Opinieblog - Mia Doornaert: 'Grote meerderheid voor Macron is niet gezond'

11:17 maandag 12 juni 2017

De nieuwe Franse president Macron is de grote winnaar van de eerste ronde van de parlementsverkiezingen. Zijn partij En Marche stevent af op een ruime absolute meerderheid in de Assemblée Nationale. Voor Mia Doornaert, columniste voor De Standaard is Macron 'één grote verrassing'. Hij heeft de potentie om hervormingen door te voeren, maar een grote meerderheid kan voor Macron ook een probleem worden, stelt Doornaert.

'Ik vergelijk hem met een drietrapsraket en ben verrast dat die bijna uit het niets is opgedoken. De eerste ontbranding van de raket: hij wist zich als minister te profileren en wordt president. De tweede ontbranding: hij lijkt af te stevenen op een enorme meerderheid in het parlement die hem de middelen moet geven om echte hervormingen door te voeren. Tot slot moet de derde trap nog komen. Zal Macron in staat zijn weerstand te bieden aan pogingen, door bijvoorbeeld stakingen en betogingen, om de verkiezingsuitslag ongedaan te maken?'

Kan Macron echt iets in Frankrijk veranderen?

'Frankrijk is een bijzonder onhervormbaar land. Men roept altijd om veranderingen, maar als je kijkt naar alle grote betogingen en stakingen die er zijn geweest, dan waren die er altijd om zaken bij het oude te houden op sociaaleconomisch vlak. In Frankrijk is het verschrikkelijk moeilijk om hervormingen te realiseren. Zodra men een zinnige hervorming voorstelt, bijvoorbeeld om de jeugdwerkloosheid aan te pakken, dan gaat onmiddellijk het gehuil op over de afbraak van de sociale verworvenheden zonder te zien dat sommige verworvenheden archaïsch zijn geworden.'

'Macron is een moderne sociaaldemocraat. De Parti Socialiste is ingestort omdat die nooit de scheiding wilde maken tussen de klassenstrijd en het marxisme enerzijds en een moderne sociaal-democratie anderzijds die een vrije markteconomie aanvaardt. Macron doet dat wel. Hij heeft de visie en de middelen en is zeker niet uit op sociale afbraak. Mochten er betogingen komen, dan denk ik dat hij de durf heeft om te zeggen dat het parlement de wetten opstelt en dat niet de taak is van de straat.'

Is het verstandig als de macht bij een partij komt te liggen?

'Een overweldigende meerderheid kan ook een probleem zijn, want om die derde ontbranding van de raket met succes te laten verlopen moet je een meerderheid hebben die hecht genoeg is. Als er bijvoorbeeld straatprotesten komen, of als de opinie ineens omslaat en de kritiek op Marcon toeneemt, moet de partij stand weten te houden.'

'Een grote meerderheid is niet gezond. Het gevaar is dat die meerderheid onhandelbaar dreigt te worden en kan leiden tot een gebrek aan cohesie. Veel nieuwkomers kunnen de politiek vernieuwen, maar politiek is iets professioneels en heeft eigen regels. Met een enorme meerderheid ben je kwetsbaar voor onhandigheden, die niet goed zijn voor het aanzien van de partij. Ik had liever een minder grote en meer werkzame meerderheid gezien.'

10:36 zondag 14 mei 2017

Paul Onkenhout schrijft in zijn column over Ajax dat zomaar opeens naar de finale gaat. ‘Iedereen was het er wel zo'n beetje over eens dat dit een onmogelijk scenario was, helemaal voor zo'n jong elftal. De gemiddelde leeftijd van de spelers is ongeveer 22 jaar. Bovendien was verdedigen het nieuwe aanvallen geworden, in het moderne voetbal. Balbezit was eerder een voordeel dan een nadeel. Ajax en Peter Bosz hebben de zaken volledig omgekeerd. Ajax valt aan en presteert. De conditie van de ploeg is indrukwekkend. Niet slecht, voor een ex-Feyenoorder. Een paar jaar geleden al zei een andere ex-Feyenoorder dat een Europese opmars voor Nederlandse clubs nog wel degelijk mogelijk was. Hij ging daarmee tegen alle stromen in, Johan Cruijff, maar heeft gelijk gekregen. Zoals wel vaker.’

Esther Gerritsen schrijft over inburgering in een nieuw land. ‘Ik stel me onze eigen inburgeringscursus voor met op de eerste cursusdag het thema Goede Vrienden. 'Men heeft in Nederland doorgaans vier echt goede vrienden en die kunt u hier uitkiezen. Maximaal één van eigen nationaliteit, verplicht drie van de Nederlandse. Haast u, want we moeten snel door naar het thema Vage Kennissen.' Of desnoods eigenschappen: 'Hier kunt u in de rij gaan staan voor slechte eigenschappen, maximaal drie uitkiezen. Komt u uit een West-Europees land, dan mag u er maximaal vijf, want van mensen die op ons lijken verdragen we meer.'

Als het om het klimaat gaat, en de noodzaak van een energietransitie, is iedereen om, constateert Bert Wagendorp. Maar er zijn uitzonderingen. ‘Iedereen is min of meer om, zelfs Mark Rutte. Maar Buma dus niet. Die verwacht nog steeds het heil van bedrijven en burgers, niet van de overheid. Het door het CDA zo vroom beleden 'rentmeesterschap' mag geen geld kosten: voor hem geen klimaatbelastingen of andere linkse fratsen. Buma is opeens een aartsconservatief die zijn kop in het zand steekt.’

10:51 vrijdag 12 mei 2017

Volgens de Franse krant Le Figaro miste Olympique Lyon voor de derde keer een unieke kans om in een Europese finale terecht te komen. Na de 3-1 in de 81ste minuut waren de Nederlanders, met 10 man, ‘onder water naar adem happend’. De reddende treffer bleef uit, drie kansen op rij werden niet benut.

Toch zou een overwinning van Lyon onverdiend zijn geweest, vooral omdat Ajax in de eerste helft heer en meester was. Alleen omdat Younes twee kansen miste en De Ligt een domme overtreding maakte in het strafschopgebied maakte, kreeg Lyon nog hoop. Maar uiteindelijk was Lyon ‘te laat wakker geworden’ om de achterstand in goals nog goed te kunnen maken.

De Britse krant The Guardian heeft een uitgebreid en zakelijk verslag van Lyon tegen Ajax, met veel lof voor Ajax-keeper Onana. In de 27ste minuut was het Onana die na een redding de bal snel in het spel bracht, waardoor Dolberg gelanceerd kon worden voor zijn openingstreffer. In de 75ste minuut hield Onana met een prachtige redding invaller Rybus van scoren af.

The Guardian laat ook sterspeler Lacazette aan het woord, de spits van Lyon die voor rust binnen 79 seconden twee keer scoorde. ‘We waren niet klinisch genoeg voor de goal en defensief niet effectief genoeg. Het zou anders kunnen zijn gelopen als ik fit was geweest voor de eerste wedstrijd.’

De krant wijst erop dat Manchester United door het oog van de naald is gekropen. Zes minuten in blessuretijd miste John Guidetti voor Cellta de Vigo een gouden kans om United uit het toernooi te kegelen. Ajax in intussen gewaarschuwd: coach José Mourinho won 11 van de 13 Europese finales waar hij bij betrokken was. En die overige twee verloor hij pas na verlenging.

11:44 donderdag 11 mei 2017

‘U heeft maar één keus: stel een onafhankelijke aanklager aan’, is het advies aan de Amerikaanse staatssecretaris van Justitie Rod Rosenstein in een opmerkelijke open brief van de gezaghebbende krant The New York Times. Het plotselinge ontslag van FBI-directeur Comey door president Trump brengt het onderzoek naar de Russische inmenging in de presidentsverkiezingen in gevaar. Rosenstein heeft in een klap zijn hoogstaande reputatie te grabbel gegooid door zich voor het karretje van Trump te laten spannen, stelt de krant. Lees de hele brief hier.

15:20 woensdag 10 mei 2017

Columnist Dana Milbank in The Washington Post: ‘Ontslag van Comey kan de anti-Trumpgolf veranderen in een tsunami’

‘President Trump deed zijn jongste imitatie van een Sterke Man uit de Derde Wereld, toen hij dinsdag laat FBI-directeur James B. Comey op zo’n onhandige manier ontsloeg. […]

'Het ontslag riep onmiddellijk woede op en bracht voor de hand liggend evergelijkingen met president Richard Nixons ‘Boedbad van zaterdagnacht’ toen de door schandalen overspoelde president opdracht gaf de Watergate-aanklager te ontslaan in een tot mislukken gedoemde poging te voorkomen dat het onderzoek hem zou strikken. Trump zal net als Nixon falen, de redenen zijn eenvoudig: de instellingen die hij dagelijks aanvalt zijn sterker dan hij denkt.

‘De heldere waarheid is dat Trumps klungelige aanvallen op democratische normen alom worden verworpen. Het Cook Political Report heeft het al over een ‘middentermijn-storm’ tegen Republikeinen en het paste zijn voorspellingen voor twintig verkiezingen voor Huis-zetels aan, alle ten faveure van Democraten.

‘Nu zien we het klungeligste moment tot op heden in dit presidentschap. Staatssecretaris Rod Rosenstein, die een glanzende reputatie had toen hij twee weken geleden werd bekrachtigd, veranderd zichzelf onmiddellijk in een Trump-sloof dinsdagavond. [..]

'Rosenstein heeft één kans zich te rehabiliteren: hij kan een speciale aanklager aanstellen om het onderzoek voort te zetten (naar de Russische connectie –red). Doet hij dat niet, dan wordt de golf van verzet tegen Trump een tsunami, die Trumps trawanten bij verkiezingen zal overspoelen.’

15:08 woensdag 10 mei 2017

Michael Goodwin, columnist in New York Post: 'Waarom Comey weg moest'

'Een eigenaardig geloof in sommige journalistieke kringen stelt dat als beide zijden even ongelukkig zijn met je verhaal, je goed werk hebt geleverd. Die benadering heb ik nooit onderschreven, en gelukkig deed president Trump dat ook niet toen de prestaties van James Comey aan de orde kwamen.

'De, nu plotseling ex-, baas van de FBI was lang trots dat hij vijanden bij zowel de Democraten als de Republikeinen kon maken, alsof herhaaldelijk in de fout gaan zijn rechtschapenheid bewees. Soms deed dat het wel, maar Comey ging steeds meer naast zijn schoenen lopen met zijn zelfgenoegzaamheid, in de overtuiging dat hij te machtig was om te kunnen worden ontslagen.

'Dat was een fatale misrekening. En daarom was het de juiste beslissing van Trump hem de deur te wijzen.

'Comeys machtsbeluste arrogantie is de reden waarom ik hem twee maanden geleden ‘J. Edgar Comey’ noemde. Zijn bereidheid om politieke spelletjes te spelen en ondertussen vol te houden dat hij boven de politiek staat, smaakte naar Washington op zijn slechtst. Hij was de geheimenbewaarder, tot hij niet meer nuttig was.

'Dus de president deed met Comey wat geen enkele president aandurfde met Edgar J. Hoover. Vijf presidenten wilden hem ontslaan, Harry Truman beschuldigde hem een politiestaat te leiden. Maar ze waren allemaal bang voor Hoover, dus die stierf in het harnas.

'Trump trad op voordat Comey dat soort levenslange bescherming kon krijgen, dat hoort niet in de Amerikaanse democratie. Op ons best zijn we een natie van wetten, niet een volk dat macht vergaart en dat meedogenloos toepast zonder verantwoording af te leggen.'

12:39 woensdag 10 mei 2017

The New York Times, hoofdredactioneel commentaar:

'Het Amerikaanse volk, om maar te zwijgen over de geloofwaardigheid van de oudste democratie in de wereld, heeft recht op een diepgravend, onpartijdig onderzoek naar de reikwijdte van Ruslands inmenging in de presidentsverkiezingen van 2016 ten gunste van Donald Trump en, van wezensbelang, of hooggeplaatste leden van Trumps campagneteam hebben meegewerkt aan die poging.

'Door de directeur van de FBI, James Comey, te ontslaan, dinsdagmiddag laat, heeft president Trump ernstige twijfel gezaaid over de haalbaarheid van elk verder onderzoek naar wat wel eens een van de grootste politieke schandalen in ’s lands geschiedenis kan blijken.

'De verklaring voor deze schokkende stap – dat Comeys geklungel bij het onderzoek naar Hillary Clintons privé-e-mailserver in strijd is geweest met langdurig beleid van het Ministerie van Justitie en het publieke vertrouwen in de instelling diep heeft geschaad – kan onmogelijk voor zoete koek worden aangenomen. Comey verdient zeker alle kritiek die over hem is uitgestort voor de herhaaldelijke misstappen in deze kwestie, maar evenzeker is dat niet de reden waarom Trump hem heeft ontslagen.

'Trump was één en al lof voor Comey toen die, in de laatste dagen van de presidentscampagne, het Congres liet weten dat het bureau het onderzoek naar Clintons e-mails heropende. ‘Hij heeft de reputatie hersteld’, zei Trump toen. ‘Daar was veel moed voor nodig.’

'Natuurlijk had Trump, als hij echt geloofde, zoals hij in zijn ontslagbrief schreef, dat Comey het ‘openbaar vertrouwen’ in het bureau had geschaad, hem net zo goed op zijn eerste dag in het Witte Huis kunnen ontslaan.

'Comey is ontslagen omdat hij een lopend onderzoek leidde dat een president ten val zou kunnen brengen.'

11:16 woensdag 10 mei 2017

Het plotselinge ontslag van FBI-directeur James Comey, schrijft David Frum in The Atlantic, ‘roept een vraag op: is de wet ondergeschikt aan de president of de president aan de wet?‘ Hieronder zijn commentaar:

‘Wie kan in alle ernst geloven dat president Trump FBI-directeur James Comey heeft ontslagen om een andere reden dan het dwarsbomen van een onderzoek naar ernstige misdrijven? Welke misdrijven, en hoe ernstig, daarnaar kunnen we alleen maar gissen.

De suggestie dat Comey is ontslagen om hem te straffen voor zijn overijverige verkeerde behandeling van het onderzoek naar de e-mails van Clinton lijkt belachelijk: net nog vanmorgen stelde Trumps media-directeur Dan Scavino vol leedvermaak voor om een video van Hillary Clintons verliezerstelefoontje vrij te geven met als doel haar te kwetsen en te vernederen – en de hoge Trump-medewerker Kellyanne Conway lachte met hem mee.

Nee, dit lijkt een aanval op de integriteit, niet alleen van de wetshandhaving, maar van onze verdediging tegen een buitenlandse cyberaanval op de werking van de Amerikaanse democratie. De FBI onderzocht de innige samenwerking van Trumps campagne met Russische spionage. Trumps ontslaan van Comey is waarschijnlijk een poging een eind te maken aan dat onderzoek.

Of dat precies kan gelden als een bekentenis van misdragingen is een vraag die vooralsnog een zekere terughoudendheid bij het vellen van een oordeel verdient. Trump is impulsief en arrogant. Zijn narcistische ego heeft het nodig te geloven dat hij een enorme verkiezingsoverwinning heeft behaald dankzij eigen inspanningen, niet dat hij nipt aan de macht kwam dankzij een gelukje met een buitenlandse spionageoperatie. Het kan goed zijn dat het zoeken naar de waarheid hem tegenstaat, zelfs als hij niet speciaal schuldig is aan iets gruwelijk slechts.

Maar we moeten nu allemaal serieus rekening houden met de kans dat hij schuldig is, ofwel persoonlijk of als gevolg van mensen uit zijn omgeving – en schuldig aan een van de ergst denkbare misdaden in het politieke lexicon.’

12:18 dinsdag 9 mei 2017

De KNVB presenteerde vandaag de nieuwe bondscoach: Dick Advocaat. Tijdens het EK in 2004 schopte hij het met Oranje tot de halve finale. Vorig jaar werd hij benoemd als assistent-bondscoach van Danny Blind maar verliet onverwacht het veld. Nu is hij weer terug op zijn oude plek. Kiest de KNVB de juiste man voor Oranje? Voormalig hockeycoach Marc Lammers had liever een jonge, moderne coach gezien.

‘Ik had veel liever iemand gezien die met vernieuwingen komt. Iemand die vooruitkijkt en geen coach die terugkijkt. Ik had liever FC Utrecht-trainer Erik ten Hag als bondscoach gezien of Fons Groenendijk van ADO Den Haag. Er zit geen vernieuwing in het terugpakken van oude coryfeeën. Bovendien gaat het over commitment. Als je dat hebt opgezegd en dan toch weer terugkomt, is dat niet goed voor je geloofwaardigheid.’

Wat doet een coach die vernieuwend is?

‘Je handelt dan niet alleen vanuit je gevoel, maar maakt meer gebruik van de technische mogelijkheden. Je werkt meer datagericht en gebruikt bijvoorbeeld analyseprogramma’s. In Amerika werken veel coaches met statistieken die snel inzichten geven waardoor coaches sneller kunnen corrigeren. We kunnen daar veel van leren, maar daar moet je wel voor open staan. Daarnaast zie je steeds meer specialisten om een team heen. De coach wordt dan ook een manager van hen. Je ziet duidelijke veranderingen en vernieuwingen in het voetbal. Dan heb je mensen nodig die daarmee aan de gang willen. Met Advocaat ga je terug naar de oude school.’

Doen we met Advocaat mee op het WK 2018?

‘De kans is heel klein, maar die is er wel. Advocaat kan een ploeg op korte termijn motiveren met zijn voorbeelden, met zijn teksten. Hij kan ervoor zorgen dat de jongens elkaar accepteren en een team vormen. Maar als de voetbalbond naar de toekomst wil kijken dan is het raar dat ze terugvalt op een oude coach en niet voor een jonge, vernieuwde coach kiest.’

12:01 maandag 8 mei 2017

De nieuwe Franse president Emmanuel Macron heeft naar eigen zeggen een ‘nieuwe bladzijde toegevoegd aan de Franse geschiedenis.’ Het valt te bezien in hoeverre hij zijn ambitieuze plannen kan waarmaken.

René ter Steege, auteur van Marine Le Pen, de weg naar de macht:
‘Ik verwacht dat Emmanuel Macron als president een hele goede start gaat maken, maar het na de eerste euforie heel moeilijk krijgt. De uiterst linkse partij van Jean-Luc Mélenchon heeft namelijk een guerrilla tegen Macron aangekondigd om hem te beletten 'het sociale stelsel af te breken'. Ook de grote rechtse partij Les Républicains, die geen kandidaat had in de laatste ronde, zint op wraak tijdens de parlementsverkiezingen. Ik denk niet dat Macron dan een grote meerderheid zal krijgen. Ik verwacht dat traditioneel rechts het bij de parlementsverkiezingen beter gaat doen.’

Traditioneel? Het lukte Macron in korte tijd een nieuwe beweging op te bouwen en president te worden. Kan het niet alle kanten op gaan?
‘Presidentsverkiezingen zijn toch anders dan parlementsverkiezingen. Macron was een nieuwe landelijk figuur, maar bij parlementsverkiezingen zijn goed ingevoerde lokale politici erg belangrijk. Die heeft hij nog niet zoveel. Ik denk dat hij het goed gaat doen, maar het zal me verbazen als hij een overweldigende parlementaire meerderheid krijgt.’

Gaat hij meer voor elkaar krijgen dan zijn voorganger Hollande?
'Ja, dat denk ik wel. Hij heeft een sterke persoonlijkheid. Hollande durfde niet echt zijn hart te volgen wat hervormingen betreft. Daarom heeft Macron hem ook in de steek gelaten als minister. Ik denk dat Macron veel voortvarender te werk gaat.’

Marine Le Pen heeft het helemaal niet slecht gedaan, nog nooit stemden zoveel Fransen op het Front National.
'Dat klopt, zeker als je beseft dat nagenoeg het hele Franse politieke establishment, bijna alle grote kranten en een reeks ‘bekende Fransen', onder wie president Hollande, opriepen om tegen haar te stemmen. Als je dan toch bijna 11 miljoen stemmen krijgt, dan is dat een teken dat het tegenargument misschien niet zo sterk is. Ik denk dat de campagne tegen haar averechts heeft gewerkt en heeft gezorgd voor een zeker mededogen dat in haar voordeel heeft gewerkt.’

Wat betekent de uitslag voor haar? Hoe moet zij nu verder?
‘Er gaan fascinerende dingen gebeuren bij het Front National. Het is niet gelukt om de beoogde 40 procent van de stemmen te halen. Dat heeft Le Pen aan zichzelf te wijten door zich tijdens het debat met Macron idioot te gedragen. Daarover moet ze verantwoording afleggen aan de partij.'

'Ook zal de stromingenstrijd binnen de partij sterker worden. Haar nichtje, Marion Maréchal-Le Pen, heeft vanaf het begin gezegd dat de campagne niet over de Europese Unie en de afschaffing van de euro moet gaat, maar juist over nationale identiteit, immigratie en terrorisme. Marine Le Pen heeft daar bewust niet voor gekozen en betaalt daar nu de prijs voor. Ik verwacht dat ze verder gaat in het proces van normalisering van het Front National, al mag dat ook weer geen normale partij worden. Ze vertegenwoordigt miljoenen Fransen en Macron zal de problemen van het land, zoals de massale werkloosheid en de armoede, niet zo snel kunnen oplossen. Dat voedt Le Pen en over vijf jaar gaat ze er weer tegen aan.'

09:27 zondag 7 mei 2017

Feyenoord wordt zondag kampioen: ‘De trainer, doorsneeburger zonder poeha, ook, maar hij was het al veel eerder, schrijft Paul Onkenhout in zijn column.’ ‘Ik luister graag naar hem. Van Bronckhorst is de trainer die na een wedstrijd in Studio Sport nog gewoon zegt dat zijn ploeg achter de feiten aanliep, dat het om winnen gaat, dat Feyenoord hard moet blijven werken en dat de steun van de supporters vertrouwen geeft. Zonder ironie. ‘De map 'Opmerkelijke uitspraken van Giovanni van Bronckhorst' is leeg, terwijl hij toch al 25 jaar meeloopt. Dat zou ik als sportjournalist hebben betreurd (want: saai en weer een leeg bloknootje na de persconferentie), maar van afstand waardeer ik het zeer.’

Kom ik aflevering zoveel tegen van dit 'racismedebat', dan moet ik stilletjes huilen om Nederland, schrijft Hassan Bahara. Hij snakt naar mensen die het debat naar een hoger plan kunnen tillen. ‘Ik snak naar krachtige woorden en ideeën vanuit dit minderhedenperspectief. Ontelbare keren ben ik op mijn blote knietjes gegaan en bad tot de god van de literatuur om een Nederlandse Zadie Smith, Junot Diaz of Teju Cole. Mensen die het 'racismedebat' naar een hoger plan kunnen tillen en er iets van kunnen maken dat inspireert. Een robuust, intelligent debat dat in essentie draait om de vraag wat we elkaar verschuldigd zijn om dit rommelig en soms giftig samenleven in Nederland in goede banen te leiden. Zo'n volwassen debat kan niet onderuitgehaald worden met modewoorden als 'identiteitspolitiek'.

Is islamles in het weekend een goede manier om kinderen te laten 'meedoen' in de Nederlandse samenleving, vraagt Aleid Truijens zich af. ‘De gemeente Amsterdam reserveerde 12 miljoen euro voor de 'scholierenvergoeding', een extraatje voor kinderen uit arme gezinnen: 375 per jaar voor een basisschoolkind en 499 voor een middelbare scholier. Zodat die kinderen net als anderen naar een sportclub kunnen, of een eigen fiets kunnen hebben. Enkele andere gemeenten hebben soortgelijke potjes.’, Truijens vindt dat geld oneigenlijk is gebruikt. ‘Als je kinderen op hun vrije middag urenlang naar islamles laat gaan, houd je ze af van 'meedoen'; je houdt ze weg van andere Nederlandse kinderen.’ De vergoeding is bedoeld voor sport en cultuur, niet voor godsdienstles.

11:42 vrijdag 5 mei 2017

The Wall Street Journal juicht de beslissing van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden toe om een einde te maken aan het omstreden zorgstelsel dat bekend staat onder de naam van de vorige president: ObamaCare.

In plaats van dit ‘door de staat gerunde systeem’, komt er een wet met ‘stappen van deregulering om de weg vrij te maken voor een variatie aan verzekeringen die meer mensen zich kunnen veroorloven’. Het resultaat toont volgens de krant aan dat ‘Republikeinen een meerderheid in stand kunnen houden ongeacht een ongekende vijandigheid van de media, belangengroepen en de Democraten’.

De krant neemt het president Trump kwalijk dat hij zich beperkt heeft tot het ompraten van weigerachtige Republikeinen, en niet de zegeningen van zijn nieuwe plan heeft uitgevent aan het Amerikaanse publiek. Maar de hardste kritiek is voor de concurrerende media: ‘Wanneer de Republikeinen er niet in slagen een wet aangenomen te krijgen, worden ze verketterd. Maar wanneer ze er wel in slagen, worden ze ook verketterd’.

Columnist David Leonhardt van The New York Times haalt een nieuw onderzoek aan waaruit zou blijken hoe schadelijk de TrumpCare is. De Republikeinse zorgwet betekent voor veel huishoudens met een laag inkomen dat ze honderden, zelfs duizenden dollars per jaar meer moeten betalen.‘

11:34 donderdag 4 mei 2017

Het debat tussen de beide Franse presidentskandidaten Emmanuel Macron en Marine Le Pen was ongemeend fel, constateren de belangrijkste Franse kranten: ‘De kijker bleef buiten adem achter’

Le Monde commentaar: ‘Het is onmogelijk normaal te debatteren met extreem-rechts. Dat toonde de confrontatie op de televisie van 3 mei aan waarbij Emmanuel Macron (En Marche!) en Marine Le Pen (Front National) tegenover elkaar zaten in het debat tussen de twee ronden van de presidentsverkiezingen. Gedurende ruim tweeënhalf uur gaven de finalisten van de verkiezingen die de nieuwe contouren van het politieke leven in Frankrijk bepalen zich over aan een brute tweestrijd, ongeordend, waarbij alle, of bijna alle, stoten waren toegestaan. Aan het slot geen overwinning door knock-out voor de een of de ander, maar een buiten westen geslagen burger-tv-kijker, buiten adem en met een bitter smaak diep in de keel.’

Le Figaro, commentaar: ‘Binnen vijf minuten was het voor iedereen duidelijk woensdagavond dat dit debat tussen de twee ronden in het heftigste zou worden in de lange geschiedenis van de presidentsverkiezingen. Giscard tegen Mitterrand in 1974? Of Chirac tegen Mitterrand in 1988? Alleraardigste salonruzietjes!’

Le Figaro vroeg vijf academische kenners naar hun oordeel: unaniem dat Macron had gewonnen, maar hoe? Christian Delporte, hoogleraar geschiedenis: ‘In dit buitengewoon verwarde debat, dat de Fransen niet veel wijzer heeft kunnen maken, overstemde het gescheld de argumentering. Ik heb nooit eerder zoiets gezien! Al met al leek Emmanuel Macron mij duidelijk te domineren. Ten eerste is hij niet in de val van Marine Le Pen gelopen die hem in wezen afschilderde als de erfgenaam van François Hollande en zijn arrogantie wilde laten zien. [..] En Macron heeft punten gescoord door het programma van Le Pen onderuit te halen, vooral over de euro, en door de manco’s van haar project bloot te leggen.’

Guillaume Jubin, van onderzoeks- en adviesbureau Tilder: ‘Emmanuel Macron heeft het debat op een belangrijk punt duidelijk naar zich toe getrokken: hij is het die zich tooide met een presidentiële houding en visie. Zo was dit debat een test voor hem, waarin hij de hele tijd moest laten zien dat hij zich niet zou laten strikken voor een confrontatie en polemiek, zoals Marine Le Pen wilde om wezenlijke onderwerpen te vermijden. Marine Le Pen daarentegen lukte het niet los te komen van een beschuldigende houding en voortdurende veroordeling, terwijl ze het doen van voorstellen en het positieve aan Macron liet.’

Na afloop bleek uit een peiling onder tv-kijkers dat 63 procent van de kijkers meent dat Macron het overtuigendst was, 34 procent meende dat Le Pen had gewonnen.

12:13 woensdag 3 mei 2017

Wat hebben de vluchtelingen aan de discussie over 4 mei, vroegen we aan Tineke Ceelen, de directeur van Stichting Vluchteling. Moeten we op 4 mei ook de omgekomen vluchtelingen van nu herdenken, zoals theoloog Rikko Voorburg bepleit? Directeur Jan van Kooten van het Nationaal Comité 4 en 5 mei vindt dat te ver gaan zei hij woensdag in De Volkskrant.

Ceelen: ‘Ik vind het een moeilijke kwestie, heel jammer dat deze discussie bijna venijnig wordt gevoerd, terwijl we stil staan bij mensen die hun leven voor onze vrijheid hebben gegeven.

'Stichting Vluchteling is opgericht door een verzetsheld, Kees Brouwer van de Albrecht-spionagegroep, die voor zijn verzet de militaire Willemsorde heeft gekregen. En door verzetsheld Gerrit Jan van Heuven Goedhart. We zijn ook heel trots op deze geschiedenis.

‘Ik ga elk jaar naar de Dodenherdenking. Ik denk daar in de eerste plaats aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Maar ik ga het hele jaar door van crisis naar crisis en zie daar de afschuwelijke gevolgen van oorlog en onderdrukking, dus ik denk ook aan die vluchtelingen als ik op de Dam sta.

‘Ik wil eigenlijk helemaal geen standpunt innemen in deze kwestie. Het is onverkwikkelijk dat we ruzie maken juist op zo’n moment. Het staat ons ieder vrij om te denken aan wie willen bij Dodenherdenking. Het is overduidelijk en ook niets nieuws dat er een verband is met de oorlog en wat er nu gebeurt. Ik heb er geen moeite mee als er op het Rembrandtplein papieren kruisjes worden gelegd voor vluchtelingen. Wat is daarvan nou eigenlijk het probleem? Ik vind de herdenking op de Dam altijd heel mooi en respectvol. Laten we dat zo houden.’

Wat hebben de vluchtelingen aan dit debat?

Tineke Ceelen: ‘De felheid van de discussie helpt hen in ieder geval niet. We leven in een gepolariseerde wereld waar je voor of tegen vluchtelingen moet zijn. De Dodenherdenking is het verkeerde moment om daar ruzie over te maken.

‘We hebben op 20 juni Wereldvluchtelingendag. Die dag staat volledig in het teken van vluchtelingen. Laten we op die dag dan ook met zijn allen stilstaan bij de menselijke consequenties van oorlog en onderdrukking overal in de wereld van nu.’

12:07 dinsdag 2 mei 2017

Op 4 mei worden dit jaar niet alleen oorlogsslachtoffers, maar ook omgekomen vluchtelingen herdacht. Op een steenworp afstand van de dodenherdenking op de Dam, organiseert dominee Rikko Voorberg een alternatieve vluchtelingenherdenking op het Rembrandtplein. Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) is daar fel op tegen.

Hanna Luden, directeur van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI):

'Ik ben solidair met de zorg van dominee Voorberg en voel ook de afschuw voor de zinloze dood van de vluchtelingen. Zelf ben ik nazaat van Joodse vluchtelingen dus het raakt me enorm. Er zijn veel van dergelijke misstanden in de wereld die onze volle en oprechte aandacht verdienen, maar 4 mei is bedoeld voor iets anders. Als je het nog een ‘alternatieve herdenking’ gaat noemen, dan impliceer je ook dat er iets niet zou deugen aan de ‘gewone’ herdenking. Het is belangrijk dat we de geschiedenis gebruiken om ervan te leren, maar daarvoor moeten we de geschiedenis kennen. Ik ben bang dat dergelijke vermengingen van zaken het leren alleen maar verstoren. Bij het CIDI constateren wij dat men te weinig weet over de Tweede Wereldoorlog. Als we dan nog meer onderwerpen toevoegen aan de herdenking, dan wordt die alleen maar vager in plaats van helder en bruikbaar voor ons nationale geheugen.'

Is het juist niet goed om dodenherdenking op deze manier te actualiseren?

‘Wat ik zie is dat we daardoor juist meer in de war raken. Hoe kunnen wij het verschil en de overeenkomsten tussen vluchtelingen van nu en van toen maken als we dat niet weten? Herdenken is stilstaan bij zaken maar die ook goed kennen. Nu de laatste mensen die de oorlog hebben meegemaakt verdwijnen, blijft de geschiedenis over. De kennis is zo beperkt. Kijk naar vergelijkingen die gemaakt worden tussen toen en nu, die slaan nergens op. Er wordt gezegd dat de moslims van nu de Joden uit de jaren dertig zijn, bijvoorbeeld. Dit is een volstrekt verkeerde vergelijking. We moeten alert blijven, maar dat is onmogelijk als we alles hetzelfde behandelen. Als we niet meer kritisch naar beweringen kunnen kijken en alles even erg en slecht lijkt, geeft dat geen richting aan oplossingen.’

Waarom kunnen we niet alle oorlogsslachtoffers herdenken?

'Omdat we juist behoefte hebben om sommige gebeurtenissen uit onze geschiedenis te belichten en die te gebruiken als les, als ijkpunt. Uiteindelijk gaat de discussie niet meer over de inhoud, maar over andere zaken. Geef 4 mei de aandacht die wij nodig hebben om ervan te leren en pas die kennis bijvoorbeeld toe tijdens Wereldvluchtelingendag.'

11:52 maandag 1 mei 2017

Het is vandaag de Dag van de arbeid, maar wie weet nog waar dat voor staat? Weten jongeren nog wel hoe ze voor hun belangen moeten opkomen? Volgens Mariëtte Patijn van de FNV weten zij de weg naar de vakbond pas te vinden als er problemen zijn.

'De allerjongste werkenden komen niet snel voor hun eigen rechten op en hun levenshouding is anders. Dat is iets van alle tijden. Toch hebben juist meer jongeren zich de laatste jaren bij de FNV aangesloten.'

'Het beeld van de vakbond is in werkelijkheid totaal anders dan die geschetst wordt. De vakbond heeft een imago van blanke, 50-plus mannen. Bij onze cao-acties zijn werknemers van allerlei leeftijden vertegenwoordigd. Duizenden FNV-leden houden vandaag een 1 mei-manifestatie in Amsterdam. Zij werken, hebben gewerkt, of willen graag werken.'

'We gaan naar vakscholen toe om te informeren wat de vakbeweging is en daar worden mensen lid. Maar we organiseren mensen vooral op onderwerp of op sectoren waar relatief veel jongeren zijn. Er is een beeld van mannen en industrie, maar er worden veel andere sectoren vergeten. In de schoonmaak bijvoorbeeld zijn er mensen met alle leeftijden en kleuren door elkaar.'

'Iedereen die op de arbeidsmarkt komt heeft vaak een onzekere baan en wordt onderbetaald. Geen zekerheid is het grootste probleem tegenwoordig. Dat is niet zozeer omdat we jongeren willen binden. We willen aanpakken wat in de samenleving het probleem is: dat mensen geen vaste baan meer kunnen krijgen. Dat geldt voor jong en oud, maar jongeren zijn daarin oververtegenwoordigd.'

'Het is belangrijk om je te organiseren op je vak. Je ziet bijvoorbeeld dat er in de journalistiek verzet wordt georganiseerd omdat veel van hen onderbetaald worden en maar gratis moeten schrijven. Het moment dat er iets speelt, is het moment dat mensen zich gaan organiseren en beseffen dat ze het niet alleen kunnen. Mensen moeten samen bedenken: er moet iets veranderen en daar moet ik bij geholpen worden.'

'Jong en oud, vast en flex, Nederlanders en Oost-Europeanen , iedereen wordt tegen elkaar uitgespeeld alsof ze concurrenten zijn. Ons gaat het erom dat ze collega’s zijn.'

08:43 zondag 30 april 2017

Martin Sommer schrijft dat bij het democratische partijensysteem de bereidheid hoorde tot aflossing van de wacht. ‘Iedereen kwam van tijd tot tijd aan de beurt voor een stuk van de taart.’ Maar dat is veranderd. Het is nu ‘de goeden tegen de kwaden’. De ‘goeden’ zijn de politici die zich tolerant en open noemen maar ‘het is een tolerantie die zelf de vrijheid afknelt en voorschrijft hoe je moet denken’. In zowel politiek als wetenschap voltrekt zich volgens Sommer een ‘sluiting der geesten, onder aanroeping van openheid en vooral antiracisme’. In Frankrijk worden de kiezers op Le Pen weggezet als ‘reactionair, racistisch en xenofoob’. Zij krijgen geen deel meer van de taart.

Twee columnisten wijden zich aan de voorgestelde uitbreiding van het vaderschapsverlof. Frank Kalshoven gaat in op de wenk die Laura de Jong heeft gegeven aan de coalitieonderhandelaars om het vaderschapsverlof uit te breiden tot drie maanden, voor 70 procent van het loon. Het verlof mag pas ingaan na afloop van het bevallingsverlof van de moeder: vaders moeten zelfstandig voor de kinderen leren zorgen. Kosten: 200 miljoen, te betalen uit de belastingen. Kalshoven vindt dit geen goed idee. De rolverdeling in een relatie wordt bepaald door ‘de logica van het uurloon’. Degene met het laagste uurloon werkt het minst buiten de deur. Tot nu toe was dat de vrouw, maar binnen afzienbare tijd zal dat de man zijn. Dan is er geen mannenverlof meer nodig.

Aleid Truijens is voor een verruiming van het vaderschapsverlof, maar dan in deze vorm: ‘Ruimhartig, niet overdraagbaar betaald verlof voor beide ouders, niet na de bevalling maar uitgesmeerd over de eerste twaalf levensjaren van kinderen, dat lijkt me effectiever om mannen tot actief vaderschap en vrouwen tot meer werken te verlokken. En maak van kinderopvang een basisvoorziening. Dan help je gezinnen de tropenjaren door.’

12:19 vrijdag 28 april 2017

De eerste honderd dagen van het presidentschap van Donald Trump zijn niet precies wat je succesvol zou noemen, althans volgens de maatstaven die je daar normaal gesproken voor zou aanleggen, schrijft Ross Douthat in zijn column voor de New York Times. 'Er is geen wetgeving van enige betekenis door het Congres gekomen en het is pijnlijk duidelijk geworden dat dit Witte Huis niet echt weet welke wetgeving het zou willen realiseren. Er zijn geen politieke wittebroodsweken geweest: in dit stadium van zijn regering is Trump de minst populaire president in de moderne geschiedenis. Belangrijke delen van de uitvoerende macht zijn nauwelijks bezet en het Witte Huis verkeert in een toestand van burgeroorlog.


'En toch', gaat Douthat verder, 'had het veel erger gekund. Echt waar.'

10:16 donderdag 27 april 2017

Een van de belangrijkste verdiensten van de deze donderdag 50 jaar geworden koning Willem-Alexander is dat het land weinig van hem heeft gemerkt sinds hij op 30 april 2013 werd ingehuldigd, constateert NRC Handelsblad in het commentaar: 'Leve de onzichtbare koning.'

‘Gelukkig maar, want zo hoort het ook. Dit klinkt negatief, maar bedoeld is dat de koning er de afgelopen vier jaar blijk van heeft gegeven zijn – ingewikkelde en niet door hem zelf gekozen – plaats in het staatsbestel te kennen. Een meer dan ooit bescheiden plaats ook. Zelfs de rol bij de kabinetsformatie is het staatshoofd sinds 2012 afgenomen. Bij zijn aantreden wees Willem-Alexander erop dat het koningschap 'niet statisch' is.

'Iedere Koning geeft een eigen invulling aan het ambt', zei hij in zijn toespraak tot de Staten-Generaal. Continuïteit als symbool van het koningschap stond de voorbije jaren bij Willem-Alexander voorop. De vorm is misschien soms iets anders – als hij in het buitenland verblijft tekent de koning wetten en koninklijke besluiten op zijn tablet en de ‘koekhapfactor’ bij Koningsdag is verder afgenomen. In de kern wijkt de uitoefening van zijn taak in weinig af van die van zijn moeder. Wederom: gelukkig maar. Van een fundamentele modernisering van het koningschap is weinig gebleken. Altijd weer is er de wens, in het bijzonder van de kant van de media, tot meer openheid van de koning.

