"De Londenaars hebben het onmogelijke mogelijk gemaakt"

Khan kon ruim 1,3 miljoen kiezers achter zich scharen, goed voor 57 procent van de stemmen. Het gaat om het grootste persoonlijke mandaat dat een politicus ooit heeft gekregen in het Verenigd Koninkrijk, meldt de BBC.

De 45 -jarige Sadiq Khan volgt Boris Johnson op en zo krijgt Londen voor het eerst in acht jaar opnieuw een burgemeester van Labour. Khan is trouwens nog maar de derde burgemeester van Londen, sinds de huidige functie in het jaar 2000 werd gecreëerd.

Khan was al minister en heeft beloofd om de grootste problemen in Londen aan te pakken, namelijk betaalbare huisvesting, vervoer en vervuiling.

De overwinning van Khan volgt op een bijzonder harde campagne. Zijn Conservatieve tegenkandidaat Zac Goldsmith had hem gelinkt aan moslimextremisme, een aantijging die ook werd herhaald door eerste minister David Cameron. Die kritiek was erg slecht gevallen bij onder meer de grote Indiase en Pakistaanse gemeenschap in Londen.

Khan diende zijn criticasters van wederwoord tijdens zijn overwinningsspeech. "Angst maakt ons niet veiliger, het maakt ons zwakker. De politiek van angst is simpelweg niet welkom in onze stad."

Die kritiek op de harde campagne komt overigens ook van binnen de Conservatieve partij zelf. "Door de campagne blijft er een vuil label kleven op de partij. De overwinning van Khan is een positieve en krachtige boodschap over de stad Londen", aldus de voormalige Conservatieve partijstrateeg Steve Hilton.

Khan wordt de eerste islamitische bestuurder van een Europese hoofdstad. Hij is de zoon van een Pakistaan die naar Groot-Brittannië is geëmigreerd en buschauffeur in Londen was, zijn moeder was naaister.

Zijn bescheiden komaf kwam ook terug in zijn overwinningsspeech. "Ik wil elke Londenaar bedanken die het onmogelijke mogelijk heeft gemaakt. Ik heb een brandende ambitie voor deze stad: aan iedereen dezelfde kansen geven die mijn familie en ik ook hebben gekregen."

Dat Labour na acht jaar opnieuw aan de macht komt in Londen, kan niet goed maken dat de socialistische partij bij andere regionale en lokale verkiezingen niet zo goed uit de verf komt. De verkiezingen worden beschouwd als een tussentijdse test voor de erg linkse voorzitter van Labour Jeremy Corbyn.

In het parlement van het vroegere bastion Schotland wordt Labour daar nu de derde partij, na de Schotse nationalistische SNP en de Conservatieven. In Wales blijft Labour de grootste partij, maar verliest ze de absolute meerderheid en krijgt de rechts-populistische en anti-Europese UKIP daar voet aan de grond.

In steden en gemeenten is er een gemengd beeld. Labour moet niet veel toegeven, maar kan ook niet profiteren van haar oppositierol.

Vraag is wat dit nu betekent voor het referendum over de toekomst van het Verenigd Koninkrijk binnen de Europese Unie. Op 23 juni spreken de Britten zich daarover uit. "De resultaten van de verkiezingen nu onderstrepen hoe moeilijk die campagne zal zijn. De politieke kaarten liggen nationaal zo complex, er zijn zoveel verschillende opinies", analyseert Andrew Blick van King's College London.