Nieuwe app tegen hiv

De app maakt deel uit van een studie die het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) onlangs opzette omtrent het gebruik van zogenaamde PrEP of 'pre-exposure prophylaxis' bij homomannen. Die preventieve medicijnen bevatten hiv-remmers die een infectie kunnen voorkomen. Ze zijn bedoeld voor wie een verhoogd risico op besmetting loopt. Tal van internationale studies hebben de doeltreffendheid bewezen, het ITG onderzoekt nu het gebruik in de haalbaarheidsstudie Be-PrEP-ared.

"Om preventief gedrag te stimuleren en seksuele gezondheid te bevorderen, is het belangrijk dat mensen weten hoe ze de medicatie moeten gebruiken, want therapietrouw is cruciaal", legt Christiana Nöstlinger van het ITG uit.

Deelnemers zullen kunnen bijhouden wanneer ze seks hebben en wanneer ze medicatie nemen. Hoe de app er verder zal uitzien, is nog niet duidelijk. De inbreng van de deelnemers en de organisaties op het terrein zal dat mee bepalen. "Samen kunnen we kijken wat de behoeftes zijn en hoe de app eruit moet zien", zegt Nöstlinger.

Groepscounseling

Het digitale onderzoekscentrum SMIT/iMinds neemt de ontwikkeling van de app voor zijn rekening. Die begint in januari volgend jaar, zes maanden later moet de applicatie gebruiksklaar zijn. Een naam hebben ze nog niet, de financiering van het bijkomende onderzoek is nog maar net rond. Het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek tegen Aids, dat beheerd wordt door de Koning Boudewijnstichting, heeft voor het project maar liefst 150.000 euro uitgetrokken.

Dat geld gaat niet alleen naar de ontwikkeling van de app. Het ITG werkt ook aan een traject voor groepscounseling, een veeleer klassieke manier van begeleiding. Van de 200 participanten die aan de PrEP-studie deelnemen zal de ene helft de app testen, de andere helft volgt de groepssessies. "De deelnemers zullen zo'n negen maanden opgevolgd worden", zegt Nöstlinger. "We zullen bekijken wat er werkt om hun therapietrouw te ondersteunen. Afhankelijk van de resultaten zullen we beide interventies aanpassen. Het zal in elk geval interessant zijn om na te gaan wat voor wie het best werkt: counseling of een self-management-tool."

De app als hulpmiddel om individueel gedrag te sturen, dat is het uitgangspunt. Vandaag bestaan er al een hele rist applicaties die mensen aan het sporten of diëten zetten of afhelpen van hun rook- of Facebook-verslaving. "Zoiets werkt dikwijls met beloning van het persoonlijke gedrag", zegt Nöstlinger. "Onze app zal op individueel gedrag aansturen, maar we willen de deelnemers ook met elkaar in contact laten komen, bijvoorbeeld via chat."

Niet erkend

Sensoa, het Vlaamse expertisecentrum voor seksuele gezondheid, is betrokken bij de haalbaarheidsstudie Be-PrEP-ared en staat achter het gebruik van PrEP als aanvulling op bestaande preventiemethodes. "De app is zeer interessant", zegt Mark Sergeant van Sensoa. "Maar het is nog niet duidelijk of PrEP in België beschikbaar zal zijn."

Dat is het vandaag dus niet. In eigen land zijn het enkel de deelnemers van de studie, die de medicatie voor een periode van achttien maanden nemen. In de Verenigde Staten is PrEP wel goedgekeurd. In Frankrijk zal het preventieve geneesmiddel vanaf 2016 beschikbaar zijn en terugbetaald worden. De onderzoekers van het ITG pleiten nu al voor een erkenning van PrEP. De studie zal uitwijzen hoe PrEP het best kan worden toegepast in combinatie met andere, bestaande preventiemiddelen zoals condooms en glijmiddelen.