'Het is een onmogelijke wens, want openheid is nu juist iets wat de koning gegeven zijn staatsrechtelijk bepaalde, ingesnoerde positie niet is gegeven. Authentiek blijven. Dat was koning Willem-Alexanders voornemen toen hij aan zijn taak begon. Maar authentiek is in zijn functie wat anders dan bij anderen. Zoals zijn moeder Beatrix in 1988 in een interview met Hella Haasse bij háár 50ste verjaardag zei: 'Het is niet mogelijk in onze functie gewoon te zijn.'

'Dit is voor Willem-Alexander niet anders. En het zal ook een gegeven zijn voor zijn dochter prinses Amalia, wier toekomst ook al sinds haar geboorte vastligt. Het koningshuis kan in Nederland nog altijd op brede steun rekenen. De verbindende rol die de koning is toebedeeld, heeft Willem-Alexander probleemloos van zijn moeder overgenomen. Dit element vormt tevens het bestaansrecht voor de monarchie als instituut. Een instituut dat met zijn systeem van erfopvolging al lang niet meer van de huidige tijd is. Het koningshuis bestaat nu eenmaal en Willem-Alexander heeft zich op kundige wijze in zijn opdracht geschikt. 'Wie ben ik dat ik dit doen mag', luidden de beroemde woorden van zijn grootmoeder Juliana bij haar inhuldiging in 1948. Maar wie zijn wij die dit aan iemand vragen?

Toch is er iets verandert, constateert de krant na het vraaggesprek 'Willem-Alexander 50', dat gelijktijdig uitgezonden werd door NOS en RTL. Hans Beerenkamp: ‘Vanaf het moment dat Wilfried de Jong bijna achteloos zijn autosleutels op tafel gooide in de hal van De Eikenhorst, werd duidelijk dat er dit keer uit een ander vaatje getapt zou worden. Een mini-uitvoering van Zomergasten mag je het niet noemen, maar naar aanleiding van vier blokken met beelden van persoonlijke en politiek-maatschappelijke gebeurtenissen uit de periode 1967-2017 werd koning Willem-Alexander relatief openhartig – en kwetsbaar. De Jong haalde eruit wat erin zat en de koning voelde zich zichtbaar op zijn gemak bij een VPRO-medewerker die zich niet als lakei gedroeg. We kunnen nog jaren voort met een nadere analyse van de koninklijke ontboezemingen in deze 72 minuten over de persoon achter het ambt.’

19:09 woensdag 26 april 2017

In Duitsland verhardt de opstelling tegenover vluchtelingen zich, constateert Der Tagesspiegel. Het moet afgelopen zijn met hun voorkeursbehandeling. In Die Welt aandacht voor de stijging van geweldsdelicten.

Der Tagesspiegel voorziet een scherpe wijziging van het vluchtelingenbeleid. De overkoepelende raad van ‘Duitse stichtingen voor Integratie en Migratie’ (SVR) vindt dat na twee jaar ‘vluchtelingencrisis’ de speciale programma’s op scholen en de arbeidsmarkt afgebouwd moeten worden. De SVR meldt in een nieuw rapport dat het pad naar scholing en werk voor vluchtelingen ‘voor iedereen hetzelfde moet zijn’. De experts vinden dat vluchtelingen geen uitzonderingspositie meer moeten krijgen. Daardoor onstaat meer steun voor het vluchtelingenbeleid.

‘Dé plek voor de integratie voor minderjarige vluchtelingen is de school’, meent de SVR. De ‘welkomklassen’ die jonge vluchtelingen een ‘beschutte plek op school’ bieden isoleren de kinderen te veel. Ook ‘bijzondere maatregelen’ voor vluchtelingen op de arbeidsmarkt zijn niet goed. Het arbeidsmarktbeleid is de laatste jaren immers sterk hervormd.

De organisaties willen sterkere handhaving van de Dublin-afspraken. De EU-staat die de vluchteling binnenlaat, moet ook de procedure voeren. Daarnaast pleiten de organisaties voor een versterking van de omstreden EU-grensbewaking Frontex.

In Die Welt noemen Martin Lutz en Marcel Leubecher het ‘opvallend’ dat de geweldscriminaliteit in Duitsland vorig jaar met 6,7 procent is gestegen. Zij doen verslag van de presentatie van de Duitse criminaliteitscijfers door minister Thomas de Maizière van Binnenlandse Zaken. Het aantal ernstige lichamelijke verwondingen is met 9,9 procent toegenomen en het aantal verkrachtin- gen en aanrandingen met 12,8 procent. De minister zei dat er ‘in Duitsland iets aan het afglijden is’. Hij noemde de aanvallen op wetshandhavers, reddingswerkers en verplegend personeel ‘bijzonder laag’. Vervolgens ging hij in op de politiecijfers met betrekking tot het thema Criminaliteit en Immigratie. Vorig jaar werden 174.438 immigranten verdacht van een strafbaar feit, een toename van 52,7 procent. Waarom in de criminele statistieken niet meer alleen onderscheid wordt gemaakt tussen Duitsers en niet-Duitsers, maar binnen de groep van de niet-Duitsers de immigranten apart worden onderscheiden, verklaart De Maizière met het debat over de ontwikkeling van de criminaliteit onder ‘vluchtelingen’.

15:37 woensdag 26 april 2017

Gaat er een zucht van verlichting door Europa bij gematigde burgers na het succes van Macron in de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen? Is hij het type politicus waarnaar ook in andere landen wordt gesnakt? Of wordt hij meer een rare Franse snuiter gevonden?
Dat laatste zou je denken naar aanleiding van een debatje onder Britse columnistes. Die van de linkse The Guardian, Zoe Williams, voelde zich uitgedaagd door een satirisch stuk van Jan Moir in de rechtse Daily Mail over het leeftijdsverschil tussen Emmanuel Macron en zijn echtgenote Brigitte Trogneux: 25 jaar.
Moir deed of ze van Macron een brief had gekregen met de vraag om advies: hoe wordt ik serieus genomen als ik straks president ben en ‘ze denken dat ik een mama’s kindje ben?’ In die nepbrief stuurt hij foto’s uit het familiealbum. Hoe hij als 15-jarige verliefd werd op zij n dramadocente, toen veertig, getrouwd en moeder van drie kinderen. Hoe ze wachtten tot zijn 18de met een echte relatie. Hoe ze in 2007 zijn getrouwd en altijd gelukkig zijn gebleven.
‘Ma cherie Jan, de plichten van het hoogste ambt brengen ook de ketenen van fors geroddel. Nu heeft een website, zoals jullie BBC meldde, gesuggereerd dat ik homo ben.’
‘Beste Emmanuel’, antwoordt Lieve Lita-Moir. ‘Ten eerste: gefeliciteerd. Zelfs naar de maatstaf van Franse politici, heb jij het liefdesverhaal van de eeuw.’ Haar advies: ‘Vergeet die homo-aantijgingen toch’, maar hou echt op met je vrouw overal mee naar toe te zeulen, ‘alsof ze jouw knuffelhondje is’.
Zoe Williams vindt die lollige column getuigen van ‘ongefundeerde gemeenheid’. Het weerwoord is eenvoudig, vindt ze: ‘Mannen hoeven hun vrouw er niet onder te houden om te worden gerespecteerd.’ Toch heeft ze een ongemakkelijk gevoel bij de relatie van de Macrons. Als Brigitte nu eens een mannelijk toneelleraar was geweest en Emmanuel een meisje van 15? Er is sprake van een ‘double whammy’: leeftijdsverschil en een gezagsverhouding.
Ze besluit zich over haar aarzeling heen te zetten, want Emmanuels hartstocht breekt met de gangbare leeftijdsdicriminatie, ‘waar de aantrekkelijkheid van een vrouw ervan afhangt hoe dicht ze bij de 18 zit.’

21:45 dinsdag 25 april 2017

Tijdens de vrouwentop in Berlijn kwamen koningin Máxima, Angela Merkel en Ivanka Trump op voor de positie van de vrouw. Maar zal hun optreden echt iets veranderen of is het vooral voor de bühne?

Jannet Vaessen, directeur Women Inc. en auteur van IEDEREEN Inc:
‘Het is geweldig dat er zo’n top is, dat het onderwerp serieus wordt genomen. Op de top is het veel rijp en groen door elkaar. Wil de organisatie topvrouwen representeren of vrouwen met gezag neerzetten? Nu lijkt het dat ze internationaal bekende personen hebben gekozen om aandacht te trekken. Dat is een niet te onderschatten waarde. Maar je kunt je afvragen: gaan hier ook concrete beleidsmaatregelen uitkomen?

Een top is onmisbaar om beslissingsbevoegde en verantwoordelijk personen zich over zo’n thema te laten uitspreken. Een congres kan zeker voor doorbraken zorgen. Door ons eigen congres over gender en gezondheid is bijvoorbeeld het curriculum van het artsenonderwijs aangepast.

We lopen in Nederland enorm achter met vrouwenemancipatie maar we doen alsof we voorop lopen. Ooit liepen we voor met vrouwenkiesrecht, maar we hebben die voorsprong verloren aan landen om ons heen. Dit komt omdat we politiek koudwatervrees hebben om er iets aan te doen.

Er moet een minister van inclusiviteit komen die iedereen in het Torentje eraan herinnert dat beleid niet hetzelfde uitpakt voor mannen en vrouwen. Die alle middelen om vrouwenemancipatie te stimuleren durft uit te proberen: een vrouwenquotum, maatregelen rondom loonverschil, vaderschapsverlof. Dat doen de ons omringende landen ook.

In mijn tijd bij Women Inc. heb ik zoveel gesproken over wat vrouwen zelf moeten doen, dat ik het juist mooi vind de aandacht te verleggen naar de blinde vlek die politici hebben. Uiteraard moeten vrouwen ook wat doen: eerder hun hand opsteken, elkaar naar voren schuiven, geen last hebben van positieve discriminatie. Maar ik vind het ontbreken van politiek beleid om genderverschillen te doorbreken nu nog belangrijker. Ik kan er persoonlijk niet mee leven dat anno 2017 jongens en meisjes niet dezelfde kansen hebben in dit land.’

12:03 dinsdag 25 april 2017

Koningin Máxima gaat vandaag in Berlijn in discussie met Ivanka Trump en Angela Merkel over vrouwelijk ondernemerschap. Dat de positie van de vrouw wereldwijd verbeterd kan worden, is zeker. Maar het is de vraag of de G20-top iets kan veranderen, zegt media-ondernemer Marianne Zwagerman.

'Dat de positie van de vrouw wereldwijd kan verbeteren, daar is iedereen het over eens. Maar ik weet niet of een top daar iets aan bijdraagt.

Van de drie genoemde vrouwen is Merkel is de enige die er op eigen kracht is gekomen. Máxima en Ivanka zijn toch ‘de vrouw van’ en ‘de dochter van’. Het zijn de rolmodellen die we niet moeten willen. Waarom zien we in Berlijn de ceo van Interpolis niet, een leuke, jonge vrouw die er op eigen kracht is gekomen? Ivanka en Máxima bevestigen het beeld waar we vanaf willen: dat je eerst met iemand moet trouwen of in het juiste nest geboren moet zijn om ergens te komen. Dat is terug naar de Middeleeuwen. Eigenlijk moeten ze er niet naartoe. Maxima zou moeten zeggen: stuur maar een echte topvrouw.

Over de invloed van Ivanka Trump in het Witte Huis wordt altijd een beetje lacherig gedaan, maar haar rol is veel groter dan alleen maar liefhebbende dochter zijn. Ze lijkt aan macht te winnen. Als je ziet hoe iedereen inclusief de media op haar reageert, is dat een teken dat niemand vrouwen echt serieus neemt. Van dit probleem ben ik mij de laatste tijd vaker bewust.

Als vrouwen zich hier uitspreken over meer serieuze onderwerpen, dan word je nog steeds weggelachen. Verborgen seksisme is er gewoon, ook in Nederland. Het blijft voor vrouwen lastiger om serieus genomen te worden. Ik loop daar tegenaan en vrouwen die aan de start van hun carrière staan, lopen er nog meer tegenaan. Je terugtrekken binnen je eigen soort en dan gaan zeuren is geen goed idee. Je moet niet netwerken in een kippenhok als de macht bij de hanen ligt.

Ik denk ook dat we de hele vrouwendiscussie anders moeten voeren. Het wordt altijd in de sfeer getrokken van: het lukt niet met de vrouwen. Er worden ook altijd percentages bijgehaald, maar laat die cijfers toch eens los. Overal zijn vrouwen als ceo en dan is het percentage misschien laag, maar dat interesseert me niet. Er zijn honderdduizenden vrouwen die op stevige posities zitten en daarnaast nog gezinnen hebben. We moeten zichtbaar maken hoe normaal het is dat vrouwen leiding geven.'

15:55 maandag 24 april 2017

Filosoof en Volkskrantcolumnist Marjan Slob heeft de Socratesbeker 2017, de prijs voor het beste en meest urgente publieksfilosofieboek, gewonnen met Hersenbeest. De prijs werd vrijdag uitgereikt tijdens de Nacht van de Filosofie in De Lindenberg in Nijmegen.

De jury noemt Hersenbeest een wonderschoon boek dat zeer elegant is gecomponeerd: 'Geheel in de geest van Socrates neemt het de lezer mee in een wereld die ons op het eerste gezicht zo vertrouwd en vanzelfsprekend lijkt, om deze vervolgens kritisch te bevragen. Slob betoogt dat we eigenlijk niets anders dan taal hebben om onszelf als ‘hersenbeest’ te kunnen begrijpen.'

'Hersenwetenschappers willen ons graag doen geloven dat hoe wij zijn, hoe we ons voelen en wat onze intenties zijn, dat dat allemaal is af te lezen aan de grijze massa in onze hersenpan. De profielentaal van de wetenschap is niet per se de verkeerde taal, maar het is maar één taal. Dit boek vormt een sterk pleidooi voor het laten opbloeien van meerdere talen, inclusief de geesteswetenschappelijke taal, binnen de menswetenschappen', aldus de jury.

Hersenbeest is verschenen bij uitgeverij Lemniscaat. Suzanne Weusten schreef in de Volkskrant: 'In een meeslepend betoog wast Marjan Slob een groepje luidruchtige hersenwetenschappers de oren.'

15:49 maandag 24 april 2017

Over twee weken weten we wie zich de nieuwe president van Frankrijk mag noemen. Wordt het Le Pen of Macron? Het is een dankbaar onderwerp voor cartoonisten die de opwinding in Frankrijk duidelijk laten zien.

11:41 maandag 24 april 2017

Luuk van Middelaar, hoogleraar Grondslagen en praktijk van de Europese Unie aan de Universiteit Leiden, is niet verrast door de uitslag van de eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Frankrijk.

'Na alle verrassende plotwendingen in de Franse verkiezingscampagne verliep het laatste rechte eind volgens de verwachtingen. Ik ben opgelucht dat het rampscenario, met twee kandidaten die de Europese Unie willen vernietigen in de beslissende ronde op 7 mei, is uitgebleven. Ik ben ook blij dat Le Pen niet als eerste is geëindigd. Net zoals op 15 maart Wilders niet de grootste werd.

'Het trof mij wel dat Macron al bezig is met 8 mei, hij denkt dat hij het presidentschap al in zijn zak heeft. Hij is niet heel vechtlustig. Hij heeft nog niet eens een kwart van de kiezers. Le Pen en Mélanchon hebben samen 41 procent van de stemmen gehaald. Tel daar nog wat trotskistische splinters bij op en je komt dicht bij de 50 procent.

'Tekenend is ook dat Mélanchon weigert zijn kiezers op te roepen om op Macron te stemmen. Vijftien jaar geleden stemde extreem-links nog op Chirac om vader Le Pen uit het Élysée te houden. Die scoorde in 2002 18 procent. Ik verwacht dat Marine Le Pen minstens het dubbele gaat halen. Het Front National had al het zuiden veroverd, maar nu ook het Noorden en Noord-Oosten, traditioneel het bastion van socialisten en communisten.

'De Parti Socialiste, met 6 procent van de stemmen, is gebroken. Zij slaagt er niet meer in de arbeiders en de intellectuelen te verenigen. De hoogopgeleiden in de grote steden zijn naar Macron overgelopen.'

Maakt Macron zijn programma van liberalisering waar?
Van Middelaar: 'De verwachtingen zijn erg hoog gespannen. Maar hij is wel uit het niets naar boven gekomen. Het is een wonder dat een kandidaat van het midden heeft gewonnen. Van oudsher werden die altijd verpulverd tussen links en rechts. Hij zal toch zijn electoraat moeten verbreden.'

Merkel zal wel blij zijn met Macron.
'Duitsland kan het Frankrijk van Macron wel een steuntje in de rug geven. De Europese Unie is voor Duitsland meer dan alleen een monetaire unie, een deal met Frankrijk is voor Duitsland ook een politiek belang. Maar Macron zal dan wel iets van zijn hervormingsprogramma moeten waarmaken.'

09:56 zondag 23 april 2017

Paul Brill schrijft over het chagrijn en de crisis van Frankrijk. ‘Misschien wel de pijnlijkste indicatie van de gammele stand van het land is de emigratiegolf onder Franse Joden. Antisemitisme is een stugge traditie in Frankrijk, die uit de sluimerstand is ontwaakt door de groei van de moslimpopulatie met haar 'antizionisme', dat gemakkelijk overvloeit in jodenhaat.’

'Zonder Joden is Frankrijk zichzelf niet meer', zei ex-premier Manuel Valls twee jaar geleden in een rede tot de Assemblée. Een dramatische parafrase van De Gaulles uitspraak. Zo acuut is de nood nog niet, maar het vertrek van meer dan twintigduizend Franse Joden in de laatste drie jaar is een bedroevend teken aan de wand. Voor heel Europa.’

‘Omdat lezen niet altijd een feest van herkenning hoeft te zijn’, begon Sylvia Witteman te lezen in Hallo witte mensen, het onlangs verschenen boek van Anousha Nzume. ‘Ze waarschuwt de lezer daarin, met behulp van veel jargon als 'wit privilege' en 'culturele toe-eigening' voor in haar ogen racistisch 'wit' gedrag: het klakkeloos dansen op muziek van Beyoncé, het onbekommerd genieten van series als The Wire en het eten van (Turkse) broodjes döner die door toevoeging van hipster-ingrediënten als pompoen zijn aangepast aan de 'witte' smaakpapillen. Nee, soms is een pompoen niet gewoon een pompoen.’

‘Bij lezing van het prekerige pamflet (Nzume spreekt de lezer steevast aan met 'lieve witte mensen') verzonk ik al gauw in doffe moedeloosheid.’ Het alternatief? ‘Anya Ulinich en haar heerlijke debuutroman Petropolis (2008). De hoofdpersoon, Sasha, is de tienerdochter van een 'zwarte' (en afwezige) vader en een Joods-Russische moeder. Ze groeit op in het pauperstadje 'Asbest 2' in het desolate Siberië van de jaren negentig tussen gebouwen met opschriften als 'Glorie aan het Sovjetleger' en 'Poets de tanden na het eten'. (…) ‘Op buitengewoon geestige en satirische wijze vertelt Ulinich over Sasha's 'coming of age' in armoede en eenzaamheid.’

Hassan Bahara, die tot de herfst Peter Middendorp op zaterdag vervangt, schrijft ook over ‘Hallo witte mensen’. ‘Bent u wit dan is deze alinea niet voor u bedoeld: Broeders, zusters, begint onze obsessie met witte mensen niet een beetje gênant te worden? Hallo witte mensen! Klinkt als een montere, zelfverzekerde titel. Maar kijk er nog eens goed naar. Er sijpelt van alle kanten wrok uit. Treurig toch? Broeders, zusters, wanneer komen we eens aan onszelf toe?’

En dan: ‘Welkom terug, witte mensen! Het is zaak om niet langer nog een figurant te zijn in uw wereld, waar u altijd de hoofdrol heeft. Anders blijf ik stukjes afscheiden waarin ik naar uw aandacht en erkenning hengel. Uit die figurantenrol dus, en hop, de spotlichten opzoeken en van deze plek de grote, schaamteloze Hassan Bahara-show maken. Ik ben niet op deze wereld gezet om te eindigen als een voetnoot bij witte mensen.’

10:53 vrijdag 21 april 2017

De aanslag op de Champs-Élysées, donderdagavond opgeëist door Islamitische Staat, vond plaats tijdens een debat tussen de presidentskandidaten op de Franse televisie. De kandidaten zagen zich zo meteen gedwongen een reactie te geven.

Volgens Libération reageerde Emmanuel Macron, de onafhankelijke centrum-linkse kandidaat, het meest presidentieel. Hij zei, zichtbaar aangeslagen door de aanslag: ‘De eerste plicht, de eerste opdracht van de president is om bescherming te bieden.’

Marine le Pen van het Front National ging meteen in de aanval : ‘Niet alles is gedaan om onze landgenoten te beveiligen. Zij verwachten iets anders dan medeleven. Zij verwachten extra middelen.’ Le Pen pleitte voor een ‘aanvalsplan tegen het islamterrorisme’.

Alom werd de vraag gesteld of de terroristische aanslag Marine Le Pen in de kaart speelt. De Duitse krant Die Welt geeft een duidelijk antwoord : ‘Wat het motief van de moorddadige aanslagpleger ook geweest is, vermoedelijk heeft hij Marine Le Pen het grootst mogelijke cadeau in de verkiezingscampagne gegeven'.

12:32 donderdag 20 april 2017

Zijn politici kopschuw voor onderwijsvernieuwingen? De Kamer debatteert nu over het onderwijsplan-Dekker, een afgezwakte versie van de omstreden voorstellen van Paul Schnabel uit 2016. Remco Meijer schrijft er vandaag in de Volkskrant over. De voorzitter van de Algemene Onderwijsbond (AOb), Liesbeth Verheggen, vindt juist dat de Kamer zich veel te vroeg bemoeit met de kwestie. ‘Vanuit het hele veld zijn we het eens over hoe we het curriculum gaan ontwikkelen en dan gaat de Kamer er al over debatteren. Ik vind het getuigen van wantrouwen in het hele onderwijsveld.’

Verheggen: ‘Het lijkt wel te gaan over het rapport van Schnabel, maar we hebben het niet meer over 2032. Alsof er niets is veranderd. We hebben nu een breed gedragen overleg met ouders, leerlingen en leerkrachten. Nu hebben we draagvlak. Het ‘uitwerkingsvoorstel’ geeft voldoende garanties voor alle betrokkenen, en ook maatschappelijke organisaties hebben een rol. We zijn het eens dat er kritisch naar het curriculum moet worden gekeken; wij als AOb vinden dat zoiets permanent moet gebeuren en niet aan een tijdvak moet worden gebonden. Ik vind het jammer dat het nu lijkt alsof de Kamer zich laat leiden door de mensen die tegen vernieuwingen zijn. Maar ook die zouden blij moeten zijn met hoe het nu verder gaat.

‘Dekker heeft ons plan omarmd. De Kamer wil er nu ook wat over zeggen, maar dat is niet het goede moment. Het is een miskenning van het proces zelf. Er zou een garantie voor aparte vakken moeten blijven, hoor je in de Kamer. Maar laat dat nu ter bespreking aan het overleg van ouders, leerlingen, raden en personeel. Uiteindelijk moet die discussie een vertaling krijgen in de eindtermen van het eindexamen. Pas dan is de politiek aan zet.

‘Het gaat over het hoe en het wat. Het hoe moeten we aan de vakleerkrachten laten, het wat is het onderwerp voor veel meer spelers. Wat leren we onze kinderen met het oog op hun toekomst? Dat is de vraag voor de politiek, voor de wetenschap, maatschappelijke organisaties, maar ook voor het bedrijfsleven.’

Verheggen vindt dat ‘een nieuw kabinet deze werkwijze ook zou moeten omarmen’ en het ‘overlegproces’ een tijd lang de vrije hand moet geven. Hoe lang zou dat dan moeten zijn?

Verheggen: ‘Geen idee. In Engeland hebben ze er 8 jaar over gedaan. Dekker zet er gigantische druk op en dat is begrijpelijk. Maar betrokkenen hebben ook ruimte en tijd nodig. Het zou onzin zijn als ik nu al een uitspraak zou doen over een tijdsbestek.’

10:59 woensdag 19 april 2017

‘Zelfs volgens haar eigen Sfinx-achtige maatstaven, was Theresa May’s aankondiging van verkiezingen en goed bewaard geheim, schrijft Financial Times in een commentaar. ‘Het is ook een abrupte ommezwaai, omdat ze herhaaldelijk heeft gezegd dat vervroegde verkiezingen niet nodig waren. Niettemin was het een juist besluit.’

De Britse krant, wiens berichtgeving erg op de Europese Unie is georiënteerd, stelt tevreden vast dat May sinds ze Art. 50 (het begin van het uittredingsmechanisme uit de EU) in werking heeft gesteld ‘welkome signalen van realisme heeft afgegeven: de erkenning dat bedrijven een overgangsperiode nodig zullen hebben wanneer Groot-Brittannië de EU verlaat en de erkenning dat veel vacatures niet gevuld kunnen worden zonder migranten’.

‘Een sterk mandaat zal May helpen om deze pragmatische koers te handhaven. Het verkleint de kans dat ze in elk stadium van de onderhandelingen gegijzeld wordt door kleine pressiegroepen. Met een voorsproing van 21 punten in de peilingen, lijkt ze af te stevenen op een grote overwinning.’

De Guardian is faliekant tegen nieuwe verkiezingen. ‘Laten we heel duidelijk zijn. Groot-Brittannië heeft er geen behoefte aan, het volk heeft niet om verkiezingen gevraagd. May verliest geen stemmingen in het parlement. Er is geen crisis in de regering. Er is geen oorlog en geen economische crisis. Brexit is nog twee jaar verwijderd. De media roepen niet om vroege verkiezingen. De regering is niet uitgeput. De oppositie is niet gereed. Nu wordt een parlement dat vijf jaar moest blijven zitten gekort tot twee jaar puur en alleen omdat May denkt dat dit een goede tijd is om Jeremy Corbyns Labour-partij te vernietigen.’

The Times noemt de aankondiging van verkiezingen het juiste besluit, maar voegt eraan toe dat May ‘grootmoedig’ moet zijn in haar waarschijnlijke overwinning. ‘Theresa May’s besluit is iets heel zeldzaams – een veilige politieke gok. (…) Een groter mandaat voor de regering zou haar hand versterken in de onderhandelingen met Europa. Het zou hara dominant maken in elke parlementaire confrontatie over de voorwaarden van Brexit en het zou haar meer macht geven om de Schotse voorvechters van afscheiding in toom te houden. Op alle drie deze fronten zal Groot-Brittannië als geheel profiteren van een grotere meerderheid voor de Conservatieven.’

10:51 woensdag 19 april 2017

En wat denken ze in de andere delen van het Verenigd Koninkrijk van May’s ‘snap election’? Voelen de Schotten zich speciaal belaagd, zoals de leider van de Schotse nationalisten, Nicola Sturgeon, suggereerde? Wil May zo een dreigend tweede Schots onafhankelijkheidreferendum voorkomen? Theresa May gaf vandaag zelf een bevestigend antwoord door een open brief te laten plaatsen in het dagblad The Scotsman.

Ze riep de Schotse kiezers te breken met ‘de bekrompen, tunnelvisie-politiek van de nationalisten’. Met de verkiezingen in juni kunnen de Schotten korte metten maken met het onzalige idee om een tweede Schots referendum te houden over onafhankelijkheid en zo de banden met de Europese Unie te kunnen behouden, schreef May. Alleen de Conservatieven in Schotland staan voor ‘de eenheid en solidariteit’ van de unie en kunnen ‘ons Verenigd Koninkrijk verdedigen tegen de SNP’.

In Wales zien de nationalisten van Plaid Cymru hun kans. De site van de South Wales Argus plaatste de reactie van leidster Leanne Wood: ‘De Britse regering hefet ons land het pad van extreme economische roekeloosheid op geleid. Zo hoeft het niet te gaan. Wales heeft parlmentsleden nodig die de Tory’s tegenspel bieden, de stem van de rede zijn in het parlement en de vitale banden van ons land met Europa verdedigen.’

11:56 dinsdag 18 april 2017

Het Turkse ja-kamp viert feest. Niet alleen in Turkije, maar ook hier stemde een groot deel van de Turkse Nederlanders zondag ‘ja’. Wat bezielt hen?, vraagt AD-columnist Fidan Ekiz zich af. ‘Ze kozen voor een dictatuur waarin ze zelf niet hoeven te leven.’

Volgens Ekiz hadden juist de Turken in het buitenland kunnen voorkomen dat president Erdogan zijn macht nog verder kan uitbreiden. Maar dat deden zij niet. ‘In Turkije is tenminste nog een strijd geleverd’, maar in Nederland zijn de Turken ‘te lui om na te denken over de gevolgen’ van het referendum, schrijft ze in haar column vandaag.

Waarom? Ekiz noemt meerdere redenen: ‘Omdat er (terecht) fel wordt gereageerd op hun gebrekkige integratie, omdat ze nationalistisch zijn maar niet echt weten waarom en waarvoor.’ Van een democratie in Turkije is sinds zondag niets meer over, betoogt ze. ‘Die avond blaast die democratie haar laatste adem uit […] Terwijl ik luister naar het getoeter en het gejuich buiten, lees ik thuis met tranen in mijn ogen hoe Turkse Nederlanders op sociale media worden weg gewenst: ‘het liefst allemaal’.'

Turkse Nederlanders hadden een verschil kunnen maken, maar deden het niet. Ekiz heeft daar maar een woord voor: verraad.

'Nuanceer steun Erdogan niet'

Volkskrant-columnist Jonathan van het Reve vindt dat we de massale steun van Turkse Nederlanders aan Erdogan niet moeten bagatelliseren. ‘De neiging om een zorgwekkende verkiezingsuitslag op deze manier te reduceren tot alleen de mensen die feitelijk gestemd hebben, zag je ook na het Oekraïne-referendum en de verkiezing van Trump’, schrijft hij in zijn column vandaag. Maakt het uit hoe groot de steun voor Erdogan nou precies is? ‘Zolang het beperkt blijft tot wat getoeter rond een voetbalwedstrijd en af en toe een relletje bij het consulaat, kraakt de Nederlandse beschaving nog niet bepaald in haar grondvesten. Het gaat erom dát er zulke mensen zijn, en wat veel belangrijker is dan hun precieze aantal, zijn hun beweegredenen: waaróm vinden ze Erdogan zo geweldig?'

De uitslag van zondag kan onze ogen openen, betoogt Van het Reve. ‘Laten we dat niet verpesten met schijnprecisie.’

'Zijn Nederlandse ja-stemmers niet juist goed geïntegreerd?'

Bilal el Amraoui vraagt zich in een ingezonden brief aan de Volkskrant af waarom de Turkse Nederlanders die ‘ja’ stemden direct na het referendum werden neergezet als het boegbeeld van mislukte integratie. ‘Getuigt het niet juist van een keurige integratie, nu zij participeren in de democratie, uitkomen voor hetgeen zij vinden en zodoende ook stemmen met overtuiging?’

Hij werpt de vraag op of zij alleen goed geïntegreerd zijn als zij de mening van westerse media en politici volgen. Als we zo kritisch zijn over Erdogan-aanhangers, waarom kijken we niet met eenzelfde kritische blik naar de PVV, die volgens El Amraoui net zo goed een dictatoriale partij is. ‘Als we integratievraagstukken willen koppelen aan stemgedrag, laten we het dan wel evenwichtig doen.’

21:00 zaterdag 15 april 2017

Frank Kalshoven maakt korte metten met ondernemers die moord en brand roepen omdat ze te maken hebben met vijandige overnames. ‘Parels van de Nederlandse economie’ als AkzoNobel en Unilever zouden door pensioenfondsen, verzekeraars en zelfs het kabinet gered moeten worden.

Kalshoven: ‘Er zijn twee smaken. Eén: Unilever en Akzo wilden een strategie voeren die op lange termijn waarde creëert voor de aandeelhouders en andere belanghebbenden, ten koste van winst op de korte termijn. In dat geval hadden ze op de beurs niets meer te zoeken, en hadden ze tijdig hun eigendomssituatie moeten aanpassen (in de beste Rijnlandse tradities).

Twee: de bedrijven zijn van mening dat het nastreven van maatschappelijke doelen niet strijdig is met de korte termijn financiële belangen van de aandeelhouders. Dan was en is een beursnotering prima. En dan wordt de top van de onderneming nu dus uitgedaagd, conform de regels van het spel waarvan ze wisten dat ze eraan meededen.’

Aleid Truijens veegt de vloer aan met twintig jaar onderwijsbeleid. Nu er honderden miljoenen extra te verdelen zijn, moeten we niet de klassen kleiner maken, maar zorgen voor betere leraren. Als we toptalent beter betalen, komen én blijven ze heus wel. We moeten hogere eisen stellen aan de scholen en aan het leerprogramma.

Truijens spreekt de inspectie bestraffend toe: ‘Waarom zou je zwakke scholen niet onmiddellijk sluiten? Kinderen worden er in hun ontwikkeling belemmerd; kansen worden afgesneden. We spreken terecht schande van discriminatie. Dit is een ernstige vorm van discriminatie. Niet op grond van ras of sekse, maar van toeval. Je doorloopt maar eens in je leven de basis- en middelbare school. Als ze het daar verprutsen, ben je gesjochten.’

Ook de Twaalfde Man Paul Onkenhout toont zich dit weekend een strenge bovenmeester. Hij laat Joop Munsterman, de bestuurder die eerst uitgeverij Wegener en later FC Twente naar de rand van de afgrond wist te manoeuvreren, niet ontsnappen. Munsterman probeert zijn straatje schoon te vegen met een door een ingehuurde klerk geschreven terugblik, getiteld Rood bloed.

Tevergeefs: ‘Het verhaal van Munsterman is het klassieke verhaal van de hoogmoedige voetbalkeizer die ten val komt; van de man die een club in een ijzeren greep neemt, aanvankelijk met succes, maar snel wordt bevangen door een grootheidswaanzin die door niemand in zijn omgeving kan worden getemperd.’

10:04 vrijdag 14 april 2017

Vandaag ligt de kabinetsformatie stil omdat onderhandelaar Jesse Klaver verplichtingen heeft ten opzichte van zijn kinderen en zijn moeder. Dat is nieuw voor de habitués rond het Binnenhof, die doorgaans schamper doen over politici die er ook nog een privéleven op na willen houden.

In zijn stekel van 10 april wees chef politiek Raoul du Pré er al op dat je dan niet raar moet opkijken wanneer ‘het Binnenhof als werkplek zo weinig aantrekkingskracht uitoefent op jongeren, vrouwen en mensen in het algemeen die de klok niet in 1975 hebben stilgezet.’

Blijft de vraag waarom zo’n kabinetsformatie zo lang moet duren. Politiek correspondent Marc Chavannes kritiseert niet alleen die gang van zaken met onwezenlijk gedetailleerde afspraken en ‘het volk dat het nakijken heeft’. Hij schrijft zelf ook regeerakkoord in 12 hoofdpunten, waarmee een groenrechtse coalitie meteen naar Pasen aan de slag kan.

Motto voor Rutte 3: ‘Samenleven. Naar een nieuw Nederland voor iedereen’.

Punt 4:’Bedrijven zijn uitingen van het menselijk vernuft om producten en diensten te leveren waar vraag naar is. De overheid bevordert een klimaat waarin innovatie mogelijk is.’

Punt 6: ‘Nederland streeft op alle denkbare terreinen een dynamische rol na om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen. Het belastingstelsel wordt stapsgewijs vereenvoudigd.’

Chavannes wijst erop dat de omstandigheden elk kabinet dwingen tot improviseren. ‘Het gaat er om dat een ploegje ministers aan het werk gaat met gemeenschappelijke uitgangspunten en de wil er samen uit te komen. Als zij daartoe bereid en in staat zijn kunnen ook VVD, CDA, D66 en GroenLinks samen een kabinet vormen.’

11:29 donderdag 13 april 2017

De Turkse president Erdogan heeft de afgelopen jaren gewerkt aan het invoeren van een autoritair regime met een duistere islamistische kant, stelt de Wall Street Journal in een commentaar. Hij maakt van Turken lijfeigenen.
‘Met het referendum zondag probeert hij te oogsten en de resten van een liberale democratie af te schaffen. Peilingen tonen een lichte voorsprong voor de ja-stemmers. Erdogan zal, als hij wint, Turkije als president leiden tot 2029. Sinds de coup van afgelopen zomer heeft de regering meer dan 140.000 Turken ontslagen of gevangen gezet en 169 kranten en tv-stations gesloten.
'Parallel daaraan heeft Erdogan zijn anti-westerse retoriek opgevoerd. Ankara beschuldigde de Duitse en Nederlandse regering van ‘nazi-praktijken’ omdat ze pro-Erdogan bijeenkomsten verboden. ‘Dit vond allemaal plaats onder het huidige parlementaire system waar de oppositie tenminste een paar excessen van Erdogan kan aanpakken. Als deze zijn zin krijgt wordt het parlementaire system nog marginaler. De toekomst ziet er sowieso slecht uit. Kiezers kunnen kiezen uit tinten zwart. Als Erdogan dit weekend verliest zal hij harder doorgaan met het onderdrukken van tegenstanders en het Turkse nationalisme opzwepen met een zinloze oorlog tegen de Koerdische minderheid.
'Als hij wint wordt de mogelijkheid de AKP democratisch macht te ontnemen afgesloten. Het gevaar voor het Midden-Oosten en de NAVO-bondgenoten is dat het land zich ontwikkelt tot een islamistische staat zoals Iran, maar dan soennietisch.
'Erdogan kon in zijn beginperiode velen bekoren als een islamistisch leider die democratische normen respecteerde. De treurige ironie wil dat zijn huidige streven bij velen in het Westen tot de conclusie zal leiden dat islam en democratie niet samengaan.'

Is de Turkse democratie nog te redden, vraagt hoogleraar Elmira Bayrasli zich af in een opiniestuk in de New York Times. ‘De Europese Unie opende onderhandelingen in 2005 over het Turkse lidmaatschap omdat hij burgerlijk toezicht liet houden op de militairen. Maar in 2006 wilde Erdogan een ‘Amerikaans presidentieel systeem’ invoeren om de macht van de militairen – de verdedigers van de seculiere staat – in te perken. Deze zomer voerde hij de noodtoestand in. Daardoor kan het parlement alleen nog ja of nee zeggen op wetsvoorstellen van de president en werd de macht van de militairen nog verder ingeperkt. Met meer macht kan Erdogan ‘de terroristen verslaan’, stelt hij. Turkije heeft zich inmiddels steeds verder van het Westen verwijderd. Conservatieve moslims waarderen zijn oorlogszuchtige taal tegen Duitsland en Nederland (‘Nazi-praktijken’). Zij zullen zondag op hem stemmen, maar het is nog te vroeg om uit te maken of zij winnen. Als de nee-stemmers winnen dan zal hij zich opwerpen als een verdediger van de natie die wordt belegerd. En daarmee de steun verwerven van nationalisten. Of hij verlengt de noodtoestand, misschien wel voor altijd Hoe dan ook, Turkije heeft een ‘nee’ nodig op zondag.
'Een afwijzing van Erdogan voorstellen zou het besef levend houden dat, als deze president weg is, Turkije eindelijk de macht van zijn heersers kan proberen in te perken, en misschien ooit een democratie zal zijn.'

12:01 woensdag 12 april 2017

De Turkse minister Kaya van Familiezaken is naar de rechter gestapt wegens haar uitzetting uit Nederland vorige maand. Deze week arriveerde de Eritrese toppoliticus Gebreab in Nederland, híj wordt met rust gelaten, hoewel hij ook politiek geladen bijeenkomsten wil toespreken voor een migrantengemeenschap in Nederland. Waarom mag de een dat niet doen en de ander wel? Wordt nu elk bezoek van omstreden politici uit migratielanden een kwestie?

Jan Brouwer, hoogleraar Algemene rechtswetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen is kritisch over de houding van de Nederlandse overheid en vooral de Kamerleden. Brouwer: 'Ik denk niet dat de stap van Kaya veel kans van slagen maakt. Maar waar het om draait is dat in het debat onder juristen maar ook Kamerleden alles door elkaar wordt gehaald. Het recht om een land binnen te komen is een heel andere kwestie dat een vergadering organiseren. Bij de toegang tot een land is de eerste vraag wat is de status, gaat het om een diplomatiek verkeer of niet. Er bestaat een duidelijk onderscheid tussen komst en vergaderen.

