Direct naar artikelinhoud

Hubble-ruimtetelescoop ziet 'waterfonteinen' op Jupitermaan Europa

De Hubble-ruimtetelescoop heeft mogelijk waterfonteinen op de ijzige Jupitermaan Europa waargenomen. Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA bekendgemaakt.

Linksonder is een mogelijke waterfontein zichtbaar op de Jupitermaan Europa.Beeld NASA/ESA/W. Sparks (STScI)/USGS Astrogeology Science Center

In 2012 werden ook al aanwijzingen gevonden voor zeer ijle 'pluimen' van watermoleculen, die vermoedelijk afkomstig zijn uit de diepe oceaan die zich onder de stijf bevroren ijskorst van Europa bevindt.

De nieuwe Hubble-waarnemingen zijn verricht tijdens zogeheten overgangen van Europa. Gezien vanaf de Aarde beweegt Europa dan voor zijn moederplaneet langs.

Met de Space Telescope Imaging Spectrograph is onderzoek gedaan aan ultraviolet zonlicht dat door Jupiter is weerkaatst en vervolgens rakelings langs Europa bewoog in de richting van de (rond de aarde cirkelende) ruimtetelescoop. Van de tien overgangen die in ruim een jaar tijd zijn waargenomen, is in drie gevallen absorptie door watermoleculen gedetecteerd.

Hoogte van 200 kilometer

Uit de metingen, die deze week gepubliceerd worden in The Astrophysical Journal, blijkt dat de fonteinen slechts sporadisch voorkomen en een hoogte van ongeveer 200 kilometer kunnen bereiken, waarna het water terugvalt op het Europa-oppervlak. Deze resultaten komen overeen met de bevindingen uit 2012.

De 'ondergrondse' oceaan van Europa bevat ongeveer twee maal zoveel water als alle zeeën en oceanen op aarde samen. Het is niet ondenkbaar dat er micro-organismen leven. Als er (vermoedelijk via barsten in de ijskorst) af en toe water uit het inwendige de ruimte in gespoten wordt, biedt dat een unieke mogelijkheid om in de toekomst onderzoek aan de Europa-oceaan te doen zonder de ijskorst te hoeven doorboren.

www.allesoversterrenkunde.nl