's Morgens mist, zon na 11 u, uitzonderlijk mooie tocht!

Al vroeg vertrokken om 6.55 u want in de gids staat deze etappe gemarkeerd met 3 schelpen ( moeilijkheidsgraad) . Gek! In onze gids staat 25,7 km; een andere spreekt van 32 km voor dezelfde etappe. Bijna 7 km verschil ! Iemand met een stappenteller noteerde 28 km.

We vertrekken uit de herberg en gaan via het stadje naar de kerk , daarna naar links ( korter dan terugkeren naar de kapel van San Roque). We klimmen door het bos naar Alto de Piedratecha ( 800 m). Door de mist merken we niets van de panorama's. Daarna een grindpad naast de autoweg en al snel weer een bos in. Zalig! we stappen op een bedje van humus, een hele afwisseling voor de voetzolen na alle rotsige paden met keien bij de vleet. Kwebbelende Franse pelgrims voorbijgestoken. Daarna vrolijk vogelgekwetter en het geluid van vallende druppels mist. Verkwikkend!

We maken een kleine omweg ( 2 x 500 m) naar de romantische ruïnes van het klooster van Santa María La Real de Obona, een benedictijner klooster uit de 13de E midden in het bos. Drie majestueuze oude lindes op het plein voor de kerk, ernaast geheimzinnige, bouwvallige ruimtes overgroeid door veldbloemen en kniehoge netels ... De classicistische kloostergang moet uit latere tijden dateren. Alles is vrij toegankelijk, zonder enig gevaar. Alleen het kerkhof aan de linkerkant van de kloosterkerk wordt nog gebruikt. Niemand die zich geroepen voelt om hier een albergue te openen?

Middagpauze in Bar Ricardo in Campiello, een bar annex winkeltje. Na Borres, kan je een alternatieve route nemen, de variant over Los Hospitales, zo genoemd naar de 4 plaatsen waar in de middeleeuwen pelgrimsherbergen waren. Het is de koninginne-etappe op de camino primitivo MAAR je loopt eenzaam, hoog in de bergen; het weer is hier onvoorspelbaar en er is geen enkele mogelijkheid om te schuilen. OK, misschien wel machtig van uitzichten, maar alleen absoluut niet aan te raden!!!

Anne-Marie en ik kiezen ervoor om door te stappen via de traditionele route naar Pola de Allande, ook een gigantisch mooie tocht met uitzicht over de Asturische bergen, soms langs grindpaadjes naast de autoweg, meestal langs binnenwegjes. Prachtige panorama's: golvende weiden met bemoste muurtjes en bomen in de hagen, eenzame kanjers van bomen te midden van die weiden, bruine hooilanden, beboste heuvels met gemengd loofbos, allerlei tinten groen, oplichtend in de zon. Hier en daar een bruingroene plek met eucalyptussen.

Reiner, een Oostenrijker achter ons doet ons teken dat we een weggetje rechts gemist hebben. Goed zo! Klimmen en dalen... Op naar de Alto de Porciles ( 770 m ) Een vriendelijke meneer wil ons fotograferen voor zijn "regenboog" - winkeltje met bar. Anne-Marie moet hoognodig naar het toilet, blijkbaar de badkamer van de heer des huizes, vol zalfjes en potjes met verzorgingsproducten. We gunnen hem twee ijsjes voor zijn glimlach en "bewezen diensten". Ons lanceren voor de volgende Alto de Lavadoira ( 806 m ) en daarna zoals ze het hier noemen " el tobogán", de glijbaan, een lange afdaling naar Pola de Allande, hoofdstadje van deze geïsoleerde , dunbevolkte regio.

's Avonds een menu in " La Nueva Allandesa " met uitstekende streekgerechten. We staan weer sterk voor morgen ...

14-06-2014, 00:00 geschreven door Anne Verschoore  

Licht overtrokken, zon na 13 u, 24 à 27 graden.

Vertrokken om 7.30 u Onder de arcade door van het kasteel, de hoogte in. Je ziet al meteen het imposante viaduct tegen de bergflank die Salas domineert. De splinternieuwe autosnelweg loopt hoog in de lucht in een wijde boog boven de bomen. Vandaag stijgen we 500 m ( van 200 naar 700 ), maar het gaat langzaam. De oude middeleeuwse weg gaat door het bos met kastanjes en eiken. De werkzaamheden aan de autosnelweg zijn ook hier af. Volop genieten dus van de vele met mos bedekte bosweggetjes, niezend en snuitend weliswaar. De hooikoorts slaat toe!