'Nederland had de Eritreeër Gebreab een visum kunnen weigeren op basis van de visumwet, bijvoorbeeld met het argument van gevaar voor de openbare orde, maar nu hij hier is staat niets hem in de weg een bijeenkomst bij te wonen. Krachtens de wet op de openbare manifestaties kan een vergadering niet vooraf worden verboden. Een vergadering hoeft niet eens te worden aangekondigd, burgemeesters zouden hun handen vol hebben als ze alle bijeenkomsten vooraf moesten beoordelen. Vinden er tijdens de vergadering wanordelijkheden plaats, dan kan de burgemeester de bijeenkomst laten beëindigen.

Wanordelijkheden is de wettelijke terminologie. Dat is een enger begrip dan openbare orde, waarover Kamerleden spreken. Bij mijn weten hebben zich in het verleden bij bijeenkomsten van Eritreeërs nooit wanordelijkheden voorgedaan.

'Dus er is eigenlijk geen reden voor de onrust die je nu in de Kamer hoort bij alle partijen. Kamerleden verwijten de Eritreeërs een gebrek aan rechtstatelijke denken, maar ze zouden eerst eens goed naar ons eigen grondwettelijk kader moeten kijken. Dat biedt geen enkele ruimte om vergaderingen vooraf te verbieden, hoe onwenselijk de boodschap die wordt verkondigd ook is.'

10:22 woensdag 12 april 2017

‘Waar waren de demonstranten voor de vluchtelingen toen Assad zijn volk vergaste?’ Onder die kop plaatst de Wall Street Journal een opiniestuk van de Syrische vluchteling en activist Kassem Eid die op 21 augustus 2013 Assads aanval met chemische wapens op een westelijke buitenwijk van Damascus overleefde. Bijgaand enkele citaten uit zijn stuk:

‘Die morgen overleed ik bijna na het dodelijk parfum te hebben geïnhaleerd dat Bashar Assad had uitgestrooid over mijn geboortestadje Moadhamiya. Ik worstelde om te ademen terwijl deze stille doder mijn borst omklemde en op mijn longen drukte tot mijn hart stopte te slaan van pijn. De doktoren gaven me op en lieten me voor dood achter. Ik werd dertig minuten later wakker in een schreeuw van pijn en omringd door lijken.’

‘Maar een nog slechter moment kwam toen president Obama zijn ‘rode lijn’ introk die gevolgen in het vooruitzicht stelde voor het gebruik van chemische wapens. (…) Ik ontvluchtte Syrië en kwam naar de VS in 2014, maar na twee jaar kwam ik tot de conclusie dat niets Obama van mening zou doen veranderen – niet ik, niet het ‘Caesar-rapport over martelingen op industriële schaal in Syrische gevangenissen, niet de miljoenen die gedood waren of moesten vluchten voor Assads genocide.’

‘Slechts twee maanden geleden werden Amerikaanse vliegvelden protestzones omdat president Trump poogde tijdelijk de toegang te ontzeggen aan vluchtelingen en reizigers uit zeven landen, inclusief Syrië. Waar blijft die woede vandaag? Waarom bevolkten demonstraten vorige week na de zenuwgasaanval in Syrië niet de straten rond het Witte Huis en de Verenigde Naties om te roepen om militaire actie tegen Assad?’

‘Syriërs rebelleerden niet tegen de Assad-dictatuur om als vluchteling toegang tot de VS te verkrijgen. We rebelleerden omdat we voor het eerst als gelijke burgers in ons land wilden leven. (…) president Trump heeft met een aanval meer gedaan om IS te bevechten dan zijn voorganger in zes jaar. Hij heeft de Syriërs hoop gegeven dat de VS zullen staan voor mensenrechten en vrijheid. ISIS floreert in omstandigheden van hopeloosheid en internationale passiviteit, het helpt ze hun strijders te overtuigen voor wraak te vechten in plaats van gerechtigheid. Dankzij Obama’s inactie kon IS zich zo ontwikkelen.’

‘Ik wil Trump bedanken voor zijn moedige actie om het Assad-bewind te treffen en hem verantwoordelijk te houden voor het afslachten van burgers. (…) Help ons alstublieft. Anders vrees ik dat wat gebeurde op 21 augustus 2013 en op 4 april 2017 zich nog vele malen zal herhalen.’

17:06 dinsdag 11 april 2017

Grote ophef over de hardhandige verwijdering van een passagier uit een vliegtuig van United Airlines. Boycotten, schreeuwt het internet. Maar website Vice komt met een duurzamer voorstel.

In een video van het incident is te zien hoe een 69-jarige man uit zijn stoel wordt getrokken en aan zijn armen door het gangpad wordt gesleept. Met ontbloot bovenlijf roept hij dat hij dokter is en snel naar zijn patiënten moet, maar dit haalt niets uit. De vlucht is overboekt en iemand moet plaatsmaken voor crewleden.

Vice vraagt zich af hoe dit incident bij United heeft kunnen gebeuren en herinnert ons aan ‘de alledaagse absurditeit van de luchtvaart’. En daar horen overboekte vluchten bij. Iedereen kan – maar dan wel vriendelijk – worden verzocht een vlucht later te nemen. ‘Als vliegen lijkt op iets dat niet voor mensen is gemaakt, dan kunnen we de Amerikaanse overheid daarvoor danken.’

Voormalige president Carter zette in 1978 zijn handtekening onder een dereguleringswet wat vliegmaatschappijen enorme vrijheid gaf. ‘Het dereguleren maakte het voor klanten veel goedkoper om te vliegen. Ook werden langeafstandsvluchten toegankelijk voor Amerikanen met een midden- en laag inkomen.’ Maar daar zit ook een keerzijde aan, schrijft Vice: ‘Het verbiedt de overheid iets te doen aan de prijs, route of service.’ En daarom zijn er volgens Vice geen regels die passagiers beschermen tegen het luchtvaartoligopolie.

De Verenigde Staten geven luchtvaartmaatschappijen vrij spel om te doen en te laten wat zij willen. ‘Zij krijgen al decennia wat ze willen.’ En de gevolgen hebben we op YouTube kunnen zien. Door het gebrek aan concurrentie kunnen maatschappijen de prijzen omhoog gooien, ervoor kiezen geen maaltijden te serveren en sommige routes simpelweg niet te vliegen.

Volgens Vice hebben luchtvaartmaatschappijen te veel macht. ‘Uniteds behandeling van de passagier was verschrikkelijk.’ Op het internet klinkt een roep om United te boycotten. Op de korte termijn een prima idee, maar voor de lange termijn denkt Vice groter: ‘Heb je socialisme wel eens overwogen?’

16:08 dinsdag 11 april 2017

De hoeveelheid journalisten die de raketaanval van president Trump op een Syrische luchtbasis hebben geprezen als ‘presidentieel’ is ‘zorgwekkend’. Dat vindt de beroemde Amerikaanse oud-nieuwslezer Dan Rather, meldde The Huffington Post dit weekend. ‘Oorlog moet nooit als public relations campagne gezien worden. Het is een stap in het duister en de volledige impact is onmogelijk te voorspellen, vooral vlak na de aanval.’

Amerikaanse tv-nieuwsmedia berichtten vorige week volgens critici veel te uitbundig over de raketaanval. Fareed Zakaria van CNN zei dat ‘Donald Trump president van de VS werd’ toen de aanval begon. David Ignatius van de Washington Post zei op MSNBC dat de opperbevelhebber ‘meer umph, meer geloofwaardigheid’ had teruggebracht in Amerikaanse macht. En Brian Williams van MSNBC noemde de Tomahawk-raketten ‘prachtig’.

Op Facebook schrijft Rather: ‘De rol van de media is moeilijke vragen stellen. Er is meer dan genoeg bewijs dat deze regering nauwlettend gevolgd moet worden. De leugens die we gehoord hebben, de chaos in het bestuur, en de vragen over de banden met Rusland – zelf een grote speler in Syrië – maken het dat de media deze actie met een gezond scepticisme benaderd. Misschien was het een juist besluit. Misschien zal er een sterk en wijs beleid tevoorschijn komen. Maar het is nog veel te vroeg om zo’n oordeel te kunnen vellen.’

The Huffington Post citeert ook Alex Pareene van Fusion, die het vorige maand gevaarlijk noemde om het gooien van bommen gelijk te stellen aan ‘presidentieel optreden’ – vooral in het Trump-tijdperk, omdat hij zo diep geeft om hoe hij behandeld wordt op televisie.

11:42 dinsdag 11 april 2017

Vandaag is de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson in Moskou voor besprekingen. In publieke verklaringen leggen Amerikanen en Russen elkaar het vuur aan de schenen sinds Trumps raketaanval op Syrië vorige week. Toch bieden recente ontwikkelingen op termijn wel degelijk uitzicht op een politieke overeenkomst voor Syrië, schrijft de Russische expert Dmitri Trenin in een opiniestuk voor Financial Times.

Anderzijds: als de Amerikanen doordrijven met hun militaire acties, staat de wereld een nieuwe Cubacrisis te wachten. Bijgaand enkele citaten uit Trenins stuk:

‘De Amerikaanse luchtaanvallen op Syrië hebben elke nog resterende illusie in Moskou over Donald Trumps buitenlandbeleid verbrijzeld. De Russische interpretaties over Trumps ommekeer in Syrië richten zich vooral op de binnenlandse context. Door vertoon van Amerikaanse macht op het wereldtoneel, zo luidt het argument, houdt Trump zich de politieke opponenten in Washington weer even van het lijf. Wel ironisch: met zijn opdracht tot directe actie in Syrië heeft Trump in wezen hetzelfde gedaan met Poetin als wat Poetin deed met Obama toen hij in september 2015 de Russische militaire interventie in het Midden-Oosten lanceerde.’

‘Nu zijn beide landen actief in Syrië, met een slechts gedeeltelijk overlappende agenda. Het risico op confrontatie is gegroeid maar, paradoxaal genoeg, grote Amerikaanse betrokkenheid kan ook leiden tot grotere samenwerking met Rusland en uiteindelijk de beëindiging van de burgeroorlog.’

‘Trumps interventie kan Moskou’s hand sterken tegenover Assad en Iran en diens cliënt Hezbollah. Beiden zagen de verovering van Aleppo door het Assad-bewind als klaroenstoot voor een totale overwinning - en ondermijnden daarmee de Russische onderhandelingspogingen. Rusland heeft behoefte aan een politieke oplossing in Syrië – dat is zijn enige acceptabele exit-strategie – maar zijn bondgenoten zijn bereid tot het bittere eind door te vechten.’

‘Het is natuurlijk allesbehalve duidelijk wat Trump nu zal doen in Syrië. Wellicht meer raketaanvallen. Of meer troepen. En wellicht wordt de vervanging van Assad nu belangrijker dan de strijd tegen IS. Maar als dat gebeurt, komt Rusland te staan voor de keus tussen een vernederende nederlaag of conflict met de Verenigde Staten. Dat zou het gevaarlijkste moment zijn dat de wereld heeft gekend sinds de Cuba Crisis (1962).’

‘Maar als Washington besluit tot deelneming aan het diplomatieke spel inzake Syrië, vergroot dat de kans op een overeenkomst aanzienlijk. De regering-Obama toonde nooit echte belangstelling voor een serieus partnerschap met Moskou. Trump heeft daarvoor wellicht wel oprechte belangstelling.’

09:52 dinsdag 11 april 2017

‘Er is nog nauwelijks iets bekend over het stemgedrag van de Turkse Nederlanders’, schrijft Hans Wansink in het Commentaar naar aanleiding van het Turkse referendum. ‘Vaststaat dat Erdogan en zijn AK-partij nog altijd populair zijn onder veel Turkse Nederlanders. Dat is moeilijk te verteren voor veel Nederlanders, die niets anders kennen dan de liberale, pluriforme democratie waarin ze zijn opgegroeid. Maar tolerantie vereist nu eenmaal het dulden van opvattingen die je zelf als verwerpelijk van de hand wijst.’‘Helaas is in de Turkse gemeenschap de tolerantie voor de Turkse Nederlanders die tot het nee-kamp behoren ver te zoeken. Zij verdienen dan ook onze steun en solidariteit, en zelfs onze bewondering als zij de moed hebben openlijk voor hun weerzin tegen het Erdoganregime uit te komen.’

09:44 dinsdag 11 april 2017

President Trump heeft een kans gemist tijdens het recente bezoek van de Chinese leider Xi, schrijft Heleen Mees in een opiniestuk.

‘De afgelopen zes jaar heeft Rusland zeven keer VN-resoluties over de strijd in Syrië gevetood. China maakte in die periode maar liefst zes keer gebruik van zijn vetorecht. Maar na de aanval met chemische wapens in Syrië afgelopen dinsdag, begon Peking zich los te weken van Rusland. De Chinese ambassadeur bij de Verenigde Naties veroordeelde in scherpe bewoordingen het gebruik van chemische wapens en riep op tot een onafhankelijk onderzoek naar de aanval met vermoedelijk saringas. Van de drie conceptresoluties die opriepen tot een onderzoek steunde China de resolutie die het midden hield tussen de Amerikaanse en de Russische.’

‘De top in Mar-a-Lago bood Trump daarom een uitgelezen kans om een verstandhouding met zijn Chinese counterpart te ontwikkelen ten aanzien van Syrië. De twee mannen zouden elkaar ongetwijfeld hebben gevonden in hun afkeer van de Syrische gifgasaanval en mogelijke oplossingen hebben besproken.’

09:41 dinsdag 11 april 2017

‘Ze liepen met zijn allen en keken niet achterom’, mijmert columnist Erdal Balci over zijn ervaring met de recente stembusgang inzake het Turkse referendum. ‘Vriendelijk gingen ze met elkaar om, met in hun ogen het licht van de daadkracht. Ik zag ze naar de Turkse stembus in Den Haag bewegen: de ingehouden haast in de benen, het enthousiaste hart en armen die de stembus zouden willen omhelzen. De Haagse straat op het industrieterrein was als een onder de zon glinsterende rivier, waarop tienduizend mensen dreven. Mensen die voorwaarts schreden, om een democratie in ademnood een schot in de nek te geven.’

11:59 maandag 10 april 2017

Steeds meer studenten kunnen hun studieschuld niet volledig terugbetalen. Vorig jaar hadden bijna 100 duizend afgestudeerden hier moeite mee, blijkt uit onderzoek van Trouw. Dat is drie keer zo veel als in 2009. Volgens Jarmo Berkhout, voorzitter van de Landelijke studentenvakbond (LSVb) een groot probleem, ook voor aankomende studenten.

‘Dit kan heel afschrikwekkend werken voor mensen die overwegen te gaan studeren. Zij horen: het is niet erg om je in de schulden te steken, want je vindt toch wel een baan. Maar dat blijkt behoorlijk tegen te vallen. Het is niet zo dat als je studeert je dan automatisch rijk wordt en die schuld niet uitmaakt.’

Maakt het leenstelsel het aflossen nog moeilijker?

‘Enerzijds wel omdat de schuld gemiddeld hoger gaat worden. Anderzijds zijn de aflosvoorwaarden van duo gunstiger dan onder het oude stelsel. Maar ik denk niet dat het de komende jaren beter wordt: als het aflossen nu al moeilijk is voor studenten dan is het een slecht idee om die gemiddelde schuld nog hoger te maken.’

Basisbeurs dan maar weer invoeren?

‘Studeren moet betaalbaarder worden dan het nu is. Het is heel dom jonge mensen een hypotheek op hun toekomt te laten afsluiten. Als er moet worden bezuinigd of geïnvesteerd in het hoger onderwijs wordt er als eerste geld weggehaald bij studenten. Gevolg is dat zij zich diep in de schulden steken en problemen krijgen met aflossen.’

Bovendien heeft het bespaarde geld van de basisbeurs niets opgeleverd , schrijft u samen met ISO in een brief aan de Kamer.

‘Er kwam wel geld vrij, maar het is te weinig. Er werd beloofd: we schaffen beurs af, maar je krijgt er beter onderwijs voor terug. Die belofte kan niet worden ingelost omdat er zoveel is bezuinigd dat het elkaar alleen in balans houdt. Er blijven meer studenten bijkomen, maar het beschikbare bedrag blijft gelijk. Dus per student is er minder geld en minder kwaliteit. Dat is niet alleen een verbroken belofte, maar ook slecht voor het hoger onderwijs en daarmee voor de economie van Nederland.’

Dinsdag staat de LSVb bij de Hofvijver in Den Haag om actie te voeren tegen alle bezuinigingen die volgens hen te weinig hebben opgeleverd.

09:50 maandag 10 april 2017

‘De SER doet een dappere poging de hoogoplopende discussie over de Nederlandse pensioenen te beslechten’, schrijft Pieter Klok in het Commentaar. ‘Alle werknemers krijgen straks een eigen pensioenrekening, blijkt uit een conceptadvies. Alle pensioenpremie die u gedurende uw carrière afdraagt, worden straks in één pot gestopt. Dit heeft zeker voordelen.’

Maar ook nadelen: ‘Het gevaar van een eigen rekening is dat het solide collectieve pensioen wordt ingeruild voor een 'casinopensioen', dat sommige deelnemers - door een beurskrach bijvoorbeeld - minder pensioen krijgen dan waarop ze hadden gehoopt. Met collectieve buffers en andere maatregelen moeten al te dramatische uitslagen worden voorkomen, maar het is onvermijdelijk dat de een straks meer geluk heeft dan de ander doordat zijn geld gedurende zijn leven beter rendeert. De oude oneerlijkheid wordt dus in wezen vervangen door een nieuwe oneerlijkheid.’

09:45 maandag 10 april 2017

‘In Emmeloord, een van de meest Nederlandse plekken van Nederland, worden mensen bedreigd omdat ze Turkse muziek uitzenden’, schrijft Toine Heijmans in de verslaggeverscolumn. ‘Yesim presenteert het Turkse uurtje bij OZONOP, de Omroep voor Zieken en Ouderen Noordoostpolder, elke zaterdag tussen negen en tien, en iemand heeft daar problemen mee. Ze draait liefdesliedjes. Ze leest voor uit de boeken op haar nachtkastje van de jonge schrijver Mehmet Ali Kilinç. Politiek doet haar niks. Ze praat daar niet over. Ze praat over liefde en hartepijn. De radio geeft haar een leven dat ze nooit had. Wat iemand beweegt om niet alleen Yesim te bedreigen maar ook de secretaris van het radiostation, Bas Stuy - het is een raadsel. En alweer een teken dat bedreigen een normale vorm van communiceren is geworden.’

09:40 maandag 10 april 2017

‘In zijn dikke bubbelboek Sferen presenteert Sloterdijk politiek althans als een geformaliseerde strijd om 'de herverdeling van comfortkansen'’, aldus Marjan Slob in haar column. Slob wil onderzoeken of politiek inderdaad een strijd om comfortkansen is. ‘En om dat serieus te doen, kan ik me maar beter richten op een leefwereld die ik echt ken. Welnu, ik woon in Utrecht, een knusse stad vol hoogopgeleide mensen. Maar ook hier - juist hier! - strijden groepen onderling stevig om comfortkansen.’ Zoals in de petitie die vraagt om zijtrappen die van deze Moreelsebrug naar de perrons voeren op het Centraal Station van Utrecht. ‘De inrichting van een stad materialiseert belangen en stolt comfortkansen. Ik voel het hier aan den lijve. Voor wie is deze stad eigenlijk ontworpen? Wie moet ruimtelijk inschikken voor wie? Ik meng me heel modern in deze politieke strijd - heel comfortabel ook. Ik teken de petitie.’

17:43 zondag 9 april 2017

Het aantal vrouwen in de Tweede Kamer is écht te laag, becijferde wetenschapsredacteur Maarten Keulemans voor zijn weblog: zo’n 19 vrouwen minder dan je zou verwachten, ofwel een hele SP-fractie vol. En waarom? ‘Als je het kil berekent blijkt dat zulke schommelingen voor meer dan de helft te verklaren zijn uit de economie’, aldus Keulemans.

09:27 zondag 9 april 2017

Martin Sommer kijkt met gemengde gevoelens naar het ‘Nederlandse ritueel-in-slakkengang’, de formatie. ‘Formeren in Nederland is haast-je-langzaam en egeltjesliefde, tussen mannen die elkaar van haver tot gort kennen. Lobby's schrijven hun brieven, ambtenaren vertellen hoe het moet in 2050. Na een opgewonden campagne is de tijd plotseling stilgezet. Hoe anders is dat in bijvoorbeeld Engeland. Daar hebben ze last van horror vacui. Cameron was nog niet vertrokken met zijn verhuisdozen of Theresa May stond voor de deur van Downing Street haar eerste persconferentie te geven. De zetel van de macht mag niet leeg zijn. Gebeurtenissen old boy!’

Paul Onkenhout schrijft over de ‘dubbele last’ van Justin Kluivert. ‘Zijn vader was in de eerste plaats een formidabele voetballer. En hij heeft een privéleven dat in de media al jarenlang breed uit wordt gemeten. (…) Je gunt Justin, zoals iedereen, een onbevangen start, een blanco verleden en verhalen waarin de ouders alleen maar opduiken als ze zeggen dat ze trots op hem zijn. De beste dienst die Justin Kluivert zijn familie kan bewijzen, is dat hij in de voetsporen van zijn vader treedt, als voetballer, en in het ideale geval overstijgt.’

Sylvia Witteman vindt dat de ‘feministe met humor’ Caitlin Moran gek is geworden. ‘Ik vond Moran tamelijk sympathiek, ondanks die eeuwige, gewild toffe, scheve grijns, maar nu verklaarde ze laatst opeens: 'Als ik één goede raad heb voor meisjes en vrouwen is het wel dit: meiden, lees geen boeken die door mannen zijn geschreven. Blijf er bij uit de buurt.' Nou ja zeg!’ (…) ‘Ik begrijp natuurlijk best wat Moran bedoelt: wat je leest kan je enorm beïnvloeden, en als dat uitsluitend boeken zijn van fossiele, burlende edelherten als Faulkner, Chandler, Hemingway en Roth, zou de moed je als stuntelig meisje weleens in de schoenen kunnen zinken. Maar als stuntelig jongetje óók, hoor. Jongens en meisjes (en mannen en vrouwen) hebben veel meer gemeen dan ze van elkaar verschillen.’

11:34 vrijdag 7 april 2017

President Trump heeft vannacht de wereld verrast met een aanval met kruisrakketten op een Syrische luchtmachtbasis. In het opiniestuk ‘Na de raketten hebben we behoefte aan slimme diplomatie’ in The New York Times krijgt hij daarvoor lof van Antony Blinken, een van de onderministers van Buitenlandse Zaken in de regering-Obama.

Hij schrijft: ‘President Donald Trump had gelijk om het regime van Bashar al-Assad te treffen vanwege het gebruik van massavernietigingswapens – het zenuwgas sarin – tegen zijn eigen volk. Trump wil wellicht niet de ‘president van de wereld zijn’ maar als een tiran op schandelijke wijze de basisnormen van internationaal gedrag schendt (in dit geval het verbod op chemische of biologische wapens in gewapende conflicten, afgesproken na de Eerste Wereldoorlog), kijkt de wereld naar Amerika voor een reactie. Trump reageerde en verdient daarvoor lof.’

'De echte test voor Trump is wat er nu gaat gebeuren. Hij heeft een totale desinteresse getoond in het beëindigen van Syrië’s burgeroorlog. Nu heeft de regering invloed die het moet uitproberen op het Assad-bewind en Rusland om te pogen Syrië’s luchtmacht in te tomen, het gebruik van chemische en biologische wapens te stoppen, een effectieve wapenstilstand te tot stand te brengen in Syrië’s burgeroorlog en zelfs over te gaan naar een onderhandelde machtsoverdracht – doelen die de Obama-regering ontglipten.’

'Tegelijkertijd moet de regering-Trump de mogelijke onvoorziene gevolgen van het gebruik van geweld zien te voorkomen of temperen. Onder andere het compliceren van de militaire campagne tegen IS. Dat zal iets vergen waarin de regering tot dusver weinig belangstelling heeft getoond: slimme diplomatie.’

'De regering-Trump moet Moskou duidelijk maken dat het verantwoordelijk zal worden gehouden voor Assads acties, en zo nodig opdracht geven tot meer luchtaanvallen. De VS moeten anti-terrorisme samenwerking met Rusland – die Rusland wil – voorwaardelijk maken aan Ruslands inspanningen het Assad-bewind in te tomen en het over te halen tot echte vredesonderhandelingen met rebellen. Minister van Buitenlandse Zaken Tillersons bezoek aan Moskou volgende week zal cruciaal zijn voor het overbrengen van deze boodschap en voor het voorkomen van escalatie met Rusland.’

'Hierbij moet de regering-Trump gebruik maken van het feit dat de Russische president Poetin waarschijnlijk woedend is op Assad. Poetin heeft Assad geholpen om de militaire situatie in de burgeroorlog weer de baas te worden. Maar Assads hernieuwde gebruik van sarin was totaal onnodig en zeer gênant voor Moskou.’

11:31 vrijdag 7 april 2017

The Washington Post is sceptisch in een hoofdcommentaar: ‘Inmiddels is het land gewend – zij het niet instemmend – aan president Trumps bombastische statements en overdrijving. De meeste hiervan kunnen beter worden vergeten. Maar recent heeft Trump met zijn retoriek heel serieus gebied betreden in twee gecompliceerde internationale crises, Syrië en Noord-Korea. Dit is waar woorden gevaarlijk worden als ze niet gekoppeld zijn aan actie of strategie.’

Trumps harde woorden over de ‘vele, vele lijnen’ die Assad overging met zijn gifgasaanval roepen volgens de krant de vraag op hoe hij zijn woord wil nakomen. ‘Donderdagnacht lanceerden de VS circa vijftig kruisraketten op een Syrische luchtmachtbasis als antwoord op de chemische aanval. Dit is de eerste directe aanval op Syrische troepen sinds de burgeroorlog zes jaar geleden begon. De volgende stappen moeten zorgvuldig worden overwogen zodat een spasme als reactie de zaken niet erger maakt op een slagveld waar Rusland en Iran het Syrische regime steunen.'

11:27 vrijdag 7 april 2017

In een analyse van de raketaanvallen op Syrië schrijft de Wall Street Journal dat deze ‘het presidentschap van Trump op een nieuwe en onvoorspelbare koers brengt, die waarschijnlijk zijn tijd in het Witte Huis zal vormen’.

‘Geconfronteerd met zijn eerste grote buitenlands-politieke test – iets waar elke nieuwe president mee te maken krijgt – toonde Trump gemak met het nemen van militaire actie. Hij toonde zich ook flexibel: hij veranderde koers ten opzichte van opmerkingen die hij maakte tijdens de verkiezingscampagne maar ook vergeleken met zijn Syrië-beleid binnen 48 uur na het zien van de afschuwelijke fotografische bewijs van Assads chemische wapens aanval dinsdag.'

'Nu moet hij de vraag beantwoorden waar zijn voorganger en andere wereldleiders al jaren mee worstelen: wat nu? Het is de vraag die Obama herhaaldelijk deed beslissen tegen een grotere militaire betrokkenheid in Syrië. (…) Een ding is zeker: Trump is bereid geweld te gebruiken en snel besluiten te nemen als hij eenmaal heeft besloten op te treden. Dat is een dramatische verandering ten opzichte van Obama, die heel lang kauwde op militaire besluiten en zich jarenlang verzette tegen oproepen om meer betrokken te raken bij Syrië.’

10:10 vrijdag 7 april 2017

Columnist Nicholas Kristof van The New York Times roept de Democraten in de Verenigde Staten op de mensen die op Trump hebben gestemd niet langer te verachten, maar ze terug te winnen. Gebeurt dat niet, dan komt de progressieve agenda in gevaar: ‘Als er beweging moet komen op gebieden als het massaal opsluiten voor kleine vergrijpen, verkiezingshervormingen, toegang tot goed onderwijs, klimaatverandering enzovoort, dan moeten progressieve kandidaten meer zetels winnen.’

In het Commentaar schrijft Arnoud Brouwers dat het vertrek van Steve Bannon uit de nationale veiligheidsraad van Amerika een teken is dat de revolutie van Trump hapert: ‘Wie het opeens allemaal héél anders wil aanpakken, wie 'het moeras wil droogleggen', moet wel de mensen vinden die dat kunnen en willen. En dat is vanaf het begin moeilijk gebleken op het terrein van buitenlands en veiligheidsbeleid. ’

Columniste Asha ten Broeke verzet zich ertegen dat 'wellness' steeds meer tot de eigen verantwoordelijkheid van mensen wordt gerekend. Wie dat doet ‘is minder geneigd om van politici te eisen dat zij beleid maken dat eraan bijdraagt, bijvoorbeeld door iets te doen aan onrechtvaardige toestanden die ons ongelukkiger en ongezonder maken: discriminatie, werkloosheid, armoede, ongelijkheid, een ongezonde leefomgeving, noem maar op.’

11:38 donderdag 6 april 2017

De ontmoeting van president Trump met zijn Chinese ambtgenoot vandaag wordt zijn belangrijkste diplomatieke ontmoeting tot nu toe, schrijft de New York Times in het commentaar. ‘De gesprekken zijn een test of Trump, de onvoorspelbare nieuwkomer en Xi, een ervaren leider die volgens strakke lijnen opereert, in staat zijn ’s wereld belangrijkste bilatereale relatie effectief te managen. De dreiging van Noord-Korea, dat dinsdag een raket testte toen Xi op weg was naar de VS, staat bovenaan de agenda.’
‘Trump waarschuwde ervoor dat de VS eenzijdige stappen zullen nemen als China niets doet. Misschien dat China en de VS op de lange termijn een werkbare oplossing vinden als de sancties tegen Noord-Korea worden versterkt, maar de regering-Trump heeft daar tot nu toe geen serieuze interesse in getoond’, stelt de krant. ‘Het grootste risico is dat Trump weinig weet van diplomatieke omgang met China en geen China-experts heeft. Maar de regering is ervan overtuigd dat Trump zijn mannetje staat. Hetzelfde geldt voor China en Xi. Alles draait er om of de twee zaken kunnen doen.’

Die Welt schrijft dat Trump aangekondigd heeft dat hij desnoods alleen Noord-Korea zal aanpakken. ‘Wordt het oorlog? Of gaan ze golfen? Trump zegt dat de raketten van Kim de Amerikaanse veiligheid bedreigen en Peking zegt op zijn beurt dat omgekeerd van het Amerikaanse anti-raketafweersysteem Thaad dat de VS in Zuid-Korea willen bouwen tegen mogelijke aanvallen van Noord-Korea een bedreiging voor China zijn.’ En als China niet inbindt, vraagt de krant zich af. ‘Als het niet op een hond wil lijken die opspringt zodra er iemand in het Witte Huis fluit? Dan zal Trump het probleem Noord-Korea in zijn eentje oplossen. Dat betekent óf een zeer riskante preventieve aanval, óf Trump maakt waar wat hij tijdens zijn verkiezingscampagne aankondigde: hij nodigt Kim Jong-un uit om naar Florida te komen, zoals Xi nu. Zo kun je China ook een dreigement overbrengen. De vader van Kim liet in 2009 Bill Clinton weten dat, waar het China betreft, je vriendschap kunt sluiten. In dat geval maakt Trump van Kim zijn bondgenoot. En Kim kan zijn raketten immers toch ook op China afvuren.’

In een commentaar schrijft Le Monde dat de staatsmedia in China ‘er de laatste dagen maar niet over ophouden hoe nuttig een goede relatie tussen beide landen is, dat er jaarlijks honderdduizenden studenten naar de VS gaan en dat Peking ook sterk geïnteresseerd is in de grote infrastructurele plannen van Trump’.
Volgens de krant bevinden de twee presidenten zich, ondanks alle problemen, in een vergelijkbare positie: ‘Trump moet zijn geloofwaardigheid bewijzen tegenover een land dat ales een bedreiging voor Amerikaanse belangen wordt afgeschilderd. Op zijn beurt moet Xi een paar maanden voor een belangrijkk congres van de communistische partij, een relatie smeden met de nieuwe regering zonder de indruk te wekken dat hij teveel weggeeft.’

09:58 donderdag 6 april 2017

'Het land dat als eerste ter wereld het homohuwelijk heeft mogelijk gemaakt, moet lhbt'ers in staat stellen om naar hun geaardheid te leven. Dat is het aan zijn stand verplicht.' Dat schrijft Sander van Walsum vandaag in het Commentaar.

'Alle instellingen waar Nederlanders een deel van hun vorming ondergaan, moeten homofobie actief tegengaan. De scholen, die het vak burgerschap in het curriculum hebben opgenomen, doen dit al. Net als de kerken die zich vorig jaar tijdens de Gay Pride met de regenboogvlag tooiden. De moskeeën zouden zich in dezen niet onbetuigd mogen laten. Al was het maar omdat bij bijna 17 procent van de antihomo-incidenten Marokkaanse Nederlanders zijn betrokken. De verdediging van Nederlandse grondrechten vergt een collectieve inzet.'

09:53 donderdag 6 april 2017

‘Zijn Marokkaanse Nederlanders oververtegenwoordigd als het om geweld tegen homo's gaat?’, vraagt Stephan Sanders zich af in zijn column. ‘Het lijkt erop, het zijn ook mijn bevindingen. Graag meer betrouwbare cijfers, en ook kwalitatief onderzoek naar motieven. Meer in het algemeen zijn jongens het probleem, zo tussen de 12 en de 21 die een aanleiding zoeken om in het openbaar hun mannetje te staan. De klassieke ontmoeting met dat soort jongens verloopt zo. Je bent alleen, je komt een ongunstig groepje tegen en je denkt: geen contact zoeken, andere kant opkijken. Dan roept een van die jongens: 'Hé, kun je me niet gewoon aankijken. Heb ik zo'n rotkop, dan?'

09:48 donderdag 6 april 2017

In zijn column ‘sterrenteam in de wachtstand’ beschrijft Ariejan Korteweg hoe de nieuwe PvdA-fractie – die deels bestaat uit demissionaire ministers – zijn weg vindt in het parlement. ‘Een fractie van negen zonder voetvolk – vast en zeker een unicum in de parlementaire geschiedenis.’

Zie het als een ambacht, was de raad van Pechtold. ‘Zo aardig mogelijk voor elkaar zijn’, zegt Asscher. ‘We hebben iedereen nodig.’

15:29 woensdag 5 april 2017

‘Danke, Niederlande! So sieht Solidarität aus’, kopt het Duitse online modemagazine Très Click over de solidariteitsactie die Barbara Barend – met groot succes – startte. De auteur van het bericht, Alex Springer (‘Like: Pommes mit Ketchup; don’t like: Pommes mit Mayo’) stelt tevreden vast dat ‘ontelbare tegenstanders van homofobie van over de hele wereld sindsdien hebben laten zien dat handen er niet zijn om klappen uit te delen maar om het goede voorbeeld te geven.’

Ook de lifestyle site ze.tt bericht juichend over de actie, evenals de nationale kranten Frankfurter Allgemeine Zeitung en Die Welt. Ze lijken vooral onder de indruk van de tweets waarop te zien is hoe prominente politici en Nederlandse diplomaten in New York aan de actie meedoen. Die Welt stelt vast dat Nederlanders op de agressie jegens een homostel in Arnhem reageerden met ‘een golf van solidariteit’.

11:34 woensdag 5 april 2017

Net toen de westerse leiders dachten dat ze de Syrische burgeroorlog konden vergeten heeft Bashar Assad ze er weer ingetrokken, schrijft de Wall Street Journal. 'Syrië ontkent het gebruik van gifgas, maar dat zei hij in 2013 ook toen het werd ingezet tegen burgers in het gebied van de oppositie in een voorstad van Damascus.
'Zo’n aanval wordt geacht niet meer mogelijk te zijn want president Obama en Vladimir Poetin claimen Syrië bevrijd te hebben van chemische wapens. De twee landen en de VN maakten er een grote show van de voorraden te vernietigen, waarvan Assad beweerde dat hij die niet had. Het Russische ministerie van Defensie, de militaire beschermheer van Assad, deed de beschuldigingen af als ‘zonder meer verzonnen’ maar de slachtoffers zien er op video’s behoorlijk echt uit. De aanval toont opnieuw de waanzin om op beloften van wapenbeheersing te vertrouwen van Assad of Poetin. De Rus schendt het Intermediate Range Nuclear Forces-verdrag uit 1988 door nieuwe raketten in Europa te introduceren, dus waarom zou hij inzitten over meer gifgas in Syrië?
'Sean Spicer, de woordvoerder van het Witte Huis, zei dat de gruwelijke daden van het Assad-regime het gevolg zijn van de zwakte en getreuzel van Obama. Hij heeft gelijk, maar nu is Donald Trump president. De aanval komt nadat de regering openlijk heeft laten weten dat het afzetten van Assad niet langer een Amerikaans doel is. Mogelijk zag het regime hierin een vrijbrief. Trump is erfgenaam van de rotzooi in Syrië, maar als hij niet belast wil blijven met een eindeloze burgeroorlog en meer oorlogsmisdaden, dan heeft hij een betere strategie nodig dan de louter morele verontwaardiging en het vertrouwen in Rusland van Obama.'

Voor een wereld die te vaak immuun lijkt voor de verschrikkingen van Syrië’s burgeroorlog, vormden de foto’s en video’s van de aanval dinsdag met chemische wapens getuigen van een nieuw niveau van gruweldaden, stelt de New York Times. Mensen die naar adem happen, blauw worden, dood op straat liggen – allemaal slachtoffers blijkbaar van president Bashar al-Assads strijdkrachten.
'Hoewel Assad niet het hele land controleert, heeft hij in feite de oorlog tegen zijn opponenten gewonnen, al gaat een ander conflict, gevoerd door de VS en anderen – tegen IS – nog door. Dus waarom deze aanval? Waarom nu? Dat zegt iets over zijn verdorvenheid – en die van de landen die hem steunen, Rusland en Iran. Assad denkt waarschijnlijk dat hij nu kan doen wat hij wil. Tenslotte heeft Rusland, dat hem in 2015 redde van een militaire nederlaag, in februari een VN-resolutie verworpen die Syrië gestraft zou hebben voor de inzet van met chloor gevulde vatbommen. De regering-Trump heeft duidelijk gemaakt dat het verjagen van Assad geen prioriteit heeft en dat de strijd tegen IS belangrijker is.
'Dinsdag noemde Trump de aanval een ‘weerzinwekkende’ daad ‘die niet genegeerd kan worden door de beschaafde wereld’. Trump heeft niet gezegd hoe hij nu zal antwoorden. Hij zou kunnen beginnen met het steunen van een sterke VN-resolutie, inclusief sancties. Gezien de nauwe coördinatie tussen Assad en Rusland is het moeilijk te geloven dat Moskou geen militaire rol had in de aanval. Hoe het zij, Rusland en Iran zijn medeplichtig aan de wreedheden.'

09:54 woensdag 5 april 2017

De ware tragiek van de Trumpsupporter is dat hij of zij er niet op vooruit gaat onder Trumps presidentschap, schrijft Heleen Mees in haar column. ‘Nu komt de achterban van Trump er achter wat zijn presidentschap voor hen persoonlijk betekent. Zoals Helen Beristain in Indiana die tot haar verbijstering moest ontdekken dat haar eigen man, met wie ze vier kinderen heeft en met wie ze een populair steakhouse runt, gedeporteerd zou worden. Beristain had voor Trump gestemd en was het eens met zijn harde taal over immigranten maar ging ervan uit dat de good guys, zoals haar man, buiten schot zouden blijven. Het zou komisch zijn als het niet zo tragisch was.’

09:50 woensdag 5 april 2017

‘Soms mis je in je leven een gebeurtenis waarvan de portee pas later tot je doordringt’, schrijft Max Pam in zijn column. ‘Toen ik, nog geen 20, in het midden van de jaren zestig - van de vorige eeuw, jawel - onder de vleugels van Intourist een bezoek bracht aan Moskou, kreeg ik de uitnodiging om een voorleesavond bij te wonen van de Russische dichter Jevgeni Jevtoesjenko. Waarom het niet doorging, krijg ik niet meer uit mijn geheugen. Vermoedelijk was er ook een voorstelling in het Bolsjoj die ik belangrijker vond. Achteraf heb ik vreselijke spijt dat ik toen niet naar Jevtoesjenko ben gegaan. Het waren grote gebeurtenissen wanneer hij declameerde voor duizenden Russen die zijn werk uit hun hoofd kenden.’

