The British Society for Ecological Medicine: "Ons standpunt over verbrandingsovens is heel eenvoudig. Wij kunnen geen technologie erkennen die onvermijdelijk mensenlevens kost. Wij kunnen geen techno-logie ondersteunen die leidt tot degradatie van het milieu. Wij hebben geen vertrouwen in de huidige controlesystemen. Wij herhalen dat we geen plaats zien voor verbrandingsovens in een modern afvalbeleid! Respect human life!" (Drs. J. Thompson & H. Anthony)
Nieuwsbrief
Geef je e-mail adres op als je informatie wil ontvangen over de stand van zaken van de afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas
Nieuws en informatie over industriële activiteiten op Kampenhout-Sas en omgeving
05-11-2011
Bouwvergunning Recover Energy ontvankelijk, openbaar onderzoek start binnen 10 dagen
Recover Energy n.v., de firma die aan Kampenhout-Sas een afvalverbrandingsoven wil bouwen, heeft zoals eerder aangekondigd het gemeentelijk en provinciaal niveau overgeslagen en zijn nieuwe bouwaanvraag rechtstreeks ingediend bij de Vlaamse overheid.
Het departement RWO (Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend erfgoed) heeft deze aanvraag ontvankelijk verklaard en op 4 november 2011 doorgestuurd naar de gemeente Kampenhout. Deze moet nu binnen de 10 dagen een openbaar onderzoek organiseren, dat dus waarschijnlijk op 14 november zal starten. Vanaf die datum kan iedere burger een bezwaarschrift indienen tegen het afleveren van een stedenbouwkundige vergunning voor de verbrandingsoven. Het is echter niet de gemeente Kampenhout die zal beslissen over het al dan niet toekennen van de bouwvergunning. En in tegenstelling tot berichten in sommige media is het ook niet de Vlaamse Minister, bevoegd voor Ruimtelijke Ordening of de Vlaamse regering, die een beslissing zal nemen over de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag van Recover Energy.
De beslissing zal worden genomen door de gedelegeerd stedenbouwkundig ambtenaar van de Vlaamse overheid. Een vergelijking met het Uplace-project in Machelen gaat dan ook niet op. Bij Uplace geldt immers het zogenaamde "brownfieldconvenant" waarbij de overheid bepaalde faciliteiten geeft om de herontwikkeling van vervallen en verontreinigde bedrijfsterreinen voor investeerders economisch aantrekkelijk te maken. In het Uplace-dossier werd uitdrukkelijk bepaald dat de Vlaamse regering de beslissing moest nemen. Voor het dossier van de afvalverbrandingsoven van Recover Energy gaat deze regel niet op. Wel blijft het een raadsel waarom het ovendossier op Vlaams niveau ontvankelijk is verklaard, terwijl dit eigenlijk overduidelijk een bevoegdheid van de gemeente Kampenhout is.
Het openbaar onderzoek duurt 60 dagen. Meer informatie over het indienen van een bezwaarschrift volgt.
Recover Energy stapt met bouwaanvraag naar Vlaams Gewest
Dat het Recover Energy menens is, blijkt uit een opmerkelijk interview in Het Laatste Nieuws van vrijdag 14 oktober 2011 met Johan Boon, projectverantwoordelijke van de firma die in Kampenhout een afvalverbrandingsoven wil bouwen. Daarin verklaart Boon te werken aan een nieuwe bouwaanvraag, nadat de eerste aanvraag op 3 oktober 2011 door het schepencollege van Kampenhout onontvankelijk werd verklaard omdat het dossier op een aantal punten onvolledig was.
De nieuwe bouwaanvraag zou volgens Boon echter niet meer in Kampenhout ingediend worden, maar rechtstreeks bij het Vlaams Gewest. Volgens de afvalfirma zou het immers om een dossier van "algemeen belang" gaan, aangezien er als bijprodukt van afvalverbranding elektriciteit kan worden opgewekt uit de vrijgekomen warmte. Dit wordt dan weer betwist door Schepen van Stedenbouw en Openbare Werken van Kampenhout Kris Leaerts (CD&V), die benadrukt dat het in de eerste plaats om een afvalverbrandingsoven gaat, iets waarvoor de gemeente wel degelijk bevoegd is.
Bovendien is de bewering van Johan Boon dat de oven elektriciteit zou leveren aan 33.000 gezinnen en bedrijven, ronduit belachelijk. Feit is dat Recover Energy geen blijf weet met de stoom die vrijkomt bij de verbranding van zijn afval. Deze stoom kan in de vorm van mechanisch-elektrische energie naar het elektriciteitsnet gestuurd worden, maar dat geeft slechts een rendement van 22 à 24%, veel te weinig volgens Europa. Beter zou zijn om de stoom in de vorm van thermische energie aan te wenden om huizen en bedrijven in de buurt te verwarmen. Maar geen enkel bedrijf in de wijde omgeving blijkt bereid om warmte af te nemen van de fel betwiste fabriek, en de kost om de stoom tot bij bestaande ééngezinswoningen te krijgen, is te hoog om rendabel te zijn. En dan moeten er nog voldoende gezinnen bereid gevonden worden om hun huizen te verwarmen met de restwarmte van de afvaloven, en die kans is zo goed als onbestaande.
