"Minder belastingen voor Electrabel, qua taxshift kan dat tellen"

Midden juni schaarde de Kamer zich achter de plannen van de regering om de kerncentrales Doel 1 en 2 tot 2025 open te houden. Normaal zouden de twee centrales respectievelijk op 15 februari en 1 december van dit jaar de deuren sluiten. De regering-Di Rupo had dat zo beslist.

De huidige federale regering-Michel kwam daar echter op terug en startte onderhandelingen met Electrabel en EDF Luminus over de levensduurverlenging en de retributie die de energieproducenten aan de staat moeten betalen in ruil daarvoor. Die onderhandelingen zijn nu afgerond, laat minister Marghem weten.

Johan Vande Lanotte (SP.A), lid van de oppositie en minister van Economie en Consumentenzaken in de vorige regering, vindt het een slechte deal. "Het is toch cynisch dat een week na de btw-verhoging voor elektriciteit, bekend raakt dat Electrabel straks minder belastingen zal moeten betalen. Qua taxshift kan dat tellen."

Volgens Vande Lanotte moet Electrabel ook nog 400 miljoen euro betalen wegens belastingontduiking. Het dossier werd door de vorige regering ingediend bij de Bijzondere Belastinginspectie. De regering-Michel heeft daar sindsdien niets mee gedaan, meent Vande Lanotte.

In ruil voor het langer openhouden van de centrales betalen Electrabel en EDF dit jaar nog 300 miljoen euro. 200 miljoen daarvan bestaat uit de nucleaire bijdrage. Eerder had de CREG die bijdrage nog op 434 miljoen euro geraamd, maar door de lagere winstvooruitzichten is die in het akkoord verlaagd, tot meer dan de helft.

Volgend jaar betalen de energieproducenten 170 miljoen. Het bedrag wordt daarna jaar na jaar aangepast aan de evolutie van de kosten, de productie en de prijs van de elektriciteit.

Het akkoord tussen Electrabel en EDF en de federale regering wordt nu in een wetsontwerp gegoten dat na de zomer naar het parlement gaat voor goedkeuring. Het nucleaire controleorgaan FANC moet dan ook nog de finale toestemming geven, als blijkt dat aan alle veiligheidsvereisten is voldaan. Of dat onderzoek nog voor de winter klaar zal zijn, is maar de vraag.

Volgens minister Marghem gaat het om een "evenwichtig akkoord". De Belgische staat zal "op een duurzame en regelmatige basis belangrijke financiële middelen kunnen innen", zegt ze.

Het akkoord dat Energieminister Marie Christine Marghem sloot met Electrabel, vormt een gigantische transfer van welvaart naar Parijs, waar het moederbedrijf van de energieproducent is gevestigd. Dat zegt Kamerlid Kristof Calvo (Groen). Hij roept de drie Vlaamse meerderheidspartijen op dit akkoord een halt toe te roepen in het parlement.

"Mijn vakantiegevoel ligt meteen aan flarden", zegt een geschrokken Calvo. "Minister Marghem heeft het Belgische energiebeleid uitverkocht aan soldenprijzen. Energieregulator CREG pleitte nog niet zo lang geleden voor een nucleaire bijdrage van 1,2 miljard euro. De vorige regeringen hielden rekening met de helft van dat bedrag, maar nu stuikt het volledig in elkaar."

Calvo vermoedt dat Marghem zwak stond in de onderhandeling met de producenten, omdat ze al vroeg had duidelijk gemaakt dat de centrales open moesten blijven. "Bovendien moet een dossier als dit geregeld worden in wetgeving en niet aan de onderhandelingstafel", zegt hij.

De jaarlijkse retributie van 20 miljoen euro die Electrabel moet betalen voor het langer open houden van Doel 1 en 2, had volgens Groen nooit een vast bedrag mogen zijn, maar een bijdrage die gekoppeld is aan de energieprijs.

Calvo hoopt dat de Vlaamse meerderheidspartijen het akkoord nog zullen afstoppen in het parlement. "Zeker van N-VA verwacht ik dat, gezien hun grote gevoeligheid aan transfers", besluit het Kamerlid.