09:38 woensdag 5 april 2017

‘Rusland ontkent, net als Syrië, betrokkenheid bij de gifgasaanval gisteren op Khan Sheikhoun’, schrijft Arnout Brouwers in het Commentaar. ‘Niettemin is Moskou, hoewel het een grote rol speelde bij de verwijdering van chemische wapens uit Syrië, als militaire bondgenoot vergaand medeplichtig aan de misdaden van het Syrische leger. Het huidige (en op dit moment enige) 'plan' voor Syrië - het wegbombarderen van de oppositie tegen Assad met buitenproportioneel geweld, onder de dekmantel van een gammel 'vredesproces' - zal hierdoor weleens kunnen bezwijken. Het Witte Huis ziet regimeverandering niet langer als optie, maar ook president Trump zal zich moeten afvragen of de Amerikaanse afzijdigheid te ver is doorgeschoten.’

‘Onlangs noemde president Poetin een VN-resolutie om Syriërs te straffen voor chemische aanvallen 'totaal ongepast'. Zoekt hij een historische rol als peetvader van Syrische oorlogsmisdaden? Zo niet, dan moet hij snel en krachtig afstand nemen van de ontsporingen.’

09:36 woensdag 5 april 2017

Margriet Oostveen ging voor de verslaggeverscolumn langs bij een bijeenkomst van Thierry Baudet-aanhangers in Volendam. Baudet Forum voor Democratie blijkt daar de vijfde partij te zijn geworden bij de verkiezingen. De Volkskrant is er niet erg populair: de enige twee aanwezigen die met hun naam in de krant willen zijn Jan Schilder (26), administratief medewerker, en Theo Molenaar (26), calculator bij een afbouwbedrijf.

‘Om hen heen nog een groep vrienden, leeftijdgenoten die 'het allemaal ook vonden', maar dan anoniem. De vorige keer stemden ze PVV, nu Forum voor Democratie. Lid van FvD waren ze ook allang, zoals ongeveer de helft van alle aanwezigen. De andere helft zou deze avond lid worden. Je kreeg er een boek van Baudet bij cadeau. Jan zei: 'Forum voor Democratie is de milde variant van de PVV.' En Wilders vonden ze te radicaal geworden.Ik vroeg op welk punt ze bij Wilders waren afgehaakt. Jan zei: 'Je kan het geloof van mensen niet zomaar opheffen. Je moet dat accepteren.'

09:41 dinsdag 4 april 2017

‘Bedrijven lijken te hebben geconcludeerd dat Trump inzake handel een papieren tijger is’, schrijft Paul Krugman in zijn column. ‘De golf verhuizingen van bedrijven naar Mexico, die enigszins stokte toen directeuren een wit voetje probeerden te halen bij de nieuwe president, is weer op gang gekomen. Handelsbeleid per tweet, zo lijkt het, is uitgewerkt.’

'Vrijdag organiseerde het Witte Huis een ceremonie waarbij Trump twee oekazes over handel zou ondertekenen. Waarschijnlijk om de indruk weg te nemen dat zijn vuurwerk over handel niets voorstelde. Helaas bleken de oekazes nothingburgers.’

09:37 dinsdag 4 april 2017

Hassan Bahara ging voor zijn verslaggeverscolumn op bezoek bij Hizir Cengiz (18), vwo-scholier uit Den Haag. Hizir schreef het essay 'De wereld is een bak vol modder' dat afgelopen week verscheen in De Groene Amsterdammer. Het geeft een beklemmende schets van zijn leven in de Haagse Schilderswijk. ‘Een 'ukkie' noemt Cengiz zichzelf in het essay. Dat klopt. Maar wel een ukkie dat keelsnoerende zinnen kan schrijven.’

09:27 dinsdag 4 april 2017

‘Licht hoopgevend nieuws vanuit de PVV’, schrijft Raoul du Pré in het Commentaar. ‘Wilders kondigt aan dat hij dan toch een gooi doet naar lokale uitbreiding. Wat jarenlang stokte in Den Haag en Almere, nog net behapbaar vanuit Wilders' ivoren toren, wordt nu uitgebreid naar Enschede, Almelo, Twenterand, Urk en Rotterdam. Binnenkort volgen meer gemeenten. Of dat nieuws meer dan licht hoopgevend wordt, hangt af van de volgende stap. Serieuze uitbreiding op lokaal niveau betekent méér PVV'ers: mensen met een mening die ook iets vinden van het functioneren van de partijtop. Wilders realiseert zich hopelijk dat dit zijn leiderschapsmodel vroeg of laat zal doen kraken.’

11:41 maandag 3 april 2017

Vandaag wordt er in de justitiecommissie van de Amerikaanse Senaat gestemd over Donald Trumps nominatie voor het Hooggerechtshof, Neil Gorsuch. De Democraten dreigen in de Senaat met een ‘filibuster’ om dat tegen te houden. Republikeinen hebben al aangekondigd in dat geval de regels voor benoemingen te zullen veranderen om hem alsnog in het hof te krijgen.

In een commentaar spreekt USA Today zich uit voor de benoeming, al is de frustratie van de Democraten (die moesten toezien hoe Obama’s nominatie voor deze plek door de Republikeinen werd tegengehouden) goed te begrijpen.

‘De lege plek in het Hooggerechtshof, die ontstond na de dood van rechter Antonin Scalia in februari 2016, mocht gevuld worden door president Obama, en die nomineerde een rechter – Merrick Garland – met een geweldige staat van dienst en gematigde ideeën. Maar de door de Republikeinen gecontroleerde Senaat liet de Garland-nominatie sterven na 293 dagen, zonder stemming en zelfs zonder hoorzitting. Geen wonder dat de Democraten op wraak zinnen.

‘Niettemin verdient Gorsuch het nu beoordeeld te worden op zijn eigen merites. Wat zijn juridische filosofie betreft, zou Gorsuch niet op ons lijstje staan. Hij zwaait daarvoor te vaak af naar rechts wat betreft onder meer discriminatie en reproductieve rechten. Maar hij is geen vuur spuwende extremist. Zijn ervaring als rechter suggereert dat hij op cruciale momenten wel degelijk de onafhankelijk kan tonen waar de natie op dit moment in haar geschiedenis behoefte heeft. Gorsuch heeft de rechten beschermd van verdachten tegen te vergaand staatsoptreden. Zijn sterke verdediging van religieuze vrijheid strekt zich ook uit naar Native Americans en moslims. En wat betreft vrijheid van meningsuiting en media gerelateerde zaken, oordeelde hij conform diep ingewortelde beginselen over het Eerste Amendement.

‘Het hoort erbij dat de Democraten bezwaren maken tegen het obstructieve beleid van de Republikeinen. Ook kun je het oneens zijn met de juridische filosofie van de kandidaat. Maar je kunt niet beweren dat Gorsuch geen geschikte kandidaat voor het Hooggerechtshof is. Kortom, Gorsuch is zo ongeveer de beste keus die het land van deze president kan verwachten. Deze nominatie was een van de minst afkeurenswaardige dingen die Trump heeft gedaan sinds hij het Witte Huis betrad.'

Professor Joshua Douglas constateert op CNN dat Gorsuch ‘volgens elke objectieve toets’ gekwalificeerd is voor de baan. ‘Beide zijden zouden moeten erkennen wat er echt aan de hand is: Republikeinen weigerden Garlands nominatie serieus te nemen om puur politieke redenen; en nu gaan Democraten een ‘filibuster’ beginnen tegen Gorsuch om dezelfde partijpolitieke redenen. Deze gang van zaken toont aan dat het systeem om nieuwe leden van het Hooggerechtshof te kiezen, gebroken is.’

10:56 maandag 3 april 2017

Columnist René Cuperus staat stil bij het scenario dat de Brexit-onderhandelingen ertoe kunnen leiden dat Duitsland en Frankrijk, na de verkiezingen in hun land, direct zullen doorschakelen ‘naar een sterkere Europese samenwerking en verdiepte integratie’. Cuperus acht het ondenkbaar dat Nederland ‘in zo’n multispeed-Europa niet bij de avant-garde zou horen’ en meent dat ‘het passieve Europa-ietsisme van onze premier’ dan niet meer volstaat.

Politicoloog Loes Reijmer betoogt dat de agressie op de sociale media van haar scherpe kantjes ontdaan kan worden door er ‘wat context bij te bedenken’. Onlinedeskundigen zijn namelijk pessimistisch over de toekomst van het onlinediscours: ‘Algoritmen van sociale media als Twitter en Facebook werken in de hand dat degene met de grootste bek het zichtbaarst is.’ Boosheid scoort, en daar hebben zowel onlineplatformen als politieke groeperingen baat bij.

In het Commentaar schrijft Hans Wansink dat ‘de Onderzoeksraad voor Veiligheid terechte kritiek uit op het feit dat de tegengestelde belangen van de gaswinning en de bewoners nog altijd bij Economische Zaken zijn ondergebracht en pleit voor het betrekken van andere departementen bij de regie van de versterkingsoperatie in het gaswinningsgebied’. Bij het antwoord op de vraag hoeveel gas er nog gewonnen kan worden bij een acceptabel niveau van veiligheid zal volgens Wansink ook rekening gehouden moeten worden met wat de betrokken Groningers zelf acceptabel vinden.

09:11 zondag 2 april 2017

Is Louis van Gaal de verlosser voor het Nederlands voetbal, vraagt Paul Onkenhout zich af in zijn column. Zo maar wat roepen werkt altijd. Miljoenen Nederlanders bogen zich over de vraag, en dat leverde zo'n twintig namen op, onder wie Rinus Michels. Een gouden tip van Henk Krol, maar helaas al wel overleden. Onkenhout concludeert dat Van Gaal zeker de verlosser niet is.


Aleid Truijens vraagt zich in haar column af hoeveel mensen met doodswens zouden overblijven als we beter voor ouderen zorgen? 'In de afgelopen maanden keerden enkele organisaties van psychiaters, verpleeghuisartsen, psychologen en verpleegkundigen zich tegen verruiming van de wet. Allemaal mensen die, anders dan de meeste politici en columnisten, dagelijks met oude, demente of depressieve mensen te maken hebben. Zij weten waarover ze praten en hoe precair dit onderwerp is. Zij ervaren bijvoorbeeld dat 'dood willen' niet altijd een vast voornemen is, maar kan veranderen als de omstandigheden verbeteren. Dat 'klaar' zijn met pijn, eenzaamheid en verdriet niet per se betekent dat je klaar met leven bent.'


Schrijvers stellen uit, lezers laten zich afleiden Boekenweek In de Boekenweek stellen schrijvers het schrijven even uit. Arjan Peters weet hoe ook lezers zich kunnen laten afleiden. 'Zoals de schrijver de Boekenweek kan aangrijpen om zijn bureau te ontvluchten, zo kan de lezer de vele ongelezen klassiekers omzeilen door zich te werpen op boekjes die aantrekkelijk om de echte boeken heen draaien.'
De nieuwe vuistdikke A.F.Th. van der Heijden ook nog niet gelezen? Kan ook niet anders als je de acht kilometer lange Van der Heijden-wandeling kunt maken, langs de plekken uit zijn jeugd die in diverse delen van De Tandeloze Tijd en De sandwich terecht zijn gekomen. 'Geschikt voor iedereen die weet dat de 1280 pagina's van zijn jongste roman Kwaadschiks nog wachten, maar daar zogenaamd aldoor geen tijd voor heeft gevonden.'

09:42 vrijdag 31 maart 2017

Elma Drayer keert zich in haar column tegen wat ‘heel gewichtig constructieve journalistiek’ heet. Als voor beeld noemt ze het concept-jaarplan 2018 van NPO 2 waarin staat vermeld dat het ‘afgelopen moet zijn met de 'problematiserende' berichtgeving rond landgenoten met een migratieachtergrond.’

‘De voornemens uit het Jaarplan hebben natuurlijk niets te maken met diversiteit. Het is paternalisme, vermomd in een diverse jas. En met journalistiek hebben ze al helemaal niets te maken. Het streven naar positieve beeldvorming past het gemeentekrantje of de Allerhande. Elk zichzelf respecterend journalistiek medium dient zich er verre van te houden. Dat moet zo gewetensvol mogelijk de werkelijkheid proberen te beschrijven - niet minder, maar zeker ook niet meer.’

09:27 vrijdag 31 maart 2017

‘Je hebt mensen die als vanzelf in kantoorgebouwen opbloeien, het talrijkst zijn degenen die hun kantoorleven een zesje of een zes-en-half geven.’ Dat schrijft Olaf Termpelman in de verslaggeverscolumn, waarin hij op bezoek gaat bij een werkgelukcoach in Rotterdam. ‘Dat cijfer haalde ik zelf ook in de paar jaar dat ik een bureaufunctie had, vertel ik Hanneke Dijkman maar eerlijk. Mijn geluksniveau kon flink dalen door mensen die veel tijd opeisten in vergaderingen maar weinig schreven. Van 'buitenvergaderlijke' gesprekken knapte mijn geluk juist op, echter: de omringende bureaus beleefden daar juist weer minder geluk aan, en ik ging vaak op de bon wegens lawaaioverlast. Eén wetenschapsredacteur kon ontoerekingsvatbaar worden als er op de boekenredactie hard gelachen werd. In die periode vatte mijn overtuiging post dat je in een kantoorgebouw de helft van je salaris ontvangt om op de juiste momenten je kop te houden.’

09:18 vrijdag 31 maart 2017

Wanneer je carrière wilt maken aan de universiteit, is het onverstandig om college te geven. Dat is de stelling van hoogleraar bodemkunde Jan-Willem van Groenigen in zijn gisteren gehouden oratie aan Wageningen Universiteit. ‘ De academie kan aan het signaal van Van Groenigen niet voorbijgaan’, schrijft Hans Wansink in het Commentaar. ‘De neiging om het geven van onderwijs als ballast te zien is even hardnekkig als contraproductief.’

11:32 donderdag 30 maart 2017

Uit een onderzoek van artsenorganisatie KNMG blijkt dat artsen er niet voor voelen hulp bij zelfdoding te bieden aan mensen die niet ziek zijn, maar hun leven voltooid achten. Dit bleek ook al uit een KNMG-onderzoek in 2011. De KNMG zelf stelt zich op hetzelfde standpunt als de artsen die deelnamen aan het onderzoek.

Oud-VVD-leider Frits Bolkestein maakte deel uit van de initiatiefgroep Uit Vrije Wil die zich sterk maakte voor medische hulp bij levensbeëindiging op grond van voltooid leven. We vroegen hem naar een reactie naar het KNMG-onderzoek.

‘Ik vind dat dit weer een poging is om de vrijheid van mensen in te perken. Die artsen kunnen zich blijkbaar niet voorstellen dat er mensen zijn die zin hebben om uit het leven te stappen, omdat zij voortleven als te bezwaarlijk beschouwen. Zij willen daar geen medewerking aan verlenen. Ik vind de houding van die artsen bekrompen. Daardoor worden die mensen gedwongen drastische maatregelen te nemen. Hun aderen te openen of iets dergelijks.’

Maar kunt u zich dan niet voorstellen dat artsen die zijn opgeleid om mensen beter te maken, er bezwaar tegen hebben om mensen die niets mankeert dood te maken?

‘Dat begrijp ik wel. Maar daarmee doen ze mensen die er willen uitstappen tekort. Dat is een beperking van de menselijke vrijheid, en dat vind ik onaanvaardbaar.’

Als het gaat om de vrijheid van mensen vindt u dan niet dat ze dan ook zelf hun leven moeten beëindigen en het niet moeten afschuiven op een arts?

‘Dat is een standpunt dat zich heel goed laat verdedigen. Je kunt artsen natuurlijk niet dwingen dat te doen. Sommige mensen doen het ook zelf. Zoals u weet kent men in Amerika geen euthanasie. Mijn eerste vriendin, die in Californië woonde, heeft op een gegeven moment besloten niet langer te eten of te drinken en is daardoor overleden. Desalniettemin ben ik van mening dat artsen wel bereid zouden moeten zijn mensen te helpen die hun leven voltooid achten.’

10:06 donderdag 30 maart 2017

Oud-senator van GroenLinks Jos van der Lans houdt een vurig pleidooi dat Jesse Klaver niet moet luisteren naar alle wijze adviezen om vooral niet deel te nemen aan een kabinet met VVD en CDA. ‘Ik zal de laatste zijn om te beweren dat regeringsdeelname van GroenLinks zonder risico's is. Maar een politieke partij is niet opgericht om haar lot afhankelijk te maken van een SMART-analyse van de Haagse incrowd. Een partij is er om haar politieke ambities waar te maken. Daar zou het ook om moeten gaan bij de afweging of GroenLinks aan een regering moet deelnemen. Het antwoord daarop ligt niet in de ervaringen van het verleden, maar in de mogelijkheden van de toekomst, in de urgentie van problemen en de noodzaak om daar beslissende stappen in te zetten.’

'Op de keper beschouwd zijn de offers die VVD en CDA in programmatische zin moeten brengen misschien wel groter dan wat GroenLinks moet inleveren op haar ambities. Het is bij deze onderhandelingen ook niet de vraag of GroenLinks overstag gaat, maar of deze twee partijen bereid zijn mee te bewegen met de aspiraties die in de samenleving volop aanwezig zijn.'

09:23 donderdag 30 maart 2017

‘Het is een mokerslag als je hoort dat je kind autisme en een verstandelijke beperking heeft’, schrijft Harriet Duurvoort in haar column. ‘Het betekent afscheid nemen van de stiekeme aspiraties voor je kind. Je weet niet eens of zelfstandig wonen ooit een optie zal zijn. En tegelijk komen ook je eigen ambities op losse schroeven te staan. Het roer gaat om, je staat in dienst van een nieuwe realiteit.’

‘Hoewel er een bureaucratisch inferno moest worden doorgeploegd om zorg en onderwijs te regelen is er nu, voorlopig althans, rust. Geniet ik van mijn zorgmoederschap en ook nog van mijn vak, noodgedwongen in deeltijd. Veerkracht en geluk hangen echt samen met toegang tot goede zorg en onderwijs.’

09:19 donderdag 30 maart 2017

Het lange afscheid van Groot-Brittannië is begonnen, schrijft Bert Lanting in het Commentaar. ‘Met het in werking stellen van artikel 50 heeft de Britse regering de procedure in gang gezet die over twee jaar moet leiden tot het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie. Nu komt het erop aan of de Brexit in harmonie zal verlopen of op een vechtscheiding zal uitdraaien.’

‘Als beide partijen weigeren zich soepel op te stellen, loopt de procedure onherroepelijk uit op een 'harde Brexit': dan valt Groot-Brittannië over twee jaar in één klap uit de EU. Dat zou zowel voor de Britten als voor de EU heel onvoordelig zijn.’

11:31 woensdag 29 maart 2017

Vandaag overhandigt Sir Thomas Barrow, de Britse EU-ambassadeur in Brussel de ‘artikel 50-brief’ waarmee Groot-Brittannië officieel zijn uittreding uit de Unie aankondigt. Brexiteers blijven hyperoptimistisch over de geweldige kans die dit voor de Britten oplevert, maar in de commentaren overheersen twijfel en weemoed.

De gezaghebbende Britse commentator Martin Wolf spreekt (in de Financial Times) van ‘een groot moment in een tragedie’. Hij denkt dat de Britten ‘armer, meer verdeeld en minder invloedrijk’ uit het proces zullen komen. ‘De Brexiteers zullen er ook achter komen dat geografie bepalend is voor het politieke lot. Het Verenigd Koninkrijk kan nooit een niet-Europees land zijn. Dit is de 21ste eeuw, niet de 19e. Isolatie kan niet ‘splendid’ zijn – het zal simpelweg isolatie zijn.’

Ook voor Europa is sprake van een tragedie, schrijft Wolf. ‘Als de EU verder uit elkaar valt – wat hij niet hoopt – zou je een strijd om de hegemonie kunnen krijgen tussen Duitsland en Rusland of, erger, een pact tussen die twee landen ten koste van de zwakkere buren.’

In de komende Brexit-onderhandelingen moet het VK, volgens Wolf ‘de zwakkere partij’, bereid zijn concessies te doen. ‘Dat zou niet alleen verstandig zijn, maar ook juist. Theresa May heeft verklaard dat “geen deal voor groot-Brittannië beter is dan een slechte deal”. Laten we hopen dat ze dit zelf niet gelooft.’

Björn Finke waarschuwt in de Suddeutsche Zeitung ervoor dat de Britten een hoge prijs kunnen gaan betalen voor hun ‘arrogantie’. ‘Bij het onderhandelingspoker heeft Groot-Brittannië veel meer te verliezen.’

Als voorbeeld noemt hij de auto-industrie. Als de EU en Groot-Brittannië geen handelsdeal kunnen sluiten, valt Londen terug op de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat zou o.m. een tarief van 10 procent betekenen op auto’s. ‘Dat zou onaangenaam zijn voor de Duitse producenten, die veel auto’s uitvoeren naar Groot-Brittannië. Maar voor de bloeiende Britse auto-industrie zou het niet slechts onaangenaam zijn – maar een ramp. Drievierde van hun productie wordt geëxporteerd, meer dan de helft van de onderdelen geïmporteerd.’

09:40 woensdag 29 maart 2017

‘Het is een intrigerende vraag waarom de SP niet aan de haal is gegaan met de nederlaag van de PvdA’, stelt Max Pam vandaag in zijn column. ‘Je zou kunnen zeggen dat de SP 29 keer voor open doel hoog over heeft geschoten en ook nog eens een penalty heeft gemist. Dat maakt Emile Roemer tot de Danny Blind van de Nederlandse politiek. Net als bij Blind hoorde je eerder gemopper over de prestaties van Roemer en wij analisten moeten ons dan afvragen waar de oorzaken liggen van het falen.’

‘Zonder al te veel te veranderen heeft de partijraad besloten dat de SP op zoek gaat naar een toekomst als brede linkse beweging. Mij lijkt het onmogelijk dat zoiets gaat lukken - dat soort partijen mist altijd 'het momentum', omdat zij zich veiliger voelen in de oppositie - maar stel nu eens dat het meest onwaarschijnlijke uitkomt en dat de SP toch een linkse beweging weet op te zetten. Wat heb je dan? De Partij van de Arbeid van dertig jaar geleden.’

09:29 woensdag 29 maart 2017

In de verslaggeverscolumn wandelt Hassan Bahara door Rucphen, een plaats waar de PVV 38,9 procent van de stemmen behaalde. ‘Ik ga op een bankje zitten bij het Rucphense gemeentehuis. Zes oudere mannen zijn er aan het jeu de boulen. Statistisch gezien moet ongeveer de helft van dit zestal op de PVV hebben gestemd. Dit heb ik ook geleerd in de afgelopen weken: heel lang naar iets kijken, dan gaan bepaalde pijnen vanzelf slijten. Daarom fixeer ik mijn blik op het zestal. Het idee dat hier PVV'ers tussen zitten, laat ik over mij heen komen. Bedoeling van dit trucje is dat ik op den duur geen gemene PVV'ers meer zie, maar gewoon een zestal vrolijke Brabanders, die vast heel lief zijn voor hun kleinkinderen. Het lukt mij maar matig. De scherpe wrokgevoelens laten zich moeilijk naar de achtergrond drukken.’

09:21 woensdag 29 maart 2017

Europa is niet klaar voor ‘Feldwebel Schulz’, schrijft Derk Jan Eppink in zijn column. Schulz’ loopbaan onderging volgens Eppink de ‘wet van de omgekeerde zwaartekracht’: hij viel omhoog. Zijn populariteit als SPD-lijsttrekker heeft vriend en vijand verbaasd. In het Europees Parlement leerde Eppink hem een beetje kennen. ‘Schulz is een autoritaire figuur met sentimentele trekken. Als Europees parlementslid botste ik soms op hem. Schulz sprak niet, hij blafte. Wie het niet met hem eens was, werd uitgescholden. 'Naar het gekkenhuis met u', werden zijn gevleugelde woorden voor critici van 'meer Europa'. Ik heb zijn verwensingen eens beantwoord met de term 'Feldwebel'. Het hielp. Ineens bedaarde hij.’

09:09 woensdag 29 maart 2017

‘Op Facebook hebben zich 29.400 docenten in het primair onderwijs als 'PO in Actie' verenigd die eisen dat hun salaris wordt opgetrokken naar het niveau van tweedegraadsdocenten in het voortgezet onderwijs’, schrijft Hans Wansink in het Commentaar. Op het eerste gezicht zijn het ‘exorbitante en volstrekt onhaalbare’ eisen. Toch is de actie van belang. ‘Het onderwijs moet op alle niveaus (niet in de laatste plaats het wetenschappelijk onderwijs) een loopbaanperspectief bieden aan iedereen die zich aan deze belangrijke taak wil wijden.’

09:52 dinsdag 28 maart 2017

De nieuwe bondscoach van Oranje zal twee opdrachten moeten uitvoeren, aldus Pieter Klok in het Commentaar. Ten eerste moet hij de bezieling terugbrengen. ‘Ten tweede moet de nieuwe coach een speelstijl kiezen die beter bij de kwaliteit van de selectie past. Blind is een leerling van Van Gaal, die in de jaren negentig, met Blind als aanvoerder, tot grote hoogten steeg door de bal razendsnel te laten circuleren. Maar Van Gaal had grootse spelers als Edgar Davids en Patrick Kluivert tot zijn beschikking. Met een spelersgroep als die van Oranje is een opportunistischer speelstijl onvermijdelijk. Vaker moet op hoop van zegen de weg naar voren worden gezocht.’

09:49 dinsdag 28 maart 2017

Wat als wij hier ieder 500 jaar blijven rondlopen? In het oneindige leven is er straks voor iedereen genoeg tijd om uit te blinken, schrijft Erdal Balci in zijn column.

09:27 dinsdag 28 maart 2017

De Turks-Nederlandse garagist die Olaf Tempelmans oude bak aan de praat houdt, komt net als Recep Erdogan uit het gebied rond de Zwarte Zee en is dus een fan van de president. ‘De wet 'Erdogan = voorspoed' verwierf hier een status à la 'E = mc2'. De laatste keer dat ik met meneer Receps zoon in de sauna de toestand van Turkije doornam, waagde ik een poging tot een kritische visie: Erdogan was allesbehalve de architect van het 'economische wonder'; Erdogan had weinig macht toen de economie begon te groeien; sinds Erdogan veel macht heeft, gaat het met de economie (en niet alleen daarmee) bergafwaarts. (…) Meneer Receps zoon hoorde het beleefd aan en glimlachte. Ik wist dat ik hem niet had overtuigd.’

Voor Tempelmans column, klik hier.

12:31 maandag 27 maart 2017

Oranje vormde in Sofia het tableau vivant van totale ontreddering, schrijft de Volkskrant over het 2-0-verlies van het Nederlands elftal tegen Bulgarije. Wat schrijven andere media over de nederlaag?

‘Bye bye Blind’, kopt de Telegraaf groot op de voorpagina. ‘Sofia is het Waterloo geworden voor Danny Blind als bondscoach van het Nederlands elftal.’ Volgens Telegraaf-columnist Valentijn Driessen was de houdbaarheidsdatum van Blind verstreken. ‘Op geen enkel vlak haalt de Zeeuw het uiterste uit de aanwezige kwaliteit, stelt hij. ‘Als je structureel de verkeerde keuzes maakt op alle gebied is het geen kwestie van pech, maar van kwaliteit.’

Alles wat Blind aanraakte, veranderde in verbrand rubber, kopt het Algemeen Dagblad op de site. AD-verslaggevers Sjoerd Mossou en Maarten Wijffels schrijven in hun analyse dat Blind ‘niet de statuur, niet de ervaring, niet het charisma, niet het krediet, en vooral niet de sluwheid van een topcoach had’.

AD-columnist Hugo Borst schrijft dat Danny Blind niet alleen de KNVB een miljoenenschade heeft berokkend: 'Ontbreken op een EK en WK kost bijvoorbeeld (horeca)ondernemers klauwen vol geld.’ Maar, schrijft Borst verder, 'nu hoor ik dus net dat Danny Blind niet hoeft te betalen, maar geld meekrijgt': ‘Niet alleen CEO’s blijken gruwelijke graaiers, ook een vleesgeworden assistent-trainer die door een non-valeur tot bondscoach is gepromoveerd, kent geen gene.’

De kwestie-De Ligt is symbolisch voor de periode Danny Blind, schrijft Voetbal International in een analyse. ‘Een aaneenschakeling van kip-ei momenten. De bondscoach had de staat van het vaderlandse voetbal niet mee, waar bij elke blessure van een speler het alternatief gebreken vertoont, maar hij speelde geregeld blufpoker met fatale gevolgen. Met het voortdurend wisselen van spelsystemen, keepers, verdedigers, verdedigende middenvelders en spitsen als ingrediënten van de Oranje-duiventil. Soms genoodzaakt door pech, vaak door onmacht, gestimuleerd door onkunde.’

Lees ook de analyse van Volkskrant-verslaggever Willem Vissers: 'Bondscoach zat vast in eigen web van starheid'.

11:46 maandag 27 maart 2017

De onverwacht grote overwinning van de CDU in Saarland is hét thema in de Duitse media. Want, op de golven van de hype rond SPD-leider Martin Schulze die de SPD tot grote hoogten zou brengen, verwachtten opiniepeilers sterke SPD-winst. Toch is het nog geen gelopen race.

Der Spiegel
Voor de CDU is de zaak nu zonneklaar, schrijft Der Spiegel in een commentaar. ‘In het Saarland heeft de rustige Merkel-vertrouwelinge Annegret Kramp-Karrenbauer, ­ondanks het Schulz-effekt, ruim 40 procent van de stemmen heeft gehaald en de minister-president kan daarmee haar coalitie (CDU/SPD) voortzetten. En wat Merkel nu aan de Saar in het klein is gelukt, denkt de CDU, zal haar dan in september aan de Spree ook lukken. Dat is een heldere boodschap en een duidelijk signaal in het verkiezingsjaar 2017. Maar zo simpel is het niet. De zege aan de Saar kan bedriegelijk zijn, meent de krant. Want beslissend voor de CDU overwinning was niet Merkel maar de gematigd conservatieve Kramp-Karrenbauer zelf die ook door die Linke en zelfs de eurosceptische AfD zeer wordt gewaardeerd. Er komen nog verkiezingen in Schleeswijk-Holstein en Noordrijn-Westfalen. Daar doet bijvoorbeeld Hannelore Kraft mee, de Kramp-Karrenbauer van de SPD. Volgens de krant wordt het nu voor Merkel en Schulz een verkiezingsstrijd tussen persoonlijkheden: ‘Schulz kan dan van Merkel met een oud, maar efficiënt motto winnen: we willen niet alles anders, maar alles wel veel beter doen.

11:29 maandag 27 maart 2017

Süddeutsche Zeitung
‘Hypes komen en hypes gaan. Maar in een democratie telt de hype niet, maar de verkiezingsuitslag, stelt de Süddeutsche Zeitung in het commentaar. ‘En de resultaten blijven voor de SPD in Saarland ver achter bij de hype. De geestdrift voor de SPD en Martin Schulz bleek veel groter dan de resultaten. Dat is ontnuchterend voor de SPD, die euforisch was. Het blijkt nu dat op de opstanding van de partij nog wel eens een heel lange hemelvaart zou kunnen volgen. Wat helemaal niet wil zeggen dat Angela Merkel de rest van de verkiezingsstrijd op haar lauweren kan rusten.’
De krant schrijft dat Saarland een ‘microwereld’ is:‘In woelige tijden ziet men in zo’n microwereld graag een orakel. En wat zegt dat orakel? Dat orakelt dat de hoop van de SPD op een machtswisseling in september nog niet de bodem is ingeslagen, maar wel een domper kreeg.’

Frankfurter Allgemeine Zeitung
Het Schulz-effect op de demoscopen, de opiniepeilers, is kennelijk veel groter dan het Schulz-effect op de kiezers, constateert de Frankfurter Allgemeine Zeitung. ‘Of ze moeten, heel onwaarschijnlijk, op het laatste moment van mening zijn veranderd. De CDU stelt dat de ervaring van Annegret Kramp-Karrenbauer voor de overwinning heeft gezorgd: zij regeerde als minister-president op nuchtere wijze en dat is beter is dan een beetje rondspatten in het politieke pierebadje.’
De krant schrijft dat de CDU campagne heeft gevoerd ‘alsof het het Saarland van de troepen van Napoleon moest redden’ waarbij een glansrol was weggelegd voor Kramp-Karrenbauer ‘die niet alleen fantastisch carnaval kan vieren maar ook heel goed campagne kan voeren’. En hoe staat het nu met dat veelbezongen Schulz-effect? ‘In Saarland bestond die eruit dat de SPD haar zetels kon behouden, dus dat Schulz-effect blijft een beetje mager. Tijdens de volgende verkiezingen (in Schleswig Holstein op 7 mei en in Nordrhein-Westfalen een week later) moeten twee minister-presidenten van de SPD het opnemen tegen een CDU die in de peilingen zwak staan. Wankelen Hannelore Kraft in Düsseldorf of Torsten Albig in Kiel, dan is het voorbij met het Schulz-effect.’

10:17 maandag 27 maart 2017

De Nijmeegse hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk schrijft dat de vee-industrie de grote blinde schandvlek van ons land is. Dit naar aanleiding van de undercoverbeelden die Animal Rights naar buiten bracht van ‘de horrorpraktijken in een Belgisch slachthuis. Vonk meent dat we het lijden van het varken liever niet zien omdat het varken ons nu eenmaal goed smaakt.

Cultuurhistoricus Thomas von der Dunk vindt dat GroenLinks niet moet deelnemen aan een kabinet met VVD en/of CDA. Meeregeren betekent zoveel inleveren dat zijn kiezers straks even boos zullen weglopen als PvdA-kiezers nu. Wil hij ook de volgende verkiezingen nog winnen, of gaat hij omwille van een door rechts gedicteerd fictief 'landsbelang' op voor een grote nederlaag?

Columniste Marjan Slob verbindt het Disney-programma ‘Mickey Mouse Clubhouse’ met de roadmovie ‘American Honey’. Bij Disney leren kinderen dat elk probleem technologisch en simpel kan worden opgelost: ‘Er is nooit werkelijke weerstand vanuit de wereld.’ In de roadmovie zie je jongeren die geconfronteerd worden met zulke grote weerstanden dat er helemaal geen oplossingen lijken te zijn: ‘Deze jongeren kennen geen samenleving. Voor hen is alles een markt. Ze leven in een wereld zonder connecties, hebben geen stabiele relatie met elkaar, er is zelfs nauwelijks verband tussen hun ene gedachte en de andere. Alles is los. En dat heet dan vrijheid.'

11:38 zondag 26 maart 2017

Paul Onkenhout plaats in De Twaalfde Man de onthullingen over de gokverslaving van voetbalinternational Patrick Kluivert in perspectief. ‘In het voetbal is gokken schering en inslag. De meesten weten het binnen de perken te houden, maar Kluivert niet, die ging door, net zo lang totdat de FIOD voor de deur stond.’

Onkenhout is ook sceptisch over de ontkenning van Kluivert dat hij Okkie Durham, de dief van de twee Van Goghs, onderdak zou hebben verleend. ‘Iemand liegt, wie is onduidelijk. Wat ik wel weet, is dat ik ook bij Kluivert zou hebben aangeklopt als ik twee schilderijen had gejat en had willen logeren bij een voetballer. Als iemand een bed beschikbaar zou stellen, is het Kluivert; niet omdat hij graag heult met criminelen, maar omdat hij grenzeloos naïef is en zich makkelijk ergens in mee laat slepen. Dat was vroeger niet anders.’

Martin Sommer meent dat de Europese Commissie niet te hoog van de toren moet blazen bij de zestigste verjaardag van het Verdrag van Rome. ‘Mijn Europese toekomstscenario is dan ook bescheiden. Europa is met de euro en Schengen eigenlijk al verder gesprongen dan zijn polsstok lang was. Europa moet zijn verdeeldheid onder ogen zien. Het is zinloos te blijven jammeren over de goede ratio die uit Brussel komt en de slechte emoties van de nationale politiek. Alles staat of valt met de wil om samen Europa te zijn. Die wil kan alleen van de lidstaten komen.’

Frank Kalshoven heeft geen haast met de formatie van een nieuw kabinet. ‘Zolang er geen nieuw kabinet is, doet het begrotingsbeleid dezer dagen volautomatisch zijn werk: inkomen afromen en de schatkist versterken. Zo gauw er een kabinet is - in welke samenstelling dan ook -- , zal dit de economische groei juist gaan aanwakkeren door extra uitgaven te doen en belastingen te verlagen. Macro-economisch zijn we even beter af zonder missionair kabinet.’

11:12 vrijdag 24 maart 2017

Het Centraal Planbureau presenteerde vandaag mooie cijfers over onze economie en de staatsfinanciën. De groei bedraagt dit jaar 2,1 procent en in 2018 1,8 procent. In beide jaren is er een overschot op de rijksbegroting. De staatsschuld ligt met 58,5 procent van het bruto binnenlands product onder de Europese norm van 60 procent. Het CPB verwacht dat de staatsschuld in 2018 nog maar 55,5 procent van het bbp zal bedragen.

De mooie vooruitzichten roepen de vraag op of er nu eindelijk ruimte is voor investeringen in verduurzaming van de economie, een agenda die door GroenLinks en D66 op tafel wordt gelegd bij de komende gesprekken met de informateur.

Irene van Staveren, hoogleraar pluralistische ontwikkelingseconomie aan de Erasmus Universiteit, ziet geen causaal verband tussen de bezuinigingen van de afgelopen jaren en de noodzakelijke investeringen nu. ‘We moeten niet leunen op wat het CPB ons toeroept. Je hoeft niet eerst te wachten op een overschot om te investeren in duurzaamheid. Wat hadden al veel eerder moeten investeren in het klimaat. Nederland bungelt in Europa achteraan als het gaat om groene energie.’

Door de beperkte aannames in zijn rekenmodellen weet het CPB niet goed raad met de voorstellen die GroenLinks doet op het gebied van duurzaamheid, constateert Van Staveren. ‘Maar de gunstige cijfers zijn wel een steuntje in de rug voor GroenLinks en D66 in de onderhandelingen over een nieuw kabinet.’

10:05 vrijdag 24 maart 2017

‘Misselijkmakende internethaat is al jaren gewoon onderdeel van mijn werkweek - mijn digitale huid is inmiddels van zo'n hoge kwaliteit teflon dat Rutte er jaloers op kan zijn.’ Dat schrijft Asha ten Broeke in haar column vandaag. ‘Als ik in een vrolijke bui ben, maak ik er slechte grapjes over. 'Goed nieuws, mensen: trollen worden steeds beschaafder. Ze zeggen nu al u tegen me.' Zoiets.’

Maar deze week, na de zoveelste verwensing, lukte dat niet. ‘Sinds ik op Twitter en in de Volkskrant kritiek uitte op Thierry Baudet is het bal. (…)'Zuur feministisch gedrocht.' (…)'Je zou je hond nog niet op Asha zetten.'

‘Het is verbijsterend hoe sterk je moet zijn om als vrouw je mening te uiten. Ik ben niet altijd sterk. Soms kan ik niet tegen haat. Misschien is dat ook wel goed, bedacht ik me, terwijl ik dinsdag twitter uitzette. Ik kan nog geraakt worden. Dat is eigenlijk niet iets dat je kwijt wilt raken - zelfs niet als je een feministische tefloncolumnist met overgewicht bent.’

09:57 vrijdag 24 maart 2017

‘De Nederlandse politici wilden president Erdogan geen podium gunnen, omdat hij de uitkomst van het referendum zou willen gebruiken om zichzelf dictator te maken’, schrijven hoogleraren Knoops en Zwart in een opiniestuk in de Volkskrant. ‘Afgezien van het feit dat dictators zich doorgaans niet van referenda bedienen, vormt dit geen rechtvaardiging om de hand te lichten met de Grondwet en internationaalrechtelijke verplichtingen. De Grondwet draagt de regering op de internationale rechtsorde te bevorderen. In deze zaak heeft Nederland deze opdracht niet waargemaakt.’

09:46 vrijdag 24 maart 2017

Met zijn ‘drank en vrouwen’-uitspraak over de zuidelijke eurolanden heeft minister Dijsselbloem zichzelf in ‘een uiterst penibele positie’ gemanoeuvreerd, stelt Hans Wansink in het Commentaar. ‘Hij weet als geen ander dat de verhoudingen in de landen van de eurozone zich de afgelopen jaren hebben verhard en dat hij niet door iedereen als een boven de partijen staande voorzitter wordt beschouwd. Het feit dat hij waarschijnlijk niet terugkeert als minister van Financiën in een nieuw kabinet maakt zijn zaak er niet sterker op.’