Het is duidelijk dat Recover Energy zo snel mogelijk naar het hoogste beleidsniveau wil gaan met zijn dossier, omdat de ovenbouwer weet dat het bij de bevolking, de gemeente en de provincie op enorme weerstand botst. Los van de kwestie wie er nu effectief bevoegd is voor het vergunnen van de bouwaanvraag, is het nog maar de vraag hoe de Vlaamse regering zich zou uitspreken over een vervuilende fabriek, ergens halverwege tussen Leuven en Mechelen.
Bouwvergunning afvaloven niet volledig, Recover Energy betwist bevoegdheid gemeente
De gemeente Kampenhout heeft de bouwvergunningsaanvraag voor de verbrandingsoven onvolledig verklaard en teruggestuurd. Uitstel dus, maar zeker nog geen afstel. Integendeel. Recover Energy lijkt meer en meer overtuigd te zijn dat het zijn plannen kan doordrukken en betwist nu ook de bevoegdheid van de gemeente Kampenhout over het stedenbouwkundig dossier. Als de firma gelijk krijgt, is het niet Kampenhout maar Leuven dat beslist over de bouwvergunning. En de milieuvergunning wordt naar alle waarschijnlijkheid doorgespeeld naar de Vlaamse regering. De strijd is nog lang niet gestreden.
Recover Energy vraagt bouwvergunning aan voor verbrandingsoven
Op maandag 19 september 2011 heeft de firma Recover Energy (www.recover-energy.be) een bouwvergunning aangevraagd bij de dienst stedenbouw van de gemeente Kampenhout voor de bouw van een afvalverbrandingsoven met een capaciteit van 150.000 ton/jaar op de site van de firma De Coninck n.v. op de Leuvensesteenweg aan Kampenhout-Sas.
Hiermee is meteen de start gegeven voor de vergunningsprocedure van dit fel omstreden project. Naar alle waarschijnlijkheid zal eerstdaags ook een milieuvergunningsaanvraag worden ingediend bij de provincie Vlaams-Brabant.
Meer details over de bouwaanvraag brengen we zo snel mogelijk op deze website. Voor verdere info kan je alvast terecht bij de dienst stedenbouw van de gemeente Kampenhout op 016/65.99.02 of per e-mail op stedenbouw@kampenhout.be.
Op maandag 4 juli 2011 keurde de Vlaamse administratie het milieueffectenrapport (MER) voor de fel omstreden afvalverbrandingsoven aan de Leuvensesteenweg in Kampenhout goed. Verwarring en paniekreacties alom, want precies twee maanden eerder kondigde de provincie Vlaams-Brabant in een officiële persmededeling nog aan (lees het bericht hier): "De provincie zet een duidelijk punt achter de discussie over de komst van een afvalverbrandingsoven ter hoogte van Kampenhout-Sas: deze komt er niet!". Wat is er nu eigenlijk juist aan de hand?
Eerst en vooral is het belangrijk om te begrijpen dat de goedkeuring van het milieueffectenrapport een louter technische aangelegenheid is. Het Departement LNE (Leefmilieu, Natuur en Energie) van de Vlaamse overheid heeft op 10 juni 2008 een aantal punten gepubliceerd die moesten onderzocht worden vooraleer een milieu- en bouwvergunning voor een dergelijke installatie kan afgeleverd worden: de impact van de afvaloven op de gezondheid, op de luchtkwaliteit, op de fauna en flora, op het grondwater, op de mobiliteit, enz. Al deze punten zijn onderzocht door een "onafhankelijk" studiebureau (dat wel betaald wordt door de ovenbouwer) en gebundeld in het MER. De goedkeuring van dit MER door het Departement LNE betekent enkel dat het MER "volledig" is, met andere woorden dat alle vereiste punten uit de richtlijnen van 2008 onderzocht zijn. Het houdt geen enkele kwalitatieve beoordeling in. Die gebeurt later door de bestendige deputatie van de provincie bij de beoordeling van de milieuvergunningsaanvraag. En zoals gezegd heeft de provincie al duidelijk laten verstaan dat zij tegen de bouw van de afvalverbrandingsoven is. Ook député Julien Dekeyser heeft zich op TV openlijk tegen de oven gekant (bekijk de nieuwsreportage hier). Het is nu wachten tot Recover Energy een milieuvergunningsaanvraag indient bij de provincie. Dat is tot op heden nog niet gebeurd.
