Dominee Van Raalte en de Indianen in Noord-Amerika

In mijn Heimat Ommen is het Van Raaltehuis gered. Vaak fietste ik erlangs, naar kattebak. Hoe anders zag ons land eruit, toen ds. Albertus van Raalte (1811-1876) in 1839 in dat huisje kwam wonen! Een koninkrijk van slijk en sloppen. En de koning wilde de baas zijn in de kerk. Van Raalte ging voorop in de Afscheiding (1834): christenen vertrokken uit de Hervormde Kerk. Gek, dat onze catechisatie nooit verplaatst is naar dat huisje, enkele tientallen meters lopen. Je kunt nog zien waar hij zijn koe molk. En nu is het eindelijk gered van de sloop. Lokale PKN’ers en vrijgemaakten werkten broederlijk samen. Ondernemer Rudi Takman, eigenaar van het pand, vond ook dat er wel genoeg ouds en moois was gesloopt. Er reisde een delegatie uit Ommen naar Michigan. Oud-ND-commissaris Gerrit Jan te Rietstap (1940-2015) was daarbij. Waarom Michigan? Omdat Van Raalte de Mozes was geworden van de gereformeerde emigratie. De mensen waren arm, toen. En koning Willem I dreef die mensen in de hoek. Daarom volgde een stroom gereformeerden ‘dominie’ naar Amerika. Ze maakten de gevaarlijke oversteek onder zeil en bouwden de kolonie Holland op, in Michigan. Nu is Van Raalte in de VS bekender dan in Nederland.

Hij heeft in Salland de Vecht en de Regge nog in wilde bochten zien liggen. En de korhoenders vlogen je toen nog om de oren, je moest ze bijna van je afslaan. Krijg ik heimwee van. Maar de Nieuwe Wereld was nog veel ruiger, grootser. Een totaal ander landschap. Er woonden indianen! De gereformeerden hadden veel met hen te maken, vooral met de Ottawa-stam. Ze kochten grond van hen en ‘dominie’ stond erop dat zij een eerlijke prijs kregen en met respect behandeld werden. Soms ging het toch mis. Een jong kerklid van Van Raalte, James Veneklasen, kon in 1854 de verleiding niet weerstaan een otter te stelen uit een wildval van de indianen. De kerkenraad oordeelde dat hij in het openbaar schuld moest belijden. Want de Natives, de indianen, verdienden respect. Anno 2017 liggen Van Raaltes nazaten vaak met elkaar en zichzelf overhoop. Respect voor de Natives schiet er wat bij in, heb ik de indruk. Jammer, want de 21e eeuw is nu juist de eeuw van de inheemse volken. Ze kloppen op de deur van het Westen. En op de deur van de kerk! Daar lees je te weinig over. En veel gereformeerde kerken zwijgen er te onprofetisch over. Echt zonde. Maar wie weet ... De Vecht en de Regge zijn onlangs ook weer in de oude bochten gaan liggen.

Columns

De schuilkerken van toen zijn het hoofddoekjesverbod van nu. We zijn altijd al goed geweest in pesten

De weerzin van iemand als Geert Wilders tegen de islam is niet nieuw, maar sluit aan bij een lange traditie van het (weg)pesten van andersdenkenden, schrijft Jan-Willem Wits.

Doorgeslagen diversiteitsdenken belast herdenking van de oorlog met onnodig schuldgevoel

Het ongecompliceerde leven van De Bauers op tv, leid je weg bij gepolariseerde discussies. Zelfs de dodenherdenking in Nederland staat onder spanning. Reina Wiskerke ergert zich wat dat betreft aan Andrée van Es.

De Bijbel leert dat slaven geen slaven blijven. Wat kunnen wij daarmee?

Je bent dus zondig? Gebruik dat niet als excuus om niet te veranderen, schrijft Nienke Hofsink. 'Er is een ander leven mogelijk, van gerechtigheid, vrede en vreugde.'

We mogen meer opkomen voor medeburgers die als trans- of non-binaire personen door het leven gaan

Columnist Sahar Noor bespeurde de afgelopen maanden op diverse plekken transfobie. Ze vraagt zich af waarom er zo veel weerstand is tegen transpersonen.

Ineens ruikt Amsterdam CS naar kolendamp! De schitterende Oriënt-Express uit 1920 trekt volop bekijks

Op Amsterdam CS rijdt langzaam de mooiste trein van Europa binnen: de Oriënt-Express, uit 1920, een rijdend stuk spoorhistorie. Nog steeds kun je tegen royale betaling mee, van Londen naar Parijs, Venetië of Istanbul.

Is het egoïstisch als ik zeg dat ik geen zin heb in seks? Een vrouw hoeft niet altijd zin te maken

‘Soms moet je je man z’n gang maar even laten gaan, want als je getrouwd bent is jouw lichaam van hem.’ Misschien - hopelijk - voel jij acute verontwaardiging als je dit leest.

Zeg het gewoon: een christen zou niet met een vliegtuig op vakantie moeten gaan

In enkele decennia is het idee ontstaan dat iedereen ‘recht’ heeft op jaarlijkse vliegvakanties. En nog steeds groeit het aantal vluchten. Tijd voor concrete leefregels wat dit betreft, beargumenteert Mark de Jager.

De oorzaak van veel ellende is dat brute macht over gerechtigheid heerst en velen daarover zwijgen

'In 1964 werd ik met een spandoek voor Paleis Soestdijk gearresteerd', schrijft Aad Kamsteeg. Zestig jaar later vraagt hij opnieuw aandacht voor de Molukkers.

Let goed op als er een beroep wordt gedaan op wetenschappelijk onderzoek

Het pleit voor minister Piet Adema dat hij het stempel 'veilig' op glyfosaat wantrouwde. Een beroep op wetenschappelijk onderzoek zegt helaas lang niet alles, stelt Reina Wiskerke.

meer 'columns'

Meest gelezen

Losgemaakte HHK-predikant Arend Kot wil weer op de kansel in de PKN. ‘Ik heb de verkeerde keuze gemaakt’

‘Meedoen aan Boer zoekt Vrouw lijkt me best leuk.’ Tim runt een boerderij en is vrijgezel

Abigaïl Janse worstelde met een slecht zelfbeeld. ‘De Heere heeft mijn persoonlijk verdriet goed geacht’

In 1969 werden foto’s maar één keer gemaakt: ‘Toen mijn moeder afdrukte, trok ik mijn rokje omhoog’

Zestig dominees kritisch op Israël-standpunt PKN: ‘Doen bijbelse beloften voor Israël er niet meer toe?’

Vaticaan ziet godsdienstvrijheid in gevaar na uitspraak Franse rechter over weggestuurde non

Verlaat een gepensioneerde dominee zijn kerk, dan verliest hij ook zijn ambt. Hoe terecht is dat?

Refomeisjes zijn niet per se bang omdat ze weten van de ‘schrik des Heeren’