'De negentien ministers van Financiën maken zelf uit wie de voorzitter van hun Eurogroep is. Dijsselbloem kan niet anders dan zijn lot in hun handen leggen.'

11:33 donderdag 23 maart 2017

De Britse media reageren beheerst, bijna gelaten op de terreuraanslag op Westminster Bridge en de parlementsgebouwen. The Guardian prijst de politieman die het leven liet bij het tegenhouden van de terrorist en zijn gewapende collega die de dader neerschoot. ‘Deze twee moedige ingrepen hebben bijna zeker tientallen levens gered van politici, bezoekers en ambtenaren.’

The Guardian wijst er op dat er permanent meer dan 500 onderzoeken lopen die gericht zijn op het voorkomen van aanslagen. ‘De politie en de veiligheidsdiensten moeten het altijd bij het rechte eind hebben. De terroristen hoeven maar een keer geluk te hebben. Die waarheid moeten we ons voor ogen houden in het besef dat niemand wil leven in een wereld waar zo’n aanval totaal onmogelijk zou zijn gemaakt.’

Deze conclusie wordt onderschreven door Sean O’Grady in The Independent: ‘Dit is een terreurtijdperk waarin degenen die zodanig ontspoord zijn dat ze dit soort daden bereid zijn te plegen, geen instructies nodig hebben van, of zelfs direct contact hebben met, de leiders van terreurondernemingen als IS en al-Qaida. Sommige terroristen zullen er altijd doorheen komen.’

The Daily Telegraph wijst erop dat de jihadi’s ‘hopen dat wij overreageren en het normale leven nog meer zullen inperken dan we nu al doen. Ook nu we treuren over de doden en we de gewonden een spoedig herstel toewensen, moeten we de aanvallers de buitenproportionele reactie die ze ons willen ontlokken, onthouden.’

10:01 donderdag 23 maart 2017

In het opinieartikel 'Mannen schrijven beter volgens de CPNB', stelt student Nederlands en dichter Jordi Lammers: 'Wie bang is dat alle Nederlandse tradities verdwijnen, moet opgelucht adem hebben gehaald: ook dit jaar schrijft een man het boekenweekgeschenk. Het CPNB, de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, verkoos Herman Koch als boegbeeld van de Boekenweek.'

Lees Lammers stuk hier.

09:54 donderdag 23 maart 2017

Dat AkzoNobel zich verzet tegen een overnamebod valt te billijken vanwege dreigend banenverlies, stelt Fokke Obbema in het Commentaar. 'Eerder wist Unilever zich te verzetten tegen een overname door het Amerikaanse Kraft Heinz. Die opeenvolging is niet toevallig. Amerikaanse bedrijven voelen zich nu sterk door de combinatie 'sterke dollar, lage rente' en relatief lage koersen in Europa. Hun overnames komen vooral voort uit die financiële overwegingen van de korte termijn. Bedrijven als Philips, DSM, TomTom en ASML kunnen ermee te maken krijgen. Voor hen valt te hopen dat Akzo Nobel de aanval weet af te slaan.'

09:49 donderdag 23 maart 2017

In zijn column 'Fractiediscipline zonder fractie', schrijft Stephan Sanders: 'Ik herinner me nog goed hoe links in de jaren tachtig meende 'de allochtoon', zoals het toen nog heette, te kunnen annexeren, zoals ze vroeger de arbeiders hadden opgeëist. Het was een dure plicht van 'de allochtoon' op ze te stemmen en daarna zou het partijbestuur, niet te zeer gehinderd door zijn multiculturele stemmers, voor ze opkomen. Hoe treurig het enorme verlies van de sociaal-democraten ook is (...) het is het overspringen naar steeds weer een andere achterban die veel PvdA-stemmers, groep na groep heeft vervreemd van de partij.'

11:41 woensdag 22 maart 2017

Met een opmerking over 'drank en vrouwen' heeft PvdA-minister Dijsselbloem van Financiën de kans verkleind dat hij zijn tweede termijn als voorzitter van de Eurogroep kan afmaken. Wat schrijven buitenlandse kranten over Dijsselbloem?

Jeroen Dijsselbloem is niet langer geschikt als voorzitter van de Eurogroep, constateert Politico. Na zijn ‘discriminerende opmerkingen’ over zuidelijke EU-landen in Duitse media, verdient hij geen tweede termijn. De Italiaanse leider van de sociaaldemocratische fractie, Gianni Pittela, verklaarde dat het ‘niet de eerste keer was dat Dijsselbloem meningen uitte die openlijk in tegenspraak zijn met de lijn van de Europese progressieve familie’. Hij krijgt bijval van de Portugese minister van Buitenlandse Zaken Augusto Santos Silva die verklaart dat Dijsselbloem ‘niet aan het hoofd kan blijven staan van de Eurogroep, en de Portugese regering deelt deze mening’.

Dijsselbloem stelde, zonder namen te noemen, in de Frankfurter Allgemeine maandag dat landen die in een crisis zitten dezelfde solidariteit moeten tonen als de noordelijke landen. ‘Als sociaal-democraat vind ik solidariteit heel belangrijk. Maar wie er om vraagt, heeft ook plichten. Ik kan niet mijn hele leven geld uitgeven aan drank en vrouwen om dan bij u mijn hand op te houden. Dat principe geldt op persoonlijk, lokaal, nationaal en evenzeer op Europees vlak.’ In Politico reageert Pitella: ‘Er is geen reden of excuus voor zulke taal, zeker niet van iemand die progressief geacht wordt te zijn.’

De Süddeutsche Zeitung schrijft dat Dijsselbloem, ook als zijn partij geen deel van de regering meer uitmaakt, na de Kamerverkiezingen, graag verder gaat. ‘Hoewel Dijsselbloem vanaf het begin met wantrouwen werd bezien, maar dat was snel voorbij, tot nu toe. Hij kreeg in ieder geval tot voor kort veel lof voor de manier waarop hij de Griekse crisis heeft geleid, en voor zijn onderhandelingstactiek. Maar er is ook toenemende kritiek op de manier waarop hij zijn ambt invult.’ Hij heeft, schrijft de krant, Griekenland te kennen gegeven dat hij dé onderhandelaar voor het land is. ‘Dat zien andere ministers van Financiën anders’. En dat maakt hem ook niet populair.

11:31 woensdag 22 maart 2017

Zuidelijke landen met Griekenland voorop vinden Dijsselbloem de vleesgeworden vertegenwoordiger van een harde bezuinigingskoers. ‘Maar ze gaan er ten onrechte vanuit dat de opvolger van Dijsselbloem geen hardliner zal zijn’, schrijft Die Welt. ‘Dijsselbloem was de ideale kompromiskandidaat aan de kop van de Eurogroep. Dat wil zeggen: tot nu toe. Hij zit meer op de lijn van de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schaüble dan op die van de klassieke sociaal-democraten, de partijfamilie waartoe hij eigenlijk behoort’, meent de krant. Maar nu, stelt Die Welt, zal hij na de uitslag van de verkiezingen waarschijnlijk niet langer kunnen blijven. ‘Hij zal geen minister van Financiën meer zijn en dus ook de baan van Eurogroepchef verliezen. Mochten de Grieken nu op minder hardheid hopen, dan is dat onterecht. Onder de kandidaten bevinden zich vertegenwoordigers van een harde koers, zoals de Spanjaard Luis de Guindos. De Spaanse minister van Financiën staat in de startblokken om Dijsselbloem op te volgen en hij heeft zich, hoewel de economie van Spanje nog zeer te wensen overlaat, opgeworpen als strenge aanhanger van de eurostabiliteitscultuur.'

Dijsselbloem heeft zich intussen beklaagd over ‘een Spaanse hetze’. Vooral de Spaanse media maken zich kwaad over zijn woorden. ‘Ik heb niet gezegd dat het zuiden zijn geld heeft uitgegeven aan drank en vrouwen. Het heeft me getroffen dat mijn uitspraken alleen in de Spaanse pers volgens dat 'frame' zijn verspreid’, aldus de minister. Bij de verkiezing voor verlenging van zijn mandaat in de zomer van 2015 versloeg Dijsselbloem Luis de Guindos.

In El País uit socialistische europarlementariër Javier López Pero felle kritiek op de bewoordingen van Dijsselbloem: ‘Ze zijn een teken dat de mentaliteit van de populist Geert Wilders gewonnen heeft’. De Guindos zelf heeft de uitspraken ‘ongelukkig’genoemd’, maar, zo citeert El País de minister: ‘Ik ben er zeker van dat diezelfde Dijsselbloem erg berouwvol is over zijn woorden.’ De Spaanse krant concludeert echter ‘dat Dijsselbloem dat niet in het Europese parlement heeft gedaan'.

09:38 woensdag 22 maart 2017

Lees vandaag ook de bijdrage van onze columnist Heleen Mees: 'Het politieke landschap op links is zo versplinterd dat het voor de PvdA vrijwel onmogelijk zal zijn haar bestaansrecht te bewijzen, tenzij ze bereid is radicale veranderingen door te voeren in haar partijprogramma. De PvdA zou dan moeten erkennen dat de verzorgingsstaat als een verstikkende deken is voor migranten die in Nederland een nieuw bestaan willen opbouwen. Dat is de belangrijkste reden waarom het met de integratie van nieuwkomers in Nederland, net als in de rest van Europa, maar niet wil lukken.'

09:36 woensdag 22 maart 2017

Lees vandaag ook de column van Max Pam: 'De VVD komt ook eens aan de beurt om harde klappen te krijgen.'

09:31 woensdag 22 maart 2017

Het lag echt aan onze politici, niet aan Brussel, schrijft Bastiaan Rijpkema vandaag in een opmerkelijk opinieartikel. 'Alleen als de EU voor de overgebleven 27 lidstaten aantrekkelijker wordt, is de Brexit een zegen geweest.'

09:09 woensdag 22 maart 2017

De vrije meningsuiting mag met een beroep op de openbare orde niet lichtvaardig worden ingeperkt, stelt Fokke Obbema vandaag in het Commentaar. 'Aboutaleb vreesde escalatie en riep op het hoofd koel te houden. Dat waren wijze woorden, die hij ook zelf ter harte dient te nemen. Een burgemeester moet de vrije meningsuiting niet lichtvaardig inperken met een beroep op de stoplap die openbare orde heet.'

15:15 dinsdag 21 maart 2017

Volgens het commentaar van de New York Times vandaag moet de 'adembenemende getuigenis' van FBI-chef James Comey leiden tot de aanstelling van een onafhankelijke, speciale aanklager. Enkele citaten:

'De erkenning door het hoofd van de FBI James Comey dat er onderzoek gaande is naar mogelijke banden tussen president Trumps campagneteam en Ruslands pogingen om Hillary Clintons kansen te saboteren, is een adembenemend. Hoewel er een groeiende hoeveelheid aanwijzingen zijn voor zulke banden, zou de publieke erkenning van Comey een keerpunt moeten worden in hoe het onderzoek naar Ruslands rol in de verkiezingen wordt aangepakt.'

'De hoogste prioriteit moet nu zijn dat het FBI-onderzoek, dat kan uitmonden in strafvervolging, beschermd wordt tegen inmenging van de regering-Trump. Die heeft namelijk een neiging tot brutaal liegen, misleiding en verduistering getoond. In een getuigenis voor de inlichtingencommissie van het Huis van Afgevaardigden, zei Comey dat de FBI het onderzoek doet op een ‘onafhankelijke manier’ en hij beloofde dat hij ‘de feiten zal volgen waar ze ook naar toe leiden’.'

'Er is geen reden aan Comey’s betrokkenheid te twijfelen. Maar het is verre van zeker dat hoge ambtenaren op het ministerie van Justitie, die normaal gesproken beslissen of er genoeg bewijs is om strafrechtelijke vervolging in te stellen in politiek gevoelige zaken, zulks zullen kunnen doen zonder inmenging van het Witte Huis. Voordat de hoorzitting met Comey begon, tweette Trump al dat de mogelijkheid van collusie met Rusland ‘nepnieuws’ is. Ook riep hij het Congres en de FBI op de zaak te laten rusten en zich in plaats daarvan te richten op de vraag wie informatie lekt naar de pers.'

'Deze crisis in geloofwaardigheid kan alleen worden opgelost als er een speciale, onafhankelijke aanklager wordt aangesteld die geen bevelen zou aannemen van het Witte Huis. Als Trumps claim juist is, moet hij ook willen dat de zaak zo spoedig en zo grondig en zo transparant mogelijk wordt onderzocht.'

11:28 dinsdag 21 maart 2017

Verkenner Edith Schippers hoorde maandag de coalitiewensen aan van alle fractieleiders. Moet GroenLinks in een coalitie met de VVD?

Rutger Bregman, journalist van De Correspondent:
'Het is niet verstandig als GroenLinks gaat deelnemen aan een regering met de VVD. Jesse Klaver kan het tij niet echt keren. Hij moet niet naar het midden buigen in ruil voor een paar kleine groene concessies. Het gevaar bestaat dat GroenLinks dan na afloop net zo’n pak slaag krijgt als de PvdA. Jesse Klaver mag geen tweede Diederik Samsom worden. Natuurlijk lonkt de macht nu, maar bedenk: de invloedrijkste politicus van de afgelopen vijftien jaar heeft nooit in een kabinet gezeten.'

'Het grootste probleem op links is het gemis aan een geloofwaardig verhaal. Goeie ideeën zijn er genoeg, maar ze zijn nog niet doorgedrongen tot de linkse partijen.'

'Politici als Jesse Klaver en Marianne Thieme zouden gebruik moeten maken van nieuwe ideeën die in de afgelopen jaren zijn opgekomen - van een radicaal duurzame economie tot een universeel basisinkomen, van een belastingstelsel dat de vermogens aanpakt tot een zorgstelsel dat op vertrouwen is gebaseerd.’

Maar daarvoor moet de val vermeden worden waar de PvdA in tuimelde: de val van gematigdheid, van kleurloosheid, van liters water bij de wijn’. GroenLinks moet dus niet gaan meeregeren, met wie dan ook.’

Dick Pels, voormalig directeur van het wetenschappelijk bureau van GroenLinks:
‘Nee, GroenLinks moet het niet doen. De partij, in de persoon van Jolande Sap, is al eerder in het pak genaaid door Mark Rutte: de Kunduz-missie heeft de partij gespleten. Rutte zei dat het een burgermissie zou worden maar intussen bleef het een militaire missie.'

'GroenLinks kan haar programma niet realiseren als bijwagen in een coalitie die in hoofdzaak Wilders light is. GroenLinks en D66 zijn de afgelopen jaren uit elkaar gegroeid. GroenLinks is sociaal-democratischer geworden en D66 marktgerichter, en wil per se gaan regeren.'

'In de oppositie kan Klaver groeien als premierskandidaat. Er zijn in de oppositie ook allerlei hergroeperingen mogelijk. Iedereen valt nu over Plasterk heen met zijn voorstel voor linkse samenwerking maar het is een goed idee. De sociaal-democratie is een bredere traditie dan alleen de PvdA. Samen optrekken met de PvdA zou niet gek zijn want dan word je de tweede partij van het land met 23 zetels.'

'De politieke tegenstelling van de toekomst wordt: groen-vrijzinnig-links versus nationalistisch-populistisch-rechts. Die beweging zie je ook in Oostenrijk met de uitverkiezing van Van der Bellen en in Frankrijk met de opkomst van Macron. Oude partijen kalven af of verdwijnen. Die staat haaks op de klassieke links-rechtstegenstelling, daarom heeft de PvdA het ook zo moeilijk. In dit licht is het belangrijk aan de lange termijn te denken. Dat betekent dat je nu niet in een regering moet gaan zitten zodat je na vier jaar wordt gedecimeerd. Over vier jaar gaat Rutte weg en dan is er een open kans voor Klaver. Hij vertelde me een tijdje geleden dat hij een zevenjaren plan heeft en dat het dus ook bij de verkiezingen van 2021 mag gebeuren. Als hij premier wil worden, dan moet hij niet zijn glazen ingooien door de lange termijn uit het oog te verliezen.'

09:41 dinsdag 21 maart 2017

Wat moet je als PvdA-mastodont doen na de verpletterende verkiezingsnederlaag vorige week – stoppen of doorgaan?

Deze vraag stelt ook Rob Oudkerk zich in een opiniestuk over de crisis binnen de PvdA. ‘Aan de zijlijn blijven roepen als zo'n oude Muppet is armoedig. Me als voorzitter van de PvdA kandideren, om met Lodewijk en anderen de partij radicaal te proberen te veranderen, onder de voorwaarde van werken op de achtergrond en juist jongeren een beweging laten neerzetten? Lijkt niet eens een heel raar idee.’

Maar historicus Gertjan Haaijer vindt dat in een ander opiniestuk wel een raar idee. ‘Felix Rottenberg, Rob Oudkerk en Bram Peper vormen wellicht het grootste cliché in de Nederlandse politiek: zij zijn PvdA-prominent. Ook deze verkiezingen was het weer raak. Het lijk van de campagne was nog niet koud of zij stonden op het graf te dansen. Felix, op de dag van de verkiezingen zelf de campagne gaan fileren is niet heel handig. Sommige mensen twijfelen nog. Rob, een dag later de partij willen opheffen: we hebben het eerder gehoord. Bram: broedermoord? Echt? Ja, met dergelijke teksten maak je de PvdA wel weer groot.’

Haaijers advies: ‘Felix, Rob en Bram, jullie hebben ooit van de PvdA gehouden. Hou daarom nu de eer aan jezelf. In het belang van de sociaal-democratie, jullie eigen gedachtengoed: verdwijn van het publieke toneel. Jullie tijd is geweest. De jeugd heeft de toekomst.’

09:25 dinsdag 21 maart 2017

'Veel kiezers die een gokje waagden met de vastgoedmakelaar en de reality tv-ster hoopten dat hij volwassener zou worden na de confrontatie met de omgeving van het Witte Huis en de enormiteit van de baan. Maar nee, de functie heeft Trump niet veranderd, Trump heeft de functie veranderd.'

Dat stelt Maureen Dowd in haar column. 'Velen die Trump ontmoeten - van buitenlandse leiders tot onze eigen Congresleden - zien er uit als katten op een hete oven. Een Democratische senator vertrouwde me toe dat hij er alles aan deed niet te glimlachen in een bijeenkomst met de president, voor het geval dat Trump opeens iets beledigends of dwaas zou zeggen terwijl de senator beleefd aan het glimlachen was tegen de camera's. Iedereen loopt op zijn tenen rond de gekke koning in zijn vergulde hof. Zijn vazallen maken zichzelf belachelijk in hun pogingen zijn ultramaffe tweets en opzettelijk domme opmerkingen te rechtvaardigen of te interpreteren.'

09:15 dinsdag 21 maart 2017

'De methode waarmee artsen kindermishandeling proberen op te sporen bij afdelingen voor spoedeisende hulp en bij huisartsenposten, schiet ernstig tekort', stelt Hans Wansink in het Commentaar. 'De gebruikte checklisten zijn nooit wetenschappelijk getoetst voordat ze werden ingevoerd. Alertheid inzake kindermishandeling blijft geboden, maar het verplicht stellen van instrumenten voor screening is alleen gerechtvaardigd als het om wetenschappelijk geteste methoden gaat. Die moeten er snel komen.'

16:54 maandag 20 maart 2017

Rusland kan niet met het Westen leven – maar ook niet zonder. Dat betoogt Lilia Shevtsova, Rusland-expert van Chatham House, in de Financial Times.

Enkele citaten:
'Rusland worstelt met een dilemma: hoe moet het zijn mondiale rol bewaren zonder tegelijk zijn mogelijkheden te ondermijnen om de liberale beschaving voor eigen doeleinden te gebruiken? Rusland heeft een lange geschiedenis om de westerse wereld voor eigen doeleinden te gebruiken. Twee tijdperken van modernisering, onder Peter de Grote en onder Stalin, werden bereikt met westerse technologische en intellectuele input. ‘Amerika heeft ons veel geholpen’, zei Stalin in 1933.'

'De Russische technologische achterstand is, volgens oud-minister van Financiën Aleksej Koedrin, een serieuze ‘bedreiging van de soevereiniteit’. Deze vergroot Moskou’s afhankelijkheid van liberale democratieën en ondermijnt zo niet alleen zijn ambities als grootmacht maar ook zijn onafhankelijkheid. Paradoxaal genoeg verzekert deze betrokkenheid bij het Westen het overleven van het systeem. Tegelijkertijd ondermijnt Rusland het Westen van binnenuit door te pogen verschillende onderdelen van het westerse establishment te coöpteren.'

'Momenteel heeft het Kremlin een dubbele agenda: de antiwesterse sentimenten mobiliseren in Rusland zelf, en tegelijkertijd de westerse landen te overtuigen met Rusland samen te werken. Als het Westen niets voelt voor Ruslands beleid om ‘met het Westen en tegen het Westen’ te zijn, moet Moskou de inzet verhogen. De bedoeling daarvan zou niet confrontatie zijn, maar een poging het Westen te dwingen zaken te doen met Rusland op Russische voorwaarden. Meedoen met het spelletje doen alsof van deze slecht geluimde nucleaire macht. Dat is, tenslotte, wat het Westen tientallen jaren heeft gedaan.’

11:46 maandag 20 maart 2017

Wimar Bolhuis (30), econoom, psycholoog, bestuurskundige en nummer 49 op de PvdA-lijst voor de Kamerverkiezingen, kwam na de ledenraad van zijn partij afgelopen zaterdag in Utrecht met een groep jonge leden bijeen. Randy Martens, Anne de Rooij, Gerard Oosterwijk en Bolhuis willen hun partij moderniseren en vragen van partijleider Asscher en voorzitter Spekman ruimte en ondersteuning voor ‘een nieuwe generatie politici’. Nu, twee dagen, later zijn er al zo’n 170 PvdA-jongeren die zich bij het initiatief #kiesvoordetoekomst hebben aangesloten.

Bolhuis reageert laconiek op het voorstel van PvdA-minister Ronald Plasterk in de Volkskrant van vandaag om de linkse krachten te bundelen. ‘Aan de late kant’. Het jongerenplatform Positief Links, waarvan Bolhuis eind 2015 een van de oprichters was, pleitte ruim voor de verkiezingen voor een stembusakkoord van PvdA, GroenLinks, SP en D66. ‘Positief Links pleit voor samenwerking van onderop. Op onze ideeënfabrieken hebben we bijvoorbeeld ook de Partij voor de Dieren en de Piratenpartij hun plannen laten presenteren.’

Bolhuis ziet dat zijn eigen partij als conservatief wordt beschouwd. Er zijn veel jongeren actief geweest als vrijwilligers in de PvdA-verkiezingscampagne. Maar om die jongeren blijvend aan zich te binden moet de PvdA haar bijeenkomsten anders inrichten en de generatie van Bolhuis meer invloed geven. Programmatisch betekent dat meer focus op ‘de vraagstukken van de toekomst’. Bolhuis: ‘Duurzaamheid leeft onder jongeren veel sterker dan onder de oudere PvdA-kiezers.’ Een andere prioriteit voor jongeren is meer zekerheid voor zzp’ers en mensen met een tijdelijk contract. ‘We moeten naar een systeem van sociale zekerheid voor alle werkenden’, zegt Bolhuis.

Zelf gaat hij vanaf 1 april parttime bij de Universiteit Leiden werken aan zijn proefschrift over het doorrekenen van de verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau. Het is een vervolg op zijn onlangs verschenen boek De rekenmeesters van de politiek.

09:28 maandag 20 maart 2017

Lees vandaag ook de verslaggeverscolumn van Margriet Oostveen over 'hoe de PvdA verdween uit het geboortedorp van Hans Spekman.'

09:25 maandag 20 maart 2017

Ons land is uiteengevallen in Populistisch Nederland vs Progressief-Elitair Nederland, stelt René Cuperus vandaag in zijn column. 'In Amsterdam zien we de nieuwe standen-samenleving per stadsdeel.'

09:17 maandag 20 maart 2017

Lees vandaag ook het opinieartikel van PvdA'er Ronald Plasterk waarin hij pleit voor een samengang op links. 'Gecombineerde fractie zou geleit worden door Jesse Klaver.'

09:03 maandag 20 maart 2017

De Partij van de Arbeid moet afscheid nemen van haar zelfbeeld als 'onmisbare' bestuurderspartij, schrijft Hans Wansink vandaag in het Commentaar. 'Kwaliteitsoppositie moet Rutte III bij de les houden.'

08:37 zondag 19 maart 2017

Bert Wagendorp schrijft in zijn column dat de term 'populisme' zijn functie verloren lijkt te hebben. ‘Hij is zo verwaterd, dat je elke politicus een populist kunt noemen, zeker in campagnetijd. (…) Om Wilders te bestrijden gingen Rutte en Buma te gemakkelijk mee in diens discours. Maar ze noemden rechters geen D66-kliek, hadden het niet over het nepparlement en stonden journalisten gewoon te woord. Bij hen ontbrak Wilders' ziekelijke obsessie met de vermeende islamisering en ze deelden evenmin diens verering van extreem-rechtse leiders als Trump en Orbán. Wie VVD en CDA als 'PVV-light' omschrijft, vindt Wilders kennelijk een wat uitgesprokener uitgave van Rutte. Dat is een vergissing die het debat vervuilt. Wilders is een rechtsextremist, dat zijn Rutte en Buma in de verste verte niet.’

‘De tragiek is dat de spreidstand van de PvdA tegelijk haar kracht en bestaansrecht was’, schrijft Martin Sommer in zijn column. De spreidstand betekende ook ‘dat de PvdA al die tijd de partij was van het algemeen belang, waarin hoog en laag, oud en jong, autochtoon en allochtoon bij elkaar bleven, de partij ook van het 'contract' tussen staat en samenleving. Dat is nu kapot.’ Nu is de partij ‘door iedereen onbemind, te links voor rechts en te rechts voor links. Dat geldt voor zowel de economische als de culturele as. Partijen komen en gaan. Dit verlies is groter en wezenlijker.’

‘Het enige wat je van de afgelopen verkiezingen kunt zeggen’, schrijft Jonathan van het Reve in zijn laatste column, ‘is dat er een heleboel verschillende mensen zijn gaan stemmen, en dat ongeveer 21 procent van die mensen voor de VVD heeft gekozen, 13 procent voor de PVV, 12 procent voor het CDA, enzovoorts. Meer niet. Maar ja, dan ben je wel erg snel uitgepraat. Dus wordt ook deze keer 'de kiezer' weer van stal gehaald en voor talloze karretjes gespannen. Zulk gebabbel lijkt onschuldig, maar die narratieve manier van denken kan de formatie wel echt beïnvloeden.’

10:33 vrijdag 17 maart 2017

In een vooruitblik op het bezoek dat bondskanselier Angela Merkel vandaag brengt aan de Amerikaanse president Donald Trump schrijft de correspondent van Die Welt in de VS, Clemens Wergin, dat de regering-Trump bijzonder voorzichtig is aan de vooravond van de komst van Merkel. Trump zou vooral willen luisteren en willen leren van Merkel. ‘De president is heel erg benieuwd naar de opvatting van de bondskanselier over haar omgang met Poetin’, zei een ambtenaar die anoniem wil blijven.

Trump zal Merkel vooral om raad vragen inzake richtingen voor een oplossing van het Oekraïne-conflict – men is onder de indruk van de leidende rol die Merkel in dat conflict speelt. Blijkbaar wil het Witte Huis de Ruslandpolitiek als mogelijk problematisch onderwerp al voor het bezoek van haar scherpe kantjes ontdoen.

Een ander mogelijk conflictthema, de lage defensie-uitgaven van Duitsland, hebben de Duitsers van hun kant al eerder uit de weg proberen te ruimen. Angela Merkel en minister Ursula von der Leyen van Defensie hebben al op de Veiligheidsconferentie in München in februari bevestigd dat de uitgaven van Duitsland omhoog moeten om op middellange termijn het gemeenschappelijke doel van 2 procent van het bruto binnenlands product te halen. Het Witte Huis liet weten daardoor ‘bemoedigd’ te zijn. De president meent dat elk Navo-lid een eerlijk aandeel moet nemen in de gemeenschappelijke verdediging.

Clemens Wergin concludeert voorzichtig dat voor de eerste ontmoeting tussen de machtigste man ter wereld en de machtigste politica van Europa alles gesmeerd lijkt te lopen.

11:31 donderdag 16 maart 2017

Hoewel allerwegen de implosie van de Partij van de Arbeid aan een mislukte verkiezingscampagne wordt toegeschreven, past de instorting van de sociaaldemocratie in een internationale trend. De missie van sociaaldemocratische partijen was van oudsher een verbinding te maken tussen laagopgeleide werknemers en hoogopgeleide professionals. Later kwam daar de opdracht bij om nieuwkomers te emanciperen. In 2017 is duidelijk geworden dat deze drie groepen werknemers zulke uiteenlopende belangen en visies op de wereld hebben, dat het bijna onmogelijk is geworden om ze in één beweging bij elkaar te houden.

In de jaren negentig kozen de sociaaldemocraten in Europa, onder leiding van Wim Kok, Tony Blair en Gerhard Schröder, voor een marktgerichte middenkoers, die vooral gericht was op de aspiraties van de beter opgeleide middengroepen. Tegelijkertijd sprak een postmodern multiculturalisme zowel progressieve intellectuelen als migranten aan. De traditionele arbeidersklasse, die als gevolg van de-industrialisatie in de sociale marge terecht was gekomen, werd in feite afgeschreven.

In 2000 was Wim Kok de populaire premier van Nederland en was zijn Partij van de Arbeid met 45 zetels de grootste partij in de Tweede Kamer. Op grote afstand beleefde GroenLinks een doorbraak met 11 zetels. Ook de SP was groter dan ooit, met 5 zetels welteverstaan. Geert Wilders zat nog bij de VVD, die zich in de jaren negentig ontwikkelde tot een brede, ook voor arbeiders aantrekkelijke, volkspartij. Alles functioneerde nog, maar het zou niet lang duren voordat de breuklijnen in de arbeidersklasse aan de oppervlakte traden.

Uit het Nationaal Kiezersonderzoek blijkt de opkomst van een nieuwe, grote groep kiezers met een combinatie van opvattingen die voor het jaar 2000 niet voorkwam. De opvattingen van deze groep lager opgeleide kiezers blijken samen te hangen: ze zijn trots op de natie, tegen integratie in de Europese Unie, tegen immigratie en voor assimilatie van migranten. Ze voelen zich in hun bestaan bedreigd door de mondialisering. Ze zijn ook sterk voor het verkleinen van inkomensverschillen.

Deze groep kiezers kon in 2000 bij geen enkele politieke partij terecht, maar in 2017 was er volop keus. In de eerste plaats bij de PVV, die gisteren met 20 zetels zijn positie als tweede partij van het land consolideerde. Maar ook de SP bedient deze nieuwe groep kiezers beter dan de PvdA. De ouderen die zich in hun bestaanszekerheid bedreigd voelen, kunnen hun heil zoeken bij 50Plus.

Ook voor de hoogopgeleide werkers met een oriëntatie op Europa en de ecologische agenda zijn er aantrekkelijke alternatieven voor de in alle opzichte fletse sociaaldemocratie. Zij kunnen kiezen uit GroenLinks, D66 en de Partij voor de Dieren. Tenslotte zijn ook de kiezers met een migratie-achtergrond niet meer automatisch op de Partij van de Arbeid aangewezen. Zij verspreiden zich over het hele politieke spectrum – wat op zichzelf een bewijs van emancipatie is.

De Partij van de Arbeid heeft zichzelf overleefd: de arbeiders zelf hebben het licht uitgedaan. Dat geldt ook voor vele zusterpartijen in Europa. Progressieve politiek vereist een afscheid van oude vormen en oude gedachten.

_{Hans Wansink is redacteur en commentator van de Volkskrant.}

10:18 donderdag 16 maart 2017

Columniste Harriet Duurvoort werd in het stemhokje verleid door drie ballonnen – ‘de lonkende knipoog van Jesse, eentje met de glimlach van Pechtold en nog een kleintje, van het sympathieke splinterpartijtje voor diversiteit met de prachtige Sylvana’. Duurvoort prikte ze resoluut door en ‘landde zachtjes op het rode nest waarin ik ben opgegroeid’, de PvdA. Ze eindigt zo: ‘Op het moment dat ik dit schrijf weet ik nog niet hoe groot de schade is voor de PvdA. Wat de uitslag ook is, wij verliezers, als we dat zijn, moeten ons eigen feestje weer gaan bouwen.’

Andrew Wachtel, president van de American University of Central Asia, beschrijft hoe de Turkse president Erdogan zijn eigen land in een dodelijke spiraal heeft laten belanden. ‘Turkije verwordt tot een economisch verzwakte autocratie, verwoest door terrorisme en niet in staat zichzelf te verdedigen.’ Volgens Wachtel is de enige die hiervan profiteert de Russische president Poetin.

Sociaal onderzoekers Pieter Hilhorst en Albert Jan Kruiter betogen dat laaggeletterden het eerste slachtoffer worden nu steeds meer loketten worden gesloten doordat de overheidscommunicatie met de burger langs digitale weg verloopt. Door uitsluiting op grond van taalvaardigheid te bestrijden, doen we volgens de onderzoekers iedere burger een plezier.

11:29 woensdag 15 maart 2017

Niet alleen in Nederland, maar ook in de rest van Europa en in de Verenigde Staten worden de Nederlandse verkiezingen vandaag met spanning gevolgd. New York Times-columnist Roger Cohen legt uit waarom:

‘Met de Nederlandse verkiezingen vandaag, begint Europa aan een jaarlange test over hoe ver het zich wil herschikken als anti-immigratie, pro-Russisch continent dat wordt gekenmerkt door toenemend nationalisme, intolerantie en de fragmentering van de Europese Unie.'

‘Het ergste kan gebeuren. Niemand die het Britse besluit om uit de EU te treden heeft gevolgd, of het anti-moslim America First-chauvinisme waarmee Donald Trump verkozen werd, kan er anders over denken. De liberale orde heeft zijn zwaartepunt verloren. Mensen zonder geheugen zijn in beweging gekomen. Ze hebben geen tijd voor de vrije wereld als de vrije wereld vermengen en migratie inhoudt.'

‘Sinds de moorden, respectievelijk in 2002 en 2004, op de taboedoorbrekende Pim Fortuyn en de filmregisseur Theo van Gogh die zich had verdiept in onderdrukte vrouwelijke seksualiteit onder islam, is Nederland bewijsstuk 1 inzake Europese vragen over multiculturalisme en het politieke potentieel van onvrijheid.'

‘Nieuw is het gunstige ecosysteem waarin Wilders nu opereert. Twaalf jaar geleden had geen enkel Amerikaans Congreslid getweet: ‘Wilders begrijpt dat cultuur en demografie ons lot zijn. We kunnen onze beschaving niet herstellen met de baby’s van iemand anders.’ Dat is wat het Republikeinse Congreslid Steve King uit Iowa dit weekend zei. (Zijn woorden werden toegejuicht door David Duke, oud-leider van de Ku Klux Klan, die tweette “God Bless Steve King”; de meeste Republikeinen hielden zich stil.)'

‘Ook zou twaalf jaar geleden niemand hebben aangevoeld dat de Russische president Vladimir Poetin en Trump vandaag de Nederlandse verkiezingen zullen volgen in de hoop op hetzelfde resultaat: een overwinning voor Wilders.'

'In de ideologie van Steve Bannon, Trumps voornaamste strateeg, zijn Wilders, de Franse nationalistische leider Marine Le Pen, de Hongaarse premier Viktor Orban, en de Poolse Jaroslaw Kaczynski onderdeel van de voorhoede van wat Bannon ziet als het aankomende ‘heel gewelddadige en bloedige conflict’ om een door blanken gedomineerde christelijke orde tegen moslims, migratie, en rassenvermenging. In een Europa gedomineerd door zulke politici, zou Poetin domineren, omdat hij hetzelfde denkt.'

‘In het gefragmenteerde Nederlandse parlementaire systeem maakt Wilders geen kans premier te worden. Maar als zijn PVV de grootste partij wordt, zal dat een signaal zijn dat het momentum aan de kant blijft van de nationalistische wederopstanding die ook Le Pen naar een overwinning zou kunnen voeren in de Franse verkiezingen.'

‘Premier Rutte heeft dit weekend voorkomen dat twee Turkse ministers de grote Turkse gemeenschap in Nederland mochten opzwepen om te stemmen voor het vergroten van Erdogans macht in een referendum dat volgende maand in Turkije wordt gehouden. Grote Turkse demonstraties aan de vooravond van Nederlandse verkiezingen zouden Wilders in de kaart hebben gespeeld. Erdogan verklaarde op groteske wijze dat het nazisme was opgestaan. Rutte kraaide over zijn rode lijn.'

‘Hij had gelijk om er een te trekken. De Europese strijd om de liberale orde te redden, is geen tijd voor teergevoeligheid. Erdogan zit nu in Poetins autoritaire kamp. Als Nederland valt, kan Frankrijk niet ver achterblijven.’

09:43 woensdag 15 maart 2017

Max Pam gaat in zijn column nader in op het fenomeen 'bumor'. 'De CHU'ers werden 'gedoopte liberalen' genoemd, zeker toen de partij onder Beernink en Udink steeds rechtser werd. De onbedoeld hilarische humor die tegenwoordig 'bumor' wordt genoemd, heeft binnen de CHU een oude traditie. Ooit vertelde Beernink, toen minister van Binnenlandse Zaken, in een interview aan de beroemde Bibeb wat hij een echt leuke mop vond. Hij liet haar raden wat J+B+V = HP betekende. Bibeb wist het niet. Het goede antwoord luidde: 'Jas en broek en vest is heel pak.'

Het keurige CHU-Kamerlid Freule Wttewaal van Stoetwegen ging eens met een vosje om de nek in gesprek met Damslapers en Berend Jan Udink, ex-minister van Ontwikkelingssamenwerking, werd op Kennedy Airport in de boeien geslagen, omdat hij over het pakket dat hij meedroeg voor de grap had gezegd: 'Er zit een bom in!' Hij kwam er vanaf met een boete van 1.000 dollar. Tegenwoordig krijg je daar duizend jaar voor. Godfried Bomans beschreef hem eens als 'een man met een hoofd, waar je altijd een loket om heen denkt'.Met een CHU'er als premier hebben wij geen cabaretiers meer nodig.'

09:32 woensdag 15 maart 2017

'Er zijn zeldzame momenten waarop een land recht overeind moet blijven staan, zelfs Nederland dat graag in de hele wereld 'aardig' gevonden wil worden', schrijft Derk Jan Eppink in zijn column. 'De overheid moet dan een lijn trekken en die houden. Het afgelopen weekeinde was zo'n moment. De premier moest er staan. Mark Rutte stond er.'

Volgens Eppink ligt dat in Duitsland anders, omdat de Turkse stem daar de doorslag kan gaan geven in de aankomende verkiezingen. 'Dus bakken Duitse politici en media liever zoete broodjes met Ankara. De Duitsers geven Erdogan eigenlijk een electoraal interventierecht.'

09:30 woensdag 15 maart 2017

‘Als gevolg van de versplintering van het partijwezen zal het dualisme hoogtij vieren’, schrijft Hans Wansink in het Commentaar. ‘De tijden van een dichtgetimmerd regeerakkoord dat door twee of drie partijen wordt afgewikkeld zonder dat de oppositie er een vinger tussen kan krijgen, liggen achter ons. Net als in de afgelopen periode zullen de ministers van het volgende kabinet met de hoed in de hand door de gangen van het Binnenhof sluipen op zoek naar steun voor hun plannen.’

10:09 dinsdag 14 maart 2017

Columnist Tom-Jan Meeus van NRC Handelsblad schrijft dat hij midden vorige week in Den Haag al gedetailleerd kreeg uitgelegd hoe het weekeinde zou verlopen: 'eerst de minister van Buitenlandse Zaken die het land niet in kwam, daarna de komst van een Turkse minister per auto - het hele scenario was bekend.'

Meeus vermoedt dat Nederland het zo wilde en hij ziet vooral Rutte als degene die profiteerde: 'als de relatie met een groot buitenland onder druk staat, willen burgers een vertrouwde bestuurder in plaats van een twitteraar'.

Jammer voor Wilders, concludeert Meeus, temeer daar Wilders in 2004 de VVD moest verlaten omdat hij tegen toetreden van Turkije tot de EU was. Een 'analyse die achteraf correct was', aldus Meeus.

