Voormalige Israëlische president Peres (93) overleden

De politicus stond aan de de wieg van Israël en speelde als militair en politicus een cruciale rol in de vestiging van de Joodse staat in Palestina. Hij kreeg op 13 september een zware beroerte en werd in een ziekenhuis in Tel Aviv opgenomen. Peres was in twaalf Israëlische kabinetten minister, twee maal premier en van 2007 tot 2014 president.

Nobelprijs

De politicus werd geboren in het destijds Poolse Wiszniew en verhuisde als kind van elf naar Palestina. In 1948 stapte hij aan de zijde van de Israëlische 'Vader des Vaderlands' David Ben Gurion (1886-1973) in de politiek. Hij was lid van de Arbeidspartij en werd in 1959 lid van het parlement. Peres maakte deel uit van een tiental regeringen en was drie keer eerste minister (1977, 1984-86, 1995-1996).

De voormalige president was een architect van onder meer de aanval op Egypte in 1956, het Israëlische nucleaire programma en de vredesonderhandelingen met de Palestijnen die in 1993 tot de akkoorden van Oslo leiden. Het jaar daarna kreeg hij, samen met Yitzhak Rabin en Yasser Arafat, de Nobelprijs voor de Vrede.

Reacties

Verschillende wereldleiders hebben gereageerd op het overlijden.

Benjamin Netanyahu, de huidige Israëlische premier, drukte zijn "diep persoonlijk verdriet" uit, zo bericht Israel Radio. Verwacht wordt dat Netanyahu later vandaag nog een uitgebreidere verklaring geeft.

De Amerikaanse president Barack Obama loofde Peres, en beklemtoonde dat Peres nooit is opgehouden om in de mogelijkheid van vrede te geloven. "Deze avond sluiten Michelle en ik ons aan bij allen die, in Israël, in de Verenigde Staten en in de hele wereld, eerbetoon brengen aan het uitzonderlijke leven van onze goede vriend Shimon Peres, een grondlegger van de staat Israël en een staatsman wiens engagement voor veiligheid en de zoektocht naar vrede gebaseerd waren op zijn standvastige morele kracht en zijn onfeilbaar optimisme. Niemand heeft zich meer ingezet voor vrede tussen onze landen dan Peres", zo klinkt het in een persbericht.

De Amerikaanse president noemt Peres "de essentie van Israël zelf". "Er is een licht uitgegaan, maar de hoop die hij ons gaf zal voor altijd branden., aldus nog Obama.

Hillary en Bill Clinton betuigden ook al eer aan de voormalige president. "Met het overlijden van Shimon Peres verliest Israël een leider die opkwam voor haar veiligheid, haar welvaart en de eindeloze mogelijkheden van haar geboorte, tot zijn dood. Het Midden-Oosten verliest een vurige verdediger voor vrede en verzoening."

Vanuit Israël kwamen ook al, behalve van Netanyahu, enkele reacties. Zo noemde Yizhak Herzog, leider van de Arbeidspartij waar Peres tot 2005 bij was aangesloten, "een van de grootste leiders die Israël ooit heeft gehad. Arye Deri, die de ultra-orthodoxe Shas-partij leidt en minister van Binnenlandse Zaken is, noemde Peres een "ware vriend". "Ik zal hem altijd herinneren voor zijn wijsheid, zijn visie, zijn opvattingen en het grote respect waarmee hij iedereen behandelde."