Indien de bestendige deputatie van Vlaams-Brabant de milieuvergunningsaanvraag afkeurt, kan de ovenbouwer nog altijd in beroep gaan bij minister van leefmilieu Joke Schauvliege. En die heeft net nog 2 andere vergunningen afgeleverd, namelijk voor de bouw van een nieuwe afvaloven van 200.000 ton voor Bionerga in het Limburgse Houthalen-Helchteren, en voor de verlenging met 10 jaar van de oude afvaloven van ISVAG in Wilrijk (zie blog van 30 juni 2011). Als de minister haar eigen afvalbeleid respecteert, zou ze in principe de vergunning voor een nieuwe oven in Kampenhout moeten weigeren, omdat er anders overcapaciteit dreigt in Vlaanderen. Maar wat Joke Schauvliege zal doen, weten we natuurlijk niet. De tegenstander lobbiet immers ook.
Ondertussen werkt de provincie Vlaams-Brabant aan een wijziging van het Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP), dat de bouw van de afvaloven structureel onmogelijk zou moeten maken. Op 3 mei 2011 werd het voorontwerp hiervan goedgekeurd (zie blog van 5 mei 2011). De provincie hoopt het gewijzigde PRUP begin 2012 rond te hebben. Vanaf dan kan op basis van dit PRUP een milieuvergunning voor de oven geweigerd worden. Maar ook dan kan Recover Energy nog altijd in beroep gaan en zelfs naar de Raad van State stappen. Toch is dit volgens ons de beste manier om de oven definitief tegen te houden. Actiecomité "Kampenhout-Sas Ademt" dringt er bij de provincie dan ook op aan om de hoogste prioriteit te geven aan de vaststelling van het PRUP dat afvalverbranding in de wijde omgeving rond het sas onmogelijk moet maken.
En hoe zit het met de bezwaarschriften? Zodra Recover Energy een bouw- en milieuvergunningsaanvraag heeft ingediend (waarschijnlijk gebeurt dit gelijktijdig), moet de gemeente Kampenhout een openbaar onderzoek organiseren. Tijdens deze periode van 30 dagen kan elke burger, organisatie of bedrijf die zich benadeeld voelt, zijn of haar bezwaar uiten tegen de bouw van de oven. Het is het enige officiële inspraakmoment dat je als burger hebt. Wil je zelf je steentje bijdragen en je stem laten gelden, aarzel dan niet om een bezwaarschrift in te dienen. Maar hierover later meer.
Het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse overheid keurde op maandag 4 juli 2011 het milieueffectenrapport voor de omstreden afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas goed. Door de vakantieperiode geraakte het nieuws pas vorige week bekend. Met deze goedkeuring kan de afvalfirma nu een milieuvergunningsaanvraag indienen bij de provincie Vlaams-Brabant. Algemeen wordt verwacht dat dit vrij snel zal gebeuren.
Het goedkeuringsverslag van de Vlaamse administratie en de niet-technische samenvatting van het milieueffectenrapport (MER) van Recover Energy vind je onderaan dit artikel in bijlage.
Het is bizar dat ondanks de massale tegenkanting van duizenden omwonenden, het njet van zowat alle lokale politieke partijen, de uitdrukkelijke afwijzing van het project door de provincie Vlaams-Brabant én de intentieverklaring van de Vlaamse regering om geen afvalverwerkingsactiviteiten toe te laten aan Kampenhout-Sas, de ovenbouwer zijn plannen toch wil doorzetten. Actiecomité 'Kampenhout-Sas Ademt', de organisatie die strijdt voor een gezonde en leefbare woonomgeving in Haacht, Kampenhout en Boortmeerbeek, is verwonderd dat Recover Energy ondanks alle tegenkanting toch volhardt in de boosheid, maar zet met vertrouwen haar strijd tegen de komst van de afvaloven verder.
Het is duidelijk dat niemand deze oven wil. Toch moeten we op onze hoede zijn. Minister van milieu Joke Schauvliege heeft nog maar net een vergunning verleend voor de bouw van een veel te grote en dus overbodige afvaloven in Houthalen-Helchteren, en ondanks eerdere beloften om de fel omstreden verbrandingsoven van Isvag in Wilrijk te sluiten, werd deze voor nog eens 10 jaar verlengd (zie blog "Schauvliege ondergraaft eigen materialenbeleid" van 30 juni 2011). Heeft de minister eigenlijk al eens met de familieleden van de aan kanker overleden Isvag-slachtoffers gepraat? En weet zij eigenlijk dat er nu al meer capaciteit is in de Vlaamse afvalovens dan er afval in Vlaanderen geproduceerd wordt? We hopen dat de minister voldoende gezond verstand heeft om in Kampenhout niet dezelfde flater te begaan als in Houthalen en Wilrijk.
