vluchten.
Ouder vogels worden verondersteld dat ze de besmetting aan hun jongen door geven bij het voederen. Man en pop kunnen doorgever zijn, maar meer in het algemeen is de pop de oorzaak. Zij kan voortdurend door haar eigen zwarte stip kiemen (oöcysten) worden gere-infected tijdens het schoonmaken van het nest van de uitwerpselen. Zwarte stip komt meer voor in nesten met een pop die voor de eerste keer jongen heeft. Omstandigheden die het immuunsysteem verzwakken, namelijk ornithose, inteelt of door ziekte verzwakte vogels, dit alles kan leiden tot zwarte stip. , Ornithose en Coccidiosis ziekte zijn het meest waarschijnlijk triggers van de ziekte
Diagnose van Atoxoplasmosis is moeilijk bij de levende vogel omdat coccidial oöcysten zelden in uitwerpselen gevonden zijn of bij intestinale uitstrijkjes(uitstrijkjes met monsters van de verschillende organen) vanwege de acute aard van de ziekte. Speciale indruk uitstrijkjes genomen uit de longen, de lever en de milt van dode vogels helpen te diagnosticeren Atoxoplasmosis.
Zwarte stip Control en Preventie: Ongeacht de oorzaak van zwarte stip moeten volgende maatregelen worden genomen. Goede hygiëne, voeding en ziektepreventie helpen bij de controle van zwarte stip.
Goede hygiëne (bijvoorbeeld F-Vite in plaats van korrel), verbeterde voeding en ziektebestrijding (Ornithose en coccidiosis behandelingen voor de ingezetene kweekvogels en nieuwe vogels in quarantaine spelen een belangrijke rol in volières waar zwarte stip een intermitterend probleem is. Nieuwe vogels welke drager zijn van de ziekte, slechte voeding en hygiëne, overbevolking of besmet voedsel zijn de meest voorkomende oorzaken van zwarte stip in een bestand dat eerder vrij was van de ziekte. Pre-Breeding programma's gericht op het elimineren van latente dragers van ziektes en parasieten of flagellanten en een goede voorbereiding van de vogels voor de kweek zijn een essentieel onderdeel in de controle van zwarte stip. Het gebruik van water reinigingsmiddelen, zoals KD( een Engels ontsmettings middel voor drinkwater) en aandacht voor strikte hygiëne bij de voorbereiding van zacht voedsel en gekiemde zaden die ziekte kiem en schimmel vrij zijn helpen ook bij de controle van zwarte stip.
Een erge vorm van Zwarte stip moet worden beschouwd als de oorzaak van een groen/zwart gekleurde, scherp ruikend volledig ontwikkeld embryo wat dood in het ei zit "dead in shell". Zwarte stip lijkt weinig effect te hebben op de vruchtbaarheid.
Jongen (0-5 dagen oud): Zwarte stip kan worden bevestigd bij jongen tussen één en vijf dagen oud door de aanwezigheid van de zwarte stip op de buik. Sommige liefhebbers geloven dat zwarte stip vaker op treedt bij slecht voederende ouders, en gaan deze er dan doorhalen door ze bij te voederen. Deze jongen blijven echter "dragers" voor het leven en vormen een belangrijke gezondheid risico wanneer men deze jongen verhuisde van het nest naar de kooien om te spenen.
Veel nesten met zwarte stip doden bevatten ook volkomen normaal kuikens. Sommige van deze blijkbaar gezonde jongen zijn ook drager van het virus en worden "vervoerder" ze zijn soms de oorzaak van zwarte stip uitbraken in overvolle vluchten met jonge vogels.
Jonge vogels (2-9 maanden van leeftijd) Zwarte stip kan ook jonge vogels tussen twee tot negen maanden oud infecteren. De geïnfecteerde vogels gaan dik zitten vertonen een waterige diarree en stoppen met eten. Tot wel 80% van het bestand kan aan deze ongeneeslijke ziekte sterven. Een zwarte vlek (vergrote lever en milt) en opgeblazen buik (verwijde darm lussen) zijn teken van zwarte stip deze kan men zien door het transparante buik vel. Dit soort zwarte stip is gerelateerd aan Atoxoplasmosis.
Volwassen vogels: Het lijkt erop dat oudere vogels immuniteit bezitten tegen zwarte stip, en alleen drager zijn van het virus.
Black Spot (Circovirus): Methoden voor het voorkomen van infectie en het elimineren van gevoelige vogels of bestanden. Bestrijding van ziekten ornithose, schimmels die schade toebrengen aan het immuunsysteem en predisponeren naar zwarte stip. De installatie ontsmetten en verzorgen met een goede hygiëne, voeding en quarantaine maatregelen voor zieke of nieuwe vogels. Strikte aandacht besteden aan de hygiënische bereiding van zacht voedsel en gekiemde zaden om te voorkomen dat ze besmet zijn door schimmels, gisten of e. Coli-infecties. Gebruik Baycox als onderdeel van een controleplan tegen zwarte stip bij de jonge vogel, rui en Pre-fokprogramma's. De uitvoering van een programma voor Pre-Breeding die ziekten zoals ornithose elimineert en helpt vogels voor te bereiden voor de fokkerij. Het gebruik van Baycox in 1 ml per liter water gedurende 3 opeenvolgende dagen elke maand zal voorkomen van het uitbreken van de coccidiosis.
MAAK U GEEN ILUSIES ONDANKS DIT ALLES TE WETEN VOER IK NOG STEEDS STRIJD TEGEN DEZE KANKER ONDER DE VOGELZIEKTEN SOMS MET SUCCES EN DAN WEER ZONDER RESULTAAT HET BLIJKT EEN DRAAK MET VELE KOPPEN TE ZIJN.
|
