Direct naar artikelinhoud

Nederlandse bedrijven betrokken bij chemisch wapenprogramma Assad

Twee Nederlandse bedrijven hebben een aantal jaren geleden producten geleverd voor het chemische wapenprogramma van Syrië. Het gaat om in totaal 218 ton glycol en 6 teflon pompen, aldus ministers Lilianne Ploumen voor Buitenlandse Handel en Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

De Syrische president Bashar al-Assad

Al eerder was bekend geworden dat glycol aan Syrië was geleverd door een Nederlandse onderneming. De hoeveelheid chemicaliën was nog onbekend, evenals het feit dat de leveranties plaatshadden in de periode 2002 tot 2006. Glycol wordt onder meer gebruikt als antivries of als grondstof voor petflessen.

Dat er ook teflon pompen in 2002 zijn uitgevoerd naar het land van president Bashar al-Assad was nog niet bekend bij het ministerie van Ploumen. Hiervoor had een exportvergunning moeten worden aangevraagd, maar er zal geen vervolging worden ingesteld omdat de zaak is verjaard.

Zorgvuldigheid
Ploumen vindt het 'verschrikkelijk' dat Syrië deze goederen in Nederland heeft gekocht ten behoeve van zijn chemischewapensprogramma. 'Of deze goederen ook daadwerkelijk zijn ingezet, hebben we nu niet kunnen vaststellen.' Het maakt volgens haar opnieuw duidelijk hoe zorgvuldig je moet omgaan met goederen die zowel voor militaire als civiele doeleinden gebruikt kunnen worden.

Het Syrische bewind moest de informatie aan de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) geven, nadat het hier vorig jaar lid van was geworden. Vorige maand gaf de Syrische vertegenwoordiger bij de OPCW toestemming om de lijst met geleverde chemicaliën en goederen openbaar te maken.

Vorig jaar mei kwam al naar buiten dat een Nederlands bedrijf glycol had geleverd aan Syrië. De Amerikanen bleken al in 2003 te hebben gewaarschuwd dat Syrië glycol zou gebruiken voor zijn raketprogramma. Door de burgeroorlog in Syrië kon het kabinet toen geen nader onderzoek hiernaar doen.
Voor de export van glycol - een stof die op grote schaal wordt verhandeld - was tot vorig jaar juni geen vergunning nodig. Op aandringen van Nederland is glycol een maand later op de EU-lijst van goederen gekomen die niet meer aan Syrië mogen worden geleverd.

Of deze goederen ook daadwerkelijk zijn ingezet, hebben we nu niet kunnen vaststellen
Minister Lilian Ploumen (Buitenlandse Handel)