In Kampenhout zijn er bovendien nog andere argumenten die pleiten tegen de bouw van een nieuwe vuilverbrander. De geplande lokatie aan één van de drukste kruispunten in Oost-Brabant zal de huidige fileproblemen in de regio nog verergeren. Hoe gaat Recover Energy dit uitleggen aan de duizenden pendelaars die hier dagelijks passeren? Het MER minimaliseert de mobiliteitsproblemen en voorziet dus ook geen oplossing.
'Kampenhout-Sas Ademt' zal er alles aan doen om er voor te zorgen dat de omgeving van het sas in de eerste plaats een woongemeenschap met landelijk en recreatief karakter blijft, en geen uitwijkplaats voor vervuilende of andere ongewenste industrie. De nieuwe containerhal op de Haachtstesteenweg kunnen we niet meer stoppen (zie blog "Eerste gevolgen van economisch knooppunt al na enkele maanden zichtbaar" van 17 juni 2011). Het extra vrachtverkeer dat dit meebrengt en de bijkomende files moeten we zonder enige vorm van inspraak slikken. Maar een kankerverwekkende afvaloven of andere vervuilende industrie kan er echt niet meer bij. Het MER zegt zelf dat er onvoldoende informatie is om de gezondheidseffecten in te schatten. Dus stelt Recover Energy voor om eerst de oven te bouwen en later het aantel kankers te tellen om dan eventueel maatregelen te treffen, wanneer het te laat is. We hebben in Wilrijk gezien tot wat dat leidt. Hebben zij dan nooit gehoord van het voorzorgsprincipe? Dit is totaal onaanvaardbaar. We willen dan ook iedereen oproepen om een bezwaarschrift in te dienen tegen het afleveren van een milieuvergunning aan Recover Energy. We brengen u op de hoogte zodra we weten wanneer deze inspraakperiode van 30 dagen aanbreekt, maar wellicht zal dat nog voor het einde van 2011 zijn.
Zie ook:
Volgens Recover Energy zou het openbaar onderzoek naar het milieueffectenrapport voor de geplande afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas ten vroegste in september kunnen starten. Eerder werd er gevreesd dat de ovenbouwer zou trachten dit in het midden van de zomervakantie te plannen wanneer de meeste mensen afwezig zijn, om zo het aantal bezwaren te minimaliseren.
Leerlingen verorberen oven-cake tijdens protestactie afvaloven
Artikel in Het Laatste Nieuws van 24 juni over de protestactie in de vrije basisschool Haacht-Station tegen de komst van een afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas.
VBS Haacht-Station protesteert tegen komst van verbrandingsoven
Op woensdag 23 juni hebben de leerlingen, ouders en leerkrachten van de vrije basisschool Haacht-Station geprotesteerd tegen de plannen om een afvalverbrandingsoven te bouwen op minder dan een kilometer van de school. Dit schitterend initiatief werd georganiseerd door de ouderraad met de steun van directrice Hilde De Cort. De actie was een zeer groot succes en de boodschap helder en duidelijk. Van overal komen er zeer positieve reacties, behalve natuurlijk van ovenbouwer Recover Energy zelf, die tot groot ongenoegen voor de zoveelste keer heeft moeten vaststellen dat er in de verste verte geen maatschappelijk draagvlak is voor deze oven. Meer nog, door deze actie hebben de inwoners van Haacht-Station laten zien dat ze het niet pikken dat de gezondheid van onze kinderen minder belangrijk is dan de winst die een privé-firma hoopt te maken met een volstrekt overbodige nieuwe milieubelastende fabriek - er is nu immers al een tekort aan afval en een overcapaciteit aan afvalverbrandingsovens in Vlaanderen.
De ouderraad en de directie van basisschool Haacht Station voerden op woensdag 23 juni samen actie tegen de geplande afvaloven. Recover Energy vindt dit verwerpelijk.
De leerlingen van basisschool Haacht-Station hielden gisteren een protestactie tegen de komst van de verbrandingsoven op Kampenhout-Sas, amper een kilometer verder. Ze aten van een grote cake in de vorm van een oven en lieten symbolisch zwarte ballonnen op. Directie en ouderraad uitten zo hun ongenoegen over het project. De kinderen kregen elk een mondmasker. 'Tot er niet wordt bewezen dat de oven onschadelijk is, zijn wij er tegen', luidde het bij de ouderraad.