In het commentaar van de Volkskrant hekelt Arnout Brouwers het 'irreële' voorstel van CDA-leider Buma om het associatieverdrag met NAVO-bondgenoot Turkije op te zeggen. 'Het gaat om diplomatie die uitgaat van Europese politiek-economische kracht en Europese waarden.'

09:54 maandag 13 maart 2017

In het Commentaar toont Fokke Obbema begrip voor de reacties van de Nederlandse regering op de Turkse ‘provocaties’. Toch zijn er genoeg lessen te leren. ‘Voor het vervolg is het raadzaam escalatie te voorkomen en met Europese bondgenoten op te trekken. Duitsland en Frankrijk kampen ook met dit probleem. Samen staan EU-landen sterker, zeker als Turkije de retoriek over sancties serieus gaat nemen.’

09:44 maandag 13 maart 2017

Marjan Slob schrijft – in het kader van de mogelijke overnames van grote Nederlandse bedrijven - over de noodzaak de ‘financiéle hyana’s’ aan te pakken. ‘Cruciaal is de mentaliteit van de aandeelhouders, niet hun nationaliteit. Alsof ik investeerders moet vertrouwen omdat ze alle coupletten van het Wilhelmus uit het hoofd kunnen zingen. Andersom: ik zou het toejuichen als een buitenlands bedrijf een Nederlands bedrijf wil overnemen omdat het grote kansen ziet dat bedrijf grondig te verduurzamen. PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem schoot weliswaar niet in de Wilhelmusstand, maar raadde Unilever aan om zich te beschermen tegen 'de hyena's die je bedrijf proberen kapot te maken'. "Durf je kortetermijnaandeelhouders te weerstaan. Durf tegen hen te zeggen: ik ga niet dat langetermijnperspectief loslaten", aldus Dijsselbloem. Durf zelf eens wat!, zou ik onze politici willen toeschreeuwen. Pak die financiële hyena's nu eens echt aan, zodat goedwillende bedrijven die voor een doorbraak kunnen zorgen minder kwetsbaar zijn!’

09:42 maandag 13 maart 2017

Toine Heijmans ging mee flyeren met de SP. ‘Terwijl de kou in mijn voeten trekt, stuit ik vooral op kiezers die geïnteresseerd zijn, beschouwend, geïnformeerd, betrokken. Die geven hun stem niet lichtvaardig weg: het is een groot bezit. Dit is een doodmodale wijk in Gestel, het zijn doodmodale mensen in verscheidenheid. Autochtonen trekken voorbij, allochtonen, rollators, kinderwagens. Maar dat wij 'van Roemer' zijn weten ze allemaal. En wat die Roemer zegt op televisie weten ze heel precies. 'Jullie beloven zo veel', zegt een vrouw, manoeuvrerend met haar rollator. 'Maar dat deed mijn vent ook bij ons trouwen!'

08:40 zondag 12 maart 2017

‘Nederland laat zich intimideren door de Turken en hun dubbele maat', schrijft politiek commentator Martin Sommer in zijn zaterdagse column. De politici riepen weliswaar ‘om het hardst dat Cavusoglu beter niet kan komen’, maar ‘als ik dit schrijf is de uitvoering minder heldhaftig’. Sommer concludeert dat ‘niemand een stevig en principieel nee liet horen. Dat hebben ze aan Wilders overgelaten’. Zoals wij nu weten, bleek de Nederlandse politiek meer ruggengraat te hebben dan Sommer dacht. Zaterdagmorgen werd het de Turkse minister van Buitenlandse Zaken verboden in Nederland te landen en zaterdagnacht werd de Turkse minister van Familiezaken het land uitgezet.

Politiek commentator Raoul du Pré schrijft zaterdagavond dat er sinds de aanslag op vlucht MH17 in 2014 niet meer ‘zoveel vertoon van eenheid was op het Binnenhof’. Hij acht het geen gewaagde stelling ‘dat deze diplomatieke ontsporing op een ander moment tot meer politieke verdeeldheid zou hebben geleid’. Du Pré meent dat Erdogan dit weekend ‘geen mooier campagnecadeau’ had kunnen meebrengen voor Wilders en dat Rutte ‘vastbesloten is om daar niet zijn eigen cadeau aan toe te voegen’.

Paul Onkenhout maakt in een vlammend betoog gehakt van de opvatting dat de 6-1 overwinning van Barcelona op Paris Saint Germain woensdag de ‘comeback van de eeuw’ is: ‘Het deugde van geen kanten.’ Onkenhout meent dat ‘tot in de jaren negentig in het wedstrijdverslag in de krant het woord omkoping’ zou zijn gevallen, maar dat latere generaties journalisten hier niet aan mee doen, omdat je op vermoedens geen beschuldiging kunt baseren. Onkenhout verwijst naar de Belgische krant Het Nieuwsblad die een aantal dubieuze arbitrale beslissingen constateerde en voegt daar aan toe dat ‘Barcelona onder leiding van Neymar en Suárez een wereldrecord fopduiken en matennaaierij neerzette dat deze eeuw niet meer zal worden verbeterd, met instemming van een scheidsrechter die het begrip thuisfluiter nieuw leven inblies, samen met zijn vier kompanen langs de lijnen.’

10:33 vrijdag 10 maart 2017

De Duitse krant Die Welt meldt dat de Turkse wet het voeren van verkiezingsstrijd in het buitenland expliciet verbiedt. De verslaggevers schrijven dat de Turkse regering van Erdogan agressief reageert op het verbod voor AKP-politici om op te treden in Duitsland, maar dat het absurde is dat het Turkse recht het verspreiden van verkiezingspropaganda in het buitenland uitdrukkelijk verbiedt. 'Het Turkse kiesrecht verbiedt politici om hun verkiezingsstrijd in het buitenland te voeren.'

In de Turkse Kieswet uit 2008 staat in artikel 94/A (in verband met artikel 10): ‘In het buitenland, en in vertegenwoordigingen die zich in het buitenland bevinden, mag geen verkiezingspropaganda worden gemaakt.’ Direct daarvoor staat: 'De kiesgerechtigden die zich in het buitenland bevinden mogen bij de verkiezing van de volksvertegenwoordiging, bij de verkiezing van de president en bij het referendum stemmen.’ En: ‘De kiesgerechtigden die zich in het buitenland bevinden mogen alleen die politieke partijen kiezen die aan de verkiezingen deelnemen.’

Deze formuleringen in de Kieswet maken de Turkse juridische positie glashelder: deelname aan verkiezingen van Turken in het buitenland – ja. Verkiezingsstrijd van Turkse politici in het buitenland – nee.

Tegen deze achtergrond is de voorgeschiedenis van de recentste Turkse ‘informatiebijeenkomsten’ in het kader van het grondwetsreferendum ter invoering van een presidentieel systeem interessant, schrijft die Welt. 'Die bijeenkomsten worden namelijk vaak niet aangemeld als politieke gebeurtenissen.'

10:14 vrijdag 10 maart 2017

‘Nederlandse vrouwen zijn slecht vertegenwoordigd in de top van de Nederlandse politiek zoals de tv-debatten laten zien’, schrijft Jessica de Jong in een opiniestuk. ‘Alle grote partijen verkiezen een mannelijke partijleider boven een vrouw. Marianne Thieme is de enige vrouwelijke lijsttrekker op tv. De Partij voor de Vrouwen haalde de kiesdrempel niet eens, omdat het vrouwenthema niet leeft. Zelfs in de nabeschouwing van het RTL-verkiezingsdebat in Carré lukt het niet om een vrouw te vinden. Vijf mannen geven commentaar op het debat. Op sociale media en ook afgelopen dinsdag in de Volkskrant gaat alle aandacht uit naar interviewer Diana Matroos, maar zij is helemaal geen lijsttrekker van een politieke partij.’

‘De reden dat er niets verandert, is gelegen in de zwakte van de politieke krachten. Ook is er geen sterke vrouwenbeweging. Nederlandse politici doen weinig moeite om het topvrouwenprobleem op de agenda te houden. De meeste politieke partijen streven er in verkiezingstijd wel naar om een aantal vrouwen op de kieslijst te zetten. Maar het topvrouwenprobleem staat nog te weinig in de verkiezingsprogramma's of wordt slechts zijdelings aangestipt.’

10:03 vrijdag 10 maart 2017

Een meerderheid in de Tweede Kamer had in 2012 goede redenen om de rol van de Koning in de kabinetsformatie terug te dringen’, schrijft Raoul du Pré in het Commentaar. ‘Vandaar dat de Kamer besloot elke vorm van koninklijke betrokkenheid te schrappen. Dat ging rigoureus. Met weer een formatie op komst ligt de vraag op tafel of het niet wat té rigoureus was. ‘

11:12 donderdag 9 maart 2017

Turkse ministers voeren in West-Europese landen waar veel Turken wonen campagne voor een referendum dat de Turkse president Erdogan nog veel machtiger zal maken dat hij nu al is. Turkije-expert en schrijfster Betsy Udink schreef in de Volkskrant dat het referendum Erdogan tot legitieme dictator van Turkije zal maken.
In Duitsland en Nederland spitst de discussie zich toe op de vraag of Turkse ministers in deze landen campagne mogen voeren onder de daar woonachtige Turken. Premier Rutte vindt van niet, en Lodewijk Asscher (PvdA), Alexander Pechtold (D66) en Geert Wilders (PVV) delen die opvatting. De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb (PvdA) zal een campagnebezoek van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken aan Rotterdam hoogstwaarschijnlijk verbieden, met een beroep op de openbare orde die hierdoor verstoord zou kunnen raken.

Geheel anders is de opvatting van de Commentatoren van vier belangrijke Nederlandse kranten. NRC Handelsblad schrijft dinsdag dat er geen enkele wet is die verbiedt om ‘mensen die in het bezit zijn van twee paspoorten en stemrecht in twee landen hebben ook buiten de landsgrenzen’ te benaderen en beroept zich daarbij op de Nederlandse grondwet waarin de vrijheid van meningsuiting en het recht op vergadering zijn verankerd.

Ook Trouw (7 maart) ziet geen grond om Turken te weren en meent dat je ‘vijanden van de democratie niet bestrijdt door de democratie opzij te schuiven’. Het Algemeen Dagblad schrijft op maandag 6 maart dat Europese bestuurders zich met een verbod op Turkse campagneactiviteiten schuldig maken aan wat zij Erdogan verwijten: aantasting van de rechtsstaat. En commentator Carlijne Vos schrijft woensdag in de Volkskrant dat ‘een verbod op Turkse inmenging in strijd is met de vrijheid van meningsuiting en Turks nationalisme voedt’.

Deze eensgezinde commentaren in de landelijke kranten worden vandaag sterk afgekeurd door Trouw-columnist Sylvain Ephimenco: ‘Er wordt in feite voor gepleit dat censoren die in eigen land journalisten hun vrijheid van meningsuiting hebben ontnomen, hier de kans moeten krijgen om geesten te vergiftigen, in naam van ... de vrijheid van meningsuiting. Een gotspe.’ Ephimenco meent dat ‘als de vastgezette Turkse journalisten Nederlands konden lezen, ze de hoofdcommentaren met maar een paar woorden zouden samenvatten: verraad aan de eigen beroepsgroep en ethiek’.

09:54 donderdag 9 maart 2017

De tijd van een nieuwe generatie lijkt aangebroken te zijn. Generaties X en Y verdwijnen langzamerhand van het toneel; nu is het de beurt aan Generatie Z om het politieke stokje over te nemen, schrijft de 18-jarige Kaethe van der Vlugt.
Zij wijst er op dat geen andere generatie de multiculturele samenleving zo waardeert als deze generatie: 'Want internationaal is ons sleutelwoord, het is de trend waar alle jongeren aan mee willen doen. Ik zie het bij mijn studiegenoten van de opleiding International Business aan de Rijksuniversiteit Groningen. Vraag hen waarom ze juist voor deze studie hebben gekozen, en je krijgt antwoorden als: de wereld is groter dan alleen Nederland. We willen vérder kijken.'


Er is helemaal geen crisis van de democratie, maar van de gevestigde partijen, stelt hoogleraar politicologie Tom van der Meer: 'De middenpartijen zijn allemaal een beetje D66 geworden. Wat in het midden ontbreekt, is dat men visies uitspreekt met een grote V. Dat je kiezers in elk geval een frame biedt waardoor ze de wereld kunnen bezien. Balkenende had het in 2002 over normen en waarden: dat sprak kiezers aan. Rutte omarmde in 2010 de economie als omvattend thema: meteen werd hij door de kiezer beloond.'


'In mijn loopbaan heb ik met meer dan zeventig architectenbureaus gewerkt', schrijft architect Peter Prak, en als docent op de Academie van Bouwkunst zie ik er ook nog steeds spoortjes van. De keuteltrots van de gekrenkte kunstenaar.' Prakke ergert zich aan de architect die een rechtszaak tegen Naturalis won omdat het museum iets wilde veranderen aan zijn schepping.'Ooit werkte ik met zo'n chic geschoend en barok gebrild type, die zelfs de kleur van de gordijnen voorschreef. Als bewoners zich met klachten bij mij melden als 'de overbuurman neemt een andere dan de voorgeschreven RAL-kleur!' verwees ik ze steevast naar 112 voor deze acute noodsituatie.'

15:51 woensdag 8 maart 2017

'Ik ben tegen een vrouwenquotum, maar ik ben wel voor een vrouwenquotum bij debatten', zegt Marianne Zwagerman vandaag in een rondvraag over vrouwendag. 'Organisatoren van verkiezingsdebatten moeten zeggen: leuk dat het de politieke partijen niet is gelukt een vrouwelijke lijsttrekker te vinden, maar in dit debat doen gewoon drie mannen en drie vrouwen mee. Stuur Jeanine Hennis, Mona Keijzer of Stientje van Veldhoven maar. Bijna al die vrouwen die nummer twee staan, zijn ook nog eens beter in debatteren dan hun mannelijke lijsttrekker. Renske Leijten is beter dan Emile Roemer.'

Komt dat even goed uit: Zondag 12 maart organiseert de Volkskrant in de Rode Hoed een debat met zes nummers twee van de kandidatenlijsten: Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD), Khadija Arib (PvdA), Renske Leijten (SP), Mona Keijzer (CDA), Fleur Agema (PVV) en Stientje van Veldhoven (D66).

Zie hier voor meer informatie.

10:28 woensdag 8 maart 2017

Om de toestroom van vluchtelingen uit Afrika beheersbaar te houden, wil bijvoorbeeld lijsttrekker Gert-Jan Segers van de ChristenUnie investeren in ontwikkelingshulp. De gedachte hierachter ligt voor de hand: als landen in Afrika zich economisch ontwikkelen, zullen minder mensen uit die landen hun toevlucht zoeken tot een gevaarlijke tocht naar West-Europa.

Uit een artikel in Die Welt blijkt echter dat de werkelijkheid weerbarstiger is dan de theorie. Volgens deskundigen is ontwikkelingshulp juist geen geschikt middel om de toestroom van economische vluchtelingen op korte termijn af te remmen – integendeel. ‘Als het onderwijsniveau hoger wordt en de inkomens stijgen dan gaan in eerste instantie meer mensen op weg’, zegt voorzitter Thomas Bauer van de raad van deskundigen van de Duitse stichtingen voor integratie en migratie (SVR). Uit onderzoek blijkt dat eerst meer mensen hun land verlaten voor het er vervolgens minder worden. ‘De armsten der armen zullen niet gaan migreren. Ze kunnen zich dat niet permitteren en hebben ook niet de netwerken en informatie die daarvoor nodig zijn, legt de hoogleraar economie uit.

Toch vindt Bauer het goed om arme landen in Afrika bij hun ontwikkeling te blijven ondersteunen – ‘je moet denken op middellange en lange termijn’. Vanaf wanneer de migratie toe- en weer afneemt valt niet te berekenen of te plannen, aangezien het afhangt van het land van herkomst en het land waar men naartoe wil. ‘Hoe meer de verhoudingen in beide landen elkaar naderen, hoe minder mensen zullen migreren.’

Dat geldt vooral voor mensen die hun geboorteland om economische redenen verlaten. ‘Toch geldt ook voor oorlogsvluchtelingen, dat het doel van hun vlucht afhankelijk is van wat ze zich kunnen veroorloven – volgens het motto zo ver mijn geld mij kan brengen’, zegt Bauer. De armste vluchtelingen uit oorlogsgebieden zal het niet lukken Europa te bereiken.

09:45 woensdag 8 maart 2017

Ik erger me de laatste weken verschrikkelijk aan het beeld van al die lijsttrekkersdebatten, zegt Marianne Zwagerman over vrouwendag. 'Het is het circus van de pratende stropdassen.' Lees hier de rondvraag met Zwagerman, Elma Drayer, Daniela Hooghiemstra en Samira Bouchibti.

09:40 woensdag 8 maart 2017

Het is vandaag internationale vrouwendag. 'Ook wij mannen moeten vrouwenstrijd steunen', stelt Vicepresident van de Europese Commissie Frans Timmermans in een opinieartikel. 'Hoe leg ik mijn moeder uit dat in 2017 nog steeds zo veel vrouwen last hebben van seksuele intimidatie.'

09:35 woensdag 8 maart 2017

Lees vandaag ook de column van Heleen Mees: 'Met de Amerikaanse verkiezingen vers in het geheugen en de wittebroodsweken van Donald Trump als president nog maar nauwelijks voorbij, snak ik naar saaie politiek. De ochtend nadat Trump zijn inreisverbod had afgekondigd, vloog ik naar New York. 'Fijn', dacht ik nog, 'twee stoelen voor mezelf.' Dat bleek later de stoel te zijn van een passagier uit een van de zeven landen die door Trump in de ban waren gedaan en die daarom door KLM van de vlucht was geweerd.

09:10 woensdag 8 maart 2017

Een verbod op Turkse inmenging is in strijd met vrijheid van meningsuiting en voedt Turks nationalisme, schrijft Carlijne Vos in het Commentaar. 'Veel Turken zien Erdogan vooral als sterke leider.'

11:20 dinsdag 7 maart 2017

Donald Trump heeft maandag een aangepast inreisverbod afgekondigd voor vluchtelingen en voor inwoners van Soedan, Syrië, Iran, Libië, Somalië en Jemen. Lees hier de scherpste opinies over dit decreet.

Hoewel het nieuwe inreisverbod iets minder levens verstoort dan het eerdere verbod, is de boodschap even vals: moslims zijn inherent gevaarlijk en vluchtelingen opnemen, zorgen voor een ontzettende bedreiging, schrijft The New York Times in het hoofdredactioneel commentaar. ‘Als onderdeel van de nieuwe orde, is de regering van plan om gegevens te verspreiden over "eerwraak" gepleegd door buitenlanders in de Verenigde Staten. Deze stap kan alleen worden gelezen als culturele laster.’

Deze ‘bunker-mentaliteit- tactiek’, die bestaat uit veel insinuaties en weinig overtuigend bewijs, zal blijvende schade aan Amerika’s positie in de wereld aanrichten, stelt de krant. ‘Hoewel deze stappen worden verkocht als middel om het land veiliger te maken worden, zal de uitkomst tegenovergesteld zijn.’

Waarom heeft president Trump zes moslim landen gekozen voor de tweede versie van zijn nieuwe decreet, vraagt Aryeh Neie, grondlegger van Human Rights Watch, zich af in een opiniestuk in The Guardian. ‘Omdat het hem niet uitmaakt dat hij de regeringen van die landen bruuskeert? Omdat hij er geen persoonlijke financiële betrekkingen mee heeft? Of om andere duistere redenen?’

Irak valt niet meer onder het inreisverbod: ‘Kennelijk heeft iemand de president ervan weten te overtuigen dat het geen goed idee is Irakezen te brandmerken als terroristen als ze samen met de Amerikanen IS uit Mosul verdrijven. Zelfs zijn eigen veiligheidsmensen zeggen dat de landen op de lijst niet ‘bronnen van terrorisme’ zijn, maar kennelijk wil Trump zijn volgelingen ervan overtuigen dat hij zijn woord houdt en het land veiliger maakt.’

Aangezien de zes landen geen echte terroristische bedreiging vormen, toont dat aan dat het om religieuze discriminatie gaat, meent Neie. ‘Trump liet in de eerste versie van zijn decreet wel vervolgde christenen toe, maar geen moslims. Hij maakte onderscheid tussen religies en dat stuitte op problemen bij rechtbanken. Nu heeft hij de uitzonderingspositie voor christenen laten vallen, kennelijk om te voorkomen dat rechtbanken zijn decreet ongeldig gaan verklaren.’

Is een herziene versie van het immigratiedecreet van Trump eigenlijk wel nodig, vraagt de Wall Street Journal zich af in het commentaar. ‘In ieder geval heeft het Witte Huis er deze keer over nagedacht en wettelijke valstrikken proberen te vermijden.’

Het nieuwe decreet is redelijker want de bedoeling wordt duidelijker. ‘Het bevat ook een rationele discussie over de zes landen als staatsponsors van terrorisme of hoe hun samenlevingen terreurgroepen voortbrengen. Ook zit er een feitelijk overzicht bij van verijdelde terreurcomplotten door immigranten uit die landen.’

Maar Trump had er beter aangedaan het decreet in te trekken en Homeland Security te belasten met het beschermen tegen gevaarlijke buitenlanders, vindt de krant.

10:49 dinsdag 7 maart 2017

TMG heeft recht op een eigenaar die allereerst in de TMG-producten gelooft, en dat is Mediahuis, schrijft Pieter Klok in het Commentaar. 'John de Mol is vooral geïnteresseerd in zichzelf.'

10:45 dinsdag 7 maart 2017

Lees vandaag ook de rondvraag over de Turkse campagne in Nederland. Romancier Özcan Akyol vindt dat er sprake is van 'selectieve verontwaardiging'.

'Op het moment dat hier campagne wordt gevoerd door Turks-Nederlandse PvdA-Kamerleden als Keklik Yücel voor een Nee, dan is dat oké en is er geen enkele hysterie. Maar op het moment dat er campagne wordt gevoerd voor een Ja dan zijn alle rapen gaar. Campagne voeren voor Nee mag dus wel maar campagne voeren voor Ja mag niet. Dat klopt natuurlijk niet.'

09:58 dinsdag 7 maart 2017

Betsy Udink schrijft dat de Turkse president Erdogan de legitieme dictator van Turkije wordt na het referendum over een nieuwe grondwet op 16 april. ‘Dan wil Erdogan de alleenheerser zijn die tot 2029 (als hij 75 jaar oud is geworden) de tijd krijgt om van Turkije een islamitische republiek à la de Moslim Broederschap te maken.’ Volgens Udink heeft Erdogan met zijn grootheidswaan zijn land ernstig verzwakt: ‘Hoe meer macht hij vergaarde, hoe harder Turkije is achteruitgegaan: sociaal, politiek, economisch en qua veiligheid.’

De Tilburgse hoogleraar bedrijfsethiek Wim Dubbink vindt de verklaring die Peter Middendorp zaterdag in Vonk gaf voor de fraude van Jacques Tichelaar buitengewoon unfair. Middendorp meent dat Tichelaar loog omdat hij deel uitmaakte van een bestuurscultuur waarin liegen gewoon is. Maar liegen, zegt Dubbink, is geen deel van een bestuurderscultuur maar van de menselijke natuur: iedereen liegt. De frauduleuze bestuurder kan slechts worden tegengehouden door een bureaucratiemodel waarin ambtenaren niet zozeer de politici dienen maar vooral de publieke zaak.

11:56 maandag 6 maart 2017

Lees ook de ingezonden brieven van de Volkskrant-lezers over de Turkse campagne in Nederland: 'Hou uw gifslangen in Turkije, meneer Erdogan!'

09:32 maandag 6 maart 2017

Het is onbegrijpelijk dat blinden en slechtzienden hier nog steeds niet zelfstandig kunnen stemmen, schrijft Sander Terphuis in een opinieartikel. 'De invoering van het stemmen met het rode potlood is een ramp voor mensen met een visuele beperking. Dit zeg ik uit eigen ervaring. Ik ben zeer slechtziend en ik heb het zelf ervaren hoe ontzettend lastig het is om te stemmen met het rode potlood. Het is niet alleen lastig, maar ook vernederend.'

09:29 maandag 6 maart 2017

Lees ook het opinieartikel van Loes Reijmer:'We denken: ach, een stokpaardje van Geert'.

09:24 maandag 6 maart 2017

Hoezo populistische revolutie?, schrijft René Cuperus in zijn column. 'Iedereen zegt zich grote zorgen te maken over nieuwe kloven en scheidslijnen in de samenleving. Over filterbubbels en parallelle universums. Over polarisatie en fragmentatie. Tegelijk gaat men kil en liefdeloos om met de aloude overbruggingspartijen van het Europese samenlevingsmodel, de christen-democratische en sociaal-democratische volkspartijen van weleer. Die, toegegeven, ook door eigen toedoen er niet in geslaagd zijn het naoorlogs sociaal contract in ere te houden, omdat ze zich te veel hebben laten misbruiken als bestuurlijk-technocratische puinruimers in neoliberale en multiculturele tijden.'

'Maar desondanks. De opmars van partijen exclusief voor gelijkgezinden, zoals die er zijn voor louter hoogopgeleiden (GroenLinks, D66, Partij voor de Dieren), voor allochtonen (DENK), of ouderen (50Plus), is een symptoom van een gespleten, uit elkaar vallende samenleving. Niet de oplossing ervoor.'

09:07 maandag 6 maart 2017

De korpschef verdient steun van binnen en van buiten voor zijn missie de politie bij de tijd te brengen, stelt Hans Wansink in het Commentaar.

09:53 zondag 5 maart 2017

Paul Brill vergelijkt het antisemitisme in de VS met dat in Frankrijk. ‘Per saldo kunnen Amerikaanse Joden zich nog altijd veiliger voelen dan hun geloofsgenoten in een land als Frankrijk, het tehuis van de grootste Joodse gemeenschap in Europa. Daar heeft een lange reeks van aanslagen op Joodse doelen daadwerkelijk levens gekost. Daar vormen anti-Joodse sentimenten een veel acuter gevaar: vanwege de giftige mengeling van het sluimerende antisemitisme van het oude Frankrijk en de virulente Jodenhaat die met de nieuwe moslimbevolking is meegekomen uit de Arabische wereld.’ De afgelopen drie jaar zijn 20 duizend Franse Joden naar elders vertrokken, deels ook naar de VS en Canada. ‘Naar een deel van de wereld waar blijkens een recent Pew-onderzoek de joodse religie in hoog aanzien staat. En waar islamitische actievoerders in een mum van tijd ruimschoots het bedrag bijeenbrachten dat nodig is om de geschonden Joodse graven te herstellen. Kom daar maar eens om in Europa.’

‘Nederland is niet het ongelijke Piketty-land van Jesse Klaver’, schrijft Martin Sommer. ‘Ook jammer voor de VVD, want na jaren liberaal bewind is radicale gelijkheid nog altijd Nederlands geestesmerk. Laten we eens kijken naar de marktwerking in de zorg die Roemer wil 'slopen'. In werkelijkheid is de zorg geen markt maar een veredeld ziekenfonds, zoals minister Schippers pleegt te zeggen. Alles is gericht op gelijkmaken. (…) Al bij al is in de zorg sprake van 'sterke herverdeling' van hoog naar laag en 'enorme overdrachten'. Daar horen we Roemer nou nooit over.’

‘Goed nieuws’, schrijft Aleid Truijens: ‘Er komt een universitaire opleiding voor leerkrachten in het basisonderwijs, aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Onderwijsminister Bussemaker heeft haar zegen gegeven.’ Een van de argument voor leerkrachten van de universiteit: ‘Uitwisseling tussen theorie en praktijk. Veel onderwijsonderzoekers kijken zelden rond in een klaslokaal en veel leerkrachten weten weinig van wetenschappelijk onderzoek, terwijl ze er veel plezier van kunnen hebben.’

Ook interessant: Masoumah Hosseini trekt veel aandacht met een ingezonden brief waarin ze stelt dat Nederland haar land van onbegrensde mogelijkheden is. ‘Wie de kranten leest en naar de televisie kijkt, krijgt de indruk dat jongeren van een andere afkomst in Nederland ernstig worden gediscrimineerd. Ze zouden geen kansen krijgen en er niet bij horen. Sommige politici doen alsof ze namens al die jongeren kunnen spreken. Ik kan dat niet. Maar ik kan wel mijn eigen verhaal vertellen. (…)k kwam hier als 15-jarige vluchteling uit Afghanistan, als 'eerste generatie'.’
‘Ik heb altijd versteld gestaan van de mogelijkheden die Nederland je biedt. Waar in de wereld krijg je zó veel kansen om een succes te maken van je leven? Ik kan hier vrij en veilig over straat. Ik word hier gelijkwaardig behandeld. Ik word hier gestimuleerd om een eigen mening te vormen en die ook uit te spreken. (…) Ik heb mijn kansen gegrepen. Kansen die ik in mijn geboorteland nooit zou hebben gekregen.’

Ook aanbevolen: Alexa Gratama, 'Een teken van boven'.

10:57 vrijdag 3 maart 2017

In een opmerkelijk interview in Het Algemeen Dagblad zegt voormalig secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer dat Europa zo snel mogelijk toenadering tot de Amerikaanse president Trump moet zoeken. ‘Als ik zijn karakter goed lees, is Trump op zoek naar symbolische overwinningen. En daar kunnen we hem bij helpen.’ De Hoop Scheffer denkt aan ‘een paar opvallende Amerikaanse aankopen’.

De oud-NAVO-baas waarschuwt dat we moeten voorkomen dat Trump ‘over onze hoofden deals gaat sluiten met Poetin’. Want dan zijn we als Europa uitgespeeld.’

Volgens De Hoop Scheffer heeft Trump een paar verstandige mensen aangesteld zoals de defensieminister James Mattis. ‘Ik geloof ook niet zo in de warme band tussen Poetin en Trump: ik denk dat de Russen nog liever de voorspelbare Clinton hadden gehad dan Trump, zeker nu hij over nucleaire wapens is begonnen.’

In november 2015 zei de Hoop Scheffer in een interview met de Volkskrant dat hij als toenmalig secretaris-generaal van de NAVO de kloof met Rusland heeft onderschat door in 2008 Oekraïne en Georgië het NAVO-lidmaatschap in het vooruitzicht te stellen.

‘Ik denk dat we de vernedering onderschat hebben. Dat gaat om percepties. Die doen er toe. Het is geen rechtvaardiging van Poetins acties. Maar ik zeg wel: daar hadden we naar de Russen toe intelligenter kunnen opereren.'

Lees hier het volledige interview terug.

09:47 vrijdag 3 maart 2017

Lees ook de verslaggeverscolumn van Margriet Oostveen over 'de adembenemende opmars van Rabia Yildiz en haar vriendinnen' in de Haagse wijk Transvaal.

09:42 vrijdag 3 maart 2017

In de stukken die columnist Elma Drayer las over seksuele intimidatie in de sportwereld blijkt een heel andere factor hoog te scoren: de ruime 'mogelijkheid tot lichamelijk contact': bij het sporten zelf, bij het omkleden, het douchen, tijdens wedstrijdreizen naar het buitenland.

'Ook die verklaring heeft, net als het celibaat, de charme van de onderbuik. En ook die schiet lelijk tekort - al was het maar omdat er genoeg trainers, coaches, sportleraren, vrijwilligers, clubgenoten zijn die de grens tussen betamelijkheid en misbruik uitstekend weten te bewaken.'

Elma Drayer: 'Ik zou zeggen: houd eens op met verklaringen die niets verklaren. Mijn feministische zusters constateerden een halve eeuw geleden al dat het bij seksueel geweld nauwelijks draait om de seks. En altijd om de macht.'

09:37 vrijdag 3 maart 2017

Doordat we elkaar niet meer kennen, missen we de context om het nieuws goed te kunnen plaatsen, schrijft Jan Eikelboom, verslaggever voor Nieuwsuur, vandaag in een opinieartikel. 'Slecht nieuws leidt tot meer polarisatie.'

09:28 vrijdag 3 maart 2017

Commentator Slawomir Sierakowski ziet grote parallellen tussen de Poolse machthebbers en president Trump. Lees hier het interview: Hoe je populisten verslaat? Door verkiezingen te winnen, natuurlijk.

09:07 vrijdag 3 maart 2017

De commissie-Juncker schetst geen blauwdruk meer, maar legt vijf scenario's voor aan de Europese landen - en het is aan hen te kiezen. Dat vormt een welkome breuk met een verleden waarin verdergaande integratie het onbetwiste eindpunt was, schrijft Fokke Obbema vandaag in het Commentaar.

15:25 donderdag 2 maart 2017

Beste lezer,

De komende tijd zal reageren op de site een poos niet meer mogelijk zijn. Nu was de mogelijkheid om reacties te plaatsen onder stukken op volkskrant.nl al gering. Het kon alleen onder opiniestukken. De plaatsing was te lukraak, inhoudelijke hiërarchie en interactie met auteurs en redactie ontbraken.

Terwijl we graag van onze lezers horen. Reageren getuigt van betrokkenheid en die juichen we toe. We willen daarom graag op zoek naar beter contact met én tussen onze lezers. Op onze nieuwe site, die naar verwachting later dit jaar live gaat, hopen we de reacties extra voor het voetlicht te brengen die inhoudelijk het interessantst zijn. Én een wezenlijk gesprek op gang te brengen met redactie en schrijvers.

Mocht u daarvoor suggesties hebben – of uw blijdschap dan wel teleurstelling kwijt willen over ons besluit – mail me dan op reacties@volkskrant.nl. Later dit jaar laten we dan weer van ons horen over eventuele nieuwe mogelijkheden.

In de tussentijd is er volop gelegenheid om te reageren op onze Facebookpagina en via Twitter. En op Facebook zullen we binnenkort als krant zelf wat meer aanwezig zijn in de comments, dus wie weet komen we elkaar daar alvast tegen.


Hartelijke groet,

Kustaw Bessems, chef digitaal De Volkskrant

09:58 donderdag 2 maart 2017

'Uiteindelijk heeft de realiteitszin van de rasbestuurder Tichelaar het gewonnen van zijn ambitie en ijdelheid', aldus Hans Wansink in het Commentaar. 'Zoals hij zelf zei, was er 'volstrekt onvoldoende vertrouwen' om zijn werk te kunnen voortzetten. Daar kwam nog bij dat de affaire-Tichelaar de toch al in zwaar weer verkerende Partij van de Arbeid wel zeer ongelegen kwam. Lijsttrekker Asscher liet gisteren dan ook met zucht van verlichting weten het opstappen van het Drente PvdA-kopstuk 'verstandig' te vinden.'

09:52 donderdag 2 maart 2017

'De Bumagrap is droog als woestijnzand en verlaat een mond die strak is als de gleuf van een spaarvarken', aldus Ariejan Korteweg over de humor van de CDA-leider. 'Een stiff upperlip tussen hangende hoeken. Nooit lachen om de eigen grappen, ondoorgrondelijk blijven - daar begint alles mee.'

'Van Buma wordt gezegd dat hij zelfspot heeft. Dat klopt; hij lijkt soms met verbazing naar zichzelf als partijaanvoerder te kijken. Belangrijker is dat hij op het Binnenhof een van de laatste verdedigers van de ironie is - een heel ander kunstje dan de cabarethumor van de PvdA en de bulderlach van de VVD.'

09:42 donderdag 2 maart 2017

'Er zitten serieuze weeffouten in het ontwerp van ons democratisch systeem', schrijft Marjan Slob in haar column. 'In de praktijk komt er bijvoorbeeld maar weinig terecht van dat afspiegelende karakter dat ons kiesstelsel zou moeten kenmerken.En de donkere zijde van de meritocratie wordt me ook steeds duidelijker. Je zou maar eens je hele leven moeten slikken dat jij slechter af bent dan je landgenoten omdat je niet zo slim bent of minder talent hebt. Is het niet enorm gemakzuchtig van beter bedeelden om te verwachten dat jij daar blijmoedig bij blijft? Dus ja, inmiddels denk ik dat ons systeem enkele fundamentele tekortkomingen telt. Maar het aanpakken van basale uitgangspunten zal onvermijdelijk radicale gevolgen hebben. Oeps! Dat is de definitie van een revolutie!'

11:26 woensdag 1 maart 2017

Op de conservatieve website PJ Media is columnist Roger L. Simon laaiend enthousiast over de speech die Trump dinsdagnacht gaf voor het Amerikaanse Congres. Hij begint met te zeggen dat hij ooit Democraat was en toen dacht dat hij in het team zat van 'waarheid, rechtvaardigheid en de Amerikaanse manier van leven'. Toen was het nog leuk om Democraat te zijn maar Simon zegt, met een verwijzing naar American Pie van Don McLean ('Bye, bye Miss American Pie. Drove my Chevy to the levee but the levee was dry') dat hij nu alweer jaren geleden ineens wakker werd en sindsdien geen Democraat meer is.

En hoewel Simon zich 'op een hoogst zeldzaam moment' wel eens bezorgd heeft afgevraagd of hij geen fout had gemaakt, wist hij 'dinsdagnacht toen ik de getraumatiseerde gezichten zag van de Democraten in het Congres toen Donald Trump zijn fantastische speech hield, dat ik me niet had vergist. De leden van de Democratische Partij die naar die speech keken, zagen eruit als levende doden. Ze wisten niet hoe ze moesten reageren. Ze wisten niet of ze wel Amerikanen waren. Ze wisten niet wie ze waren. Elke keer dat Trump opriep tot onpartijdigheid in het landsbelang huiverden zij. Ze konden het niet uitstaan en wisten niet hoe ze moesten reageren omdat zij de minst onpartijdige mensen ter wereld zijn; ze weten nauwelijks wat samenwerken is. Het ligt niet in hun aard. Ze praten er wel eindeloos over maar ze doen het nooit. Toen de speech afgelopen was, verlieten ze de zaal sneller dan de fans van het verliezende team na de Super Bowl, alleen deden ze dat zo overdonderd dat je je afvroeg of ze de wedstrijd ooit nog weer konden winnen of ook maar konden meedoen.'

Volgens Simon hadden de Democraten er alles onder durven verwedden dat Trump zichzelf voor gek zou zetten, maar 'Donald zaagde ze bij de knieën af. En als je alles op het spel zet, en verliest, ga je failliet naar huis, en je hebt niet eens een huis om naartoe te gaan. Hij liet niets heel van de Democraten en liet zien dat het een lege partij is waarvoor niets op het spel staat behalve identiteitspolitiek'.

Roger Simon ziet Trump als een groot Amerikaans optimist van wie dinsdagnacht duidelijk werd dat hij 'meer dan capabel is om het land met zich mee te nemen'. Simon: 'We zitten in een nieuw tijdperk. Ik ben voor 95 procent opgewonden, maar voor 5 procent onzeker over wat er gebeurt – en niet omdat ik juist nu ook maar een seconde spijt heb dat ik het progressivisme verlaten heb. Maar omdat, zoals Trump zelf pas zei, we een tweepartijensysteem nodig hebben en ik het sterke vermoeden heb dat, ook al heeft George Soros oneindige middelen tot z’n beschikking, de Democratische Partij, in elk geval zoals wij die kennen, stervende is. Al die maffe protesten in gemeentehuizen en de massademonstraties van vrouwen gehuld in vaginahoeden zijn de stuiptrekkingen van een beweging die niets te melden heeft. De vraag is of de geschiedenis de 28ste februari van het jaar 2017 zal zien als ‘De nacht waarin de Democratische Partij stierf’ of in elk geval als het begin van het einde?'

10:41 woensdag 1 maart 2017

Henk Krol, de geplaagde aanvoerder van 50Plus, stapelt de ene blunder op de andere, keldert in de opiniepeilingen en werd door partijvoorzitter Jan Nagel op rantsoen gezet in zijn media-optredens. Krol is dan ook een dankbaar object voor de satire van columnist Max Pam in de Volkskrant van vandaag. Krol laat in 'een gesprek' de moed niet zakken. Op de vraag hoeveel zetels 50Plus gaat halen antwoordt hij: 'Ik ga voor meer dan 50! Let op mijn woorden: de oudjes van Nederland kun je alles wijsmaken.'

11:23 dinsdag 28 februari 2017

Vandaag spreekt president Trump het Congres toe en zal hij zijn budgetplannen nader toelichten. Hieronder enkele commentaren van Amerikaanse media op de – uitgelekte – plannen.

