Baardagame
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Reptilia (Reptielen) Orde: Squamata (Schubreptielen) Onderorde: Sauria (Hagedissen) Familie: Agamidae (Agamen) Geslacht: Pogona
Soort
Pogona vitticeps Ahl, 1926

De baardagame is een hagedis en behoort tot de reptielen. Er zijn diverse soorten agamen die baardagame worden genoemd, zoals de soort Pogona barbata, maar Pogona vitticeps is de meest bekende.

ALGEMEEN

De baardagame komt oorspronkelijk uit Australië, en leeft in halfwoestijnen en droge bossen. Alleen overdag is de agame actief want hij is koudbloedig en dus afhankelijk van de temperatuur van zijn omgeving. De baardagame is zoals veel agamen een bodembewonende soort die goed overweg kan op de grond, maar ook kan klimmen in bomen.

Baardagamen zijn middelgrote hagedissen met krachtige klauwen. Ze leven op de grond, op rotsen en in bomen. De in de reptielenhandel aangeboden kleurvariëteiten, lichtbruin tot grijs, zouden daar niet kunnen overleven omdat deze kleuren te veel opvallen en de hagedis zal dan ook snel een prooi zijn. Een volwassen baardagame is maximaal 60 cm lang, waarvan iets meer dan de helft staart is. Een baardagame is geschikt als huisdier, omdat ze als één van de weinige reptielen erg tam kunnen worden. Daarnaast heeft een baardagame ten opzichte van andere reptielen niet zo heel veel eisen met betrekking tot verzorging. Wel is het zeer belangrijk om voor het aanschaffen van een baardagame veel informatie op te doen. De baardagame heeft dezelfde kleur als zijn omgeving, dat is zijn camouflagekleur. De rode baardagame leeft in een gebied waar het zand rood is. De meest aangeboden kleur van een baardagame is roodbruin tot lichtbruin.

DE BAARDAGAME IN GEVANGENSCHAP

De baardagame is een populaire hagedissensoort in het terrarium, afgaande op het aantal advertenties op het internet misschien zelfs de populairste. Men moet wel rekening houden met de leeftijd, een baardagame kan ongeveer 7 tot 15 jaar oud worden. Er zijn echter ook gevallen bekend van baardagamen van 20 jaar oud. Gezonde baardagamen zijn alert en kijken helder uit hun ogen. Als dat niet zo is, gaat het vaak om een ziek of sterk verzwakt exemplaar. Ook het gewicht en de vetreserves van de agame, voornamelijk bij de buik, moeten op peil zijn. Dit is ook te zien aan de heupbeenderen, die normaal gesproken niet te zien zijn, maar bij een zwak of ziek dier vaak uitsteken. Kijk daarom altijd goed rond in een winkel of koop een baardagame bij een kweker die gespecialiseerd is in baardagamen. Goedkoop is bij veel reptielen vaak duurkoop omdat medicijnen of bezoekjes aan de dierenarts (die vaak niet gespecialiseerd is in reptielen) behoorlijk in de papieren kunnen lopen.

Baardagamen in een niet natuurlijke omgeving (3 mei 2005)

De baardagame past zich aan aan de verschillende seizoenen, het is sterk aan te raden om de natuur na te bootsen. Hierdoor blijven de dieren in hun natuurlijke cyclus en dat heeft grote invloed op het welzijn en gezondheid van de dieren. Ook is de baardagame op die manier het beste te kweken. De baardagame kent een winterrust, geen winterslaap maar een minder actieve periode waarin ook minder tot niets wordt gegeten. Gedurende deze tijd zijn de kleuren ook minder intens. De winterrust begint als bij ons de winter begint, de temperatuur en het licht moeten geleidelijk minder worden (kan door middel van schakelaars/dimmers). Schoon water moet er natuurlijk wel zijn. Na de winterrust, deze duurt 8 weken, moet de temperatuur weer omhoog worden gebracht. Ook zal de agame langzamerhand meer gaan eten.