Johan Boon, de projectverantwoordelijke voor de verbrandingsoven van Recover Energy, vindt de actie van de basisschool van Haacht-Station verwerpelijk. 'Ik vind het onbegrijpelijk dat de ouders en de school die kinderen op zo een manier desinformeren. Bovendien hebben we nooit ook maar de kans gekregen om onze zijde van het verhaal te brengen, terwijl we daartoe meer dan bereid zijn. Als het moet kom ik uitleg geven van de eerste kleuterklas tot het zesde studiejaar, maar zoals zo vaak in dit dossier blijven de tegenstanders van de oven alleen eenzijdige informatie verschaffen.'
Op dit moment legt Recover Energy de laatste hand aan de milieuvergunningsaanvraag. Het actiecomité 'Stop de Oven' haalde onlangs nog uit naar de projectontwikkelaar omdat er gevreesd wordt dat het openbaar onderzoek in de zomervakantie zou vallen. 'Maar wij hebben helemaal geen verborgen agenda', zegt Boon. 'Als er vertraging is op dit dossier is dat omdat we zoveel extra vragen moeten beantwoorden en procedures moeten doorlopen. We houden er nu rekening mee dat we einde juli of begin augustus een aanvraag kunnen indienen en dat het openbaar onderzoek dan kan starten. Maar wellicht wordt dat pas september.'
Het is het provinciebestuur van Vlaams-Brabant dat zich over de milieuvergunning moet uitspreken. Omdat verschillende gedeputeerden zich eerder al openlijk tegen de verbrandingsoven uitspraken, en dat blijven doen, is de kans reëel dat uiteindelijk de Vlaamse regering zich over het dossier moet buigen.
Op woensdag 23 juni krijgt basisschool Haacht-Station een origineel gebak voorgeschoteld: een cake in de vorm van een verbrandingsoven. Dat is een protest tegen de plannen van Recover Energy.
'Het is een initiatief van de schoolraad', zegt directrice Hilde De Cort. 'We zijn een MOS-school (Milieu op School) en liggen in vogelvlucht op amper een kilometer van waar de verbrandingsoven aan Kampenhout-Sas zou komen. Dat willen wij niet', zegt ze. Om de kinderen op een speelse manier het protest tegen de verbrandingsoven uit te leggen, krijgen ze woensdag een grote cake voorgeschoteld in de vorm van een oven. 'Een gebakken oven kunnen we nog verteren, maar een echte oven niet', legt ze uit. 'We zijn een school die erg met het milieu bezig is. We vonden het dan ook onze taak om openlijk ons ongenoegen over de oven kenbaar te maken. Dat past ook in het leerplan. Alle klassen krijgen les over hoe de afvalberg te verminderen, of hoe energiesparend te werk te gaan.'
En, begrijpen de kinderen de materie van een afvalverbrandingsoven? 'De ouderen wel, bij de kleinsten eist het wat meer creativiteit', lacht ze. Bij het schoolprotest wordt de directrice bijgestaan door haar 'Milieuburgemeester', de elfjarige Liz Vanderhaeghe uit het vijfde leerjaar die bij het begin van het schooljaar democratisch door alle leerlingen werd verkozen.
'We willen niet dat de oven er komt. Dan komt er rook vrij en daar krijg je kanker van', zegt Liz wiens legislatuur op het einde van het schooljaar afloopt. Ze wordt geruggesteund door haar schepenen. 'De oven mag er niet komen, want daar word je ziek van', zegt kinderschepen Cato (11). Morgen gaat de MOS-vlag halfstok en dragen alle kinderen symbolisch een mondmasker. Elke klas werkte rond het milieu: hoe kippen de afvalberg verkleinen, recyclage, verwarming en zwerfvuil komen aan bod. Daar maakten ze affiches van die morgen na de actie de lucht invliegen.
'Er zijn veel redenen waarom iemand voor of tegen de komst van de oven kan zijn, maar als school kijken we naar de mogelijke gezondheidsrisico's, en dit voor een van de meest kwetsbare groepen in de maatschappij, de kinderen', zo luidt het bij de ouderraad.
Stop de Oven verzamelt bezwaarschriften tegen afvalverbrandingsoven
Vzw Stop de Oven is bang dat Recover Energy, het bedrijf dat de verbrandingsoven in Kampenhout wil bouwen, tijdens de vakantieperiode zijn aanvraag wil indienen. Om omwonenden de kans te geven hun stem te laten horen, zal de organisatie op zondag 13 juni aan de stembureaus mensen de kans geven een bezwaarschrift te ondertekenen.
Enkele maanden geleden werd de voorlopige MER studie ingediend maar het is merkwaardig stil omtrent de verbrandingsoven van Kampenhout, want Recover Energy maakt voorlopig nog geen aanstalten een vergunningsaanvraag in te dienen.