In Bodenaya heeft een enthousiaste pelgrim uit Madrid zijn huis opengesteld voor de peregrino's.. Ontbijt en avondeten maakt hij klaar , samen met wie wil. Vanaf hier nog 256 km naar Compostela! Anne-Marie die al van thuis vertrokken is, reageert blij verrast ...

Overal vingerhoedskruid ... Mooie wazige panorama's. De nevel trekt maar niet op. In La Espina begint het onverharde pad net voor de rotonde aan een grote beuk. Wat verder een kapelletje, Cristo para los afligidos ( Christus voor de bedroefden). Zovele mensen op de camino hebben een verhaal ...

We zijn bijna op het hoogste punt voor vandaag: El Pedregal. Je kijkt uit over glooiende weilanden met hagen en bomenrijen. Jammer dat het niet echt opklaart ...

Op de toppen zien we de eerste windmolens, pas gebouwd. Ze werken nog niet allemaal. Tijd voor een hapje. We picknicken aan een fontein met een beeldje van Sint-Jakob en een frisdrankenautomaat.

Ultreia, ultreia y sus eia. Steeds verder, steeds hoger ... Ik zing voor Anne-Marie het 20-eeuwse pelgrimslied met het oude middeleeuwse refrein.

Hé, een voetbalveld en daarna de ermita de San Roque. Tineo is in zicht! We beginnen de pelgrims op de camino primitivo al te kennen. Ze verwelkomen ons hartelijk aan de albergue. Om kwart voor 3 aangekomen. Een douche, een wasje en nog een late menu del día om 16 u.

Daarna nog tijd om het stadje te verkennen en in de bib wat te internetten. Ik maak een nieuw e-mailadres aan met gmail. Zou het nu lukken om iets op mijn blog te posten? Afwachten ...

Morgen staat een lastige etappe op het programma. Van Roland gehoord. op het wereldkampioenschap in Brazilië speelt Spanje tegen Nederland: 1 - 5 ! Het gejuich na die eerste goal was overal in Oviedo te horen. Daarna bleef het stil ...

13-06-2014, 00:00 geschreven door Anne Verschoore  

Zon, 27 graden.

Oef! Er was iemand die enorm snurkte in de slaapzaal met 20 bedden. Ik sliep gelukkig op 1 van de 3 extra matrssen in de keuken. Gevolg: iedereen is heel vroeg vertrokken vanmorgen. Om 7.10 u al op weg met een andere Belgische, Anne-Marie uit Doornik, een Waalse die al op 1 april vertrokken is uit België.

Mist over het dal. Het zal heet worden! Een serieuze klim naar de bergpas van El Fresno. Helemaal boven staat er nog een kerkje met voorportaal waar vroeger ook pelgrims konden slapen.

De werken aan de autosnelweg A-63 zijn af. Je kan gewoon de traditionele route volgen, je hoeft geen omwegen te maken.

Waarom heet deze camino eigenlijk de camino primitivo? Helemaal niet omdat het een ruige, eenzame bergtocht zou zijn voor primitievelingen als ik , nee... Wel omdat het de allereerste route naar Santiago de Compostela was. Het graf van de apostel Jakobus was nog maar pas ontdekt door Pelayo in het begin van de 9de eeuw, of de koning van Asturias, Alfonso II ( tijdgenoot van onze karel De Grote - hij maakte van Oviedo zijn hoofdstad), Alfonso II dus, wou ernaar toe met zijn hele gevolg. Hij trok over de bergen het binnenland in. Koningen na hem lieten kloosters bouwen en stichtten nederzettingen om de wegen veilig te houden. ( Vergeet niet, alleen dit kleine stukje Spanje in het noorden was niet in handen van de Moren ! ) De camino primitivo is dus de oorspronkelijke weg naar Compostela.

We komen voorbij de Santa Eulaliakerk in het oude plaatsje Dóriga. Ook het eerder bouwvallige cisterciënzerklooster van San Salvador in Cornellana dateert uit die tijd. Er is nu nog altijd een albergue in een vleugel van het klooster. Kwestie van de vreemdelingen te herbergen ...!

