Na de Turteltaks krijgen we Tita Tommelein: “Het is echt, het is heus, het is raar maar waar”
Bart Eeckhout is opiniërend hoofdredacteur.
“Dan doe ik dit. En alles staat stil.” Wie ouder is dan veertig kent vast nog de kinderklassieker Tita Tovenaar, waarin tovenaarsdochter Tika maar in de handen hoeft te klappen om alles tot stilstand te brengen.
Met een gelijkaardige tovertruc wil Vlaams minister van Energie Bart Tommelein (Open Vld) uitpakken. Hoewel hij eerder zei de historische schuldenberg van de gul gesubsidieerde groene stroom niet te kunnen wegtoveren, doet hij dat nu toch met één magische vingerknip.
Een heffing van 100 euro per gezin wordt er plots een van 10 euro. Na de terecht verfoeide en door het Grondwettelijk Hof gekelderde Turteltaks krijgen we nu dus Tita Tommelein: “Het is echt, het is heus, het is raar maar waar.”
Het gemak waarmee die belastingvermindering doorgevoerd kan worden, brengt ons wel bij een vervelende vraag. Wat als er geen mondige burgers naar de rechter waren gestapt? Wat als het Grondwettelijk Hof niet de goedheid had gehad om een juridische fout in het Turteldecreet te vinden?
Dan hadden u en ik nog jarenlang die taks mogen ophoesten, zonder dat dat echt gehoeven had. Dat geeft op zijn minst een wrange smaak in de mond.
Los daarvan zit het plan van minister Tommelein niet kwaad in elkaar. De minister verplicht de energieleveranciers het vaste percentage groene stroom te verhogen. De meerkost komt via de groenestroombijdrage uiteraard toch weer bij de consument terecht. Maar dat wie weinig of duurzaam verbruikt minder betaalt, is alvast rechtvaardiger dan de vermaledijde Turteltaks.
Niet alles is perfect, maar een prettig verhaal wordt dit toch nooit. Dat de subsidieslurpende groenestroomspeculanten buiten schot blijven, is vervelend. Dat de cijfers nog wat wankel ogen, mag scepsis opwekken. Maar dit is alleszins wel een verdienstelijke poging om het anders en beter te doen dan in het verleden.
Doen dus, die Tommeltruc? Het valt nog te bezien of de Vlaamse regering hiermee doorgaat. Gunnen de coalitiepartners de liberalen deze wel erg vlotte overwinning wel echt? Werkgeversorganisatie Voka alvast niet. Dat de last nu naar de grootverbruikers (en dus de grote bedrijven) gaat, zint hen niet. Voka is niet van de tovenarij. En zijn wil heeft misschien geen kracht van wet, maar wel van decreet in dit Vlaanderen.
Het is een veilige gok dat minister Tommelein zijn truc krijgt voor de galerij. Maar dan wel met zoveel aanpassingen voor zoveel machtige belanghebbenden dat de factuur feitelijk gewoon naar de Vlaamse schatkist wordt doorgestuurd. Want als de truc van Tita en Tika is uitgewerkt, gaat alles weer voort zoals voorheen, toch?