De organisatie Stop de Oven is bezorgd dat Recover Energy zijn aanvraag zo wil timen dat het onderzoek pal in de zomervakantie valt, een ogenblik dat vele bewoners van Kampenhout en omstreken op vakantie zijn en niet de kans hebben een bezwaarschrift in te dienen.
Daarmee zijn ze trouwens niet aan hun proefstuk toe, want ook de periode waarin men opmerkingen kon indienen op de MER-kennisgeving viel in 2008 in de paasvakantie.
Om dit niet te laten gebeuren en om iedere omwonende de kans te geven zijn stem te laten horen, zal vzw Stop de Oven nog voor de vakantie van start gaan om bezwaarschriften te verzamelen. Op 13 juni zal iedereen die tegen de verbrandingsoven is de kans krijgen om bij de stembureaus een bezwaarschrift te ondertekenen. De gemakkelijkste manier om dat te doen is dus door zondag te gaan stemmen.
In feite is dit bericht uit Het Nieuwsblad niet helemaal correct. Momenteel is het milieueffectenrapport (MER) nog niet goedgekeurd door het Vlaams Gewest, dus Recover Energy kan momenteel nog geen milieuvergunningsaanvraag indienen. Toch is het beter om op alles voorbereid te zijn, want eenmaal het MER goedgekeurd is, kan het snel gaan en zou het openbaar onderzoek toch nog in de zomervakantie kunnen vallen. Ik zou dan ook iedereen willen oproepen om zondag aan het stemlokaal een bezwaarschrift te ondertekenen!!
Brengt Recover Energy duurzaam afvalbeheer naar Kampenhout?
De overcapaciteit van de verbrandingsovens grijpt om zich heen. Tarieven voor het verbranden van huishoudelijk afval maakten reeds een vrije val. Wellicht volgt binnenkort het bedrijfsafval. Velen stellen zich de vraag of dit niet ten koste van duurzaam afvalbeheer gaat.
"De crisis heeft de overcapaciteit versterkt, maar ook zonder crisis waren de prijzen fors gedaald," zegt Elbert Dijkgraaf, hoogleraar aan de Erasmus School of Economics op de website van de Nederlandse afvalsector. "Dat heeft onherroepelijk negatieve gevolgen voor preventie en hergebruik. Investeren in duurzaamheid hangt immers mede af van de kosten. Bedrijven en overheden hebben nu de keuze: makkelijk en goedkoop verbranden, of ingewikkeld en duur. Dure, ingewikkelde recyclage-technieken zullen als eerste sneuvelen." Er zijn gemeenten die hun gft-afval zelfs niet meer scheiden en rechtstreeks naar de verbrandingsoven brengen. Mooi voorbeeld van duurzaam afvalbeheer.
Niet alleen de prijzen voor huishoudelijk afval, ook die voor brandbaar bedrijfsafval staan sterk onder druk. "Bedrijven zoeken de goedkoopste oplossing. Ze zijn daarvoor graag bereid verder te rijden. Bedrijfsafval wordt straks over grotere afstanden naar nieuwe installaties gereden, terwijl een meer duurzaam alternatief om de hoek ligt. Meer transport is geen duurzame afvalverwerking," zegt Gerard van Gorkum, directeur van de Nederlandse afvalverbrandingsoven ARN op de website van Afval Online. Van Gorkum ziet vooral gevolgen bij het gemengd bedrijfsafval en het bouw- en sloopafval. "Zon tachtig procent van de uitgaven van slopers bestaat uit afvalkosten. Zij kijken minder naar milieu en willen zo scherp mogelijk op sloopprojecten inschrijven. De bouw- en sloopsector, die momenteel door de crisis hard wordt getroffen, gooit - vaak op advies van afvalbedrijven - alles weer bij elkaar. Dat is financieel aantrekkelijk in een tijd dat ze moeten zien te overleven."
De verbrandingsoven van Recover Energy in Kampenhout is zo'n installatie die hoofdzakelijk op bedrijfs,- bouw- en sloopafval zal draaien. Het verlies aan inkomsten zal ergens moeten worden gecompenseerd. Het gaat bijvoorbeeld ten koste van onderhoud, wat tot slechtere bedrijfsprestaties leidt, ook op milieugebied. Het zorgt voor meer storingen, meer tussentijdse overschrijdingen. De kans bestaat dat verbrandingsovens die eerst ruim binnen de milieunormen werkten, in de toekomst noodgedwongen op de grens van het wettelijke zullen moeten balanceren.
