Zelfs Parijs laat socialisten hard vallen

Het twintigste arrondissement van Parijs is een voormalige arbeidersbuurt die een multiculturele wijk werd. De laatste jaren slaat de gentrificatie hard toe in dit oostelijke stadsdeel: er vestigen zich steeds meer progressieve, vaak kapitaalkrachtige twintigers en dertigers die bobo worden genoemd, het Franse equivalent van hipsters.

Zo blijft de politiek kaart van Parijs overzichtelijk: rechtse kiezers wonen vooral in de dure buurten in het westen van de stad, linkse kiezers in het oosten. François Hollande haalde in het twintigste bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen van vijf jaar geleden maar liefst 43 procent van de stemmen.

Maar dit keer ging de Parti Socialiste zelfs hier keihard onderuit: zijn kandidaat Benoit Hamon kwam niet verder dan 13,9 procent van de stemmen. De extreem-linkse leider Jean-Luc Mélenchon eindigde als eerste met 31,83 procent van de bijna 90.000 uitgebrachte stemmen. Emmanuel Macron zit daar vlak achter met 30,59 procent.

Trouw

Audrey Parfait (26) is de Parti Socialiste trouw gebleven. "Maar", zo legt de freelance tv-journaliste uit op de stoep van een biologische bakkerij, "het heeft weinig gescheeld. Ik heb alleen Hamon gestemd omdat ik vind dat je trouw moet blijven aan je overtuigingen, ook in slechte tijden."

Voor de gepensioneerde Alain Pita (63) hoeft het niet meer. In 2012 stemde hij Hollande - omdat hij niets moest hebben van de toenmalige president Sarkozy - nu stemde hij op Macron. "Het is heel eenvoudig", zegt hij. "Hollande heeft de economie niet aan de praat gekregen. Met Macron is er misschien kans op verbetering."

Hamon werd in de campagne al snel onhoorbaar tussen het gepassioneerde, groene anti-kapitalisme van Mélenchon en het sociaal-liberale realisme van Macron. Zijn boodschap stak bij die van zijn rivalen af als negatief en angstig. Werk, zo leek het bij Hamon, is dé grote vijand van de mensheid. Hij pleitte voor een basisinkomen 'omdat er steeds minder banen zullen zijn' en eiste de erkenning van burn-out als beroepsziekte. Geen zaken waar je mensen voor op de banken krijgt.

In de peilingen daalde Hamon de afgelopen weken naar een bedenkelijk niveau. Zijn uiteindelijke landelijk score van 6,36 procent is een historische dreun die de partij mogelijk niet overleeft. Door decennia niet te kiezen tussen reformisme à la Macron en een socialisme dat de vrije markteconomie wil bestrijden, heeft de partij zichzelf uiteindelijk de das om gedaan.

Misschien is er een toekomst, bijvoorbeeld met de ambitieuze burgemeester van Parijs Anne Hidalgo aan het roer. Maar dat zal dan een wonderbaarlijke herrijzenis zijn: tussen Macron en Mélenchon zit voorlopig geen enkele ruimte.

Structurele aard

En dan is er nog een probleem van meer structurele aard. De eigenlijke electorale basis van de PS is te smal. De partij leunt zwaar op een aanhang van immigranten, ambtenaren en hoger opgeleiden, zegt sociaal-geograaf Christophe Guilluy. "Maar de meerderheid van de bevolking kan je hier niet toe rekenen. Gewone mensen stemmen allang niet meer op de PS."

Zeker werklozen en arbeiders niet: die vind je bij Le Pen of ze stemmen helemaal niet. De partij van François Fillon, Les Républicains, heeft volgens Guilluy hetzelfde probleem. "Zij moeten het hebben van gepensioneerden en de traditionele gegoede burgerij, de bourgeoisie. Het is ook niet voor niets dat de traditionele partijen nu allebei van het toneel zijn verdwenen."

Florent Louit (30) - spijkerbroek, trui en baardje - zal geen traan laten om de dood van de socialisten. Louit stemde Mélenchon, net als vijf jaar geleden. "Hamon is lauwe thee" glimlacht hij. "Mélenchon is de enige die ons had kunnen leiden naar een meer rechtvaardige en sobere samenleving."

Louit meent dat de wereld ten onder gaat aan winstbejag en vernietiging van natuurlijke hulpbronnen. Met Macron als president zal het er niet beter op worden vreest hij. "Het beste zou zijn om de banken te nationaliseren. Alleen zo kom je bijvoorbeeld van de krankzinnige rendementseisen van investeerders af."

Hij laat de rolluiken van Maison Castro, een winkel in luxe mediterrane delicatessen, naar beneden. Louit is mede-eigenaar van deze zaak. Je kunt heel goed ondernemer zijn en radicaal links stemmen, vindt hij. Hem zul je niet horen klagen over de hoge lastendruk voor ondernemers: "Herverdeling van welvaart is een voorwaarde voor goede publieke voorzieningen. En daar hebben we allemaal baat bij."

Digitale inbraak bij campagne macron

Russische hackers hebben geprobeerd de campagne van Emmanuel Macron te beïnvloeden. Dat blijkt uit een rapport van het Japanse anti-virusbedrijf Trend Micro.

De hackers zouden deel uitmaken van dezelfde groep die ingebroken heeft in het computersysteem van de Democratische Partij tijdens de Amerikaanse verkiezingscampagne. De groep heeft geprobeerd om de login-namen en wachtwoorden te stelen van de medewerkers van Macron. Dat deden de aanvallers door domeinnamen te gebruiken die al waren geregistreerd door Macrons politieke medewerkers. Die werden gebruikt om Macrons mensen te lokken die dan vervolgens zouden inloggen. De Russische regering ontkent ten stelligste iets met de hacks te maken te hebben.