Volgens de Wall Street Journal zijn Trump eerste weken mede gekenmerkt door ‘de opstandige politiek van zijn adviseur Steve Bannon’ maar staat of valt zijn presidentschap met de vraag of hij een conservatieve hervormingsagenda door het Congres kan loodsen. ‘De Trump-Bannon lichtshow heet een goedkeuringscijfer van 44 procent opgeleverd, een modern diepterecord voor de president dat laat zien dat de strategie van polarisatie een plafond heeft’.

‘Trumps politieke lot zal worden bepaald door het conservatieve Republikeinse establishment waar de heer Bannon en zijn bondgenoten zo’n hekel aan hebben. Belastinghervorming – of een grote belastingverlaging - moet dit jaar worden aangenomen. Obamacare moet worden ingetrokken en vervangen door iets dat geen horrorverhalen zal opleveren. Dat vergt overtuigingskracht en het bouwen van coalities, geen polarisatie.’

Volgens Paul Waldman in de Washington Post kan Trumps belofte van ‘massale verhoging van de defensie-uitgaven ten koste gaan van de mensen die op Trump stemden in de hoop dat het hun leven zou verbeteren. ‘Als jij een van die vertrapte, witte Trump-kiezers was uit de arbeidersklasse zou je jezelf kunnen afvragen wat er is gebeurd met al die overwinningen die beloofd werden. Zou Trump niet anders worden? Maar als het om saaie dingen gaat, zoals het federale budget, blijkt Trump hetzelfde te zijn als alle andere Republikeinen.’

The Kansas City Star plaatst vraagtekens bij de hogere defensie-uitgaven en hoe Trump die wil betalen. ‘De publieke omroep en de National Endowment for the Arts opgeven voor een tank is een slecht idee.’ Bovendien staat de krijgsmacht niet alleen onder druk vanwege gebrek aan middelen, betoogt de krant, ‘maar vanwege te grote defensieverplichtingen overal in de wereld’.

The New York Times tenslotte vreest dat de extra 54 miljard dollar voor defensie ‘niet zullen versterken, maar juist ondermijnen’. Temeer daar president Trump tegelijkertijd wil snijden in de budgetten voor Buitenlandse Zaken en ontwikkelingshulp – ‘en hun bijdrage aan Amerikasanse veiligheid is minstens zo belangrijk als meer wapens en troepen’. Trumps keus, waarschuwt de krant, ‘zal miljoenen Amerikanen schade berokkenen terwijl er meer winsten worden binnengeharkt door wapenfabrikanten’.

09:36 dinsdag 28 februari 2017

Zeventien onderwijswetenschappers van de Universiteit van Amsterdam pleiten er vandaag in een opiniestuk voor om op te houden met de labels zwarte en witte scholen. ‘Het gebruik van de termen 'zwarte en witte scholen' heeft bovendien een reeks negatieve gevolgen: zwart-wit labels kunnen de afstand tussen de meerderheid en minderheidsgroepen vergroten. Ze lijken aan te geven wie echt Nederlander is, wie erbij hoort en wie niet. Dit ondermijnt het gevoel van verbondenheid tussen etnische groepen. Het uitsluitende karakter van de labels draagt daarmee bij aan polarisatie in de samenleving. Onder etnische Nederlanders kan het leiden tot minder positieve houdingen ten opzichte van minderheidsgroepen. Onder minderheidsgroepen kan het gebruik ervan leiden tot gevoelens van vervreemding, wrok en afwijzing.’

‘Verder kunnen de labels leiden tot een selffulfilling prophecy, waarbij docenten en leerlingen op scholen die bestempeld zijn als zwart lagere academische verwachtingen hebben, wat vaak resulteert in slechtere leerresultaten. Opgelegde labels, zeker wanneer deze een negatieve lading hebben, hebben negatieve gevolgen voor de identiteit en het zelfbeeld van minderheidsleerlingen. De manier waarop deze labels nu gebruikt worden communiceert de impliciete boodschap: 'zwart is minder'.’

09:33 dinsdag 28 februari 2017

‘Met de verdwijning van het Landelijk Overleg Migranten zijn uiteraard niet alle overlegstructuren van destijds verdwenen’, schrijft Sander van Walsum in het Commentaar. ‘Zo wordt contact gezocht met vertegenwoordigers van migrantengroepen als daar aanleiding voor is, bijvoorbeeld na de mislukte staatsgreep in Turkije. Voor uitbreiding van deze contacten, ook als geen sprake is van crisis, is hoe dan ook veel te zeggen. Net als voor subsidiëring van bonafide inspraakorganen. Al was het maar om, zoals Van de Bunt schrijft, eisen te kunnen stellen aan hun representativiteit en aan de samenstelling van hun besturen.’

09:26 dinsdag 28 februari 2017

‘Ik was nog klein toen Joop den Uyl een keer kwam spreken in Utrecht’, schrijft Erdal Balci in zijn column. ‘Een idioot sprong naar voren en deelde een klap uit aan de premier. Mijn vader en zijn vrienden ziedden van woede en roerden zich om die gast, die hun 'Kale' had aangevallen, met hun in de metaalfabrieken gevormde krachtige, eeltige handen het ziekenhuis in te slaan. De man bofte dat hij door de politie werd weggevoerd.'

'Zoals ik niet rook bij mijn vader, zo zou ik evenmin tegen hem durven zeggen dat ik voor het eerst in mijn leven niet op de partij van de Kale ga stemmen. De onzichtbare gum, die jaar in jaar uit in de hersenen van mijn vader heeft huisgehouden, heeft weliswaar ook alle herinneringen aan de Kale gewist, maar toch...’

09:19 dinsdag 28 februari 2017

Margriet Oostveen is voor haar verslaggeverscolumn in Maarssen, naast de A2 tussen Amsterdam en Utrecht. ‘Rijkswaterstaat beloofde voor na de verbreding: 'Op het hele traject mag niet harder gereden worden dan 100 kilometer per uur.' De weg was in 2012 klaar. Datzelfde jaar verhoogde Schultz het maximum 's nachts naar 130 kilometer.’ (…) ‘Ik vroeg de woordvoerder Schultz, Marianne Wuite, hoe we een belofte van Rijkswaterstaat voortaan moeten duiden. Het antwoord liet een maand op zich wachten en luidde samengevat: nieuw kabinet, nieuw beleid.’

11:40 maandag 27 februari 2017

Wat schrijven Amerikaanse media over de Oscar-uitreiking en over presentator Jimmy Kimmel?

Na de verkiezingen in november, zouden we beter moeten weten dan ervan uit te gaan dat als iets zeker lijkt ook echt zeker is, schrijft de New York Times over de historische blunder waarbij eerst La La Land in plaats van Moonlight tot beste film werd uitgeroepen.

Volgens de New York Times kwam zo een einde aan ‘een nacht van feest en gedomineerd door politieke opmerkingen, openlijk en schuin, over de man die ons afgelopen herfst de tv-shock’ van het jaar had bezorgd. President Trump was de eerste persoon die vanaf het podium werd bedankt door presentator van de Oscar-show Jimmy Kimmel, die zei: ‘Ik herinner me vorig jaar, toen leek het nog alsof alleen de Oscars racistisch waren.’ Een jaar geleden was de controverse inderdaad #OscarsSoWhite, toen geen enkele acteur van een minderheidsgroep was genomineerd. Dit jaar, schrijft The New York Times, is ‘de controverse over ras en vreemdelingenhaat over het hele land verspreid’.

Over Oscar-presentator Jimmy Kimmel schrijft de krant dat hij minder politiek is dan voorgaande presentatoren. Maar dat hij ‘een stevige, bijtende openingstoespraak’ had.

Het ongelukje aan het eind-bij ‘La La Land’ was juist een welkome vleugje spontaniteit in een Oscaruitreiking die enorm braaf en correct was, schrijft recensent Richard Brody van The New Yorker.

Over het optreden van Kimmel schrijft Brody. ‘Zijn toespraak raakte een aantal krachtige, komische politieke noties, zoals in zijn begroeting van Isabelle Huppert (‘Ik ben blij dat Homeland Security je binnen heeft gelaten.’) Maar volgens Brody was Kimmel niet in staat om ‘de collectieve spanning’ een stem te geven waardoor de rest van de avond lauw bleef. Terwijl het nieuwe politieke regime lager is gegaan dan iemand had kunnen voorstellen, ging Hollywood minzaam en glamoreus hoog, schrijft Brody. ‘Een vreemd spook achtervolgde de avond: de angst dat Hollywood een doel van het regime zou kunnen worden.’

Ook de Canades krant Globe and Mail was kritisch over het optreden van Kimmel. ‘In plaats van de scherpe Chris Rock van vorig jaar kregen we nu Jimmy Kimmel, die een paar slappe grappen over Trump maakte.’ Het enige dat een beetje in de buurt kwam van iets belangrijks of gevaarlijks was zijn grap dat ‘de Oscars in 225 landen worden uitgezonden die nu ons haten, en dat is een geweldig ding’.

Volgens de krant had de organisatie van de Oscars voor ‘misschien wel het meest politieke jaar uit de geschiedenis van de Oscars’ iemand die meer uitgesproken is, moeten inhuren.

09:45 maandag 27 februari 2017

Lees vandaag ook de verslaggeverscolumn van Toine Heijmans over waarom de PVV groot is bij de 'weldenkende' witteboordenvakbond. 'Het is een groep die nooit zorgen had. Het gaat ze nu te snel in de gedigitaliseerde wereld, ze raken achter en verward.'

09:31 maandag 27 februari 2017

Ik hou van nature van dialoog, behept met de kinderlijke wens dat we weer handjes schudden als de ruzie voorbij is, schrijft Harriet Duurvoort in haar column. 'Ook met PVV' ers.'

'Sommigen zijn alleraardigst, zoals mijn wonderlijke buurman. 'Buurvrouw, ik stem op Geert Wilders vanwege de teringzooi, maar mijn echte held is en blijft Bob Marley.' Andere PVV'ers ken ik vooral van twitter, ik block weinig. Sommigen wensten mij, vooral vanwege mijn veegjespietgepleit, een ernstige ziekte toe. Het gejammer over mijn laatste griep leverde echter vooral veel beterschapswensen op, ook van trolletjes. Omdat je nu eenmaal naast het onoplosbare islamdebat of pietengemieter soms ook over koetjes en kalfjes keuvelt, ontstaat kennelijk toch een band.'

09:21 maandag 27 februari 2017

Lees ook de bijdrage van Tamar Disselkoen-Van Raalte die stelt dat het buitengewoon zorgelijk is dat er beroepspolitici zijn die zich voor een tv-debat afmelden.

'Het hoort bij hun vak om ons te laten zien hóé zij debatteren. Alleen al daarom verdienen Wilders en Rutte onze stem niet. Het niet openlijk willen debatteren op tv door beroepspolitici en het niet willen luisteren naar argumenten en tegenargumenten door kiezers (liever Boer zoekt Vrouw kijken of carnaval vieren) is een buitengewoon gevaarlijke trend. Een trend waardoor onze democratie niet afbrokkelt, maar heel snel wordt afgebroken'

09:18 maandag 27 februari 2017

Partijen die nu nog meer partners gaan uitsluiten dan de PVV, zijn niet serieus uit op regeren, schrijft Raoul du Pré in het Commentaar.

09:35 zondag 26 februari 2017

De helft van Nederland woont in wat in goed Amerikaans flyover country heet. Minder multiculti dan de steden, minder verschil ook tussen arm en rijk, maar zorgen zijn er wel degelijk. De plaatselijke V&D is dicht, de eindjes moeten aan elkaar geknoopt en zullen de kinderen straks wel voldoende verdienen om uit huis te kunnen, constateert Martin Sommer.
'Voor het CDA van Sybrand Buma is dit een vruchtbare akker. Het CDA van vandaag is de partij van het groene Nederland op de kaart: veel gebied maar weinig mensen. De partij keek in het ravijn waar de PvdA van Asscher nu in kijkt. Het CDA van vandaag is de partij van het groene Nederland op de kaart: veel gebied maar weinig mensen. Alles draait om de geloofwaardigheid van de partijleider. Zijn saaiheid heet in CDA-kring degelijkheid. Zijn ideeën zijn doorleefd, zeggen ze. Dat zal best, maar zichtbaar is Buma tot dusver niet. Rutte en Wilders zijn bij het eerste debat de grote afwezigen. Voor Buma is het een kans uit duizenden. Hij is in dit gezelschap de enige die de sociaal-conservatieve kiezer aanspreekt. Half Nederland ligt voor hem open. Het is nu of nooit.’


Weinig dingen liggen in het voetbal zo gevoelig als clubliefde, schrijft Paul Onkenhout. “Vaak is mij de vraag gesteld voor wie ik ben. Vaak gaat daar de zin 'jij bent toch voor Ajax' aan vooraf, waarop ik zeg dat het me geen barst uitmaakt wie kampioen wordt, wat bijna niemand gelooft, maar het is toch echt zo. Het is ook heerlijk om te weten wie voor wie is. In Voetbal International staat sinds een paar weken een interviewreeks met politici. In verkiezingstijd zeggen die overal ja tegen, zelfs tegen een voetbalblad. Verreweg de beste analyse over de staat van het voetbal komt van een buitenstaander.’
Het meest verrassend is het gesprek met Thieme, stelt hij. Oke, ze wil voetballers tijdens het volgende WK 'heerlijk vegetarisch' laten eten, maar verder zegt ze alleen maar verstandige dingen.
'Haar beste vraag: 'Hoe vaak wordt er in het voetbal fundamenteel gediscussieerd over het normaliseren van de concurrentieverhoudingen tussen clubs?'


Nederland verdient een andere verkiezingsstrijd, vindt Frank Kalshoven. 'Begrotingsoverschot! Deze week meldde minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem aan de Kamer dat vorig jaar waarschijnlijk een begrotingsoverschot is ontstaan. De overheid kreeg in 2016 meer geld binnen dan werd uitgegeven. Nadat de overheid in 2009 de eerste klap van de crisis had opgevangen liep het tekort op tot 5,4 procent van het nationaal inkomen - en nu is het verdwenen als sneeuw voor de zon.’
Waarom claimen VVD en PvdA het economisch succes niet? Ze moeten zich niet op Wilders richten maar een ander speelveld kiezen. Het kan nog, vindt de columnist.

11:44 vrijdag 24 februari 2017

Duitsland is in rep en roer nu in een belangrijke peiling de sociaal-democratische SPD met 32 procent 1 procent voor staat op de christen-democratische CDU van bondskanselier Angela Merkel. Dat is in 10 jaar niet voorgekomen.

Die Welt vergelijkt de ‘gebaarde Messiasfiguur’ Schulz met de voormalige klassiek-linkse politicus Oskar Lafontaine, maar houdt rekening met de mogelijkheid dat het snel is gedaan met de hype rond Martin Schulz. ‘Hij probeert zo lang mogelijk vaag te blijven over zijn programma’, schrijft de Berlijnse krant.

Commentator Jasper von Altenbockum van de Frankfurter Allgemeine stelt dat Schultz nog niets heeft gezegd dat niet ook al in het tijdperk-Gabriel werd gezegd. Alle ‘evergreens’ komen voorbij: de belastingverhoging voor de rijken, de groeiende ongelijkheid van inkomens, de gesel van het ‘neoliberalisme’. ‘Plotseling doet de SPD, die nota bene regeert in een grote coalitie, net alsof zij een protestpartij is.’

Die ‘bijsmaak’ als protestpartij bevalt Von Altenbockum niet. De bezuinigingen op de sociale zekerheid, waartoe de CDU en de liberale FDP niet in staat bleken, zijn met behulp van de SPD gerealiseerd. ‘Het resultaat was een arbeidsmarkt die niet minder, maar meer werkgelegenheid opleverde, niet minder maar meer welvaart. Eigenlijk moet de linkervleugel van de SPD daar juist blij mee zijn.’

09:59 vrijdag 24 februari 2017

Jan-Werner Müller, hoogleraar politieke theorie aan Princton University in de Verenigde Staten mengt zich met zijn essay ‘Wat is populisme’ in het debat over de vraag of populisten een vloek of een zegen zijn voor de democratie.Zijn standpunt is duidelijk: populisten vormen een gevaar voor de democratie, omdat ze menen een monopolie te hebben op het vertegenwoordigen van het volk.

Eenmaal aan de macht zullen populisten politieke tegenstanders uitschakelen met het argument dat zij volksverraders zijn. Maar ook in de oppositie brengen populisten schade toe aan de instellingen van de parlementaire democratie.

'Populisme is altijd antipluralistisch, welke inhoud het ook heeft. En je kunt geen democratie hebben zonder pluralisme.’ Voor het hele interview, klik hier.

09:56 vrijdag 24 februari 2017

‘Het succes van Primark heeft ook een keerzijde,’schrijft Pieter Klok in het Commentaar. ‘De werkdruk van het personeel is groot en wie het waagt zich ziek te melden wordt onder druk gezet zo snel mogelijk weer aan het werk te gaan. Wie te vaak ziek is, krijgt geen contract. En Primark is niet de enige. Al vaker is gebleken dat prijsvechters bij het streven naar een maximale efficiëntie hun personeel te veel onder druk zetten. De Duitse bedrijven Aldi en Lidl hebben ook geen goede reputatie op dit gebied.’

‘De arbeidsomstandigheden aan de onderkant van de arbeidsmarkt staan overal onder druk. Het is een belangrijke oorzaak van het onbehagen in de maatschappij. Maar betere arbeidsvoorwaarden hebben een prijs - ook voor de consument.’

09:38 vrijdag 24 februari 2017

‘Preventie in de gezondheidszorg lijkt op het eerste gezicht een fantastisch idee’, schrijft Asha ten Broeke in haar column. Maar dat is niet per se zo, legt ze vervolgens uit. ‘Genderonderzoeker Susan Wendall schrijft erover in haar boek The rejected body: als het steeds maar gaat over individuele verantwoordelijkheid 'dan brengen preventie-inspanningen het risico met zich mee dat individuen wiens keuzemogelijkheden in feite heel beperkt zijn, toch de schuld krijgen.'

11:29 donderdag 23 februari 2017

In de Nederlandse Bible Belt neemt de vaccinatiebereidheid toe. Steeds meer gereformeerden kiezen voor vaccinatie. Vooral de groeiende groep gematigde bevindelijk gereformeerden (refo’s) laat zijn kinderen, anders dan voorheen, vaccineren. Hans Rümke, voormalig directeur van het Vaccin Centrum van de Erasmus Universiteit, noemt de vaccinatiestijging goed nieuws, juist omdat landelijk gezien de vaccinatiebereidheid daalt.

In een commentaar waarschuwt de New York Times ervoor dat de vaccinatiebereidheid in de VS ook verder kan dalen nu de anti-vaccinatie beweging onder president Trump aan kracht wint. Trump wil Robert Kennedy benoemen als voorzitter van een commissie die de veiligheid van inenten onderzoekt. Kennedy meent dat vaccinatie tot autisme kan leiden. Samen met acteur Robert de Niro loofde hij verleden week 100.000 dollar uit voor wie kon bewijzen dat inenten veilig is voor kinderen en zwangere vrouwen.

‘Met de steun van president Trump krijgt deze randgroep officiële erkenning en brengt levens in gevaar. Vaccinaties hebben levens gered door kinderen en volwassen te beschermen tegen ziektes als mazelen, polio, pokken, baarmoederhalskanker en kinkhoest. En er is geen enkel bewijs dat vaccins of conserveermiddelen in griepprikken autisme veroorzaken. Wetenschappers hebben aangetoond dat ouders die weigeren hun kinderen te laten inenten daardoor decennia van verbetering van de volksgezondheid dreigen te niet te doen.'

Talloze studies tonen dat vaccinaties veilig en effectief zijn, schrijft de krant en meer dan meer dan 350 organisaties, op initiatief van de Amerikaanse Academie voor Kindergeneeskunde, hebben voor Trump een lijst daarvan opgesteld: 'Maar ze hebben geen kans gezien door de andere werkelijkheid van Kennedy en de zijnen heen te breken'.

‘Het grootste gevaar is dat hun beweging genoeg twijfel zaait waardoor meer ouders weigeren hun kinderen te laten inenten. In staten als Texas is het aantal kinderen dat niet wordt ingeënt de laatste jaren sterk gestegen en hun aantal loopt nu in de tienduizenden. Dat betekent niet alleen meer risico op infecties maar bedreigt ook kinderen die te jong zijn om in te enten of die niet ingeënt kunnen worden wegens medische redenen: sommige ouders zijn terecht bang voor autisme, maar wetenschappers hebben verschillende verklaringen waarom meer kinderen op het autisme-spectrum de laatste jaren afwijkingen hebben, en geen één heeft met vaccinaties te maken.’

‘Trump, zo besluit het commentaar, ‘heeft niet de macht om vaccinatieregels voor scholen en kinderdagverblijven te veranderen. Dat doen de staten zelf, en die bepalen of ouders om religieuze of persoonlijke redenen kunnen weigeren. Maar hij verkeert in de beste positie om zijn ideeën uit te dragen, en hij benoemt de hoofden van de gezondheidsorganisaties. Hoog tijd dat iedereen die geeft om gezondheidszorg bij Trump aandringt deze anti-wetenschappelijke beweging niet meer macht te geven.’

09:37 donderdag 23 februari 2017

‘Het kabinet wees er eerder terecht op dat er een groeiende groep ouderen is die de behoefte heeft om zelf te kunnen concluderen dat het leven voltooid is’, schrijft Raoul du Pré in het Commentaar. ‘Daar staat inmiddels een andere ontwikkeling tegenover: met hun pact 'Waardig ouder worden' haalden ChristenUnie en CDA het verzet tegen deze ontwikkeling met succes uit de christelijke hoek. Daarnaast hebben zich intussen nogal wat artsen publiekelijk gemeld die vinden dat een principiële grens wordt overschreden.’

‘Het is goed dat de roep om een wet waardig sterven door de politiek zo serieus wordt genomen. Maar het debat dat op gang is gekomen schreeuwt om voorzichtigheid. Zulke zware zaken van leven en dood verdienen een breed maatschappelijk draagvlak voordat ze in wetten worden vastgelegd. Daarvan is vooralsnog geen sprake.’

09:27 donderdag 23 februari 2017

‘Het lijkt er momenteel op dat Nederlanders verdeeld zijn in twee groepen: zij die zich vreemden voelen in eigen land, en zij die vinden dat het eigen land nooit 'eigen' is geworden, en met de dag steeds meer van hen vervreemdt.’ Dat schrijft Stephan Sanders in zijn column. ‘Niemand is nog thuis, omdat het de gevestigden en ook de nazaten van migranten aan een thuisgevoel ontbreekt. Ik vind het veel gevraagd, dat thuisgevoel op afroep voor een heel land. Ik bedoel: je voelt je (soms) thuis in je straat of je buurt, meestal in je huis en onder vrienden, maar om nu een hele natie tot je huishouden te willen rekenen, is dat niet overspannen?’

09:22 donderdag 23 februari 2017

Iedereen van boven de achttien heeft kiesrecht. In Nederland zijn er zo'n 74 duizend mensen met een lichte verstandelijke beperking (IQ van 50 tot 70) en 2,2 miljoen zwakbegaafden (IQ 70 tot 85). Samen goed voor 13 procent van de bevolking.

Ariejan Korteweg ging een dagje mee met ProDemos, een organisatie die tekst en uitleg geeft over democratie, en tot aan verkiezingsdag met een korte cursus stemmen langs allerlei tehuizen reist. Zijn verslag vanuit Huis ter Heide leest u hier.

11:33 woensdag 22 februari 2017

De gisteren bekendgemaakte plannen van de regering-Trump om illegalen makkelijk te kunnen uitzetten, zijn een aanval op Amerikaanse waarden, volgens een commentaar in The New York Times. ‘Dit is hoe Trumps donderpreken over ‘bad hombres’ en illegale, vrouwen verkrachtende terroristen zijn omgezet in koude bureaucratische taal’.

‘Een korte flashback: De regering-Obama poogde zich te richten op het deporteren van gevaarlijke criminelen, personen die een bedreiging van de nationale veiligheid vormen, en mensen die recent de grens overstaken. Minister van Homeland Security Kelly heeft deze noties van tafel geveegd. Hij verheft bijna elke illegaal tot prioriteit. Hij wil iedereen, te beginnen met diegenen die van om het even voor welke misdaad zijn veroordeeld, hoe klein of oud ook.’

‘Kelly beloofde bij zijn aanstelling dat hij een redelijke uitvoerder zou zijn. Maar immigranten hebben redenen bang te zijn voor zijn opstelling achter Trumps ‘nativisme’. En dat geldt voor elke Amerikaan die gelooft dat het land een verstandige, proportionele uitvoering van wetten zou moeten kennen, immigranten zou moeten verwelkomen en feiten zou moeten respecteren.’

Ook USA Today maakt gehakt van de plannen, en wijst er op dat Amerikanen zich in peilingen voorstander tonen van een veel milder beleid jegens illegalen. ‘Meer dan 60 procent vindt dat ongedocumenteerde immigranten mogen blijven en uiteindelijk Amerikaan worden, 13 procent vindt dat ze kunnen blijven zonder kans te maken de Amerikaanse nationaliteit te bemachtigen, volgens een CBS-peiling vorige maand onder 1257 respondenten’.

Volgens USA Today zou een ‘realistischer beleid’ zich richten op werkgevers die illegalen aannemen, op het vervolgen van mensen die langer blijven dan hun visum toestaat – en op het deporteren van alleen diegenen die een reëel gevaar voor de publieke orde vormen. ‘Maar realisme lijkt ver verwijderd van het debat over muren en deportaties.’

10:01 woensdag 22 februari 2017

Er zijn genoeg redenen om het peuteronderwijs open te stellen voor alle kinderen, stelt Sander van Walsum in het commentaar:'Het is verheugend is dat het voorschools onderwijs in Nederland een hoge vlucht heeft genomen. Volgens de Onderwijsinspectie biedt het onderdak aan 80 procent van de kinderen die het risico lopen achterop te raken bij hun leeftijdsgenoten. Aan het peuteronderwijs nemen inmiddels zelfs kinderen deel die niet in een achterstandspositie verkeren. Dit roept de vraag op of de voorschool niet zou moeten worden opengesteld voor álle peuters.'

09:58 woensdag 22 februari 2017

In zijn column schrijft Max Pam dat na jaren van dalingen wereldwijd de verkoop van wapens ineens tot recordhoogte is gestegen. 'Het Midden-Oosten is een groot gat dat voor miljarden aan wapens opzuigt, maar ook India - het land van Gandhi - koopt enorme hoeveelheden op. Van alle wapens die de laatste vijf jaar zijn verkocht, ging 13 procent naar dit land, waar nog zo'n 400 miljoen mensen leven in extreme armoede.'

09:55 woensdag 22 februari 2017

Populisten definiëren soevereiniteit als 'eenvormige volkswil'. Dat staat haaks op fundamentele waarden, meent Ton van den Brink, associate professor EU Law aan Universiteit Utrecht.

'Geen enkele hervorming van de EU (zelfs niet de ontmanteling van de euro) zal daarom voor populisten ooit genoeg zijn. Het gaat hen om de fundamenten, de basiswaarden waarop de EU is gebouwd: open grenzen; geen eenvormige volkswil maar een pluralistische samenleving; en ingeperkte en gecontroleerde overheidsmacht in plaats van volksautonomie.

'Die druisen in tegen alles waar zij voor staan. Het helpt dus niet om te schermen met de kosten van een eventuele Nexit, de noodzaak van samenwerking in de huidige onzekere mondiale verhoudingen of de voordelen van de interne markt. Het echte politieke antwoord begint eerder met de vraag waarom die fundamenten cruciaal zijn. Zien we die vraag niet onder ogen, dan blijft niet alleen de EU zelf, maar ook de nationale pro-Europa politiek met 1-0 achter staan.'

09:48 woensdag 22 februari 2017

De afgeblazen overname van Unilever door Heinz Kraft zou Nederlandse strategische belangen schaden, schrijft Elmar Hellendoorn, geopolitiek adviseur en onderzoeker bij NATO Defence College. Den Haag moet ook de geopolitieke consequenties van een mogelijke overname van Unilever overzien. Het zou onverstandig zijn om alleen naar de economische winst- en verliesrekening te kijken.
'In de huidige internationale wanorde gaan geopolitiek en markten steeds meer samen. De implicaties daarvan voor de Nederlandse welvaart en veiligheid zijn nog niet te overzien. Daarom is het tijd om ons af te vragen in hoeverre we onze langetermijnstrategische economische belangen door kortetermijnwinstbejag mogen laten bepalen.'

09:53 dinsdag 21 februari 2017

In de brief van de Dag een kritische bespiegeling van de arts Roeland Voorhoeve over de paginagrote advertentie waarin ‘moralistische collegae’ hun weerzin uitspraken ‘om het leven van een weerloos mens te beëindigen’.

Voorhoeves antwoord: ‘Ik gun het jullie om straal dement voort te leven. Gun het mij om te sterven zoals mijn vader en daarvoor zijn moeder stierf: zachtjes en waardig en in aanwezigheid van zijn, haar en straks mijn geliefden.’

09:45 dinsdag 21 februari 2017

‘Dat het landbouwsysteem op de schop moet, is al jaren een waarheid als een koe. Maar dit is nog geen garantie voor actie’, schrijft Caspar Janssen in zijn (voorlopig) laatste column voor Opinie & debat. ‘Staatssecretaris Van Dam liet al weten niets te voelen voor een heffing op dierlijke producten. Hij wilde het toch vooral overlaten aan 'de samenspraak' in de maatschappij, aan de markt. Dan kun je nog eens herhalen dat er dan, gezien de belangen, niets zal gebeuren, maar dan val je, eh...in herhaling.’

Janssen was onlangs in Bergen, Noorwegen. ‘Voor ons ontvouwde zich een berglandschap met machtige vergezichten, wat, in combinatie met de doorbrekende zon, deed denken aan nieuwe perspectieven. En die zijn er ook. De komende tijd ga ik maar weer eens naar buiten. Over een tijdje krijgt dat zijn weerslag in de krant.’

09:41 dinsdag 21 februari 2017

‘Unilever dreigt speelbal te worden van speculanten, waardoor de belangen van andere belanghebbenden (personeel, klanten, maatschappij) in het gedrang komen’, schrijft Pieter Klok in het Commentaar. ‘Unilever heeft weinig mogelijkheden zich te verweren, want de beschermingswal is zwak. (…) Een bedrijf moet zich echter wel kunnen verweren tegen grijpgrage aandeelhouders die alleen geïnteresseerd zijn in het kortetermijngewin.’

Klok: ‘Minister van Economische Zaken Henk Kamp heeft plannen ontvouwd om telecombedrijven te beschermen tegen ongewenste overnamen. Het zou goed zijn als hij tevens nadenkt hoe kan worden voorkomen dat een bedrijf als Unilever aan stukken wordt gescheurd.’

11:09 maandag 20 februari 2017

Wilders heeft opnieuw een verkiezingsdebat afgezegd. Met een ‘bye bye RTL’ trok hij zich uit het tv-debat dat RTL zondag 5 maart organiseert. Laf of terecht?

Roderik van Grieken, directeur van het Nederlands Debat Instituut: ‘Ik vind het niet terecht dat Wilders afzegt. Je kunt best boos zijn op RTL om wat ze hebben gedaan – persoonlijk vind ik het onzin maar Wilders mag dat natuurlijk zijn. Maar om dan te zeggen, ik ga niet meer debatteren, vind ik slap. Dat debat is er niet voor RTL maar voor de mensen thuis die twijfelen op wie te stemmen. In zo’n tv debat worden partijen rechtstreeks tegen elkaar gezet waardoor mensen goed kunnen zien waar zo’n partij nou voor staat, en ook het verschil tussen partijen naar voren komt. Een debat is daar een makkelijk middel voor. In anderhalf uur tijd leer je veel en kun je ook de lijsttrekkers goed te werk zien gaan. De kijker kan dan beslissen: in wie heb ik vertrouwen, wie spreekt mij aan. Als je afzegt om naar zo’n debat toe te gaan, ontneem je de kiezer deze informatie en stel je dus eigenlijk de kiezer teleur. De verliezer is dus niet zozeer RTL maar de kiezer'

Martin Sommer, politiek commentator van de Volkskrant:
‘Er wordt vaak gezegd dat Wilders niet in debat gaat maar ik zie dat Wilders een trouw bezoeker van de Tweede Kamer is en zijn werk doet. Hij gaat daar altijd in debat. Dat is ook zijn hoofdtaak. Dus ik vind het heel raar dat Wilders het verwijt krijgt dat hij niet in debat wil gaan. Want iedereen die een blik werpt op de Tweede Kamer, weet dat hij dat wel doet. Wilders mag zelf besluiten of en met wie hij in debat gaat. En de kiezer mag zelf besluiten wat hij daar van vindt.'

'Wilders heeft een punt om het RTL kwalijk te nemen zijn broer, met wie hij gebrouilleerd is, te interviewen. In Nederland hebben we de traditie om persoonlijk leven van politici met rust te laten. Als we dat plotseling met Wilders anders gaan aanpakken dan vind ik dat hij in zekere zin gelijk heeft.'

Jan-Willem Wits, communicatie-expert:
‘Deze kwestie doet me denken aan het Trumpiaanse anti-media-gevoel. Kennelijk vindt Wilders het aantrekkelijk de tactiek van Trump om alle media verrot te schelden over te nemen. Het komt op mij over als een nogal impulsieve reactie van Wilders. Het lijkt erop dat rechtse politici het gevoel hebben dat het beleefd omgaan met de media afgelopen moet zijn en dat je de media als de vijand tegemoet moet treden. Het respect voor de rechterlijke macht heeft Wilders al doorbroken, het respect voor het koninklijk huis is bij Wilders niet vanzelfsprekend en nu vindt hij dat de omgangsregels met de media anders moeten.

‘Het feit dat RTL Wilders broer heeft benaderd voor een interview vind ik niet merkwaardig. Die broer is al sinds december vorig jaar bezig om zich op Twitter voortdurend als een PVV-watcher te profileren. Dan hoeven media zich ook niet te houden aan de algemene regel dat je familie rond politici met rust laat.’

09:53 maandag 20 februari 2017

Oud-hoogleraar Amerikanistiek Alfons Lammers schreef de brief van de dag - 'waanzinaria na waanzinaria' - waarin hij Trump de maat neemt.

'President Trump had het grootste gelijk van de wereld toen hij in zijn jongste persconferentie beweerde dat er nooit eerder een president is gekozen 'die in zo'n korte tijd heeft gedaan wat wij hebben gedaan. Als verstokt liefhebber van Amerika zou je sinds 20 januari j.l. immers door de grond willen zakken van schaamte, woede, verdriet, ellende en vooral van totale verbijstering. De 77 minuten durende presidentiële voorstelling was drama en farce tegelijk, een opera met de ene waanzinaria na de andere. One Flew over the Cuckoo's Nest we weten nu voorgoed wie, en wie het Witte Huis heeft veranderd in een open inrichting. Een bevriend staatshoofd? Dan hopelijk alleen een vriend van de heer Wilders.'

09:49 maandag 20 februari 2017

Naarmate de economische berichten rooskleuriger worden, zullen de aanstaande verkiezingen minder over economie, en meer over acute samenlevingsproblemen gaan, schrijft columnist René Cuperus. 'Zo kwam Pim Fortuyn juist op tijdens de hoogconjunctuur van de paarse kabinetten. En precies daarom lukte het Fortuyn aandacht te krijgen voor de volgende stap op de behoeftepiramide van Maslov: niet-materialistische thema's als het gevaar van de islam of het disfunctioneren van de overheid. Nederland moet ruimte maken voor mensen met een migratieachtergrond op de arbeidsmarkt. Stop discriminatie.'

09:46 maandag 20 februari 2017

In een vernietigend commentaar rekent The New York Times af met het amateurisme van president Trump, die - in navolging van de beroemde serie The Apprentice - als 'stagiair' wordt weggezet.
'Als er al een lichtpuntje is, dan is het dat de besluiteloosheid van de regering de natie tot dusver een totale ontmanteling van belangrijke wetten heeft bespaard. Dat geldt ook voor Obamacare, hoewel Trump deze wet nog om zeep kan helpen door nalatigheid.'

09:43 maandag 20 februari 2017

De Europese NAVO-partners moeten stelling nemen tegen de ondemocratische neigingen van Trump, schrijft Bert Lanting in het commentaar. 'Het is vooral de toon die Trump thuis aanslaat die frictie binnen het bondgenootschap veroorzaakt. Volkomen terecht maken veel Europese leiders zich zorgen over de ongehoord felle campagne die Trump voert tegen de liberale pers, die hij zelfs als 'vijanden van het volk' bestempelt. Tegen dergelijke ondemocratische neigingen moeten de Europese NAVO-partners openlijk stelling nemen. Dit zijn niet de waarden die de NAVO bijeenhouden.'

20:51 zaterdag 18 februari 2017

Dick Bruna is onsterfelijk, dankzij Nijntje. Bert Wagendorp haalt herinneringen op aan het voorlezen uit Nijntje aan zee aan zijn dochter.
op een dag zei vader pluis/ wie gaat er met mij mee/ naar de duinen en het strand/ en naar de grote zee/ ik riep Nijn ik ga wel mee/ hoi hoi dat vind ik fijn/ dan neem ik ook mijn emmer mee/ voor als er schelpen zijn

Vader Bert: ‘Ik begon zo'n hekel te krijgen aan Nijntje aan zee dat ik Nijntje in het ziekenhuis aanschafte, maar dat kon niet, dat was zielig, Nijntje moest naar zee.’

Frank Kalshoven legt in zijn rubriek Het spel en de knikkers uit dat de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau niet alleen een goede zaak is voor een vergelijkend warenonderzoek door de kiezer, maar ook van pas komt bij de komende kabinetsformatie.

Kalshoven:‘In een tweepartijenstelsel is dit allemaal onzin. Daar staat de grote lijn centraal in de verkiezingen en regelt de winnaar deze details wel achteraf. Maar Nederland is een coalitieland sinds mensenheugenis, en daarom is het zo nuttig dat er vooraf knopen worden geteld, bonen worden gewogen en mieren worden bevredigd.’

Arjan Peters zocht een boek uit de stapels ongelezen meesterwerken op de redactie van Sir Edmund voor de legendarische Volkskrant-recensent Kees Fens (1929-2008).

‘Raak: 'Het reizende detail in de kunst van 1400 tot 1500', onder redactie van Mariëtte Haveman en Annemiek Overbeek (Kunst & Schrijven, euro 29,95), schitterend geïllustreerd en met tal van kunsthistorische bijdragen over die wonderlijke eeuw waarin de Vlaamse primitieven door welhaast huiselijk realistische details de kijker een voorstelling in trokken - wat ze na zoveel eeuwen nog altijd lukt.’

10:45 vrijdag 17 februari 2017

SP-prominent Harry van Bommel en voorman Thierry Baudet van Forum voor Democratie hebben zich laten gebruiken door Russen die zich uitgaven voor Oekraïners, beweert The New York Times.

De Amerikaanse krant citeert Sijbren de Jong van het Haagse Centrum voor Strategische Studies: ‘Er is meer dan voldoende reden voor alarm over de Russische inmenging in verkiezingen. Maar populisten vormen het voornaamste risico. Zeker wanneer ze – bewust of onbewust – de Russische agenda overnemen omdat ze weten dat die agenda het Europa dat ze willen vernietigen schade toebrengt. Het enige dat Rusland hoeft te doen, is achterover leunen en de populisten hun belang laten behartigen.’

Harry van Bommel erkent dat sommige van zijn Oekraïnse helpers bij zijn referendumcampagne tegen het associatieverdrag tussen Oekraïne en de EU misschien Russen waren, maar dat het niet zijn taak is om hun identiteit te verifiëren. ‘Ik vraag nooit mensen naar hun paspoort’, zegt Van Bommel. ‘Als ze ons politieke beweging ondersteunen, zijn ze welkom.’

10:05 vrijdag 17 februari 2017

In een parlementaire democratie als de onze, nietwaar, heeft iederéén recht op een plaatsje onder de zon, schrijft Elma Drayer in haar column. 'Beetje spijtig vind ik wel dat het optreden van de Denk-politici tot op heden zo weinig verheffend is.'

10:00 vrijdag 17 februari 2017

Hoeveel talent en ervaring zet je bij het grof vuil, door ouderen te discrimineren op de arbeidsmarkt, schrijven Rudi Westendorp en Cisca Dresselhuys vandaag in een opinieartikel. 'Ouderen kunnen een voorbeeld nemen aan feministen uit de jaren zestig en zeventig. Ook toen werd er een grote bevolkingsgroep gediscrimineerd.'