In het geval van huishoudelijk afval is de input van de gemeenten meestal gegarandeerd. Maar het huishoudelijk afval van Vlaams-Brabant wordt nog tot in 2023 door Indaver in Beveren verwerkt. Recover Energy zal het dus bijna uitsluitend van bedrijfsafval moeten hebben. En hier kan wel een ernstig tekort ontstaan, zeker bij bouw- en sloopafval dat nu al door de crisis minder beschikbaar is. Hoe kan Recover Energy, een privé-firma, dan ooit rendabel worden? Dit kan enkel ten koste van duurzaamheid gaan, doordat bedrijven en slopers hun afval simpelweg ongesorteerd zullen shredderen en naar de verbrandingsoven brengen. Om dit te voorkomen moet er aan de poort van de verbrandingsoven streng gecontroleerd worden wat er binnengelaten wordt. En net daar wringt het schoentje. Een dergelijke belangrijke controletaak wordt meestal toevertrouwd aan een overheidsinstantie. Maar Recover Energy is een privé-firma, geen overheidsbedrijf. En is De Coninck nv, de firma achter Recover Energy, niet zelf één van de belangrijkste toeleveranciers van het bouw- en sloopafval dat moet gecontroleerd worden?
5 goede redenen waarom een afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas een slecht idee is
Waarom verzet actiecomité "Kampenhout-Sas Ademt" zich tegen de inplanting van een afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas? Hier zijn alvast 5 goede redenen:
1. De opdrachtgever is een privé-firma
Het verbranden van afval is een delicate en controversiële manier om van ons afval "af te geraken". Een activiteit met een dergelijke impact op het leefmilieu en de volksgezondheid zou enkel door de overheid mogen uitgevoerd worden. Hierbij moeten de gezondheid en het welzijn van de omwonenden op elk ogenblik de absolute prioriteit krijgen en moeten de allerstrengste controles gehandhaafd worden om dit te garanderen. Een oven die met privé-kapitaal gebouwd wordt, moet in de eerste plaats geld opbrengen. Véél geld. Helaas is deze doelstelling vaak niet te verenigen met wat voor mens en milieu het beste is.
2. De firma die de oven wil bouwen heeft een bedenkelijke reputatie
Het bedrijf achter ovenbouwer Recover Energy is de firma De Coninck uit Herent, actief in onder andere afvalinzameling en in het verleden al meermaals in opspraak gekomen wegens milieuovertredingen zoals het illegaal dumpen van afval. Enkele jaren geleden heeft de Vlaamse Regering zelfs op het punt gestaan om de milieuvergunning van De Coninck in te trekken wegens inbreuken op de milieuwetgeving. Diezelfde firma zou dus nu moeten toezien op wat er in de oven terecht komt en wat niet. De stroper wordt plots boswachter? Verder is Franky De Coninck ook eigenaar van het megabordeel "Villa Tinto" in het Antwerpse schipperskwartier, een toch ietwat vreemde bijverdienste naast zijn activiteiten in de afvalsector.
3. De afvalverbrandingsoven komt vlak bij woonwijken en scholen
De eerste huizen bevinden zich op amper 100 meter van de site en de permanent bewoonde camping Véronique is slechts een steenworp verwijderd. Ook de dichtbevolkte woonwijk Haacht-Station, die bovendien in het verlengde ligt van de overheersende windrichting en waar de laatste jaren tientallen nieuwbouwwoningen zijn gebouwd en nog zullen bijgebouwd worden, ligt in de schaduw van de schouw. De school van Haacht-Station ligt op minder dan 1 km in de overheersende windrichting. Ook Don Bosco in Haacht (2.200 leerlingen), Sint-Angela in Tildonk (700 leerlingen) en Ter Bronnen in Kampenhout (480 leerlingen) liggen in de onmiddellijke nabijheid van de geplande site. Is dit de geschikte plaats voor een dergelijke vervuilende industriële activiteit?
4. De komst van de oven zal voor nog meer verkeersoverlast zorgen
Het kruispunt tussen de N26 (Leuven-Mechelen) en de N21 (Haacht-Brussel) is één van de drukste kruispunten in Vlaams-Brabant, met ellenlange files vanuit de 4 richtingen gedurende een groot gedeelte van de dag. Bijkomend vrachtverkeer kan er dan ook echt niet meer bij. De aanvoer van 150.000 ton afval en de afvoer van 40.500 ton reststoffen per jaar zal onvermijdelijk het mobiliteitsprobleem aan Kampenhout-Sas vergroten, ook al wordt een gedeelte (misschien) per schip aan- of afgevoerd. Bovendien moeten de huidige activiteiten van De Coninck nv op deze site, goed voor 5.850 vrachtwagens per jaar, elders ondergebracht worden, liefst niet te ver van de verbrandingsoven om de transportkosten naar de oven zo laag mogelijk te houden (het is een privé-firma, weet je nog). Ook wordt gevreesd dat de komst van de oven nog andere bedrijven zal aantrekken om zich aan Kampenhout-Sas te vestigen. Dat dit tot een totaal verkeersinfarct zou leiden, hoeft geen betoog.