Onderweg zie ik dezelfde gele bloem als in de Pyreneeën, een soort stalkaars die vanaf het midden breder vertakt is. Op naar Sobrerriba! We passeren een grindgroeve. Ervoor staat een caminopaaltje met een paar elegante damesschoenen met hoge hakken op. Zo geschoeid geraak je in ieder geval niet erg ver ...

Koekjespauze aan de eerste fontein van LLamas. Even verder links een half afgegraven berg die met okerkleurige stroken oplicht in de zon. Een plaats waar ertsen gedolven worden? Asturias is rijk aan mineralen: goud, koper, arseen, bismut. Al in de tijd van de Romeinen waren er hier goudmijnen .

Mooie, vierkante hórreos, groter dan in Galicië. Weinig van die typische gebouwtjes dienen nog als graanopslagplaats. Sommige zijn ingericht als houten vakantiechalets vol bloembakken. Onderaan is er een beschaduwd terras, eentje zelfs met een kinderschommel . Bosweggetjes, brugjes of pasarelas over beken ... Even opletten voorbij Casazorrina: via een viaduct onder de nieuwe nationale autoweg; dan 150 m naast de oude autoweg; die steek je over en je belandt meteen op een beschaduwd pad richting Salas. Een stadje groot geworden in de 16de eeuw toen hier Don Fernando Valdés- Salas geboren werd, grootinquisiteur !!!, aartsbisschop en stichter van de universiteit van Oviedo. Zijn paleis is nu een hotel met een schitterende patio. Er is ook een middeleeuws kasteel en een oude kloosterkerk, la Colegiata de Santa María la Mayor.

We waren hier al om 12.30 u. Tijd om het stadje te bezoeken en met Anne-Marie naar de dokter en de apotheker te gaan. Ze heeft al 3 dagen zware diarree. Opmerkelijk ! In het centro de salud is een doktersbezoek gratis !

12-06-2014, 00:00 geschreven door Anne Verschoore  

Zon en wolken, 27 graden na de middag.

Roland doet mij uitgeleide, de stad uit tot het landelijke La Bolguina. In Oviedo volgen we de koperen schelpen op de grond en even verder de begeleidende gele pijlen. Bereidwillige mensen tonen ons de weg als we even aarzelen.

Eerste halte: de kapel van El Carmen bij Llampaxuga. We wandelen langs wegjes tussen hagen met liguster, hondsroos en bramen. Roland geniet van het geklingel van koebellen; van de frisse geur van bloeiende liguster en eucalyptus; van de goed onderhouden moestuintjes langs het pad. We nemen afscheid aan de middeleeuwse brug van Los Gallegos over de rivier de Nora ( 11.25 u) . Van een boer, hoor ik, krijgt Roland een gepelde stok cadeau met punt en rubbertje. Zal hij kunnen doorgeven aan een andere pelgrim voor hij het vliegtuig terug neemt ...

Al snel een onverhard pad helling af , helling op. He! de GR 65 ! Ik stop voor een foto van de boeiende bermen: paarse dopheide, zwart knoopkruid, zachtgele bloemen die lijken op paardenbloemstreepzaad bij ons , maar wel lichter van kleur hier. Even geen geluid van stokken. Voor mij huppelt een jonge hinde weg, haar witte vlek op het achterwerk vrolijk wippend ... Aan de bergpas van Venta del Escamplero draai ik me om. Oviedo is te zien in de verte. Ook een stadionachtig gebouw met een typische Calatravavleugel waar de zon op reflecteert. We zagen dit gebouw ook gisteren, toen we de Monte Naranco afdaalden. Niet het voetbalstadion, zo blijkt. Dat ligt lager, maar wel een commercieel centrum en congrespaleis, effectief door Calatrava gebouwd in Oviedo.

Voorbij Las Regueras loop ik over het middeleeuwse tracé tussen stenen muurtjes overgroeid met mos en klimop. Magische stilte, alleen tikkende stokken, de wind in de bladeren, tsjilpende krekels, een enkele vogel. Appelpauze aan de kapel van Santa Ana in Premoño. Ik mis de afslag naar het pad. Ik ben al in Valdunos, maar vraag gelukkig net op tijd naar de weg. Ik hoef niet bergop op mijn stappen terug te keren, maar kan 100 m verder een wandelpaadje rechts nemen dat op de camino uitkomt. Het hoort bij de "camino real de mesa", een wandelroute vanuit León.