09:45 vrijdag 17 februari 2017

Lees vandaag ook de verslaggeverscolumn van Margriet Oostveen: Over Lia en Marinus die niet klagen en toch weer Wilders kiezen. 'Die holle kreten uit Den Haag. Die hakken er hier al jaren in.'

09:41 vrijdag 17 februari 2017

De voordelen van het CPB als scheidsrechter gaan boven de nadelen. Want politiek is keuzes maken, stelt Raoul du Pré in het Commentaar. 'Alleen cijfers zijn niet maatgevend.'

11:32 donderdag 16 februari 2017

President Trump heeft tijdens zijn ontmoeting met de Israëlische premier Netanyahu gezegd dat hij de twee staten-oplossing wil loslaten als dat tot vrede tussen Palestijnen en Israël leidt. De eenstaat-oplossing is voor Trump bespreekbaar, waarmee hij afstand neemt van het Amerikaanse beleid sinds 1993. Trump zei dat hij ‘erg blij is met een oplossing die beide partijen prettig vinden’.

De Israëlische krant Haaretz wijst deze oplossing af: 'Als je denkt dat er een formule is die beide partijen prettig vinden dan maak je jezelf iets wijs. Zijn opmerkingen tonen gebrek aan kennis van de realiteit in de regio. Heeft hij enig idee wat een eenstaat-oplossing inhoudt? De enige realistische oplossing die op een rechtvaardig en moreel juiste wijze het Israëlisch-Palestijnse conflict kan beëindigen is de tweestaten-oplossing. Elk ander voorstel is een gevaarlijke valstrik.’ http://www.haaretz.com/israel-news/.premium-1.772087

De Times of Israël sluit zich aan bij ‘de waterval van commentaren in toonaangevende Amerikaanse kranten zoals de New York Times, Washington Post en LA Times die Trumps verklaringen als ‘nonsens’ betitelen en het idee van één staat als ‘absurd’. 'Door afstand te nemen van een decennia oude politiek laat de president de kansen op een gewelddadig conflict toenemen.’

Het commentaar van de New York Times constateert dat Trump optimistisch is over een ‘prima vredesdeal’ tussen Israël en zijn buren. Hij drong er bij Netanyahu op aan ‘terughoudend’ te zijn over nederzettingen en dat Israël compromissen moest sluiten, maar gaf geen enkel detail over hoe verder met het vredesproces en uit zijn opmerkingen kun je afleiden dat hij geen idee heeft hoe nu verder.’

De Egyptische krant Al Ahram constateert dat het moeilijk zal zijn Palestijnen aan de onderhandelingstafel te krijgen als er geen zicht is op een Palestijnse staat. De VS kunnen niet zomaar met een plan komen, zonder enig alternatief.

De conservatieve website PJ Media is in principe ook voor een twee staten-oplossing. Maar sinds 1993 is er ‘geen enkele voortgang geboekt, dus je kunt zeggen dat het tijd is om eens iets nieuws te proberen’. ‘Nog nooit zijn de Palestijnen zo onder druk gezet’. De site constateert dat de Palestijnse leiders ‘op korte termijn wel zullen klagen en piepen, maar op langere termijn kan het alleen maar beter worden.’

10:18 donderdag 16 februari 2017

De Iraans-Nederlandse cultureel-psycholoog Keyvan Shahbazi meent dat de Zweedse regering, die zichzelf heeft bestempeld tot ‘de eerste feministische regering ter wereld’, bij haar bezoek aan Iran de Iraanse vrouwen heeft verraden. In de Zweedse delegatie werden maar liefst 11 hoofddoeken gedragen: ‘Daar sta je dan, in Iran, waar … vrouwen dagelijks op straat onderworpen zijn aan het toezicht van de paramilitaire zedenpolitie. De kleinste afwijking van hun strafwettelijk verplichte hoofddoek en voorgeschreven kleding wordt bestraft met vernederingen, gevangenisstraffen en zweepslagen.’ Shahbazi stelt het multiculturalisme van de Zweedse regering aan de kaak wanneer hij zich probeert voor te stellen hoe deze zich tegen zijn verwijten verweert: ‘Wat bij ons in Zweden geldt, hoeft niet goed te zijn voor de vrouwen in Iran; zij hebben een andere cultuur. Verwoord ik het zo goed?’

10:16 donderdag 16 februari 2017

Historicus Geerten Waling verdedigt het recht van parlementariërs zich af te splitsen van hun partij in Kamer. Hij stelt voor het gebruik van de term 'zetelroof' om te draaien: ‘De partij moet niet langer als slachtoffer worden beschouwd, maar als dader. Partijbesturen, partijcongressen, bewindspersonen en fractieleiders hebben de hardnekkige neiging zich de zetels van hun volksvertegenwoordigers toe te eigenen en het individuele mandaat als partijmandaat te beschouwen.’

10:15 donderdag 16 februari 2017

Directeur Frank Bluiminck van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland roept staatssecretaris Van Rijn en de Kamer op de bezuinigingen op het vervoer van gehandicapten naar hun dagbesteding te beëindigen. Nu worden ‘taxibusjes volgepropt en is er voor begeleiders vaak geen plek meer wat bij sommige cliënten leidt tot stress en agressie’.

11:14 woensdag 15 februari 2017

Paris Saint-Germain liet Barcelona gisteravond in de Champions League alle hoeken van het Parijse stadion zien en staakte de aframmeling pas bij 4-0. ‘Een historisch fiasco’, kopt de Spaanse krant Marca. ‘Een droom’, schrijft de Franse krant Le Figaro.

De Spaanse sportkrant El Mundo Deportivo noemt het spel van FC Barcelona ‘een ramp’. ‘Topaanvallers Messi, Suarez en Neymar creëerden geen enkele kans om te scoren tegen PSG', schrijft El Mundo Deportivo. ‘Ze waren onnauwkeurig, onzichtbaar en zielloos.’

‘Een catastrofe’, kopt de Spaanse krant El Pais. ‘Het team van Luis Enrique, dat geen antwoorden van welke aard dan ook had, leed een klinkende nederlaag tegen het briljante team van Emery, gedreven door Di Maria, Cavani en Draxler.'

Volgens de Spaanse krant Marca was het de noodlottigste avond in de recente geschiedenis van Barcelona. ‘PSG heeft Barca verslagen in alle lijnen en in alle facetten van het spel. De superioriteit was beledigend.’

‘4-0! Ja, u droomt niet. Wrijf uw ogen uit zo vaak u wilt. Op dinsdagavond, in het Parc des Princes, heeft de werkelijkheid de fantasie ingehaald’, schrijft Le Figaro. ‘Iedereen beloofde de hel voor PSG tegenover de reuzen uit Barcelona. Ze werden opgegeten. Meedogenloos verslonden.’

De Franse krant interviewde Patrick Kluivert, technisch directeur van Paris Saint Germain, over een mogelijke transfer van Lionel Messi naar PSG. ‘Je moet nooit nooit zeggen. Maar ik denk dat Messi het nog steeds naar zijn zin heeft bij Barcelona.’

De Franse sportkrant l’Equipe riep Angel di Maria, die de score tegen Barcelona opende met een verwoestende vrije trap, tot man van de wedstrijd uit. Hij krijgt van de krant een 9. ‘Hij heeft zijn genialiteit maanden verborgen gehouden en speciaal bewaard voor deze gedenkwaardige 14de februari.’ De Argentijn, die zijn 29ste verjaardag vierde kreeg een ovatie die spelers in het Parc des Prince zelden ten deel is gevallen.

10:51 woensdag 15 februari 2017

Vandaag ontmoet president Trump de Israëlische premier Netanyahu. Die ontmoeting zal, zo schrijft de New York Times in zijn commentaar, gepaard gaan met veel geglimlach en bemoedigende woorden. De twee leiders willen laten zien dat de vijandigheid tussen Netanyahu en de VS onder Obama voorbij is. ‘Maar persoonlijke chemie is niet alles. Trump heeft de lat erg hoog gelegd. Zijn voorgangers slaagden er niet in, maar hij wil een vredesoverkomst sluiten , de ‘ultieme deal’.

'Zijn schoonzoon Jared Kushner wordt zijn speciale gezant. Dat betekent dat Trump er nauw bij betrokken is, maar ook dat hij geen afstand van hem kan nemen als het mislukt. Ook is het een risico te leunen op iemand die geen enkele ervaring met en in de verraderlijke wereld van het Midden-Oosten heeft.’

De VS zijn, schrijft de krant, sinds de Oslo-akkoorden van 1993 voor een twee-staten oplossing. ‘De Palestijnen zijn zwak en verdeeld en Netanyahu weigerde op weg naar Washington te zeggen of hij nog voor zo’n oplossing is. Volgens de Jerusalem Post is Washington nog steeds voor twee staten, maar dat moet de president zelf zeggen. Trump wil Arabische landen inschakelen om een deal mogelijk te helpen maken. Op hun aandringen heeft hij de ambassade (nog) niet verplaatst van Tel Aviv naar Jeruzalem.

'Hij was groot voorstander van nederzettingen, maar heeft nu gezegd dat nieuwe nederzettingen buiten de huidige grenzen niet bijdragen aan vrede. ‘Met andere woorden, Trump lijkt te snappen hoe complex de taak is die voor hem ligt. Die lijkt op geen enkele vastgoeddeal die hij ooit heeft gesloten. We hopen dat hij sceptici, waaronder wijzelf, kan verrassen en dat het hem lukt.’

09:58 woensdag 15 februari 2017

Veel redacteuren van de Wall Street Journal vrezen dat hun hoofdredacteur de krant wil 'murdochiseren', schrijft columnist en chef opinie van The New York Times David Leonhardt. 'Een opinieredacteur die kritisch stond tegenover Trump werd ontslagen.'

09:43 woensdag 15 februari 2017

Lees vandaag ook de verslaggeverscolumn van Toine Heijmans over hoe een rechtse hoofdredacteur denkt over journalistiek. 'De hoofdredacteur van De Dagelijkse Standaard, Michael van der Galiën, noemt mij een 'lid van het mediakartel' dat 'eigen feiten verzint en dan eist dat wij erin meegaan'. Eerder beschreef hij me als 'huilende mainstream-journalist', een 'linkse propagandist' met een 'enorm jankverhaal', bekend vanwege mijn 'wangedrag'.'

09:38 woensdag 15 februari 2017

Onder politici is de belofte een bal die je opgooit, schrijft Max Pam in zijn column. 'Als ik het goed heb, is Wilders niet echt sterk in het maken van politieke vrienden. Daarom zie ik hem wel een verkiezing winnen, maar geen consul van Nederland worden.'

09:36 woensdag 15 februari 2017

Jongens kunnen hun onderwijsachterstand inlopen met specifieke lesmethoden en didactiek, stelt docent Siep de Haan.

09:22 woensdag 15 februari 2017

Lees vandaag ook de column van Derk Jan Eppink. 'De verkiezingen 2017 beginnen te lijken op die van 2002. Toen leek economie het hoofdthema. The Economist had Nederland uitgeroepen tot 'Europees modelland'. Het werd cultuur: immigratie en integratie.'

09:10 woensdag 15 februari 2017

Brabantse bestuurders moeten meer armslag krijgen bij de bestrijding van de drugscriminaliteit, schrijft Sander van Walsum in het Commentaar. 'In Brabant zijn maffiose structuren ontstaan.'

17:03 dinsdag 14 februari 2017

In de Financial Times waarschuwt columnist Gideon Rachman dat de Amerikaanse president Trump zeker niet alleen staat in zijn visie dat het Westen is beland in een botsing der beschavingen:

'Donald Trumps inspanningen voor een ‘moslimverbod’ maken het makkelijk het hele idee als een dwaling te zien die snel door rechters en de publieke opinie van tafel geveegd moet worden. Maar dat zou een vergissing zijn. Het inreisverbod was slecht in elkaar gedraaid, maar het appelleert aan een vijandigheid jegens de islam en een hunkering naar veiligheid en culturele homogeniteit die in de hele westerse wereld aanhangers heeft, en niet alleen bij extreemrechts.'

'Dat Trumps naaste adviseurs geloven verzeild te zijn in een strijd om de westerse beschaving te redden, is de sleutel tot het begrijpen van de regering-Trump. En verklaart waarom Trump bij zijn inauguratie sprak over het verdedigen van de ‘beschaafde wereld’, niet de ‘vrije wereld’. Het verklaart ook zijn sympathie voor Poetin en zijn vijandigheid jegens Angela Merkels ‘catastrofale’ vluchtelingenbeleid.'

'Deze denkbeelden zijn niet alleen te vinden bij extreemrechts. En er komen onvermijdelijk nieuwe aanslagen in de VS en Europa die deze angst en vijandigheid zullen voeden. Langetermijn-demografische trends zullen ervoor zorgen dat de migratiedruk vanuit moslimlanden naar de VS en Europa alleen maar toeneemt. De polemiek over Trumps ‘moslimverbod’ zal geen geïsoleerde gebeurtenis blijken. Integendeel, het is een voorproefje van politiek in het Westen.'

11:32 dinsdag 14 februari 2017

Het vertrek van Michael Flynn als nationaal veiligheidsadviseur – omdat hij loog over de inhoud van zijn telefoongesprekken met de Russische ambassadeur in Washington toen Obama nog president was – is volgens veel commentatoren niet het sluitstuk van een affaire, maar het begin.

Volgens commentator David Gergen is de Watergate-vraag weer actueel: ‘Wat wist de president en wanneer wist hij het?’ Voerde Flynn de gesprekken met de ambassadeur op eigen initiatief of op verzoek van toen nog ‘president-elect’ Trump?

De Princeton-historicus Julian Zelizer ontleedt voor CNN ‘de tweede grote slag voor Trump binnen een week (de ander was het inreisverbod dat op een rechterlijk verbod stuitte): ‘Het is geen totale verrassing dat Flynn het eerste belangrijke lid van deze regering is die moet opstappen. Hij was altijd een van de meest controversiële figuren in de Trumps kring van intimi. Als nationaal veiligheidsadviseur met opvatting die gezien werden als verre van gangbaar, geloofde Flynn in samenzweringstheorieën en deed hij anti-islamitische uitspraken.’

‘Toen hij op de Republikeinse Conventie meedeed aan het geroep van ‘sluit haar op!’ tegen Hillary Clinton, maakte hij duidelijk dat hij van een militaire functionaris veranderd was in een agressieve partijpolitieke aanvalshond. Veel veiligheidsexperts liepen de rillingen over de rug als ze bedachten dat Flynn, met zijn exotische meningen, de laatste persoon in de kamer zou zijn als president Trump besluiten moest nemen over oorlog en vrede.’

‘Nu hij weg is, wordt de vraag of deze affaire groter wordt. Flynn was onderdeel van een groter verhaal dat Trump achtervolgt sinds zijn verkiezing: waarom is hij zo vriendelijk voor Rusland en welke banden bestonden er tussen Trumps intimi en een buitenlandse regering die zo agressief intervenieerde in de verkiezingen van 2016?’

‘Flynns vertrek kan Trump gas doen terugnemen bij het verdedigen van Rusland – of juist niet. Het kan alle kanten op, zoals met alles in het Witte Huis van Trump. Hij zal nu snel stappen moeten nemen om te laten zien dat hij de controle heeft over zijn nationale veiligheidsteam en dat iemand achter het stuur zit in het Witte Huis. Anders kan Trump binnen de kortste keren verstrikt raken in allerlei onderzoeken van het Congres.’

10:13 dinsdag 14 februari 2017

Denk speelt vals spel door het inzetten van trollen op sociale media, schrijft Hans Wansink in het commentaar. ‘Tot de 'vijand' rekent Denk ook de 'msm', de mainstream media. Wie kritisch bericht over Denk, wordt geboycot, zo ondervond ook de Volkskrant. Denk beperkt de communicatie het liefst tot bevriende (dat wil zeggen: onder Turkse en Marokkaanse invloed staande) media. Zo dreigt Denk te verworden tot een in zichzelf gekeerde sekte van Turkse en Marokkaanse Nederlanders. Dat is een gemiste kans voor een partij die oorspronkelijk de ambitie had om Nederlanders met een migratieachtergrond die zich miskend voelen een stem te geven.

10:10 dinsdag 14 februari 2017

Het varken heeft mij gered, schrijft columnist Erdal Balci. ‘En het kan ook de hele wereld redden. Ik weet namelijk dat het de grootste bron van islamitische haat is jegens het Westen. De gemiddelde moslim lijkt op alle andere mensen. Geen verbod is veilig voor hem. Hij drinkt alcohol, gaat vreemd, liegt, breekt zijn belofte duizend keer, steelt, gokt, roddelt...Maar het varken zal hij nooit en te nimmer aanraken en ook nooit de westerling vergeven voor het feit dat hij dat 'vieze beest' wel consumeert.

10:09 dinsdag 14 februari 2017

‘Twitter is niks. Het is een plek om iets te roepen, maar niet om gehoord te worden. Dat gebeurt pas wanneer een tweet wordt opgepikt door de traditionele media, al dan niet online’, stelt Mark Schalekamp. Wanneer journalisten er over melden. En inderdaad vaak letterlijk een bericht overnemen: dat kan makkelijk met 140 tekens, daar valt weinig aan te morrelen. Pers, stelt hij, hap niet naar elk tweetje van Wilders.

09:57 dinsdag 14 februari 2017

Pechtold en Klaver staan te popelen om zich op Rutte te storten , hem zijn gebrek aan geloofwaardigheid te verwijten en hem de anti-Wildersbonus te ontfutselen. Hoe meer debatten met Rutte en Wilders, hoe beter, constateert politcoloog Philip van Praag. Hier zijn opiniestuk.

16:04 maandag 13 februari 2017

Lees vandaag ook het opinieartikel van schrijver Nina Polak over engagement van jonge schrijvers. 'Het lijden en het geluk van anderen. Dat is waar de literatuur zich altijd bij betrekt en het is belangrijk om er te allen tijde (en juist nu) op te vertrouwen dat dat genoeg is om van gigantische betekenis te blijven.'

'Dat vertrouwen uiten we door schrijvers hun coming of age te gunnen, hun worsteling met de taal, hun zoektocht naar een stem en een vorm waarin ze iets kunnen betekenen, iets inzichtelijk kunnen maken over het lijden en het geluk van anderen. Of daar nu varkens, terroristen, asielzoekers of blonde populisten aan te pas komen of niet.'

15:40 maandag 13 februari 2017

Geert Wilders en Mark Rutte zeiden gisteren af voor het RTL premiersdebat. Is dat slim of laf? 'Rutte heeft de afweging gemaakt: het is niet handig om een andere lijsttrekker groot te maken', zegt Kaj Leers die voor de Volkskrant de verkiezingscampagne becommentarieert.

Lees hier het hele interview met Leers terug.

09:54 maandag 13 februari 2017

Harriet Duurvoort schrijft over het gegeven dat de PVV de tweede partij is onder Surinaamse Nederlanders. 'Terwijl deugend wit Nederland zich onder de bezielende leiding van Sunny Bergman schuldbewust poogt in te leven in de zwarte ervaring en doorleefd beseft dat ook wit een kleur is, blijkt een groot deel van de onderbuikgevoelens van de boze witte man overeen te komen met dat van evenzovele zwarte mannen en vrouwen.'

'En laten we er niet omheen draaien. In multiculturele volksbuurten ergert men zich kapot aan elkaars overlastgevende treiter- blow of hangjeugd. De eigen aso's neemt men tot op zekere hoogte in bescherming.'

09:51 maandag 13 februari 2017

Uitstekend dat het Rijksmuseum in 2020 een tentoonstelling gaat wijden aan het Nederlandse slavernijverleden, stelt Sander van Walsum in het Commentaar. `De vraag is hoe deze aandacht vorm moet krijgen zonder de eenzijdigheid van de oude vaderlandse geschiedenis - waarin duistere episoden werden vergoelijkt of verzwegen - te verruilen voor de andere: de reductie van het Nederlands verleden tot een lange reeks schanddaden. Dat zal niet eenvoudig zijn.¿

09:45 maandag 13 februari 2017

Toine Heijmans ging in Duiven kijken hoe de gemeente nader tot de burger probeert te komen. En sprak er onder andere met wethouder Johannes (CDA), die `vol te biecht¿ ging.  `De bureaucratie heeft een prijs. We zijn verkokerd. We zitten vast aan kaders en patronen, we moeten leren dat los te laten. De samenleving heeft heel goede ideeën, maar door onze kaderstellende taak zien we dat niet. We verkrampen. Nu is het: wij weten wat goed is voor de burger. Het moet worden: wij regelen dat.¿

10:13 zondag 12 februari 2017

'In Iran hoefden vrouwen direct na de omwenteling in 1979 geen hoofddoek op', schrijft Thomas Erdbrink. 'Maar toen kwamen de lokale Mannen Die Het Beter weten. Wat onmogelijk werd geacht, werd in werking gezet. Iedere vrouw een hoofddoek. Binnen een jaar was het gepiept. Eerst promotie van de hoofddoek, na wat tegendemonstraties de verplichting, en vervolgens de kledingpolitie om toe te zien op de naleving. En let wel, het was niet zo dat er groot en langdurig verzet was. De meeste mensen lieten het zich gewoon overkomen.'

Erdbrink: 'Natuurlijk wordt niemand in Nederland verplicht om op klompen te gaan lopen. Dat zou idioot zijn. Maar voor de zekerheid heb ik me dit jaar ingeschreven om te gaan stemmen. Gewoon, om te voorkomen dat een man aan de macht komt die het beter weet en het allemaal anders wil doen.'

Martin Sommer schrijft over Nederlandse vissers die uit hetzelfde hout gesneden blijken te zijn als de Britse. 'De vissers hangen voor hun heil en zegen compleet af van de Europese Unie. Maar in Urk stemde 98,5 procent bij het Oekraïne-referendum tegen. Pim Visser weet nog niet of Geert binnenkort in Urk langs zal komen. Vier jaar geleden zag ik Geert tijdens de verkiezingscampagne in Urk. Hij kreeg er op de visafslag een ovatie. Ze stemmen er SGP en ze denken PVV. Met als strijdkreet 'hun Brussel, ons Nederland'.'

Sommer: 'Dit is dus de huidige tegenstelling. Niet links tegen rechts, maar populisten tegen experts.'

'Wij zien elkaar elke dag, de pakjesbezorger en ik. Hij is jong, knap, van Marokkaanse afkomst en altijd goedgehumeurd.’ Zo begint Aleid Truijens haar column over de situatie van de zzp’ers en de vraag welke politieke partij hen het beste bedient. ‘De pakjesbezorger en ik vertegenwoordigen twee stereotypen in de zzp-discussie: de uitgebuite flexwerker die onder het minimum loont werkt en op wie alle bedrijfsrisico's van zijn opdrachtgever zijn afgewenteld, en de oudere professional die het zich kan permitteren freelancer te zijn en alleen nog leuk en interessant werk te doen.'

Truijens: 'Wij zijn met 1 miljoen. Onze stem legt flink wat gewicht in de schaal. Verleid ons.'

10:55 vrijdag 10 februari 2017

Het is weer zover. Geheim spoedberaad in Brussel over de onwil en de onmacht van Griekenland om de economie te hervormen. Intussen is de staatsschuld van de Grieken zover opgelopen, dat het onmogelijk is die ooit af te lossen.

Economisch commentator Maarten Schinkel van NRC rekent voor dat Nederland in het ergste geval moet opdraaien voor een bedrag van 12 cijfers: ‘Als je al het Nederlandse ingelegde kapitaal en de garanties voor alle betrokken instellingen (ESM, ESFS, Europese Investeringsbank, IMF, ECB) optelt, kom je op een enorm bedrag van ver boven de 100 miljard.’

De Duitse econoom Hans-Werner Sinn bood twee jaar geleden in een gesprek met de Volkskrant al een uitweg: een tijdelijk vertrek van Griekenland uit de euro. ‘Door te devalueren drukken ze de loonkosten en de prijzen voor de export, kunnen ze gemakkelijker hervormen en uiteindelijk gezond en wel weer in de euro terugkeren. Zolang de euro een gebouw is met alleen een ingang en geen uitgang, zitten de Zuid-Europese landen in de val'.

10:15 vrijdag 10 februari 2017

Psychiater Roy van der Zwaard schrijft vandaag in de brief van de dag dat we over publieke figuren niet kunnen zeggen of ze wel of geen stoornis hebben en dat ook niet moeten doen. Ook niet over Trump. 'Kunnen we niet volstaan met de constatering dat hij een nare machtswellustige populist is, een despoot in de dop? Vooralsnog niet mad, maar bad en dat is misschien veel erger.'

10:03 vrijdag 10 februari 2017

Nederland moet de VS er op wijzen dat enkele van Trumps projecten de rechten van indianen schenden, schrijft Serv Wiemers in een opinieartikel. Sommige indiaanse volken wonen aan beide zijden van de Amerikaans-Mexicaanse grens.

10:01 vrijdag 10 februari 2017

Niet bang zijn is een privilege, schrijft Asha ten Broeke vandaag in haar column. 'Ik schrijf over fascisme uit bittere noodzaak. Liever zou ik jam maken.'

09:19 vrijdag 10 februari 2017

De Tweede Kamer is terecht bezorgd over de nieuwe inlichtingenwet van Plasterk, schrijft Raoul du Pré vandaag in het Commentaar. Inmiddels zijn deze zorgen door het kritische deel van de Kamer in amendementen verwerkt. 'Als Plasterk verstandig is, gaat hij daar nu niet aan voorbij. Als is het maar omdat hij anders later dit jaar in de Eerste Kamer - waar privacy- en rechtsbescherming nog veel zwaarder wegen - van een koude kermis thuis kan komen.'

11:27 donderdag 9 februari 2017

De Amerikaanse regering overweegt de Moslim Broederschap en de Iraanse Revolutionaire Garde te bestempelen tot terroristische organisaties. Dat leidt tot debat in de VS zelf tussen president Trump, zijn adviseurs en de veiligheidsdiensten die gevolgen vrezen voor de Amerikaanse veiligheid.
In haar commentaar vraagt de New York Times zich af of Trump de hele moslimwereld tot vijand wil maken: ‘Dat kan heel goed het geval zijn als hij na zijn ondoordachte inreisverbod nu met een decreet komt waarin hij de Moslim Broederschap, de invloedrijkste islamistische groep in het Midden-Oosten tot terroristische organisatie bestempelt. Veel moslims zouden zo’n decreet als nieuwe poging zien om moslims te belasteren. Het lijkt dat de president en zijn naaste adviseurs een missie hebben, namelijk angst aanwakkeren met een gevaarlijk overdreven visie op Amerika: een land dat belegerd wordt door de ‘radicale islam'.’

De krant wijst erop dat de Broederschap het terreurlabel niet verdient: ‘Het is niet één enkele organisatie maar een verzameling groepen en bewegingen die varieert van land tot land. Het is verkeerd en gevaarlijk alle leden van de Broederschap tot een pot nat te verklaren. De Broederschap heeft banden met politieke partijen in Indonesië, Pakistan, Marokko, Jordanië, Irak, Koeweit, Jemen en zelfs Israël en runt scholen en ziekenhuizen. Trump heeft Amerika een wreed en incompetent aanzien gegeven met zijn immigratiedecreet. Dat hij nu de Broederschap tot terroristische organisatie wil bestempelen voedt een grotere angst: dat de regering niet alleen uit is op terroristen maar op de islam zelf.’

Op de conservatieve website PJ Media schrijft Patrick Poole dat het toonaangevende Politico melding maakt van een CIA-analyse die stelt dat het benoemen van de Moslim Broederschap als terroristische organisatie ‘het extremisme kan aanwakkeren’. ‘Gek genoeg’, schrijft Poole, ‘vermeldt het artikel in Politico niet dat de CIA en de Amerikaanse inlichtingendiensten direct betrokken waren bij het financieren van de experts die tegen het einde van de regering-Bush het fakeverhaal de wereld in hielpen van een ‘gematigde Moslim Broederschap’.'

De belangrijkste Egyptische krant Al Ahram juicht de plannen van Trump in het commentaar toe: ‘Egypte, Saoedie-Arabië en Rusland hebben er bij de VS op aangedrongen dit te doen. De herevaluatie van de Moslim Broederschap is een antwoord op de boodschap van landen in de regio, Egypte voorop. Ons advies is dat de Broederschap excuses aanbiedt en nadenkt over haar fouten. Ze verliest elke dag terrein, maar niemand lijkt dat te willen toegeven. Daarom is het onwaarschijnlijk dat de Amerikaanse regering de Moslim Broederschap zo snel en makkelijk opgeeft.'

De Iraanse Tehran Times stelt in het commentaar dat Trump ‘bezig lijkt Iran zo te prikkelen dat het Teheran tot een kwade reactie wil dwingen’. De krant noemt het een voorwendsel om zelf een oorlogszuchtig standpunt in te nemen of de nucleaire deal open te breken. 'Of hij paait de Arabische vijanden van Iran. Met dit in het achterhoofd moet Iran oppassen niet in een onnodig complexe situatie terecht te komen. Laten we emotionele reacties vermijden en onze banden met de EU versterken.’

09:36 donderdag 9 februari 2017

Het is duidelijk dat Poetin in de afgelopen jaren een sfeer heeft geschapen waarin de oppositie bijna vogelvrij is verklaard, schrijft Bert Lanting in het Commentaar. ‘In de regeringsgezinde pers en op de staatstelevisie worden andersdenkenden vaak als een 'vijfde colonne' aangeduid, kortom als landverraders. Poetin droeg nog eens bij aan dit gevoel van straffeloosheid door een hoge onderscheiding uit te reiken aan de man die Litvinenko volgens een Britse rechter ombracht met het radioactieve polonium.’

‘De lange reeks politieke moorden, allemaal op leden van de oppositie, moet de bewonderaars in het Westen van de krachtige stijl van de Russische president te denken geven. Maar waar gegrossierd wordt in 'alternatieve feiten' doen fatsoen, vrijheid en het leven van anderen er kennelijk niet toe.’

09:30 donderdag 9 februari 2017

Het huidige systeem van verplicht solliciteren voor de oudere werkzoekende moet op de helling, schrijft Paul van Tongeren in een opiniestuk. ‘Laten we ophouden met doen alsof en erkennen dat er op de arbeidsmarkt discriminatie van ouderen bestaat. Laten we daarom voor hen de zaken omdraaien: als een werkgever werkelijk op zoek is naar een 55- of zelfs een 60-plusser kan hij dat melden bij het UWV, dat er bakkenvol van in voorraad heeft.’

09:26 donderdag 9 februari 2017

‘Anno nu is de visuele voorkeur het belangrijkste criterium’, schrijft Stephan Sanders in zijn column. ‘Het moet er goed uitzien, en dan zal je later merken, dat het vaak nog goed komt ook. (…) De strijd in de Nederlandse politiek kan ik daarom nu al voorspellen, op basis van mijn visuele voorkeur. Het wordt een nek-aan-nekrace - goeie nekken, trouwens - tussen Jesse en Thierry.’ En: ‘Beide kandidaten zijn eigenlijk net freules, ook in een vuilniszak houden ze onmiskenbaar statuur.’

11:02 woensdag 8 februari 2017

In een groot artikel in de Duitse krant die Welt schrijft Ayaan Hirsi Ali dat ze ooit zelf een moslimvluchteling was en dus weet hoe het is om je hele toekomst op het spel te zetten met een enkele reis naar een vreemd land. Nu ze Amerikaans staatsburger is – en iemand die meer dan de meeste mensen reden heeft het islamitisch extremisme te vrezen, wil ze er bij haar mede-Amerikanen voor pleiten de dilemma’s hieromtrent rationeel te overdenken.

Ze vertelt dat ze in augustus vorig jaar verrast was toen ze hoorde hoe Donald Trump in een toespraak zijn ideeën over het islamitisch extremisme uiteenzette. Vooral het voornemen van Trump zich als president primair te richten op de ideologie die ten grondslag ligt aan het terroristisch geweld, zag zij als ‘een welkome breuk met de benadering van zijn voorganger Obama’.

Hirsi Ali schrijft dat Trump in die speech overtuigend pleitte voor een niet-militaire reactie op de bedreiging van de radicale islam: ‘Net zoals we de Koude Oorlog wonnen door het kwaad van het communisme en het goede van de vrije markt te laten zien, zo ook moeten wij de ideologie van de radicale islam aanpakken.’

Door de hoge verwachtingen die deze speech bij Hirsi Ali had gewekt begreep ze niets van het inreisverbod dat Trump uitvaardigde ten aanzien van alle vluchtelingen uit zeven islamitische landen. ‘Dat zaaide angst en verwarring onder reizigers, immigranten en mensen die volstrekt legaal in Amerika wonen.’

Desalniettemin staat zij nog steeds achter het plan dat Trump in die speech van augustus 2016 ontvouwde: ‘We moeten in dit land diegenen toelaten die onze waarden delen en onze mensen respecteren … Behalve dat we alle leden en sympathisanten van terreurgroepen moeten screenen, moeten we dat ook doen met mensen die een vijandige houding hebben tegenover ons land en zijn principes – en tegen diegenen die vinden dat de sharia de Amerikaanse wetgeving moet vervangen…’

Hirsi Ali vreest de opvattingen die veel nieuwe moslim-Amerikanen met zich mee zullen brengen en ‘ons beperkte vermogen die te veranderen’. Ze staaft haar vrees onder meer met de onderzoekgegevens van het Pew Research Center. Zo vindt driekwart van de Pakistanen – van wie er de komende jaren veel naar de VS zullen reizen – dat mensen die de islam verlaten de doodstraf verdienen.

10:04 woensdag 8 februari 2017

‘Om zelf vernederd en als een beest tegen de straatstenen gedrukt te worden is niet het pijnlijkste’, schrijft publicist Izz Ad-Din Ruhulessin vandaag. ‘Dat moet je gewoon voor het team incasseren. Het pijnlijkste is dat er nog honderdduizenden andere burgers zijn, met dezelfde kleur ogen als ik, die dit soort ervaringen wekelijks, zo niet dagelijks hebben. Die níét Sultan Izz ad-Din Ruhulessin zijn en níét schrijven in nationale kranten. Die geen contacten hebben in de politietop of het politieke establishment. Dáárom moeten degenen die dat wel hebben loyaliteit tonen aan de straat die hen gemaakt heeft.’

10:03 woensdag 8 februari 2017

Niemand kan meer om de vraag heen of de vergelijking tussen Hitler en Trump terecht is, schrijft Heleen Mees in haar column. ‘Het historische belang van de Rijksdagbrand in 1933 is niet dat die door Marinus van der Lubbe is aangestoken (daar zijn de historici het niet over eens) maar dat een terroristische aanslag kan worden gebruikt als rechtvaardiging voor een staatsgreep. Dat betekent niet dat het noodzakelijkerwijs zo moet gaan. Na een aanslag hoeft niet per se de noodtoestand te worden uitgeroepen. Door de lessen van de jaren dertig te leren en persoonlijk verantwoordelijkheid te nemen, kunnen we zelf de loop van de geschiedenis bepalen.’

10:02 woensdag 8 februari 2017

De nepnieuwsactie van Wilders tegen Pechtold is een verwerpelijke vorm van negatief campagne voeren, schrijft Hans Wansink in het Commentaar. ‘Met zijn spelbederf doet Wilders afbreuk aan de omgangsvormen die voor een zinvol debat in een democratische samenleving onontbeerlijk zijn.’

10:00 woensdag 8 februari 2017

Roemenië maakt nu zijn fluwelen revolutie mee, zegt schrijfster Nausicaa Marbe in een interview met de Volkskrant. ‘Op mijn Facebookpagina staat een collage van twee foto's: links zie je een man van 25 die tijdens de revolutie van dertig jaar geleden demonstreert met een spandoek: 'Onze kinderen zullen vrij zijn'. En daarnaast een prachtige jonge vrouw die vandaag in Boekarest staat met een spandoek: 'De kinderen van de revolutie zijn hier'. Daar krijg ik kippenvel van. Daar zie je dat de strijd van dertig jaar geleden nu opnieuw wordt gevoerd.’

11:39 dinsdag 7 februari 2017

‘Europa, we staan voor jouw waarden. Liefs, Roemenië’, staat op een bord van een demonstrant in de Roemeense hoofdstad Boekarest. Deze boodschap laat volgens het commentaar van de Neue Zürcher Zeitung zien ‘dat de honderdduizenden een teken willen geven over hun landsgrenzen heen – voor de rechtsstaat en voor een systeem dat de burgers dient in plaats van de zelfverrijking van de elite. De protesten zijn begonnen door de poging van de postsocialistische regeringspartij PSD om de corruptiebestrijding af te zwakken, maar intussen gaat het om meer: te laten zien dat Roemenië bij Europa hoort, juist nu de autoritaire tendensen in de oostelijke EU-landen toenemen.’

In het weekend is weliswaar de omstreden Amnestiewet ingetrokken, maar de demonstranten hebben gelijk dat zij daarmee niet tevreden zijn, omdat deze concessie zuiver tactiek is. PSD-leider Dragnea illustreerde dit zelf toen hij verklaarde, dat hij toch minister-president wil worden ook al is hij wegens ambtsmisbruik veroordeeld. ‘Voor een partijbaron als Dragnea die zijn hele politieke carrière heeft doorgebracht binnen de economisch-politieke kliek, passen machtenscheiding en een integer justitie-apparaat niet in het wereldbeeld; sterke mannen in Oost-Europa controleren de rechterlijke macht, niet omgekeerd.’

Het land staat op een kruispunt in de geschiedenis, schrijft de Roemeense krant Nine O’ Clock in zijn commentaar. De krant geeft geeft drie opties voor een marsroute. De eerste is dat de protesten ophouden en dat de huidige machthebbers ongehinderd kunnen doorgaan met hun werk. Dan zal er fundamenteel niets veranderen.

De tweede optie is dat Liviu Dragnea & Kornuiten een dialoog aan willen gaan met vertegenwoordigers van andere terreinen binnen de Roemeense socio-politiek: namelijk met president Iohannis, de oppositie en natuurlijk, last but not least, de demonstranten. Met voor alle betrokkenen een gunstig resultaat. In dat geval kun je stellen dat Roemenië een grote stap voorwaarts zal zetten middels deze sociale en politieke verzoening.

Een derde optie, die in het geheel niet wenselijk is en met het grootst mogelijke voorbehoud wordt geopperd, is dat er een intern gevecht plaatsvindt tussen de aanhangers van Liviu Dragnea en van wat er over is van de politieke klasse en civil society die zich tegen hem verzetten. Dat zou niet alleen betekenen dat Roemenië teruggeworpen wordt op gevaarlijke destabilisatie. Maar dat zou ook betekenen dat het land teruggekatapulteerd wordt naar sombere tijden en perioden die ons allen er aan zullen herinneren dat ons lot cyclisch onder een slecht gesternte ligt.

10:00 dinsdag 7 februari 2017

Melania Trump weigert vooralsnog te zwichten voor het traditionele verwachtingspatroon inzake presidentsvrouwen. En gelijk heeft ze, schrijft New York Times-columnist Maureen Dowd.

09:49 dinsdag 7 februari 2017

Het gelijkschakelen van het populisme van Trump en zijn Europese geestverwanten met het fascisme is niet alleen misleidend. Het is spelen met vuur, stelt Hans Wansink vandaag in een opinieartikel.

09:40 dinsdag 7 februari 2017

Goed nieuws onlangs in deze krant: de tomaat kan weer de 'oude' smaak krijgen, schrijft Caspar Janssen vandaag in zijn column. 'Toevallig meen ik te weten hoe de 'oude' tomaat smaakt. Die at ik in 1987. Terwijl het vrije Europa zuchtte onder de Nederlandse waterbommen die de naam tomaat droegen, was ik op vakantie in Hongarije. Het communistische en Hongaarse voedselregime was zwaar, maar na een week belandden we in een dorpje waar de gastvrouw van het pension een paar tomaten uit haar eigen moestuintje opdiende. Een smaaksensatie, eigenlijk het hoogtepunt van de vakantie.'

09:35 dinsdag 7 februari 2017

Lees vandaag ook het opinieartikel van Eric C. Hendriks: 'Blanken zijn buiten Amerika niet wit.'

09:15 dinsdag 7 februari 2017

Hoe betreurenswaardig ook: de rechter kan gedragsverandering bij Volkert van der G. niet afdwingen, schrijft Sander van Walsum vandaag in het Commentaar.

09:10 dinsdag 7 februari 2017

Lees hier het vorige opinieblog terug.