5. Ook de aan- en afvoer per schip zal het fileleed vergroten
Recover Energy wil een gedeelte van de aanvoer van het afval en de afvoer van de reststoffen per schip over het kanaal Leuven-Mechelen vervoeren, goed voor zo'n 615 extra schepen per jaar. Dit zal voor bijkomende verkeershinder zorgen op de wegen over het kanaal, vooral in Tildonk en in Schiplaken. Als je weet dat een ophaalbrug gemakkelijk 8 minuten moet open staan om 1 containerschip door te laten, besef je al gauw dat dat dit tijdens de spitsuren een kleine catastrofe is, zeker aan de brug op de N267 in Schiplaken voor het verkeer van en naar de oprit van de E19 in Zemst.
Wat heeft prostitutie met afvalverbranding te maken? Niets, zal je waarschijnlijk denken. Fout! Het antwoord is Franky De Coninck. Deze zakenman, die samen met zijn broer Danny De Coninck plannen heeft om in het Vlaams-Brabantse Kampenhout een afvalverbrandingsoven te bouwen voor de verbranding van 150.000 ton bedrijfsafval per jaar, is immers ook eigenaar van het beroemde megabordeel "Villa Tinto" in het Antwerpse schipperskwartier.
Voor de niet-kenners: Villa Tinto is een soort warenhuis voor mannen die graag naar de hoeren gaan. Deze sekstempel, die begin 2005 de deuren opende, telt 51 "suites". Deze suites worden per shift van 12 uur verhuurd aan de prostituees, die hiervoor net iets minder moeten betalen dan in de rest van het schipperskwartier, kwestie van de concurrentie voor te blijven. Eigen aan dit systeem is dat De Coninck de kamers niet mag onderverhuren, een eis van het stadsbestuur om mensenhandel tegen te gaan. "We moeten rechtstreeks aan de meisjes verhuren", zegt Franky De Coninck. "Ik kan me geen fouten veroorloven. De politie heeft al gezegd dat ze de keet zonder pardon zullen sluiten als ze illegalen of minderjarigen aantreffen in de vitrines."
En blijkbaar met succes, want Franky De Coninck heeft nu ook plannen om in 2010 een nieuw eroscentrum te openen in de Aarschotstraat in Schaarbeek. Voor dit nieuwe project heeft de firma De Coninck uit Herent een pand van acht verdiepingen op het oog in de Brusselse Noordwijk, goed voor ruim 40 prostitutiekamers. Daarnaast is er ook sprake van woningen, handelszaken, parkings en zelfs een carwash op het gelijkvloers. De prostituees zouden een korting krijgen van 65 procent op de huurtarieven in vergelijking met de prijzen die momenteel gehanteerd worden en die kunnen oplopen tot 250 euro per dag.
Maar nu komen we terug bij onze beginvraag: Wat heeft dit alles met afvalverbranding te maken? Actiecomité "Kampenhout-Sas Ademt", dat zich verzet tegen de bouw van een afvalverbrandingsoven door Danny en Franky De Coninck - voor de gelegenheid omgedoopt tot Recover Energy - vraagt het zich ook af. "Het is onaanvaardbaar dat een vervuilende industriële activiteit als afvalverbranding, met een dergelijke impact op de volksgezondheid en het leefmilieu, wordt toevertrouwd aan een privé-firma die enkel aan zijn eigen winstmarges denkt", zegt Bert Francois van Kampenhout-Sas Ademt. "Daarenboven is deze firma tegelijk aanvoerder en verwerker van het afval, want De Coninck is in de eerste plaats op zoek naar een oplossing om van 7.000 ton eigen afval af te geraken. Het deert hen daarbij niet dat de site vlakbij woonwijken staat waar duizenden mensen wonen en honderden kinderen naar school gaan. Hoe gaat gecontroleerd worden wat er allemaal in die oven terechtkomt? De overheid heeft hier een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het is ondenkbaar dat zij die te grabbel gooit door een milieuvergunning af te leveren aan een firma die zich niet alleen met prostitutie inlaat, maar bovendien in het verleden al meerdere malen in opspraak is gekomen wegens milieuovertredingen zoals het illegaal dumpen van afval."
Institut de Veille Sanitaire: "Er is een significant statistisch verband tussen leven in de nabijheid van een verbrandings-oven en kanker, zowel bij mannen als bij vrouwen." (Frans ministerie van Volksgezondheid)
De overcapaciteit van de verbrandingsovens grijpt om zich heen. Tarieven voor het verbranden van huishoudelijk afval maakten reeds een vrije val. Wellicht volgt binnenkort het bedrijfsafval. Velen stellen zich de vraag of dit niet ten koste van duurzaam afvalbeheer gaat. 