Afwisselend stukken asfalt en aardewegjes vandaag. Een beschaduwd pad langs de rivier Nalón. Om 15.10 u arriveer ik aan de stenen brug in Peñaflor. Een deftig uur in Spanje .. Ik krijg nog een menu del día aan € 8. ( Vanavond kan ik niet warm eten in de albergue). Nog 7 km te gaan. Haal ik dat na een stevige kikkererwtensoep, een konijnenbout met frieten en vooral 1/2 karaf gekoelde rode wijn? ( ik kreeg een hele karaf, maar dronk maar de helft ... ) Een miniem stuk over de N-634 zonder vluchtstrook, daarna door de dorpsstraat van Peñaflor. Volledig vlak tot Grado langs weiden zonder bomen ... 27 graden ... Fout gelopen in Grado. Beter volg je gewoon de N-634 ( richting Espina) tot het einde van het stadje. Daarna nog 3,5 km heuvelopwaarts richting Acevedo. Ik wandel echt wel van boom tot boom. Dit wegje loopt parallel met de autosnelweg maar je hebt helemaal geen hinder van het autogeweld, omdat je hoger loopt.

Om 18.30 u ben ik aan de albergue achter het kerkje van San Juan de Villapañada, ik ben de allerlaatste die nog een matras krijgt. De herberg is volzet. Na mij worden andere pelgrims doorgestuurd. Oef ! ik hoef niet verder meer …

11-06-2014, 00:00 geschreven door Anne Verschoore  

De dinsdag na Pinksteren heet hier " Martes del Bollo" of " Martes del campo". De inwoners van Oviedo ( of ovetenses) houden dan een traditie in eer die dateert uit de 15de E. Ze komen samen in het grote park van Oviedo, Campo de San Francisco en eten er een broodje " bollo" met warme chorizoworst. Ze drinken er een fles wijn bij, Vino de Balesquida ( cider, 6 graden).

Maar we zijn te vroeg te been volgens Spaanse normen ... Om Roland te ontzien nemen we de taxi naar de Monte Naranco, met de 2 unieke preromaanse kerkjes uit de 9de E. De taxichauffeur vertelt ons dat je zo´n broodje met bijhorende wijn koopt bij de bakker en dan met de hele familie optrekt naar het park. Hoog tegen de helling van de Naranco ligt het kerkje San Miguel de Lillo in Asturische preromaanse stijl. Lang voor de romaanse kunst bij ons, bouwden de Asturische koningen hier hun kerkjes en paleizen met dikke muren, weinig vensteropeningen, zware ronde bogen, slanke steunberen en simpele schuine daken.

Santa María del Naranco was het paleis van de Asturische koning Ramiro I ( de koning die voor het eerst de Moren versloeg in 844, in de legendarische slag van Clavijo waar Santiago de Matamoros verscheen, als witte ridder op een paard om de christenen te helpen bij de overwinning op de Moren.) Santa María is een hoog gebouwtje met balkons, loggia´s en staatsietrappen. Later werd het verbouwd als kerkje. Binnenin kunnen we de slanke kerkjes met hoge tongewelven niet bezoeken door de fiesta.

We dalen te voet de berg af. Op naar de fiesta! Bijna 14 u ... Lange rijen mensen staan aan te schuiven bij de bakkers. Vrolijke fanfares, Asturische doedelzakspelers in het park. Hele families met plastic zakjes in de hand ... Ik vraag een Spaanse waar ik zo´n bon voor een " bollo con vino" kan kopen. Niet te koop! ... , zegt ze en ze geeft mij zomaar een bon cadeau! Fiesta ... ook voor ons! Een feestelijke picknick te midden van de Spaanse gezinnen op het gras. Een kurketrekker en bekers hebben we niet ... Geen probleem ... We drinken van de fles. Kinderen in folkloristische kledij paraderen fier voorbij. Eén groot, gezellig familiefeest! ...

In het kerkje van Nuestra Señora de la Esperanza steek ik drie kaarsen aan ...

Geen blog deze keer ... Niet - zoals ik voorzien had - omdat er geen computers zouden zijn. Ik weet al dat ik in het buitenland niet op "www.bloggen.be" geraak. Normaal gezien kan ik via mijn hotmail berichten op de blog posten. Maar de veiligheidsmaatregelen van Hotmail zijn strenger geworden. Je moet met een veiligheidscode bevestigen dat je wel degelijk zelf je account wil openen. Stom genoeg heb ik indertijd mijn vaste telefoonnummer opgegeven en niet mijn gsm om die code te ontvangen ... Dus, een beetje gedwongen door de omstandigheden , zal ik op deze camino nog meer "loslaten", vrijer zijn ...

