Een eunuch is een man die gecastreerd is om politieke redenen. Aan de hoven van een aantal rijken werd castratie toegepast omdat de machthebber zeker wilde zijn dat hij de vader was van kinderen van zijn vrouw(en). Voorbeelden zijn: het Perzische Rijk van de Achaemeniden, het Byzantijnse Rijk en het Chinese Keizerrijk.

Sommige eunuchen hebben grote politieke macht uitgeoefend, doordat ze dicht bij de machthebbers stonden en vaak groot vertrouwen genoten.
 China
In het keizerlijke China werden jongens uit arme gezinnen soms gecastreerd, om zo eunuch in het paleis te worden, dus kregen ze ook een betere toekomst. De lokale en provinciale adel volgden het voorbeeld van de keizer en hielden er ook eunuchen (vereenvoudigd Chinees: 太监; traditioneel Chinees: 太監; pinyin: tàijiān; Kantonees: T'aai Kaam; Vietnamees: thái giám) op na. Ouders stuurden vaak een zoon naar de hoven in de hoop dat deze hen later zou bevoordelen. Hierdoor ontstond het beroep van castreerder. Castreerders sneden de gehele penis plus balzak van de jongetjes af, waarna de urineafvoer via een rietje in stand werd gehouden. Na de operatie (zonder verdoving) verloor de jongen de controle over de sluitspier en plaste dus voortdurend in de broek en in bed. De castreerder bewaarde de penis en ballen, die de eunuch later voor een fikse prijs kon terugkopen. Veel eunuchen wilden namelijk 'compleet' begraven worden, en droegen ook tijdens het leven hun geslachtsdeel in een zakje bij zich. In de late Ming en Qing-tijd waren zij berucht om hun corruptie.

Omdat eunuchen de enige mannen waren die in de woonvertrekken van de keizer met de harem mochten vertoeven, gebeurde het heel vaak dat een jonge keizer opgroeide in het gezelschap van eunuchen, die dan ook zijn beste vertrouwelingen werden. Het conflict tussen de "corrupte" eunuch en de "deugdzame" confucianistische ambtenaar die zich tegen zijn tirannie verzet, is een gemeenplaats geworden in de Chinese geschiedenis. In zijn "History of Government" wijst de Amerikaanse politicoloog Samuel Edward Finer (1915–1993) erop dat de werkelijkheid vaak wat genuanceerder was. Er waren ook heel bekwame eunuchen, die een waardevol adviseur van hun keizer waren, terwijl het verzet van de "deugdzame" ambtenaar niet zelden het blinde verzet van een lid van een gepriviligeerde kaste was tegen iedere ingrijpende verandering, ongeacht of die nu schadelijk of heilzaam was voor het land. Maar het waren in China doorgaans de ambtenaren die de geschiedenisboeken schreven.

De laatste Chinese eunuch was Zhang Xiangzhai (张祥斋), die in 1957 stierf.

 Ottomaanse Rijk
De Ottomaanse sultan hield er, net als de Chinese keizer, eunuchen op na. Dit waren echter ingevoerde slaven. Omdat de sharia verminking van slaven verbood, werden zij door handelaars buiten het islamitische gebied gecastreerd. Eunuchen klommen vaak hoog op in de hof-hiërarchie, waarbij de zwarte eunuchen het vaak het verst schopten. De Aga van de Meisjes was meestal de invloedrijkste eunuch aan het hof. Een eunuch is niet per definitie impotent. Zeer gezocht waren daarom de "lidloze" eunuchen.Van deze jongemannen waren testikels én penis verwijderd. De lidloze eunuch was kostbaar omdat slechts een klein deel van de slachtoffers de "operatie" overleefde. De brand van Istanbul is een boek met een eunuch als hoofdpersoon, waar het verhaal zich ook deels aan het Ottomaanse hof afspeelt.