Voortplanting

Het mannetje zal knikken met zijn kop en een zwarte baard opzetten. Het vrouwtje zal door middel van het zwaaien met haar voorpoten laten zien dat ze wil paren. Ongeveer na een maand zal het vrouwtje een dikke buik krijgen. Het is belangrijk om al voor de bevruchting het vrouwtje wat meer voer en met name vitaminen en kalk te geven voor de ontwikkeling van de eitjes. Vlak voordat deze worden afgezet, stopt het vrouwtje met eten. Het best kan een bak met vochtig zand worden geplaatst in het terrarium, zo diep dat de baardagame er helemaal in kan. Hier maakt het vrouwtje een kuil waarin de eieren worden begraven, meestal 's avonds. Een legsel bestaat uit ongeveer 12 tot 24 eieren, soms ook meer. In een broedmachine kunnen de ideale temperaturen worden gehandhaafd, wat het uitkomstpercentage ten goede komt, de temperatuur moet 28 tot 31 graden zijn. De eitjes mogen niet gedraaid worden want dan kan de embryo sterven. De eieren komen na ongeveer 50 tot 60 dagen uit. Daarnaast is het goed om te weten dat van 1 paring een vrouwtje tot wel 3 keer eieren kan leggen. Dit vergt uiteraard een grote inspanning van haar waardoor het verstandig is om een man en vrouw alleen voor een paring bij elkaar te zetten zodat de eitjes in alle rust kunnen worden afgezet.

        verzorging van de jongen

Als ze uit het ei zijn, kunnen ze het best in een ander terrarium worden gezet. De oudere dieren kunnen de jonkies pletten of er zelfs een opeten. Voer de jongen iedere dag veel jonge krekeltjes en fruitvliegjes. Voorzie de jongen in principe van alles wat de volwassenen ook hebben maar dan in mindere mate/kleiner formaat, de temperatuur moet hetzelfde blijven!
Jonge baardagamen staan er om bekend dat ze in de kleinste plasjes water al snel verdrinken. Een dop van een pot appelmoes met weinig water erin is al genoeg maar het water verdampt snel en mag nooit opdrogen. Het is aan te raden ook te nevelen, omdat agamen zoals alle hagedissen liever dauwdruppels oplikken dan uit een bakje te drinken. Aan het water kunnen gelijk vitaminen worden toegevoegd, kalk niet want dit lost slecht op.                                                                                                                                     

Baardagame eet een sprinkhaan

                                                                        voedsel

Een baardagame eet meestal vlees, groente en fruit. Het vlees bestaat meestal voor de volwassenen uit krekels, sprinkhanen, wasmotlarven en krulvliegen. meel- en moriowormen zijn minder geschikt vanwege hun harde pantser dat verstoppingen kan veroorzaken. Ook eet de agame katten- of hondenvoer, deze manier van voeren geniet een steeds grotere belangstelling. Baardagamen kunnen hier goed op leven. Geef echter wel seniorenvoer van een veterinair merk, liefst droge brokjes die na goed in water te zijn geweekt worden aangeboden. In voer uit blik zitten te veel zouten in die de lever van de baardagame aantasten.

Groente en fruit kunnen iedere dag worden aangeboden, bijvoorbeeld: tomaat (niet te vaak voeren omdat er te veel vocht in zit), banaan, appel (schillen, anders kunnen verstoppingen ontstaan!) en andijvie. Baardagamen hebben de voorkeur voor fel gekleurde groenten, liefst geel, en ze zijn dol op paardenbloemen. Zowel het blad als de bloem worden gegeten, maar de steel is giftig en moet niet gevoerd worden!

                                                              WATER EN VITAMINEN

Een jonge baardagame.

Bij volwassen dieren kan een waterbak neerzet worden, bij de kleintjes een laag schaaltje anders kunnen ze verdrinken. Ook dient bij jongere dieren iedere dag en bij oudere 2 tot 3 per week gesproeid te worden. Baardagamen hebben altijd ook kalk, vitamine en mineralen nodig daarom moet je een preparaat over de groente en dieren strooien. Met name de snelgroeiende jonge dieren hebben veel kalk nodig. Geef dit 4-5 keer per week. Een gebrek aan kalk veroorzaakt onomkeerbare vergroeingen van de botten en de schedel of rachitis. Oudere, volwassen dieren hebben minder kalk nodig. Ook een teveel aan kalk kan voor problemen zorgen, zoals verkalking van organen. Vitamines en mineralen zijn ook belangrijk om te geven, echter wel in mindere mate.

Een UV-B lamp is belangrijk; die moet wel 10 tot 12 uur branden (dit ligt aan het merk en de sterkte van de lamp, vraag advies bij de dierenwinkel). De lamp is nodig voor de omzet van de niet-bruikbare vitamine D2 (die wordt aangeboden) naar vitamine D3. Voor de opgroeiende baardagame is het het beste om hem 3a 4 keer per week een half uur in de zon te zetten.