2 gestolen schilderijen Van Gogh na 14 jaar teruggevonden bij Italiaanse maffia

Het gaat om de schilderijen "Zeegezicht bij Scheveningen" (1882) en "Het uitgaan van de hervormde kerk te Nuenen" (1884-1885).

Volgens de conservator die de werken voor het Italiaanse gerecht onderzocht, zijn het de echte. De werken zitten niet meer in hun lijst, maar zijn in "redelijk goede conditie". Bij schilderij "Zeezicht bij Scheveningen" is in de linkeronderhoek de verf afgebroken. Het andere doek lijkt ongeschonden, afgezien van wat kleine beschadigingen aan de doekranden.

De schilderijen zijn ontdekt tijdens een operatie van de Italiaanse Guardia di Finanza, het team dat onderzoek doet naar georganiseerde criminaliteit. Ze werden gevonden bij leden van de clan Amato-Pagano, die behoort tot de Camorra (de Napolitaanse maffia) en houdt zich bezig met internationale drugshandel.

Het huis waar de schilderijen gevonden werden, ligt in het dorpje Castellammare di Stabia, niet ver van Pompeï. Bij de operatie heeft de politie voor tientallen miljoenen aan goederen in beslag genomen.

Het Van Gogh Museum reageert uiteraard verheugd. "Dat ik dat ooit nog zou kunnen zeggen, daar durfde ik niet meer op te hopen", zegt Directeur Alex Rüger. "Wanneer de werken terug kunnen naar Amsterdam is nog onduidelijk. We zullen wat geduld moeten oefenen. Maar ik ga ervan uit dat we mogen rekenen, ook nu, op de onvoorwaardelijke steun van de Italiaanse autoriteiten."

De Italiaanse premier Matteo Renzi heeft de politiediensten gefeliciteerd voor de succesvolle operatie in Napels. Hij heeft de kwestie al besproken met zijn Nederlandse collega Mark Rutte in Jeruzalem, beiden zijn daar voor de begrafenis van Shimon Peres. Ze hebben afgesproken om de schilderijen zo snel mogelijk terug te bezorgen aan Nederland.

De twee schilderijen waren in december 2002 uit het Amsterdamse Van Gogh Museum gestolen. De daders waren 's nachts op een ladder geklommen en binnengeraakt op de eerste verdieping van het museum door een raam in te slaan. Aan de hand van DNA-sporen werden twee Nederlandse verdachten opgepakt.

De twee mannen werden twee jaar na de diefstal veroordeeld tot celstraffen van ruim 4 jaar en een schadevergoeding van 350.000 euro. Ze ontkenden elke betrokkenheid en zeiden dat ze erin geluisd waren. Het onderzoek leverde dan ook niets op over de opdrachtgevers of de locatie van de schilderijen. Enkele jaren geleden waren er wel al aanwijzingen dat de Napolitaanse maffia achter de diefstal zou zitten. 

De schilderijen zijn miljoenen waard en hebben een groot kunsthistorisch belang. Ze waren niet verzekerd omdat ze bezit zijn van de Nederlandse staat. Het Van Gogh Museum had 100.000 euro uitgeloofd voor de tip die leidt tot het terugvinden van de doeken.