´s Avonds nog eens naar het park gegaan. Tijd voor "rimpelrock" ginder. Oudere Spaanse mensen genieten volop van het dansen op meeslepende ritmes. We eten een gewone menú del día in de "Bulevar de la sidra". Gek, hoe de kelners de cider uitschenken. Ze houden de fles hoog boven hun hoofd en het glas schuin ter hoogte van hun dij. Ze kijken niet terwijl ze inschenken. Waarom?, vraag ik aan de kelner. Gewoonte, zegt hij, en trouwens, als er een mooi meisje op straat voorbijkomt, zou ik ze dan niet gezien hebben ... Spanjaarden!

Morgen vertrek ik op de camino primitivo !!!

Bedankt Roland, om mij tot hier te vergezellen!

10-06-2014, 00:00 geschreven door Anne Verschoore  

Gevlogen naar Oviedo via Barcelona. Toch opgelucht als mijn rugzak in de oranje regenhoes op de transportband verschijnt ...Het vliegveld van Oviedo ligt bij Avilés aan de kust. We nemen de Salsa-aerobus tot Oviedo door de beboste heuvels en bergen van Asturias. Zo maakt Roland kennis met het landschap waar ik de volgende dagen door stap.

We overnachten in Hotel Ovetense in het verkeersvrije centrum. Een Chinese pelgrim met puntige rijsthoed staat net voor ons aan de balie ?!?

Dit jaar kan ik wel de gotische kathedraal bezoeken met de cámara santa. Indrukwekkend: de slanke, romaanse apostelbeelden die dateren uit de 12de E, dezelfde tijd als de Pórtico de la Gloria in Compostela. Sint Jakob (Santiago) met de schelp op zijn tas, staat er naast de jongeling Johannes met het evangelie in de hand. De kathedraal is gewijd aan San Salvador, Chr. de Verlosser van de Mensheid.

Tijdens de Spaanse Burgeroorlog ontplofte in 1934 een bom in de 9^de- eeuwse crypte van de H. Eulalia, waardoor de kapel met de schatkamer erboven bijna compleet vernield werd. De kerkschat werd gerestaureerd. Het symbool van Oviedo is een met goud belegd kruis "van de engelen" uit de 9de E, geschonken door Alfonso II, de Kuise ( jullie horen nog van hem). Ernaast het kruis "van de overwinning" van een eeuw later, allebei met kostbare edelstenen versierd. Maar vooral de zilveren Ark Des Verbonds was bekend in de Middeleeuwen. Toen bevatte die waardevolle relikwieën die in heel Spanje verzameld werden door immigranten om ze te redden uit de handen van de Moren. Je raadt het nooit!

Er was hout van Jezus´ kruis; een stukje van zijn kleed onder de Romeinse soldaten verdeeld, een brokje brood van het Laatste Avondmaal; de zweetdoek van Jezus uit zijn grafkamer, een handvol aarde uit het Heilig Land, enkele draadjes van Maria´s jurk en een paar druppels van haar moedermelk !!!

Zou je daarvoor niet speciaal naar Oviedo komen? Zeg nu zelf!

Hier in Oviedo komen 3 camino´s samen. Op de camino del norte kan je in Villaviciosa afslaan om naar Oviedo te gaan. Je kunt vanuit León op de camino francés een grote omweg maken naar hier. En de camino primitivo start in Oviedo zelf. Want zoals het liedje zegt : "Quien va a Santiago y no al Salvador,visita al criado y deja al Señor" of " Wie naar Compostela gaat en niet naar Oviedo met de Salvadorkathedraal, bezoekt de knecht ( de apostel Jakob) en niet de Heer ( Christus).

We hebben geluk. Met Pinksteren wordt hier het feest van de Balesquida gevierd door de broederschap van Maria, O-L-Vrouw van de Hoop. In het kerkje van een oud middeleeuws armenhospitaal staat haar beeld te midden van geurige bloemen. De harmonie geeft een klassiek concert in de patio van de universiteitsbibliotheek. En we besluiten de avond in een typisch Galicisch restaurantje met pulpo ( inktvis).

09-06-2014, 00:00 geschreven door Anne Verschoore